Zware aanklacht
tegen Passtoors
Historisch bezoek paus aan synagoge
Proces begint aanstaande maandag
Bisschoppen
gaan niet
naar Den
Bosch toe
VRIJDAG 11 APRIL 1986
PAGINA 13
Achtergrond
JOHANNESBURG - Wanneer aanstaande maandag voor het hooggerechtshof van Jo
hannesburg het proces tegen Helène Passtoors (44) aanvangt, zal haar medebeschuldigde
en voormalige echtgenoot Klaas de Jonge (49) ontbreken.
Het is onwaarschijnlijk, dat De juridische bijstand mogen ontvan- derlands weekblad - ..hen iets wil-
Jonge vrijwillig in Johannesburg gen. de laten zien". Deze plaats
zijn opwachting zal maken, nu hij
Zo kon het dan ook gebeuren, niets anders dan het gebouw van
met zijn verblijf in de Nederlandse dat pas een week later de Neder- de Nederlandse ambassade in Pre-
ambassade te Pretoria nog altijd landse consul-generaal te Johan- toria.
nesburg, Meihuizen, door de veilig-
aan gerechtelijke vervolging
Zuid-Afrika kan ontkomen. Hoe- heidspolitie van hun arrestatie op
wel dus alleen Passtoors in de be- de hoogte werd gesteld. Inmiddels
klaagdenbank zal plaatsnemen,
mag worden aangenomen dat ook restatie gekomen, onder meer door
de rol van De Jonge uitgebreid aan telefoontjes
bod zal komen. vrienden va
t ook dè media achter de ar-
familieleden
De Jonge vanuit
door
Ruud de Wit
Vlucht
Al snel doken
Op 23 juni vorig jaar werd de op kaanse en Nederlandse kranten be-
dat moment in Zimbabwe
de Klaas de Jonge gearresteerd bij
Ofschoon De Jonge een beenket
ting om had, die het hem uiterst
moeilijk maakte om zich voort te
bewegen, wist hij de wachtkamer
te bereiken: „Ik liep even de gang
in tot voorbij de lift, pakte de ket
ting tussen mijn .voeten en zette
het op een sprint. Ik hoorde kreten
achter me, maar geen schot. De
deur was open, ik stormde naar
binnen en schreeuwde: 'Ik ben een
de Zuidafri- politieke gevangene, een Neder
lander, mijn naam is Klaas de Jon-
richten op over de mogelijke reden ge!'. Verder kwam ik niet".
.Lichtenburg door de aanvankelijke ontkenningen
het
Zuidafrikaanse veiligheidspolitie,
Hij was op de terugweg naar de
Zimbabwaanse hoofdstad Harare.
Zijn ex-vrouw, die vanaf februari
van hetzelfde jaar als student aan
de Witwatersrand-universiteit van
Johannesburg stond ingeschreven
en ook in die stad woonachtig was,
werd op 28 juni gearresteerd.
«Beiden werden aangehouden op
grond van sectie 29 van de interne
veiligheidswetten, wat onder meer
inhoudt dat'zij voor een onbeperk
te duur in eenzame opsluiting kun
nen worden gehouden en ook geen
hun arrestatie. En ondanks
de veiligheidsmensen
onderuit en wierp me op
familie en vrienden in zowel Hara- de grond. Ze sleurden me bij de
re als in Nederand werd snel dui
delijk, dat hun arrestatie iets te ma
ken had met hun mogelijke betrok
kenheid bij activiteiten voor het in
Zuid-Afrika verboden ANC (Afri-
National Congress).
