Zesde Vloot
weg uit Golf
tl
Noorden van Israël is weer terug bij af
Bouterse in geldnood
Actie VS toch niet 'perfect'
Italië opgelaten door
crisis om zuiderburen
Neergestort
Betrekking VS en
Griekenland warmer
rf:
VRIJDAG 28 MAART 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
ROME - De zucht van verlichting
waarmee Italië het einde van de
Amerikaanse manoeuvres voor de
Libische kust verwelkomde, zal
heel begrijpelijk zijn voor wie er
een ogenblik de kaart op nakijkt:
de vroegere kolonie ligt niet verder
dan een paar honderd kilometer
van de zuidelijkste Italiaanse ei
landjes. Zoals premier Craxi het in
zijn antwoord aan de Kamer uit-
door
Hein ten Kortenaar
drukte: „Italië wenst geen oorlog
aan zijn voordeur".
Het grote belang dat de Italiaan
se regering hecht aan vrede in de
Middellandse Zee heeft er dan ook
WASHINGTON - De Amerikaanse Middellandse-Zeevloot heeft zich gisteren terugge- voor gezorgd, dat de betrekkingen
trokken uit de omstreden Golf van Sirte, die Libië tot zijn territoriale wateren rekent. met Libië n°oit echtgevaar zijn
Sedert maandag hebben daar geen gevechtshandelingen meer plaatsgehad en president LmenU°zoalf n?de\aSg op
Reagan beloonde het optreden van zijn marinestrijdkrachten met een telegram: Well het Romeinse vliegveld Fiumicino
done' (Goed gedaan). van afgelopen december,
wapens d.e pas betrekkelijk kort bultenland staan onder v00rtdu.
schij n Hjk hechter dan die varTén ig
ander westers land, zodat Italië het
Deskundigen op het gebied van meest geschikt was om de Britse
terrorisme veronderstellen niet dat belangen in Libië te behartigen,
Gaddafi onmiddellijk zijn zelf- 'toen de Engelse regering, na de
moordeskaders op pad zal sturen, schietpartij voor de Libische am-
hoewel de VS over aanwijzingen bassade in Londen van twee jaar
beschikken dat hij verkenners geleden, de diplomatieke betrek-
heeft uitgezonden. De specialisten kingen met dat land verbrak,
verwachten dat hij enkele maan- Behalve de diplomatieke belan
den zal wachten, totdat de Ameri- gen heeft Italië ook grote handels-
kaanse aandacht weer verslapt. belangen in Libië. Het is zonder
Minister van defensie Weinberger
noemde de operatie 'in elk opzicht
succesvol' en de voorzitter van de
stafchefs van leger, luchtmacht,
marine en mariniers, admiraal Cro
we, noemde die 'foutloos'.
Tot gisteren echter was het Pen
tagon er nog steeds niet in ge
slaagd nauwkeurig de omvang van
door
Henk Kolb
de Amerikaanse militaire 'succes
sen' vast te stellen. Volgens de laat
ste berichten staat nu vast dat twee
Libische patrouilleboten 'zwaar
beschadigd' zijn en dat drie andere
met onbekend resultaat werden
aangevallen.
Dagelijks andere berichten van
het ministerie van defensie en het
Witte Huis spraken aanvankelijk
van twee gezonken boten en een
beschadigd vaartuig, later van vier
gezonken boten. Maar toen die tel
ling aan de laatste gegevens van de
inlichtingendiensten werd getoetst
bleek zij niet meer te kloppen.
De hypermoderne kruiser York-
town schoot weliswaar een kruis
raket voor de korte afstand af naar
een naderend patrouillevaartuig
dat plotseling snelheid verhoogde
en zijn vuurleidingsradar inscha
kelde, maar de aanvankelijk gesig
naleerde voltreffer is inmiddels te
ruggebracht tot een over de hori
zon waargenomen lichtflits van
een ontploffing. De marine zou nog
nagaan wat de raket precies had
geraakt.
