Rentefeest op het Damrak
Werkloosheid
in VS neemt
zeer fors toe
Zuid-Amerika gromt
onder banlderszweep
j\
1
Zj
7
Lage olieprijs eist tol
Ook banken weigeren
elk gesprek over atv
Geen onderzoek naar
zwart werk bij Mercon
f
1
ZATERDAG 8 MAART 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
WASHINGTON (UPI/DPA/Rtr) - Het aantal werklozen in
de Verenigde Staten is de afgelopen maand gestegen met
700.000 tot 8,5 miljoen, zo heeft het Amerikaanse ministe
rie van arbeid laten weten. De werkloosheid is daarmee
gekomen op 7,3 procent van de beroepsbevolking tegen
6,7 procent in januari. De verrassend sterke stijging is de
grootste sinds mei 1980.
Het is de eerste maal sinds januari hand houden van de prijzen zijn
vorig jaar dat de werkloosheid in verbeterd door de daling van de
de VS is toegenomen. Volgens het olieprijzen. Ook liet de Fed weten
ministerie deed zich tweederde
van de toeneming van de werk
loosheid voor in de staten Califor-
nië, Texas en Illinois. In Californië
worden als oorzaak de regen en de
overstromingen genoemd, in Te
xas de problemen in de olie- en
gasindustrie en in Illinois grote
ontslagen in de verwerkende in
dustrie.
De voorzitter van de presidentië
le economische adviesraad. Beryl
Sprinkel, noemde de onverwachte
sterke toename een „afwijking" en
niet het begin van een tendentie-
.Hij verwacht dat een daling van de
rentetarieven de vooruitzichten
voor de Amerikaanse economie al
leen maar verbetert. Bovendien
vermindert de schuldenlast van de
ontwikkelingslanden erdoor.
Rente
De VS besloten gisteren tot een
verlaging van het disconto, nadat
West-Duitsland, Nederland en Ja
pan donderdag het voorbeeld ga
ven. Het bestuur van het stelsel
van centrale banken in de VS, de
"Fed", maakte bekend dat het ta
rief omlaag gaat van 7,5 naar 7,0
procent. Het disconto is nu geko
men op het laagste niveau sinds 2
juli 1978, toen het tarief werd ver
hoogd van 7,0 procent tot 7,25 pro
cent. Het bereikte in december
1980 een hoogtepunt van veertien
procent.
Het bankbestuur wees erop dat k kt
i~ Ar, i*r,t KaraKter
.,dat dé economische expansie lijkt
te verlopen binnen de grenzen van
het groeipotentieel van de VS".
De koers van de Amerikaanse
dollar kwam niet of nauwelijks on
der de indruk geraakt van de verla
ging van het Amerikaanse discon
to. Gisteren werd in Amsterdam
een koers opgemaakt van ongeveer
2,52 gulden tegen bijna 2,54 gulden
op donderdag. Ook de forse toene
ming van de werkloosheid in de
VS had nauwelijks invloed op de
dollarkoers.
Amerikaanse
bank kiest
beurs A'dam
AMSTERDAM (GPD) - De vak-
centralé FNV wil in een tiental
bedrijven of bedrijfstakken een
proefproject opzetten ter onder
steuning van de positie van vrou
welijke werknemers. De tien
proefprojecten moeten de steun
krijgen van een op te richten Bu
reau Positieve Actie. De FNV
maakte bekend hiervoor subsi
die te hebben aangevraagd voor
zo'n 1,5 miljoen gulden per jaar
bij het ministerie van sociale za
ken en werkgelegenheid.
FNV-hoofdbestuurster K.
Adelmund stelde vast dat de si
tuatie van vrouwen op de ar
beidsmarkt ondanks de groeien
de bewustwording op het gebied
van emancipatie niet verbetert.
Daarom acht zij gerichte maatre
gelen nodig. „Vrouwen zijn de
verborgen schatkamers van de
samenleving", stelde Adelmund
in reactie op klachten van werk
gevers dat zij diverse functies
niet vervuld kunnen krijgen.
