Melkproduktie
drie pet. lager
stoutenbeek
Bij Stoutenbeek
Metaalf zoekt compromis
Opeclanden blijven
hopeloos verdeeld
Compromisvoorstel Braks
Eenzijdigheid industrie
remt Nederlandse groei
Publiek kan
aandelen
Flick kopen
DINSDAG 22 APRIL 1986
ECONOMIE
PAGINA
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse industrie maakt te weinig
hoogwaardige produkten en teveel
produkten die moeten worden af
gezet op markten waar de concur
rentie zwaar is. Dat staat verdere
groei van de economie in de weg.
De staat moet fors blijven bezuini
gen, gelet op de nog stijgende over
heidsschuld en de dalende inkom
sten uit export van olie en gas.
Dat staat in het jaarlijkse landen-
rapport over Nederland van de OE
SO, waarin de 24 westerse indus
trielanden samenwerken. Daarin
wordt geconstateerd dat de Neder
landse economie er in een aantal
opzichten beter voor staat dan een
paar jaar geleden, maar ook grote
problemen kent in de vorm van
een nog steeds groot financierings
tekort en een hoge werkloosheid.
LUXEMBURG (GPD) - Landbouw-minister Gerrit Braks wil de melkproduktie van de u,e voorspellingen in het Neder-
Europese boeren de komende drie jaar met drie procent verlagen. In het landbouwjaar ingeboet dS" de olilpr^svaTIndl
1986/87 zouden de melkquota met 0,5 procent moeten worden verlaagd, in 1987/88 met koersaanpassingen in EMS-ver-
nog eens 1,5 procent en in het landbouwjaar 1988/89 weer met 0,5 procent. band. Verder terugdringen van het
financieringstekort moet niette
min voorrang hebben in het Neder-
eens zullen worden. Centraal in de Europese Commissie om de land- landse beleid, aldus het rapport. In
discussie staat het voorstel van de bouwprijzen te bevriezen. 1990 moet het tekort het peil heb-
Dat heeft Braks, momenteel voor
zitter van de landbouwminister-
raad van de EG, maandag in Lu
xemburg voorgesteld in het over
leg met zijn Europese collega's
over de landbouwprijzen. Vandaag
zouden de elf andere landbouwmi
nisters op dit voorstel reageren.
Braks hoopt dat zijn voorstel zal
bijdragen aan het verminderen van
de zuiveloverschotten in de Euro
pese Gemeenschap. Ter begelei
ding van deze verlaging wil Braks
per 1 mei een regeling waarbij de
EG melkquota van boeren op
koopt, teneinde zo de produktie te
verminderen. De EG-landen mo
gen de betrokken boeren daarvoor
gedurende zeven jaar met onge
veer 10 gulden per 100 kilo com
penseren. Dat is bijna vijf gulden
minder dan in eerdere voorstellen.
Braks wil de EG-lidstaten toe
staan hogere compensaties te ver
strekken, maar die moeten dan uit
de nationale begrotingen komen
op grond van door de EG vast te
stellen normen. Daarbij accepteert
de EG volgens het Nederlandse
voorstel verschillen per regio, om
zo rekening te houden met ver-
JERUZALEM (AP/DPA) - De
topman van de Israëlische Ha-
poalim Bank, Giora Gasit, is gis
teren afgetreden naar aanleiding
van een rapport waarin hij en an
dere bankiers ervan worden be
schuldigd medeverantwoorde
lijk te zijn voor een bankencrisis
in 1983. Hapoalim Bank, eigen
dom van de vakbondsfederatie
Histadrut, is de op één na groot
ste bank in Israël.
In het rapport van een door het
parlement benoemde onder
zoekscommissie wordt het aftre
den geëist van de president van
de Israëlische centrale bank,
Mosje Mandelbaum, en de top
functionarissen van de vier
grootste banken. Gasit is de eer
ste die consequenties trekt. Vol
gens het rapport hebben de ban
kiers toegelaten of zelfs bevor
derd dat de banken de waarde
van hun aandelen via beurstrans-
Bankschandaal
Israël: eerste
koppen rollen
acties opschroefden tot een ni
veau dat niet meer in verhouding
stond tot hun middelen.
