Een vergeten dorp in het midden van niets 'Een zwaneveer? Dat heeft de zwaan gedaan' Schooljeugd speurt naar vandalisme REGIO LEIDEN ZATERDAG 19 APRIL 19 Bewoners Patriinoniimipark willen er ook bijhoren: 'Alleen een collecte is hier het eerst' LEIDERDORP - Het Patrimoniumpark in Leiderdorp. Een straat met zo'n 25 huizen. Of straat? Liever gezegd: een dorpje, corrigeren de bewoners. Een vergeten pro bleemgebied, zeggen die ook. De gemeente heeft lang niet altijd de aandacht voor het Patrimoniumpark die de bewo ners verwachten. Terwijl ze er zo graag willen bijhoren "en", zoals een van hen het verwoordt, "voor de verande ring eens óp in plaats van onder een ambtenarenbureau belanden". Portret van een bijzondere straat. Wie uit het centrum van Lei derdorp via de Doesbrug de Achthovenerweg oprijdt be vindt zich onmiddellijk mid den in de polders, weilanden en koeien. De Rijn kabbelt rus tig voort. Maar dan duikt uit dat 'midden van niets' ineens het Patrimoniumpark op. Al heel aardig onder de rook van Koudekerk gelegen maar wel degelijk behorend tot het grondgebied van Leiderdorp. Aan het begin van de straat ligt, verborgen onder de struiken, een steen. Daarop een jaartal dat aan geeft wanneer de eerste huizen er zijn neergezet. Het is onleesbaar geworden, maar de bewoners weten precies wanneer de geschiedenis van hun straatje begon. De eerste huizen blijken in 1938 aan de rechterkant te zijn neergezet. Vlak na de oorlog verrees de linkerkant van de straat ten behoeve van werknemers van de nabijgelegen betonplatenfa- briek. Voornamelijk jonge gezin nen trokken naar het stukje nié- mandsland dat woningbouwver eniging 'Patrimoniumpark' tussen Leiderdorp en Koudekerk neerzet te. De lage huren en de ruime speelgelegenheid trokken hen wel. De grote afstand tussen de straat en de scholen was een betrekkelijk nadeel. Kinderen liepen destijds zonder te klagen dagelijks rustig zeven kilometer heen, zeven kilo meter terug. Onbereikbaar Het Patrimoniumpark anno 1986 straalt ogenschijnlijk rust uit. Maar de schijn is bedriegelijk. Achter de gevels borrelt en broeit er wel de gelijk iets: ontevredenheid. Want het Patrimoniumpark mag dan 's zomers een landelijk woonoord zijn, in de winter is het allemaal minder leuk. De straat is dan goed deels onbereikbaar. De bewoners - de meesten zijn de zestig al gepas seerd - komen hun huis dan haast niet uit. De bewoners voelen zich, kort om, geïsoleerd. Temeer daar er geen enkele voorziening in of om de straat te vinden is. Een winkel ontbreekt en een busverbinding met het centrum is er al jaren niet meer: de dienst was niet rendabel genoeg. Bewoonster Van der Luit: "ïk woon hier nu dertig jaar en ik ben blij dat ik nog een auto heb, anders ben je met handen en voeten ge bonden. Vooral in de winter kom je hier echt niet weg zonder auto. Dan ben je afhankelijk van je kin deren of kennissen. Mensen die hier ruim twintig jaar hebben ge woond gaan verhuizen naar het dorp, omdat ze het niet meer zien zitten". Van de riolering lykt ook niet veel te deugen. De buizen lozen di rect op de Rijn. Een onhoudbare toestand, heeft ook de gemeente onlangs toegegeven. De riolering is dan ook verbeterd. Ander, blijvend ongerief: het slechte wegdek. Mevrouw Van der Luit: "Als er een vrachtwagen voorbijrijdt lig je gewoon te schud den in je bed". De gemeente op haar beurt: "Het wegdek is inder daad een voortdurende bron van zorg. In het vooijaar zullen we er waarschijnlijk wat aan doen - maar eerst moet een