Britten zijn Thatcher moe EG beraadt zich nog op actie Dodental tot 8 opgelopen vloerbedekking Communistenleider Marchais stapt op Moskou geeft leiders Tsjernobil straf Mafia-leider gearresteerd Mieren eten heel bos op openbare verkoop 60, 75, 95, 120, 135, Schoonmaak duurt maanden DINSDAG 13 MEI 1986 BUITENLAND PAGINA 7 JOHANNESBURG - Vanmorgen zijn hernieuwde onderhandelingen begonnen tussen de Zuidafrikaan- se regering en een Gemenebest commissie van Wijze Mannen. Er wordt in Zuid-Afrika druk gespe culeerd. dat als gevolg van deze ge sprekken de vrijlating van Nelson Mandela wel eens zeer dichtbij kan zijn. door Ruud de Wit De Gemenebest-commissie van Wijze Mannen werd vorig jaar op de Bahama's ingesteld als een compromis tussen de meeste lan den binnen het Gemenebest die volledige internationale economi sche sancties tegen Zuid-Afrika willen, en met name Engeland, dat Onderhandelingen hervat over lot Nelson Mandela daar geen voorstander van is. In maart bracht de commissie, die onder leiding staat van de voor malige Australische premier Mal colm Fraser, reeds een bezoek aan Zuid-Afrika, waarbij langdurig on derhandeld werd met president Botha, maar ook met Nelson Man dela in zijn gevangenis bij Kaap stad. Naar verluidt heeft Botha twee weken geleden aan de com missie laten weten bereid te zijn om tegemoet te komen aan een aantal eisen van het Gemenebest, te weten de onvoorwaardelijke vrijlating van Nelson Mandela, het legaliseren van de politieke vleugel van het ANC en een staak-het-vu- ren tussen de minderheidsregering en de militaire vleugel van het ANC, Umkhonto we Siswe ge naamd. En hoewel het nieuwe bezoek van de commissie in wolken van stilzwijgen is gehuld, heerst er een groot optimisme in zowel kringen van het Gemenebest als bij de Zuidafrikaanse regering, dat de ge sprekken tot een akkoord zullen leiden. Als gevolg hiervan zal Man dela kunnen worden vrijgelaten en het ANC worden gelegaliseerd, ter wijl de blanke minderheidsrege ring aldus dreigende economische sancties door het Gemenebest kan afweren. Ouders en hun kinderen demonstreerden gisteren voor het parlementsgebouw in Zurich tegen het gebruik van kernenergie. De kinderen werden zoet gehouden met (gecontroleerde) melk, met op de verpakking een doods hoofd. (foto AP) DEN HAAG/TRIPOLI - Hel zaken in Den Haag beraadt gen Libië naar aanleiding va Willem Meulenberg van de N poli, zo heeft de woordvoerd meegedeeld. "Zij is kennelijk geïnspireerd door de recente uitwijzing van in Neder land geaccrediteerde Libische di plomaten in verband met terroris tische activiteiten!', aldus de woordvoerder. Hij acht het voorts zeer waarschijnlijk dat de EG-lan- den gezamenlijk zullen protesteren tegen het Libische besluit, dat vol gens hem "iedere grond mist". door Bob Mantiri De Libische regering maakte gis teren via de radio bekend dat 36 Westeuropese diplomaten, die ver bonden zijn aan de ambassades van Nederland, West-Duitsland, Italië. Frankrijk, Spanje, Belgie en Denemarken, het land moesten verlaten. Een week na de Amerikaanse luchtacties op Tripoli en Benghazi besloten de EG-landen de omvang van de Libische diplomatieke ver tegenwoordigingen in hun hoofd steden tot een minimum te beper ken. Den Haag liet weten dat alleen drie Libische diplomaten in Neder land kunnen worden geaccredi teerd, evenveel als Nederland op dit moment heeft in Tripoli. De tijdelijk zaakgelastigde op de ambassade in Tripoli, drs. H. N. Buisman, heeft inmiddels een in het Arabisch gestelde nota ontvan gen waarin staat dat kanselier NICE (AFP) - Een Italiaan die vol gens een lijst opgesteld door gene raal Alberto Dalla Chiesa nummer 3 is op de lijst van leiders van de Italiaanse Mafia, is vrijdag