De vakcentrale wil dat een
proefproject wordt aangevraagd
door ondernemingsraadsleden
of werkneemstersorganisaties.
Met steun van een speciaal aan
getrokken deskundige moet een
FNV wil 1,5
miljoen voor
vrouwenarbeid
proefproject speciale aandacht
schenken aan: het doorbreken
van de scheiding tussen man
nen- en vrouwenberoepen, aan
de gevolgen van automatisering
voor vrouwen, aan loopbaanbe
geleiding en opleidingen voor
vrouwen, en moet het een streef
cijfer voor een aan te stellen per
centage vrouwen aangeven.
Een proefproject zal zo'n drie
tot vier jaar duren. Onder meer
bij een 'grote luchtvaartmaat
schappij' en bij AKZO bestaat er
belangstelling voor. Het op te
richten Bureau Positieve Actie
moet de proefprojecten coördi
neren. Daarnaast moet het bu
reau plannen ontwikkelen, on-
derzoekgegevens en ervaringen
documenteren, werkgevers,
werknemers adviseren, scholing
en voorlichting 3verzorgen en
onderzoek op gang brengen.
De vakcentrale heeft er alle
hoop op dat het ministerie de ge
vraagde subsidie (voor ongeveer
15 beroepskrachten) zal verlenen
aangezien de opzet past in het
overheidsbeleid. Dit zegt positie
ve actie aan werkgevers en werk
nemers te willen overlaten. In
het stichtingsbestuur dat het to
tale project zou moeten overkoe
pelen zouden werkgevers, werk
nemers en initiatiefneemsters
van proefprojecten moeten ko
men.
Adelmund zei gisteren bij de
presentatie dat weliswaar steeds
meer vrouwen betaald werk
doen maar dat ;zij voor het me
rendeel in laag betaalde functies
blijven hangen. De huidige posi
tie van vrouwen op de arbeids
markt noemt de FNV somber. Zo
neemt het aantal flexibele ar
beidsrelaties, zoals mensen met
een afroepcontract, snel toe.
„Vorig jaar", aldus Adelmund,
„gingen er zo al 500.000 mensen
als vlooien over de arbeidsmarkt.
Dit jaar zullen het er 800.000
zijn". Binnen de vakbeweging is
de positie van vrouwen eveneens
zwak. Eind 1985 was 15,9 procent
van de FN V-leden vrouw, eind
1984 was dat 15,4 procent.
SCHOOL OP ZEE
de groei van de geldomloop tot
toe dit jaar wat minder sterk is
dat de vooruitzichten
Prijzen weer
licht omhoog
DEN HAAG (ANP) - De kosten
van levensonderhoud zijn van half
De KLM heeft in februari als ge- januari tot half februari met 0,2
Kort Zakelijk
KLM-vracht
AMSTERDAM (ANP) - Als eerste
Amerikaanse bank is de Citicorp
Investment Bank lid geworden
van de Amsterdamse effecten
beurs. Deze bank maakt deel uit de
Citicorp-groep, waarvan de Citi
bank, de grootste 'Amerikaanse
bank, de bekendste is.
De bank is al langer lid van de
beurzen in Tokio en Londen. Dat
Amsterdam gekozen is voor het
tweede beurslidmaatschap op het
Europese vasteland vindt volgens
woordvoerder Bergervoet zijn oor- ROTTERDAM - De Rotterdamse
zaak in zaken als het internationale haven kreeg deze week even bezoek
de Nederlandse beurs van een varende school, het contai-
kapitaalmarkt en ook in de libe- nerschip Ever Trust. Het schip is ei-
de Taiwanese rederij
Evergreen, de grootste containerre
derij ter wereld. Op deze reis - na
Rotterdam ging de Ever Trust door
naar Boston - waren er 66 leerlin
gen aan boord, maar het schip kan
totaal 200 aspiranten huisves-
j ralisatie die sinds 1 januari geldt gendom
deze markt. p,,arnr<"
ten.
