Nieuwe tragedie
voor de autosport
'De geest is uit de fles'
Kelly boekt zijn
zestiende zege
Twee doden in rally van Corsica
Ede vreest sterke Spanjaard
PPR: positie
van PvdA
is moeilijk
Jos Weerts (Medische Polemologie) over kernramp:
HET VERSCHIL TUSSEN VOORWERPEN DIE VEROUDEREN
EN DINGEN DIE ALLEEN MAAR FRAAIER WORDEN.
PAGINA 14
SPORT
ZATERDAG 3 MEI 1986
AJACCIO (AFP/SID) - De Fin Henri Toivonen en zijn Italiaanse bijrijder Sergio Cresto
zijn gistermiddag omgekomen tijdens de autorally van Corsica, de vijfde in de strijd om
het wereldkampioenschap. De Lancia van het duo, dat de ranglijst aanvoerde, explodeer
de na een manoeuvre bij de achttiende van de 29 klassementsproeven. Vorig jaar veron
gelukte de Italiaan Attilio Bettega tijdens de Corsicaanse rally.
Het ongeluk gebeurde tijdens de
tweede en voorlaatste dag op vijf
kilometer van Corte, in het midden
van Corsica, op de route tussen
Bastia en Calvi. De wagen van Toi
vonen en Cresto belandde volgens
ooggetuigen op een flank van de
Col d'Ominanda - waarschijnlijk
na een stuurfout van de Fin - met
hoge snelheid buiten de route. Op
een 'Macchia-veld', de typisch Cor
sicaanse steppegrond, ramde de
Lancia een rotsblok. Vervolgens
vatte zowel de auto als het gras
vlam. Daardoor werden reddings
acties ernstig bemoeilijkt.
Lancia's sportchef Cesare Fiorio
nam na het ongeluk van kopman
Toivonen onmiddellijk zijn andere
wagens, met respectievelijk Mark-
ku Alen en Massimo Biasion aan
het stuur, uit de strijd. Op de dag af
een jaar geleden was zijn Italiaanse
werknemer Attilio Bettega tijdens
de Corsicaanse rally om het leven
gekomen. Bettega, die in een ravijn
belandde, reed toen net als Toivo
nen met het startnummer vier. Fio
rio noemde het ongeluk een grote
tragedie voor de autosport. Hij zei
dat zijn firma het sportieve pro
gramma onder de huidige rally-re-
gels eens ernstig zal heroverwegen.
De verhitte discussie tussen de
autosportfederatie (FISA) en de
vereniging van beroepsrijders, die
donderdag werd gehouden, kreeg
door het noodlottige incident een
extra dimensie. De FISA, onder
voorzitterschap van Jean-Marie
Balestre, dreigde de rijders, die tij
dens de rally van Portugal het na
een ernstig ongeluk voor gezien
hielden, wegens hun besluit te
stoppen met hoge boetes en intrek
king van de licentie. Uitgerekend
Henri Toivonen had zich in het
tweegesprek sterk gemaakt de bij
zonder gevaarlijke trajecten uit de
WK-rally's te schrappen. Balestre
kwam gisteren met de organisato
ren tot overeenstemming de klas
sementsproeven 18, 19 en 20 te
schrappen. De karavaan reed door
naar Calvi. Daar werd in de avond
uren besloten vandaag opnieuw te
(ANP» - De uitslag van de tiende etappe Algemeen kl;
van de Ronde van Spanje is: 1 Millar 46.4^
I. Sean Kelly (Ier) 193 km in 4 uur 41 minu
ten en 26 seconden: 2. Inmanol Murga
(Spa); 3. Stefan Mutter (Zwi): 4. Pascal Ju-
,les (Fra): 5. Gerrie Knetcmann (Ned); 6. Ri-
cardo Martinez (Spa); 7. Pello Ruiz-Cabe-
stany (Spa); 8. Laurent Fignon (Fra); 9. Pe
dro Delgado (Spa); 10. Alvara Pino (Spa);
II. Mariono Lejarreta (Spa); 12. Dominique
Garde (Fra); 13. Ruben Gorospe (Spa); 14.
