Het gaat niet om de
klokkenmaker, maar
om de Zaligmaker'
Shuttle-ramp beetje bij beetje ontleed
Voor dominee Mostert is maandag 'klusjesdag'
Vraag rijst waarom het allemaal zo lang goed is gegaan
ZATERDAG 5 APRIL 1986
EXTRA
PAGINA 27
Tijdens huisbezoek draagt hij niet alleen een bijbel in zijn binnenzak, maar
ook een set gereedschap. Want de eertijds Zwammerdamse dominee Mostert -
thans als standplaats het Brabantse 's Gravenmoer - heeft een uitgesproken
technische knobbel waarvan hij de gemeente der gelovigen gaarne laat
profiteren. Honderden klokken en horloges repareerde hij al. En kosteloos,
behalve als hij ervoor moet rijden. "Want dominee's auto rijdt niet op
theewater". Bezoek aan een curieuze zieleherder.
door S. J. de Groot
Mosterts rommelkamer: ogenschijnlijk een ravage, maar alles ligt voor het grijpen.
Al toen hij in Zwammerdam stond -
van 1973 tot 1978 - haalde hij de pu
bliciteit van vakpers en krant. Want
het 'glazen huis' waarin het privéle-
ven van de dorpsdominee zich ge
meenlijk afspeelt, gaf al spoedig het
geheim prijs dat pastor Mostert zich
één dag per week onledig hield met
gans andere zaken dan bijbel, theo
logie of huisbezoek. Dan dook hij
j onder in de techniek en was hij
slechts aanspreekbaar voor drin-
gende gevallen.
Maar Mostert pakte het psychologisch
aan. Wie aanmerkingen mocht hebben
op dominee's hobby, kreeg onmiddellijk
te horen dat de techniek de kerk ook
goede diensten kan bewijzen. En dat be
wees de dominee ruimschoots, door zijn
Zwammerdamse kerk, als eerste in Ne
derland, te voorzien van een elektro
nisch liedbord aan het klankbord van de
preekstoel en het kerkorgelpedaal te
verzwaren met een dito subbas.
Nog steeds profiteert het Rijndorp van
deze technische nalatenschap van zijn
vroegere dominee, die in 1978 vertrok
naar de 'parel van Brabant' zoals het
zichzelf aanprijst: het tussen Dongen en
Kaatsheuvel gelegen 's Gravenmoer.
'In de familie'
Dominee Mostert (nu 62) zag in dit
dorp kans het terrein van zijn liefhebbe
rij aanmerkelijk te verruimen. Hij kijkt
verder dan 's Gravenmoer groot is - en
dat is met zijn ruim 2000 inwoners niet
zo groot - en beperkt zich niet meer tot
strikt kerkelijke doeleinden. Al moet
wel gezegd dat de horloges en klokken
die particulieren hem nu ter reparatie
aanbieden hoofdzakelijk van eigen (her
vormde) gemeenteleden zijn. Daarmee
houdt hij vast aan zijn uitgangpunt dat
het 'in de familie' moet blijven. Of om
het bijbelser te zeggen: binnen de kring
van de 'huisgenoten des geloofs'.
Mostert zelf: "Toen ik pas geleden 25
jaar predikant was, hebben ze over die
kant van m'n leven nogal ophef ge
maakt. De dominee van 's Gravenmoer,
die al 800 klokken en horloges had gere
pareerd. Zelfs 'De Waarheidsvriend' (het
blad van de Gereformeerde Bond - red.)
nam er een stukje over op. Het lijkt alle
maal spectaculair, maar in acht jaar tijds
zijn dat niet méér dan twee uurwerken
per week. Er liggen op 't ogenblik nog
elf uurwerken op reparatie te wachten,
zes klokken en vijf horloges, en ik weet
werkelijk niet wat er daarna nog komt".
"Het zijn meestal kleine klusjes. Als
een uurwerk niet meer loopt, is het haast
altijd een kleinigheid. De meeste repara
ties duren zo'n vijftien minuten. Ik doe
dat gewoonlijk op maandag. Dat is mijn
klusjesdag. Of 's avonds na het werk.
Dan kan het zijn dat ik tot twee uur 's
nachts doorga, want ik doe technisch
nog wel wat méér dan klokken en horlo
ges weer heel maken".
