De beul in gewetensnood
Vrijwilligers voeren in VS doodstraf uit
Niets geleerd van de
bij na-ramp Harrisburg
Orgelspel
tijdens
de lunch
DONDERDAG 1 MEI 1986
PAGINA 13
Reportage
In gevangenissen, verspreid over
de Verenigde Staten wachten in
totaal 1.650 ter dood veroordeel
de mannen en vrouwen op de ge
vreesde ochtend dat zij door een
anonieme vrijwilliger ter dood
zullen worden gebracht.
De beul drukt op een knop
waardoor een dodelijke stroom
stoot vrijkomt, of hij draait een
kraantje open waardoor een do
delijk gif via een infuus naar het
hart stroomt, of hij laat via een
handeltje de cyanide-kristallen
in het zuur vallen waardoor een
dodelijk gas ontstaat, of hij staat
met andere vrijwilligers in de rij
om op zijn gemaskerde slachtof
fer te schieten.
door
John Barbour
De beulen zijn omgeven door
anonimiteit en geheimzinnig
heid. Zij doen hun werk in gehei
me kamers en achter gesloten
gordijnen.
In Florida is de beul een ge
maskerde vreemdeling die in het
holst van de nacht langs de kant
van de weg staat en wordt opge
pikt door een wagen van de ge
vangenis. In Nevada komt het
executie-team uit de gevangenis
zelf, maar de eerste keer dat zij
de ter dood veroordeelde zien is
tevens de laatste.
De voorbereidingen voor een
executie zijn zeer precies. In Flo
rida moet een vrijwilliger, die on
geveer zo groot is als de veroor
deelde, in de electrische stoel
plaatsnemen voor een oefening.
In de San Quentin gevangenis in
Californië oefenen de beulen en
kele keren per jaar, hoewel er al
sinds 1967 geen executie meer is
voltrokken. In Idaho wordt het
zes man tellende vuurpeloton sa
mengesteld uit 40 vrijwilligers
uit het politie-apparaat. Zij oefe
nen een keer per jaar een execu
tie, maar hebben sinds 1957 niet
Wanhopig
De meeste beulen zijn politie
mannen. Sommigen raken hun
slachtoffers niet aan, anderen
zien slechts een gemaskerde fi
guur in een stoel. Sommigen wis
selen de laatste woorden met
hun slachtoffer en anderen kij
ken voor de laatste keer in een
paar wanhopige ogen.
De wettigheid van de executie
is voor de beul geen garantie te
gen gewetensnood. Veel beulen
hebben na een executie geruime
tijd nodig om de ervaring van
zich af te zetten. Sommigen ko
men nooit meer tot rust, lijden
aan slapeloosheid of nachtmer
ries of raken aan de drank. Het
vuurpeloton van Idaho wordt na
een executie 24 uur begeleid
door een psycholoog.
'Als je er last van krijgt moetje
het niet doen', vertelde een ci
pier-beul van de gevangenis van
Nevada. 'Ik ben een mens vol
medeleven, maar ik heb er geen
last van als ik iemand executeer.
Ik zie er niet naar uit, maar het is
een baan. Ik doe het dus heel za
kelijk'.
In 1972 haalde het Amerikaan
se Hoog Gerechtshof de meeste
reglementen voor het voltrekken
van de doodstraf onderuit, om
dat daarin teveel discretie zou
worden betracht bij het uitvoe
ren van de executie. In 1976 wer
den nieuwe richtlijnen gepubli
ceerd en de staten begonnen hun
wetten aan te passen. Op 17 ja
nuari 1977 was Gary Gilmore in
de staat Utah de eerste die werd
gedood door een vuurpeloton
'nieuwe stijl'. Na zijn dood volg
den tot nu toe nog 50 executiès.