onderzoek naar de ondergrond zyn afgerond", aldus een woordvoerder. Volkswagenbusje Blijft staan: het ontbreken van openbaar vervoer. De bewoners hebben niet altijd zonder gezeten. In de naoorlogse De postbode komt wél in Leiderdorpse 'dorpje' Patrimoniumpark. In tegenstelling tot een voorziening als de bus. Maar als het aan de plaatselijke politiek ligt, komt er wel weer) een busverbinding. (foto Wim Dijkman) jaren maakte de bus de afstand tot de 'bewoonde wereld' een stuk kleiner. Dat ging goed tot 1971. Toen kwamen de bewoners in pro test. 's Avonds na negen uur reed er nauwelijks een bus en op zon dag zelfs helemaal niet. Ondanks de hulp van de gemeente leidden de protesten niet tot een verbete ring. Integendeel, de verbinding werd er alleen maar slechter op. De verantwoordelijke busmaatschap pijen - NZH en West Nederland- vonden de lijn onrendabel en brachten haar terug naar twee rit ten per dag. De gemeente toonde destijds haar goede wil en zorgde met de inzet van een volkswagenbusje voor een tijdelijke verbinding. Het busje pikte de mensen aan het be gin van de Achthovenerweg op, daar waar de NZH-lijn eindigde. Bewoner H.W. van der Luit kan zich nog precies herinnneren hoe het ging met dat busje. "Er werd in gekaart en bier ge dronken. Het stond meer voor de gezelligheid in de straat en was maar zelden op de weg te zien". Zuchtend gaat hij verder: "Eigen lijk is het heel begrijpelijk dat er geen bus rijdt, want de mensen ne men alleen met slecht weer de bus. Bovendien gaan de jongeren met de auto en gaan de ouderen hoog uit twee keer per week naar het dorp om boodschappen te doen. Dat is niet voldoende voor een ren dabele buslijn. Ach, weetje wat het is? Je moet er echt zin in hebben om hier te gaan wonen". Rammelen Een bewonerscommisssie heeft twee jaar geleden -zonder resul taat- wederom by de gemeente aan de bel getrokken. Bewoner Van der Vlies was lid van die commis sie en vindt nog steeds dat er een bus moet komen. "De gemeente is niet onwelwillend, maar wij kun nen niet hard maken dat een bus verbinding haalbaar is. Ik weet niet of we binnenkort nog aanklop pen bij de gemeente en de bus maatschappijen. We hebben ons hoofd al behoorlijk gestoten. We zullen in ieder geval flink hard moeten rammelen om eventueel wat voor elkaar te krijgen en dan ben ik tegen die tijd best bereid om de tafel te gaan zitten". Bewoner Van der Wal denkt er duidelijk anders over. Hij heeft minder vertrouwen in de gemeen te: "Als je een hond wilt slaan, kun je altijd wel een stok vinden", zegt hij. "De gemeente zegt dan ook dat het wegdek van de Achthovener weg te slecht is voor een regelmati ge busdienst. Dus zolang daar niets aan wordt gedaan kunnen we een bus ook wel vergeten. Openbaar vervoer is een levensbehoefte. De gemeente is nu wel bezig met een nieuw zwembad, maar voor ons hoeven ze daar geen water in te doen. Wij kunnen er toch niet ko men", aldus de verontwaardigde bewoner die niets meer voelt voor actie. Is er bij de bewoners nog ver deeldheid over een buslijn, de poli tiek is het inmiddels eens gewor den. Alle partijen stemden eind vo rige week tijdens de college-onder handelingen voor de uitspraak 'het Patrimoniumpark moet weer een busverbinding krijgen'. Men wil die beleidsuitspraak nu gaan toet sen. In overleg met de busmaat schappijen moet het kunnen luk ken, aldus de partijen. Evaluatie De twee busmaatschappijen staan vooralsnog echter niet te trappelen. Beiden geven de finan ciën aan als hét struikelblok