in Nice aangehouden, zo is gisteren be kend geworden. Dalla Chiesa, die was belast met de uitroeiing van de Mafia op Sicilië, werd zelf met zijn vrouw in Palermo vermoord. Tegen de 50-jarige Antonino Cal- derone, afkomstig uit Catania op Sicilië, bestonden enkele interna tionale bevelschriften tot aanhou ding. Hij week eind 1984 naar Frankrijk uit en bleef vanuit Nice penningmeester van de Mafia van Catania. In Nice leidde Calderone een onopvallend bestaan. Hij had geen auto en liet naar buiten toe niet merken dat hij rijk was. Hij werd gearresteerd in een wasserij. In een tas die naast hem lag, zat een vuurwapen. Hij was sinds een week geschaduwd. Buitenland kort Israël/Syrië De Syrische strijdkrachten heb ben in Zuid-Libanon nieuwe stel lingen ingericht voor raketten en artillerie. Volgens een hoge Israëli sche officier bereidt Damascus zich echter niet voor op een aanval. De maatregelen zouden voor de lange termijn zijn. Kankerbestrijding De Europese Commissie wil veel te weinig geld steken in het voor komen van kanker. Dat zegt het Europees Parlement in een resolu tie die gisteren in Straatsburg met algemene stemmen werd aangeno men. Een Europees actieprogram ma ter voorkoming van kanker mag in de ogen van de commissie m de komende vijf jaar bijna 16 miljoen gulden gaan kosten. Het parlement noemt dit een lachertje vergeleken met de 2,1 miljard gul den die de gemeenschap jaarlijks uitgeeft om de Europese tabaks- produktie te ondersteunen. Joegoslavië Een rechtbank in Joegoslavië heeft gisteren vijf mensen veroor deeld tot gevangenisstraffen van vijf tot acht maanden, omdat zij lie deren hadden gezongen die een smet wierpen op de nagedachtenis van Josip Broz Tito, de oprichter van het communistische Joegosla vië. Waldheim De Amerikaanse senator Daniel Moynihan heeft er gisteren op aan gedrongen dat de Verenigde Sta ten maatregelen nemen om het VN-pensioen van Kurt Waldheim te blokkeren. Waldheim krijgt als voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties een jaarlijks pensioen van 81.650 dollar (ca. 200.000 gulden). Moynihan betitel de Waldheim als 'een leugenaar over zaken die de belangrijkste doelstelling van de VN betreffen, verzet tegen totalitaire agressie en wreedheden'. ministerie van buitenlandse ich op eventuele stappen te- de uitwijzing van kanselier sderlandse ambassade in Tri- ?r van het ministerie gisteren Meulenhof tien dagen de tijd krijgt om het land te verlaten. Hijzelf en de secretaresse van de ambassade mogen blijven. Volgens Meulenberg blijkt uit de nota niet dat de Libjsche autoritei ten het ook gemunt hebben op de 400 Nederlanders die in dat land wonen en werken. De bilaterale be trekkingen lijken volgens hem op het moment niet in gevaar te zijn. De Libische uitvoer (voornamelijk olie) naar Nederland beliep vorig jaar naar schatting 1,4 miljard gul den, de Nederlandse uitvoer (voor een groot deel levensmiddelen) naar Libië ongeveer 400 miljoen gulden. Meulenberg zelf blijft er laconiek onder. Toen hij hoorde dat hij het land uit moest, is hij wel meteen begonnen met het pakken van zijn koffers. "Je kan in dit land niet vroeg genoeg beginnen met inpak ken. Tien dagen is wellicht nog te kort om alles op tijd klaar te heb ben", aldus Meulenberg in een te lefonisch interview. RIO DE JANEIRO (DPA) Een bepaalde mierensoort in Brazilië heeft in de staat Mato Grosso do Sul hele bossen ver nietigd. Volgens de autoriteiten is al 230.000 hectare nieuwe aanplant van Eucalyptusbos- sen geheel of gedeeltelijk ver nietigd. De mieren hebben het vooral voorzien op de Eucalyptusmo noculturen, nu de natuurlijke vijanden van de insecten (mie reneters en bepaalde vogel soorten) sterk gedecimeerd zijn. De bossen