Voor hun opleiding zijn c
boord speciale voorzieningen c,„
troffen. Zo kunnen de Taiwanese
volg van een daling in het vracht
vervoer met minder volle toestel
len gevlogen dan in dezelfde
maand vorig jaar, ondanks een toe
name van het aantal passagiers.
Gerekend in kilometers en om
vang van de toestellen nam de pro-
duktie met twee procent toe tot
339,7 tonkilometers, maar het tota
le vervoer daalde met twee procent
tot 223,9 tonkilometers. De bela
dingsgraad ging daarmee dus van
69 naar 65,9 procent.
Vredestein
Verdergaande arbeidstijdverkor
ting tot 36 uur is bij het rubbercon
cern Vredestein (3000 werkne
mers) goed mogelijk en heeft ook
op langere termijn positieve effec
ten op werkgelegenheid en rende
mentspositie. Dat blijkt uit een stu
die van de Industriebond FNV, de
Industrie- en Voedingsbond CNV,
de Unie BLHP, de Nederlandse
Centrale voor Hoger Personeel en
Vredestein naar de mogelijkheden
tot verdere herverdeling van ar
beid.
Bloemenexport
De Nederlandse bloemisterij
presenteert zich van 25 maart tot
en met 11 april met ruim 30 bedrij
ven op drie vakbeurzen in China.
De beurzen zijn opgezet
procent gestegen. Vooral koffie
kleding werden duurder. Daar
tegenover werden benzine, diese-
AMSTERDAM (ANP) - De werk
gevers in het bankbedrijf willen
niet praten over enige uitbreiding
van arbeidstijdverkorting in hun
sector. De banken hebben daarom
het aanbod van de bonden, die
willen,
aspirant-zeelui, allen jongens rond cifiek atv-maatwerk te leveren, af-
de 23 jaar, in een ruimte achter de gewezen. Dit bleek gisteren na af-
brug alle handelingen nabootsen loop van de derde ronde
lolie en LPG goedkoper, evenals di.e ook °P de echte brug worden cao-onderhandelingen in het bank
huisbrandolie en verse groenten,
aldus het Centraal Bureau voor de
Statistiek.
Tussen midden februari 1985 en
midden februari 1986 zijn de prij
zen met 1,25 procent gestegen. Het
iriflatietempo in de afgelopen
twaalf maanden was gemiddeld
twee procent. Vergeleken met 1980
liggen de prijzen nu 23 procent ho
ger.
bedrijf. Onder de cao vallen
kleine 100.000 werknemers.
De bankwerkgevers hebben wel
een „verregaand" voorstel voor
besloten
Justitie geeft voorrang
uc ueuiz,eii zijn ui aameu- gro+ere
werking met het Chinese ministe- P ft
recentere zaken, zo
heeft officier van justitie mr. H.
van. Brummen meegedeeld. Vol-
doel de Chinese markt open te bre- h j onderzoek bij Mer-
Upn vnnr hlnpmhnllpn snuh np. -J
landbouw en hebben tot
„niet
heesters. Ook Nederlandse toele- Art
veringsbedrijven op het gebied
van onder andere de kassenbouw
zijn present.
Heineken
Heineken heeft in 1985 een netto
winst geboekt van f 265,4 miljoen
tegen f 229,2 miljoen in 1984. Dit
betekent een winststijging van 15,8
procent. Voorgesteld wordt een
onveranderd dividend van f 3,50
per aandeel plus belastingvrije uit
kering van één bonusaandeel per
drie bestaande aandelen. De omzet
bij Heineken nam met 4,4 procent
toe tot f 6,4 miljard, vooral dankzij
vérwerking van de Spaanse werk
maatschappij El Aguila in de
groepscijfers.
uitgevoerd.