Gebruikelijk
De meest gebruikte executie
methoden zijn de elektrische
stoel en de dodelijke injectie. In
Florida, een van de 16 staten
Het executieteam brengt ver
volgens in iedere arm intrave
neus een naald aan. Slechts een
daarvan wordt gebruikt. De an
dere is reserve. Hoewel een arts
in de buurt is, werkt die niet
Bloederig
Intraveneuze injecties (injec
ties in de bloedbaan) kunnen
moeilijk zijn. Soms is een ader
niet te vinden en bij druggebrui
kers zijn de aderen vaak zwaar
beschadigd. In Texas is het voor
gekomen dat gevangenisperso
neel een arm opensneed om een
bruikbare ader te vinden. Om
dergelijke bloederige procedures
te vermijden, geeft men er in die
gevallen in Nevada de voorkeur
aan een beenader te gebruiken.
Toen de naalden waren aange
bracht vroeg Cole, die zich niet
meer kon bewegen, aan de cipier
of hij hem achter zijn oor wilde
krabben. 'Ik deed dat en hij be
dankte me'.
Het executieteam trok zich te
rug en de luiken gingen weer
open. Aan de naalden was een
onschuldig infuus gehangen om
de aderen open te houden. Cole
had voor het laatst oogcontact
met vrienden onder het publiek.
Vanuit de naalden in zijn arm
liep een buis naar de nis waar de
beulen zaten te wachten. Aan de
buis hingen spuiten met ver
schillende gifstoffen.
De directeur kreeg het teken
om door te gaan. Op dat moment
greep de dokter in. 'Wacht nog
even', zei hij. 'Als we beginnen
kunnen we niet meer terug'.
'Dat weet ik', was het ant
woord, en de executie begon.
Een van de beulen schreef: 'We
kregen een knik om te spuiten en
dat deden we en 90 seconden la
ter was gevangene Cole dood. Nu
hoefde alleen de dokter hem nog
dood te verklaren. Mijn collega
draaide zich naar mij toe en zei:
'Wat een humane manier'. Ik
knikte dat ik het met hem eens
Een ander lid van het team her
innerde zich: 'Ik nam de drie da
gen daarop vrij en deed wat klus
jes in huis. Dat hielp me...'.
Verborgen
'Er gebeurt niet veel in een ge
vangenis dat voor de gevange
nen verborgen blijft. Het nieuws
deed snel de ronde en misschien,
was ik paranoïde, maar ik had
het gevoel dat iedereen het wist.
Nu, drie maanden later, heb ik
dat gevoel niet meer'.
Vrijwel alle betrokkenen bij
executies hebben na afloop het
gevoel dat ze leeg zijn, emotio
neel op. Een beul zei dat hij een
tijd lang last had gehad van
nachtmerries, slapeloosheid en
dat hij teveel was gaan drinken.
Er wordt in de VS een relatief
bescheiden aantal executies vol
trokken, voor zover dat aantal
wordt vergeleken met het aantal
doodvonnissen. In Florida zitten
230 mensen in dodencellen, in
Texas 210, in Californië meer dan
180 en in Georgia 115.
Van de 50 Amerikaanse staten
kennen er 38 de doodstraf. In 29
staten zijn dodencellen, maar tot
dusver wordt de doodstraf in
slechts 12 staten uitgevoerd.
Het executieteam in Nevada
zegt dat de gebeurtenissen van
december nu wel zijn vergeten.
'De afgelopen drie maanden heb
ik maar een keer over de execu
tie gepraat', schreef een lid van
het team 'en dat was met dezelf
de collega met wie ik er het eerst
over had gepraat. Onze gedach
ten kwamen wel ongeveer over
een. We hadden het ook over de
mogelijkheid dat het ons nog
eens zal worden gevraagd'. Wat
zijn antwoord was op die over
weging liet hij niet weten.
DEN HAAG De ramp met de
kerncentrale in het 'Russische
Tsjernobil is zo ernstig dat het on
geluk van zeven jaar geleden bij
het Amerikaanse Harrisburg er
door verbleekt. Toch waren die ge
beurtenissen in 1979 de oorzaak
van een ware angstpsychose en
een wereldwijde qpleving van het
verzet tegen het gebruik van kern
energie.
