Hofland Festival: meer
allure door sponsoring
'Aan nemen
van risico's
valt niet te
ontkomen'
PODIÜMBLIK
Radicale verandering in het werk van John Torenbeek
Veelbelovend begin van Leidse Chansonweek: bij Moustaki eenvoud troef
DINSDAG 2. MKI I!I8(1
KUNST
PAGINA 21
Luc Leestemaker:
Cas Enklaar en Marlies Heuer in 'Silicone
Redactie Pieter C. Rosier
LEIDEN - Het Leids theatersei
zoen loopt langzaam maar zeker
ten einde. In de Leidse Schouw
burg is de chansonweek aan de
gang met vanavond een optreden
van drie Nederlandse artiesten,
te weten Liesbeth List, Paul van
Vliet en Jenny Arean, morgen
avond de Oostduitse Gisela May,
vrijdagavond de Argentijnse
Mercedes Sosa (herhaling op zon
dagavond) en zaterdagavond
Juliette Greco.
'Silicone'
Als laatste voorstelling in het
seizoen biedt het LAK-theater
donderdagavond een komedie
van Gerardjan Rijnders, spe
ciaal geschreven voor de Toneel
schuur in Haarlem. Zelf noemt
Rijnders 'Silicone', zoals de voor
stelling heet, een pornografische
zedenschets. De inhoud in het
kort: een echtpaar gaat op bezoek
bij een alleenstaande vriend en
neemt die kans te baat om via
hun gastheer de eigen frustraties
over en weer uit te spelen. Opval
lend ts het taalgebruik, de ma
nier waarop met woorden wordt
gespeeld. Banale dialogen wor
den vervat in half afgemaakte
zinnen, waarbij de personages
de teksten soms van elkaar over
nemen. 'Silicone' wordt gespeeld
door Marlies Heuer en Tinus
Muizelaar als het echtpaar en
Cas Enklaar als de vriend. Ove
rigens, een avondvullende voor
stelling mag 'Silicone' nauwe
lijks worden genoemd; het nieu
we stuk van Rijnders duurt na
melijk ongeveer een uur.
LAK-Salon
Het LAK-seizoen wordt op za
terdagavond besloten met de
LAK-Salon. Van acht uur af ver
zorgen LAK-cursisten korte pre
sentaties van hun cursus in het
theater (drama, muziek, poëzie).
In de foyer en de gangen worden
werkstukken van de cursussen
beeldende kunsten en fotografie
tentoongesteld. Hot House zorgt
voor jazzmuziek en na afloop is
er disco.
Deadline
Het Leids Theater brengt zater
dagavond in de Leiderdorpse
Muzenhof een eigen toneelstuk
uit, te weten 'Deadline' van Jan
Kijne. 'Deadline' beschrijft de
weg die hoofdfiguur T bewandelt
om aan zijn uitgesproken dood
vonnis te ontkomen. Het stuk, een
'aburdistische parodie vol thea
trale grollen', laat zien hoe enige
mensen een eigen oplossing vindt
voor het behoud van hun identi
teit. Dankzij of andanks ande
ren. Wie tuil welen hoe het precies
in elkaar zit, kan zaterdagavond
om half negen in de Muzenhof te
recht.
AMSTERDAM/ROTTER
DAM (GPD) - De nieuwe
directie van het Holland
Festival hoopt binnen drie
jaar een voor Nederlandse
kunstbegrippen ongekend
hoog sponsorbedrag van
minimaal anderhalf mihoen
gulden per festival-afleve
ring binnen te slepen. Dat
zou genoeg zijn om de di
recte programmeringskos-
ten (de gages voor de optre
dende gezelschappen e.d.)
te dekken.
door
Eric van der Velden
De subsidies van het ministerie
van WVC (1,2 miljoen) en de ge
meente Amsterdam (nu nog
540.000 gulden, maar gepleit is
voor het dubbele) komen dan vrij
wel volledig ten dienste te staan
van het festivalbureau, wat onder
andere een niet onaanzienlijke uit
breiding van medewerkers, en een
fikse verhoging van het. promotie-
en publiciteitsbudget tot gevolg zal
hebben. Doel van dit alles: het leg
gen van een basis, waarmee het
Holland Festival de allure en de re
putatie van een van de grootste en
belangrijkste festivals ter wereld
kan
Kinderschoenen
Hoe realistisch is het bereiken
van dit voor Nederlandse begrip
pen uiterst hoog sponsorbedrag?
