CDA en PvdA strijden
met botte bijl
Lubbers acht
actie Tamils
'schandelijk'
Masson beschuldigt "jaloerse
medewerkersvan boze opzet
Nederland maant VS
SALT te respecteren
Topambtenaar laakt beleid
HEISTELLING VALT OM
Bankdirecteuren
worden vervolgd
wegens fraude
Baan weigeren
wordt lastiger
voor leerkracht
Kroonprins
19 jaar
VROUWENKAMP RAVENSBRÜCK HERDACHT
^rouwen
jvensbrtick f
voor haar
Ldie tot
et uiterste
neen
leven
eggen
egen riet.
ascisme j
Tjeenk Willink
wil rijksdienst
via instituut
reorganiseren
ZATERDAG 26 APRIL 1986
BINNENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) - De Verenig
de Staten moeten hun arsenaal
strategische wapens binnen de
grenzen van het met de Sowjet-
Unie overeengekomen SALT II-
verdrag houden. Die boodschap
kreeg de Amerikaanse onderhan
delaar Paul Nitze gisteren mee van
premier Lubbers en minister van
defensie De Ruiter.
Lubbers zei op zijn wekelijkse
persconferentie na afloop van de
ministerraad, dat Amerikaanse
AMSTERDAM (ANP) - Twee di
recteuren van Amsterdamse filia
len van de Verenigde Spaarbank
zullen worden vervolgd wegens
valsheid in geschrifte. Dit heeft of
ficier van justitie mr. Wooldrik gis
teren meegedeeld. De twee ver
dachten hebben inmiddels be
zwaar aangetekend tegen hun dag
vaarding.
De twee filiaaldirecteuren wor
den verdacht van valsheid in ge
schrifte met deposito's. Eind 1984
kwam de zaak aan het rollen na een
inval door de politie in het hoofd
kantoor van de bank in Nieuwe-
gein en acht filialen in Amsterdam.
Dit gebeurde in samenwerking
met de Fiscale Inlichtingen- en Op-
sporings Dienst, de FIOD.
Het vermoeden bestond dat er
zwart geld bij de bank was onder
gebracht. Nader onderzoek wees
uit dat ongeveer vijfhonderd reke
ninghouders van de bank daar sa
men in totaal 20 miljoen gulden
aan zwart geld hadden uitstaan.
Geen van die rekeninghouders zal
worden vervolgd omdat bij geen
van hen meer dan een halve ton fis
caal nadeel was aangetroffen. Vol
gens de richtlijnen van het Open
baar Ministerie is 50.000 gulden de
grens waaronder niet vervolgd
wordt.
Volgens Wooldrik wordt nog be
keken of ook de Verenigde Spaar
bank als rechtspersoon zal worden
gedagvaard wegens valsheid in ge
schrifte.
ADVERTENTIE
Bouwmaterlalenbandel
Benolnk B.V.
DEMONSTRATIE
SIERBESTRATING
Zaterdag 3 mei
10.00 uur-16.00 uur
Hoofdstraat 130, Leiderdorp
zelfbeperking op prijs wordt ge
steld, hoewel de Sowjet-Unie het
nog door Breznjev en Carter afge
sloten (maar nooit door het Ameri
kaanse Congres geratificeerde)
verdrag schendt. Volgens de bepa
lingen van het verdrag mogen bei
de partijen niet uitkomen boven
1200 raketten voor de lange af
stand, de zgn. zware kernwapens
met tien en soms meer kernkop
pen.
In mei nemen de Amerikanen
twee Trident-onderzeeërs in
dienst. Washington zou dan boven
de SALT-limiet van 1200 uitkomen
als het niet twee onderzeeboten
van het type Poseidon uit de vaart
haalt. Het Witte Huis is dat van
plan, maar het Pentagon (ministe
rie van defensie) verzet zich daarte
gen, met een verwijzing naar Rus
sische schendingen van SALT II.
