'We stoeien met het Journaal'
Druk avondje dubbelkijken
TV-rubriek
Nieuwe hoofdredacteur Peter Brusse:
Gedreven cellospel Despalj
Levendige Johannes Passion
Helloise: zwaar op de maag
Ik schaam me er niet voor, ik heb
twee tv-toestellen boven elkaar
staan, en sinds het Tweede Tele
visietoestel is uitgevonden kijk
ik dus al dubbel: twee beelden
aan, een geluid aan, een geluid
uit. Dat was, voor mij als tv-criti-
cus, vooral handig toen het twee
de net het eerste net kwam assis
teren, want dan kon ik beide net
ten in de gaten houden. Mij ont
ging daardoor niets.
Tegenwoordig kan ik negen
netten ontvangen, maar dacht u
nu dat ik negen toestellen op el
kaar had gestapeld? Nee, het zijn
nog steeds die twee, waardoor ik
maar tweenegende van het we
reldgebeuren kan coveren.
Woensdagavond brak mij dat le
lijk op. Drie verschillende Euro
pacupwedstrijden werden gelijk
tijdig uitgezonden, en dan was er
ook nog een zender met de ver
kiezingsuitslagen... een mens
met een gezonde belangstelling
voor extremen kwam ogen, oren
en toestellen te kort! De bal lag
bij de een nog niet bij de hoek-
vlag, of hij werd bij de ander al
door de keeper uit de lucht ge
plukt! Was dat al tamelijk ver
warrend, de verwarring steeg pas
werkelijk ten top toen ik op de
bovenste zender Joop den Uyl in
debat zag met Ruud Lubbers en
Ed Nijpels, en op de onderste
zender Wim Kok met Ruud de
Korte en Bert de Vries. De top en
de subtop. Europacup 1 en Euro
pacup 2. Joop zei iets en dan ant
woordde Bert, waarop Ruud in
de rede viel, maar welke Ruud,
de Ruud van boven of de Ruud
van onderen? En zei hij dat dan
tegen Joop of tegen Wim? Had
den we nog mazzel dat het Derde
Net er nog niet was, want dan
hadden we Max van den Berg,
Piet Bukman en die jongen van
Kamminga er ook nog bij gehad
en zou het helemaal niet meer te
volgen zijn geweest!
Wim Kok werd nog even boos
c.q. pisnijdig toen Bert de Vries
opmerkte dat zijn CDA zich toch
nog heel aardig gehandhaafd
had, ondanks het maandenlange
Ardennenoffensief dat de PvdA,
het FNV en de VARA tegen de
regeringscoalitie had uitgevoerd.
Wim Kok zei zich te ergeren aan
zulk onzakelijk gepraat, omdat
hij zich immers ook niet beklaag
de over de steun die de rege
ringscoalitie had gehad van de
AVRO en de KRO en aanverwan
te organisaties (als ik mij goed
herinner vergat hij De Telegraaf
te noemen), waarop Bert de
Vries opmerkte dat de heer Kok
toch helemaal niet geheimzinnig
hoefde te doen over die steun,
waarop Wim Kok nog kwaaier
werd dan hij al was, kortom: ik
voorspel de PvdA nog een gou
den toekomst, nu zij een man aan
de top heeft die zich waratje nog
echt boos kan maken over het
Haags soort geneuzel en gechica
neer dat blijkbaar bij de politieke
omgangstaal hoort. Alles wat ge
zegd wordt, wordt, alvorens aan
de buitenlucht te worden bloot
gesteld, omwikkeld met een
soort isolatiemateriaal (roc-
kwool, piepschuim), waardoor
elk woord met een zacht plofje
neerkomt zonder ook maar enige
blikschade te veroorzaken.