Kunstsponsoring staat immmers
in Nederland in de kinderschoe
nen. Maar stel dat het Holland Fes
tival wel het gestelde doel bereikt,
wat gaat dat dan betekenen voor
de overige graag voor sponsoring
in aanmerking komende kunstin
stellingen? En: heeft het binnenha
len van het bedrijfsleven voor een
invloed op het artistieke beleid van
het festival? Kortom, deze door di
recteur Ad 's-Gravesande met zo
veel voortvarendheid ingezette be
leidswijziging roept nogal wat vra
gen op.
Vragen die we voorlegden aan
Luc Leestemaker, directeur van
één van de twee door het Holland
Festival aangetrokken externe bu
reaus die het sponsorbeleid van de
grond móeten tillen, en mr. J. van
Voorst Vader, hoofd marketing
van Credit Lyonnais Bank Neder
land, het bedrijf dat met 6 van de 8
binnengehaalde ton dit jaar als
grootste sponsor optreedt. De
bank verbindt zijn naam aan de
manifestatie La France aux Pays
Bas, die wel onder de vlag van het
Holland Festival wordt uitge
bracht, maar door het Nederlandse
Theater Instituut is georganiseerd.
Strikt gezien dus geen echte Hol
land Festival-sponsor.
Optimistisch
"We halen dat streefgetal van an
derhalf miljoen gulden", zegt Luc
Ander ballet
bij opening
Muziektheater
AMSTERDAM (ANP) - Als gevolg
van ziekte van choreograaf Rudi
van Dantzig zal Het Nationale Bal
let het door hem gecreëerde ballet
voor het openingsprogramma van
het Muziektheater aan het Waterlo-
oplein in september niet opvoeren.
Dat ballet zal pas later in het sei
zoen 1986/1987 worden uitge
bracht. Dat heeft het Nationale
Ballet gisteren meegedeeld.
In het openingsprogramma
wordt nu - naast de opera Ithaka
van Otto Ketting door de Neder
landse Operastichting - op 23 sep
tember het premièreballet 'Or
pheus' van Toer van Schayk op de
gelijknamige muziek van Igor
Stravinsky ingebracht.
Het programma dat Het Nationa
le Ballet vervolgens op 25 septem
ber (twee dagen na de opening van
het Muziektheater) voor het voet
licht brengt zal bestaan uit de we
reldpremière van het ballet 'Ope
ning1 (Hans van Manen) en de bal
letten 'Collective Symphony' (een
gezamenlijke produktie van Rudi
van Dantzig, Hans van Manen en
Toer van Schayk) en '7e Symfonie'
(Toer van Schayk).
Het Nederlands Balletorkest zal
alle genoemde balletten begelei
den.
Leestemaker, "daar ben ik opti
mistisch over. Vermoedelijk wordt
het zelfs meer. Ik baseer die ver
wachting op de interesse die we nu
al vanuit het bedrijfsleven consta
teren. Reacties die louter geba
seerd zijn op uitspraken van Ad 's-
Gravesande in de pers, want tijd
om een acquisitiebeleid vorm te
geven, hadden we eigenlijk nog
niet. We vertrekken vanuit het nul
punt. Tot en met vorig jaar was de
rol van sponsors te verwaarlozen.
Wat er aan advertenties in de pro
grammaboekjes verscheen, kwam
meestal uit het initiatief van de be
drijven zélf voort".