Dr. Frank Barnaby, directeur
van het Stockholmse vredesinsti-
tuut SIPRI, zei een jaar later in
Amsterdam: „Als zich ergens ter
wereld nog een reactorongeluk
voordoet zoals in Harrisburg, bete
kent dat in de meeste landen de
nekslag voor kernenergie".
door
Ronald Frisart
Of die voorspelling nu inderdaad
uitkomt, moet worden afgewacht.
Immers, als ergens een ongeluk
met een kerncentrale gebeurt, be
weren andere landen met atoom
centrales telkens weer dat „zoiets
bij ons niet kan gebeuren". In dat
verband is het op z'n minst nogal
wrang te herlezen wat Barnaby zes
jaar geleden aan zijn voorspelling
toevoegde: „Sinds het ongeluk in
Harrisburg is de verontrusting on
der het publiek over de mogelijke
gevolgen van kernenergie vrijwel
overal in de geindustrialiseerde
landen toegenomen, met uitzonde
ring van Oost-Europa en de Sow-
jet-Unie".
Na Tsjernobil zal dat laatste on
getwijfeld veranderen. De ramp in
de Oekraine lijkt immers maar één
conclusie toe te laten: kernenergie
is niet zo veilig als voorstanders al
tijd zeggen. Zelfs na Harrisburg be
weerde de kernenergielobby nog
dat die bijna-ramp juist aantoonde
hoezeer het eigenlijk meevalt met
de risico's. Op grond waarvan zei
men dat eigenlijk? Wat gebeurde
er destijds bij Harrisburg?
Paniek
Achtentwintig maart 1979: op
het Three Mile Island in de Sus-
quehanna-rivier in de Amerikaan
se staat Pennsylvania staan twee
kernreactoren, de TMI-1 en TMI-2.
In de controlekamer van de TMI-2
is het rustig. Alles gaat zijn gewone
gangetje. Het is bijna vier uur in de
ochtend. Plotseling begint een
alarmsirene te loeien. Er is iets mis
en ingrijpen is noodzakelijk. Er
gens in de centrale is een klep blij
ven hangen die gesloten had moe
ten zijn.
De operators in de controleka
mer raken min of meer in paniek.
Toch handelen ze razendsnel. Maar
per ongeluk schakelen ze een
noodkoelsysteem uit dat juist had
moeten blijven werken. Een kwes
tie van een verkeerd geplaatste
schakelaar. Daardoor komen ura-
niumstaven zonder water te staan.
Dat veroorzaakt zware schade. Er
stroomt 2,5 miljoen liter water op
de reactorvloer en er ontstaat een
enorme wolk radioactieve stoom.
Buiten de centrale wordt verhoog
de radioactiviteit gemeten.
Ook de daaropvolgende dagen
lekt radioactieve stoom uit de TMI-
2. Er is sprake van een explosieve
gaswolk onder het dak van de reac
tor. Tot 25 kilometer van de centra
le wordt abnormaal veel radioacti
viteit vastgesteld. De angst slaat
toe. De autoriteiten geven bevel tot
evacuatie van alle kinderen en
zwangere vrouwen uit het gebied
tot acht kilometer van de centrale.
Tientallen specialisten uit de
Verenigde Staten, West-Duitsland,
Japan en Frankrijk spoeden zich
naar Three Mile Island. Nederland
stuurt geen deskundigen, maar
houdt wel voortdurend contact
met de Amerikanen. PvdA-leider
Den Uyl zegt dat Nederland het
initiatief moet nemen tot een we
reldwijde bezinning op het gebruik
van kernenergie.
In veel landen trekken betogers
de straat op om sluiting van kern
centrales te eisen. In diverse lan
den, zoals Zweden, worden inder
daad tijdelijk reactoren stilgelegd.
Na enkele dagen wordt in Harris
burg bekendgemaakt dat het
grootste gevaar is geweken en ke
ren veel geëvacueerden terug naar
hun woningen.
Menselijke fout
Op 5 april 1979 meldt The Los
Angeles Times dat het personeel
van de TMI-2 op het moment van
het ongeluk oververmoeid was.