voor een verbinding met het dorp. De busmaatschappijen zeggen wel te hebben gekeken naar een buslijn, maar tot de weinig verrassende conclusie te zijn gekomen dat deze niet rendabel zou zijn. Evenals de gemeente raadt een medewerker van West Nederland de bewoners van het Patrimoniumpark aan een verzoek bij de maatschappij in te dienen. Even later doet hij zijn uit spraak weer teniet en zegt dat het er niet in zit dat er ooit een bus over de Achthovenerweg zal rij den. "Maar misschien wordt het verzoek wel behandeld bij de eva luatie van de verschillende buslij nen", aldus de medewerker. Het Patrimoniumpark: een ver geten straat. Hoewel? Luister naar wat mevrouw Den Hollander - en trouwens ook verschillende andere bewoners - ervaart: "Als er géld no dig is. Dan weten ze ons wel te vin den. Een collecte is hier altijd het eerst en brengt hier ook het meeste op". JOAN VAN EE ZATERDAG Leiden Filmhuis LVC - Breestraat 66, Tstanj bul". 21.15 uur. Clubhuis Op Eigen Wieken - Valken pad, koppel-klaverjastoernoói, 19 l De Waag - informatiemarkt over fiets- vakanties, tot 17 i Vrouwenhuis - Hooigracht 79, café avond, 21-1 uur. LWH - Langegracht 65, disco, 22-2 u_.. NVSH trefcentrum - Rapenburg 48, tel. 149987. open soos, vanaf 22 uur. Microtheater Imperium - 'Woyczek', 20.30 uur. Schouwburg - cabaret: Brigitte Kaan dorp, 20.15 uur. Waaggebouw - voorronden 8e cabaret- festival, 20.30 uur. Stadsgehoorzaal - Residentie-Orkest, 20.15 uur. ZONDAG Leiden Filmhuis LVC - Breestraat 66, 'Istan bul', 21.15 uur. Burcht - 'Hilhorst houdt open huis', praatprogramma, 16 uur. Leger des Heils - Groenesteeg avondsamenkomst met muziek, 19 u__. De Klos - Zandstraat 10, open dag werk- lozenproject, 11-17 uur. Menken Bowlingrestaurant - Boshuizer- laan, darts- en bowlingtoernooi cafés, 11 Laktheater - kindervoorstelling 'Weg van Waan', 15 uur. Kykhuis - Vrouwenkerkplein, teken film 'Pinokkio', 14.30 uur. Rijksmuseum voor Volkenkunde - filn 'Eer Turkmeens dorp', 15 uur. Clubhuis Swifttoer - start fietstocht 'BoUenrit', 8.30-9.30 i Leiderdorp Sportzaal Op Dreef - Basketbalwed strijd BS Leiden-Amerikaanse eredi\ sieploeg, 16 uur, jongerenavond tegen apartheid, 20 ui Zoeterwoude Muziekcentrum - Schenkelweg, koffie concert Frits Landesbergen, 12.15 i kest 'Camerata '54', 14.30 v. Warmond Meerrust - Dorpsstraat, Kwartet Frits Katee en zangeres Jeanette Cordée, 15 Celstraf voor inwoner van Zeist AMSTERDAM/LEIDERDORP Het Amsterdamse gerechtshof heeft gisteren een 36-jarige ii ner van Zeist, die in Leiderdorp een partij vuurwapens had onder gebracht, veroordeeld tot twaalf maanden gevangenisstraf, v van vier voorwaardelijk. De man - die by de politie be kend staat als wapenhandelaar - had in een schuurtje in Leiderdorp 11 pistolen verborgen. Ook werden er vuurwapens aangetroffen in caravan in Leiden en in de auto van de man. VOORSCHOTEN Vieze en ka potte muren, cellen zonder tele foonboeken en een zwaan die broedt midden in de rotzooi. Tij dens hun speurtochten naar van dalisme, vrijdag, komen de leer lingen van de Voorschotense ba sisschool 'De Vliet' het allemaal tegen. Ze roepen "zo hé", maar menen het niet. Kleuters Nordin en Leon en de wat oudere Ellen, Esther en Barry, van de laatste ochtendgroep, vin den vandalisme maar niks. En de meelopende moeder (met baby) ge looft dat de kinderen "bewust wor- Slopen is stom Met het anti-vandalisme-pro- ject willen onderwijzers van ba sisschool 'De Vliet', agenten en ambtenaren laten zien dat slo pen en