Ijsafzetting in een verbinding van
één van de vaste
brandstofraketten veroorzaakte
vrijwel zeker de ramp met de
Space Shuttle Challenger op 28
januari van dit jaar. Nu het
onderzoek vordert, beginnen hoe
langer hoe meer deskundigen zich
af te vragen waarom het allemaal
nog zo lang goed is gegaan.
„Naarmate het duidelijker wordt hoe
een bepaalde test is uitgevoerd, wordt
het ook duidelijk dat er eigenlijk niet of
nauwelijks een test heeft plaatsgevon
den", luidde de niet mis te verstane uit
spraak van een lid van de presidentiële
commissie die de mogelijke toedracht
van de ramp met de Challenger van alle
kanten aan het doorlichten is. Naar ver
wachting zal deze commissie begin mei
aan president Reagan rapport uitbren
gen.
Het commissielid heeft het over enke
le testprocedures aan onderdelen van de
stuwraketten, de zogeheten 'boosters'
(stuwers). Dat zijn de ruim 50 meter lan
ge raketten ter weerszijden van de enor
me bruinrode brandstoftank waaraan de
Shuttle zelf is bevestigd. De noodzakelij
ke kritische controles van met name de
verbindingen van de uit een aantal seg
menten bestaande boosters schijnen
niet of niet voldoende te hebben plaats
gevonden.
Het onderzoek is zich op het onderste
gedeelte van de rechter booster gaan
concentreren nadat van de lancering ge
maakte films beeldje voor beeldje waren
onderzocht. Daaruit bleek dat ongeveer
tweetiende seconde na de ontsteking
een witte wolk ontsnapte uit de onderzij
de van de rechter stuwraket, juist op de
plaats waar het onderste raketsegment
"Nee, een prijslijst houd ik er niet op
na. Mijn winst is nul komma nul. Het is
zuiver goodwill en aardigheid. Alleen als
ik ervoor moet rijden, ja, dan breng ik de
kosten in rekening. Dominee's auto
loopt niet op theewater, begrijpt u".
Moeilijker
"Het is me nog niet overkomen dat ik
een uurwerkje onverrichterzake moest
terugsturen. Weet u, mensen bekeren is
moeilijker dan klokken repareren. Maar
doe me een plezier, wek met dat verhaal
nou geen verkeerde indruk bij de lezers.
Ik ben gewoon dominee. Het gaat niet
om de klokkenmaker maar om de Zalig
maker".
Toch kan de 's Gravenmoerse predi
kant de geïntèresseerde bezoeker vele
uren bezighouden met zijn technische
verrichtingen. En dat is wel begrijpelijk,
want het zat er eerst helemaal niet in dat
hij nog eens op de kansel zou komen. De
preekstoel was pas het vierde meubel
stuk waarmee hij zijn leven heeft inge
richt. Eerst was het een meettafel. Ver
volgens een kantoorkruk. Toen de orgel-
bank. En ten laatste de 'houten broek'.
Als jongen van twaalf zat hij al op de
technische school. Vader was ziekelijk,
de sociale voorzieningen, waren slecht
en geld om te studeren ontbrak. Hij be
zocht ook een avondschool voor voorbe
reidend middelbaar technisch onder
wijs. Toen de PTT iemand vroeg met de
beste studieresultaten, viel de keuze op
hem.
Hij kwam in de radiotechniek, maar
een speciale cursus in dat vak wilde hem
nog niet hebben omdat hij te jong was.
Van '39 tot '41 volgde hij lessen meet- en
regeltechniek bij de PTT. De jonge Mos
tert mocht zelfs meewerken aan de eer
ste telexverbinding met Djakarta en Pa
ramaribo. In 1946 ging hij bij de PTT
weg. Hij kwam toen eerst in een radio
zaak en later bij de sociale dienst in Den
Haag op de afdeling personeelsadmini
stratie.
Doodgepreekt
In de oorlog ging Mostert orgel spelen
bij een kinderkerk en zondagsschool in
zijn geboortestad. De Mosterts bezaten
een kwaliteitsharmonium en daarop had
hij zich de orgeltechniek eigen gemaakt
("ik vond het geweldig dat ik op die ma
nier een hobby produktief kon maken").
