Zetten en drukken was liefhebberij van me
'Flora snelst groeiende
veiling van Nederland'
Eeuwenoude kademuren
worden gerestaureerd
Noordwijkse uitgever Jan Buijze verlaat na 50 jaar zijn bedrijf
VRIJDAG 18 APRIL 1986
NOORDWIJK - Ogenschijnlijk heeft hij geen moeite met zijn
vertrek uit het bedrijf. Maar toch verraadt hij zo nu en dan dat het
hem meer doet dan hij wil doen voorkomen. Bijvoorbeeld door
de opmerking dat hij vaker dan een andere oud-werknemer nog
wel eens een gangetje naar de drukkerij aan de Voorstraat zal
maken. "Bovendien.word ik commissaris van het bedrijf', zegt
hij, daarmee aangevend dat hij voeling zal blijven houden met
het familiebedrijf. "Maar de toekomst is nu aan de jongens, voor
mij is het afgelopen", zwakt hij die laatste opmerking wat af.
Jan Buijze, directeur van de ge
lijknamige Noordwijkse drukke
rij en uitgeverij Buijze Pers, gaat
met pensioen. Hij is 65 jaar ge
worden en bovendien ruim 50
jaar werkzaam in het bedrijf. De
fakkel wordt overgenomen door
twee zoons: Loe en Hans Buijze.
Vandaag is in Het Hof van Hol
land aan de Voorstraat in Noord-
wjjk-Binnen een receptie.
door
Kees van Kuilenburg
Buijze heeft 'het vak' bij wijze
van spreken met de paplepel in
gegoten gekregen. Als lagere-
schooljongen stond hij al achter
de drukpers of achter de zetbok.
"Het mocht wel niet van de ar
beidsinspectie, maar ja zo gaat
dat in een familiebedrijfje. Boe
renzoons werken tenslotte ook al
vroeg mee in het bedrijf van pa.
Bij ons was dat niet anders. Ieder
vrij uurtje moest worden benut".
In 1926 trad de jonge Jan Buijze,
die toen net 15 jaar was gewor
den, officieel in dienst van het
bedrijf van zijn vader. "Bedrijf
was een groot woord, hoor. Va
der deed het werk in de drukke
rij en moeder runde de boekwin
kel".
Gekke tijd
Die drukkerij was in die jaren
nog gevestigd aan de Van Lim
burg Stirumstraat in Noord wijk.
Alles werd er nog met de hand
gedaan. Onvoorstelbaar als je nu
een blik in de moderne drukkerij
aan de Voorstraat werpt, maar
Jan Buijze heeft met de hand let
ters gezet en miljoenen velletjes
papier op de drukpers gelegd.
"Maar ik had daardoor het vak
wel in de vingers. En kon later,
toen de drukkerij groeide, overal
waar dat noodzakelijk was in
springen. Dat deed ik met ple
zier, want zowel het zetten als het
drukken was een liefhebberij
van me".
Buijze vond de tijd om zich op
alle mogelijke manieren in het
vak te bekwamen. Zo behaalde
hij een aantal diploma's op de
Amsterdame grafische school,
waar hij ook kostprijs berekenen
leerde. "Ik heb het altijd leuk ge
vonden, dat werken met cijfers
en staatjes. Vandaar dat dat di
ploma mij het meeste voldoe
ning heeft gegeven. Vooral ook
omdat ik alleen maar een lagere
school-opleiding had".
Wat de nu vertrekkende uitge
ver zich uit die beginjaren vooral
herinnert is dat het vooral een
gekke tijd was, die eerste jaren in
de drukkerij. Veel drukwerk
werd vervaardigd voor de bloem
bollenexportbedrijven in de
streek: prijskranten drukken.
"Dat was ontzettend hard
werken. Vaak werkten we de he
le zaterdag door en als'het nodig
was stond je ook een flink deel
van de avond achter de zetbok of
de pers. Die prijskranten moes
ten op tijd de deur uit. Als onder
nemer kijk je dan niet op een
uurtje extra. Dat heb ik trouwens
nooit gedaan".
