Het recht in lucht en ruimte
Internationaal instituut in Leiden ontwikkelt nieuw juridisch regime
FNV krijgt geen greep
op katholieke vrouwen
'Sociale boter' in EG
®uöJiieuto£
ZATËRDAG 15 MAART 1986
PAGINA 17
De Leidse universiteit heeft een Internationaal In
stituut voor Lucht- en Ruimterecht. Minister Smit-
Kroes (verkeer en waterstaat) zal maandag het insti
tuut - verbonden aan de rechtenfaculteit - openen.
Het instituut gaat nieuw lucht- en ruimterecht
ontwikkelen, omdat het huidige internationale pu
bliek- en privaatrecht ontoereikend is.
De Leidse universiteit onderwijst al sinds 1938
luchtrecht. Bijna tien jaar later stelde Leiden als
eerste in de wereld een leerstoel over dit onderwerp
in. In 1967, toen de eerste Spoetnik werd gelanceerd,
werd aan de stoel het ruimterecht toegevoegd.
En nu opnieuw een belangrijke ontwikkeling: de
oprichting van het internationale instituut. Direc
teur mr. Pablo Mendes de Leon vertelt wat het insti
tuut precies gaat doen.
Mendes de Leon: de ruimte is helemaal vrij
UTRECHT (ANP) - De FNV
dreigt de VNKV, de vereniging
van NKV-vrouwen, te verliezen,
nu gesprekken over het samen
gaan tussen de VNKV en de
Vrouwenbond FNV nog steeds
geen resultaat hebben opgele
verd. De FNV heeft de VNKV tot
juni de tijd gegeven om een con
creet werkplan te maken voor sa
menwerking. en liefst federatie,
die dan uiterlijk eind 1987 een
feit moet zijn Lukt dit niet, dan
zal de subsidie van een kleine
100.000 gulden van de FNV aan
de NKV-vrouwen worden stop
gezet. aldus FNV-federatiebe-
stuurder M. Negenman desge
vraagd.
De katholieke vrouwenvereni
ging, een laatste overblijfsel van
de met het NW in de FNV gefu
seerde katholieke vakcentrale
NKV, telt bij elkaar een kleine
9000 leden. De vereniging is
vooral actief in Limburg (5000 le
den) en Noord-Brabant. De
Vrouwenbond FNV zelf telt on
geveer 10.000 leden.
Er zijn al ruim vier jaar ge
sprekken gaande over samen
gaan van VNKV en Vrouwen
bond. Eind 1985 kwam de FNV
tot de conclusie dat er nauwe
lijks vorderingen werden ge
boekt. Hoewel het bestuur van
de VNKV in januari op aandrin
gen van de FT*JV de intentie uit
sprak tot samenwerking, bleek
dit weinig te helpen, aldus voor
zitster M. van Veen van de Vrou
wenbond FNV. Op de eerste ver
gadering van een gezamenlijke
werkgroep in februari bleek dat
het VNKV-bestuur toch weinig
kansen zag om tot afspraken te
komen.
Volgens Van Veen zal de
VNKV nu „een duidelijke stap in
de richting van de Vrouwenbond
moeten doen" en moeten tonen
dat de vereniging onderdeel wil
zijn van de vakbeweging. „Men
zal actiever moeten worden en
zich ook als bond moeten mani
festeren. De VNKV is niet alleen
een gezelligheidsvereniging. er
wordt ook het nodige aan scho
ling en vorming gedaan, maar
het blijft zo binnenskamers".
De Vrouwenbond FNV zet
zich in voor de concrete belan
genbehartiging van vrouwen en
die kant zal de VNKV ook op
moeten gaan, aldus de voorzit
ster van de FNV-vrouwen.
De VNKV vreest dat de onder
handelingen over samenwerking
met de Vrouwenbond FNV „erg
moeilijk" zullen worden, wan
neer verwacht wordt dat de ka
tholieke vrouwen zullen op
schuiven in de richting van de-
vrouwenbond. „Er zijn duidehi
ke verschillen tussen beide orga
nisaties". aldus VNKV-voorzit
ster C. van der Velden-Tellers.
„Wij willen geen onderdeel van
de FNV worden, maar onze zelf
standigheid en katholieke identi
teit behouden. Wy hebben een
andere mentaliteit, we zijn ook
niet zo actie-minded als de Vrou
wenbond FNV".
Omdat de ruimte voor zoveel doel
einden wordt gebruikt, moet daar
een juridisch regime voor komen.