schouders en voetketting
wachtkamer uit. Ik stribbelde na
tuurlijk tegen, maar voelde tegelij
kertijd een enorme voldoening: het
jwas mij gelukt, de ambassade wist
mijn bestaan, ik had mijn be-
Ruim een week later werd De wakers te pakken genomen
Jonge pas echt nieuws toen hij
slaagde aan zijn bewakers te ont
komen. Hij had hen toegezegd naar
een plaats te zullen brengen, waar _.0
hij - om met zijn eigen woorden te Groene Amsterdammer
spreken, zoals die enige weken ge-
weet, zou er nog wel
voortkomen". Aldus het relaas van
De Jonge zoals het onlangs stond
afgedrukt in het weekblad De
Een archieffoto van Helene Passtoors, die aanstande maandag voor de
Zuidafrikaanse rechter moet verschijnen. (foto anp»
Nederland protesteerde onmid-
leden stonden afgedrukt in een Ne- dellijk tegen deze schending van
diplomatieke codes - want er was
een Nederlander weggesleept uit
het diplomatiek onschendbare ge
bouw van de Nederlandse ambas
sade -. maar het duurde nog ruim
een week voordat De Jonge naar
de ambassade werd teruggebracht.
Daar bevindt hij zich nu nog
steeds. Door de grote publiciteit
rond dit diplomatieke incident
voelde de Zuidafrikaanse regering
zich echter ook verplicht wat meer
bekend te maken over de achter
grond van de arrestatie van De
Jonge en zijn ex-vrouw.
Omdat dit eigenlijk niet kan vol
gens de Zuidafrikaanse wet - de
twee Nederlanders waren immers
gearresteerd onder sectie 29, die
geen openbaarheid toestaat - ge
beurde dat op een indirecte ma
nier. Eerst door een persconferen
tie van de minister van buitenland
se zaken 'Pik' Botha. Vervolgens
door een briefing van een aantal
westerse ambassades, alsmede een
apart onderhoud met de Neder
landse ambassadeur in Pretoria.
En tenslotte ook via informele ge
sprekken ('uitgelekte informatie')
tussen persvertegenwoordigers en
de veiligheidspolitie. En zo kon het
gebeuren, dat reeds eind juli in
grote lijnen bekend was waarvan
De Jonge en Passtoors zouden
worden beschuldigd.
Maandag is het dan zover, wan
neer alleen Helène Passtoors te
recht zal staan, aangezien De Jon
ge niet bij verstek kan worden ver
oordeeld. Volgens de officiële aan
klacht zal zij zich op drie punten
moeten verdedigen: tegen de be
schuldigingen van hoogverraad,
terrorisme en deelname aan terro
ristische activiteiten. Aanklachten
overigens waarop in het uiterste
geval de doodstraf staat.
Volgens de officier van justitie,
mr. K. von Lieres und Wilkau. heb
ben zowel Passtoors als De Jonge
nauw samengewerkt met het ANC,
een in Zuid-Afrika verboden orga
nisatie „die zich tot doel heeft ge
steld de huidige Zuidafrikaanse re
gering omver te werpen met ge
bruikmaking van geweld". Zij zou
den al in 1981 zijn begonnen met te
werken voor het ANC, toen zij bei
den nog woonachtig waren in het
buurland Mozambique. De meeste
punten in de aanklacht echter be
treffen de periode van februari tot
juni 1985.
De aanklacht bevat een gedetail
leerde lijst van hun activiteiten, die
variëren van het onderhouden van
contacten met ANC-leden in en
buiten Zuid-Afrika, het binnen
brengen en verbergen van wapens,
bommen en ontstekingsappara-
tuur, het uitzoeken van doelen
voor aanslagen en het opzetten van
een communicatienet ten behoeve
van het ANC.
Het enige verschil in de aan
klacht van Passtoors en die van De
Jonge - die pro forma bij hem op
de ambassade is afgeleverd - is, dat
bij de laatste niet de beschuldiging
van hoogverraad is opgenomen. In
juridische kringen in Zuid-Afrika
wordt gesteld dat de aanklacht te
gen Passtoors zeer ernstig is en
weinig ruimte laat voor twijfels.
Laat staan voor de aanvankelijk
met name in Nederland gesugge
reerde opvatting, dat De Jonge en
Passtoors het slachtoffer zouden
zijn van een val, die voor hen door
de Zuidafrikaanse veiligheidspoli
tie was opgesteld.