Conclusie van de kernenergielob
by: menselijke fouten hebben zij
het in combinatie met technische
fouten - het ongeluk veroorzaakt,
kernenergie op zichzelf is niet ge
vaarlijk.
In 1981 komen de Amerikaanse
onderzoekers M. Levenson en F.
Rahn bovendien tot de conclusie
dat het aantal slachtoffers bij
Het bord, bij de ingang tot Three
Mile Island en de kerncentrales:
verboden toegang voor onbevoeg
den. (foto AP)
ernstig reactorongeluk niet op dui
zenden of tienduizenden moet
worden geschat, maar hooguit op
enige tientallen. Maar op 23 juli
1982 werd bekend dat niet, zoals
aanvankelijk was aangenomen, en
kele tientallen splijtstofstaven in
de reactor waren vernietigd, maar
zeker 90 procent van alle 37.000 sta
ven. Het gevaar voor straling was
dan ook veel groter geweest dan
gedacht.
Wat ook ernstig tegenviel was de
tijd die gemoeid bleek met het
schoonmaken en repareren van de
TMI-2. Directeur planning Jack
DeVine van de exploitatiemaat
schappij van de beide TMI-reacto-
ren had gedacht dat dat een paar
maanden zou duren. Maar zelfs nu
is het werk nog niet klaar en het zal
waarschijnlijk nog wel enkele ja
ren duren.
De in 1979 niet beschadigde reac
tor TMI-1 is vorig jaar wel weer in
bedrijf gesteld. Eerst verleende de
Amerikaanse Nucleaire Regule
ringscommissie (NRC) daarvoor
toestemming en later deed een
rechtbank in Philadelphia dat ook.
Was het leed daarmee min of meer
geleden? Niet echt. Op 18 decem
ber vorig jaar raakten in de TMI-1
acht werknemers licht besmet
door een kleine hoeveelheid ont
snapt radioactief gas.
Grote schade
Het ongeluk op Three Mile Is
land heeft de Amerikaanse nu
cleaire industrie grote schade be
rokkend. In de eerste paar jaar na
'Harrisburg' werden tientallen
kerncentrales afbesteld. Daarvan
stonden er 28 al in de steigers.
In 1980 luidde een eerste voor
spelling dat de TMI-2 in 1982 weer
kunnen draaien en dat de tota
le kosten dan 400 mijjoen dollar
zouden bedragen. Later werd ge
zegd dat de reactor pas weer in
1985 zou kunnen worden opgestart
en dat de kosten dan 855 miljoen
dollar zouden belopen. Nu wordt
uitgegaan van een bedrag van een
miljard dollar (voor een fors deel
voor rekening van de Amerikaanse
belastingbetaler) en niemand
noemt meer een jaartal.
Nog vorig jaar werden meer dan
1.300 eisen tot schadevergoeding
ingediend door omwonenden van
Three Mile Island. Ze eisen geld
van de General Utilities Corpora
tion, de exploitant van TMI-1 en 2,
De eisers hebben klachten over
hun gezondheid die uiteenlopen
van kanker tot aids. De betrokken
rechter verwacht nog wel een jaar
of tien met het afhandelen van al
die zaken bezig te zijn.
Volgende week woensdag. 7
mei, begint in de Hooglandse
kerk een nieuwe serie tussen-de-
middag-concerten op het uit
1637 daterende De Swart-Hager-
beer-orgel. Het is nu de vijfde
keer dat organist Joop Brons, in
samenwerking met de kerkvoog
dij, zo'n reeks 'lunchconcerten'
heeft georganiseerd.
De serie bevat 20 concerten -
steeds op woensdagmiddag tus
sen half 1 en kwart over 1 - en
loopt tot 24 september. De enige
onderbreking is op 9 juli. Jonge
organisten die nog studeren of
kortgeleden afstudeerden zijn er
voor uitgenodigd. Ze komen van
de conservatoria van Amster
dam, Den Haag, Rotterdam,
Utrecht en Arnhem.