Reagan heeft zijn adviseurs Nit
ze en Rowney respectievelijk naar
Europa en 'Azië gestuurd, zo zeg
gen waarnemers, om in dit conflict
binnen de eigen regering voor het
nodige tegenwicht te zorgen. Lub
bers heeft daar, net als de overige
Europese bondgenoten, aan vol
daan. Vorig jaar al, toen eveneens
de kwestie van verlenging van
SALT II speelde, hebben de Euro
pese bondgenoten Washington op
geroepen zich aan het verdrag te
houden.
Den Haag was voor Nitze de laat
ste stop van zijn Europese toernee,
die hem langs Parijs, Bonn, Rome,
Londen en, gisteren, Brussel voer
de.
DEN HAAG (GPD) - Werkloze
leerkrachten die zieke collega's tij
delijk vervangen, moeten deze
baan aanvaarden zolang de reis
voor het woon-werkverkeer niet
langer duurt dan twee uur. Op het
ogenblik kunnen ze zo'n baan wei
geren als de reisduur langer dan
een uur is.
Het kabinet heeft tot deze ver
scherping van het begrip passende
arbeid besloten, omdat het vooral
in de grote steden vaak erg moei
lijk is vervangende leerkrachten te
vinden. Door de nu voorgestelde
maatregel hoopt het kabinet de tij
delijke vacatures gemakkelijker te
kunnen vervullen.
sie: „Het vermogen om te leren van
de eigen ervaringen en haar hande
len daarop af te stemmen, is bin
nen de overheid zwak ontwik
keld".
Volgens Tjeenk Willink ligt het
grote tekort van de overheid in het
feit dat een groot aantal instellin
gen zich bezighoudt met analyse
en onderzoek, terwijl men aan aan
bevelingen voor bestuurlijk hande
len niet toekomt.
Vandaar het voorstel van Tjeenk
Willink om een instituut in te scha
kelen bij de reorganisatie van de
rijksdienst. Dat instituut zou het
schakelpunt moeten worden tus
sen parlement, ministers, ambtelij
ke organisatie en buitenwereld.
DEN HAAG - Het woensdag uitge
vochten debat over de bezuinigin
gen voor 1987 bleek al heel snel
met dat onderwerp niets meer te
maken te hebben. Zoals te ver
wachten viel kwam de discussie
voornamelijk in het teken te staan
van de naderende verkiezingen.
Door hetxjptreden van de lijsttrek
kers Den Uyl (PvdA) en Lubbers
(CDA) groeide de gedachtenwisse-
ling uit tot een eerste verkiezings
debat.
door
Louis Burgers
Kroonprins Willem-Alexander,
die nog steeds dienst doet bij de
Koninklijke Marine, wordt morgen
19 jaar. «foto anp>
dat er zo'n honderdduizend werk
lozen in het geheel niet werkloos
zijn. Er zijn nu eenmaal altijd men
sen geweest die zich na het vinden
van een baan te laat of in het geheel
niet laten uitschrijven. En er zijn
altijd uitzendkrachten geweest die
van een deeltijdbaan willen over
stappen naar een volledige baan.
Het komt nogal verwrongen over
om daar nu mee te pronken.
De discussie over de werkloos
heidscijfers is des te verwarrender
doordat de regeringspartijen de
wijziging van de definitie van
werkloosheid (begin 1983) aangrij
pen om hun gelijk te halen. Onder
de nieuwe definitie groeide het
aantal werklozen in één klap met
zo'n 120.000. Dat kwam doordat na
oorlogs record.
Troefkaart
De discussie over het koop
krachtverlies van mensen met de
laagste inkomens dreigt zo moge
lijk nog navranter te worden. Voor
de politieke geschiedenis is het
misschien van belang wie wanneer
welke maatregelen heeft genomen,
veel belangrijker is de vraag wat er
de komende vier jaar met de inko
mens van de Nederlanders ge
beurt.
Het CDA toverde deze week een
troefkaart te voorschijn waar Den
Uyl, die de hele dag al weinig over
tuigend optrad, geen antwoord op
had. Het ging om de vraag wie er
verantwoordelijk moest worden
gesteld voor de kortingen op de
laagste uitkeringen: het kabinet-
Lubbers of het tussenkabinetje
van Van Agt en Terlouw (D'66). In
het eerste geval zouden de minima
er door Lubbers 10 procent op
achteruit zijn gegaan, in het andere
geval bleef de achteruitgang be
perkt tot ruim 4 procent.