In 1983 stortten de koersen in
toen kleine aandeelhouders hun
stukken massaal wilden inwisse
len tegen harde valuta's wegens
een naderende devaluatie van de
sjekel. De handel moest drie we
ken worden opgeschort en de
kleine beleggers gingen voor een
flink bedrag het schip in. Gasit
verklaarde maandag in te zien
dat hij medeverantwoordelijk is
voor de crisis.
Wel kritiseerde hij het feit dat
in het rapport alleen maatregelen
worden verlangd tegen bankiers
die nog in functie zijn. Personen
die inmiddels zijn afgetreden of
gepensioneerd worden slechts in
algemene termen veroordeeld.
Aharon Meir, de directeur van de
Verenigde Mizrahi Bank, ver
klaarde dat hij geen ontslag zou
nemen, omdat hij tenslotte een
beleid had gevolgd dat publieke
lijk bekend was.
Mosje Sanbar zei dat het zon
dag openbaar gemaakte rapport
aanleiding geeft tot de vraag
„hoe de banken in het buiten
land gezien worden". Hij zei dat
het een gevaar betekende voor
de kanalen waarlangs we buiten
landse valuta naar Israël bren
gen. In het rapport wordt gepleit
voor ingrijpende wijzigingen in
het Israëlische bankwezen en op
de effectenbeurs.
zo reKemng ie nouaen mei ver- t^t. i t i
scBrarstSfook°h^voorIthciitn„ 1>lieuw tegenvoorstel Industriebond
Braks heeft ook het voorstel van
de Europese Commissie, het dage
lijks EG-bestuur, overgenomen om
met ingang van dit landbouwjaar
een medeverantwoordelijkheids-
heffing in de graansector in te voe
ren. De opbrengst van die heffing
moet worden gebruikt om de afzet
van de graanoverschotten in de
rest van de wereld te financieren.
Ook deze heffing wordt in de vi
sie van Braks regionaal geregeld.
- de hoogte t
DEN HAAG (ANP) - De cao-on
derhandelingen in de metaalindus
trie zullen donderdag worden
voortgezet met als uitgangspunten
het werkgelegenheidsplan
de Europese Commissie vastge
steld. Braks heeft c^arbij de Ne
derlandse wens overgenomen om
per bedrijf een hoeveelheid van 25
ton graan vrij te stellen van de me
deverantwoordelijkheidsheffing.
Bovendien zal - op Duits verzoek -
de heffing moeten worden beperkt
tot het graan dat daadwerkelijk in
de handel is gebracht.
De landbouwministers vergade
ren dinsdag en mogelijk ook nog
woensdag verder over het land-
bouwprijsbeleid voor 1986/37.
Maar de verwachting is niet groot
dat de ministers het deze week al
Vee vervoer, op
varkens na, vrij
DEN HAAG/LEIDEN (ANP) -
Staatssecretaris Ploeg van land
bouw en visserij heeft alle vervoer
van vee behalve varkens met in
gang van vandaag weer toegestaan
in het kerngebied dat is ingesteld
wegens het uitbreken van Afri
kaanse varkenspest in Zoetermeer.
Vanochtend konden daardoor
schapen, koeien en geiten weer
naar de veemarkt in Leiden wor
den gebracht. Er werden 5660
stuks vee verhandeld, waaronder
een record-aantal van 713 stuks
nuchtere kalveren. De handel was
goed.
wordt door werkgeversorganisatie FME
een tegenvoorstel dat gisteravond
werd ingediend door de industrie
bond FNV.
Het voorstel van de industrie
bond FNV is een aanscherping van
het FME-plan en gaat er van uit dat
er de komende twee jaar elk jaar
ongeveer 5.000 extra mensen (2,5
procent op de ongeveer 200.000
werknemers die onder de cao val
len) in de metaal aan de slag moe
de extra banen niet worden inge
vuld door de normale economische
.groei van het bedrijf.