De aanklacht bevat gedetailleer
de informatie over telefoonge
sprekken, die Passtoors en De Jon
ge met elkaar en anderen hebben
gevoerd, over plaatsen die zjj heb
ben bezocht alsmede over de wa
penopslagplaatsen die zij zelf tij
dens hun verhoor hebben aange
wezen. Een belangrijk punt in de
aanklacht vormen ook de activei-
tén die De Jonge en Passtoors heb
ben gepleegd om het ANC-lid Is
mail Ebrahim (alias Moosa) over de
grens te smokkelen, terwijl de di
recte aanleiding van hun uiteinde
lijke arrestatie, namelijk het ver
bergen van een zogenaamde auto
bom' in de nacht van 22 op 23 juni
1985 bij Halfweghuis, eveneens
een prominente plaats in de aan
klacht heeft gekregen.
In zowel de Nederlandse als
Zuidafrikaanse media is er de afge
lopen weken op gewezen, dat in de
aanklacht één zaak niet is opgeno
men, namelijk de eerder beweerde
betrokkenheid van Passtoors bij
een bomontploffing in Pretoria in
mei 1983, waarbij 19 mensen om
het leven kwamen.
Al vorig jaar was bekend dat dit
feit haar niet ten laste zou \yorden
gelegd, aangezien het juridisch be-
wijs voor haar betrokkenheid niet
te leveren is. Haar eigen getuigenis
daaromtrent gedurende de verho
ren kan namelijk volgens de Zuid
afrikaanse wet niet als bewijsmate
riaal worden gebruikt.
Het is nu al zeker, dat het proces
tegen Passtoors grote aandacht zal
krijgen, vooral in Zuid-Afrika zelf
en in Nederland. Hoewel het niet
de eerste keer is, dat een buitenlan
der in Zuid-Afrika terecht staat we
gens actieve steun aan de gewa
pende strijd van het ANC, is het
wel voor het eerst dat tegen een
buitenlander een proces wordt ge
voerd waarbij de aanklacht, al
thans volgens juridische kringen,
zo overtuigend is.
Al met al moet worden geconclu
deerd, dat Helène Passtoors zich
zelf in een uiterst moeilijke positie
heeft gebracht, waarbij slechts een
miniem lichtpuntje is te bespeu
ren. En dat is het feit, dat in Zuid-
Afrika de veelvuldig opgelegde
doodstraf slechts zelden bij een
vrouw - en zeker geen blanke of
een buitenlandse - ten uitvoer
wordt gebracht. Naar verwachting
zal het proces tegen Passtoors zes
weken duren.
ROME - Er viel een diepe stilte
over Auschwitz, die middag van de
7e juni 1979, toen Johannes Paulus
II, bij de lange gedenkstenen in
verschillende talen, neerknielde
voor die in het Hebreeuws. Later,
tijdens de mis in Birkenau, sprak
hij daarover: „Samen met u sta ik
in het bijzonder stil voor de ge
denksteen met het Hebreeuwse
opschrift Het roept de gedachtenis
op aan het volk, waarvan zonen en
dochters gedoemd waren tot de to
tale uitroeiing. Dat volk heeft zijn
oorsprong in Abraham, die de va
der is van ons geloof. Juist dit volk,
dat van God het gebod ontving 'Gij
zult niet doden', moest zelf ervaren
wat doden betekent. Het is nie
mand toegestaan met onverschil
ligheid aan deze steen voorbij te
gaan".
door
Hein ten Kortenaar
De honderden onder de aanwezi
gen die hem gekend hadden voor
dat hij paus werd, konden zich niet
verbazen over de speciale aan
dacht voor de joden en het diepe
meeleven met de holocaust, die
hem immers zijn leven lang had
den gekenmerkt. Zij herinnerden
zich hoe hij als professor de perma
nente verzorging van het joodse
kerkhof in Krakau had helpen or
ganiseren na een nachtelijke ver
nieling en zijn oproep aan de stu
denten om de besmeurde grafste
nen schoon te maken en te herstel
len, zijn protest, als kardinaal, te
gen het nieuwe antisemitisme van
het regime en zijn toespraak in de
synagoge, tijdens een sabbatdienst
in 1971.