worden boven dien nog bedreigd door een houtwormsoort die vooral ge dijt in het Amazonegebied. LONDEN - In Downingstreet heerst een bedrukte stemming na de verpletterende nederlaag van de Conservatieven bij de gemeente raadsverkiezingen van afgelopen donderdag. Met een zeldzame eensgezindheid worden de uitsla gen binnen de Conservatieve gele deren zowel als daarbuiten be stempeld als „een klap in het ge zicht van Margaret Thatcher" en „een regelrechte ramp". De verkiezingen leverden de Conservatieven slechts een meer derheid op in een kwart van de Britse gemeenten. Ze besturen door Lia van Bekhoven geen enkele grote stad in het land meer, op Plymouth, Cardiff en Portsmouth na. In Schotland zijn de Tories nagenoeg uit de Hoog landen verdwenen. Premier Thatcher kon evenmin troost putten uit de verkiezingen voor twee parlementszetels, die ge lijktijdig gehouden werden. De re sultaten daar waren zo mogelijk nog droeviger. Een Conservatieve meerderheid van 16.000 die Ryeda- le tot een van de meest solide Tory- zetels maakte, werd omgesmolten tot een overtuigende meerderheid voor de Liberale Alliantie. Met meer geluk dan wijsheid slaagden de Conservatieven erin tenminste West Derbyshire op het nippertje voor Thatcher en vaderland te be houden. Hogere inzet De volgende dag, in een poging de werknemers op het hoofdkwar tier van de partij een hart onder de riem te steken, maande de premier haar troepen tot harder werken en hogere inzet. Andere Tory-functio- narissen herhaalden die bood- MOSKOU (Rtr/AFP) - Nog eens zes mensen zijn overleden na* de kernramp in de centrale van Tsjer nobil, waarmee het aantal doden gestegen is tot acht. Dit heeft de televisie van de Sowjet-Unie giste ren omgeroepen. De zes zijn in ziekenhuizen aan schap onophoudelijk in de media. „Er is geen reden voor een alarm", is de afgelopen dagen een veelge hoorde uitspraak geweest. Maar de premier's versie van „onnodig alarm" is weinig geruststellend. „Het is eerder te vergelijken met het „geen paniek, geen paniek, van de paniekerige korporaal Jones in 'Daar komen de schutters", schreef een krant. Het heeft 200 Conservatieve ka merleden op de kast gejaagd. Voor een groot aantal van hen kwam het in 1983 als een aangename verras sing in het Lagerhuis gekozen te worden. Na enkele jaren plezier aan de nieuwe status beleefd te hebben, staan ze nu voor het voor uitzicht in een of twee jaar tijd weer even onverwacht op straat ge zet te worden. En dat leidt tot kri tiek op het beleid van de party, de imago en de voortrekker van de be weging, Thatcher zelf. Hindernis De premier wordt door de Con servatieve kamerfractie allang niet meer unaniem beschouwd als „de grootste aanwinst". Het aantal dat haar ziet als „de grootste hinder nis", die de Conservatieven de vol gende verkiezing en wie weet vele daarna zal kosten, stygt En zoals dat gaat bij de Britse Conservatie ven, is dat het moment waarop in rokerige achterkamers van Tory- vergaderzalen de messen geslepen worden. John Biffen, voorzitter van het Lagerhuis, was de eerste die begin deze week een bod deed in de race om het leiderschap van de partij. Biffen vertegenwoordigt de tradi tionele, gematigde Tory-vleugel, die het de afgelopen tien jaar, sinds premier Thatcher's leiderschap, te gen de radicalen heeft moeten af- de gevolgen van radioactieve stra ling overleden. Kort na de ramp op 26 april meldde de televisie twee doden. Nog 35 mensen zijn er zeer slecht aan toe, terwijl bij de ramp 204 mensen gewond raakten. Tegen enkele plaatselijke Sow- jet-functionarissen zijn sancties ge nomen wegens "onverschilligheid en onbekwaamheid" na $e kern ramp van 26 april in Tsjernobil. Drie bestuurders van een trans portonderneming