Schuimt en kan niet krassen. Al
leen blijkt Wim Kok nu juist al
lergisch te zijn voor dat wollige,
dat indirecte, dat versluierende
taalgebruik en roept au!, waar
anderen in slaap gewiegd wor
den. Hoe kan het nou toch be
staan, riep hij ongeveer uit, dat
het CDA nu nog staat te juichen
terwijl er verlies geleden is? Ant
woord van Bert de Vries: we
V-f J
■rv» J
m*zr
door
1
Nico Scheepmaker
gaan toch ook niet jammeren als
we gewonnen hebben!
Wilt u geloven dat ik daar een
tijdje over heb zitten nadenken?
Ontkrachtte De Vries daarmee
nu Koks opmerking, of versterk
te hij deze alleen maar? Er zat
een zekere logica in: jij vindt het
gek dat ik hoera roep als het stor
tregent (terwijl ik net op het punt
stond uit kamperen te gaan),
maar je vindt het toch ook niet
gek als ik in dezelfde situatie in
jammerklachten uitbarst als de
zon schijnt! O nee? Ik denk dat
Wim Kok dat net zo idioot vindt!
Bovendien, nu ik er nog eens
goed over nadenk, zei De Vries
niet dat het CDA immers ook in
gejammer uitbarst als het ge
wonnen heeft, zoals het in ge
juich uitbarst als het verloren
heeft, nee, hij zei: we gaat toch
ook NIET jammeren als we ge
wonnen hebben! Eerst sugge
reert hij dus dat het logisch is dat
hij hoera roept bij verlies omdat
hij ook bah roept bij winst, maar
in werkelijkheid (als je alle isola
tiemateriaal eraf gepulkt hebt)
zegt hy dus dat hij verbaasd is
dat Wim Kok het raar vindt dat
hij juicht by verlies, terwijl deze
het toch niet verbaasd zal zijn
over het feit dat hy NIET jam
mert bij winst. Kunt u het nog
volgen? Ikzelf nauwelijks. Maar
ik weet wel dat ik gelijk had een
tijdje over die 'riposte' van Bert
de Vries na te denken, want ze
klopt van geen kanten. Ik be
dacht even dat voetbaltrainers
hetzelfde doen: de eigen tekort
komingen versluieren, de sterke
punten van de tegenpartij af
zwakken. Maar dat is in feite niet
zo. Voor de wedstrijd zal de trai
ner eerder de kwaliteiten van de
tegenstander overdrijven, en
heeft die tegenstander de wed
strijd eenmaal gewonnen, dan
zal hij weliswaar wijzen op eigen
gebrek aan geluk, op gemiste
kansen, maar hij zal ook de te
genstander de hemel in prijzen
('ze waren domweg te sterk voor
ons'). Dat is het wat zo tegenstaat
in dat politiek gebabbel in Den
Haag: ze zyn niet sportsmanlike.
No cricket. En no squash.
Peter Brusse (50) is sinds een halfjaar hoofdredacteur
van het NOS-Journaal. Voor die tijd werkte hij 21 jaar
als correspondent in Londen en vanaf 1978 in dezelfde
functie voor datzelfde journaal. Daarvoor werkte hij
twee jaar bij de Haagse Post, maakte zijn rechtenstudie
niet af en pleegde als kleuter een aanslag op een trein
van de bezetter.
HILVERSUM (GPD) - In het öor-
logsjaar 1941 sluipen in de buurt
van het Noordhollandse Bergen
twee jongetjes van 4 en 5 jaar langs
de spoorbaan. Wanneer niemand
kijkt, zetten de twee een wissel om
en maken zich uit de voeten. Even
later neemt een Duitse trein een
verkeerd spoor en belandt in het
zand. De aanslag van het Kleuter-
verzet is gelukt. „We, mijn broer
Mark en ik, durfden drie dagen het
huis niet uit", zegt Peter Brusse
(50) er nu over. Het zou bij die ene
verzetsdaad blijven. „Ik heb daar
na nooit meer de neiging gehad om
een trein te laten ontsporen".