's Avonds gaan de jongelui van
zeven tot acht naar een klasje aan
boord voor theorielessen. De oplei
ding, die een half tot een heel jaar door de bonden als volstrekt
duurt en volgt op het examen aan voldoende van de hand gewezen,
de zeevaartschool in Taiwan heb- Het voorstel behelst wat betreft
ben doorlopen, kost hen niets. Ze werkgelegenheid een jongeren-
ontvangen echter ook geen gage. plan voor 3000 mensen, waarvan
(foto gpd). 500 boven de sterkte met een leer
overeenkomst, een eenmalige uit
treding van werknemers van 60
jaar en de bereidheid om 200 men
sen die langer dan een jaar werk
loos zijn aan te namen, zonodig bo
ven de sterkte.
Wat loonsverhogingen betreft
wordt twee procent geboden: 1
het Nederhorst-staalbe- procent eenmalig per 1 juli en 1
drijf De Vries Robbé. procent structureel per 1 januari
Mercon heeft de aantijging van 1987, zo heeft een woordvoerder
massaal zwart werken ontkend. van de bankwerkgevers meege-
Wel liet de directie weten in 1979 deeld.
één maand vijf tot zes man te heb- Bestuurder H. Hofstee van de
Hollandia Kloos, het ben ingeleend van de malafide Dienstenbond FNV kenschetste de
koppelbazenfirma Bomefi. Hier- cao-voorstellen van de banken als
mee was een bedrag van 30.000 gul- „oude wijn in nieuwe zakken".
B....den gemoeid. Merwede Montage, „Het is duidelijk dat de banken
de belastingdienst dat tegelijk met Mercon door Hol- willen afwachten wat er elders in
landia Kloos en De Groot werd op- de cao-onderhandelingen gebeurt,
gericht, heeft tussen 1977 en 1979 Als verdere atv er in de industrie
voor ruim 700.000 gulden perso- doorkomt, dan verwacht ik dat de
neel van Bomefi ingeleend, maar blokkade die de banken wat be-
dit bedrijf kreeg geen overheids- treft korter werken hebben opge-
steun en was dus ook niet verplicht worpen wel zal verdwijnen", aldus
van de arbeidspool gebruik te ma- de FNV'er.
ken. De dienstenbond is van plan om
DORDRECHT (ANP) - Het Open
baar Ministerie in Dordrecht stelt
geen onderzoek in naar het via
koppelbazen inhuren van zwart
werkers door het staalconstructie
bedrijf Mercon (voor 49 procent
gendom van Hollandia Kloos, 1
bedrijf van de familie Lubbers)
Gorinchem tussen 1976 en 1979.
Dat is in overleg met de uitkerings
instanties
opportuun". „De
de omvang van
de zaak zijn niet van dien aard dat
Justitie hieraan prioriteit wil ge
ven", aldus de officier.
Begin dit jaar maakten het week
blad Nieuwe Revu en de VARA-ac-
tualiteitenrubriek Achter het
Nieuws op basis van uitlatingen
van koppelbazen melding van het
inhuren van honderden zwartwer
kers door Mercon. Daarmee zou de
gemeenschap voor miljoenen gul
dens zijn benadeeld, omdat nauwe
lijks gebruik zou zijn gemaakt van
de door de overheid gefinancierde
arbeidspool van ontslagen werkne-
Credit Lyonnais
HOLLANDIA - Hurks Interna
tional, een bouwbedrijf te Eindho
ven, heeft beslag laten leggen op
tegoeden van Hollandia Kloos bij
de NMB. Dit is het zoveelste wa
penfeit in een al jaren slepend juri-
Credit Lyonnais Nederland, de disch gevecht. De beslaglegging is
voormalige Slavenburg's Bank, een tegenzet, waaraan ten grond-
heeft een goed jaar achter zich. De slag ligt een garantiesom van f 2,5
winst verdwijnt echter opnieuw miljoen, die Hurks gestort heeft bij
geheel naar de stroppenpot en de huisbankier NMB en die wordt op-
belastingen. Het brutoresultaat be- geëist door Hollandia. Die garan-
droeg f 96 miljoen tegenover f 76,1 tiesom houdt verband met de
miljoen in 1984. De groei in de kre- bouw van een grote hangar in Koe-
dietportefeuille zorgde ervoor dat weit. Over de betaling van het in
ondanks een lagere rente de inte- 1981 uitgevoerde werk door Koe-
rest-baten op hetzelfde peil van weit zijn moeilijkheden gerezen,
ruim 2,2 miljard bleven. De provi- Bovendien ontstond een conflict
siewinst steeg met 5,6 procent. De tussen Hollandia Kloos en Hurks
totale lasten bleven stabiel op f over het door Hurks uitgevoerde
269,1 miljoen. werk.