Het ondernemingsplan zal voor 1
oktober van dit jaar aan regionale
ten komen. Dit moet gebeuren toetsingscommissies samenge-
door een pakket van maatregelen steld uit vertegenwoordigers van
waaronder arbeidstijdverkorting, FME en bonden dienen te worden
extra scholing, meer deeltijdbanen voorgelegd. Die kunnen het plan
en uitbreiding van de vut-leeftijd. afkeuren en als dit gebeurt dient
De bond is bereid de 36 uur dan het bedrijf met een gewijzigd plan
eventueel te laten vallen. te komen waarbij rekening wordt
Alle metaalondernemingen zul- gehouden met de bezwaren van de
len volgens de bond "in beginsel commissie. Gebeurt dit niet dan
een evenredige bijdrage moeten le- staat het de bonden vrij om bij een
veren'' aan deze doelstelling. Daar- dergelijk bedrijf tot actsies over te
by wil de bond wel rekening hou- gaan zo iuidt het plan van de indus-
den met problemen op de arbeids- triebond FNV.
markt. Iedere onderneming zal in De industriebond FNV wil in het
een ondernemingsplan dienen aan werkgelegenheidsplan ook opge-
te geven wat de bestaande werkge- nomen zien dat beide partijen de
legenheidsituatie is en daarnaast overeenkomst kunnen opzeggen
de verwachte ontwikkelingen voor ajs akk0ord niet of onvoldoen-
produktie en omzet moeten aange- de wordt nageleefd. De Industrie-
ven. Op die manier hoopt de inous- boncj CNV en de vertegenwoordi-
triebond de garantie te krygen dat gers van het hoger personeel in de
metaalektro industrie onderschrij
ven het plan van de Industriebond
FNV in grote lijnen. Zij zullen de
komende dagen de stukken bestu
deren.
De werkgelegenheidsplannen
van de industriebond en de FME
liggen op een essentieel punt nog
duidelijk uit elkaar. De bond wil
niet dat de effecten van economi
sche groei worden meegeteld in
het werkgelegenheidsplan, terwijl
de werkgevers dat wel doen. De
FME komt zo op 4.000 extra men
sen per jaar terwijl de industrie
bond hier beduidend boven zit.
Dollar opnieuw
2 cent gedaald
AMSTERDAM (ANP) - De koers
van de Amerikaanse dollar is van
morgen op de Europese valuta
markten verder gedaald. Op de
wisselmarkt in Amsterdam werd
rond 10.00 uur nog geen 2,47 gul
den genoteerd, ruim twee cent
minder dan gisteren. Valutahande
laren zien de rentedaling in de Ver
enigde Staten als belangrijkste
oorzaak van het koersverlies.
Gisteren hebben de Amerikaan
se banken hun „prime rate", de
rente voor de meest kredietwaardi-
ge ondernemingen, verlaagd van
negen tot 8,5 procent. De banken
reageerden op de verlaging van het
Amerikaanse disconto afgelopen
vrijdag.
ben bereikt waarop de rentebeta
lingen op de staatsschuld niet
meer groeien.
De grote invloed van de olie en
gas op de Nederlandse economie
zal dit jaar volgens de OESO blij
ken uit een geringere groei van zo
wel de export als import en per sal
do een zeer geringe economische
groei van ongeveer een procent. De
OESO doet overigens geen uit
spraak over het tempo waarin het
tekort van de overheid naar bene
den moet. De organisatie wijst op
het gevaar van teruglopende parti
culiere consumptie.
Dat zou verbreding van het eco
nomisch herstel naar de binnen
landse sectoren kunnen beperken.
Aan de andere kant zorgt een klei
ner tekort voor een lagere rente,
waardoor de investeringen van be
drijven en de aankoop van duurde
re consumptiegoederen worden
gestimuleerd. Ook zouden de hoge
belastingen bij een snellere tekort-
vermindering omlaag kunnen,
meent de OESO.
Met verdere arbeidstijdverkor
ting moet voorzichtig worden om
gesprongen, aldus de organisatie.
Per bedrijfsonderdeel moet naar
de mogelijkheden worden geke
ken. De OESO meent dat de werk
nemers steeds minder bereid zijn
hier voor in te leveren. Maar mocht
korter werken mogelijk zijn zonder
aantasting van de concurrentie
kracht, dan kan het meer werk op
leveren dan in de afgelopen jaren,
nu de overcapaciteit in de bedrij
ven is weggewerkt.
