Reporlage
Greenpeace blijft
strijden voor walvis
ABP-affaire: Jersey niet blij met pottekijkers
Merendeel
hervormden
wil 'Samen
op weg'
DINSDAG 10 JUNI 1986
PAGINA
UTRECHT - Een kleine omgebouwde Katweker vis-
kotter vaart met een snelheid van 6 zeemijlen op de
Atlantische Oceaan tussen Bergen en de Noorse eilan
dengroepen Lofoten en Vesteralen, even boven de
Noordpoolcirkel. In dit Noordoostelijk deel van de oce
aan, waar de wereld bestaat uit water en bergen die
loodrecht duizend meter boven de zee uitsteken, leven
nog dwergvinvissen, een kleine walvissoort. De be
manning van de tot Moby Dick omgedoopte voormali
ge kotter zal zeker niet kunnen verhinderen dat er de
komende weken weer een onaanvaardbaar aantal wal
vissen wordt afgeslacht. Toch geeft Greenpeace de
strijd niet op.
jacht niet veel andere walvis
soorten meer over zijn, hebben
de Noorse jagers de dwergvinvis
tot hun prooi gemaakt.
1,5 miljoen
Vooral deze eeuw hebben de
walvissen het zwaar te verduren
gehad. In de jaren 1925-1975 zijn
er niet minder dan 1,5 miljoen af
geslacht. De dieren verdrinken
letterlijk in de cijfers: werden er
in de periode 1664/1778 60.000
walvissen door de Nederlanders
buitgemaakt, vlak voor de Twee
de Wereldoorlog bejaagden land
genoten alleen al in het het Zuid
poolgebied 365.000 walvissen. In
1937 doodden de Nederlandse ja
gers 14.
In Noorwegen zelf heerst er
verdeeldheid over de jacht op de
dwergvinvissen. Noem het maar
de problematiek tussen Zuid en
Noord. Het verre Noorden, ruim
duizend kilometer verwijderd
van de hoofdstad Oslo, voelt zich
traditioneel achtergesteld bij het
Zuiden. De ministeries van mi
lieu en buitenlandse zaken vin
den eigenlijk dat de jacht moet
worden stopgezet. Maar het mi
nisterie van visserij, met een mi
nister uit het noorden aan het
hoofd, denkt daar anders over.
Voorlopig heeft de lobby uit het
Noord-Noorwegen de strijd ge-
Het nieuwe schip van de milieu
organisatie lijkt op een kleine
uitgave van de Rainbow Warrior,
die vorig jaar juli in de haven van
het Nieuwzeelandse Auckland
door de Fransen tot zinken werd
gebracht.
door
Gerard Dielissen
"Alleen al door aanwezig te
zijn, door te laten zien wat er op
zo'n afgelegen plek op aarde ge
beurt, willen we er voor zorgen
dat de jacht niet anoniem ge
beurt". Lies Vedder coördineert
de actie op dit moment vanuit
het Greenpeacekantoor in het
Zweedse Götebörg. Vanaf van
daag is ze aanwezig bij de jaar
lijkse IWC-commissie (Interna
tionale Walvisvaart Commissie)
in Malmö, waar de Noorse jacht
op de dwergvinvissen een be
langrijke discussie zal opleveren.
Vooral vissers van de Lofoten
jagen op de kleine walvissen.
Visserij is daar de belangrijkste
bron van inkomsten. Door in de
ze periode dwergvinvissen te be
jagen worden die inkomsten nog
eens extra aangevuld. Het is
vooral het vlees van de dieren
dat geld opbrengt. In de geschie
denis van de walvisvaart heeft de
dwergvinvis altijd een onbelang
rijke rol gespeeld. Simpelweg
omdat de dieren te klein zijn.