"Zij stapten naar het Holland
Festival toe met het verzoek of ze
alsjeblief mochten adverteren. Je
kunt dat de voorganger van Ad 's-
Gravesande niet kwalijk nemen;
hij maakte beleid vanuit een ande
re tijdsgeest. Toen lag de nadruk
op het experiment. Je wist nooit
precies wat er ging gebeuren. Met
de wisseling van de wacht is er ge
kozen voor een beleid, dat zich na
drukkelijker richt op kwaliteit. Dat
maakt het aantrekken van spon
sors een stuk eenvoudiger. Geen
enkel bedrijf loopt graag het risico
om zijn naam te koppelen aan een
mislukking. Met het veranderen
van de tijdsgeest is de hele sfeer
rond het festival trouwens bedrijfs-
vrienlijker geworden. Voor de ope
ning krijgen de koningin en het he
le kabinet weer een uitnodiging...".
Artistieke invloed op de pro
grammering zal er volgens Leeste
maker niet plaatshebben. "Eerst
maakt de staf uit welke produkties
er op artistieke gronden moeten
komen, en pas dan gaan we op stap
om sponsors te zoeken. Uiteraard
zullen er voor concerten die zich
bijvoorbeeld in de sfeer van het
Concertgebouw afspelen makkelij
ker geldschieters te vinden zijn,
dan voor een concert van heden
daagse avantgarde musici in de
IJsbreker. Toch zal het Holland
Festival dat laatste ook in de toe
komst zeker niet laten. Je hebt al
tijd nog de inkomsten uit kaartver
koop waarmee je de minder mak
kelijk te sponsoren onderdelen
kunt financieren".
Bescheiden
Het Holland Festival stelt de
KAMERKOOR - In een gisteren in
deze krant afgedrukte recensie be
treffende het Arnold Schönberg
Kamerkoor stond abusievelijk ver
meld dat tijdens de uitvoering van
het Vijfde Brandenburgs Concert
solisten spelend op de continuo-in-
strumenten op virtuoze wijze hun
stem lieten horen in een boeiende
dialoog. Voor het woord spelend
dient gelezen te worden steunend.
sponsoring concreet als volgt voor:
een bedrijf of een groep bedrijven
adopteert als het ware één of meer
produkties. In de publiciteitsvoe-
ring krijgen de firma's een vermel
ding, maar wel op een bescheiden
manier. Aan opdringerige reclame
zoals die bij de sport gebruikelijk
is, moeten we volgens Leestema
ker beslist niet denken.
"Bedrijven die voor kunstspon
soring kiezen, hebben er ook geen
belang bij om zich op een schreeu
werige en ordinaire manier te pro
fileren. Dat zou zelfs tegen hen
kunnen werken. Hoe kleiner de
naamsvermelding, hoe groter de
sympathie van het publiek. Het
Holland Festival steun je, omdat je
wilt laten zien dat je als bedrijf
maatschappelijke verantwoording
voor het culturele leven aanvaardt.
Het is je om het uitdragen van een
bepaalde imago te doen. Wie in
zo'n kort mogelijke tijd zoveel mo
gelijk naamsbekendheid wil krij
gen, kan inderdaad beter voor
sportsponsoring kiezen".
Inderdaad dringt de naam van
Credit Lyonnais zich nu nauwe
lijks hinderlijk op. Mr. J van
Voorst Vader onderschrijft de door
Leestemaker genoemde motieven,
maar dat neemt niet weg dat hij
toch wel wat meer met zijn bedrijf
in de publiciteit had willen staan.
„De opstelling van de media is mij
een doorn in het oog. Boven de
meest onbenullig geschreven stuk
jes schrijven de journalisten in
koeien van letters hun eigen naam,
maar het bedrijf dat de manifesta
tie waarover zij berichten mogelijk
heeft gemaakt, krijgt geen enkele
vermelding".