De arbeidsmarkt in Nederland
moet flexibeler worden door men
sen beter op te leiden en door de
uitkeringen te verlagen, waardoor
AMSTERDAM - In de Amsterdamse RAI is gisteren de vakbeurs 'Petro-
tech' geopend, een expositie van bedrijven die werkzaam zijn in de petro
chemische industrie. Op de foto een 24 ton wegende afsluiter. (foto anpi
FME-voorzitter Ter Hart lijkt er zelf nauwelijks in te geloven: de Indus
triebond FNV zit weer aan de onderhandelingstafel. Geheel rechts FNV-
onderhandelaar Rijkse. (foto anp>
GENÈVE (AP) - De olieproduce
rende landen, verenigd in de Opec,
slaagt er niet in sluitende afspra
ken te maken over het terugdrin
gen van de produktie. Tien van de
13 lidstaten hebben zich gisteren
akkoord verklaard met het streven
om de gezamenlijke olieproduktie
met ingang van juli geleidelijk te
rug te brengen tot 16,3 miljoen va
ten olie per dag, zo is gisteren na
afloop van de Opec-vergadering in
Genève bekend gemaakt door de
voorzitter van het kartel, de Vene
zolaanse olieminister Arturo Her
nandez Grisanti.Ook nu is echter
geen oplossing gevonden voor de
vraag hoe de derving van de olie
inkomsten die met een dergelijke
maatregel gepaard gaat over de lid
staten verdeeld moet worden. Bo
vendien werd besloten dat het pro-
duktieplafond vanaf oktober weer
zal worden verhoogd tot 17,3 mil
joen vaten per dag, omdat de vraag
ADVERTENTIE
Ni j verdal
Nijverdal ten Cate heeft over
1985 31,3 miljoen gulden winst ge
boekt. Dit netto-resultaat ir23 pro
cent hoger dan het jaar ervoor. De
netto-omzet steeg van 492 miljoen
gulden in 1984 tot 599 miljoen vo
rig jaar. Dit blijkt uit het jaarrap
port over 1985. De directie stelt dat
Nijverdal ten Cate in de tachtiger
jaren een spectaculair herstel heeft
gemaakt. In 1980 leed de onderne
ming nog een verlies van 16,2 mil
joen gulden. Het concern schrijft
dat toe aan de verschuiving van de
traditionele textiel naar en specia
listische produkten, variërend van
kunstgras tot huishoudtextiel, en
van isolatiemateriaal tot verpak
kingen.
Kapitaalexport
In september van het afgelopen
jaar stond er voor tachtig miljard
dollar (200 miljard gulden) Latijns-
Amerikaans geld op buitenlandse
bankrekeningen. Dit komt overeen
met bijna een kwart van de 368 mil
jard dollar belopende buitenlandse
schuld of ruim tweemaal de totale
Latijnsamerikaanse deviezenreser
ve van ruim 33 miljard dollar, zo
blijkt uit cijfers van de Economi
sche Commissie voor Latijns-Ame-
rika van de Verenigde Naties (CE-
PAL). Vanuit Mexico is het meeste
geld naar het buitenland afge
vloeid. De omvangrijke kapitaal-
vlucht geldt als één van de belang
rijkste belemmeringen vormt voor
het oplossen van de schuldproble
men in Latijns-Amerika.
DESEDE. Zwitsers raffinement in lederen
zitmeubelen. Een DeSede meubel is syno
niem voor onnavolgbaar vakmanschap,
subtiele afwerking ongeëvenaard zitcomfort
DeSede is slechts één van de vele exclusieve
merken die u bij Stoutenbeek aantreft. Een
exclusiviteit die kenmerkend is voor Stouten-
beek's collectie Totaal Wonen,
Van slaapkamers, eethoeken en wandmeu-
belen en vloerbedekking tot advies van
Stoutenbeek'seigen binnenhuisadviseurs bij u
thuis. Ontdek de exclusieve visie van Stouten
beek op wonen. In elke stijl en in elke prijs
klasse.
NET'N TIKKELTJE EIGENZINNIGER
de prikkel om te werken toeneemt,
aldus het rapport. De OESO wijst
op de voordelen van grotere loon-
verschillen, waardoor winstgeven
de en groeiende sectoren makkelij
ker (geschoolde) arbeidskrachten
kunnen aantrekken. Daar staat te
genover dat, bij prijzen die onder
sterke druk van de internationale
concurrentie staan, loonstijgingen
de winsten weer kunnen drukken
en de dynamiek van sterke be
drijfstakken kunnen verminderen.