De aanvankelijke juichtonen
over het perfecte functioneren van
PARIJS (AFP) - Een straaljager lijfwacht toegewezen gekregen als
van het type Jaguar van de Franse voorzorg tegen Libische aansla-
luchtmacht is gisteren neergestort gen. De regering m Washington
op een volkswijk van Bangui, de zou een dergelijke beveiliging zelfs DEN HAAG - De slechte economische toestand in
hoofdstad van Centrafrika. Daarbij willen uitstrekken tot functionaris- Suriname heelt de legertop gedwongen om via handel
zijn 22 doden en een dertigtal ge- sen °P lagere niveaus in de hiërar- in cocaine aan geld te komen. Dat is de mening van de
wonden gevallen zo heeft de Fran- chie. omdat Gaddafi dreigt elk Raad voor de Bevrijding van Suriname. Het bewind
se zaakgelastigde in Bangui, mee- Amerikaans doelwit onder schot te heeft het geld volgens de Raad hard nodig want het is
gedeeld zullen nemen. Op belangrijke zo goed als bankroet.
Na hét ongelul? deden zich in vliegvelden in de VS is de controle
Bangui enkele anti-Franse demon- zeer verscherpt en ook belangrijke
straties voor.
meer Libiës voornaamste han
delspartner in de EG: volgens de
gegevens van de Europese Com
missie importeerde Italië in 1984
voor een waarde van 3.514 miljoen
ecu op een totale Europese import
van 9.009 miljoen, terwijl de export
in datzelfde jaar 2.114 miljoen ecu
bedroeg, op een totaal van 4.338
miljoen.
Sindsdien zijn de cijfers iets ge
daald, zowel door ae Libische de-
viezenmoeilijkheden ten gevolge
van de dalende petroleumprijzen
als door het jarenlange touwtrek
ken over de betalingen aan de Ita
liaanse ondernemingen die in Li
bië werkzaam zijn.
Dat zijn er heel wat: van de grote
staats- en particuliere ondernemin
gen die wegen, aquaducten en ha
vens aanleggen (zoals de nieuwe
militaire haven van Al Choms, de
grootste van de Middellandse Zee,
vooral bestemd voor de Sowjet-
vloot) tot de tientallen kleinere fir
ma's die het land hebben voorzien
van hoogovens, pijpleidingen, raf
finaderijen, plastic- en kunstmest-
fabrieken en ontzoutingsinstalla-
ties, gedeeltelijk ongebruikt door
toenemend geldgebrek.
Al met al werken in Libië onge
veer 8500 Italianen tegen hogere lo
nen dan ze in het vaderland zouden
verdienen. Het lag dan ook voor de
hand, dat Italië in januari van dit
jaar niet zou ingaan op het Ameri
kaanse verzoek om een economi
sche boycot tegen Libië te voeren.
De enige beperking waartoe de re
gering bereid was, was die op de
wapenexport, waaraan nog veelbe
tekenend het woordje 'gevaarlijke'
werd toegevoegd.
Na de Sowjet-Unie, die het leeu-
wedeel voor zijn rekening neemt;
is Italië namelyk, met Frankrijk, duideijk hoe het officiële export
Libië's grootste wapenleverancier, verbod op 'gevaarlijke wapens in
Italië's bijdrage, voor zover be- de praktijk wordt toegepast. In ie
kend, omvat 160 éénmotorige op- der geval gaan er in het Italiaanse
Craxi: voorzichtig.
120-
werden toegevoegd (en waarover
in het Congres ten aanzien van hun
betrouwbaarheid bezwaren waren
gerezen) zijn dan ook verstorven.
De raketten werden, naar men
moet aannemen, afgevuurd met de
bedoeling om de vijf Libische kor
vetten te vernietigen, die in de
schaarse en verwarde berichtge
ving als doelwit werden genoemd.
Twee beschadigingen en onzeker
heid over de uitwerking van drie
andere lanceringen zou geen in
drukwekkende score zijn.
Speer
De Amerikaanse schepen heb
ben in de wateren van de Golf van
Sirte 75 uur geopereerd en ge
vechtsvliegtuigen hebben 188
vluchten gemaakt. De VS hebben
kennelijk zo snel mogelijk de kans
aangegrepen om het gewapende
conflict met Libië over een betrek
kelijk onbelangrijk stuk Libisch
kustwater tot een minimum te be
perken. Wat Reagan bestempelde
als 'speer en schild vSn Ameri
kaans beleid in een onevenwichtig
probleemgebied' moest zich gister
middag om half zes Nederlandse
tijd buiten het gebied bevinden dat
de luchtverkeersleiding in Tripoli
bestrijkt.