Anders gezegd: er moeten regeltjes
komen voor wat zich nu wel en wat
zich niet hoog boven onze hoofden
mag afspelen. Er zijn bemande
ruimtelaboratoria en satellieten
voor communicatid We kennen
het maanverdrag. Maar ook de re
gionale luchtvaart komt er aan. De
veiligheid speelt een rol.
Er zijn al wel regels, maar die
hebben voornamelijk betrekking
op de luchtvaart. Het terrein van
het ruimterecht ligt praktisch nog
door
Jan Westerlaken
braak. Kortom, er is voldoende
werk voor het nieuwe Internatio
nale Instituut voor Lucht- en
Ruimterecht.
Het ontwikkelen van nieuw
lucht- en ruimterecht is onontbeer
lijk, benadrukt Pablo Mendes de
Leon. Internationaal gezien is het
publiek- en privaatrecht ontoerei
kend om de activiteiten te beheer
sen. Dat komt, doordat de ontwik
kelingen op dit gebied stormachtig
zijn geweest.
Het initiatief tot de oprichting
van het instituut is afkomstig van
prof. dr. H.A. Wassenbergh. Hij is
als buitengewoon-hoogleraar
lucht- en ruimterecht aan de Leid
se universiteit verbonden. Wassen
bergh werkt bij de KLM als hoofd
van de dienst Buitenlandse Be
trekkingen.
Om met de luchtvaart te begin
nen. Mr. Pablo Mendes de Leon:
"Die is wel uit haar kinderschoe
nen gegroeid. De Verenigde Staten
beschouwen de luchtvaart als een
volwassen industrie waar inmen
ging van de overheid niet meer no
dig is. Op dit terrein wil men dan
ook gaan privatiseren. De vliegtui
gen overbruggen steeds grotere af
standen in kortere tijd. Wat doe je
bij kapingen: streng optreden of
juist scherper opletten? Preventie
dus. Dat zul je moeten vastleggen
in regels".
Verdragen
De eerste verdragen op Jjet ter
rein van de luchtvaart stammen uit
1919. Nu zijn er andere overeen
komsten nodig. Mendes de Leon:
"Als zich bepaalde ontwikkelingen
aftekenen worden die vastgelegd,
en worden er afspraken gemaakt
tussen staten. Zeker wat de ruimte
betreft. Privépersonen hebben er
niets te vertellen. De ruimte is he
lemaal vrij. Maar er is wel een es
sentieel verschil met het lucht
ruim. De ruimte begint tussen de
tachtig en honderd kilometer bo
ven de aardbodem".
Het instituut zal zich gaan toeleg
gen op het geven van postacademi
sche cursussen in binnen- en bui
tenland. De duur van die cursus
sen zal niet langer dan één a twee
weken bedragen. De onderwerpen
die daarin aan de orde zullen wor
den gesteld liggen - begrijpelijk -
op het terrein van de lucht- en
ruimtevaart of ze zijn gericht op
bepaalde groepen van medewer
kers uit bedrijven en instellingen
die werkzaam zijn op het gebied
van lucht- en ruimtevaart. Verder
zal het instituut zich bezighouden
met het organiseren van congres
sen en conferenties.
Pablo Mendes de Leon vertelt
dat zijn instituut een Europees ka
rakter krijgt. Hij zegt: "Het lucht
en ruimterecht zal vanuit een Eu
ropese visie worden bekeken. De
vaste kern van docenten bestaat
uit professoren uit diverse Europe
se landen. Mensen met een grote
naam op dit terrein. De kennis zal
het instituut uit de hele wereld ver
zamelen. Uit die kennis kunnen
nieuwe cursussen ontstaan".
Bibliotheek
Een heel belangrijke rol zal ook
de bibliotheek spelen die bij het
nieuwe instituut hoort. Is die op dit
moment al toereikend genoeg om
die kennis uit te dragen waarvoor
het instituut staat?
Pablo Mendes de Leon: "Nee, op
dit moment nog niet. Natuurlijk
hebben we wel de beschikking
over allerlei werken. En daar komt
steeds meer bij. Zo hebben we van
de Leidse universiteit een geldbe
drag gehad om boeken aan te
schaffen en heeft prof. Diederiks-
Verschoor (zij doceerde aan de uni
versiteit van Utrecht lucht- en
ruimterecht, maar is inmiddels al
twee jaar met pensioen) een groot
deel van haar bibliotheek aan ons
afgestaan. Het buitenland heeft
ons ook het een en ander geschon
ken. We streven er in elk geval naar
om de best gedocumenteerde bi
bliotheek - wat lucht- en ruimte
recht betreft - van Europa tot stand
te brengen".