In die tijd werd de meest Engelse
van de Brussefamilie nog Bolke
genoemd. „A. D. Hildebraodt, de
schrijver van Bolke de Beer, kwam
toen bij ons over de vloer en ik zag
er uit als een beertje, dus heette ik
Bolke. Toen ik eenmaal naar de la
gere school ging, vond ik het niet
zo leuk meer en werd ik weer Pe
ter. Veel later, toen ik correspon
dent in Londen was, heb ik Bolke
nog een keer gebruikt. Er waren
mensen uit Nederland die het niet
eens waren met mijn verslagge
ving over de mijnwerkersstaking
in de Volkskrant. Ze schreven mij
een brief boordevol bezwaren die
pertinent niet waar waren. Ik heb
ze toen teruggeschreven en ze aan
geraden hun feitenkennis op te vij
zelen en ze aan bevolen eens Bolke
de Beer te lezen. Die mensen wa
ren daar zo kwaad over, dat ze een
scriptie uitgegeven hebben over
Bolke de Beer en mij onder de ti
tel: 'Oom Peter weet het beter',
waarin onder meer myn brief was
opgenomen. Verder spraken ze in
die scriptie van grote schande en
onrecht".
door
Fred van Garderen
Uit die Londense tijd kennen ve
len hem, want Brusse was 21 jaar
correspondent in Engeland voor
de Volkskrant. De laatste 7 jaar be
kleedde hij dezelfde functie voor
het NOS-Journaal, waar hij sinds
september vorig jaar hoofdredac
teur van is. „Waarom eigenlijk? De
uitdaging trok me wel aan".
Met deze overige stap is er wel
veel veranderd. Zijn dagtaak ziet er
heel anders uit: „Ik heb altijd al
leen gewerkt en nog nooit zoveel
vergaderd als de laatste zes maan
den. Dat is wennen. Er komen zo
veel meer toestanden op mij af. Ik
praat met mensen over onderwer
pen, hoe ze het aanpakken en wat
de faciliteiten zijn. En zo ben je
veel meer met andere dingen bezig
dan het Journaal zelf. De grote
strijd is dan ook om zoveel moge
lijk het journalistieke werk te kun
nen blijven doen en waar mogelijk
het manageriale af te stoten. Dat is
soms een probleem".
„Het is dan ook een hele over
gang voor me geweest. En je weet
het natuurlijk wel van tevoren,
maar dat is bij trouwen ook zo. 'Je
weet toch wel wat je deed toen je
ging trouwen?' 'Ja hoor, ik wist
wat ik deed toen ik ging trouwen'.
Jk bedoel maar...hahaha. Ik heb in
veel opzichten heimwee naar En
geland. Maar ja, als je ook 21 jaar
ergens gewoond heb en je kent alle
gebruiken en gewoonten van dat
land, dan zijn er ook een heleboel
dingen waar je heimwee naar kan
hebben. Heeft niet iedereen heim
wee naar de zonnige vakanties als
kind aan zee? Dat is nu verleden
tijd. Je gaat toch weer terug naar
het land waar je geboren bent, zo
als dat heet. Het was wel een moei
lijke beslissing, een zeer moeilijke
beslissing".
„Nadat ik benoemd was als
hoofdredacteur van het Journaal
sprak iedereen er over dat ik er een
Engels tintje aan zou gaan geven.
Al zou ik dat willen dan nog kan
dat niet. We zijn nu eenmaal Hol
landers en hebben onze eigen
ideeën over nieuws. Ik zal onge
twijfeld beinvloed zijn door mijn
verblijf in Engeland, maar of dat
weer te vertalen is naar het Jour
naal toe en of de de
hier werken er toe bereid zyn om
die invloeden over te nemen, lijkt
mij sterk".
„Het Nederlandse journaal is
veel trager vergeleken met het En
gelse, maar dat is nu eenmaal onze
opvoeding en traditie. In Engeland
leer je het op school, hier niet. Mijn
kinderen gingen met hun vijfde in
Londen naar school en moesten el
ke week thuis als huiswerk een op
stel maken. Op den duur werkt dat
door. Dat zie je toch ook bij politi
ci. Thatcher is kort en krachtig in
haar bewoording, zeer ter zake
doende. Tak, tak, tak... Dat zie je
Lubbers nooit doen. Ieder volk
krijgt dan ook het Journaal dat het
verdient".
