Italië ongerust over landgenoten in Libië
Krant maakt SDI-
akkoord openbaar
Moskou verzoekt
VN te bemiddelen
VERBOUWEN?
Britten betalen de tol
VS bepalen mate technologie-overdracht
Evacuatie
Amerikanen
uit Soedan
VRIJDAG 18 APRIL 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
KEULEN/BONN (DPA/UPI) - In twee overeenkomsten die de Verenigde Staten met de
Duitse Bondsrepubliek in het kader van het Strategische Defensie-Initiatief gesloten
hebben ligt vast, dat Washington bepaalt welke onderzoeksresultaten het aan deelne
mende Westduitse bedrijven doorgeeft.
MEXICO STAD - "Kabouters", zo
bestempelde de Argentijnse presi
dent Raul Alfonsin de tegenstan
ders van zijn plannen om de rege
ringszetel weg te halen uit de
hoofdstad Buenos Aires. Volgens
Alfonsin is de zuidelijke stad Vied-
ma, op zo'n 960 kilometer van Bue
nos Aires, de ideale plaats voor alle
regeringsinstellingen.
Sinds de plannen van Alfonsin
begin deze week bekend werden is
er een felle polemiek in Argentinië
ontstaan. "Hoe is het mogelijk dat
Alfonsin het centrum van alle be
slissingen op honderden kilome
ters van het industriële hart van
Argentinië wil situeren", vragen
zakenmensen zich vertwijfeld af.
En ook de gemiddelde Argentijn
die weet dat je tot nu toe voor elke
bureaucratische handeling van
enig belang in het centrum van
Buenos Aires moest wezen fronst
zijn wenkbrouwen.
Politieke tegenstanders van de
Argentijnse president, zoals bij-
Alfonsin wil
regeringszetel
verplaatsen
voorbeeld de sterk in populariteit
stijgende Oscar Allende van de
progressief gezinde Intransigente
Partij, geloven dat de plannen zijn
bedoeld om "een rookgordijn" te
vormen rond de sociaal-economi-
door
Rob Sprenkels
sche problemen van het land, die
sinds het einde van de militaire
dictatuur, twee en een half jaar ge
leden, nog altijd even ernstig zijn.
En menigeen vraagt zich af of dit
wel het geschikte moment is om
het met 10 miljoen inwoners uit
zijn voegen gebarstte Buenos Aires
te decentraliseren. Bijna alles is in
Argentinië onmogelijk als gevolg
van de buitenlandse schuldenlast
van meer dan 50 miljard dollar.
Voorlopig heeft Alfonsin nog
geen tijdslimieten willen geven
voor de door hem gewenste volks
verhuizing van ambtenaren. En
waarom helemaal naar het zuiden,
naar het ongure Patagonië? Waar
om niet naar het centrum van het
land, naar een stad als Cordoba die
reeds de nodige infrastruktuur
heeft?
De keuze van Viedma is een poli-
teke zet. Het is vooral een poging
om de Argentijnse aanwezigheid in
het zuiden van de Atlantische Oce
aan te bevestigen. Want sinds de
Falkland-oorlog met de Engelsen
in 1982 zijn het vooral oorlogsbo
dems van de Britse Kroon die er de
dienst uitmaken.
W est-Duitsland
verlengt de
dienstplicht
BONN (Rtr) - De Westduitse
Bondsdag heeft gisteren gestemd
voor verlenging van de militaire
dienstplicht met ingang van mid
den-1989 van de huidige vijftien tot
achttien maanden.
De maatregel is bedoeld om de
sterkte van de Westduitse krijgs
macht tot het jaar 2000 bij een da
lend geboortencyfer op het peil
van 495.000 man te houden.
De Groenen en de Sociaal-De
mocraten stemden tegen het wets
ontwerp, dat het ook moeilijker zal
maken om op medische gronden
aan de dienstplicht te ontkomen en
dat meer reservisten zal betrekken
bij oefeningen en manoeuvres.
Dit heeft het Westduitse dagblad
Express gisteren gemeld. De in
Keulen verschijnende krant drukt
vandaag de letterlijke tekst van de
akkoorden af.
Volgens deze krant hebben de
Verenigde Staten in de overeen
komst inzake overdracht van tech
nologie en de eigenlijke SDI-over-
eenkomst haast alle toezeggingen
voorzien van beperkingen en die
slechts als niet verplichtende in
tentieverklaringen geformuleerd.