van de kerncen trale in Tsjernobil zijn terechtge wezen omdat zij ernstig tekort zou den zijn geschoten bij het verlenen van hulp aan mensen die uit het ge bied werden geëvacueerd. Twee van hen kregen ontslag, van wie één tevens uit de communistische partij is gestoten, zo meldde giste ren het partijblad Prawda. De drie hebben tijdens de eva cuatie en daarna geen enkele steun verleend-aan de 200 werknemers Thatcher: dagen geteld. (foto ap> leggen. Biffen refereerde aan de af gelopen verkiezingen als „zwarte donderdag" en zei „dat niemand er serieus van uitgaat dat Thatcher een volgende verkiezingstermijn helemaal zal uitzitten". De minister voor Schotse zaken, Malcolm Rifkind, verzocht de par tij „van de premier af naar bene den" hun oor eens te luister te leg gen bij wat de kiezers eigenlijk wil len. Dat is, in de beleefde, loyale omgangsvormen van de Conserva tieven, ernstige taal. Uiterlijk doet de premier het voorkomen alsof de opiniepeilingen en de recente ver kiezingsuitslagen niets meer zijn dan een logische reactie van het volk op een regering die halverwe ge haar tweede termijn is en niet meer zo spannend als toen het vers gekozen was. Fiasco In werkelijkheid is er meer aan van het transportbedrijf, zo schrijft Prawda. Het personeel heeft "geen loon ontvangen noch kleding waarop het recht had". A. Sjapo- val, die "een algehele onverschil ligheid" aan de dag heeft gelegd, is van zijn post ontheven en tevens uit de partij gezet. A. Sitsjkarenko krijgt een aantekening op zijn lid maatschapskaart van de partij en staat ook op straat. Het blad gaf niet aan wat de straf zal zijn voor de derde functionaris, A. Goebski, hoofd van de partij organisatie van het bedrijf, die "de situatie niet wist te evalueren". Kritiek op de handelwijze van functionarissen bij het bestrijden van de kernramp begint pas sinds de laatste week door te sijpelen. Aanvankelijk weigerde de Sowjet- pers de hand in eigen boezem te steken en varieerde haar berichtge ving van felle polemiek tegen het Westen, die het kernongeluk om propagandistische redenen zou op blazen. de hand. De afgelopen maanden heeft de regering de ene fiasco na de andere begaan. Het begon met de Westland-helikopter-afaire, die twee ministers de kop kostte. Daarna draalde het kabinet weken lang over het al dan niet privatise ren van British Leyland. Even later verloor ze onverwacht de stem ming over een nieuwe wet, waarbij de winkels zondags open konden blijven. Het uitlenen van de lucht machtbasis aan de Amerikanen voor het bombarderen van Libië zette in eigen land veel kwaad bloed. Het bewees dat in momen ten van crises het instinct van de premier niet langer gelijk op ging met dat van de kiezers. Premier Thatcher is niet rege ringsmoe, de Britten zijn Thatcher moe. De opiniepeilingen spreken allemaal dezelfde taal: de kiezers maken zich ongerust over sociale onderwerpen als werkloosheid, huisvesting, onderwijs en zieken zorg. De kiezers willen een positief geluid. Thatcher's confrontatiepo litiek is uit de mode aan het raken. Het Thatcherisme, dat eens stond voor een nieuwe, radicale aanpak, is een negatief dogma aan het wor den dat niet meer aansluit by de veranderende stemming in het land. Men wil niet meer betutteld worden over dat er eerst harder ge werkt moet worden voordat er geld aan ziekenhuizen besteed kan wor den. Toen de premier drie jaar gele den herkozen werd, zei ze afstand te doen van het leiderschap van de partij zodra ze geloofde niet langer een aanwinst te zijn. Vroeg of laat zal een Conservatieve afgevaardig de de moed verzamelen om haar nog eens aan die woorden te herin- PARIJS - Communistenleider Georges Marchais heeft laten we ten geen kandidaat meer te zijn