„We zijn wel aan het stoeien met
het Journaal. Niet met grote con
cepten, maar geleidelijk aan. We
zijn nu bijvoorbeeld het half-elf-
journaal aan het bijspijkeren. Dat
wordt nu teveel beschouwd als een
stiefkind. Het is te statisch en moet
veel levendiger. En het moet een
eigen gezicht krijgen. Elk Journaal
moet dat op den duur krijgen. Het
half-zesjournaal is al anders dan
het acht-uuijournaal. En de resul
taten zijn er naar, want het aantal
kijkers stijgt".
„De kijkcijfers van het half-zes
journaal bijvoorbeeld zijn in een
jaar tijd verdubbeld. Het is kenne
lijk de formule die werkt. Daar
komt bij dat Maartje van Weegen
vertrouwenswekkend en geliefd is
en zo moet het ook. Nieuwslezers
hebben nu eenmaal die rol. Ze
moeten die mijnheer of mevrouw
van om de hoek zijn die vandaag
voor ons het nieuws hebben bijge
houden".
Natte voeten
„Iets is nieuws als het de mensen
bezighoudt. Ik ben er bijvoorbeeld
altijd voor geweest om het weer,
als dat opvallend is, een belangrij
ke rol te laten spelen in het nieuws.
De mensen praten daarover en wil
len weten hoe het verdergaat. Een
voorbeeld: ten tijde van Vietnam
was het in Engeland op een dag
beestenweer. Sneeuw, hagel,
storm, nattigheid, vreselijk. Het
BBC-news op tv, de nieuwslezer
verschijnt in beeld en begint:
'Good evening. This is the first ti
me that I'm reading the news with
wet feet. In Vietnam...' (Goeden
avond. Dit is de eerste keer dat ik
het nieuws lees met natte voeten.
In Vietnam...)".
„Dat vind ik fantastisch, want
die man zegt wat de mensen in de
huiskamers voelen. Ze zyn door
het slechte weer later thuis geko
men, omdat de treinen vertraging
hadden of om dat ze niet konden
fietsen. Als die man begonnen was
met 'Goedenavond. In Vietnam...',
dan had iedereen gedacht 'wat zal
mij dat een rotzorg zijn'. Maar nu
zegt hij 'natte voeten' en iedereen
denkt 'verdomd, hij heeft ook natte
voeten'. Dat schept een band en na
het constateren van die natte voe
ten, want het hele land heeft nu
eenmaal natte voeten, kan je als
nieuwslezer beginnen met 'In Viet
nam...'. Kijk, en dat is mijn credo".
„Bij het Journaal zitten nog men
sen aan wie je kunt merken dat ze
met radio zijn opgevoed. Bij het
Jeugdjournaal is dat anders. De
mensen daar zyn visueel zeer
ideeënrijk. Ze zijn dan ook het
voorbeeld voor de andere Jour
naals. Ze praten elk onderwerp
lang door; hoe ze het aanpakken en
hoe ze het in beeld brengen. Hoe
maak je het begrijpelijk voor de
kijkers Je kan dan ook merken dat
bij het Jeugdjournaal mensen
werken die met tv zijn opgevoed.
Dat zie ik terug bij mijn kinderen,
die zijn ook met tv opgevoed. Ze
zien andere dingen, zijn visueler.
Ik denk dan ook dat mijn generatie
teveel vast zit aan woorden en uit
spraken".