kladden niet goed is en het veel kost om alles weer in orde te maken. Je kunt beter samen gaan spelen. Sommige schoolkinderen hebben zelf iets vernield, anderen hebben broertjes of zusjes die wel eens wat uithalen. Dat komt in alle kringen voor. Feit is wel, aldus een juf, dat 'De Vliet' op dit ge bied een naam heeft: "Als er er gens iets gebeurd, zegt men al gauw: dat zal wel van die of die school zijn. Nou, we laten nu in ieder geval weten dat we er wat aan doen". Vorige week maakten kinde ren de omgeving van de school schoon en bekeken ze dia's van vandalisme in de wijk. Volgen de week gaan de ouderen naar beplantings- en reinigings dienst. Enkele jonge leerlingen mogen dan een ritje maken op een vuilnisauto. Op 29 april, ten slotte, zetten ouders een na tuurwandeling door Vlietwijk uit. Ook zijn bezoeken van agenten gepland en willen on derwijzers een toneelstukjé op voeren met daarin vandalisten, ouders, politie en de burge meester. Het belooft een stren ge avond te worden. Na afsluiting van het project wil de school het onderwerp warm houden, vooral de jonge ren zit het vaak hoog. Ze zien het op tv (A-team) en op straat. En ze zeggen vaak: die en die is een vandalist. De juf vindt dat prima: "Als een 6-jarige tegen een 10-jarige zegt dat-ie maar stom is, komt dat hard aan". den door het project", waar de speurtocht deel van uitmaakt. Een verslag. Het groepje begint bij de bejaar denflat tegenover basisschool 'De Vliet' aan de Professor Einstein- laan. "Er is op de muur geklie derd", ontdekken de jonge speur ders. En op een binnendeur staat SOX, ziet Ellen. "Zo hé". Bij de bushalte lijkt alles in orde, totdat de kinderen gaan tikken. Het hokje is van plastic. Glas wordt vernield. Op een oude houten kleuterschool staat weer Sox, shit en andere kre ten. Rocky (4?) bevolkt een mooi wit muurtje bij het voormalige in- structiebad. Dan moeten ze op de telefooncel letten. Niks te zien. En als je ie mand wilt bellen van wie je het nummer niet weet?, vraagt de moe der. "Dan zoek je het op in het tele foonboek", zegt Barry. Maar er is geen telefoonboek. De PTT heeft zelfs de ijzeren draagconstructie weggehaald. "Ook niet leuk", zegt Barry. Ellen ziet het anders. Zij kent haar eigen nummer al lang. door Paul van der Kooy Op het Kamerlingh Onnesplant- soen is een onderruit stuk van een flat. En er zat nog wel van dat stevi ge gaas in. Hoe kan dat nou? "Ver nielers", heet het in koor. Bij het bruggetje, iets verderop, is een bordje met K of Z weggehaald, ziet Barry. En het slootje is vies. Meters huisvuil, een rode paraplui en een lange broek (denkt Esther dan). El len ziet een zwaneveer: "Dat heeft de zwaan gedaan". Zwaan met rommel Bij de winkelgalerij aan het Jo- han Vermeerplantsoen ligt het vuil naast de vier vuilniscontainers en glas naast de glasbakken. Leon ziet een piepklein plakkertje op een grote supermarktruit zitten. Wat moet hij doen? Krabben? De groep aarzelt en Leon reinigt, grondig en serieus. Dan ziet Barry een gete kend hartje met de namen Evert en Diana. "Jij bent Diana", zegt hij te gen Esther en rent weg. Esther zet de achtervolging in en geeft een tik. De speurtocht wordt vrolijker ("Ajax kampioen") en pas bij de broedende zwaan wordt het weer rustig. Het mooie, witte, lieve beest zit midden tussen de rommel. Stil kijken de kinderen ernaar. "Oooh". "Hij is dood", treurt Leon. Een maal gerustgesteld rent hij richting Ruysdaelhof, waar spuiters hun werk op grote flatmuren hebben gedaan. Bij het klimrek