bij de presidentsverkiezingen in 1988. Deze door Marchais zelf in een de bat tijdens een zitting van het cen trale comité gedane mededeling heeft onmiddellijk tot speculaties geleid over de vraag of partijleider Marchais bezig is met pensioen te gaan. Marchais verbleekte zichtbaar terwijl hij zijn schijnbaar onver wachte beslissing bekend maakte. Na een reeks opzienbarende terug slagen bij presidents-, Europese- en parlementsverkiezingen zou Marchais als aanvoerder van een andere dan de communistische partij door zijn volgelingen al lang aan de dijk zijn gezet. Het trieste spoor dat Georges Marchais in recente verkiezingen heeft achter gelaten, wijst tegelij kertijd in de richting van de kenne lijk onafwendbare achteruitgang waarvan de communistische partij het slachtoffer is. Als presidents kandidaat in 1981 verwierf Mar- door Rudolph Bakker chais niet meer dan 15,3 procent van de uitgebrachte stemmen en kwam zijn socialistische rivaal Francois Mitterrand met vlag en wimpel over de eindstreep. Bij de Europese verkiezingen van 1984 zakte de PC terug tot 11,2 procent, terwijl ze by de parlementsverkie zingen afgelopen maart niet meer dan 9,8 procent van de kiezers gunst verwierf. Onverwacht Tot de theorieën over het onver wachte en verrassende besluit van partijleider Marchais geen presi dentskandidaat meer te zijn be hoort onder meer de redenering dat de PC in een stadium is geko men waarin verkiezingen met al zijn investeringen aan energie en geld voorlopig geen betekenis meer hebben en dat het er nu om gaat de essentiële waarden voor verdergaande erosie te behoeden. In dit verband wordt geredeneerd dat Marchais zelf maar al te goed weet dat hij bij de presidentsver kiezingen van 1988 geen schijn van kans maakt en dat hij zelfs het risi co loopt er nog slechter af te ko men dan bij de parlementsverkie zingen van maart van dit jaar. Zoals alle theorieën over de in terne activiteiten van de PC zuiver op gissingen berusten, is er ook de opvatting dat de aan de partij opge legde popularitet van Marchais nu zo weinig werkelijke bodem meer bezit, dat het centraal comité de moed heeft opgebracht het begin van het eind van de partijleider in te luiden. De partijleider door stond volgens betrouwbare ge ruchten de afgelopen jaren boven dien een tweetal hartinfarcten en zijn gezondheidstoestand zou dan ook te wensen overlaten. Berucht De levensloop van Georges Mar chais vertoont een aantal nooit op gehelderde perioden, zoals dat bij de biografieën van communisten- leiders wel vaker voorkomt. In 1920 werd hy geboren in de Calva dos in een vaderloos gezin. Na twaalf ambachten en dertien onge lukken voltooide hy een opleiding tot bankwerker, welke kennis hij na het uitbreken van de oorlog in dienst stelde van de Focke-Wulf- vliegtuigfabrieken van de Duitse bezetter ten zuiden van Parijs. In 1942 volgde daarop zijn beruchte vertrek naar Hitler-Duitsland, Marchais: uit de gratie. (foto ap» waarvan Marchais beweert dat hij ertoe gedwongen werd, terwijl alle documenten er op wyzen dat hij vrywillig ging. Het dieptepunt van zijn bestaan volgde na de ineenstorting van het Hitler-ryk en de eerste jaren in het bevrijde Frankrijk. Marchais sloot zich in 1947 bij de partij aan, na een periode waarover zo goed als niets bekend is. Met veel vallen en op staan wist hy zich op te werken tot in de top. in welke periode het waarschijnlijk, maar niet zeker, is dat hij de internationale kader- school in Moskou bezocht. In ieder geval staat vast dat het toen als ver rassend ervaren besluit van de Sovjets hem op het XlXe Franse partijcongres tot plaatsvervangend secretaris-generaal te doen kiezen, hier in Frankryk nog door geen historicus van de party