Vraagstukken op het terrein van
de luchtvaart zijn er vele. Aanspra
kelijkheid zou in de vorm van een
cursus kunnen worden gegoten.
Een vliegtuig is te laat waardoor
een ondernemer een contract niet
op tijd kan ondertekenen; een
vliegtuig brengt schade toe aan
mensen op de grond (geluidover-
last); strafrecht (aan boord van een
vliegtuig wordt een delict ge
pleegd) en niet te vergeten: terro
risme. Volgens Mendes de Leon
heeft het instituut plannen om in
de tweede helft van dit jaar over dit
onderwerp iets op poten te zetten.
In welke vorm dat zal worden ge
presenteerd kan hij (nog) niet ver
tellen. Vermoedelijk zal het gaan
over veiligheid in de luchtvaart.
"Voor ons is dit een heel voorname
zaak", stelt hij.
Ruimterecht
Over het ruimterecht zegt Men
des de Leon: "Dan praten we over
een vreedzaam gebruik. Wat je
daar onder moet verstaan? De
Amerikanen zeggen een niet-agres-
sief gebruik ervan te maken. Dus
mag je wel afweerwapens in die
ruimte plaatsen. De Russen ver
staan onder een vreedzaam ge
bruik, dat de ruimte niet voor mili
taire doeleinden mag worden be
nut".
Als een heel belangrijk vraag
stuk ziet de directeur van het insti
tuut de bemande laboratoria in de
ruimte. Waarom? "Het interessan
te daaraan is, dat er van zwaarte
kracht geen sprake meer is. In de
ruimte kunnen stoffen worden ge
produceerd die op de aarde nauwe
lijks tot stand kunnen worden ge
bracht. Een bepaald anti-kankervi
rus, bijvoorbeeld. Ja, je praat dan
inderdaad over een commercieel
benutten van ruimte. Waar je te
vens de vraag aan moet koppelen
wat het kost om alles naar boven te
brengen en wat het uiteindelijk zal
opleveren".
Mendes de Leon twijfelt er niet
aan. Er zal voldoende belangstel
ling bestaan voor de cursussen die
het nieuwe instituut gaat organise-
Financiën
Voor het volgen van die cursus
sen wordt contributie geheven.
Wie betaalt het inschrijfgeld voor
mensen uit ontwikkelingslanden?
Of voor deelnemers van overheids
instellingen?
Het blijkt een punt. "Tja", rea
geert Mendes de Leon, "we kun
nen zoiets niet voor niets doen.
Mensen moeten worden vervoerd.
Kijk, dit instituut mag geen ver
kapte vorm van ontwikkelingssa
menwerking worden. Toen profes
sor Diederiks dit werk nog in
Utrecht deed kon zij een beroep op
subsidie doen. Voor zover bekend
heeft de overheid nog nooit een bij
(foto Wim Dijkman)
drage geweigerd. Het cursusgeld
wordt bepaald aan de hand van het
aantal deelnemers".
Nederland had twee jaar na de
Tweede Wereldoorlog (in 1947) een
primeur op het gebied van het
luchtrecht. De universiteit van Lei
den kreeg toen als eerste ter wereld
een leerstoel luchtrecht. Later
kwam er in Utrecht een bij. Toen
prof. Diederiks met pensioen ging
werd die leerstoel ingeleverd, maar
er wordt nog wel lucht- en ruimte
recht gedoceerd.
Met de oprichting van het inter
nationale instituut wordt tevens
het werk van prof. Diederiks voort
gezet, zegt Mendes de Leon. Zij
zette destijds de cursussen op voor
functionarissen uit de ontwikke
lingslanden. Mede door die cursus
sen en het pionierswerk is het aan
zien van de Nederlandse lucht
vaart in de wereld sterk verbeterd.
Het Leidse instituut gaat echter
nog een stapje verder dan prof.
Diederiks. Het richt zich niet al
leen op de Derde-Wereldlanden,
maar op de hele wereld.
BRUSSEL (ANP) - De EG-com-
missie in Brussel heeft nieuwe
plannen ontwikkeld voor het afzet
ten van overtollige boter in Europa
aan bepaalde sociale categorieén.
De EG-ministerraad moet zijn
goedkeuring nog aan die plannen
geven.
Nu al kunnen mensen die bij
voorbeeld een bijstandsuitkering
krijgen goedkopere boter kopen.