Verlangen
Het was dus évenmin verwon
derlijk dat deze man, eenmaal paus
geworden, op al zijn reizen het ver
langen te kennen gaf om vertegen
woordigers van de plaatselijke
joodse gemeenten te ontmoeten en
dat al deze ontmoetingen (de uitno
diging werd alleen in Nederland
van de hand gewezen) werden ge
kenmerkt door de bijzondere ach
ting waarvan hij blijk gaf. Ditzelfde
valt ook op bij de talrijke bezoeken
van joodse organisaties aan het Va-
ticaan.
Zo ontving hij vorig jaar het be
stuur van het American Jewish
Committee, dat naar Rome was ge
komen voor de 20e veijaardag van
de Concilie-verklaring 'Nostra ae-
tate' ('In onze tijd'), die de joden
had 'vrijgesproken' van iedere col
lectieve schuld aan de dood van Je
zus en elke vorm van antisemitis
me had veroordeeld. De paus be
groette hen met 'sjalom' en her
haalde nog eens, dat naar zijn diep
ste overtuiging de kerkelijke leer
van het Concilie-document voor al
le gelovigen, de bisschoppen en de
paus bindend is, „niet alleen om
dat dit betamelijk is, maar veeleer
omdat het een uitdrukking is van
het geloof, een woord van goddelij
ke wijsheid".
Hij sprak zijn vreugde uit over de
radicale verbetering in de weder
zijdse betrekkingen: „Waar wan
trouwen en misschien vrees heer
sten, is nu vertrouwen. Waar on
kunde en daardoor vooroordelen
en stereotypen bestonden, is nu
toenemende wederzijdse bekend
heid, waardering en respect. Er is
vooral liefde tussen ons, ik bedoel
het soort liefde dat voor ons beiden
een fundamenteel gebod is van on
ze religieuze traditie en dat het
Nieuwe Testament heeft ontvan
gen van het Oude".
Trauma
Nu heeft deze paus al zoveel din
gen voor het eerst gedaan, dat de
term 'historische gebeurtenissen'
behoorlijk aan betekenis heeft in
geboet. Maar als er één gebeurtenis
is, die deze naam verdient is het
wel het bezoek dat hij aanstaande
zondag gaat brengen aan de Ro
meinse synagoge. Naar zijn aard is
het vergelijkbaar met dat aan de lu
therse kerk in Rome, maar het is
van een veel omwentelender bete
kenis, omdat het voorafgaande
trauma zoveel dieper is en zoveel
tragischer gevolgen heeft gehad.
De joodse gemeente van Rome is
verreweg de oudste van de diaspo
ra: zij leidde al een bloeiend be
staan twee eeuwen vóór de christe
lijke jaartelling. Het is ook de ge
meente die in de eeuwen daarna
het meest direct van de pausen te
lijden heeft gehad. Rome had wel
iswaar geen traditie van pogroms
en massamoorden, maar van bijna
alle pausen, de één meer, de ander
minder, hadden de Romeinse jo
den toch voortdurend vernederin
gen, discriminaties, afpersingen en
pesterijen te verduren.
Emancipatie
De huidige synagoge kon pas in
1904 worden gebouwd, nadat de
éénwording van Italië een eind had
gemaakt aan de pauselijke staat en
eindelijk hun emancipatie had in
geluid. Het niet fraaie, maar domi
nerende gebouw staat aan de rand
van het vroegere ghetto, waar Pau
lus IV de joden in 1555 had samen
gedreven, en het neemt de plaats in
van de vijf synagoogjes-onder-één-
dak, die de joodse oplossing waren
geweest voor het verbod om meer
dan één gebedshuis binnen de-
ghettomuren te hebben.