In 1937 deed een nieuw feno
meen de intrede in het bedrijf:
Buijze ging een 'eigen' krant uit
geven, 'Huis aan huis' genoemd.
Aanvankelijk alleen als adver
tentieblad, dat twee keer in de
week verscheen, later werd er
ook nieuws in opgenomen. Vier
jaar later, in de oorlog, moest
Buijze de uitgave door de papier
schaarste staken.
J. Buijze: "Ik heb altijd met plezier achter de drukpers gestaan".
Dat betekende niet dat er geen
werk was in de drukkerij. Voor
de 'ondergrondse', het verzet,
verzorgde Buijze de uitgave van
een blad dat door een aantal
Leidse studenten werd volge
schreven. Achteraf bekeken zegt
Buijze dat hij daarmee een groot
risico nam. "Maar dat besef dan
je niet. Je doet het gewoon als er
een beroep op je wordt gedaan.
Dat heeft niets met vaderlands
liefde of zo te maken, je doet je
plicht en daarmee uit. Maar als je
later hoort van collega's die iets
dergelijks deden en'die daarvoor
werden doodgeschoten, dan gaat
er wel wat door je heen. Boven
dien, we kregen voor dat werk
eten. Dat was soms hard nodig,
want vaak stonden er bloembol
len op het menu".
Kort na de bevrijding begon
Buijze met de uitgave van 'De
Zeekant'. De eerste weken had
het bedrijf nog geen stroom,
maar dat was geen beletsel om
de krant toch uit te geven. "Dan
draaiden we de pers met de
hand. Je moest wat doen om de
concurrent - het andere plaatse
lijke blad, 'De Noordwijker' -
voor te blijven".
Aanvankelijk besloeg De Zee
kant niet meer dan vier pagina's.
"Als dat er meer werden en dat
gebeurde nog wel eens door een
groot advertentieaanbod, moest
er uiteraard harder worden ge
werkt. Dan werkten we gewoon
donderdagnacht door om de
krant tijdig op de pers te krijgen.
Want op vrijdag moest hij in het
dorp worden bezorgd. De abon
nee rekent op een vaste tijd op de
krant en daar moet je aan vol
doen".
Klus
In 1951 deed de eerste zetma
chine zijn intrede in de drukkerij
van Buijze. Tot die tijd werd alles
nog met de hand gezet. "Dat was
niet zo erg, maar vooral het 'dis
tribueren', het weer terug leggen
van de loden lettertjes in de let
terkast, was een gigantische
klus. Soms wasje daar anderhal
ve dag mee bezig. En dat terug
leggen, oudere zetters kunnen
zich dat wel herinneren, was niet
de meest geliefde kant van het
vak", weet Buijze uit eigen erva
ring.
Maar niet alleen hield Jan Buij
ze zich bezig met het werk in de
drukkerij. Ook schreef hij zelf
verslagen voor De Zeekant. La
ter ook voor De Voorhouter en
De Noordwijkerhouter. Zo be
zocht hij 30 jaar lang de gemeen
teraadsvergaderingen in de kust
plaats, maar ook was hij aanwe
zig bij vergaderingen in Voor
hout en Noordwijkerhout.
"Vooral die begrotingsvergade
ringen in de maand november
staan me nog bij. Dan kon ik
geen raadsleden meer zien op het
laatst. Maar een maand later zat
je er toch weer. Ik moest wel,
maar ik vond het ook wel leuk
werk. Anders had ik het geen 30
jaar uitgehouden".
Geleidelijk aan is het bedrijf
Uitgebreid. Aan het eind van de
jaren zestig en beginjaren zeven
tig werd een groot aantal bladen
in de streek tussen Haarlem en
Leiden overgenomen. Nu geeft
Buijze 16 van dergelijke huis-
aan-huisbladen uit. In het begin
van de jaren '70 werd al het druk
werk afgestoten en richtte het
bedrijf zich vooral op het uitge
ven van de kranten. Ook werd
een rotatiepers aangeschaft.