Maar die regeling vindt tot op he
den alleen in Ierland toepassing.
Deze boter is per kilogram twee
gulden goedkoper. Volgens een
EG-woordvoerder wil de EG-com-
missie de regeling nu verruimen
zodat ook bijvoorbeeld werklozen
en bejaarden goedkopere boter
zullen kunnen verkrijgen. Ook wil
zij de subsidie op die boter vergro
ten en wel tot 3,75 gulden per kilo
gram.
Voorzitter drs. H. Schelhaas van
het Produktschap voor Zuivel
noemt het beschikbaar stellen van
„sociale boter" een goede maatre
gel. Het gaat om een duidelijke af
zet aan armere delen van de bevol
king en het is een manier om het
boteroverschot in de Gemeen
schap te verminderen.
Hij schat dat het in de gehele EG
om enige tienduizendden tonnen
extra afzet gaat. Schelhaas zegt er
geen moeite mee te hebben dat
voor bepaalde bevolkingsgroepen
boter goedkoper wordt, zolang de
groep om wie het gaat duidelijk is
aangegeven.
EINDHOVEN (ANP)- Daf Trucks
in Eindhoven werft voor het eerst
weer op grote schaal personeel. Op
korte termijn wil het het bedrijf
100 mensen aannemen voor de pro-
duktiesector. Daarnaast zal het na
tuurlijk verloop worden opgevuld
met nog eens 180 arbeidskrachten
Leiden
LUXOR (121239):
'Protector', dag. 19.00 en 21.15 uur,
za., zo. en woe. ook 14.30 uur, 16 jr.
LIDO 1, 2. 3, 4 en STUDIO, (124130/
133210):
'Out of Africa', al.
'De Aanslag', al.
dag. 14.15 en 20.15 uur.
'Brewster millions', al.
'A chorus line', al.
dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur.
'Fright night', 12 jaar.
Kindermatinee: 'Taran en de toverke-
tel', za., zo. en woe. 14.30 uur, al.
TRIANON (123875):'Militaire acade
my', dag. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo.
14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
REX (125414): 'Dames', dag. 14.30.
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Eerste hulp', vr.
KIJKHUIS (142895): 'The purple rose
of Cairo', do. t/m zo. 20.00 en 22.15
'Blood Simple' ma. 20.00 en 22.15 uur.
'Alien', di. 20.00 en 22.15 uur.
'Flesh Blood' woe. 20.00 en 22.15
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO 1. 2, 3, 4: 'Weird science', dag.
18.45 en 21.15 uur, za., zo. en woe. ook
14.15 uur, al.
'Militaire Academie', dag. 18.45 en
21.00 uur, 16 jr.
'The Goonies', za., zo. en woe. 14.00
uur, al.
'A chorus line', dag. 18.30 en 21.15
uur, za., zo. en woe. ook 14.00 uur, al.
'Witness', dag. 18.30 en 21.00 uur. 12
jr.
Nachtvoorstellingen:
'Rocky IV', za. 24.00 uur, 16 jr.
'Mèisjes die begeren', za. 24.00 uur, 18
jr.
'Orgie in New York', za. 24.00 uur, 18
jr-
Kindermatinee: 'Donald Duck's ver
jaardagspartijtje', za., zo. en woe.
14.00 uur, al.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
Greenway: 'Jesus Christ Superstar',
do. 14.00 uur, vr. en za. 19.00 uur, al.
'The Goonies', za., zo. en woe. 15.45
uur, al.
'Kaos', do. 19.30 uur. vr.. en za. 21.00
uur, zo. t/m woe. 19.30 uur, 16 jaar.
Kindermatinee: 'Pinkeltje', za., zo. en
woe. 14.00 uur, al.
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: 'Back to the future', do., vr.,
za., zo., woe. 14.45, 19.00 en 21.15 uur,
ma. en di. 19.00 en 21.15 uur. al.
CITY 2: 'Traffic school', zie tijden Ci
ty 1.
CITY 3: 'Angel', zie tijden City 1.
CITY 4: 'De onoverwinnelijke bar
baar', zie tijden City 1, beh.za.wo.mid-
19.00 uur, zo. 15.00 i
Kindermatinee: 'Cinderella',
woe. 15.00 uur.