Maar nu er door eeuwenlange
Ook vorig jaar, toen de internationale walvisconferentie in het Britse Bournemouth werd. gehouden, was
Greenpeace van de partij. Met een levensgrote opblaasbare walvis zette de milieuorganisatie zijn eisen voor een
stop van de walvisjacht kracht bij. (foto AP)
Vijftig vissersbootjes zijn nu
op weg naar de jachtgebieden
om het door Noorwegen zelf
vastgestelde quotum van 400
dwergvinvissen te vangen. Vorig
jaar leverde de jacht op de
dwergvinvissen 1400 ton vlees
op. Per bemanning van zo'n 7 8
bracht dat ongeveer
25.000 gulden op. Er wordt ge
jaagd met behulp van gewone
vissersbootjes die voor dit doel
zijn uitgerust met een harpoen-
kanon. De dwergvinvis, in het
Noors de vagehval, weegt tussen
de 6 en 8 ton en is ongeveer 9 me
ter lang.
'Beschermd'
Door de jacht toch te beginnen
negeerde Noorwegen in feite
twee belangrijke beslissingen
van de Internationale Walvis
vaart Commissie. Allereerst trek
ken de Noren zich niets aan van
het in 1982 genomen morato-
riumbesluit waarin is vastgelegd
dat vanaf 1986 gedurende 10 jaar
niet op walvissen gejaagd mag
worden: het moratorium.
Bovendien werd de dwergvin
vis in het Noordoostelijk deel
van de Atlantische Oceaan vorig
jaar tot een beschermde soort
verklaard. De Noren (en de Sov
jet-Unie) tekenden als lid van de
Internationale Walvis Conferen
tie bezwaar aan tegen deze be
scherming. Deze landen, samen
met Japan, wilden ook niets we
ten van het moratorium. Daar
mee behielden ze de mogelijk
heid om zelf te bepalen om wel of
niet te gaan jagen.
Tijdens de de Conferentie van
vorig jaar lieten de Noren weten
eerst het wetenschappelijk on
derzoek naar de populatie van de
dwergvinvissen af te willen
wachten. De uitkomsten worden
volgende week tijdens de IWC-
bijeenkomst in het Zweedse Mal
mö besproken.
De Noren zelf hebben twee
rapporten laten maken. Eén door
een door de overheid gesteund
visserij-instituut in Bergen en
een door een medewerker van de
universiteit van Oslo. Het insti
tuut kwam tot de conclusie dat
de dwergvinvis door de jacht
wordt bedreigd. Nu leven er nog
tussen de 10 en 20.000 dewegvin-
vissen. Dat is tussen de 10 en 30
procent van het oorspronkelijke
aantal. De universiteit kwam tot
een andere conclusie: de popula
tie zou nog uit 46 tot 60 procent
van dat oorspronkelijke aantal
bestaan. Om voor 'bescherming'
in aanmerking te komen mag er
nog maar 54 procent van de oor
spronkelijke populatie over zijn.
Negentig bij de IWC aangesloten
landen bepaalden vorig jaar dat
deze walvissoort beschermd
moet worden, maar de Noorse re
gering koos de zijde van de uni
versiteit en liet daarmee haar ei
gen visserij-instituut in de kou
staan. "Ze zitten er duidelijk mee
in hun maag. Het liefst zouden ze
de jacht ongemerkt voorbij wil
len laten gaan. Maar dat zal door
onze aanwezigheid niet gebeu
ren", aldus Lies Vedder.
Greenpeace zelf hanteert altijd
de minst gunstige cijfers. Van
heel veel walvispopulaties is niet
of nauwelijks na te gaan hoeveel
er over zijn. De industrie en an
dere belanghebbenden nemen
altijd de gunstige cijfers als
norm. „Het is een raar spelletje
dat wordt gespeeld. Niemand
weet precies hoeveel er nog over
zijn. We weten eigenlijk alleen
dat ze langzaam verdwijnen".
Zo duurt de geschiedenis van
de walvisvaartbeperkende maat
regelen door. Er is veel veran
derd in de voorbije eeuwen. Het
is duidelijk dat de IWC de laatste
jaren veel goed werk heeft ver
richt. Vlak na de Tweede Wereld
oorlog werd deze commissie op
gericht door de landen die het
liefst zo snel mogelijk heel veel
geld aan de dieren wilden verdie
nen. Maar in de daaropvolgende
jaren ontwikkelde de IWC zich
toch vooral als beschermer van
walvissen.