Uit gegevens van CDA-leider De
Vries bleek dat ook Den Uyl ge
deeltelijk verantwoordelijk is voor
de koopkrachtbeperking: in zijn.
een halfjaar durende ambtsperiode
als minister van sociale zaken daal
de de koopkracht van de minima
met maar liefst 1,7 procent, aldus
De Vries.
Het valt te verwachten dat er
over deze zaak nog volop zal wor
den gebekvecht. In elk geval is het
typerend voor het huidige politie
ke klimaat dat CDA en PvdA el
kaar met de botte bijl te lijf gaan.
Daaruit kan worden afgeleid dat -
hoe de verkiezingen ook zullen uit
pakken - de tweedeling in de poli
tiek al stevig op het Binnenhof is
verankerd.
Bij het oestrijden van de PvdA
lijkt het CDA onder aanvoering
van Den Uyls grootste 'natuurlijke'
politieke vijand, Lubbers, zelfs dé
VVD te passeren. VVD-lcidcr Nij-
pels mag wel oppassen, anders
snoept de minister-president hem
ook dit punt nog af.
jÉglÈf
AMSTERDAM (ANP) - Op het Amsterdamse Museumplein werd gisterochtend de jaarlijkse herdenking gehou
den bij het monument voor de 'Vrouwen van Ravensbfuck', het veelbesproken concentratiekamp van de nazi's in
de Tweede Wereldoorlog, tvaar talloze vrouwen het leven verloren. Tijdens de herdenkingsplechtigheid werd
onder meer gewaarschuwd tegen de kwalijke invloeden van ultra-rechtse partijen als de Centrumpartij.(foto anp>
HILVERSUM (ANP) - Volgens
mr.drs. A.J.M. Masson, de hoofd
verdachte in het ABP-schandaal,
heeft een aantal hoge ambtenaren
van het Algemeen Burgerlijk Pen
sioenfonds ervoor gezorgd dat hij
werd gearresteerd. Masson zei dit
gisteravond in een tv-uitzending
van de AVRO, die geheel aan de
ABP-affaire was gewijd. Het was
voor het eerst sinds zijn arrestatie
in mei 1983 dat Masson de open
baarheid zocht en een uitvoerige
verklaring aflegde over zijn visie
op de ABP-affaire. De ex-directeur
beleggingen beschreef uitvoerig
hoe hij er was 'ingeluisd' door 'ja
loerse medewerkers', die zelf de
nodige boter op het hoofd hadden.
Masson verscheen niet in per
soon in de geheel aan het ABP-
schandaal gewijde aflevering van
AVRO's Televizier die gisteravond
werd uitgezonden. Hij wilde niet in
levenden lijve voor de tv optreden
voordat hij door de officier van jus
titie, mr. H.J. Laumen, formeel is
gehoord.
„Bij de sector onroerend goed
van het ABP", aldus Masson, „lie
pen heren rond die het niet al te
nauw namen met prognoses en
rapporten. Ik vond het een schan
de dat zij, als het om beleggingen
in onroerend goed ging, markton
derzoeken en zo in eigen huis lie
ten verrichten. De één geeft een, la
ten we zeggen, vervalst rapport
door aan de centrale beleggings-
raad, die het rapport dan goed
keurt, tot groot genoegen van de
ambtenaar in kwestie, die dan
weer een beloning krijgt van de
projectontwikkelaar of het bouw
bedrijf. Ik betrapte onderdirecteu
ren erop dat zij hun medewerkers
onder druk zetten".
'Zwartboek'
Masson noemt in dit verband
met name de ABP'ers Fennis en
Hoevenagel, respectievelijk hoofd
onroerend goed en hoofd algeme
ne zaken van het ABP. Volgens
hem is ook uit die hoek het anonie
me „zwartboek" afkomstig, dat uit
eindelijk tot zijn arrestatie heeft
geleid. Masson is ervan overtuigd
dat Hoevenagel, Fennis en consor
ten hem daarmee „de poten onder
zijn stoel vandaan hebben ge
zaagd", omdat hij had geprobeerd
orde op zaken te stellen: „Zo is het
begonnen. Verongelijkte onder
knuppels die hun baas wel eens
even zouden terugpakken".