Gisteren citeerde het dagblad al
een onderdeel: „Met inachtneming
van Amerikaanse wetten en andere
rechterlijke voorschriften van de
nationale politiek en internationale
verplichtingen zal de regering van
de Verenigde Staten zich er voor
inspannen dat Westduitse en Ame
rikaanse ondernemingen, onder
zoeksinstellingen en andere orga
nisaties even veel kans maken op
orders, die in het kader van deze
overeenkomsten verstrekt wor
den".
De Bondsdag heeft gisteren be
sloten dat de afspraken die in de
twee afzonderlijke overeenkom
sten gemaakt zijn, geheim blijven.
Bangemann: geheim
De regeringspartijen CDU/CSU en
FDP stemden tegen voorstellen
van de oppositie (SPD en Groenen)
de teksten openbaar te maken.
NEW YORK/MOSKOU (AP) - De
Russische minister van buiten
landse zaken Eduard Sjevardnadze
heeft secretaris-generaal Perez de
Cuellar van de Verenigde Naties
gisteren in een brief verzocht zijn
invloed aan te wenden
Vijf niet-gebonden landen hebben
gisteravond van hun kant een reso
lutie ingediend waarin de Ameri
kaanse luchtaanval wordt veroor
deeld.
Pro-Libische groepen maakten
donderdag in Libanon bekend drie
Amerikaans-Libische conflict te ontvoerde Britten te hebben ver-
bezweren. Dit heeft een woord
voerder van de Verenigde Naties
meegedeeld.
moord als vergelding voor de Brit
se rol bij de Amerikaanse luchtaan
val. „Het is niet moeilijk tot de con-
De woordvoerder van Perez de clusie te komen dat het hier
Cuellar deelde mee dat de Russi- S^at
terroristische daad
sche VN-ambassadeur Doebinin waartoe door één staat is aange-
een persoonlijk schrijven van Sje- zet"« aldus Thomson,
vardnadze overhandigd had aan
Perez de Cuellar. Doebinins ont
moeting met de secretaris-generaal
van de VN viel samen met de derde
dag van beraad in de Veiligheids
raad over een Libische aanklacht
tegen de Verenigde Staten naar
aanleiding van de luchtaanvallen
op Tripoli en Bengazi.
Sjevardnadze geeft in zijn brief
niet aan op welke manier de Ver
enigde Naties hun beperkte sanc
tiebevoegdheden kunnen aanwen
den, noch vermeldt hij waarom de
Sowjet-Unie nadrukkelijk gesteld
heeft dat zij aanspraak zal blijven
maken op haar recht van vrije
doorvaart en vrij luchtverkeer in
de internationale wateren en het
internationale luchtruim rond Li-
Minister van economische zaken
Martin Bangemann, die kort vóór
Pasen namens de Westduitse rege
ring zijn handtekening gezet heeft
onder de SDI-akkoorden (voor de
VS tekende minister van defensie
Caspar Weinberger), verzekerde de
Bondsdag dat niets in de akkoor
den in strijd is met het ABM-ver-
drag, dat de VS en de Sowjet-Unie
in 1972 met elkaar sloten en dat de
ontwikkeling van bepaalde defen
sieve wapens verbiedt.
De SDI-akkoorden tussen Was
hington en Bonn blijven op ver
zoek van de Verenigde Staten ge
heim. De sociaal-democraten, die
tegen het „Star-Wars"-programma
van president Reagan zijn, hebben
gedreigd de akkoorden te annule
ren als zij na de Bondsdagverkie
zingen van januari 1987 weer in de
regering komen.
Doorbraak
Volgens de Amerikaanse minis
ter van defensie Weinberger, zijn
„belangrijke technologische door
braken" bereikt bij het onderzoek
naar een rakettenschild in de ruim
te. Het gaat om superlicht mate
riaal voor in de ruimte gestatio
neerde raketten en een computer
programma dat het mogelijk
maakt om vijandelijke kernraket
ten kort na hun lancering te vernie
tigen.