Het moratoriumbésluit uit
1982 is ongetwijfeld het grootste
succes. Wat dat betreft was de
uitspraak van een Mexicaanse
IWC-afgevaardigde tijdens de
bijeenkomst van 1976 wat al te
negatief toen hij zei: "Deze com
missie zal de geschiedenis in
gaan als een kleine groep men
sen, die er niet in geslaagd is een
diersoort afdoende tegen uitroei
ing te beschermen, omdat ze de
winsten van een paar walvis-
maatschappijen belangrijker
vinden dan vele duizenden wal-
ST. HELIER - Het verhoor vorige
week op Jersey van John Hedley
Vibert, kroongetuige in de fraude
affaire rond het Algemeen Burger
lijk Pensioenfonds (ABP), heeft op
het Britse Kanaaleiland enige on
rust teweeggebracht. De plaatselij
ke autoriteiten maken zich zorgen
over Jerseys internationale reputa
tie, die de laatste tijd te lijden heeft
van geruchten dat het belastingpa
radijs zou worden misbruikt als
'wasserette' voor narcoticageld.
door
Pamela Hemelrijk/ANP
Bovendien is het financiële cir
cuit bang klandizie te verliezen, nu
andermaal is gebleken dat discre
tie niet honderd procent verzekerd
is, en dat inzage in de boeken - on
der bepaalde omstandigheden -
wel degelijk kan worden afge
dwongen. In Groot-Brittannië is op
het ogenblik wetgeving in de maak
die de mogelijkheid biedt banken
en bv's te dwingen opening van za
ken te geven als de verdenking be
staat dat er criminaliteit in het spel
In Zwitserland, waar in 1981 wet
telijke voorzieningen zijn getroffen
om Justitie behulpzaam te zijn bij
het opsporen van criminele activi
teiten, lijkt het dezelfde kant op té
gaan. Daar werden onlangs de
banktegoeden van ex-president
Marcos van de Filipijnen en 'Baby
Doe' Duvalier, de gevluchte dicta
tor van Haïti, aan de openbaarheid
prijsgegeven. Ook onze eigen (nu
demissionaire) minister De Koning
heeft onlangs stappen gezet om
korte metten te maken met de be
ruchte 'Antillenroute'. Allemaal
uitvloeisels van internationale be
leidsafspraken, die erop gericht
zyn met name de narcoticahandel
onschadelijk te maken door het
wegsluizen van gelden te bemoei
lijken.
Belastingcenten
De autoriteiten hebben er duide
lijk genoeg van om lijdzaam toe te
zien hoe hun belastingcenten hun
door de neus worden geboord. En
op Jersey vraagt menigeen zich af
of deze opvatting voor de belas
tingparadijsjes in de wereld mis
schien het begin van het einde zal
betekenen.
„Het zit de banken hier niet lek
ker dat de autoriteiten van Jersey
de Nederlandse Justitie in de boe
ken heeft laten neuzen. Ze zijn
bang dat deze bevoegdheid gaan
deweg ook voor zuiver fiscale doel
einden zal worden gebruikt. Ieder
een kan tenslotte wel claimen dat
er misdaad in het spel is, dat is
voor Jersey moeilijk te controle
ren", zegt de advocaat David Mor
gan. Hij werd in 1971 door het ei
landbestuur ingehuurd om de uit
1800 stammende financiële wetge
ving te moderniseren, en is daarna
blijven hangen. Sinds 1975 werkt
hij in de hoofdstad St. Heiier als
zelfstandig jurist.