Voor de beschuldigingen die te
gen hem zijn ingebracht (het aan
nemen van steekpenningen, vals
heid in geschrifte en ambtelijke
corruptie) bestaat volgens Masson
geen schijn van bewijs. Een van de
„misverstanden" noemt hij de af
faire rond het Haarlemse bouwbe
drijf Nelissen, dat aan Masson
ruim een miljoen gulden aan steek
penningen zou hebben uitbetaald
in ruil voor een lucratieve bouwop
dracht in Nieuwegein.
„Die opdracht was al gegund aan
Wilma. Een bedrijf dat veel zaken
deed met het ABP. Hoofddirecteur
Van der Dussen, die Wilma niet zo
erg vertrouwde, vroeg mij ervoor
te zorgen dat Wilma voor niet meer
dan tachtig miljoen gulden orders
zou krijgen. Nieuwegein was 130
miljoen, dus zocht ik iemand die
het verschil zou kunnen pakken.
Dat werd Nelissen. Nou èn? Het is
heel goed mogelijk dat iemand
voor het aanbrengen van Nelissen
geld heeft gekregen, maar ik niet".
Steekpenningen
Over zijn BV op Jersey, die vol
gens Justitie is gebruikt om steek
penningen door te sluizen, zegt
Masson: „Jersey, Jersey, ze slaan
mij ermee om de oren, maar bewij
zen dat ik daar iets onoirbaars uit
haal, die zijn er niet. Het is niet ver
boden om een BV op Jersey te heb
ben en ook niet om daar een bank
te hebben waarop geld wordt ge
stort Geld dat ik heb geleend. Ik
wilde, nadat de poten onder mijn
stoel waren verdwenen, gewoon in
augustus 1983 met VUT. Een eigen
bedrijf beginnen. Daarvoor had ik
geld nodig en dat heb ik van ABP-
adviseur Van Zon geleend. Klaar.
Niks steekpenningen, niks vals
heid in geschrifte".
DEN HAAG (GPD) - Er bestaat bij
de de departementen voldoende
inzicht in reorganisatie en het effi
ciënter besturen van de rijks
dienst, maar de methoden om daar
in de praktijk iets mee te doen ont
breken. Daarom moet er een insti
tuut komen dat programma's ont
wikkelt voor de praktische uitvoe
ring van reorganisatie.
Tot deze conclusie komt de rege
ringscommissaris voor de reorga
nisatie van de rijksdienst, mr. H.D.
Tjeenk Willink, in zijn eindbericht
1986, waarmee hij vandaag een vier
jaar durend project heeft afgeslo
ten. Het project was bedoeld om
concrete voorstellen te doen voor
verbeteringen in de organisatie
van de rijksdienst.
Tjeenk Willink is niet erg opti
mistisch over de resultaten van het
project. Er zijn vrij goede resulta
ten bereikt bij het analyseren van
de problemen in de organisatie,
maar zodra het op uitvoering aan
kwam, ging het mis. De regerings
commissaris trok ook deze conclu-
HAARLEM (GPD) - Het treinver
keer tussen Haarlem en Amster
dam is sinds tien voor elf gisteroch
tend geblokkeerd nadat een hei-in
stallatie over beide sporen was ge
vallen en daarbij de bovenleidin
gen had stukgetrokken. Er deden
zich geen persoonlijke ongelukken
voor. De machinist van de in onba
lans geraakte installatie, die werd
gebruikt bij de bouw van een via
duct, kon tijdig zijn cabine verla
ten. Reizigers werden tijdelijk per
NZH-bus vervoerd tussen de sta
tions Amsterdam CS, Sloterdijk en
Haarlem en terug, en maakten ook
gebruik van de Schiphollijn.
De NS ddacht gisteren de hele
dag en nacht nodig te hebben voor
het herstel van de vijf portalen en
de enkele honderden meters boven
leiding. De busmaatschappij NZH
zette tijdens de spits twaalf extra
lange bussen in.