van de Ruysdael hof laat hij, samen met Nordin, zijn kunsten zien. De ouderen blijven wat langer serieus, maar kunnen het toch niet op zich laten zitten. Grote lol. Een grijze vrouw ver schijnt op een balkon. "Moeten jul lie niet naar school?". "We houden een speurtocht", roept Esther. "Joh, je bent aan het spelen", zegt de dame, en: "Het is geen pasen meer". Ze wordt gelukkig gesust door de moeder Van Esther, die op het balkon ernaast uitbundig wuift. Echt vies is de omgeving niet, maar waar is dat ene klimrek ge bleven? Esther: "Dat heeft een kind stuk gemaakt en toen heeft de gemeente het weggehaald". Leon pakt een grote stok en zwaait er moedig mee. De moeder vraagt of dat moet en Esther zegt: "hupsa- kee, anders krijg je stokkenziekte". Leon schudt zijn hoofd koppig, maar gooit de stok toch weg. Heel ver, richting ijsbaan. Want hij is kampioen. De jonge vanadalisme-speurders voor een beschilderde muur aan de Rembrandtlaan. Links Nordin, daarnaast een vertellende moeder, met achter haar hand Ellen. Dan, verder naar rechts: Esther, Barry en Leon. (foto Fred Rohde) Vieze jongens Bij het stenen schooltje naast de ijsbaan zijn stoepen verzakt, muur tjes kapot gemaakt en staan kreten en tekeningen op muren en deuren van het speelgoedhok. "Bah, die vieze jongens ook altijd", moppert Esther. Barry, aangekomen bij een kleurige wandschildering vol doodshoofden, zegt: "Dit mocht wél". "Wat stelt het dan voor?", vraagt Esther met een vies gezicht. "Nou, het is beter dan SOX of shit", vindt Bany. Het speelrekje op het puntje van de Professor Einsteinlaan ziet er nog beeldschoon uit. De moeder wijst, en de kinderen spelen al. Het plantsoen wordt hierbij niet ge spaard en de moeder roept: "zie je niet wat er gebeurt? Jullie maken de plantjes stuk". Op een lantaarnpaal hangt een papiertje: een echtpaar is dertig jaar getrouwd. Leon trekt en Barry noemt hem een vandalist. Hoe het zit op de professor Zernikelaan is niet helemaal duidelijk. Achter pas aangelegde achtertuinen liggen stalen draden kris kras over straat. De groep besluit ze zo netjes moge lijk terug te leggen en Nordin ont dekt de baby. Hij mag de kinder wagen wagentje duwen en wordt op slag rustig en bezorgd. Als Leon, honderd meter van school, een plastic zak ziet liggen, krijgt hij een idee. Daar kan het vuil in, te beginnen met een ijzeren dopje. Heel goed, vindt de groep. Kliedermuur Roland, Marko en Robert zijn wat ouder en maken 's middags een iets uitgebreidere speurtocht. Zij weten wat vandalisme is (plas tic zakken, vieze muren, stenen in de sloot, kapotte telefoonboeken) en vinden het lelijk en vies: "Ze kliederen vaak maar door elkaar heen". "Als je iets wilt doen, moet je het eerst vragen en mooi doen", vindt Roland. Marko denkt dat het dan niet leuk meer is. Een officiële klieder muur, ergens in een weiland, zou nooit volkomen. Vandalen "willen mensen ongelukkig maken" en zoeken de spanning; willen stoer doen en bekend worden. Vooral jongens hebben daar last van, meisjes worden hooguit meege sleept. Zo van; wanneer je niet meekomt, sla ik je. Tenminste, zo ziet Marko het. Zelf heeft Marko nog nooit echt iets vernield of be klad. "Als ik me verveel, pak ik een vel en ga ik tekenen", zegt Jordi, die 's morgens de route loopt. "Het is te duur", vindt Roland. "Een spuitbus kost al 14 gulden". Bovendien is hij bang dat zijn ouders hem gaan haten wanneer hij vandaal wordt. Zal hij dan nog steeds een snoepje krijgen wan neer hij uit school terugkomt? De