Later werd hij gekozen uit vijftien man
die hadden gesolliciteerd naar het orga
nistenbaantje in het gebouw 'Uw Ko
ninkrijk kome' in Den Haag. En ook
voor de orgelbank van de Loosduinse
Bethelkerk werd hij nummer 1. Hij was
inmiddels leerling van Adriaan Engels
geworden, organist van de Grote of Sint
Jacobs.
Met zijn studie avondgymnasium
(1946 tot 1951) probeerde Mostert een
sluimerend ideaal om in de zending te
gaan werken dichterbij te brengen. De
grote Albert Schweitzer was daarbij zijn
inspirator. Eén jaar studeerde hij theolo
gie in Leiden, de rest in Utrecht. "In de
aan het erboven liggende deel is beves
tigd. Een kwart seconde later maakte de
witte wolk plaats voor een zwarte.
De grote brandstoftank explodeerde
72 seconden later, op 17 kilometer hoog
te. De beide boosters vlogen nog een
eindje door voordat ze door een com
mandosignaal vanaf de grond werden
vernietigd. Het gevaar bestond dat ze an
ders in bewoond gebied waren terecht
gekomen. Een kwartier lang regende het
onderdelen van raketten en Shuttle in
de Atlantische Oceaan ten oosten van
Florida.
Regen
Het beeld dat de onderzoekers thans
voor ogen hebben is het volgende. Op 22
december 1985 werd de Challenger met
alles erop en eraan langzaam in de rich
ting van lanceerplatform 39B Van Ken
nedy Space Center gerold. De hele to
renhoge installatie bleef daar .ruim een
maand staan... in weer en wind. En die
waren rijkelijk aanwezig in die periode
waarin er in totaal 15 centimeter regen
viel. Alleen al op 10 januari viel ruim tien
centimeter regen in ware hoosbuien die
werden vergezeld van hevige windvla
gen.
Overvloedige stortbuien behoeven op
zich geen problemen voor een lancering
op te leveren; zes eerdere Shuttle-expe
domineesfabriek die Utrecht toen was
viel je minder op. In Leiden moest je je
zelf veel meer waarmaken. In dat theolo
gische wereldje daar ging het nogal hau
tain toe en dat lustte ik niet. Ik ging er
steeds met tegenzin heen".
De bekende Haagse dominee Piet
Lugtigheid - die er geen moeite mee had
zijn vroegere zeemanstaal op de preek
stoel te gebruiken - werd er de oorzaak
van dat Mostert (op 36-jarige leeftijd af
gestudeerd) toch maar in Nederland
bleef.
"Als organist was ik zo'n beetje dood
gepreekt. Ik heb wel zondagen gehad
met zeven diensten. Nou, hou dat maar
eens vol. Maar toen ik Lugtigheid hoor
de, dacht ik meteen: dót is 't. Dét is een
preekmanier die de mensen wat doet.
Wat een persoonlijkheid en wat een aan
leg. Hij was mijn lichtend voorbeeld".
"In Meeden, mijn eerste standplaats,
heeft hij me in het ambt bevestigd. Hij
heeft ons ook getrouwd. In die eerste
preken begon ik hem zo goed en zo
kwaad als het ging te imiteren. Maar al
gauw begreep ik, dat zo'n man niet valt
te imiteren. Het wekte onder de nuchte
re Groningers alleen maar irritatie. Je
moet weten dat ik in Meeden de eerste
niet-vrijzinnige predikant was. Je moest
daar vooral eenvoudig zijn en alle vuur
werk bewust weglaten".
dities hebben vóór de lancering meer re
gen te verwerken gekregen dan de cata
strofale Challengervlucht van missie 51-
L. Maar nog niet eerder waren de weers
omstandigheden zó koud als juist de pe
riode vóór de Challenger-lancering.
De stellage was lange tijd, en vooral de
dag vóór de lancering, blootgesteld aan
extreem koude westenwinden die, gie
rend om de hoofdbrandstoftank met zijn
ijzigkoude diepgekoelde lading (onder
andere vloeibare waterstof), de rechter
boosterraket bereikten die daardoor nog
eens extra werd afgekoeld.
Beide stuwraketten bestaan uit een
aantal segmenten die door middel van
twee interne afdichtringen voorziene U-
vormige profielen hermetisch aan elkaar
zijn bevestigd. Hermetisch? Nee, niet zo
erg hermetisch, zo bleek al aan het eind
van 1983 toen de negende Shuttle-expe
ditie van de Columbia, na drie weken op
het lanceerplatform te hebben doorge
bracht, werd afgelast om één van de vas
te brandstofraketten nog eens aan een
grondig onderzoek te onderwerpen.