15. Robert
46.47.36; 2. Pino op 0.08; 3. Delga
do op 0.33; 4. Lejarreta op 1.17: 5. Kelly op
3.55; 6. Dietzen op 4.15; 7. Parra op 4.35: 8.
Cabestany op 4.40: 9. Fignon op 5.14: 10.
Anselmo Fuerte (Spa) op 5.37; 11. Francis
co Rodriguez (Col) op 5.43; 12. Mottet 6.25;
13. Hernandez (Col) z.t14. Van Impe op
15. Yvon Madiot op 8.07; 16. Mutter op
Jean-Luc Vandenbroucke (Bel): 1
Millar (Sch); 16. Angel Camarillo (Spa); 17.
Guy Nulens (Bel) allen zelfde tüd als Kelly;
20. Jos Lammertink (Ned) op 3.50; 21. Eddy
Theunisse (Ned): 40. Peter Winnen (Ned);
41. Erwin Nijboer (Ned): 42. Raymund
Dietzen (WD1); 48. Lucien van Impe (Bel);
53. Fabio Parra (Col); 69. Charly Mottet
(Fra); 71. Henk Boeve (Ned); 74. Peter Ha-
rings; 77. Julian Gorospe (Spa) allen zelfde
tijd als Lammertink; 94. Gerard Veldschol-
ten (Ned) op 6.24; 107. Wim Arras (Bel) z.t.;
108. Hans Langerys (Ned) z.t.; 118. Rene
8.32; 17. Winnen op 8.59:29. Julian Gorospe
op 15.16; 31. Arroya op 17.36; 39. Veldschol-
ten op 24.34; 42. Nulens op 25.44; 45. Ny-
52: 70. Planckaert op 45.46; 75.
I, Ivan Lendl (Tsj- Mike Leach (VSt)
6-3, 6-4.
Miloslav Mecir (Tsj) - David Pate (Vst) 6-2
6-2, Stefan Edberg (Zwe) - Jaime Yzaga
starten met de derde en laatste
etappe van Calvi naar Ajaccio.
Het ongeluk van Toivonen is al
het derde met dodelijke afloop. In
Portugal reed Santos in op het te
hoop gelopen publiek, waarbij een
vrouw en twee jongetjes het leven
verloren. Bij de Safari-rally vond
een Keniaan, die werd geschept
door de wagen van de Zweed Ken
neth Eriksson, de dood.
Henri Toivonen, die op 26 augus
tus 1956 in Jyvaskyla - de start
plaats van de Duizend-Meren-rallly
- werd geboren, geldt sinds zijn ze
ge in de rally van Monte Carlo be
gin dit jaar als een van de grootste
talenten in deze tak van de auto
sport. Hij begon zijn loopbaan elf
jaar geleden in een Simca met wed
strijden in eigen land. Als beroeps
coureur stond hij onder contract
bij Ford en Talbot. De zege in de
RAC-rally was zijn eerste belang
rijke prestatie in de strijd om de
wereldtitel. Toivonen was ge
trouwd en laat twee kinderen, Alla
en Markus, na. Voor aanvang van
de tweede etappe op het Franse ei
land werd hij geinterviewd voor de
televisie. Daarin vertelde hij dat de
race onder waanzinnige omstan
digheden moest worden afge
werkt. Toivonen noemde de rally
veel te lang en vermoeiend. „We
hebben nu al vier uur gereden. En
dat alleen op de eerste dag. Ik vind
dat het maximum zeven of acht
uur moet zijn, voor het gehele eve
nement". Toivonen zei ook nog dat
de wagens veel te snel zijn voor het
bochtige Corsicaanse parcours en
dat de kans dat de banden overver
hit raken enorm groot is.