"Ook over de medewerking van
de kleinere kunstinstellingen
waarmee het Nederlandse Theater
Instituut en het Holland Festival
samenwerken kan ik niet naar huis
schrijven. We hebben het logo van
La France aux Pays Bas moeten
veranderen, omdat het te gemak
kelijk bleek om onze naam weg te
lakken. Bij openingspeeches merk
je dat de sprekers geen raad weten
met het fenomeen sponsoring. Te
gen de afspraken in noemt een bur
gemeester van Groningen - ik
noem maar een dwarsstraat - onze
naam toch maar liever niet. Daar
uit leid ik af, dat er nog te weinig
gerealisseerd wordt welk belang
kunstsponsoring in het maat
schappelijk leven kan spelen. Men
denkt onvoldoende door".
De ervaringen zijn van dien aard
dat het de vraag is of Credit Lyon
nais volgend jaar weer als gelschie
ter optreedt. "Ik voel me als een rij
der van de Elfstedentocht. Dood
moe ben je bij Harlingen aangeko
men, en je weet datje het zwaarste
stuk nog moet afleggen. De erva
ringen van komende maanden zul
len beslissend zijn. Het vervelende
is, datje heel moeilijk kunt nagaan
wat voor een effect sponsoring
heeft. Je wilt toch weten wat er van
het door jouw beoogde imago blijft
hangen. Daarvoor bestaan nog
geen goede onderzoekmethoden.
In mijn optiek ligt bij de ontwikke
ling van die methoden een taak
voor de overheid. Als het rijk
kunstsponsoring een belangrijke
zaak vindt, dan moet zij ook voor
faciliteiten zorgen".
Imago
Van Voorst Vader geeft grif toe
dat met name Credit Lyonnais een
fikse oppoetsbeurt van het imago
kan gebruiken. Toch ontkent hij
dat het bedoezelde Slavenburg-
verleden van invloed is geweest bij
het voelen van de "toch wel idealis
tische motieven" van waaruit deze
niet kinderachtige som geld werd
overgemaakt. "Onze hoofdvesting
in Parijs liet in 1935 al een belang
rijk theater bouwen. We borduren
voort op een traditie. Daarbij komt
dat een manifestatie als La France
aux Pays Bays uitstekend in ons
straatje past. Op cultureel gebied
beoogt de manifestatie exact waar
wij op financieel gebied voor
staan: een samenwerking tussen
Frankrijk en Nederland".
Ook nog een ander motief speelt
mee. "Alle banken, en trouwens al
le grote bedrijven in Nederland,
worden overspoeld met aanvragen
voor sponsoring", zegt Van Voorst
Vader, "Ik wil niet zeggen, datje er
gek van wordt, maar het lijkt er wel
op. Aan een beleid ten aanzien van
al die aanvragen ontkom je dus
niet, en dan kom je tot de conclusie
dat het beter is om één ding goed te
steunen, dan het beschikbare bud
get te versnipperen".
- En tegelijk heb je dan een argu
ment in handen om al die andere
kunstinstellingen van het lijf te
houden: sorry jongens, maar we
betalen al zo veel daar-en-daar aan.
"Precies", beaamt Van Voorst
Vader. En Luc Leestemaker zegt:
"Het zal best zijn dat het Holland
Festival concurrerend werkt voor
andere kunstinstellingen. Maar
wat is daar op tegen? Sponsoring is
een enorme rage geworden. Zelfs
de plaatselijke hoelahoep-vereni
ging vraagt om geld, zonder zich
zelfs om een tegenprestatie te be
kommeren. In Amerika is sponso
ring een normaal economisch be
grip. Sponsoring betekent niet om
geld bedelen. Je hebt als kunstin
stelling iets te bieden, waarvoor je
bedrijvèn denkt te kunnen interes
seren. Daarom gebruik ik liever
ook niet de beladen geraakte term
sponsoring, en heb het over sa
menwerking".