„Voor ons zijn de woorden van
een politicus zijn daden. Maar dat
geldt niet meer voor de tv-genera-
tie. Die kijken ook naar de glim
lach en naar de wijze waarop een
hand wordt gegeven. Wat je vroe
ger niet in de krant kon beschrij-
Peter Brusse: 'Het Nederlandse
journaal is veel trager dan het En
gelse'. (foto GPD)
ven is nu belangrijk geworden. Het
was een gimmick toen Gorbatsjov
en Reagan bij elkaar kwamen. Die
beide dames die dat theekransje
gingen doen, dat is voor de tv ge
maakt omdat het iets zegt dat je
niet in woorden kunt uitdrukken".
„De Amerikanen hebben nu ge
zien dat Russen gewone mensen
zijn, die er ook nog aardig uitzien.
Door tv krijg je dus andere metho
den van communiceren en ik denk
dat de jonge generatie dat eerder
ziet en door heeft en ook makkelij
ker mee kan werken. Bij de verkie
zingen zie je het toch ook. Het
wordt allemaal visueel gemaakt.
Eén grote luchtballon en natuur
lijk is het gimmick, maar je kunt
het niet meer wegdenken".
Oorlogsroman
„In Engeland kunnen ze zo af en
toe prachtige journaals maken. Die
zijn dan nauwelijks te onderschei
den van een tv-serie; pure stories.
Op een gegeven moment was een
man gearresteerd die allerlei jon
gens verleid bleek te hebben. Hij
nam ze mee naar huis, beleefde wat
pret met ze, sneed ze vervolgens in
mootjes, kookte ze en probeerde
van die stukken af te komen. Een
waanzinnig verhaal. Maar hoe dat
in beeld gebracht werd, was fantas
tisch. Tentenkampen van polities,
onderzoekingen op straat, com
mentaren van functionarissen.
N iet te onderscheiden van een po
litieserie. En iedereen vond het
prachtig".
„Daar heb je een heel duidelijk
verschil met Nederland. Hier zegt
men: 'Dat kan toch niet; dat is toch
verschrikkelijk. Hoe kan dat nou.
Twintig mensen opgegeten, ge
kookt, weggegooid. Schande'. De
Engelse kranten daarentegen
schreven helemaal niet over de
schande, maar gaven een verslag
van het surrealistische detective
verhaal. Dat het een schande is.
kan altijd later nog gemeld wor
den. Dat is voor de Nederlanders
wel eens verwarrend".
„De Falklandoorlog was ook één
grote oorlogsroman. Ik heb nog
nooit zo met de bek open gestaan
als toen dat theater werd opge
voerd. Ik kan me herinneren dat
het leger vanuit Southampton ver
trok. Vlak voor het vertrek moest
nog even getrouwd worden, in uni
form natuurlijk. Om twaalf uur
moesten ze weg. En terwijl het
bruidje dèar bibberend in haar wit
te japonnetje op de kade stond,
marcheerden die jongens voorbij.
Haar nieuwbakken man ook. Maar
een soldaat mag niet omkijken.
Dus die jongen marcheerde tak,
tak, vlak langs haar heen zonder te
kijken. En de tv-camera's stonden
daar weer bovenop. Heel luguber,
maar het was één groot oorlogs
spel".
„Hetzelfde laken een pak was het
met de mijnwerkersstakingen.
Ook allemaal spel en het genieten
er van. Het genieten van het pos
ten. De strijd van de helden; alle
maal romantiek. Hier gaat het puur
om de knikkers. Daar niet. De
machtigste vakbond ter wereld
had toch veel meer kunnen berei
ken? Ze kunnen verlammen, dat
wel, maar er is in Engeland toch
veel meer armoe en ellende dan
hier. En dat komt, omdat ze genie
ten van het spel".
Concurrentie
„In elk land wordt op tv rommel
uitgezonden, ook in Engeland.
Maar het peilUfet er hoger dan hier.
Het systeem werkt daar dan pok
uitstekend. De Nederlandse tv is
zo versnipperd, te verzuild. Daar
door is er een verspilling van ta
lent. Dat talent zou je bij elkaar
kunnen brengen en met elkaar
kunnen laten concurreren. Het
moet uitgebuit worden. Hoe dat
moet, weet ik niet. Daar ben ik ook
niet voor. Maar ik geloof sterk in
concurrentie".