Een SDI-functionaris zei giste
ren dat de Amerikaanse lucht
macht vorige maand geslaagde
proefnemingen heeft gedaan met
een „lichte en zeer krachtige" lege
ring die kan worden toegepast
voor kleine raketten die vanaf
ruimteplatforms worden gelan
ceerd om vijandige kernraketten te
vernietigen.
De tweede doorbraak behelst
een verbeterd computerprogram
ma waardoor sensoren op onder
scheppingsraketten een onder
scheid kunnen maken tussen de
vijandelijke raket zelf en de stra
ling en het hittespoor die de raket
vlak na de lancering van de aarde
afgeeft, zo zei Weinberger.
WASHINGTON (AP) - De Amerikaanse regering heeft gisteren gezegd dat het verkopen van defensieve wa
pens aan Saoedi-Arabië een belangrijk signaal betekent aan het adres van Iran dat de VS geen uitbreiding van
de Golf-oorlog zal dulden.
De Amerikaanse regering ging in de clinch met de Senaat, waar 63 senatoren een resolutie hebben getekend
tegen de geplande verkoop aan Saoedi-Arabië.
De meeste senatoren die onderminister van defensie Richard Armitage aan de tand voelden bleven tegen de
voorgenomen verkoop gekant, ondermeer met argumenten dat Saoedi-Arabië de PLO en Gaddafi steunt, (foto AP)
Moskou gaat
Unifil steunen
MOSKOU (Rtr.) - Moskou s toe
zegging financieel bij te dragen aan
de vredesmacht van de Verenigde
Naties in Libanon betekent een
ommekeer in het beleid van de
Sowjet-Unie. Dat hebben westerse
diplomaten gisteren gezegd.
De Libanese premier Rasjid Ka-
rami maakte eerder deze week be
kend dat de USSR voor het eerst
heeft toegestemd in een financiële
bijdrage aan de vredesmacht Uni
fil. Het gebaar komt na een bezoek
van een Libanese parlementaire
delegatie aan de Sowjet-Unie vori
ge week. De hoogte van het bedrag
moet nog worden bepaald.
In het verleden heeft de Sowjet-
Unie altijd gezegd dat Unifil niet in
staat is haar vredesrol in het Mid
den-Oosten te vervullen. Westerse
diplomaten toonden zich verrast
door de toezegging. Als mogelijke
beweegreden noemen ze dat Mos
kou mogelijk zijn imago in het
Midden-Oosten wil opvijzelen. Een
bijdrage aan de vredesmacht zou
vooral goed vallen by gematigde
Arabische landen. Ook wordt ge
dacht dat de Sowjet-Unie juist nu
voor steun aan UNIFIL kiest om
dat het Amerikaanse congres heeft
besloten tot een verminderde bij
drage aan de vredestroepen.
ADVERTENTIE
bië.
'De situatie in het zuidelijk Mid
dellandse Zeegebied is ernstig ver
slechterd na de Amerikaanse
luchtaanval op Libië en er is een
dreiging ontstaan voor de wereld
vrede,' schreef Sjevardnadze. In
een verwijzing naar de Amerikaan
se beschuldigingen van Libische
betrokkenheid bij terreuraansla
gen tegen Amerikaanse doelen
stelde Sjevardnadze dat 'het on
geacht de redenen die de VS aan
voeren om hun acties te rechtvaar
digen, voor ons en voor de wereld
in het algemeen duidelijk is dat het
een rechtstreekse aanval op een
soevereine staat was.'
De Britse ambassadeur bij de
Verenigde Naties, John Thomson,
is gisteren in Veiligheidsraad fel
uitgevallen tegen Libië, daï hij be
tichtte van staatsterrorisme. De
wereld is ervoor gewaarschuwd
dat niemand veilig is voor Gadda
fi's „moordenaars" en zij moet we
gen bedenken om hen te stoppen.
Als u gaat bouwen of verbouwen is het verstandig eerst
een goed advies in te winnen. Bij Bouwvoorlichting in
Waddinxveen kunt u zich geheel vrijblijvend oriënteren.
U vindt er een unieke expositie over bouwen en wonen.