groep twijfelt mee met hem en voert aan dat sommige vandalen misschien niet zo gelukkig zijn thuis. De moeder van een vriendje drinkt veel en geeft de kinderen tussen de middag niet eens een bo terham. Hij krijgt geld voor chips en moet snel weer naar buiten. "Je wordt dan boos en gaat misschien iets doen, lantaarnpalen uitschop pen bijvoorbeeld". Toch geloven ze dat vooral 's nachts dingen wor den vernield, wanneer grote groe pen jongeren huiswaarts keren, of een jongetje tegen zijn ouders zegt: ik ga vroeg vissen. Het kost de politie dan ook vaak moeite de daders op te sporen en zaken blijven vaak lange tijd staan. Robert heeft alleen op school een keer gezien dat de vandaal zijn ei gen rommel van de muur moest halen. Een goede straf, vinden de scholieren. Want, vaak beseffen kinderen niet wat ze doen. Of de muur dan schoonblijft, is de vraag. In eenzame buurten wel, maar in drukke wijken? Roland: "Het heeft ook met de natuur te maken. Als er weinig boompjes staan en veel mu ren, reageer je anders". Toch wil hij blijven reinigen: "Als alle mu ren hier volstaan, maken ze je rui ten zwart en verslaap je je". LEIDSCH DAGBLAD HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN POSTADRES Postbus 54. 2300 AB LEIDEN ADVERTENTIES (behalve Sleuteltjes) ma.-vrij van 8 30-17.00 uur (071)144941 Voor inlichtingen over advertenties (uitge zonderd Sleuteltjes) na kantoortijden: C. Juffermans-Duyverrnan, tel. 071-893256. A. Kluppel, tel. 071-763088. F. Terw.jn, tel. 02522-14192, D. Vink. tel. 079-412440. C. Spigt. tel. 02523-76823 SLEUTELTJES ma-vrij. van 8.00-19.30 uur (071143545 ABONNEESERVICE Nieuwe abonnementen, wijzigingen, beta*- lingen ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur (071) 144941 NABEZORGING ma -vrij. van 18.00-19.30 uur (071) 123143 (Nabezorging na 19.30 uur) 16.30-18.00 uur (071)123143 (Nabezorging na 18.00 uur) REDACTIE (071) 144941 Hoofdredacteur: drs. J.W.E. Metselaar Adj. hoofdredacteur: R.D. Paauw Alg. redactiechef: A. van Leeuwen Plv. alg. redactiechef: J.M.J. Post Stad: J Kroon Duin- en bollenstreek. H I J Veldhuizen Bin /Buitenl /Econ W.F.J. Wirtz ABONNEMENTEN per maand, aan huis bezorgd f 22,70 per maand, per post 31.10 (maandabonnement alleen mogelijk met automatische betaling), per kwartaal, aan huis bezorgd f 67.45 per post (binnenland) 92.55 per half jaar. aan huis bezorgd 134.90 per jaar, aan huis bezorgd 256.90 per post (binnenland) f 357.20 losse nummers 1.10 Abonnementsgelden dienen bij vooruitbe taling te worden voldaan. Restitutie is niet mogelijk. Abonnementen kunnen op elke gewenste dag ingaan. Indien eên maand voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen opzegging is ontvangen wordt het abonnement automatisch verlengd. Betaling van abonnementen op giro 3203571 t.n.v. Damiate Holding BV te Haarlem. HOOFDKANTOOR Witte Singel 1Leiden (071)144941 Bij geen gehoor buiten kantooruren, raad pleeg het telefoonboek REGIOKANTOREN Julianastraat 19. 2405 CG Alphen aan den Rijn (01720) 93961 Vuurbaakplein 11. 2221 JB Katwijk (01718) 12383 Sport: P.J. de Tombe Feature: W.C.H. Schrama Regio Leiden: W. Hoenson-de Graaff Kunst, radio, tv: P.C. Rosier Geestelijk leven: S.J. de Groot W Di|kman (fotograaf) Het Leidsch Dagblad is aangesloten bij de Gemeenschappelijke Persdienst, met ei gen correspondenten in Bonn. Brussel. Jo hannesburg, Tokio, Londen, Parijs. Was hington. Rome. Madrid. Mexico-City, Tel Aviv en Beiroet

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 2