In de jaren 1972 tot 1975 scha
kelde het bedrijf over van het
loodzetten op het zogenaamde
fotografisch zetten. Buijze was
daar vlot bij. "Je neemt er kennis
van en dan neem je de beslissing
om mee te doen", zegt hij. De
Noordwijker heeft nog geen mo
ment spijt gehad van dat besluit.
Iedereen in het bedrijf is soepel
overgeschakeld. Jongeren wat
gemakkelijker dan de ouderen,
maar iederen heeft zijn plaatsje
gevonden. En tot tevredenheid,
want ik hoor van niemand meer
dat hij terug wil naar het lood-
tijdperk".
Het bedrijf is uitgegroeid tot
een uitgeverij met 50 vaste mede
werkers. Bovendien heeft Buijze
nog zo'n 70 losse medewerkers in
dienst. "Wat ik ook leuk vind, is
dat we in al die jaren ook nog een
aantal journalisten in dienst heb
ben gehad, die nu een goede
baan elders hebben, ook bij dag
bladen. Die hebben bij ons het
'vak' geleerd".
Vrije tijd
Het pensioen van Buijze bete
kent niet dat hij op zijn lauweren
gaat rusten. Hij is nog voorzitter
van het district Rijnland van het
Koninklijk Nederlands Onderne
mers Verbond. "Daar stop is vol
gend jaar mee en dan hoop ik
meer tijd te kunnen vrijmaken
voor mijn hobby: de geschiede
nis van de streek en van de fami
lie Buijze".
Vooral dat laatste heeft sterkt
de aandacht van Buijze. Hij is
hoofdredacteur van het familie
RIJNSBURG - Bloemen
veiling Flora in Rijnsburg
isde snelst groeiende vei
ling in Nederland. Het com
plex in de Kamphuizerpol-
der zal tegen het jaar 2000
tweemaal zo groot zijn als
op dit moment. Deze ver
wachting sprak de voorzit
ter van het veilingsbestuur,
W.A.J. van Nobelen, giste
ren uit na het slaan van de
eerste paal voor een uitbrei
ding van het veilingcom
plex in de Kamphuizerpol-
der.
In de eerste drie maanden van dit
jaar heeft de veiling een 'stormach
tige' groei doorgemaakt. De stij
ging van de omzet bedroeg ruim 19
miljoen gulden. Dat is bijna 19 pro
cent meer ten opzichte van de eer
ste drie maanden van vorig jaar.
Dit resultaat is onder meer het ge
volg van de goede prijzen die zijn
betaald voor bolbloemen. Maar
ook de vraag naar andere soorten
bloemen is toegenomen.
Van Nobelen: "Volgende week
dinsdag maken we in een rapport,
dat onder meer aan de gemeente
Rijnsburg zal worden aangeboden,
de prognoses voor het jaar 2000 of
ficieel bekend". De 'eerste' paal die
gisteren de grond in ging is be
doeld voor de uitbreiding van het
aanvoergedeelte van de veiling.
De bebouwde oppervlakte van
de bloemenveiling zal binnen 15
jaar zijn verdubbeld tot ruim 25
hectare, zo vertelde Van Nobelen.
Uitbreiding is volgens hem nood
zakelijk omdat de huidige hal te
klein is geworden. De nieuwe aan-
voerhal, die eind dit jaar al in ge
bruik moet worden genomen,
wordt ruim 11.000 vierkante meter
groot en gaat ongeveer 9,5 miljoen
gulden kosten.
"Deze nieuwbouw geeft op-
blad 'Buijzenissen'. Een kroniek
die eens in de drie maanden ver
schijnt en waarin de belevenis
sen van de familie Buijze worden
beschreven. Nu moet ik nog veel
aan anderen overlaten, maar
straks hoop ik zelf meer in de ge
schiedenis te duiken".
nieuw de snelle groei aan die Flora
doormaakt sinds de ingebruikne
ming van het veilingcomplex in
1980. Dit blijkt verder uit het feit
dat binnenkort ook wordt begon
nen met een uitbreiding van het
kopersgedeelte met 5000 vierkante
meter, terwijl naar verwachting op
korte termyn door de ledenverga
dering toestemming wordt gege
ven voor een nieuwe uitbreiding
met 5000 vierkante meter", aldus
de voorzitter.