Gaddafi heeft inmiddels bekend
gemaakt dat hy voor de kust van
Tripoli zelf vlootmanoeuvres gaat
houden, naar de Amerikanen ver
onderstellen om in beeld te bren
gen hoe zijn marine de Amerikaan
se vloot op de vlucht heeft gejaagd.
De Amerikaanse vloot vaart meer BONN (AFP/Rtr) - De eerste kruisraketinstallatie in de Bondsrepubliek zal vanaf eind maart operationeel zijn
dan 160 kilometer naèr het oosten in Wüschheim, waar de 38e Amerikaanse tactische brigade is gestationeerd.
en zal volgens zegslieden van het Op deze basis - -
Pentagon de Libische activiteiten geplaatst.
Aer zee negeren.
De Amerikaanse minister van
marine Lehman en de chef van de
marinestaf hebben inmiddels een
leidingsvliegtuigen Agusta,
tel transportvliegtuigen Aeritalia op
G-222, zware en lichte pantserwa
gens van FIAT en OTO Meiara, 200
Leopardtanks in de speciale versie
voor hete klimaten, eveneens van
OTO Meiara, en vier korvetten.
Maar de belangrijkste Italiaanse
wapenleveranties betreffen het.ra-
kettenarsenaal: behalve het uitge
breide systeem van Sowjet-raket-
ten beschikt Libië ook over onbe
kende aantallen raketten van Ita
liaanse makelij, van het door Sele-
nia ontworpen type Aspide en de
door OTO Meiara gefabriceerde ty
pes Otomat en Albatros. Het is on-
parlement herhaaldelijk stemmen
de export van alle soorten
wapens naar Libië te verbieden.
Grote vrees dat Libië Gaddafi's
dreigementen tegen de NAVO-ba-
ses in Italië ook daadwerkelijk zal
kunnen uitvoeren, bestaat er overi
gens niet. Daarvoor is de zuidelijke
flank van de NAVO te zwaar bewa
pend en beschermd door een bijna
ondoordringbaar radarsysteem.
Bijna: want enkele jaren geleden
werd een laagvliegende Libische
straaljager pas opgemerkt, toen hij
zich tegen de Aspromonte, het ge
bergte aan de uiterste zuidpunt
van de 'laars' te pletter vloog.
door Frans van Hasselt
gebouwen en ambassades in het
ADVERTENTIE
door
Bob Mantiri
DE HUISHOUDBEURS WORDT DIT JAAR WEER EEN
FANTASTISCH EVENEMENT WAAR U IN DE BEKENDE
EN GEZELLIGE SFEER ONTELBARE NIEUWE DINGEN ZULT
ONTDEKKEN. DE HUISHOUDBEURS - INFORMATIEF VOOR
DE HELE FAMILIE.
DE LAATSTE SNUFJES
Verrassende keuken
combinaties en badkamers, evenals de nieuwste
huishoudelijke apparaten.
Beleef nu al vakantie- j
voorpret met toeristische infor- VAKANTIE
matie uit binnen- en buitenland. 1
En kom kijken bij 'Nederland Kijken en Kieken'.
i A iA Inte
kunnen
beurs h
Interieur I of loop eens over de internationaal
861 georiënteerde Interieur RAI,
de tentoonstelling voor kreatief wonen,
met veel moderne design-meubelen,
Ook doe-het-zelvers HET KARWEIHUIS
kunnen op de Huishoud-
beurs hun hart ophalen. Bekijk en test er de
nieuwste gereedschappen
en materialen.
Voor het aanbieden van het vliegveld van Paramari
bo, Zanderij, als doorvoerpost voor cocaihehandel
vroeg de in Miami gearresteerde kapitein Boerenveen
een miljoen dollar per zending cocaine, zo bleek uit de
verklaringen van de Amerikaanse agent die de Surina
mer afgelopen maandag arresteerde.