„Het NOS-Journaal zou ook een
concurrent moeten hebben. Net als
een krant dat heeft. Die concurren
tie komt niet uit het buitenland.
Duitsers, Engelsen en Fransen
kunnen nog zulke mooie journaals
maken, maar uiteindelijk maken ze
dat voor eigen publiek. De mensen
in Nederland willen tóch liever we
ten wat Lubbers doet dan wat Mit
terrand of Kohl doen. In Ierland
kan men alle Engelse zenders ont
vangen, maar het Ierse nieuws
blijft het best bekeken. Dus de
concurrentie zal uit het binnenland
moeten komen. Commerciële tele
visie zou een oplossing kunnen
zijn, maar nogmaals, dat weet ik
niet, want daar ben ik niet voor".
„In Engeland concurreert ITV
met de BBC. Dat is een harde
strijd, maar het levert wel goede
nieuwsuitzendingen op. Toen en
kele jaren geleden het commercië
le televisiejournaal staakte, had de
BBC een paar maanden het rijk
voor zich alleen. 'We hebben nog
nooit zo'n slecht journaal ge
maakt', zei de hoofdredacteur van
het BBC over die periode, 'want we
hadden immers geen concurren
tie".
„Er wordt ook erg veel geld aan
nieuws gespendeerd. Het is heel
raar, maar waar ook bezuinigd
wordt, niet op het nieuws. Sterker
nog, ze krijgen elke keer weer meer
geld. Alles wordt ook steeds duur
der. Daar komen steeds meer mo
gelijkheden voor in de plaats. Ik
wil niet zeggen dat het met spron
gen vooruit gaat, maar bij elke
ramp of uitbarsting zijn er weer
een aantal faciliteiten bij, die wel
meer geld kosten. Je kunt moeilijk
zeggen; 'interessant die vulkaan
uitbarsting in Columbia, laat dat
filmpje maar met de KLM overko
men dan zenden we het morgen of
overmorgen wel uit'. Dus dat moet
per satelliet en dat kost f 10.000.-.
Dan heb je een paar minuten. Maar
die moet je wel hebben".
„Op het NOS-Journaal wordt
wel bezuinigd en flink ook. Op dit
moment vijf procent van het totale
budget en het ziet er naar uit dat
het volgend jaar oploopt naar ze
ven en een half procent. De men
sen die hier echt alles van geld af
weten, zeggen dat ze dan niet meer
weten hoe ze het moeten doen.
Dan moeten we echt in eigen vlees
gaan snijden. De buitenlandcorres
pondenten komen nu al minder in
beeld en bellen hun verslag door
dat dan weer onder het filmpje
wordt gezet. Daar mee besparen
we de huur van een studio. Maar ik
zou niet weten wat we nog meer
zouden moeten inleveren. We zijn
nu al zo afhankelijk van de Eurovi
sie. Als we van hen geen beelden
zouden ontvangen, hadden we he
lemaal geen buitenlands nieuws.
Concurrentie zou daarom een op
lossing zijn. Hebben zij het geld
dan krijgen wij het vanzelf'.
Recital door Valter Despalj.violon-
cello en Arbo Valdma, piano. Sona
tes van Boccherini. Chopin en
Franck. Gehoord op 21 maart in de
kapelzaal van K&O.
LEIDEN De Mozart van de
cello: zo zou men Luigi Bocche
rini kunnen noemen. Levend in
dezelfde tijd als Mozart, schreef
Boccherini, die zelf cellist was.
veel kamermuziek in een galante
stijl die wordt gekenmerkt door
snel wisselende affecten (ge
moedsaandoeningen). Hieronder
talloze strijkkwintetten met twee
celli en een aantal celloconcerten
en -sonates. Van deze laatste
speelde de Joegeslavische cellist
Valter Despalj die in G. Ondanks
de open, vrolijke toonsoort heeft
het eerste deel, een largo, een ge
laden karakter. Het tweede, alle
gro alla militaire doet inderdaad
aan militaire trommels denken,
terwijl het laatste menuet een
vriendelijk, converserend karak
ter heeft. De cellist liet de karak
ters duidelijk horen op zijn oude
Italiaanse cello, waaruit hij een
zangerige, flexibele toon wist te
halen.