afdoende kon worden verklaard. Teruggang Na in 1972 tot secretaris-generaal te zyn benoemd, was Marchais een van de drie ondertekenaars van het zogenaamde gemeenschappelijk regeerakkoord met de socialisten en de linksradicalen, welk akkoord door zijn eigen toedoen daarop weer de grond wordt ingeboord. De nationale teruggang van de par tij zet volgens de meeste kenners van de PC in, nadat Georges Mar chais tijdens een bezoek aan Mos kou vanuit een televisie-studio in de Sovjet-hoofdstad de Fransen uitlegt dat de Sovjet-invasie in Af ghanistan van harte diende te wor den toegejuicht. Georges Marchais werd door zijn clowneske capaciteiten, die niet zelden een lugubere ondertoon hadden, een van de meest bekeken politici op de Franse televisie schermen. De manier waarop hij als een stoomwals met een niet te stuiten reeks pseudo-argumenten zijn ondervragers het zwijgen wist op te leggen, vervulde de kijkers steeds weer met grote vrolijkheid. Marchais begon pas te vervelen toen hij een zo groot aantal politie ke koersveranderingen met over tuiging probeerde recht te breien, dat zelfs de grootste aanhangers van zijn discussietaktiek het hoofd teleurgesteld in de schoot lieten rusten. Op de vraag wie dan wel over nog geen twee jaar kandidaat bij de presidentsverkiezingen zal zijn, is door de partij nog geen antwoord gegeven. Het zal daarbij gaan om een politburolid dat zich ten bate van de party zal opofferen om het symbool te worden van de totale onverschilligheid die de PC bij het kiezersvolk oproept. Marchais is zich er nu al van bewust dat deze presidentskandidaat onvermyde- lijkerwys alle beschikbare aan dacht op zich zal weten te vereni gen en dat daarmee zijn eigen rol op het eerste plan Voorgoed is uit gespeeld. ADVERTENTIE uil annulalie oider hotelaccommodatie (ar l iijj, (Hel lapijl is niet versritme,, W (Hel lapijl is niet versneden. levering Iranko huis.) I Enkalon projektenkwal. op jute rug I vanal I Magdalelno, het overbekende zware soil velourstapijl, huiskamer- geschikt in 7 linten, van 149,- Intertest, zuiver scheerwollentapijt voor inlensiel gebruik, 400 cm van 219.- Desso, zwaar bouclé berber lapijl in 4 tinten op dubb. jute rug. 7 jaar garantie. 400 cm br Sahara, zuiver scheerwollen bouclé lapijl op dubb. jute rug. in camel, berber, linde en hazel, van 289,- Blchelleu, Iriséé tapijt op dubb. rug. in 6 tinten: berber, camel. bl. griis 19E en linde, van 369,-II Of Inlerlest, zuiver scheerwollentapijt op dubb. jute rug met een wel 2 cm 9Af) hoge pool. van 439.- dmUUf Inlerlest, super zware nopperal kwaliteit, 5 schapen per m2. dubb 9Rf) jute rug. van 489,- inkooppri/s C.Ü Uf" Inlichtingen en stalen: Donderdag 15 mei van 17 tot 21 uur HOTEL HUIS TER DUIN Kon Astridboulev. 5 N00RDWIJK MOSKOU (AFP/AP/Rtr) - De Prawda meldde vandaag vanuit Tsjernobil dat het schoonmaken van de reactor en de omgeving maanden zal vergen. Een van de leiders van het bergingsproject, de fysicus Jevgeni Velichov, verklaar de dat zich 10 dagen na het onge luk van 26 april een crisis voor deed, waarbij de withete kern van de reactor in de bodem dreigde te branden en in een ondergronds waterreservoir te zakken. De Sowjet-Unie verlangt schade vergoeding van een Finse firma die bezig was met de bouw van een textielfabriek in Kiev, maar haar werknemers naar huis terughaalde na de ramp met de kerncentrale in Tsjernobil, op 130 km ten noorden van de hoofdstad van de Oekraïne. Naar de directeur van de Finse bouwcombinatie meedeelde, vindt Moskou dat het vertrek van 70 Fin se arbeiders van het bouwproject in Kiev niet als aanvaardbare over macht geldt voor het niet op tijd opleveren van de textielfabriek.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7