Sinds Nederland zijn ontwikkelingshulp in 1982 op
schortte ging het snel bergafwaarts met de economie
van Suriname. Corruptie onder de legerofficieren ver
snelde dit proces nog meer. Blijkens cijfers van de
Interamerikaanse ontwikkelingsbank heeft Suriname
op het ogenblik een tekort op de lopende rekening
ligt nagenoeg stil en bij grote ondernemingen als Su-
ralco, Alcoa en Biliton wordt nog maar op halve
kracht gedraaid. De bauxietmaatschappjj Suralco
heeft een groot deel van haar inkomsten moeten af
staan aan de militairen. Deze financiële aderlating is
er de oorzaak van dat deze onderneming al enige we
ken geen lonen heeft kunnen uitbetalen en moest
overgaan tot massa-ontslagen.
Ook de directie van CKC, een van de grootste wa
renhuizen in Suriname, heeft honderden werknemers
moeten ontslaan als gevolg van enorme deviezen-
schaarste, waardoor CKC geen grondstoffen kon in
voeren. De produktie is hier zo goed als stil komen te
liggen. Diplomatieke waarnemers verwachten elk
ogenblik een sociale uitbarsting in de voormalige Ne
derlandse kolonie.
Fiat
Bouterse heeft in februari vorig jaar geprobeerd om
van Libië een lening los te krijgen van honderd mil
joen dollar. Hij is daarvoor speciaal naar Tripoli ge
reisd voor een ontmoeting met kolonel Gaddafi, maar
ondanks de toezegging van de Libische leider zou
i 172 miljoen Amerikaanse dollars. Bij deze bank Bouterse nog geen cent hebben gezien,
staat het regime van Bouterse voor acht miljoen dollar
in het krijt. Het Internationale Monetaire Fonds wei
gerde een miljarden-lening te verstrekken omdat Bou
terse niet bereid
Ook het akkoord dat de regering in juni van het
rig jaar met de Italiaanse autogigant Fiat heeft geslo-
de assemblage van auto's iri Suriname is nog
gen in te voeren, zoals onder
overheidsapparaat en devaluatie
gulden.
De belangstelling van het buitenland om in het land
te investeren is nihil. Er is geen toerisme, de handel
noodzakelijke hervormin- niet uitgevoerd. Krachtens de met Fiat gesloten raam-
iT sanejjjjg y-j
overeenkomst zou Suriname voor de komende vijf
de Surinaamse jaar jaarlijks kunnen rekenen op een krediet van ruim
10 miljoen dollar. Ook financiële toezeggingen van
Brazilië en van Colombia in maart vorig jaar werden
niet gehonoreerd.
ATHENE - „Positief, vriendschappelijk en vruchtbaar" noemde de
Griekse premier Andreas Papandreou gisteren het klimaat waarin de
besprekingen met de bezoekende Amerikaanse minister van buitenland
se zaken Shultz waren gevoerd. De ontmoeting had 'een nieuwe fase'
ingeluid en was 'een van de belangrijkste die ooit in ons land hebben
plaatsgevonden'
Ook Shultz sprak, iets minder uitbundig, van 'oprechte en constructie
ve besprekingen'. Het 'kalmere vaarwater' waarin de Grieks-Amerikaan
se betrekkingen waren geraakt - een uitdrukking die door Papandreou al
vorig jaar was gebruikt - werd nu ook door Shultz gememoreerd en hij
sprak ook enige malen- van een 'stap-voor-stap'-diplomatie, die goede
resultaten had afgeworpen. Papandreou, weer wat grootscheepser, con
stateerde 'een grote step voorwaarts' in de verhouding met de Verenigde
Staten.
Waaruit die vooruitgang nu^precies zal bestaan, zal wellicht de komen
de weken blijken, bijvoorbeeld in de Cyprus-kwestie, waarover ongetwij
feld uitvoerig is gesproken en waarin Shultz zich uitsprak voor de initia
tieven van VN-secretaris-generaal Perez de Cuellar, die officieel nog niet
bekend zijn, maar die zowel van Griekenland als van Turkije zeer grote
concessies zullen vragen. Aangaande'de nijpende kwestie van de Ameri
kaanse bases in Griekenland, die volgens de Griekse regering na 1988, als
het desbetreffende verdrag afloopt, zullen moeten verdwijnen, zeiden
zowel Shultz als Papandreou dat 'geen conclusie was bereikt'.
