V'JUtt VtJUO vu rvj ffl f i l RSV-tijd herleeft bij marine-werven Tories verdeeld over winkelen op zondag Groot optimisme bij IMF Rente op krediethypotheek verlaagd tot zes procent Felle kritiek op Wilton-Fijenoord Vrees voor escaleren handelsconflict EG/VS Trillingen veroorzaken gezondheidsproblemen VRIJDAG 11 APRIL 1986 ECONOMIE PAGINA 9 Volgens KMS is er geen plaats op de markt voor drie Nederlandse marinewerven. "Anders wordt het doormodderen in RSV-stijl", aldus directeur De Smit gisteren. Hij be riep zich op het rapport van prof. J.M. Goudswaard, die ook van me ning is dat de exportmarkt voor de Nederlandse marinebouw zo klein is dat exportorders bij De Schelde en de RDM in Rotterdam en niet bij Wilton Fijenoord in Schiedam terecht moeten komen. De Smit is van oordeel dat de Schiedamse werf niet moet zeuren dat ze buiten de boot dreigt te val len. "Wilton Fijenoord heeft in 1984 overheidssteun geaccepteerd op voorwaarde dat ze met die voor rangspositie van de Schelde en RDM in de marinebouw akkoord ging". Hij vindt het "wat kunstma tig" als Wilton zegt goede winst te maken in de reparatiesector, aan gezien RDM die heeft moeten af staan ten koste van zo'n 800 ar beidsplaatsen. Ook RDM vindt dat Wilton ten onrechte het beeld schept van een "goed draaiende particuliere werf, die op ontoelaatbare wijze door de beschermde staatswerven RDM en KMS in haar levenskansen wordt aangetast". Omdat Wilton "niet zonder succes" probeert de media en politici op haar hand te krijgen, schrijft de directie in extra editie van het personeelsblad Inzicht dat ook Wilton-Fijenoord overheids steun (met name van de gemeente Schiedam) heeft gehad om uit sur séance te komen. Bovendien is Wilton meer afhan kelijk van de reparatiesector en de ontwikkeling daarvan is volgens opgave van de WF-directie zeer gunstig, aldus de RDM-directie, die er evenals De Smit op wijst dat dit mede te danken is aan het des tijds "beëindigen van de reparatie- sector bij de RDM, mede onder druk van Wilton". Gisteren maakte Wilton-Fij enoord bekend dat de Nederlandse Kliekenmesters naar de rechter ASSENDELFT (GPD) - Het ver bod op het voeren van mestvar- kens met keukenafval (ingesteld na het uitbreken van de Afrikaanse varkenspest) moet ongedaan wor den gemaakt. Die eis stelt de Ver eniging voor Kliekenmesters in het kort geding, dat ze voor de presi dent van de rechtbank in Den Haag zal aanspannen tegen de Ne derlandse Staat. Veel kliekenmesters, zoals de varkensboeren zichzelf noemen, dreigen door het verbod in ernstige financiële moeilijkheden te ko men. Vandaar dat ze zich verenigd hebben om op die manier een vuist te kunnen maken tegen de over heid. "Iedereen praat nu wel over de gevolgen die dat verbod heeft voor de instellingen en de horeca bedrijven, maar niemand heeft het over de ramp die het voor ons bete kent. Een paar honderd mensen dreigen echt zonder vreten te ko men zitten. Er zyn er die al 42 jaar klieken ophalen en daarvoor enor me investeringen hebben gedaan". Kort Zakelijk Wijn Het onderzoek naar verdachte, met methylalcohol versterkte Ita liaanse wijnen in ons land door de Rijkskeuringsdiensten van Waren heeft nog niets opgeleverd. Een woordvoerster van het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur heeft dit desgevraagd mee gedeeld. In Duitsland is gisteren wel weer wijn gevonden met een giftige hoeveelheid methylalcohol. Gasprijs Een verdere daling van de gas prijs kan zich tegen de tuinder ke ren doordat er een sterke daling kan ontstaan van de veilingprijzen die de Nederlandse tuinder voor zijn produkt ontvangt. Dat heeft ir. Gongrijp van het ministerie van landbouw en visserij gezegd. Gon grijp vindt dat de tuinbouw zich moet bezinnen op de vraag of er niet een minimum-gasprijs moet komen. Faillissementen