Zijn bijrijder Sergio Cresto, een
in New York geboren Amerikaan
met een Italiaanse licentie, werd in
1984 als co-piloot met Carlo Capo-
ne Europees kampioen. Hij reed
met Bettega, Zanussi en Andruet,
maar kreeg pas naast Toivonen in
ternationale erkenning.
Dagprijs in Ronde van Spanje
Van de auto van Henri Toivonen en Sergio Cresto bleef weinig over. Rij
ders en persvertegenwoordigers nemen een kijkje bij het trieste 'stilleven'.
Ondanks het dodelijke ongeluk werd de rally op Corsica vandaag voort
gezet. (foto AFP)
PALENCIA (ANP) - Sean Kelly
heeft gisteren de zestiende over
winning van het seizoen geboekt
en de eerste in de ronde van Span
je. De rappe Ier was de snelste
sprinter in een kopgroepje van ze
ventien renners, dat na 193 kilome
ter in Palencia op de eindstreep af-
daverde. Kelly griste de dagprijs
voor de neuzen weg van de Span
jaard Murga en Mutter, de:in Ne
derlandse dienst (Schuiten) rijden
de Zwitser. Gerrie Knetemann
werd vijfde. De Schot Millar zat
ook in het goede spoor. Hij waagde
zich niet in het strijdgewoel bij de
finish maar nam genoegen met de
vijftiende plaats, ruimschoots ge
noeg voor een nieuwe rode trui.
Kelly was dan wel de prijsrijder
bij uitstek, ook Millar kwam als
een belangrijke winnaar te voor
schijn uit de tiende etappe. De
vlakke rit van San Isidro naar Pa
lencia werd geteisterd door een
harde tegenwind, waardoor de on
vermijdelijke waaiervorming op
trad. Zoals bekend uit de ronde
van Frankrijk hebben met name de
Columbianen weinig kaas gegeten
van deze rij techniek. De Zuidame-
EDEGPD) - Twee belanghebben
den tijdens het invitatie-tennis
toernooi in Ede kunnen al niet
meer verliezen: allereerst favoriet
Ivan Lendl, die bij voorbaat 90.000
dollar startgeld kreeg toegestopt,
maar zeker ook het management
bureau Advantage International.
De Amerikaanse onderneming
heeft vijftien van de 24 deelnemers
onder contract (van wie sommigen
volgens geruchten liefst 25 procent
van hun verdiende prijzengeld
moeten afdragen) en tekende gis
terochtend een principe-overeen
komst met de Edese toernooibaas
Gies Pluim voor volgend jaar.
Het exhibitie-evenement op het
Tesqua-park wordt dus geprolon
geerd, hoewel de publieke belang
stelling ondanks het zomerse weer
veel te mager blijft. Pluim („er zijn
tot nu toe zo'n negenduizend kaar
ten verkocht") en diens compag
non Peter Langendijk Van de
Dutch World Tennis BV verwach
ten er nog steeds „net of net niet
uit te springen", maar zullen onge
twijfeld flink in de eigen beurs
moeten tasten. Wat niet wegneemt
dat ze samen met Advantage-verte-
genwoordigers tijdens de open
Franse kampioenschappen, die
eind deze maand beginnen, de de
tails voor komend seizoen op pa
pier gaan zetten.
Daarbij staat vast dat de Edese
organisatie streeft naar een nog
sterkere toernooibezetting - zowel
de naam van Boris Becker als Yan-
nick Noah wordt in dat opzicht
veelvuldig genoemd - hetgeen au
tomatisch betekent dat de hoge
prijzen- en startgelden (nu in totaal
350.000 dollar) op zijn minst ge
handhaafd blijven. Bovendien wil
Pluim door bepaalde clausules in
de contracten met vooral de aange-,
trokken toppers meer zekerheid
inbouwen.