Als deze uitbreidingen zijn vol
tooid, zal de oppervlakte van het
Rijnsburgse veilingcomplex ruim
125.000 vierkante meter bedragen.
Dat was eind 1980 bij de opening
van het nieuwe complex in de
Kamphuizerpolder nog 80.000 vier
kante meter.
De noodzaak om veiling Flora uit
te breiden heeft volgens Van
len grofweg drie redenen: "Aller- veilmgvoorzitter W.A.J. van Nobelen na het slaan van de eerste paal: "Veilingcomplex is in het jaar 2000 twee
eerst de grote toeloop van het aan- kee zo groot". (foto Dick Hogewoning»
tal leden. Dat zijn er op dit moment de afgelopen jaar toegenomen en producten te verwerken. We zijn in nen. De vier die er nu zijn kunnen
meer dan 2000. Ten tweede is het ten derde is er meer ruimte nodig het nieuwe veilingcomplex in 1980 het werk amper nog aan", aldus de
aantal produkten en bedrijven in om de stroom van in- en uitgaande met twee veilingklokken begon- voorzitter.
Meisje gewond
bij aanrijding
NOORDWIJKERHOUT - Een 17-
jarig meisje uit Noordwijkerhout is
gisteravond gewond geraakt bij
een aanrijding op de 's-Graven-
damseweg in haar woonplaats. Het
meisje wilde met haar bromfiets de
weg oversteken naar een benzine
station.
Kennelijk had zij de auto van een
36-jarige Hillegommer niet gezien.
Bij de aanrijding die ontstond liep
het meisje een dubbele beenbreek
en een hoofdwond op. Ze werd
door de eerstehulpdienst naar het
academisch ziekenhuis in Leiden
vervoerd.
V. Salman (26)
volgt wethouder
Van Duijn in
Noordwijk op
NOORDWIJK - De formatie van
het college van burgemeester en
wethouders dat de komende vier
jaar samen met de gemeenteraad
Noordwijk zal besturen, is rond.
Nieuwe man in het college CDA'er
Victor Salman (26). Salman volgt
wethouder C. van Duijn op, die al
voor de verkiezingen had laten we
ten afscheid van de politiek te zul
len nemen.
Evenals de afgelopen vier jaar zal
het college bestaan uit twee CDA-
wethouders, een wethouder van de
VVD en een wethouder van de
PvdA. Het is inmiddels zeker dat
voor beide laatste groeperingen A.
Admiraal en J. Bedijn hun wethou
derschap zullen prolongeren. Dat
geldt ook voor CDA-wethouder en
'formateur' van het nieuwe college,
P. Warmerdam.
De groepering Noordwijks Be
lang, de grote winnaar van de ver
kiezingen in Noordwijk, is bij de
formatie uit de boot gevallen.
Noordwijkse Belang behaalde
vooral ten koste van de VVD drie
zetels. De VVD beschikt in de
nieuwe raad eveneens over drie ze
tels. Het CDA streefde echter naar
voortzetting van de huidige coali
tie die het naar de mening van de
christen-democraten goed heelt
gedaan.
Hoewel de verdeling van de ver
schillende portefeuilles onder de
wethouders nog niet rond is, staat
het inmiddels vast dat Warmerdam
de portefeuille financiën zal gaan
beheren. Welke portefeuilles
nieuwkomer Salman gaat behrcn
is nog niet zeker. "Met het naar vo
ren schuiven van Salman heeft het
CDA de verkiezingsleus gestand
gedaan dat ook de jongeren mee
tellen", aldus een woordvoerder.
Victor Salman stamt uit een be
kend Noordwyks bollenkwekers
geslacht. Hü studeerde aan het in-
stituuut Nijenrode. Verder heeft
hij een studie bedrijfskunde achter
de rug. Momenteel studeert hij
rechten. Salman is al enige tijd ac
tief in de politiek, in het bijzonder
binnen de CDJA, de jongeren-af
deling van de christen-democra
ten.