Sindsdien leefden joodse ge
meente en Vaticaan, aan twee kan
ten van de Tiber, geheel langs el
kaar heen, afgezien van de Duitse
bezetting na 1943, toen tientallen
joden hun leven konden redden
door onder te duiken in kloosters
en extraterritoriale Vaticaanse ge
bouwen en het Vaticaan zich be
reid verklaarde mee te doen aan de
goudinzameling die volgens de, na
tuurlijk niet nagekomen, Duitse
beloften, deportatie van de overi
gen had moeten voorkomen.
Dat nu een verre opvolger van de
vroegere tirannen de gemeente
verzoekt om samen in de synagoge
te mogen komen bidden, komt op
die Romeinse joden over als een
copernicaanse omwenteling. Het is
niet meer dan een symbolisch ge
baar, dat zeker niet in staat is eeu
wen van schuld en verdriet uit te
wissen, maar het betekent tegelijk
een nieuwe verhouding tussen de
twee godsdiensten, waarvan einde
lijk de jongste erkent zonder de ou
dere ondenkbaar te zijn en eerbied
betoont voor de ondanks alles vol
gehouden trouw. Het ontroerend
ste moment van de komende
plechtigheid zal dan ook niet lig
gen in wat de paus en opperrabbijn
Elio Toaff elkaar zullen zeggen,
maar in het uitspreken van de ge
meenschappelijke gebeden: „Ware
het niet dat de Heer ons had bijge
staan, toen mensenmacht ons ver
volgde" (Psalm 124) door Toaff, en
„Zie, hoe goed, hoe weldadig het is
dis broeders samen te zijn" (Psalm
133) door de paus.
Verzoening
Het lag voor de hand, dat sommi
gen aan deze religieuze verzoening
ook politieke verwachtingen zou
den vastknopen, met name ten
aanzien van de zogenaamde erken
ning van Israël door het Vaticaan.
Waar het in werkelijkheid om gaat,
is het aanknopen van diplomatieke
betrekkingen, dat in de weg wordt
gestaan door het vasthouden van
de Vaticaanse diplomatie aan het
VN-besluit van 1947, dat de oprich
ter van een joodse en een Palestijn
se staat inhield (de zogenaamde
'kwestie van de omstreden gren-
.zen'), maar nog meer door haar
houding ten aanzien van Jeruza
lem. Men is allang afgestapt van
het standpunt van Pius XII, die de
internationalisering van de stad
voorstond, maar er wordt nog al
tijd gedacht aan een speciaal inter
nationaal gegarandeerd statuut
voor de heilige plaatsen, een idee
dat Israël vanzelfsprekend afwijst
als in strijd met de nationale soeve
reiniteit.
Erkenning
Met een feitelijke erkenning
heeft dit alles weinig te maken: het
zal wel nooit bij iemand zijn opge
komen, dat het Vaticaan de Ver
enigde Staten niet erkende, omdat
het tot voor enkele jaren geen di
plomatieke betrekkingen met dat
land onderhield. Er bestaan nor
male contacten tussen het staatsse
cretariaat en de Israëlische ambas
sade bij het Quirinaal, en toen Gol-
da Meir in 1973 door Paulus VI, en
Shimon Peres in 1984 door Johan
nes Paulus II werden ontvangen,
gebeurde dit met alle eerbetoon
dat een regeringshoofd toekomt.
Hoe moeilijk het ook is, met een
paus die tegelijk staatshoofd is en
een jodendom dat nu ook een poli
tieke identiteit bezit, het moet mo
gelijk zijn de religieuze toenade
ring gescheiden te zien van een uit
eindelijk toch vrij onbetekenende
diplomatieke controverse. Wat wij
zondag zullen meemaken is een
breuk met achttien eeuwen dwa
ling. „Een moedige daad", noemde
Toaff het, maar dat is eigenlijk nog
zacht uitgedrukt: het is weinig
minder dan revolutionair, en dat
was nog wel het laatste dat we van
deze paus hadden leren verwach
ten.