„Ik heb begrejpen dat het moge
lijk is om de vedetten, die in de eer
ste ronde worden uitgeschakeld, te
verbieden de dag erop ergens an
ders te spelen. Dat wil ik straks
ook op papier hebben. En mis
schien kun je dergelijke jongens
dan meteen verplichten een x-aan-
tal interviews te geven", aldus
Pluim, die kennelijk een beetje in
de maag zat met de vele aanvragen
voor een exclusief gesprekje met
Ivan Lendl. De Tsjechoslowaak
liet via een in Ede aanwezige
woordvoerder van dienS manage
mentbureau ProServ echter weten
buiten de normale persconferen
ties niemand te woord te willen
staan.
Lendl sluit in de finale op de als
tweede geplaatste Stefan Edberg,
die afrekende met de kleine Peru
viaan Jaime Yzaga, of Emilio San
chez. Die laatste mogelijkheid
moet niet worden onderschat,
want de twintigjarige Spanjaard
liet gisteren opnieuw een sterke in
druk achter. Na Jan Gunnarsson
en Johan Kriek werd ook Scott Da-
vis volslagen kansloos (6-1, 6-2) ge
laten door de gravelspecialist uit
Barcelona, die onlangs het toer
nooi van Nice won.
Voor de organisatie in Ede is het
echter te hopen dat de geplande
eindstrijd tussen Lendl en Edberg
er ook daadwerkelijk komt. An
ders blijft het merendeel van de
toegangsbewijzen, die 85 gulden
moeten kosten, zeker onverkocht.
rikanen waren dan ook de grote
verliezers, maar ook andere con
currenten van Millar misten de
slag. In de kopgroep ontbraken bij
voorbeeld naast Parra, Rodriguez
en Hernandez ook de Spanjaard
Fuerte, de Westduitser Dietzen, en
de Fransman Mottet. Vooral de
laatste twee, die een goede tijdrit in
de benen hebben, kwamen giste
ren op een achterstand van bijna
vier minuten binnen. In de Vuelta,
waar de eindzege traditioneel eer
der een kwestie van seconden is
dan van minuten, is dat verschil
opmerkelijk groot.
Een apdere winnaar in de tiende
etappe mag ook routinier Gerrie
Knetemann worden genoemd. De
oud-wereldkampioen maakte met
Peter Harings deel uit van een
groepje van elf renners, dat als het
aan de organisatoren had gelegen
niet eens aan de start was versche
nen in San Isidro. Het elftal had
zich bij de laatste beklimming de
vorige dag laten slepen door een
volgauto en werd bedreigd met
diskwalificatie, net zoals de Au
straliër Alan Peiper. De Nederlan
der Wim Roozenburg maakte ech
ter als lid van de internationale ju
ry heftig bezwaar. De met uitslui
ting bedreigde coureurs waren
zonder uitzondering buitenlanders
en iedereen had kunnen waarne
men dat ook Spanjaarden zich aan
het vergrijp schuldig hadden ge
maakt. Roozenburg was de mening
toegedaan dat een voormalig we
reldkampioen niet zo maar eenzij
dig aan de kant kon worden ge
schoven. Hij maakte zich met re
den kwaad, want het elftal kreeg
alsnog een startbewijs. Peiper niet
omdat die tweemaal was betrapt.
Knetemann profiteerde, na veel
inspanningen te hebben geleverd,
in de finale optimaal van zijn eer
herstel. Hij reed met zijn ploeg en
die van Kelly het gat dicht tussen
een kopgroep van elf renners, die
al na 66 kilometer aan de haal was
gegaan.
BILJARTEN - De Nederlandse
biljarters bij het Europees kam
pioenschap libre in Lyon hebben
zich ook in de tweede ronde van
hun beste zijde laten zien. Zowel
Raymond Burgman als Harrie van
de Ven wonnen en maakten boven
dien de vereiste 400 caramboles in
een beurt. Door dit resultaat heeft
het Nederlandse tweetal een rede
lijk uitzicht op een plaats in de
kwartfinales.