Het aantal uitgesproken faillisse menten is in maart gedaald met 27 procent in vergelijking met dezelf de maand van het vorig jaar. De aantallen zijn 396 in maart 1986 en 542 in maart 1985. Dit blijkt uit tel lingen van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), die giste ren zijn gepubliceerd. consulaat-generaal in Dusseldorf een verzoek van twee hoge Indone sische militairen om een visum in eerste instantie heeft geweigerd omdat zy geen uitnodiging konden tonen van Wilton-Fijenoord, om te praten over de bouw van fregatten. De Schiedamse werf ziet daarin opnieuw een poging om de werf buiten spel te zetten bij het verwer ven van buitenlandse marine-or ders. Volgens directeur Jonker wilde het consulaat de visa dlsnog afge ven nadat de Indonesiërs nog die zelfde dag (31 januari) zelf de direc tie van Wilton van de weigering op de hoogte hadden gesteld en de werf in Den Haag aan de bel had getrokken. Toen was het echter te laat omdat de twee militairen Duitsland al hadden verlaten. Bui tenlandse Zaken spreekt dat tegen en zegt dat het consulaat contact heeft gezocht met Wilton-Fij enoord. Toen de werfdirectie de uitnodi ging had bevestigd, zou het consu laat hebben geprobeerd de militai ren in hun hotel te benaderen met de mededeling dat de visa alsnog konden worden verleend. Toen bleek dat zij hun hotel al hadden verlatert, belde het consulaat Wil ton Fijenoord, dat reageerde met een mededeling dat beide militai ren al in een vliegtuig naar Neder land zaten en op Schiphol zouden worden opgevangen. Volgens Jon ker is dat pertinent onjuist. Werkloosheid daalt sneller dan verwacht DEN HAAG (ANP) - De werk loosheid is in maart met 25.00( personen gedaald tot 725.000 Zo'n daling doet zich in maart als de bouw en de landbouw hun activiteiten weer uitbrei den, altijd voor. Maar de feite lijke daling is groter dan were verwacht, zodat ook de voor de ze seizoensinvloeden gecorri geerde werkloosheid is ge daald, met 2.500 tot 730.100. Dat blijkt uit het maandelyk se werkloosheidscijfers van hel ministerie van sociale zaken, dat gisteren is gepubliceerd. De daling van 25.000 betreft 19.50C mannen en 5.500 vrouwen. De gecorrigeerde werkloosheids- daling komt vrijwel geheel voor rekening van mannen. Het aantal bij de arbeidsbureaus geregistreerde vacatures steeg met 3.200 tot 28.800. Na correc tie bedroeg de stijging 1.300, tot 27.000. Bouwvakkers De daling van het voor het seizoen gecorrigeerde aantal werkloze bouwvakkers in de burgerlijke en utiliteitsbouw is volgens het ministerie wat om vang betreft opvallend. Er is reeds lange tijd sprake van een naar verhouding grote daling van de werkloosheid onder bouwvakkers. Uit materiaal van het CBS komt naar voren dat deze gunstige ontwikkeling mede door een stijging van de werkgelegenheid in de bouw komt. een voorspelbare chaos in de prak tijk geleid. Allerlei Britse winkel bedrijven trekken zich incidenteel of permanent niets meer van de wet op de zondagsrust aan. De doe- het-zelf-zaken bijvoorbeeld heb ben hun grootste omzet op zondag, terwijl ze dan eigenlijk dicht zou den moeten zijn. Een ieder die de wet een goed hart toedraagt, zou er dus voor moeten zijn om aan de huidige wantoestand een eind te maken. Sinds 1956 is dat ook niet minder dan 19 keer geprobeerd. Maar steeds liepen de wetsvoorstellen van regeringen of individuele par lementariërs spaak. De regenng-Thatcher besloot twee jaar geleden ook een poging te wagen. Eerst werd er een com missie in het leven geroepen, de commissie-Auld, die de opdracht kreeg de voors en tegens van zon dagssluiting tegen het licht te hou den. Die commissie zei: het karakter van de rustdag is al zo veranderd, WASHINGTON (GPD/ANP/AP) - „Vooruitgang op vele, zo niet op al le punten van de agenda" is het volgens minister