Volgens Luc Leestemaker is het
Holland Festival momenteel in ge
sprek met dertig bedrijven, onder
wie 'een grote nationale luchtvaart
maatschappij'. "Daar kan een inte
ressante samenwerking uit voort
komen. Steun aan het Holland Fes
tival betekent voor die luchtvaart
maatschappij (de naam noem ik
bewust niet, omdat de onderhan
delingen nog gaande zijn) een mo
gelijkheid om Nederland als
vakantieland aan buitenlanders te
promoten, om te laten zien, dat Ne
derland meer te bieden heeft dan
tulpen en klompen alleen".
Nieuw kantoor
Voorlopig mist het Holland Fes
tival nog concrete toezeggingen.
Inmiddels is wel de staf al uitge
breid, en werd er een nieuw kan
toor aan het Leidseplein betrok
ken. Ook de twee voor sponsoring
aangetroken externe bureau s die
nen uiteraard rekeningen in. Voeg
daarbij het gegeven dat een inte
ressante internationale program
mering alleen mogelijk is met een
planning op lange termijn, dan rest
de vraag of er straks geen situatie
ontstaat, waarbij het Holland Festi
val beschikt over een uitstekend
toegerust festivalbureau, maar wèl
het geld mist op de al lang van te
voren aangetrokken buitenlandse
groepen te betalen?
"Als je echt een festival van in
ternationaal allure wilt", meent
Luc Leestemaker, "dan ontkom je
niet aan het nemen van risico's".
'Boulevard of
Broken Dreams"
deze zomer in
zeven steden
AMSTERDAM (ANP) - De 'Boule
vard of Broken Dreams' zal deze
zomer in een grote tent in zeven
steden weer voorstellingen geven
van dans. opera, poezie en straat-
theater als één geheel. Dit blijkt uit
het dinsdag gepubliceerde pro
gramma van de organisatoren van
deze culturele manifestatie.
Volgens de organisatoren is dit
jaar het hoogtepunt de liefde-trage-
die/komedie 'Medio Mei', dat
speelt in de Tweede Kamer. Ac
teurs en actrices van Werkteater,
Orkater en Boulevard zullen in dit
stuk van "liefde, humor en crisis"
samenwerken. Ook Jules Deelder
is met een nieuwe produktie van
de partij in de voorstellingen van
de 'Boulevard'. Het gezelschap Or
kater speelt de 'Kleine Zeemeer
min' naar het gelijknamige sprook
je van H.C. Andersen.
De Opera Stichting zal twee pro
dukties verzorgen. De eerste is de
'Four Note Opera' van Tom John
son. Verder staat op het program
ma van de Opera Stichting 'Specta
cle Coupé' met elke avond een an
der repertoire van beroemde scè
nes uit verschillende opera's aan
eengeregen.
De Gebroeders Groothof bren
gen Epifanie, gebaseerd op de ge
lijknamige eenakter van Lewis
John Carlino. Jodi Gilbert zet 'Li
ving in a dream' op de planken. In
dit stuk wordt een vrouw verliefd
op een tape-recorder en verschil
lende luidsprekers.
Er komen kindervoorstellingen
van onder meer Cees Brandt met
'Willie Wiebel', Carrousel met 'Vil
la Vuilnisbak' en 'Broertjes' van de
gebroeders Groothof. Maeno Hi-
roshi en Miyamoto Heiko komen
met hun dansproduktie 'A Prin
cess with a wood bowl'.
Het Boulevardorkest zal met een
uitgebreider repertoire optreden in
het 'Danspaleis'. De eveneens op
de Boulevard geboren muziekfor-
matie 'Hit the pearl' zal daar ook te
horen en te zien zijn. Er komt in de
danstent weer een avond voor al
leenstaanden.
De opening van de Boulevard is
op 13 juni in Rotterdam, waar de
voorstellingen tot 22 juni te zien en
te horen zijn. Vervolgens wordt de
tent van 27 juni tot en met 6 juli
opgeslagen in Vlissingen, van 25
juli tot en met 3 augustus in Maas
tricht, van 8 tot en met 17 augustus
in Den Bosch, van 22 augustus tot
en met 7 september in Amsterdam
en van 12 tot en met 21 september
tenslotte in Groningen. Van 11 juli
tot en met 20 juli is 'Broken
Dreams' in Antwerpen.