Ongevallendienst
Elke dag Academisch Ziekenhuis
behalve van dinsdag 13.00 tot
woensdag 13.00 uur (Diaconesse-
huis) en van vrijdag 13.00 tot zater
dag 13.00 uur(Elisabeth Ziekenhuis)
Bezoekuren
Diaconessenhuis (tel. 071-178178):
dagelijks 16.00-17.00 uur en 18.30-
19.30 uur. Afdeling intensieve zorg:
10.30-11.00 uur en 19 00-19.30 uur en
na overleg
Kinderafdeling: 10.30-19.00 uur en
na overleg
Jongerenafdeling: 16.00-17.00 uur
en 18.30-19.30 uur
St Elisabeth Ziekenhuis (tel. 071-
899250): volwassenen 14.00-14.45
uur en 18.30-19.30 uur. Klasse afd.:
11.15-12.00 uur, 14.00-14.45 uur.
18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: 15.00-16.00 uur en
18.30-19.30 uur, alleen voor vaders
bovendien van 19.30-21.00 uur
Afdeling CCU(hartbewaking)
14.00-14.30 uur en 19.00-19.30 uur
Intensieve verpleging: 14.00-14.30
uur en 19.00-19.30 uur
Sportblessures: maandag 19.30-
20.30 uur
Academisch ziekenhuis: (tel 071-
269111). alle patiënten (behalve kin
deren): 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde: 18.00-19.00 uur
Prematurenafdeling: in overleg
doorlopend bezoek mogelijk
trnsuge pauenten: wanneer uounu-
pend bezoek wordt toegestaan kun
nen speciale kaarten worden ver-
Kinderkliniek: 15.15-17.00 uur. ba
byzaal en bovenafdeling, volgens af
spraak.
Kinderafdelingen: voor ouders rui
me mogelijkheden in overleg, voor
overige bezoekers gelden de volgen
de tijden. Keel, neus, en oorheel
kunde en neurologie: 14.15-15.00
uur en 18.30-19.30 uur, oogheelkun-
Rijnoord (tel. 01720-9244): 14.30-15
.15 uur en 18.30-19.30 uur. Extra voor
bezoek hartbewaking: 11.00-11.3C
uur. Extra bezoek vaders op
kraamfdeling: 19.30-20.30 uur. k
Kinderafdeling: 14.30-15.30 uur. al
leen voor ouders 14.30-18.30 uur
ZATERDAG 15 MAART 1986
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Als de politie voor de taak,
welke wij haar opdragen, op een
gegeven oogenblik krachten te
kort heeft, zijn wij dan niet ver
plicht, tusschenbeide te treden en
het prestige van het gezag te hel
pen handhaven? Sommige buur
ten in Neerlands hoofdstad staan
er voor bekend, dat de politie er
dikwijls is blootgesteld aan vij
andelijke manifestatiën. Het na
tuurlijk gevolg van dien toestand
is dat menig minder nauwgezet
agent, die er tegen opziet marte
laar te worden van zijne plichts
betrachting, liever een paar stra
ten omloopt als hij van verre iets
meent te bespeuren dat zijne in
menging zou vereischen, dan het
gevaar te trotseeren, met een
vloed van scheldwoorden of een
pak slagen beloond te worden.
Doch dan is ook de bandeloosheid
meesteres van het terrein.
Daarentegen, als ieder die op
den eeretitel van beschaafd man
aanspraak maakt, niet schroom-,
de de handen uit de mouw te ste
ken wanneer de bewaring van de
orde dat wenschelijk maakt, -
dan zou er waarschijnlijk nooit
geklaagd behoeven te worden dat
het de politie somtijds aan ijver
ontbreekt, gelijk nu wel eens ge
schiedt. Of de klagers niet juist
degenen zijn, die geen greintje
besef hebben van hunne persoon
lijke verantwoordelijkheid in de
ze, zullen we maar in het midden
laten.
Vijftig jaar geleden:
-Wie deze week het Lido-thea-
ter bezoekt zal met vermoeide
lachspieren huiswaarts keeren.
Waarlijk dat is niet te veel ge
zegd. 'Kermisgasten' een 'Natio-
naal'-film mag er in alle opzich
ten zijn. Van Henriëtte Davids en
Johan Kaarteen tweetal dat zo
uitnemend bij elkaar past, el
kaar zoo geheel aanvult, is het
onnoodig veel te schrijven. Het is
vooral Johan Kaart die uitmunt.
De scène waarin hij Mariene Die
trich imiteert is werkelijk mees
terlijk.
&MDELUIZ wee-
uzeeN
WEI RdrsAB/T^ee
VEEUkOEiMEI? V/W-
eeN w&sven prr
HEEFT M'N/VWfPEK
TZKH MEQE'E