Ruding (finan ciën) het resultaat van de voor- jaarsbijeenkomst van de Interim- commisie van het Internationaal Monetair Fonds (IMF), waarvan hij voorzitter is. De vergadering eindigde giste ren in Washington in een ongebrui kelijk optimisme. Vooral de ver dere daling van de rente die wordt verwacht kan een belangrijk winst punt betekenen voor de ontwikke lingslanden met buitenlandse schulden. Aanpassing van wissel koersen, minderende inflatie en scherp zakkende olieprijzen heb ben voor een beeld gezorgd dat aanhoudende economische groei voorspelt, zij het vooral in de rijke landen. De lagere olieprijs heeft 60 mil jard dollar aan inkomen verscho ven van de olieproducerende ont wikkelingslanden naar de geïndus trialiseerde oliegebruikers en deze ontwikkeling heeft het vooruit zicht van volgehouden economi sche expansie verbeterd. Daar staat tegenover dat de positie van de olie-exporteurs is er niet op voortuitgegaan. In het slotcommuniqué houden de IMF-bewindslieden een krach tig pleidooi voor een verdere da ling van de rentetarieven. De zoge heten Groep van Vijf (VS, West- Duitsland, Frankrijk, Engeland, Japan) zou daartoe onderling al een strategie hebben ontworpen. Ook de ontwikkelingslanden kun nen profiteren, maar zij moeten in ruil voor gunstiger leningsvoor waarden wel een scherper toezicht accepteren van het IMF. Onder druk van de VS zal een agressiever dat er geen dwingend argument meer bestaat om de winkels op zondag gesloten te houden. Wij stellen voor alle beperkende regels overboord te gooien, en alle win kels toe te staan op zondag open te zijn. De tegenstanders van winkelen op zondag kwamen in het geweer, en hoe. In de kiesdistricten zetten ze bijvoorbeeld 'hun' Lagerhuislid onder druk met het dreigement: "Je vertegenwoordigt ons. Wij zijn in meerderheid tegen, dus jij stemt ook tegen, of anders ben je by de volgende verkiezingen onze stem kwyt". Waarom zijn er zoveel mensen te gen winkelen op zondag? Alge meen gesproken zal hier wel weer die Britse inslag aan het opspelen zijn die zich verzet tegen elke ver andering, hoe voor de hand lig gend ook. Meer in het bijzonder zijn de kerken tegen. Hun stem zou, in de democratie die Engeland toch is, niet al te zwaar mogen tel len, omdat nog slechts een op de beleid worden gevoerd ten aanzien van de openbaarmaking van kri tiek op het beleid van lidstaten. Landen met financieringsproble men van hun economisch beleid krijgen bijstand, raad en - dwin gend - advies van Wereldbank en IMF. Het interimcomite stelt dat er in sommige schuldenlanden voor uitgang is geboekt, maar dat de ex portinkomsten nog onvoldoende zijn om én schulden af te lossen én te investeren. Soepelheid by het geven van uitstel voor de aflossing van oude schulden ter ondersteu ning van de economische aanpas singsprogramma's in de schulden landen is essentieel. Concrete toezeggingen over ex tra leningen aan ontwikkelingslan den zijn er intussen nog niet, hoe wel voorzitter A.W. Clausen van de Wereldbank gisteren' voorstelde om minstens 50 miljard dollar te le nen op soepele voorwaarden aan tien Britten 's zondags naar de kerk gaat. Banen Vóór opening op zondag zyn ^e meeste grote winkelketens. Zy hebben zich verenigd in de actie groep 'Open Shop', waarvan woordvoerder Nigel Whittaker zegt: "De mensen willen het, veel winkeliers willen het, en opening zal gauw 20.000 extra banen ople veren. Dat, gevoegd bij de huidige juridische chaos, vind ik voldoen de argumenten om voor de wet te zyn". Vóór is ook de Britse toeristen- dienst, de British Tourist Authori ty (BTA). Directeur generaal Leo nard Lickorish vertelt waarom: "Wy hadden vorig jaar 15 miljoen buitenlandse bezoekers, die samen 6700 miljoen pond uitgaven. Daar van werd 1600 miljoen uitgegeven aan winkelen. Dat betekent