Met informatie over produkten en
diensten van tientallen bedrijven, a
Openingstijden:
di/wo/vr: 9.00-17.00
do: 9.00-20.00
za: 9.00-14.00
Staringlaan 6 - Waddinxve
bouwvoorlichting
um voor advies, aanschaf en oriëntatie
'President VS
moet leger snel
kunnen inzetten'
WASHINGTON (UPI) - De Re-
publikeinse leider in de Senaat,
Robert Dole, heeft gisteren een
voorstel tot wijziging van de
War, Powers Act ingediend,
waardoor de president de vrije
hand zou krijgen militair in te
grijpen tegen terrorisme, zon
der eerst het Congres te hoeven
Krachtens de War Powers
Act, die uit 1973 dateert, moet
de president het Congres raad
plegen alvorens de Amerikaan
se strijdkrachten in gevaarlijke
operaties in te zetten. Dole zei
dat het niet nodig is dat ieder
lid van het Congres zijn eigen
zegje doet voordat de president
tot actie kan overgaan.
Als de wetswijziging wordt
aanvaard zou terrorisme wor
den gedefinieerd als een daad
van agressie tegen de VS, waar
door de president onmiddellijk
bevoegdheid krijgt te voorzien
in de nationale verdediging.
LONDEN - Drie dagen nadat de
Britse regering haar medewerking
verleende aan de acties tegen Libië
vielen gisteren de eerste Engelse
slachtoffers van Arabische vergel
dingsmaatregelen. In het Chouf-
gebergte in Libanon werden giste
ren de lijken gevonden van drie
door
Lia van Bekhoven
vermiste Britten. Volgens een ano
niem telefoontje waren de drie
.geëxecuteerd" uit wraak voor de
Amerikaanse luchtaanvallen op Li
bië.
Twee van hen. de docenten
Leigh Douglas (34) en Philip Pad-
field (40) werden vorige maand
ontvoerd. De derde Brit was de
journalist Alec Collett (64). die
ruim een jaar geleden verdween.
Alle drie waren door geweerscho
ten omgebracht.
Bijna tegelijkertijd ontvoerden
vier gewapende mannen een En
gelse televisieverslaggever die op
weg was van zijn hotel naar het
vliegveld in Beiroet. Een tot nu toe
onbekende groep die zichzelf 'Hal
ve Maan van Gaddafi' noemt, zei
voor de daad verantwoordelijk te
zijn. Eveneens in Beiroet werd gis
teren de ambtswoning van de Brit
se ambassadeur onder vuur geno
men. De woning was leeg en liep
slechts materiële schade op.
Terwijl gewapende bendes op
zoek naar buitenlanders West-Bei-
roet nog onveiliger maakten, poog
de het Libanese leger buitenlan
ders per helikopter naar het veili
ger Oost-Beiroet te verplaatsen.
Britse militaire bases in Cyprus
zijn gisteren in staat van paraat
heid gebracht.
Vanuit Engeland is extra mate
rieel aangevlogen om de 4000 man
Britse troepen te beschermen voor
eventuele Libische repressaile-
aanvallen. Er zijn eveneens voor
bereidingen getroffen voor een
mogelijke evacuatie van de in Li
banon wonende Britten. Men gaat
ervan uit dat zij in groter levensge
vaar verkeren dan de 5000 Engel
sen die in Libië verblijven.
In Engeland zelf werd gisteren
alarm geslagen op de luchthaven
Heathrow toen een plastic tas met
tien pond explosieven voor het Is
raëlisch El-Al-toestel ontdekt
werd. De politie meent dat de Ier
se, zwangere vrouw die de tas
droeg door haar Arabische vriend
gebruikt is om het vliegtuigen alle
400 passagiers boven Londen op te
blazen. De Arabier die de benen
nam zodra zijn vriendin gearres
teerd werd, is nog steeds voort
vluchtig.
Een en ander was er de oorzaak
van dat het gebruikelijke vrage
nuurtje in het parlement ontaarde
in een verbale bokswedstrijd. Op
positieleiders beschuldigden pre
mier Thatcher ervan Britse levens
in de waagschaal gezet te hebben.
„Dat komt er van", riep de leider
van de liberale oppositiepartij Da
vid Steel, „als de Britse bulldog
veranderd wordt in de schoothond
van Reagan".
KHARTOUM (AFP/Rtr) - Meer
dan 300 Amerikanen zijn in de af
gelopen nacht uit Soedan per
vliegtuig geëvacueerd naar Nairo
bi, in Kenia. Een DC-10 van de
Westduitse luchtvaartmaatschap
pij Lufthansa was speciaal voor de
ze vlucht gechartered.