Expositie met schilderijen van John
Torenbeek en bronsplastieken van
Evert van Hemert, t/m 22 juni. Gale
rie Denise Stephan, Bakkersteeg 18-
20, Leiden. Geopend vr., za. en zo.
van 13.30 - 17.00 uur.
LEIDEN - Herinneringen aan
Italië vormen het centrale thema
in de schilderijen van John To
renbeek: het overvloedig aanwe
zige Italiaanse cultuurgoed en
het landschap inspireerden To
renbeek tot de serie werken die
tot en met 22 juni te zien zijn bij
Galerie Denise Stephan. Met de
vakanties voor de deur kan deze
expositie een voorproefje zijn
voor Italië-reizigers, voor ande
ren, misschien, een (nostalgi
sche) terugblik.
John Torenbeek schept vanuit
zijn persoonlijke ervaringen ver
stilde beelden van de plaatsen
die hij in Italië bezocht heeft.
Hierbij valt op, dat zijn manier
van schilderen over het alge
meen een weinig persoonlijk
handschrift vertoont. Meestal be
staan zijn schilderijen uit zeer
glad afgewerkte verfpartijen,
maar in het meer recente 'Ferra-
ra duomo' (Ferrara Dom) is de
tendens naar een levendiger pen
seelvoering merkbaar.
In het werk van de afgelopen
jaren was John Torenbeek sterk
gefascineerd door de werking
van het zuidelijke licht op de mo
numenten uit de rijke Italiaanse
historie. Daarnaast heeft hij een
voorkeur voor karakteristieke
gevels en ingangspartijen met
monumentale deuren. In het ou
dere werk valt de combinatie van
donkere tonen en nadrukkelijke
kleuraccenten op, maar steeds
meer treedt er een lichtheid in de
schilderijen naar voren, waar
mee Torenbeek een bepaalde
sfeer tastbaar weet te maken. Het
meest geslaagd in dit opzicht
was. naar mijn mening, 'Firenze
imposta' (Florence vensterluik),
een zeer contrastrijk werk, dat de
kijker vanuit een duistere kamer,
een blik door een half open
staande jalouziedeur gunt, op
een door fel zonlicht beschenen
gebouw.
Duidelijk minder interessant
vond in de werken, waarin wei
nig uitgesproken kleurverschil
len aanwezig waren. In 'Verona
Bar Galieno' combineerde To
renbeek gestileerde beeldele
menten met elkaar, als ging het
hem om de weergave van enkele
gedachtenassociaties, de arena,
de facade van een kerk en het ca
fé. Om te vermijden dat eem
symmetrische voorstelling .ont
staat kiest hij de plaatsing van
een gebouw zo, dat de helft van
de ingangs-partij afgesneden
wordt door de rand van het schil
derij; toch kan deze compositie-
wijze niet voorkomen dat, als ge
volg van de preciese werkwijze
In het recente werk laat Toren
beek zich van een geheel andere
kant zien: het landschap heeft de
plaats van de stad ingenomen en
een losse toets verleent een ex
pressiever karakter aan de schil
derijen. Het prachtige Toscaanse
landschap is in vogelvlucht
weergegeven door middel van
gescheiden kleurtoetsen. Hier is
ineens een enorme verandering
opgetreden en ik ben benieuwd
hoe dit nieuwe werk zich in de
toekomst zal ontwikkelen.
Evert van Hemerts bijdrage
aan deze expositie bestaat uit
kleine bronsplastieken. In de
langgerekte vrouwenfiguren
weet Van Hemert zeer karakte
ristieke houdingen uit te druk
ken. Een jong meisje straalt door
de stand van haar voeten verle
genheid en onzekerheid uit, ter
wijl het daarop volgende stuk
een zelfbewuste pose heeft aan
genomen. Deze dunne, strak ge
modelleerde figuren, contraste
ren met de volumineuze, iets ge
drongen naakte vrouwen, die
vruchtbaarheid symboliseren, en
de zich uitdagend uitstrekkende
beelden, die staan voor iidelheid.