Het gebrek aan opleiding onder
werklozen is dan ook het grootste
probleem. Tijdelijke scholings- en
werkervaringsprojecten kunnen
enige uitkomst geven, maar het
groeiende tekort aan goed-opgelei-
de werkkrachten vereist onder
meer een opleidingssysteem dat
snel kan voldoen aan nieuwe be
hoeften, herscholing en een gemid
deld hoger opleidingspeil, aldus de
OESO. In sectoren waar het krij
gen van arbeidskrachten minder
een probleem is, zouden de lonen
nog verder moeten worden beteu
geld. De OESO pleit in dit verband
voor verdere verlagingen van het
minimumloon.
DUSSELDORF (ANP) Vanaf
Jonderdag zullen alle aandelen in
ie Westduitse onderneming Feld-
mühle Nobel AG, de erfgenaam
/an het Flick-concern, worden
aangeboden aan het publiek. De
aandelenemissie vertegenwoordigt
een waarde van twee miljard mark
en is daarmee de grootste in het be
staan van de Bondsrepubliek.
Een woordvoerder van Deutsche
Bank, die het concern eind vorig
jaar overnam van Karl Friedrich
Flick, maakte bekend dat alle aan
delen van vijftig mark nominaal
zullen worden aangeboden tegen
een prijs van 285 mark per stuk.
Aangezien het aandelenkapitaal
350 miljoen mark beloopt betekent
dit dat de transactie bijna twee mil-
iard mark moet opbrengen.
Het Flick-concern raakte enkele
jaren geleden in opspraak toen be
kend werd dat omvangrijke giften
waren gedaan aan politici. De pro
cessen hierover lopen nog steeds
en hebben onder meer geleid tot
het aftreden van minister van eco
nomische zaken Otto Lambsdorff.
Vermoed wordt dat deze affaire
een rol heeft gespeeld bij het be
sluit van Karl Friedrich Flick het
concern van de hand te doen. Be
langrijker was voor de 59-jarige on
dernemer waarschijnlijk echter het
vooruitzicht dat er bij zijn overlij
den enorme erfenisrechten zouden
moeten worden betaald.
Het Flick-concern was met een
jaaromzet van ruim tien miljard
mark het grootste familiebedrijf in
West-Duitsland. Deutsche Bank
betaalde in december vijf miljard
nark voor het imperium. Een aan
bal belangen van Flick is inmiddels
ïl afzonderlijk verkocht. Het be
treft deelnemingen in Daimler-
Benz, het verzekeringsconcern
Gerling en het Amerikaanse
conglomeraat W.R. Grace.
Maandagochtend gesloten
Artifort Aupmg BanzBord Besouw Bulthaup Castle furniture Cor DeSede Fischbacher Durlet Gelderland Hulsta Castelijn
Interlübke JAB. Kendix Koekoek leolux Miller Montis Musterring M.I.D. Parade Pastoe Ploeg RolfBenz Saporiti
op de wereldmarkt tegen die tyd
naar verwachting weer zal toene
men. Het huidige produktieniveau
ligt op 17 miljoen vaten.
De drie 'dissidente' leden Iran,
Algerije en Libië hebben bij mon
de van de Iraanse olieminister
Gholamreza Aghazadeh al hebben
laten weten dat ze het 'akkoord'
aan hun laars zullen lappen. Deze
drie landen zijn voorstander van
een harde aanpak van de olie-
markt; ze willen de produktie te
rugbrengen tot 14 miljoen vaten
per dag om zo een snelle prijsstij
ging te bewerkstelligen, tot rond 28
dollar per vat.
De olieministers van Indonesië,
Saoedi-Arabië, Koeweit, Nigeria
en Venezuela hebben een commis
sie gevormd die contact moet zoe
ken met 'bijna alle' olie-produce
rende landen die geen lid zijn van
de Opec, om hen over te halen met
het kartel samen te werken bij de
beheersing van de olieprijs. De
Westerse olieproducenten, zoals
Groot-Brittannië en Noorwegen,
en de Sovjet-Unie, hebben tot nu
toe weinig tot geen bereidheid tot
medewerking aan de dag gelegd.