Volgens Morgan drijft de econo
mie van het eiland voor zo'n 50 pro
cent op de 'cooperation tax compa
nies' oftewel de 'business' met bui
tenlandse vennootschappen. Een
buitenlandse onderneming die
zich op Jersey vestigt is geen om-
zet- of vennootschapsbelasting
verschuldigd, maar behoeft slechts
jaarlijks een vast bedrag van 300
pond (1200 gulden) af te dragen aan
de schatkist. Deze eenvoudige en
goedkope wijze van belastinghef-
fen maakt aangiften overbodig en
spaart belastinginspecteurs uit.
Op het ogenblik staan er op het
eiland ongeveer 20.000 buitenland
se ondernemingen geregistreerd,
die voor het overgrote deel niet
meer om het lijf hebben dan een
postbus. Talloze plaatselijke ban
ken en beheerders die ze soms met
honderden tegelijk beheren, ver
dienen daar een dikke boterham
aan. Ook de Algemene Bank Ne
derland (ABN), die op Jersey een
vestiging heeft, doet bijvoorbeeld
aan dit soort dienstverlening.
Björn Borg
„Het zou me niet verbazen als
slechts een handjevol van die
20.000 firma's ook daadwerkelijk
bedrijfsmatige activiteiten uitoe
fent", zegt Stephen Woods, direc
teur van het plaatselijke tijdschrift
'Off-shore Finance'.
Die veronderstelling gaat Peter
Body, chef van de financiële redac
tie van het dagblad Jersey Evening
Post, iets te ver: „Het is maar watje
onder bedrijfsmatige activiteiten
verstaat", zegt hij. „Veel van die
bv's functioneren wel degelijk in
bepaalde zin. De tennisser Björn
Borg bijvoorbeeld incasseert de
royalties die hem vanuit alle uit
hoeken van de wereld toevloeien,
via een bv hier in St. Heiier. Het
zelfde geldt voor talloze andere
mensen van instellingen die hun
brood niet op één plek verdienen,
zoals internationaal bekende pop
groepen en musici. Dergelijke be
drijfjes verrichten administratieve
taken en zijn dus meer dan alleen
maar een bankrekening. Maar hun
primaire reden van bestaan is na
tuurlijk toch belastingontduiking.
Of ,belastingvermijding', zoals de
banken hier het liever noemen.
Want onwettig is het niet".
De mogelijkheden tot belastin
gontwijking op Jersey hangen sa
men met het feit, dat het Baljuw
schap Jersey in feite nog altijd in
een soort leenrechtelijke verhou
ding staat tot het Verenigd Ko
ninkrijk waarvan het deel uit
maakt. De hertog van Normandië
introduceerde er in de dertiende
eeuw het middeleeuws gewoonte
recht, en die toestand is sindsdien
nagenoeg ongewijzigd gebleven.
In die jaren was de scheiding van
machten nog niet uitgevonden, en
de baljuw hééft dan ook een dub
bele bevoegdheid, die in de rest
van West-Europa ongebruikelijk
is: hij is tegelijkertijd politiek lei
der en de hoogste rechter. Maar de
belangrijkste consequentie is dat
het eiland, afgezien van enkele ba
sisverplichtingen zoals het eerbie
digen van de Britse grondwet, poli
tiek zelfstandig is. De wetten die
door het Britse parlement worden
aangenomen, treden niet automa
tisch in werking voor Jersey, al
komt het wel voor dat ze ook daar
worden ingevoerd.
Maar internationale verdragen
over de uitwisseling van belasting
gegevens, zoals die bijvoorbeeld
tussen Engeland en Nederland be
staan, hebben er geen rechts
kracht. Successierechten, omzet-
en vennootschapsbelasting wor
den er niet geheven, en accijnzen
op luxe-artikelen, zoals juwelen,
drank en sigaretten, bestaan er
niet. De hoofdstraat van St. Heiier
is dan ook vergeven van parfume
rieën, juweliers en sigaren- en
drankwinkels. De bewoners beta
len wel inkomstenbelasting, maar
die bedraagt slechts 20 procent.