Cellist Valter Despalj en pia
nist Arbo Valdma gaven een ver
schillende indruk, de eerste ex
travert en de tweede introvert.
Valdma, die zich een betrouwba
re partner toonde, maakte zich
uiterst ondergeschikt door zijn
vleugel de gehele avond dicht te
laten. In Chopin ging dit ten kos
te van de expressie en werd de
cellist daardoor een solist, iets
dat niet strookte met de compo
sitie.
Na de pauze durfde de pianist
zich. aangevuurd door een ge
passioneerde cellist, meer te la
ten gaan in César Franck's (eni
ge) cellosonate. Deze sonate
heeft de componist oorspronke
lijk voor cello geschreven en zelf
veranderd in een vioolsonate, in
welke vorm hy byna uitsluitend
gespeeld wordt. Met name in de
eerste twee delen komt de war
me celloklank uitstekend tot zijn
recht. Indruk maakten het gedre
ven tweede deel (allegro), het
verstilde recitatiefachtige derde
deel en het laatste, een kunstig
gecomponeerde canon.
Pianist en cellist bleken muzi
kaal en technisch aan elkaar ge
waagd in hun veeleisende partij
en en stuurden op een bewogen
en briljant slot aan. De groots
heid van de gotische Franse ka
thedralen kwam in de organist-
componist Franck naar voren en
vormde een waardige afsluiting
van dit concert.
FRANK DEN HERDER
tengezelschap 'Sempre Crescendo'
o.l.v. Bastiaan Blomhert. Solisten:
Marianne Koopman, sopraan. Anke
ZuithofT, alt, Ruth Pos, tenor, Wim
van Meeuwen, bas. Piet Korteknie,
bas. Gehoord op vrijdag 21 maart in
de Lokhorstkerk in Leiden.
LEIDEN Puur en met een uit
stekende behëersing van de stijl
vertolkte gisteravond het Madri
gaalkoor en Orkest van het Stu
dentengezelschap 'Sempre Cres
cendo' de Johannes Passion van
J.S. Bach in de Lokhorstkerk.
Het karakter van de Johannes
Passion lijkt en is (en niet alleen
in de tijdsduur) veel gedronge-
ner. feller en impulsiever dan de
Mattheus welke veel gevoeliger,
bespiegelender en evenwichtiger
is. Hiermede heeft Bach beide
evangelisten met Rembrand-
tiaanse duidelijkheid geschil
derd: Mattheus: groot, slank, in
nemend en evenwichtig, terwijl
Johannes gezet, heftig van ge
baar en impulsief was. Waar Mat
theus subjectief weergeeft en
steeds laat merken dat hij het
zelf meebeleeft, heelt Johannes
het verhaal meer als historicus
genoteerd, zij het dan als één die
de gebeurtenissen scherp en fel
beschrijft, maar als zijn gevoel
geraakt wordt, dan volgt er een
heftige uitbarsting.
bempre Crescendo vertolkte
op intelligente en levendige wy-
ze, waarbij alle partijen met
evenveel egards werden behan
deld: voorslag en versieringen op
de tel, terwijl trillers over het al
gemeen rustig en snel werden
gespeeld. Hoewel de maatvoe
ring in de koorproloog wat aan
de lage kant lag, wist dirigent
Blomhert het tempo (en de span
ning) in een fraaie dosering op te
voeren tot vitale hoogte. Heel
mooi in deze uitvoering was ook
de solistenkeuze, zoals al direct
tot uitdrukking kwam in de in
dringend gezongen bas-aria met
koor 'Eilt, ihr angefocht'nen See-
len' door Wim van Meeuwen, ter
wijl Piet Korteknie de Christus
partij op warme en integere wijze
gestalte gaf.