LEIDEN - Als na de verkiezin
gen de PvdA groter wordt dan
het CDA, zal het beleid niet we
zenlijk veranderen. Bij de for
matie-onderhandelingen zullen
de socialisten noodgedwongen
concessies moeten doen op ge
bied van euthanasiewetgeving,
wijziging van het sociale zeker
heidsstelsel en de plaatsing van
kruisraketten. Als ze tenminste
met het CDA willen regeren.
Dit zei PPR-lijsttrekker en
Tweede-Kamerlid Ria Beckers-
De Bruyn gisteren tijdens een
PPR-werkbezoek aari Leiden.
Volgens mevrouw Beckers
wordt de positie van de PvdA
als grootste progressieve partij
meer en meer onhoudbaar. Wie
de vredesbeweging en de anti-
kernenergiebeweging recht in
de ogen wil kijken heeft niet
het CDA, maar de andere pro
gressieve partijen nodig, aldus
Beckers.
De zes man sterke PPR-dele-
gatie waarvan lijsttrekker Bec
kers en Tweede-Kamerlid Pe
ter Lankhorst deel uitmaakten
had gisteren een hele dag uitge
trokken voor haar bezoek aan
Leiden. Er werd gesproken met
de stichting Transferpunt over
de bemiddeling tussen weten
schap en bedrijfsleven. Een
zaak die met name mevrouw
Beckers aansprak.
Ook hadden gesprekken
plaats met verschillende orga
nisaties over crisisopvang in
Leiden. Een aantal woonwa
genkampbewoners van de
Leidse Trekvaart mocht nog
maals hun ongenoegen uitspre
ken over de gedwongen verhui
zing naar kleinere kampen.
De Stichting Duinbehoud
vroeg de PPR-delegatie iets te
doen aan de tegenwerking die
men ondervindt bij het aanwij
zen van een nationaal park bij
De Zilk.
Het Tweede-Kamerlid Lank
horst toonde zich zeer ontvan
kelijk voor de klacht van de in
stelling Ouders op Herhaling.
Deze organisatie draait mo
menteel met 80 vrijwilligers. Er
bestaan plannen om deze vrij
willigers voortaan te betalen
voor hun werk. "Een mooi stre
ven. maar het geld ontbreekt,
zodat er straks cursisten naai
huis gestuurd worden", aldus
Lankhorst. Het PPR-kamerlid
zal deze zaak opnieuw in de Ka
mer aan de orde stellen.
Groene politiek
Beckers zei vanmiddag op
een bijeenkomst van de PPR-
jongeren dat de PPR de ko
mende jaren „groene politiek"
wil bedrijven. Daarbij tekende
zij aan dat groene politiek en
machtspolitiek elkaar uitslui
ten. In dat verband haalde zij
uit naar de PvdA, die volgens
haar de macht van het getal
hoogtij laat vieren. „De inhoudt
wordt daaraan opgeofferd", al
dus Beckers.
Wat betreft het streven naar
ontwapening wil de PPR zich
niet beperken tot de kruisra
ketten en de moderne conven
tionele bewapening zijn gang
laten gaan. De PPR wil „de af
schrikkingsstrategie en het vij,-
anddenken zelf' ter discussie
stellen.
UTRECHT - Emotie vertoont me
dicus drs. Jos Weerts pas aan het
eind van het gesprek. Alle mogelij
ke gevolgen van de ramp in Tsjer-
nobil heeft hij dan al op uiterst af
standelijke wijze belicht. Op zich
zelf brengen die hem - als lid van
de besturen van de Nederlandse
Vereniging voor Medische Pole
mologie én de internationale fede
ratie van 'Artsen tegen kernwa
pens' - niet in beroering.
door
Peter van der Maat
„Maar waar ik soms hoofdpijn
van krijg, wakker van lig en wat
me nachtmerries bezorgt, is het feit
dat zelfs bij de meest hoogwaardi
ge technologieën door een heel ba
naal menselijk foutje gigantische
catastrofes kunnen ontstaan. Het
maakt me enigszins wanhopig dat
uit hoogmoed de ogen worden ge
sloten voor de risico's van kern
energie. Geen enkele techniek is zo
perfect als het lijkt, de mens is niet
almachtig. Ondanks mijn bewon
dering voor de technologie heb ik
het gevoel dat de geest uit de fles
is. Ik ben ervan overtuigd dat alles
wat fout kan gaan, ook vroeg of
laat een keer fout gaat".