De Amerikaanse minister verklaarde echter, dat hierover 'ruimschoots
vóór 1988 een serieuze discussie zal plaatsvinden' en las deze passage
tijdens zijn persconferentie nog een paar keer voor. Papandreou van zijn
kant refereerde nog eens aan zijn eerder gedebiteerde voorstel dat over
een nieuw verdrag kan worden onderhandeld als de Amerikanen over het»
huidige niet tevreden zijn en het opzeggen.
Shultz echter zei, dat van zo'n opzegging geen sprake was en dat 'het
verdrag uitstekend functioneert'. Er zouden ook nieuwe uitgaven worden
gedaan ter modernisering van de bases, zo zei hij er veelbetekenend bij.
Tegenbezoek
De Griekse minister van buitenlandse zaken Papoulias is voor een te
genbezoek in de Verenigde Staten uitgenodigd en bij verdere verbetering
van de betrekkingen is er ook een uitnodiging in zicht voor premier Pa
pandreou, 'op een voor beide regeringen geëigend moment', aldus
Shultz. Op de vraag, of hij Griekenland nu een veilig land achtte, voor
toeristen, antwoordde de minister met een simpel 'ja'.
De warme en zelfs bijna idyllische atmosfeer die door dit bezoek is
geschapen, is er vooralsnog het voornaamste produkt van en staat in
nogal schrille tegenstelling tot de wat schrale indrukken die van Shultz'
voorafgaande verblijf in Turkije zijn blijven hangen. De nieuwe Grieks-
Amerikaanse warmte zou zelfs het onbehagen in de Turkse pers nog
kunnen versterken.
Maar die 'diplomatieke warmte' staat eveneens in contrast met de posi
tie die de regeringsgezinde pers in Griekenland is blijven innemen en
sterk anti-Amerikaans is gebleven. Terwijl bijvoorbeeld Papoulias aan
het diner zijn leedwezen uitdrukte over het opblazen door een terreur
groep, vlak voor Shultz' komst, van het standbeeld van Truman in Athe
ne en zelfs de bijdrage van de Verenigde Staten aan het herstel van Grie
kenland na de Tweede Wereldoorlog memoreerde, neemt de socialisti
sche pers een overwegend schaterende houding aan over de nu horizon
tale positie van de vroegere president.
Iets dergelijks is er aan de hand met de Amerikaanse acties aan de
Libische kust, die door de regeringsgezinde pers en zelfs door de socialis
tische partij zelf scherp zijn veroordeeld, terwijl Papoulias. die bekend
stond als een 'Derde Wereld-minister' en Gaddafi meermalen heeft verde
digd, zich ditmaal uitdrukkelijk onthield van rechtstreekse kritiek op het
Amerikaanse optredem
VEEL OVER MODE 1 Een hele hal is gewijd
J aan mode. Snuffelen o
vele stands met stoffen, accessoires, cosmetica,
etc. Maar liefst vijf modeshows per dag!
EN NIET TE VERGETEN De Bruidenshow, De Negen
Maanden Beurs (vanaf 9 anril'
Maanden Beurs (vanaf 9 april),
100 jaar Verkade Museum, Portugal Gastland.
3 t/m 13 april
Openingstijden; dagelijks van 10 tol 18 uur, maandag 7
van 10 tot 22 uur, zaterdag en zondag van 10 tot 11 uur.
Voordelige Trcin-Tocgang-biljcticn verkrijgbaar bij vele NS-stations.
RAI Amsterdam
dinsdag 8 april
TEL AVIV - Acht maanden na de
terugtrekking van het Israëlische
leger uit Libanon zijn er weer ge
wonden onder de burgerbevolking
gevallen in het noorden van Israël.
Aan de vanuit Zuid-Libanon afge
vuurde Katusja-rakët die gister
morgen op een schoolplein in Ky-
riat Shmona explodeerde zat het
'visitekaartje' van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie (PLO). En
daarmee was Israël sinds het echec
van de Libanonoorlog weer terug
bij af.
door
Taco Slagter
Het militaire antwoord op de
aanval liet zich raden. Geen uur la
ter dumpten Israëlische gevechts
jagers bommen op het hoofdkwar
tier van El Fatah, de grootste groe
pering van de PLO van Jasser Ara
fat, in de buurt van de Libanese ha
venstad Sidon. Was het resultaat
van de raket drie gewonde scholie
ren en een leraar, de bommen kost
ten het leven aan tien mensen, on
der wie drie palestjjnse guerilla-
strljders, en veroorzaakten twintig
gewonden.