Het kost Joop Brons geen
moeite, orgelstudenten hiervoor
te interesseren. "Er is op dit ge
bied heel wat talent in ons land
en ze zijn wég van dit orgel". De
belangstelling is zelfs zo groot,
dat Brons een keuze moet doen.
Hij kiest dan niet alleen organis
ten die het bij een vorige gele
genheid goed hebben gedaan,
maar ook nieuwelingen. "Je
moet iedereen een kans geven".
Marijke van Klaveren zal het
eerste concert verzorgen. Kort
daarna hoopt zij het solistendi
ploma te behalen.
Het aantrekkelijke van een
lunchconcert voor de bezoeker
is, dat het er minder formeel toe
gaat. Brons: "Je kunt het ook
wandelconcerten noemen. Je
hoeft er niet bij het begin te zijn
en niet tot het eind te blijven en
tijdens het concert hoef je niet
stijf op je stoel te blyven zitten, al
moet je er natuurlijk wel op let
ten dat je een ander zo min mo
gelijk stoort".
Het bezoek is in de loop der ja
ren 'redelijk constant' gebleven.
Maar daar is Brons niet tevreden
mee. Een stijging zit er volgens
hem zeker in. "De liefhebber van
orgelmuziek die het een keer
heeft meegemaakt komt vast te
rug. En dan hebben we het nog
maar niet over de rust die deze
prachtige kerk de bezoeker te
bieden heeft".
De toegangsprijs is fl. Niet
veel als men weet dat een 'echt'
orgelconcert tegenwoordig al
gauw f. 6 kost. Brons heeft dat
bescheiden bedrag nodig om de
reiskosten van de gastorganist te
kunnen betalen.
Overigens wordt komende za
terdag op feestelijke manier het
zomerseizoen in de Hoolgandse
kerk geopend. De kerk is dan
open op maandag van kwart over
1 tot half 4 en van dinsdag tot en
met zaterdag van 11 uur tot half
4. Vrijwilligers staan klaar om de
bezoekers te ontvangen.
Het openingsprogramma be
gint om half 11 met orgelspel van
Joop Brons en eindigt om 4 uur
met samenzang met medewer
king van de Leidse cantorij. Ver
der werken achtereenvolgens
mee het Voorschotens kamer
koor, de Stageband van K. en G.,
het jongerenkoor 'Emoena', de
hoboïst Han Kapaan, het William
Byrd vokaal ensemble, de orga
nist Rijk Jansen, het vokaal en
semble van de Streekmuziek-
school Leiden, de organist Anton
Doornheim en het Leiderdorps
kamerkoor.
Gereformeerde Bond. Ds. C.
van den Bergh te Bameveld is
benoemd tot voorzitter van de
Gereformeerde Bond in de Her
vormde Kerk, als opvolger van
ds. L. J. Geluk (Woerden), die om
persoonlijke redenen aftrad. Ds.
Van den Bergh (62) was al twee
de voorzitter. Van 1968 tot 1973
werkte hjj in Katwijk aan Zee
Sinds 1981 in Barneveld.
Hervormde Kerk: beroepen
door de synode tot predikant bij
de luchtmacht J. de Bie Waarde;
aangenomen naar Kolderveen
kandidaat H. van der Laan Den
Haag, naar Nijmegen P. van der
Vange Noordwolde (Fr.). Gere
formeerde Kerken: beroepen te
Grootegast (deeltijd) mevrouw
A. van Harten-Tip De Wilp; aan
genomen naar Veenwoudsterwal
(Fr.) J. Verschoof (legerpredi-
kant) AmersfooK. Gereformeer
de Gemeenten: bedankt voor
Middelburg C. J. Meeuse Rotter
dam. Doopsgezinde Broeder
schap: aangenomen naar Gro
ningen R. P. Yetsenga Hallum-
Holwerd. Baptistengemeenten:
aangenomen naar Alkmaar (deel
tijd) A. J. van de Wetering Eind
hoven.