In de kernreactor bij Tsjernobil
is het fout gegaan. „De Russen be
talen een enorm leergeld". De Rus
sische kaart zal, volgens Weerts,
waarschijnlijk minimaal de ko
mende eeuw een zwarte plek met
een straal van vele tientallen kilo
meters vertonen. Leven is daar on
mogelijk.
- Wat zijn de consequenties voor
de rest van de wereld?
„Die zijn niet onrustbarend. De
kans datje hier in het Westen over
lijdt aan kanker is normaal gespro
ken 25 procent. Als je een kleine
dosis straling oploopt - en dat zou
na deze ramp het geval kunnen zijn
- verhoogt die kans met 0,00001
procent. Persoonlijk raak ik daar
niet meer of minder ongerust
door".
Jos Weerts ontleent zijn deskun
digheid onder andere aan zijn be
stuurslidmaatschap van genoemde
internationale organisatie, die zich
bezig houdt met de medische as
pecten van oorlog en vrede. Daar
bij zijn 180^)00 medici uit vijftig
landen aangesloten, onder wie de
artsen die als eersten Hirosjima be
traden na de val van de atoombom.
- Mag het ongeluk met de kern
centrale in de gevolgen worden ver
geleken met de Hirosjima-bom:
150.000 doden en nog sterven ei-
mensen aan kanker ten gevolge
van de radioactiviteit? De reactor
is zo'n vijfenzeventig keer krachti
ger dan die bom - is het aantal uit
eindelijke slachtoffers daaraan
evenredig?
Weerts: „Op Hirosjima vielen de
meeste doden ten gevolge van de
explosie en de daarbij behorende
hitteflits. Die zijn er in Rusland
niet geweest. We hebben nu puur
met stralingsgevaar te maken.
Door de brand is een radioactieve
stoflcolom tot grote hoogte geste
gen. Die deeltjes zijn onder een
koude luchtlaag over een enorm
oppervlak verspreid en verdund.
Het 'besmette' gebied is weliswaar
zeer uitgestrekt, maar de concen
tratie radioactiviteit is laag. De ge
volgen zullen, daardoor beperkt
blijven".
„Hoe de situatie exact is kunnen
we niet beoordelen, dat blijft spe
culeren. Het kan zijn dat die twee
doden waarover officieel wordt ge
sproken, bijvoorbeeld zijn omge
komen onder neervallend puin. In
dat geval kan het meevallen. Als er
doden direct door straling zijn ge
vallen, is het zeer ernstig. Dan zul
len er de komende dagen nog vele
dodelijke slachtoffers volgen".
- In Scandinavië en Polen zijn
concentraties radioactiviteit aan
ADVERTENTIE
Sommige voorwerpen blijven voor
eeuwig in trek. Ze zijn van, vaak functionele,
gebruiksvoorwerpen tot verzamelobjecten
geworden. Omdat er een onbetaalbaar
element aan toegevoegd is: tijd!
Dat geldt in hoge mate voor de klas
sieke collecties van de zes meest gerenom
meerde meubelzaken van de Randstad.
Meubelen die in de loop der tijd alleen maar
fraaier worden. Bezichtig de collecties en
verwerf om uzelf te verrijken.
VANDENBERG INTERIEUR
Elandstraat 9/Piet Heinstraat 28, Den Haag. Tel.: 070-459443
BULTHUIS INTERIEUR
Schoolstraat 32, Voorschoten. Tel.: 01717-3609
HOME-STYLE
Winkelcentrum Leidschenhage, Leidschendam.