Op 25 juni zullen de OPEC-landen
opnieuw proberen overeenstem
ming te bereiken over concrete
maatregelen.
De Iraanse minister Aghazadeh
haalde op zijn geïmproviseerde
persconferentie fel uit naar Saoedi-
Arabië en de Verenigde Staten.
Volgens hem heeft de Amerikaan
se vice-president George Bush bij
zijn recente bezoek aan Riad de Sa-
oedische regering onder druk ge
zet om de huidige produktie te
handhaven. Achtergrond hiervan
zou zijn dat het Iran door de lage
olieprijs steeds moeilijker wordt
gemaakt zijn slepende oorlog met
Irak te financieren. Saoedi-Arabië
steunt Irak in de Golfoorlog, en be
taalt een groot deel van de'Iraakse
oorlogsinspanningen.
MIJNSTAKING - Sinds gister
morgen wordt in alle steenkoolmij
nen in Belgisch Limburg vrijwel
algemeen gestaakt. De mijnwer
kers hebben het werk neergelegd,
nadat de vakbonden zich in het
weekeinde hadden aangesloten by
een spontane actie die vorige week
al in de meeste mijnen was uitge
broken. Premier Marlens liet afge
lopen vrijdag weten dat er tot het
eind van dit jaar voldoende geld is
voor de zwaar verlies lijdende my-
nen, maar dat intussen wel een
„herstructurering" moet worden
voorbereid. De vakbonden eisen
dat er geen mijnen zullen worden
gesloten en dat er geen ontslagen
zullen vallen. Er werken bij de mij
nen in de Kempen ongeveer 20.000
mensen.
Vrouwen mogen
's nachts in
ploegendienst
DEN HAAG (ANP) - Vrouwen
in de industrie kunnen voor
taan in ploegendienst ook 's
nachts werken. Werkgevers
moeten daarvoor toestemming
hebben van de arbeidsinspec
tie van het ministerie van socia
le zaken. De wijziging in de Ar
beidswet geldt niet voor per
manente nachtarbeid. De ar
beidsinspectie geeft bovendien
alleen een vergunning na een
onderzoek.
De inspectie kijkt of de ar
beidsomstandigheden voldoen
en of het loon en de behande
ling overeenkomt met dat/die
van de mannen. De werkgever
moet zorgen voor goed vervoer
in de nacht en aangepaste
werk- en rusttijden. Als het no
dig is moet het werk voor zwan
gere vrouwen worden aange
past. Voor jongeren onder de 18
jaar - mannen en vrouwen -
blijft nachtarbeid verboden.
Beursoverzicht
AMSTERDAM (ANP) - De Amsterdam
se beurs bracht het vandaag ondanks
het flinke herstel in Wall Street niet
verder dan een verdeeld beeld. Daarbij
bleven de meeste verschuivingen ta
melijk beperkt. Van de internationale
waarden ging Koninklijke Olie in de
ochtenduren een halve gulden omhoog
naar f 193,20 en ook Philips lag iets bo
ven het slotpeil van maandag.
Akzo moest f 1,40 prijsgeven op f
178,70, terwijl Hoogovens. Unilever en
KLM beperkte verliezen kregen te in
casseren. In de financiële sector boekte
Middenstandsbank f 1,50 winst op f
198,50 en ABN eenzelfde bedrag op f
584. Ook Stad Rotterdam won f 1,50 op
f 130,50. Nog eens f 1,50 was weggelegd
voor Elsevier op f 186,50.
Volker Stevin raakte echter eenzelfde
bedrag kwijt op f 37,50, evenals IIBG
op f 152. Nedlloyd, maandag al Hink
onder druk door de sombere uitspra
ken over 1986, ging nog eens f 1,80 om
laag naar f 173,20. Ook Fokker liet het
afweten met een teruggang van f 1,50
op f 93.50.
Elders op de markt werd Norit, die
maandag al vast gestemd was, nog
eens f 12 hoger geadviseerd tot f 260.
Het bedrijf is intussen gekomen met
een gunstig jaarverslag. Ondanks een
binnenkort plaatsvindende claime
missie denkt Norit dat de winst per
aandeel verder zal stijgen.