Subtropisch
Ondanks deze enorme belastin-
vrijdom kan het eiland zichzelf
economisch gemakkelijk bedrui
pen. Deels misschien dank zij het
subtropische, maar toch voorna
melijk dank zij het financiële kli
maat: „Dat trekt business aan",
zegt David Morgan en hij kan het
weten. Zijn kantoor heeft 700 bui
tenlandse bv's in beheer, en er ko
men er per jaar gemiddeld 125 bij.
De totale aanwas van buitenlandse
ondernemingen op het eiland
schat hij op 4000 per jaar.
De wildgroei van bv's heeft pas
sinds enkele jaren een grote vlucht
genomen. Vóór die tijd waren er op
Jersey al wel dezelfde paradijselij
ke belastingvoorwaarden, maar de
rente die er werd verstrekt was ge
bonden aan een - zeer laag - wette
lijk maximum. Pas toen dat in het
begin van de jaren zeventig werd
losgelaten, werd het voor buiten
landers lonend om kapitaal op het
eiland te laten beheren.
De buitenwereld komt echter de
laatste tijd meer en meer tot de ont
dekking dat het klimaat van Jersey
niet alleen kapitaal, maar ook cri
minaliteit aantrekt. Onlangs arres
teerde de politie met een groot
scheepse razzia-actie 13 eilandbe
woners wegens drugshandel. En er
zijn signalen die erop duiden dat
de winsten van de narcoticahandel
op grote schaal daarheen worden
gedirigeerd, zodat de i
het eiland waarschijnlijk
schatbare waarde kunnen zijn bij
het opsporen van de grote op
drachtgevers achter diverse inter
nationale drugslijnen.
Het is duidelijk dat de justitiële
autoriteiten het beu zijn zich daar
bij te laten dwarsbomen door het
middeleeuws gewoonterecht.
Blaam
In het klein doet John Vibert, de
beheerder van de twee 'besmette'
Nederlandse bv's van Van Zon en
Masson - Yanwood Quality Control
en Wilford Investments - wat hij
kan om zijn firma Roanne Trust,
die honderden buitenlandse brie
venbusmaatschappijtjes bestiert,
van blaam te zuiveren. Sinds eind
vorig jaar is hij alleen nog maar
'consultant' van Wilford Invest
ments; Masson zelf staat nu, samen
met zijn vrouw, als manager van de
bv geregistreerd.
Ten overvloede heeft Vibert o'ok
nog een mededeling aan de pers
verspreid waarin hij beklemtoont
dat zijn firma zonder enige arg
waan met het Nederlandse duo in
zee is gegaan. Van Zon werd name
lijk bij hem geïntroduceerd 'door
een Nederlandse advocaat met een
onberispelijke reputatie'. Vibert
besluit met de verzekering dat
Roanne Trust 'met de grootst mo
gelijke bereidwilligheid' aan het
Nederlandse opsporingsonderzoek
heeft meegewerkt.
Het is de vraag of de Nederland
se Justitie het daar ten volle mee
eens is. Massons advocaat op Jer
sey, mr. W. Baylhache, heeft in elk
geval geen beroepsmogelijkheid
onbenut gelaten om het horen van
Vibert tot op de laatste minuut te
verhinderen. Alles bij elkaar heeft
het 2,5 jaar geduurd voor het einde
lijk zover kwam.
„Dat is allemaal veel te lang na
tuurlijk", zegt rechter-commissaris
mr. J. Swane, die er al zes reizen
naar Jersey op heeft zitten. Hij
twijfelt niet aan de bereidwillig
heid van de plaatselijke autoritei
ten om mee te werken aan verbete
ring van de wetgeving, maar of het
op korte termijn zoden aan de dijk
zal zetten betwijfelt hij.
„Er zijn zoveel haken en ogen
aan, neem nou ons eerste rechts
hulpverzoek in deze zaak. Dat was
gebaseerd op de 'Evidence in civil
and other proceedings Act', die
ook op Jersey is aanvaard. Maar te
elfder ure bleek dat die wet intus
sen in Engeland zelf weer was in
getrokken terwijl zij op het eiland
nog voortleefde. Dat gaf zoveel
complicaties dat we het over een
andere boeg moesten' gooien en
weer helemaal van voren af aan be
ginnen. Nee, zoals de zaken nu
staan, heeft iedere kwaadwillende
de zekerheid dat hij op Jersey ten
minste 2,5 jaar crimineel kan ope
reren zonder dat er een haan naar
kraait. En dat bevalt me niks".