Tenslotte moeten nog de dierfi
guren genoemd worden, gevleu
gelde of gewone paarden, een
hobbelpaard en een eenhoorn.
Deze dieren met hun soms rudi
mentaire benen, hebben vaak
een naar verhouding klein hoofd
en een stevig lijf, dat spanning en
kracht uitdrukt. In sommige op
zichten doen zij, afgezien van het
formaat, denken aan de paarden
van de Limburgse beeldhouwer
Arthur Sproncken.
NANCY STOOP
Tour de chant van Georges Mousta
ki met assistentie van zangeres Mar
tha en begeleid door eigen ensemble,
in het kader van de Chansonweek.
Gezien op 26 mei in de Leidse
Schouwburg. Aldaar vanavond in
hetzelfde kader een optreden van
Liesbeth List, Jenny Arean en Paul
van Vliet.
LEIDEN - Een veelbelovender
begin van de eerste Internationa
le Chansonweek was eigenlijk
nauwelijks denkbaar geweest.
Begeleid door zijn eigen ensem
ble. met accordeon, gitaar, bas en
percussie-instrumenten en geas
sisteerd door de beeldschone
Martha (zang en speciale effec
ten) bracht Georges Moustaki
een evenwichtig samengesteld
programma, dat in de intieme
sfeer van de schouwburg uitste
kend tot zijn recht kon komen.
Naast nieuwer repertoire wa
ren er vanzelfsprekend de we
reldberoemde nummers, zoals
'Le Métèque' en het zo mogelijk
nog bekendere: 'ik ben nooit al
leen met mijn eenzaamheid': 'Ma
Solitude'. De uitnodiging aan het
publiek om by dit soort num
mers mee te zingen werd aanvan
kelijk nog aarzelend beant
woord. Aan het slot. dat wil zeg
gen tijdens de maar liefst vierde
toegift, was door het aanstekelij
ke Zuidamerikaanse ritme alle
schroom verdwenen; een (op een
enkele plaats na) volle schouw
burg reageerde bijzonder en
thousiast.
Ondanks zijn indrukwekkende
reputatie is Moustaki's presenta
tie van grote eenvoud; kouwe
drukte is hem vreemd. z.ijn mu
ziek wordt door verschillende in
vloeden gekenmerkt. Er gaat na
tuurlijk een Franse sfeer vanuit,
maar er zijn ook veel door Griek
se en Spaanse muziek en Zuida
merikaanse ritmen geïnspireer
de nummers.
Op het programma stonden
gisteravond dan ook chansons
als het aan Brassens opgedragen
'Les amis de Georges', 'Ma liber
té', 'II est trop tard' en 'Sans la
i Moustaki zelf, 'Kaï-
'Nous sommes deux' op
muziek van Theodorakis, twee
adembenemende Spaanstalige
soli door Martha en 'Les eaux de
mars' op muziek van Antonio
Carlos Jobim. Misschien niet de
titels, maar in elk geval deze mu
ziek is bij een breder publiek be
kend; dat bleek al uit het herken-
ningsapplausje, dat bij de intro's
van deze nummers te beluisteren
viel.
De muziek van Moustaki is
melodieus en sfeervol; soms me
lancholiek. een enkele keer wat
strijdbaarder en vaak heel rq-
mantisch. Alle geavanceerde hi
fi- en cd-apparatuur ten spijt krij
gen zijn chansons tijdens een li
ve-optreden (en zeker in de bijna
huiselijke omgeving van onze
schouwburg) tqch nog iets extra.
Omdat er nu al plannen be
staan vooreen volgend Chanson
festival wordt er deze week een
enquête gehouden onder de be
zoekers om een en ander te zijner
tijd nog meer op de wensen van
het publiek af te stemmen.
WIJNAND ZEILSTRA