Niet openbaar
Het is het ANP niet gelukt,
het reisschema voor de drie Ne
derlandse predikanten (Kwast
uit Kollum, Rienstra uit Harder
wijk en De Groot uit Amstel
veen) die morgen naar Zuid-Afri-
ka vertrekken te pakken te krij
gen. De Afrikaans-Nederlandse
Werkgemeenschap in Pretoria,
die het progamma heeft samen
gesteld, weigert het openbaar te
maken.
Secretaris mevrouw A. du
Plessis van deze werkgemeen
schap zei wel tegenover het
ANP, dat de ophef in Nederland
over de reis van de predikanten
(de eerste twee gereformeerd en
de derde Nederlands-gerefor
meerd) allerminst op prijs wordt
gesteld. Volgens haar kunnen
uitgenodigde gasten Zuidafrika-
nen van allerlei politieke snit en
huidskleur ontmoeten. Haai
man Pieter. hoogleraar filosofie,
voegde daaraan toe, dat de predi
kanten zullen kennismaken met
een breed spectrum van het
Zuidafrikaanse leven, "omdat te
genwoordig alles wel een poli
tiek kantje heeft".
Voorzitter Kouwenhoven van
de gereformeerde synode sprak,
toen hij het eerste nieuws over
de reis vernam, van 'naief en
'dom'. En hoofdredacteur profes
sor Runia van het 'Centraal
Weekblad' van de Gereformeer
de Kerken vindt het bezoek in de
gegeven omstandigheden 'niet
verstandig'. (Ds. Kwast schrijft
regelmatig in dit blad). Vandaag
nog kwalificeert dr. Runia in
'Centraal Weekblad' de apart
heid als een 'door en door fout
systeem'.
Dr. Allan Boesak, voorzitter van
de Wereldbond van Hervormde
en Gereformeerde. Kerken, wil
de drie dominees uit Nederland
niet ontmoeten "omdat hun reis
is gesponsord door een pro-
apartheidsorganisatie". (Bi) de
voorbereiding kreeg de Afri
kaans-Nederlandse Werkge
meenschap assistentie van het
Comité Overleg Zuid-Afrika, dat
gescheiden ontwikkeling ziet als
de beste weg naar een vreedzame
toekomst). Overleg met bisschop
Desmond Tutu van de Angli
caanse Kerk van Zuid-Afrika is
evenmin mogelijk, omdat deze
begin volgende week een buiten
landse reis gaat maken.
Cuba. Een delegatie van de
Nationale Raad van Kerken in de
Verenigde Staten is een week op
Cuba. Doel is de verbetering van
de Amerikaans-Cubaanse be
trekkingen. Delegatieleider bis
schop Philip Cousens bij het ver
trek: "Christenen moeten bou
wers van bruggen zijn waarover
vredestichters kunnen gaan".
Reformatie. Deze maand is
het 450 jaar geleden, dat in Gene
ve de Reformatie begon. Ter ge
legenheid daarvan zal op zondag
morgen 18 mei in de Kathedraal
van St. Pierre, de kerk van de re
formator Johannes Calvijn, een
bijzondere dienst worden gehou
den met, naar verwachting, zo'n
4000 belangstellenden. Er wor
den daar veel gasten uit het bui
tenland verwacht. De dienst -
waarin ook het avondmaal wordt
gevierd - zal door Eurovisie wor
den uitgezonden, zodat in vele
landen belangstellenden, zy het
op afstand, eraan kunnen deelne-
met de beulen toe, maar waren
wel bereid de leden antwoord te
laten geven op schriftelijke vra
gen. op voorwaarde dat hun na
men niet zouden worden gepu
bliceerd.
Twee vrijwilligers schreven
dat zij in de weken voor de exe
cutie van Cole gespannen waren
en zich bewust waren van hun
'geweldige verantwoordelijk-
heid'.