De Hervormde Kerk is 'inner
lijk verdeeld' over de voortgang
van het 'Samen op weg'-proces.
dat uiteindelijk moet leiden tot
hereniging met de Gereformeer
de Kerken. Zestig procent is
vóór en 30 procent tegen. De
commissie die de reacties van de
hervormde gemeenten, classes
(regio's) en provinciale kerkver
gaderingen heeft geordend
schrijft dat in haar rapport voor
de synode, die donderdag, vrij
dag en zaterdag op 'Hydepark' in
Doorn bijeenkomt. Vrijdagmid
dag komt 'Samen op weg' aan de
hand van een informatienota' ter
sprake.
In de commissie van onder
zoek zit ook de Leidse predikant
dr. S. Meijers. Hy is in de her
vormde synode afgevaardigde
van de classis Leiden. De her
vormde en gereformeerde syno
des zullen in november van dit
jaar in een gezamenlijke verga
dering een definitief besluit over
'Samen op weg' nemen.
Is dus ongeveer 30 procent van
de hervormden tegen en 60 voor,
de rest, 10 procent, valt uiteen in:
vóór mits en tégen tenzij (onder
uitdrukkelijke voorwaarden
dus). De eerste categorie betreft
6 procent, de tweede 4 procent.
In totaal hebben 970 van de
1173 (centrale) hervormde ge
meenten hun mening kenbaar
gemaakt. Daarvan waren 599
voor en 287 tegen en maakten 84
een voorbehoud. In Drente en
Friesland bestaan de minste be
zwaren. In Zuid-Holland was de
stemverhouding by de gemeen
ten: 91 voor, 95 tegen en 27 onder
voorbehoud.
Voornaamste bezwaren zijn:
het snelle tempo van 'Samen op
weg', het opleggen van bovenaf,
onduidelijkheid over de voort
gang van het hervormde kerk-
zijn, onzekerheid over het belij
dende karakter van een herenig
de kerk en een mogelijk uiteen
vallen van de kerk als geheel en
van plaatselijke gemeenten.
Aan de andere kant zijn er ve
len die van harte instemmen met
de doelstellingen van 'Samen op
weg' en die het tempo maar traag
vinden. In een aantal gevallen
loopt de plaatselijke praktijk ver
vooruit op de bezinning in het al
gemeen.
De onderzoekcommissie komt
tot de conclusie dat een direct
streven naar hereniging op korte
termijn geen oplossing biedt
voor de problemen die 'Samen
op weg' oproept.
Aandelen. Vertegenwoordi
gers van hervormde instanties
met verantwoordelijkheid voor
het beheer van fondsen hadden
gisteren in Leidschendam een
'oriënterend gesprek' over aan
delen in ondernemingen met be
langen in Zuid-Afrika. Die in
stanties waren de Raad voor de
zaken van Overheid en Samenle
ving, de Raad voor de Predi
kantspensioenen, de Raad voor
de Zending en de Generale Dia-
konale Raad.
Er werd niet alleen aandacht
geschonken aan beleggingen van
landelijke (synodale) organen.
maar ook aan plaatselijke fond
sen. De genoemde instanties wil
len zoveel mogelijk als één ge
heel in kerkelijk verband optre
den. Het overleg zal worden
voortgezet met mensen uit de
kerkvoogdij. De deelnemers zul
len proberen, de synode van no
vember een voorstel te doen.
Legaten
Vloeken. De 'Bond tegen het
vloeken' (Nieuweweg 170a Vee-
nendaal) heeft dit jaar tot nu toe
voor bijna f60.000 aan legaten
ontvangen, zo liet het secreta
riaat weten. Vorig jaar nog dreig
de de bond in de rode cijfers te
komen. Een najaarsactie wist dat
te voorkomen.