Het ongeluk met de hei-installa
tie is veroorzaakt doordat de
kraan topzwaar werd bij het
plaatsen van een nieuwe vijf ton
zware paal. De installatie dreigde
op de drukke verkeersweg te vallen.
De machinist voorkwam dit door
de kraan naar voren te manoeu
vreren, waardoor de 22 meter lan
ge paal op de op dat moment vrije
spoorbaan terecht kwam. (foto anp>
WD herstelt zicli
DEN HAAG (ANP) - Het zeer voor
zichtige herstel van de VVD heeft
zich ook in de TROS-enquête van
deze week voortgezet. De liberalen
zouden 8 zetels verliezen en op 28
uitkomen. Tot voor kort duidden
de voorspellingen nog op een ver
lies van 10 zetels. Het CDA is bezig
zijn winst kwijt te raken. Van de
ongeveer vier zetels winst die de
afgelopen weken werden voor
speld, is er nog maar één over. Het
CDA zou daardoor op 46 komen.
Samen hebben de coalitiepartijen
dus nog steeds geen meerderheid.
Premier Lubbers, die zijn politie
ke toekomst meer en meer lijkt te
verbinden met een voortzetting
van de coalitie, toonde zich uiterst
strijdbaar. Zijn opstelling overdon
derde de PvdA-fractie, die er ken
nelijk op had gerekend dat het de
bat de verdeeldheid binnen de coa
litie zou blootleggen. In plaats
daarvan richtten de woordvoer
ders van CDA en VVD hun pijlen
voor het grootste deel op de so
ciaal-democratische oppositie.
Daarbij werd het duidelijk dat de
taktiek van het CDA niet langer be
perkt blijft tot het verdedigen van
het kabinetsbeleid.
Ook het - wat de christen-demo
craten noemen - onjuiste beeld dat
de oppositie geeft van de effecten
van de maatregelen van Lubbers
c.s. wordt bestreden. Het past in de
CDA-visie dat het kabinetsbeleid
inzet moet zijn van de verkiezings-'
strijd.
In dat licht scoorde zowel Lub
bers als CDA-fractieleidcr De Vries
woensdag niet slecht. De PvdA-
woordvoerders leken in elk geval
geen nieuw antwoord te hebben op
de vaststelling dat het aantal werk
lozen sinds het aantreden van het
kabinet niet is toegenomen. Dal
Lubbers en Den Uyl hier nog lief voor elkaar. De verkiezingsstrijd ver
eist kennelijk een wat andere opstelling. (foto anpi
gold ook voor de discussie .over de
vraag wie er verantwoordelijk is
voor het verlies aan koopkracht
onder de mensen met de laagste in
komens.
Politieke discussie
Het ziet er naar uit dat deze twee
onderwerpen de politieke discus
sie straks zullen bepalen. Het gaat
dan om de vraag of het aantal échte
werklozen ongeveer een half mil
joen bedraagt of meer dan het dub
bele. Bovendien is er de vraag of de
bestedingsmogelijkheden voor
mensen met de laagste inkomens
de afgelopen jaren met 10 procent
zijn geHaairl of dat de teruggang
nog niet de helft is geweest.
üp 21 mei zullen - om het ietwat
dramatisch te schetsen - dc kiezers
bepalen wie er gelijk heeft: Lub
bers of Den Uyl. CDA en VVD zul
len er in de tussentijd vooral de na
druk op leggen dat het weer goed
gaat in Nederland: de werkloos
heid wordt minder, de economie
groeit en de koopkracht stijgt
weer. De PvdA bestrijdt elk van
deze drie punten. Daarbij lijken de
sociaal-demoeraten vooral het ge
voel van onvrede van de afgelopen
jaren over het harde kabinetsbe
leid te willen mobiliseren.
Wat de werkloosheid betreft lij
ken de PvdA-leiders een spelletje
te spelen als zij om het hardst roe
pen dat er meer dan een miljoen
werklozen zijn. Zij weten heel goed
dat Nederland al sinds het einde
van de na-oorlogse hoogconjunc
tuur in de jaren zestig te maken
heeft met verborgen werkloosheid.