-Niet het vliegend projectiel op
zichzelf plaats Israël voor de situa
tie zoals die bestond voor de inva
sie in 1982 - Galilea werd toen da
gelijks bestookt giet raketten door
de PLO -, maar het feit dat de des
tijds door de overmacht van het Is
raëlische leger veijaagde Palestijn
se strijders weer op hun uitvalposi-
ties rond de vluchtelingenkampen
in Zuid-Libanbon zijn neergestre
ken.
de naaste mede- dê afgelopen maanden in het rond.
Arafat, Abu Iyyad, Weliswaar bereikten slechts drie
zijn dat er wat Libanon betreft i
totaal achtduizend van de 17.000
waarover de militaire tak van de
PLO beschikt. In een interview
met een persbureau van de Golf
staten zei Iyyad onlangs dat de
aanvallen op Israël in alle facetten
zullen worden verdubbeld, in ver
gelijking met de 'vooroorlogse' toe
stand.
Het lijkt erop dat uitspraken van
de PLO-voorman worden beves
tigd. De Katusja-raketten vlogen
deze 122 mm explosieven Is-
raëls grondgebied, tientallen even
eens voor Israël bestemde projec
tielen kwamen neer op de hoofden
van de Libanezen in de door Israël
samen met het christenlegertje van
generaal Lahad (SLA) gecontro
leerde veiligheidszone langs de
noordgrens.
Infiltreren
Zoals afgelopen dinsdag toen
twaalf van die Russische raketten
in de strip terecht kwamen. Als
vergelding bombardeerde de SLA
met artilleriegranaten urenlang het
Palestijnse vluchtelingenkamp van
Nabatiya. Het resultaat: drie doden
en twintig gewonden. Bovendien
staan de nog honderden in Zuid-
Libanon aanwezige zwaar bewa
pende Israëlische soldaten steeds
vaker oog in oog met groepjes pale-
stljnen die proberen via de buffer
zone Israël te infiltreren. Er waren
weken bij dat Israëlische patrouil
les achttien keer op zwaar gewa
pende insluipers stootten. Zes Is
raëlische soldaten verloren de af
gelopen acht maanden daarbij het
leven en twintig raakten gewond.
Zuid-Libanon wordt geken
merkt door een delicaat evenwicht
dat niet alleen door de toenemende
PLO-activiteiten wordt bedreigd.
Er zijn nog drie andere hoofdoorza
ken die het de Israëliërs en daar
mee het achterland steeds moeilij
ker maken. Syrië en Iran animeren
met geld en wapens op grote
schaal sji'itische fundamentalisten
in Libanon, en in het bijzonder de
van ontvoeringen beruchte Hez-
bollah-beweging, de strijd tegen de
.'zionistische vijand' op te voeren.
Er is een eensgezinde wil onder
alle strijdende organisaties in Liba
non de Israëlische troepen uit de
veiligheidszone te verjagen en
daarmee het Zuid-Libanese leger.
Hoewel de in de Amal van Nabih
Berri verenigde sji'iten met alle
macht willen voorkomen dat de
PLO in Zuid-Libanon weer een
machtsfactor wordt, werken ze
met de palesrfjnen samen als het er
op aankomt de Israëlische solda
ten uit Libanon te verdrijven.
In die gecompliceerde situatie
heeft Israël, als het gaat om de be
veiliging van het noordon, in feite
maar twee keuzemogelijkheden:
de miltaire aanwezigheid opvoeren
met daaraan inherent meer wraak
acties, of de laatste soldaat daad
werkelijk op eigen grondgebied te
rughalen. Bij de eerste mogelijk
heid is de kans zeer groot dat de
gematigde sji'iten van Zuid-Liba
non, en dat zijn er altijd nog hon
derdduizenden, zich massaal zul
len aansluiten bij de verzetsstrij
ders. In het tweede geval wordt Is
raël gedwongen het 'terrorisme' op
'eigen bodem te bestrijden. Boven
dien is daarmee vanwege het weg
vallen van de Israëlische onder
steuning de functie van de SLA
uitgeteld. De overeenkomst is ech
ter dat in beide opties de toestand
voor Noord-Israël van vóór de Li
banonoorlog zich herhaalt.