De propaganda op stations en
bij bushaltes is een 'geldverslin
dende activiteit'. Maar "om
enigszins uit de verf te komen"
zal die toch sterk moeten worden
uitgebreid. De bond zal de lega
ten ook gebruiken voor het in
1984 opgerichte onderzoek- en
publikatiefonds.
Orgel. Het transeptorgel in
de rooms-katholieke Bavokerk
in Haarlem behoeft een grondige
schoonmaakbeurt. Die gaat min
stens f30.000 kosten. Om een
deel van dat bedrag bijeen te
krijgen heeft het orgelcomité een
'Bavo-weekend' georganiseerd.
Dat begint komende zaterdag
om 10 uur.
Het programma van zaterdag
vermeldt orgelbespelingen, een
tentoonstelling over het kerkor
gel, verkoop van 'Bavo-wijn',
adoptie van orgelpijpen, een
markt voor gebruikte bladmu
ziek, film en prijsvraag. Zondag
morgen 10 uur is er een hoogmis
met veel muziek.
Het Adema-orgel stamt uit
1923. In 1961 heeft de orgelbou
wer Vermeulen het uitgebreid.
Sindsdien is het niet meer
schoongemaakt. Stof heeft de
klank sterk aangetast. In de nau
we kernspleten (vergelijkbaar
met de opening van een blok
fluit) blijft elk stofje vastzitten.
De ruim 2000 pijpen worden stuk
voor stuk gereinigd en van wij
dere kernspleten voorzien.
Verlies
Rustig jaar. Het jaar 1985 is
voor de Gereformeerde Kerken
in Nederland betrekkelijk .rustig
geweest, schrijft drs. W. Bakker
(Amstelveen) in zyn jaarover
zicht in het pas verschenen Jaar
boek 1986. Er deden zich geen
schokkende gebeurtenissen voor
die tot emotionele reacties aan
leiding gaven. Ook waren er geen
opzienbarende ontwikkelingen
die het kerkelijk leven in een an
dere baan brachten.
Het jaarboek vermeldt het ver
lies aan ledental van 1980 tot en
met 1984. In 1980 gingen er 3013
meer leden af dan er bij kwamen.
In 1981 was het verliescijfer 4441,
het jaar daarop 5424, in 1983 be
droeg het verlies 5713 en in 1984
verminderde het tot 5395. In vijf
jaar was dat een totale achteruit
gang met 23.986 leden.
Overleden. In Herwijnen
(aan de Waal) is, 79 jaar oud, de
orgelbouwer K. B. Blank overle
den.
Geen resultaat. Het gesprek
in de Zuiditaliaanse plaats Bari
tussen veertien orthodoxe ker
ken en de Rooms-Katholieke
Kerk is zonder resultaat gëein-
digd. Een beslissing over het ont
werpdocument 'Geloof, sacra
ment en eenheid van de kerk' -
dat al voor de tweede keer op ta
fel lag - zat er nog niet in.
Er was één lichtpuntje: in
plaats van over twee jaar is de
volgende bijeenkomst al volgend
jaar gepland.
Hervormde Kerk: beroepen
te Nieuwleusen F. van Slooten
Sint Pancras; toegelaten tot de
evangeliebediening K. van der
Kamp Wirdum (Fr.) en J. Ruiter
Een (Dr.); beroepbaar J. G. de
Bruijn Groningen, J. A. Compag-
ner (voorheen christelijk gerefor
meerd) Rotterdam, G. Lichten
berg Vledderveen, J. Lucasse
Middelburg, J. de Ruiter Ridder
kerk en W. L. Verwaard Slie-
drecht.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Eelde-Paterswolde G.
van de Veere Vlaardingen. Gere
formeerde Kerken Vrijgemaakt:
beroepen te Mariënberg C. J. de
Ruijter Rotterdam, te Arnhem J.
Kruidhof Drachten.
mvstc.*