De Amerikanen, vooral vrouwen
en kinderen, zijn op zo discreet
mogelijke wijze verzameld en kon
den via een speciale doorgang op
het vliegveld direct het vliegtuig
in. De hele operatie vond plaats on
der nauw toezicht van de veilig
heidspolitie van de Amerikaanse
ambassade.
Ambassadefunctionarissen vre
zen dat Khartoum als doel wordt
gekozen voor vergeldingsactie van
Libië na de Amerikaanse luchtaan
val op Tripoli en Bengazi, begin de
ze week. De evacuatie volgt op het
neerschieten woensdag van een
Amerikaanse diplomaat bij de am
bassade in de Soedanese hoofd
stad.
ROME - Italië maakt zich ongerust
over de ruim 8000 landgenoten die
in Libië werken. De ambassade in
Tripoli kon dinsdagmorgen, enke
le uren na het Amerikaanse bom
bardement, verzekeren dat er geen
enkele Italiaan bij gedood of ge
wond was, maar had geen inlich
tingen over de situatie in de rest
van het land.
Sindsdien is in ieder geval be
kend geworden dat de 52 employés
van Impresit, een firma die bezig is
met de aanleg van een rioolstelsel
in Tobroek, zijn overgebracht naar
een militair kamp, dat ze maar op
bepaalde uren mogen verlaten.
„Om hun veiligheid te verzeke
ren", is de officiële Libische uitleg,
door
Hein ten Kortenaar
maar het komt ook precies overeen
met Gaddafi's dreigement dat hij
alle militaire installaties in het land
zal omgeven met buitenlanders, en
wel om de veiligheid van die instal
laties te verzekeren.
Op het ministerie van buiten
landse zaken in Rome wordt dan
ook koortsachtig gewerkt aan een
evacuatieplan, allereerst voor de
gezinnen van hen die in Libië
werkzaam zijn, maar zo nodig van
alle landgenoten.
In zijn onverwachte televisieop
treden van woensdagavond verze
kerde Gaddafi dat alle buitenlan
ders vrij waren om te gaan of te
blijven, maar een lange ervaring
met de grillige 'leider van de revo
lutie' heeft geleerd, dat zijn belof
ten soms van korte duur zijn.
Ook de aankondiging van zijn
besluit om een eind te maken aan
de militaire operaties in Zuid-Eu
ropa ging vergezeld van de waar
schuwing aan Italië en Spanje om
de bewegingen van de Zesde
Vloot, die in deze landen zijn thuis
havens heeft, te verhinderen.
Eerder op de dag was er in Rome
het Libische antwoord ontvangen
De 500 koppen tellende bevolking van Lampedusa zoekt veiliger heenkomen.
(foto AP)
op de protestnota tegen de raket-
aanval op Lampedusa, waarvan de
tekst niet is bekendgemaakt. Vol
gens defensieminister Spadolini
was het „een voortzetting van de
politiek van de dreiging en provo
catie".
Grotten
Vice-premier Forlani liet los dat
daarin gesproken werd van de
„verwoesting van de Amerikaanse
NAVO-basis", die overigens niet is
doorgegaan. De bewoners van het
eilandje, het zuidelijkste stukje Ita
lië, op 116 mijl van Sicilië en 300
mijl van de Libische kust (vermoe
delijk net enkele tientallen meters
te ver voor de krachtigste Libische
raketten), leven sinds dinsdag
avond in doodsangst. Zij brengen
de nachten, net als in de laatste we
reldoorlog, door in grotten en een
deel van hen is bezig het eiland te
verlaten.
Over de werkelijke situatie in Li
bië tast men in Rome evenzeer in
het duister als in de rest van de we
reld. Italiaanse bronnen in Tripoli
bevestigen telefonisch dat er
woensdagmiddag inderdaad lang
durig is geschoten „met lichte en
zware wapens", maar konden er
geen verklaring voor geven.
Was het alleen een Amerikaanse
wensdroom dat hier sprake is ge
weest van gevechten tussen voor-
en tegenstanders van Gaddafi? On
mogelijk is het zeker niet: Het is
allang bekend dat het land niet zo
eensgezind achter hem staat als de
officiële berichten en televisiebeel
den uit Tripoli willen doen geloven
en dat hij met name in het leger
tegenstanders heeft.