De toenmalige technici vertelden de
huidige presidentiële commissieleden
dat, toen ze de segmenten van de stuw
raketten loshaalden, het water uit de
verbindingen stroomde! Er werd her
haaldelijk melding gemaakt van water
in die verbindingen, maar klaarblijkelijk
Mostert kenschetst zichzelf als een
nogal 'inventief baasje'. Op technisch
gebied mocht hij graag wat nieuws be
denken, eigen ideeën uitwerken en toe
passen. Maar in de praktijk viel dat wel
tegen. "Ik kreeg het gevoel dat je de
techniek toch beter als hobby kan be
drijven dan als broodwinning. En als je
die hobby dan beoefent met een bepaald
oogmerk, bijvoorbeeld ten bate van de
kerk, dan kan het nog een noodzaak
worden ook".
Op dót punt gekomen kan Mostert zijn
bezoeker met tal van voorbeelden haar
fijn uitleggen dat zijn knutseldrift geen
diefstal van kostbare uren is die hij beter
kon besteden aan studie of huisbezoek.
"Ik kom alleen tegemoet aan vriendelij
ke verzoeken in de kring van de kerk.
Nooit heb ik een advertentie gezet zo in
de trant van: kom naar Mostert voor al
uw elektronische behoeften. De nood
wordt me soms opgelegd. Wat denk je
van een dovenlijn in de kerk die in
plaats van 3500 nu maar 35 gulden kost
te? Als ik wat maak, is dat tien tot hon
derd keer zo goedkoop. Fn het is goéd".
Zo heeft hij tientallen geluids- en do-
veninstallaties in kerken aangelegd. Het
is simpel een kwestie van mond-tot-
mond-reclame.
De vorige dominee van 's Graven
moer, die daar nog steeds - met pensioen
- woont, had een Friese klok die het al
is dat óf nooit tot de hoogste top van NA
SA doorgedrongen óf men vond het ge
woonweg onbelangrijk. Kennelijk is er
ook nooit bij stilgestaan dat dat water
wel eens zou kunnen bevriezen. En be
vriezend water oefent enorme krachten
uit als het ergens in zit opgesloten.
Lanceerprincipe
De leden van de presidentiële com
missie bekeken ook heel aandachtig het
lanceerprincipe van de Shuttle-expedi
ties. De motoren van de Shuttle zelf wor
den 'gevoed' door de al genoemde reus
achtige brandstoftank waaraan de
Shuttle vastzit. Zijn de Shuttle-motoren
eenmaal ontbrand, dan wordt het hele
systeem voorover gedrukt, de Shuttle zit
er immers 'naast'. Die voorwaartse be
weging nu wordt gecorrigeerd door de
twee stuwraketten. Die zijn niet voor
niets uit segmenten opgebouwd en die
segmenten kunnen een heel klein beetje
ten opzichte van elkaar bewegen.
Ze kunnen, overdreven gezegd, 'kron
kelen' als een dikke slang in een strakke
dwangbuis; niet teveel, maar voldoende
om de voorover hellende kracht van de
Shuttle-motoren teniet te doen. De
stuwraketten zijn dus niet alleen stu
wers, ze zijn ook stabilisatoren die rust
en regelmaat in het hele systeem moeten
brengen gedurende de tijd dat daar de
een hele tijd niet meer deed. De slinger
sloeg schuin door de kast heen. "Geef
mij eens een tangetje", beval collega
Mostert hem tijdens een koffievisite. De
oorzaak van het euvel bleek een pen
netje te zijn dat scheef in het uurwerk
zat.
"Ik heb bij een bezoek eens twee klok
ken gerepareerd onder de eerste kop
koffie en nog een ouderwets wekkertje,
waarvan de kleine wijzer slap omlaag
hing, onder het tweede kopje. En de kof
fie werd niet eens koud".
De dominee heeft dan ook, als hij naar
de huizen gaat, behalve een bijbel in zijn
binnenzak altijd het nodige gereedschap
bij zich: een vijltje, een gewone schroe
vendraaier, een kruiskop-schroeven-
draaier, een priem, een speciaal boortje
en een stukje vlakgom.