De synagoge in Rome: oudste in de diaspora
De rooms-katholieke bisschop
pen gaan op Hemelvaartsdag
niet naar de manifestatie van de
'8 Mei-beweging' in Den Bosch
(Brabanthallen). "Er liggen wat
problemen", zei de perschef van
het bisdom Haarlem desge
vraagd. De beweging (opgericht
om bij het pausbezoek van vorig
jaar 'het andere gezicht' van de
kerk te laten zien) had de bis
schoppen schriftelijk laten we
ten, dat zij welkom waren in Den
Bosch als het thema van de ma
nifestatie hun ter harte zou gaan.
En dat thema is: 'Geloven bij het
leven'.
In hun tweemaandelijkse ver
gadering van deze week hebben
de bisschoppen de brief van de '8
Mei-beweging' behandeld, hoe
wel het na afloop verstrekte com
muniqué hiervan geen melding
maakt. De landelijke perschef
liet desgevraagd weten, dat over
anderhalve week mededelingen
over het antwoord van de bis
schoppen zijn te verwachten.
Voorzitter mevrouw L. Stael-
Merkx van de beweging sprak in
een voorlopige reactie de hoop
uit dat met dit besluit het ge
sprek tussen de bisschoppen en
'8 Mei' niet is afgesloten. Zij
vond het besluit 'spijtig'. "Het
ergste zou zijn, als hiermee de
kous af is". 'In stilte' had ze ge
hoopt, dat er wel een paar bis
schoppen zouden komen.
De brief aan de bisschoppen
(onder voorwaarde welkom) was,
volgens mevrouw Stael, heel
zorgvuldig geformuleerd omdat
een deel van de achterban hen
niet met zoveel woorden officieel
wilde uitnodigen.
- Bisschop Bomers van Haar
lem is wel een van de sprekers op
de eerste landelijke bijeenkomst
van de stichting 'Bevordering
Contact Rooms-Katholieken' op
7 juni, eveneens in de Bossche
Brabanthallen. Deze stichting -
vorige maand in Utrecht opge
richt - wil de verbondenheid van
rooms-katholieken me't de bis
schoppen bevorderen en 'in kri
tische overeenstemming met de
geloofsleer' èen bijdrage leveren
aan de discussie over actuele za
ken.
Volgens voorzitter professor
dr. J. Groot Wassink (Enschede)
van de stichting is er in de
Rooms-Katholieke Kerk van Ne
derland een 'intellectuele elite',
die erop uit is de kerk, met be
hulp van sociaal-wetenschappe
lijke theorieën, aan te passen aan
de zogenaamde eisen van deze
tijd. "Wij met onze stichting mik
ken op rooms-katholieke intelli
gentsia die niét aan bod komt.
Daarbij zullen wij ons loyaal
maar niet onkritisch tegenover
de wereldkerk opstellen".
Het is niet de bedoeling van de
stichting zich tegen andere be
wegingen, zoals de 'Mariënburg-
vereniging', te gaan afzetten. De
bijeenkomst op 7 juni in Den
Bosch heeft als thema: 'Vind
plaatsen van christelijke spiri
tualiteit'. Bisschop Bomers zal
spreken over 'liturgie en spiri
tualiteit'.
Alliantie. De gereformeerde
predikant F. H. Veenhuizen (54)
te Apeldoorn wordt per 1 sep
tember de nieuwe voorzitter van
de Evangelische Alliantie. Hij
volgt professor dr. J. P. Versteeg
(Apeldoorn) op, die al bij zijn
aantreden in 1983 meedeelde
maar driejaar voorzitter te willen
blijven.
Ds. Veenhuizen is in Apel
doorn predikant voor evangelisa
tie en gemeente-opbouw. Hij legt
zich toe op city-pastoraat, ge-
sprekstraining, werkbegeleiding
van predikanten en advisering
bij veranderingen in de kerk. Als
voorzitter van de Evangelische
Alliantie wil hij vooral het con
tact tussen reformatorische en
evangelische christenen bevor
deren.