In de zestien jaar van zijn bewind
zijn er veertien met zekerheid be
kende aanslagen op hem gepleegd
en vermoedelijk nog vijf of zes
waarvan weinig naar buiten is
doorgedrongen. Na een muiterij in
een kazerne aan de Egyptische
grens in 1976 werden alle officieren
tegen de muur gezet en de rest ge
decimeerd. Het aantal doden bleef
onbekend.
Een opstand in de vliegbasis
Sehba (juni 1983) eindigde met
twintig doden. Van de 90 soldaten
en 30 officieren, die in mei 1984 zijn
versterkte kazerne Bab el Aziziya
wisten binnen te dringen, werden
na een gevecht van vijf uur alle
overlevenden gefusilleerd.
Ook onder de studenten wordt
de rust met ijzeren hand gehand
haafd: bij de opstand aan de uni
versiteit van Bengazi in januari
1976 vielen tien doden en vijftig ge
wonden, van wie nooit meer iets
werd vernomen, maar ook vorig
jaar werden twee studenten in het
openbaar opgehangen en de beel
den van de executie drie dagen
lang bij herhaling op de televisie
vertoond.
Aan de bevolking heeft Gaddafi
verweten dat ze geen zin heeft in
werken: „Jullie hebben drie televi
sietoestellen en veertien huishoud-
machines per gezin, maar om de
zaak draaiende te houden hebben
we buitenlanders nodig". Gevolg:
lege schappen in de staatssuper-
markten en „luxe artikelen" als
waspoeder op rantsoen.
Reden tot ontevredenheid is er
dus genoeg, maar het militaire op
treden tegen Libië is een tweesnij
dend zwaard: het kan of de onte
vredenheid tot uitbarsting bren
gen, ofwel een nieuwe solidariteit
rondom Gaddafi scheppen, zowel
in het binnenland als onder de Ara
bische staten, waarvan de meeste
hem allerminst vriendschappelijk
gezind waren. In afwachting van
verdere ontwikkelingen blijft Ro
me od ziin hoede.
Libië blijft voorlopig een geiso-
leerd land. Navraag bij internatio
nale luchtvaartmaatschappijen
leerde dat gisteren nog geen spra
ke was van hervatting van het
luchtverkeer, hoewel van Libische
zijde werd meegedeeld dat de
luchthaven van Tripoli (bescha
digd bij de Amerikaanse actie)
weer was opengesteld.
De Libische autoriteiten geven
buitenlandse journalisten voorals
nog geen toestemming het land
binnen te komen. Voorheen was
het gebruikelijk om een bericht
van aankomst te- sturen naar het
ministerie van informatie, waarna
op de luchthaven van Tripoli een
visum werd verstrekt.
Maar de directeur van het bui-
tenlandbureau van het ministerie
van informatie in Tripoli, Ibrahim
Sager, zei desgevraagd dat deze
procedure niet meer geldt. „U
wordt direct teruggestuurd als u
het op dit manier probeert", aldus
Sager.
De omstandigheden waaronder
de ongeveer 100 buitenlandse jour
nalisten (voornamelijk Amerika
nen en Britten), die al voor het
bombardement in Tripoli aanwe
zig waren, moeten werken zijn ove
rigens belabberd. De meesten zijn
ondergebracht in het Al Kabirho-
tel, waar zy praktisch huisarrest
hebben.
De afgelopen dagen mochten zy
het hotel alleen verlaten voor ex
cursies naar een door Amerikaanse
bommen vernielde stadswijk, on
der begeleiding van Libische rege
ringsfunctionarissen
Volgens diplomatieke bronnen
in de Libische hoofdstad is van een
panieksituatie onder de in Libië
werkzame buitenlanders geen
sprake. Het Amerikaanse persbu
reau Associated Press meldt ech
ter, dat veel voor wraakacties be
duchte buitenlanders hun ambas
sades vragen naar de mogelijkhe
den om het land te verlaten.
Naast de ruim 8000 Italianen
werken in Libië 5000 Britten, ruim
1000 Westduitsers, 377 Nederlan
ders, 100 Belgen en 800 Amerika
nen. De Amerikanen en Britten
zyn in het verleden door hun rege
ringen herhaaldelijk aangespoord
het land te verlaten.