Een van hen beschreef de eer
ste executie die hij meemaakte:
'Mijn vrouw steunde mij, hoewel
zij fel tegen het beëindigen van
enig leven is. "Op de dag van de
executie begon het allemaal heel
snel te gaan: de gevangene werd
verplaatst, er werden op het laat
ste moment veranderingen door
gevoerd en er werd weer geoe
fend. Ik had een vrije dag. maar
ik werd opgeroepen. Ik was daar
blij om, want het leek mjj maar
niets om thuis tè zitten en eraan
te denken. Door alle activiteit
werd ik afgeleid van wat er om
2.00 uur 's morgens zou gebeu-
'Rond 23 uur, drie uur voor de
executie, zat een kleine groep le
den van het team - ik en vier an
deren - rustig bij elkaar, te praten
en koffie te drinken. Rond half
twee moesten alle bezoekers en
de pers buiten de executiekamer
gaan staan en wij hoorden dat
het tijd was', aldus het verslag
van de cipier.
Het enige zichtbare stuk meu
bilair in de executiekamer van
Nevada is een houten tafel, waar
acht banden overheen liggen.
Getuigen zagen in december hoe
Carroll Cole werd binnengeleid
voor de luiken werden dichtge
trokken. 'Ze moeten kunnen zien
dat de persoon levend en gezond
is', zei de directeur.
De meeste veroordeelden zijn
emotioneel uitgeput en laten
zich weerloos naar de slachtbank
leiden. Een enkeling verzet zich.
Cole probeerde zelf op de tafel te
klimmen, maar hij was te klein
en moest worden gejiolpen.
Een meervoudige moordenaar
wordt ter dood gebracht in de ge
vangenis van Florida. Buiten
wachten nabestaanden van dè
slachtoffers op het executiebe-
richt. Een echtpaar valt elkaar in
de armen: een vrouw die haar
moeder verloor applaudiseert. In
Florida wachten 230 veroordeel
den op de uitvoering van de
doodstraf ifotos api.
waar de stoel wordt gebruikt,
wordt de veroordeelde 30 dagen
voor de executie naar de Death
Watch (De Dodenwacht) ge
bracht. Dat zijn twee afzonderlij
ke cellen in de gang bij de kamer
waar de grote, oude, eikenhou
ten stoel staat met de leren ban
den.
De gouverneur bepaalt de
week van de executie en gevan
genisdirecteur Richard Dugger
de dag en het uur. De veroordeel
de wordt ingelicht en de bewa
king wordt verscherpt. Een week
voor de executie komt een offi-,
cier van de reclassering bij dej
veroordeelde om zijn of haar
laatste wensen in vervulling tel
doen gaan. Een sigaret, een boek,
een telefoontje of een bezoek van
de dominee.
De man van de reclassering
moet echter vooral voorkomen
dat de veroordeelde drugs ge
bruikt of zelfmoord pleegt. De
maatschappij eist dat de veroor
deelde zijn dood bewust onder
gaat.
Injectie
In de staat Nevada werd in de
cember vorig jaar de eerste exe
cutie voltrokken met een dodelij
ke injectie. De veroordeelde was
Carroll Cole, een kleine, vrioide-
lijke, grijzende man die had be
kend vijf vrouwen te hebben ver
moord. Hij ging 'vrijwillig' de
dood in, weigerde zijn advocaten
toestemming te geven beroep
aan te tekenen en stelde zijn her
sens ter beschikking van de we
tenschap, om uit te zoeken of er
afwijkingen in te vinden waren.
Hij was de laatste en 18de veroor
deelde die dat jaar werd gedood.
In 1984 werden 21 doodvonnis
sen voltrokken.
Een van de redenen dat Neva
da overstapte van cyanide op in
jecties was dat de oude gaskamer
lekte. Daar komt bij dat de injec
tie sneller werkt en het slachtof
fer eerst in slaap valt en dan pas
overlijdt.
Het executieteam van de ge
vangenis van Nevada bestaat uit
directeur Harol Whitley, onder
directrice Pat Anderson, die het
verslag schrijft, een arts en ver
schillende anonieme vrijwilli
gers die in de gevangenis
werken.
De autoriteiten in Nevada
stonden geen directe gesprekken