Van niet minder dramatische
kracht was de natuurlijke alt van
Anke Zuithoff in het indringen
de 'Es is vollbracht', terwijl de
sopraan Marianne Koopman
diepe indruk achter liet met haar
gevoelvolle 'Zerfliesse, mein
Herze' in een wonderschone om
lijsting van hobo en fluit. Het uit
stekend vertolkte slotkoor en ko
raal vormde tenslotte een waar
dig einde aan deze Johannes
Passion, waaraan Sempre Cres
cendo gisteravond een levendig
en puur karakter gaf.
ANNEKE VAN VLIET
Leids
lloise; gehoord op 21
Vrijetijdscentrum.
Met: Stan Verbraak - zang. Arjan
Boogerd» - gitaar. Ben Blaauw - gi
taar. Ernst van Ee - drums en Mar-
chell Remeeuws - bas.
LEIDEN - Glasheldere en sym
pathieke hardrock die ook voor
de niet-liefhebbers, van wie on
dergetekende er één is, smakelij
ke ingrediënten bevat, staat er op
de debuutelpee van Helloise.
Van dat heldere soepje was tij
dens het concert gisteravond in
het LVC, weinig meer te herken
nen. Het zeker voor LVC-begrip-
pen enthousiaste, matig opgeko
men publiek kreeg in plaats
daarvan een loodzwaar op de
maag vallende schotel opge
diend die van elke originaliteit
was gespeend. Er bleek stamp
pot uit de gaarkeuken op het me
nu te staan.
Hoofdschuldige was de 'geluids
kok' die er gedurende het hele
optreden maar niet in slaagde
om de roffels van drummer
Ernst van Ee een passende plaats
in het geluidsbeeld te verschaf
fen. De vlijtige slagwerker sloeg
zodoende alles dicht, waardoor
mensen met nog enig mededo
gen voor de geluidsorganen min
of meer werden gedwongen zo
ver mogelijk van de speakerflats
te gaan staan.
Stan Verbraak, een zanger met
kwaliteiten, is op het podium aan
de onuitstaanbare kant. Hij
maakt zich schuldig aan blijk
baar in hardrockkringen onui
troeibare demagogie die
werkelijk kant noch wal raakt.
Voortdurend kiest zijn gebalde
vuist het luchtruim. Dit om tek
sten als 'We are strong/We have
right/Rock Tonight' kracht bij te
zetten. De babbels tussendoor
kan hij beter achterwege laten.
Wie nu nog niet weet dat num
mers op elpees staan...
Met het koppel Boogerds-
Blaauw heeft Helloise vooral ra
zendsnelle gitaristen in haar
midden. In het begin vormden
de gitaristische interacties van
de twee een lust voor zowel ogen
als oren - zeker wanneer ze on
danks hun onnavolgbare sprin
tjes over de snaren volstrekt
synchroon aan elkaar bleven
Drie van deze showtjes en je hebt
het echter wel gezien. En ge
hoord. De twee doken echter hal
verwege byna elk nummer voor
aan het podium op om vorenmel-
de act nog eens dunnetjes over te
doen.
Met wel goed uit de verf komen
de stukken als 'Cosmogony', 'So
le Survivor' en de fraaie ballad
'Run a mile' bewees de groep wel
degelijk wat in haar mars te heb
ben. Een en ander neemt niet
weg dat het verschil tussen Hel
loise op de plaat of op het po
dium te groot is en zo iju en dan
zelfs vervreemdend werkt. Hel
loise-live klinkt en oogt als bijna
elke andere hardrockband, Hel
loise thuis op de eigen speakers
en onzichtbaar levert het beeld
op van een genuanceerde band
die zijn hoofd voor meer dan
headbangen gebruikt.
WIM KOEVOET