Daarbij gaat het om huisvrouwen
die graag willen werken, en bij
voorbeeld om gedeeltelijk arbeids
ongeschikten. Het valt nauwelijks
serieus te nemen als deze groep
wordt meegeteld.
Maar ook de CDA-lcidcrs Lub
bers en minister De Koning (socia
le zaken) doen aan woordvervui
ling als zij plotseling ontdekken
In het kabinetsberaad is uitvoerig
over de geweldsuitbarsting van de
Tamil-vluchtelingen gesproken.
Volgens de premier is de lange
duur van de afhandeling van de
asielaanvragen een van de oorza
ken van het gedrag van de Tamils.
„Bij de behandeling van de asiel
aanvragen hanteren wij een zeer
zorgvuldige procedure om te voor
komen dat mensen ten onrechte
uit het land worden gezet. Dat kost
erg veel tijd, wat tot spanningen
leidt. We gaan daarom onderzoe
ken of de procedures kunnen wor
den verkort". A
De premier erkende dat de voor
lopige voorzieningen die voor de
Tamils zijn getroffen op den duur
ontoereikend zijn. „Maar inmid
dels heeft minister Brinkman
(WVC) die belast is met de opvang
van Tamils, verbeteringen toege
zegd. Bovendien wordt het plan
om de Tamils elders onder te bren
gen bestudeerd". Lubbers wil niet
terug naar de oude situatie, waarin
de Tamils voor hun eigen huisves
ting zorgen en van een bijstands
uitkering leven. „We hebben vorig
jaar gezien waartoe dat met name
in Amsterdam en Den Haag heeft
geleid. Die situatie moet niet op
nieuw ontstaan".
Volgens ambtenaren van het mi
nisterie van WVC hebben de Ta
mils voor drie tot vier miljoen gul
den schade in de pensions aange
richt. Twee pensions, in Wijk aan
Zee en Ellecom, werden door
brand totaal verwoest. In vijf ande
re opvangcentra werd het interieur
vernield en werden ruiten inge
gooid. Ongeveer 150 van de ruim
850 Tamils zijn daardoor dakloos
geraakt. In Lochem zijn gisteren
zo'n 40 Tamils in hongerstaking ge
gaan. Zij zijn van plan dat vol te
houden tot een aantal eisen is inge
willigd, zo hebben ze in een brief
aan de burgemeester van Lochem
laten weten.
Steun voor Tamils
Een hoge ambtenaar van het mi
nisterie van WVC heeft het giste
ren tijdens een internationale con
ferentie in Veldhoven opgenomen
voor de Tamils. „Ik verkeer niet in
een positie dat ik kan zeggen dat
Nederland de Tamils verkeerd be
handelt, maar wie die conclusie
trekt, spreek ik niet tegen", zei dr.
J. van Londen, directeur-generaal
volksgezondheid. Minister Brink
man nam gisteren afstand van de
uitspraak van zijn ambtenaar. Vol
gens een woordvoerder van het mi
nisterie sprak Van Londen op per
soonlijke titel.
De PvdA heeft in schriftelijke
vragen aan de bewindslieden van
WVC, justitie en binnenlandse za
ken geëist dat een nauwgezet on
derzoek wordt ingesteld naar de
oorzaken van de geweldsexplosie.
Ook willen de sociaal-democraten
weten of het juist is, dat diverse mi
nisteries rekening hielden met ver
nielingen. De pensionhouders zijn
daarvan vooraf in kennis gesteld,
maar de plaatselijke politiekorp
sen niet.
(Zie ook pagina 7).
DEN HAAG (GPD/ANP) - Minister-president Lubbers
vindt de gewelddadige acties van de Tamils 'schandelijk,
waarvoor geen enkel begrip bestaat'. Naar aanleiding van
de brandstichting en vernielingen in een aantal opvang
centra zei de premier dat het wel vaker voorkomt dat men
sen menen dat zij onheus worden behandeld. „Maar dat
rechtvaardigt een dergelijke actie niet", aldus Lubbers. Hij
zei dat gistermiddag na afloop van de ministerraad.