dus dat voor toeristen winkelen van groot belang is". Het onderzoek naar de gezond heidsklachten van de betrokken werknemers loopt nog, maar uit een nu afgerond deel daarvan kan worden afgeleid dat er veel klach ten zijn over pijn in de rug, schou der en ledematen. Een niet gering deel heeft last van dode vingers. Deze klachten werden geconsta teerd bij bosarbeiders, die met mo- torkettingszagen werken, de maai ers van hooilanden en rietvelden die 1-assige trekkers bedienen, en bouwvakkers en slopers met be krachtigde hamers en handslijpers in de metaalindustrie. Als oplossing van het probleem beveelt de vakgroep aan een verge lijkend warenonderzoek van alle toegepaste hamers, verbetering van de arbeidsomstandigheden, overheidssteun voor de ontwikke ling van trillingsvrije apparatuur en dreiging met schadeclaims van slachtoffers. Chauffeurs krijgen toch loon terug GRONINGEN/DELFZIJL (GPD) - Het vervoersbedrijf Lommerts in Delfzijl moet aan twee van haar chauffeurs het bedrag terugbeta len dat ingehouden is op het loon naar aanleiding van de recente ac ties in het wegvervoer. Dat heeft het Groninger kantongerecht be paald in een verkorte juridische procedure, die aangespannen was door de vervoersbond FNV. Lom merts had 633 gulden ingehouden op het loon van de chauffeurs om dat zij in opdracht van de vervoers bond vrachtwagens van Lommerts gebruikt hadden voor een blokka de bij Bellingwolde. Volgens het Groninger kanton gerecht heeft Lommerts onrecht matig gehandeld omdat op het mo ment dat de chauffeurs meededen aan de blokkade de acties in het wegvervoer nog niet verboden wa ren. Daarmee staat de uitspraak loodrecht op een eerdere, gerucht makende uitspraak over een soort gelijk conflict door de rechtbank in Almelo. Volgens een woordvoer der van de FNV is de vervoersbond 'meer dan tevreden' over de uit spraak van het Groninger kanton gerecht de arme landen in de periode tot 1988. Volgens Clausen is de 40 tot 45 miljard uit het oorspronkelijke voorstel onvoldoende. Wat betreft het monetaire stelsel hebben de ontwikkelingslanden onvoldoende steun gekregen voor hun voorstel „target zones" vast te stellen voor de wisselkoersen. Het gaat daarbij om marges waarbin nen de koersverhoudingen moeten blijven. De rijke landen voelen er niets voor. Zy vinden dat grote koersschommelingen worden voorkomen, doordat de afzonder lijke landen hun economische be leid beter op elkaar afstemmen. Ook het voorstel van de ontwik kelingslanden om de industrielan den het voordeel van de lagere olie prijs weer af te nemen en een fonds te vormen voor de olie-exporteren de schuldenlanden werd van de hand gewezen. Beursoverzicht AMSTERDAM (ANP) - Ahold las van daag op de Amsterdamse effecten beurs zwak in de markt. Hoewel de koers eerder deze week vrijwel niet reageerde op de mededeling van het bestuur, dat het behalen van een gelij ke winst per aandeel over het vergrote aandelenkapitaal moeilijk zal worden, werd er vandaag aan het einde van de ochtend f 3 minder betaald voor het grootgruttersfonds, waarmee de prijs op f 80,40 kwam. Zoals de laatste tijd gebruikelijk is trok het Beursplein zich weinig aan van de goede stemming in Wall Street- .Wel deed de opnieuw lagere dollar zijn invloed gelden, wat vooral tot ui ting kwam bij de in meerderheid lage re internationale aandelen. De verliezen hier bleven echter be perkt Akzo noteerde aan het einde van de ochtend f 0,80 lager op f 178,90. Uni lever verloor op f 424 drie dubbeltjes, Philips leed op f 62,70 eenzelfde ver- liesje en bij KLM bleef de schade be perkt tot een dubbeltje op f 53.50. Kon. Olie was f 0.40 beter op f 195.50. Heineken moest na het forse verlies van gisteren nog eens f 1,20 afstaan op f 217. Winst was weer weggelegd voor Wessanen, die f 7,50 aantrok tot