Lopend vuurtje
Zijn vaardigheid ging als een lopend
vuurtje door het protestantse dorp, waar
naast hervormden ook gereformeerden
en christelijke gereformeerden een kerk
hebben. "Er is nog altijd een zekere
schroom om het de dominee te vragen.
Maar daar hebben de schranderen wat
op gevonden. Als ze weten dat ik langs
kom zetten ze de kapotte klok gewoon
binnen mijn gezichtsveld. Laatst was ik
bij iemand die een klok had die wel veer
tig keer sloeg toen het drie uur was. Dat
ding blééf maar slaan en zo luid dat je
elkaar nauwelijks meer kon verstaan.
Nou, zoiets valt natuurlijk wel op. Of ik
daar soms wat aan kon doen...."
In het nabijgelegen 's Grevelduin -
geestelijk iets zwaarder op de hand dan
's Gravenmoer - vinden de mensen het
niet zo netjes als een dominee al dat
prutsen als liefhebberij praktizeert.
Toen daar een ringleiding in de kerk no
dig was, mocht de pastor van 's Graven
moer wel adviseren en wat experimente
ren, maar de echte uitvoering liet men
toch liever aan een ander over. Gecon
fronteerd echter met de officiële prijsop
gave van f. 2300 ging het kerkbestuur
uiteindelijk overstag. "Ze zijn toen toch
maar met mij in zee gaan. Voor een paar
tientjes en de kosten van de benzine. En
de leiding werkt prima".
Mostert is dus geen schoenmaker die
zich by zijn leest houdt Hij geeft dat grif
toe. Maar als hij de gemeente der gelovi
gen een financieel voordeeltje kan be
zorgen, voelt hij zich precies zo geroe
pen als wanneer hij een bazaar moet
openen of een draai moet geven aan een
kerkelijk rad van avontuur. De kerk
moet gebruik maken van verborgen ta
lenten.
Ook het fijnere werk gaat hem redelijk
af. Onlangs klopte een gemeentelid bij
hem aan met een horloge kleiner dan
een dubbeltje. "Dan merk je pas goed
dat je naast technisch inzicht ook een
dosis feeling moet hebben. Het uithalen
en weer inzetten van dat balansje en an
kertje was een uiterst secuur werk. Je
vingers zijn er veel te dik voor.
Werkelijk, toen ik het voor elkaar had
enorme lanceerkrachten op werkzaam
zijn. De onderste gedeelten van de stuw
raketten krijgen daarbij de grootste 'cor
rectie-klap' te verwerken; zij moeten de
intense vuurstralen van de motoren juist
zo richten dat de richting van de stuwen
de werking daarvan, samen met de voor-
overgerichte werking van de Shuttlemo
toren, een koers oplevert die precies
recht omhoog wijst. In NASA-termen
heet dit ingewikkelde dynamische pro
ces Main Engine Twang. De astronauten
in de cockpit merken dat heel goed,
want op het moment van het losbranden
van de motoren staat die cockpit bijna
een meter heen en weer te zwaaien.
De onderste segmenten van de stuw
raketten zullen zich dus het meest 'bui--
gen' in de richting van de Shuttle. En in
een verbinding van zo'n segment van de
rechter stuwraket had zich een ontoe
laatbare hoeveelheid ijs gevormd. Ver
moedelijk is dat segment daardoor zó
sterk uit zijn fatsoen gedrukt dat dit uit
eindelijk de ramp tot gevolg had. Het
witte wolKje dat op de filmbeelden was
te zien is zonder twijfel stoom geweest
van snel verdampend US' en water. Vol
gens de onderzoekers was de vrijwel di
rect daarna verschijnende donkere rook
pluim afkomstig van de twee verbran
dende interne afdichtringen en het vet
van die ringen.
stond ik te bibberen op m'n benen. Ik op
m'n 62ste...."
Orgel uit tv's
In de rommelkamer van de onder Mo
numentenzorg staande pastorie kan een
blind paard geen schade aanrichten.
Tenminste, dat denkt de leek bij eerste
oogopslag. Vergeet het maar. Alles ligt
er systematisch uitgestald, gereedschap
pen en onderdelen, zo voor het grijpen.
De dominee verontschuldigt zich alleen
voor het feit dat in het wat stoffige ver
trek zijn toga er zomaar tussen hangt,
aan een haakje tegen een open kast.