Nieuwe kerk
Katwijk. In Katwijk aan Zee
is gisteren het hervormde kerke
lijk centrum 'Maranatha' ge
opend. Het staat aan de Poolster
in de nieuwe wijk 'Rynsoever'.
Naast de grote kerkzaal heeft het
modern toegeruste centrum nog
een aantal kleinere ruimten.
Zondag worden er voor het eerst
diensten gehouden, om 10 en 6
uur. De diensten in de aula van
de Bestevaer-school zijn hiermee
vervallen.
Rijnsburg. De christelijke
gemengde zangvereniging 'De
Lofstem' in Rijnsburg bestaat
100 jaar. Komende dinsdag, 15
april, om half 8 geeft het koor een
jubileumconcert in de Imma-
nuelkerk aan de Kerkstraat. Uit
gevoerd worden met orgel en or
kest de 'Deutsche Messe' van F.
Schubert en Psalm 150 van C. A.
Franck. Na het concert is er een
receptie.
(In onze editie voor de Duin
en Bollenstreek komt morgen
een uitgebreid verhaal van onze
redacteur Kees van Kuilenburg).
Noordwijk. Zondagavond 7
uur begint in de Vinkenlaankerk
(Noordwijk-Binnen) een vesper
viering met de plaatselijke predi
kant W. van der Lee als voorgan
ger. Het vesperkoor en een tien
tal instrumentalisten zullen on
der andere een koraalcantate
naar gezang 223 uitvoeren.
Leiden. Zondagmorgen
kwart voor 11 is er in de Harte-
brugkerk aan de Haarlemmer
straat een feestelijke viering ter
gelegenheid van het 50-jarig be
staan van het Alma Materkoor.
Het koor zingt - buiten de vaste
gregoriaanse gezangen - de Mis-
sa Brevis van W. A. Mozart en en
kele meerstemmige stukjes. Me
dewerking verlenen de organist
Rijk Jansen en solisten uit het ei
gen koor. Piet Jasperse heeft de
leiding.
Leiden. De gereformeerde
kerk in Leiden bestaat dit jaar
150 jaar. Volgende maand wordt
dat herdacht, evenals het 25-jarig
bestaan van de Petrakerk (Suri-
namestraat). Dat laatste gebeurt
op 25 mei in een extra gezamen
lijke dienst van de gereformeer
de en hervormde wijkgemeente
in de Kooi.
Alphen aan den Rijn. Zon
dag neemt ds. D. J. Modderaar
(71) afscheid als pastoraal werker
binnen de gereformeerde kerk
van Aarlanderveen-Alphen aan
den Rijn. Hij heeft dit werk van
1980 af gedaan. (Van 1960 tot
1969 diende ds. Modderaar als
predikant de gereformeerde
kerk in Voorschoten).
Alphen aan den Rijn. Bu de
Raad van Kerken in Alphen aan
den Rijn bestaan plannen om
een 'Aandachtscentrum' te be
ginnen, waar mensen zomaar
kunnen binnenlopen, praten met
iemand die kan luisteren, hulp
kunnen vragen en stilte ervaren.
Op 22 april wordt in de Salvatori-
kerk hierover ei
avond gehouden.
Hervormde Kerk: aangeno
men de benoeming lot bijstand
in het pastoraat te Heeswijk-Din-
ther Ph. Stoutjesdijk, aanstaand
emeritus-predikant te Ouder
kerk aan de Amstel. Gerefor
meerde Kerken Vrijgemaakt:
beroepen te Arnhem C. van den
Berg Assen, te Heemse B. van
Zuijlekom Hattem. Christelijke
Gereformeerde Kerken: beroe
pen te Dordrecht P. Beekhuis
Rotterdam. Gereformeerde Ge
meenten: aangenomen naar
Amersfoort J. W. Verwey Rid
derkerk.