Tel.: 070-274323
HEIDA INTERIEUR
Lindelaan 291-293, Rijswijk. Tel.: 070-904434
MAISON DROUOT
Kneuterdijk 4, Den Haag. Tel.: 070-467214
SANDERS INTERIEUR
Fred. Hendriklaan 229-256-262, Den Hoog. Tel.: 070-544678
ZES VERSCHILLENDE MEUBELZAKEN DIE EEN DING GEMEEN HEBBEN: AANDACHT VOOR KLASSIEK.
getroffen die tien keer hoger zijn
dan normaal. Voor de volksgezond
heid hoeven we echter niet te vre
zenzeggen de deskundigen. Wan
neer moet dat dan, wat moet er ge
beuren voor het wèl gevaarlijk
wordt?
„Vooropgesteld dit: straling is
nóóit niét gevaarlijk. Maar er is nu
geen reden voor bijzondere onge
rustheid, vyel voor waakzaamheid.
In de lucht is altijd straling aanwe
zig, waardoor elk mens op jaarba
sis 0,0005 rad (de maat waarin stra-
lingsdoses wordt uitgedrukt) op
neemt. Tien keer zo veel straling
betekent 0,005 rad. Radioactiviteit
gaat echter pas afwijkingen veroor
zaken vanaf zo'n 50 rad".
„Stel nu dat in Nederland het
stralingsniveau 0,1 zou zijn. Op
grond van de statistiek geeft dat de
komende dertig jaar op de hele be
volking ongeveer tien gevallen van
kanker. Dus zo'n verhoging waar
over nu wordt gesproken heeft
nauwelijks gevolgen. Toch is elke
toename, hoe klein ook, moeilijk te
accepteren omdat zij het resultaat
is van technisch en menselijk fa
len. Daar word je boos van".
Jos Weerts acht de kans dat Ne
derland ook zal worden geconfron
teerd met radioactiviteit uit Tsjer
nobil uiterst gering. Indien het
toch zo zal zijn, kan dat op kleine
schaal wel consequenties hebben.
Besmette deeltjes belanden op een
weiland, worden door een koe ge
geten, komen in melk en vlees te
recht, en hopen zich bij de consu
ment op in het bot of in tanden,
waar zij uiteindelijk afwijkingen
kunnen veroorzaken. Het slikken
van jodium vindt hij nu niet ver
standig, omdat het niet noodzake
lijk is en er bovendien bijverschijn
selen optreden. „Neem pas maatre
gelen als er werkelijk een verhoog
de straling wordt waargenomen",
is zijn advies.
Straling is beslist dodelijk bij on
geveer 1000 rad. Zulke 'harde' be
smetting tast de hersencellen aan,
de patiënt raakt in coma en binnen
veertien dagen is het leven voorbij.
Boven 500 rad is de kans op overle
ving miniem, maar tot dat niveau
bestaat de mogelijkheid tot gene
zing. Daarvoor moeten kwaadaar
dige darmbacteriën, die normaal
gesproken geen schade kunnen
aanrichten maar de celaanmaak nu
stil leggen, met antibiotica worden
bestreden. Het 'darmsyndroom'
treedt op tussen twee en zes weken
na de infectering.
Radioactieve straling is ook in
staat om het beenmerg aan te tas
ten. De aanmaak van witte bloed
cellen (die onderdeel uitmaken van
het menselyk afweersysteem) en
bloedplaatjes (die voor de stolling
zorgen) wordt stilgelegd.
Medicus Weerts: „Als er been
merg in tact is gebleven, is de kans
op herstel aanwezig. Een been
mergtransplantatie is dan een mo
gelijkheid, maar dat vereist zeer
veel van het medisch personeel en
er is specifieke apparatuur voor
nodig. Zo'n ingreep kan bij enkele
mensen worden uitgevoerd, zeker
niet bij tientallen".