Maar nog wel met een beschermende
doek eroverheen.
Ook in zijn studeerkamer is de tech
niek doorgedrongen. Een aparte plank
in de boekenkast buigt door onder tech
nische handboeken en in een hoek van
het vertrek staat een elektronisch twee-
klaviers-pedaalharmonium te wachten
op afbouw. Dat orgel maakt Mostert van
afgedankte tv-onderdelen.
"Laten we zeggen dat een tv-toestel
duizend onderdelen bevat. Als er één vi
taal deeltje defect is, kan dat een reden
zijn om het weg te doen. Maar de 999
andere onderdelen zijn meestal dan nog
goed bruiklbaar. Dus zeg ik: geef dat
toestel maar aan mij. En zie, daarvan
bouw ik nu dit orgel".
De bouwer neemt plaats op de heuse
orgelbank en speelt een zelfbedachte in
leiding op een psalm. "Zo, dat künkt al
aardig, en nou is het nog niet eens
klaar", zegt hij vergenoegd.
Dat 's Gravenmoer - tweede dorp in
Nederland nu met een elektronisch
psalmbord aan de kansel - de pastor zijn
liefhebberij gunt, komt ook door het be
grip voor diens vader-zijn. De twee
zoons in het gezin hebben vaak een be
roep op pa moeten doen als een techni
sche puzzel hun te ingewikkeld was. De
een is radiologisch laborant geworden
en voortdurend in de weer met compu
tertoestellen, de ander is een doorgewin
terde zendamateur.
Op verzoek....
Per 1 januari volgend jaar maakt ds.
Mostert gebruik van de vut-regeling
voor predikanten. Hij heeft een huis ge
kocht in Gouda. "De jonge generatie
moet ook eens kans hebben".
Zijn plan is om dan het orgelspel weer
op te nemen. "Koraalvoorspelen compo-
En hier en daar ook wat knutselen aan
ringleidingen, doventelefoons, geluids
installaties, uurwerken en orgels? "Ach
nee, dat klinkt zo verschrikkelijk bedrij
vig. Laat ik maar zeggen: uitsluitend en
alleen op verzoek, en dan nog in beschei
den mate. Je weet wat ik daarnet heb
gezegd: het gaat in mijn geval niet om de
klokkenmaker maar om de Zaligma
ker".
Een echte dominee gaat principieel
nooit met vut of pensioen.
Veel te koud
Het is niet met zekerheid te zeggen of
de astronauten in de Shuttle wisten dat
er iets fout ging. Het bericht deed enige
tijd de ronde dat één van de astronauten
een halve minuut na de lancering zou
hebben gezegd 'dat er met de stuw
kracht iets niet in orde was', maar dat
bericht is niet bevestigd. Vast staat ech
ter wel dat een temperatuurbeeld van
het hele gevaarte, verkregen met infra-
rood-apparatuur, nog vóór de lancering
aantoonde dat het bewuste segment van
de rechter stuwraket een temperatuur
had van zeven graden onder nul, wat
veel te koud is.
Infrarood-specialisten schijnen dat te
hebben gemeld met het advies om niet
tot lancering over te gaan, maar ook dat
verhaal is niet met zekerheid te verifië
ren. Op zich is het een afschuwelijke ge
dachte dat de astronauten de ramp zou
den hebben zien aankomen. De Shuttle
zit immers aan de grote brandstoftank
gekluisterd totdat die helemaal leeg is;
pas dan kan er worden losgekoppeld.
Gaat er voor die tijd iets mis, dan kun
nen de mensen in de cockpit geen kant
uit.
Het Shuttle-programma ligt uiteraard
geheel stil. Critici roeren zich feller dan
ooit. Niet alleen zou de manier waarmee
de Shuttle in een baan om de aarde
wordt gebracht veel te omslachtig en
energie-verspillend zijn, maar ook zou
den de gevaren onaanvaardbaar hoog
zijn. De presidentiële commissie buigt
zich nu ook over de vraag of de klachten
en aanbevelingen, die in het verleden
door astronauten zelf zijn geuit, wel vol
doende serieus zijn genomen door NA
SA.
oEN APELDOORN
Van afgedankte tv-onderdelen maakt dominee Mostert een tweeklaviers-
pedaalharmonium.