f280. Fokker was op f85,80 een gulden beter. De obligatiemarkt was overwegend prijshoudend. UTRECHT - Minister Deetman (onderwijs) ontving gisteren op de Me dia Manifestatie in de Utrechtse Jaarbeurs de eerste didacdisc uit handen van drs. WK. Spreij, directeur van de Stichting Film en Wetenschap. Deze stichting is de producent van de nieuwe interactieve beeldplaat voor het hoger onderwijs. (foto anp> DEN HAAG (ANP) - De rente die moet worden betaald bij aflossing van een zogenoemde krediethypo theek is met ingang van 1 april 1986 verlaagd van acht naar zes procent. Staatssecretaris De Graaf (sociale zaken) heeft hiertoe het Bijstandsbesluit krediethypotheek gewijzigd. Aanleiding tot de verla ging, die een dezer dagen in de Staatscourant wordt gepubliceerd, is de rente-ontwikkeling op de ka pitaalmarkt Voor bijstandsgerechtigden met De Playboy mag wel worden verkocht, de bijbel niet Met toenemende spanning wach ten voor- en tegenstanders van de regering-Thatcher het debat van dinsdag af. Maar liefst 70 van de 390 conservatieve Lagerhuisleden hebben al laten weten niet met de regering te zullen meestemmen. Dat is een rebellie van de door gaans zich nogal schaapachtig op stellende Tories zoals we die in de periode-Thatcher niet vaak hebben meegemaakt. Het debat moet wel over een belangrijke zaak gaan. Abortus misschien, of herinvoe ring van de doodstraf? door Henk Dam O nee. Verre van dat. Waar het Lagerhuis dinsdag ongetwijfeld met grote felheid en rijk vertoon van emotie over zal praten, is het regeringsvoorstel om voortaan winkelen op zondag toe te staan. De zondagssluiting van winkels blijkt opeens het heetste hangijzer uit de Britse politiek van dit mo ment te zijn. Het voorstel van de regering lijkt zo logisch. Er staat in dat er nodig eens een eind moet worden ge maakt aan het ratjetoe van regels dat nu geldt, en dat erop neer komt dat het 's lands winkeliers verbo den is hun nering 's zondags te openen, tenzij er sprake is van een van de vele uitzonderingsgevallen. Dat betekent onder meer dat whisky of gin wel op zondag mo gen worden verkocht, maar poe- dermelk voor het flesje van de ba by niet. Verse groenten mogen, maar groenten in blik niet. Een zonnebril mag, maar een veijaars- dagkaart niet. En, het wel meest extreme voor beeld in de brei van archaische re gels: het is winkeliers toegestaan om het vrijmoedige en onder WD'ers kennelijk veelgelezen maandblad Playboy op zondag te verkopen, maar de bybel mag niet. Hutspot Deze juridische hutspot heeft tot een eigen woning geldt dat een be paald bedrag wordt vrijgelaten, al vorens het vermogen dat in het huis zit moet worden aangespro ken. Wordt die vrijlating over schreden dan kan men een lening krijgen met het .huis als onder pand: de zogenoemde krediethy potheek. Het huis hoeft dan niet te worden verkocht. Over de periode waarin bijstand wordt verstrekt is geen rente verschuldigd. Aflossing en rente worden pas verlangd als men geen recht meer heeft op by- stand. VLISSINGEN (ANP) - De staatswerven RDM in Rotterdam en De Schelde (KMS) in Vlissingen hebben de tegenaanval geopend op Wilton-Fijenoord. Deze laatste werf voelt zich ernstig gediscrimineerd door de regering, die alleen RDM en De Schelde in aanmerking wil laten komen voor marine-orders. Bangemann: BONN (Rtr) - De Europese Ge meenschap en de Verenigde Sta ten moeten onmiddellijk om de ta fel gaan zitten om te praten over mogelijkheden om een verdere es calatie van het huidige handels conflict te voorkomen. Deze op roep heeft de Westduitse minister van economische zaken, Martin Bangemann, gisteren gedaan. De dag ervoor kwam de Europese Commissie met een waarschuwing dat handelsbeperkingen van de kant van dc VS met gelijke munt terugbetaald zullen worden. De commissie liet deze waarschuwing