Door de lage waterstand van de afgelopen decennia is de houten funde
ring van de kademuren gaan rotten. Het gevolg daarvan is dat hele stuk
ken muur zijn ingestort. (foto Wim Dijkman)
Miljoenenkarwei in centrum Rijnsburg
RIJNSBURG - Het eeuwe
noude centrum van Rijns
burg ondergaat in de ko
mende jaren een ingrijpen
de opknapbeurt. De hon
derden jaren oude kademu
ren van de Vliet en de nog
oudere bruggen over het
water in de kern van het
bloemendorp zullen in oude
luister worden hersteld.
"Begonnen wordt deze zomer met
het opknappen van de slechtste
stukken in de kademuur", zegt G.
van Bekkum, chef van de civiele
afdeling van gemeentewerken. In
totaal moet er in de loop der jaren
ongeveer een kilometer muur wor
den gerestaureerd.
De kosten voor de eerste jaren
worden geraamd op ruim drie mil
joen gulden. "Het herstel van de
kademuren gaat ongeveer 4000
gulden per strekkende meter kos
ten", zo heeft Van Bekkum bere
kend. "In totaal zal er alleen al voor
de restauratie van de kademuren
acht miljoen gulden nodig zijn".
Maar eerst wordt begonnen met
het vernieuwen van de slechtste
stukken in de walmuur. Wanneer
dat werk klaar zal zijn en wat daar
van de totale kosten zijn valt vol
gens Van Bekkum nog niet te zeg
gen. "Het werk beperkt zich im
mers niet alleen tot de kademuren,
ook de SmidstTaat- en de Koe
straatburg zullen worden gerestau
reerd", aldus Van Bekkum.
De kademuren van de Vliet zijn
in de afgelopen jaren steeds verder
verzakt. De oorzaak is bekend: "De
waterstand is de laatste decennia
laag geweest. Daardoor kwam de
houten fundering van de walmu-
ren om en nabij de watergrens te
liggen. Dat is de reden dat de hou
ten palen begonnen te rotten met
alle gevolgen vandien", verklaart
de Rijnsburger de slechte staat van
de kademuren.
Metselwerk
Daarbij komt ook de slechte
kwaliteit van het metselwörk",
zegt Van Bekkum. "Vroeger was
de samenstelling van de metsel
specie van mindere kwaliteit dan
tegenwoordig". Een voorbeeld van
de aftakeling van de oevermuren is
de Koestraatbrug. Daar is een hele
hoek uitgevallen.
De lage waterstand, die mede re
den is voor de slechte staat van de
kade wordt veroorzaakt door ge
ringe capaciteit van het Oegstgees-
terkanaal om het overtollige water
af te voeren. "Het waterpeil moet
daarom steeds laag worden gehou
den om bij regenval het teveel aan
water te kunnen afvoeren. Dat te
veel aan water komt onder meer
door de verstedelijking in dit ge
bied", aldus de chef van de civiele
afdeling.
Hoewel bij de restauratie van de
Koestraatbrug rekening wordt ge
houden met het feit dat deze weer
gebruikt moet kunnen worden
door autoverkeer, verwacht Van
Bekkum niet dat in de toekomst
weer auto's over de brug zullen rij
den. "Maar het is een politiek heet
hangijzer, dus ik laat mij daarover
liever niet uit", merkt Van Bek
kum voorzichtig op.
De bomen die langs de Vliet
staan hoeven volgens Van Bek
kum niet te verdwijnen. "De fun
dering van de nieuwe walmuren
zal op een zodanige manier worden
aangebracht dat de bomen daar
geen noemenswaardige schade
van zullen ondervinden", aldus de
chef civiele werken.
Het gedeelte van de Vliet dat in
de jaren zestig is dichtgegooid, zal
volgens Van Bekkum niet meer
worden opengegraven. "Hoewel
dit wel mooier is voor het aanzicht
van het dorp, is dat financieel niet
haalbaar. Er lopen onder meer al
lerlei leidingen door de vroegere
bedding van de Vliet en die verleg- Restauratie van de eeuwenoude kademuren gaat ruim 4000 gulden per
gen is geen haalbare kaart". strekkende meter kosten. (foto wim Dijkman»