volgen door een Ijst van Ameri kaanse goederen die in geval van Amerikaanse maatregelen aan im portbeperkingen onderworpen zal worden. "Het gevaar is groot dat er een escalatie volgt van maatregelen en tegenmaatregelen", aldus de mi nister. Hij is bang dat het conflict zich uitbreidt naar industriële pro- dukten en in dat geval zijn de ge volgen voor de economische groei en werkgelegenheid niet te over zien. Bangemann had impliciet kri tiek op de handelswijze van de EG- commissie toen hij zei dat de EG beter duidelijk kan stellen dat zij het conflict op wil lossen dan zich bezig te houden met verbale krachtpatserij. Kern van de jongste transatlanti sche ruzie is de klacht van de Ame rikaanse regering dat de toetreding van Sparye en Portugal tot de EG leidt tot een ernstige belemmering van de invoer van Amerikaanse agrarische produkten in deze lan den. De VS vatten dit op als een daad van protectionisme. De EG wijst deze beschuldigingen van de hand en meent dat tegenover het verlies aan exportmogelijkheden voor agrarische produkten de VS nieuwe mogelijkheden krijgen, voor de uitvoer van industriële produkten. Het diepere probleem dat achter het huidige handelsconflict schuil gaat is het geweldige overschot aan agrarische produkten aan beide zij den van de Atlantische Oceaan, zo menen diplomaten in Brussel. Vol gens hen proberen beide partijen enerzijds het genereuze agrarische beleid van de afgelopen jaren bij te stellen en anderzijds nieuwe ex portmarkten te vinden en hun ou de markten angstvallig te bescher men. En dat laatste moet bij een situatie van overproduktie wel lei den tot conflicten. DELFT (ANP) - De schade aan de gezondheid van werknemers die tijdens hun werk blootstaan aan trillingen en schokken, wordt on derschat. De internationaal aan vaarde norm van lichaamstrillin gen wordt bij een aanzienlijk deel van de werkende bevolking in ons land in ruime mate overschreden. Dit kan worden afgeleid uit een nog voortgaand onderzoek, dat de vakgroep Veiligheidskunde van de Technische Hogeschool in Delft in opdracht van het ministerie van so ciale zaken en werkgelegenheid uitvoert naar de ernst, aard en om vang van blootstelling aan trillin gen en schokken en de gezond heidsklachten onder verschillende beroepsgroepen. Ons land telt minstens 300.000 bestuurders van weg-, spoor- en terreinvoertuigen. Volgens de in ternationale norm voor lichaam strillingen wordt bij enkele tien duizenden van hen de acht-uurs- grens voor vermoeidheid en zelfs de grens voor uiterste blootstelling overschreden. Van de 75.000 men sen die op schepen, in vliegtuigen, op kranen of bij trillende dan wel stotende machines werken, wor den minstens 10.000 personen blootgesteld aan een trillingsni veau dat boven de internationale norm ligt Een groep van zeker tienduizend mensen hanteren in een groot deel van hun werktyd trillend gereed schap zoals schuur-, boor- en slijp machines, terwijl minstens 100.000 werknemers dit af en toe, maar mppr Han epn uur per dag doen. De eerste groep overschrijdt in aan zienlijke mate en de tweede groep in meer of mindere mate de door de Verenigde Staten en onlangs ook in Engeland voorgestelde richtlijn. De Delftse vakgroep schat dat tienduizend werknemers in meer dan de helft van hun werktyd en nog eens twintigduizend mensen een geringer deel van hun arbeids tijd gebruik maakt van stotend hanggereedschap, zoals boor- en sloophamers. Zij allen worden blootgesteld aan trillingsniveaus die boven de aanbevolen waarde liggen. mmjnywurm nu anu u.w. HT" "N. /JBL ROTTERDAM - Staatssecretaris van economische zaken Van Zeil reikte gisteren de Rotterdamse ondernemers prijs uit aan Sky works Holland bv. (foto ANP) Rentedaling moet schuldenlanden helpen

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 9