Reisbureau mag
klanten lokken
met Van Nelle
DEN HAAG (ANP) - Het Delft-
se reisbureau JMG Travel mag
mensen met vakantiezegels
van Supra Koffie van Van Nelle
korting geven bij het boeken
van een reis. Vier andere reisor
ganisaties hadden bij de recht
bank in Den Haag een kort ge
ding aangespannen tegen deze
samenwerking, omdat ze von
den dat hun Delftse collega op
een oneerlijke wijze klanten
lokte.
Rechtbank-president rfir. R.
Portheine heeft dit afgewezen.
Volgens hem is er geen sprake
van een monopoliepositie, zo
als de vier reisbureau's (Bonair,
Toerkoop, Van der Werff en
Panta) suggereren: bij JMG
werden 5.000 reizen geboekt,
terwijl de Nederlanders jaar
lijks 610.000 trips door reisbu
reaus laten vèrzorgen. JMG
handelt ook niet in strijd met
de regels van de ANVR, aldus
Portheine, omdat ze de korting
niet zelf geven.
vast te houden aan verdere atv. Als
de banken blijven weigeren voelt
de bond er niet veel voor om een
cao af te sluiten, wat vorig jaar al
tot een. cao-loos tijdperk in de
banksector leidde. De Unie BLHP
ziet het cao-overleg in de banksec
tor somber in als de werkgevers
niet meer te bieden hebben. Vol
gens bestuurder C. Michielse kun
nen de banken gegeven hun forse
winsten zeker met meer over de
brug komen.
MEXICO STAD - Alle Brazilianen
zijn plotseling door president José
Sarney uitgeroepen als inspek-
teurs van de door hem gedecreteer
de prijzenstop. Mexico is ondanks
alle olie zo goed als bankroet. En
Venezuela heeft na een spectacu
lair akkoord met zijn schuldeisers
aangekondigd dat dat akkoord on
middellijk zal moeten worden bij
gesteld.
De grote schuldenlanden in La-
tijns-Amerika beginnen zich te roe
ren. De verdeel en heers-politiek
die de internationale bankierswe
reld heeft toegepast sinds de beta
lingscrisis in het begin van de jaren
tachtig ontstond begint averechts
te werken. Door toedoen van de
scherpe daling van de olieprijzen
lijken de schuldenlanden plotse
ling een stuk dichter bij elkaar ge
bracht
door
Rob Sprenkels
Het afgelopen weekeinde, tij
dens de ontmoeting van de zoge
noemde 'Groep van Cartagena',
een overleg tussen de 11 grootste
schuldenlanden van. Latijns-Ame
rika, bleek dat men het eindelijk
eens te worden over een reeks van
zeer concrete eisen die men geza-
melijk aan de internationale ban
kierswereld wil presenteren.
Zo zoekt men onder meer naar
middelen om de banken te dwin
gen de rentevoet met zo'n 2 pro
cent te verlagen. En mochten de
bankiers niet bereid zijn om in te
gaan, op dergehjke voorstellen dan
is de kans groot dat de belangrijk
ste Latijnsamerikaanse schulden
landen min of meer gezamelijk ri-
goreuze stappen zullen nemen.
Het plan waarover de Cartagena-
groep het reeds eens lijkt behelst
de eliminatie van de extra rente,
meestal tegen de twee procent, die
door de schuldeisers wordt bere
kent aan landen waarvan het niet
honderd procent zeker is dat zij
hun schuld aankunnen. Het idee
luidt dat een aantal naties zich ge
zamenlijk garant zal stellen tegen
over de schuldeisers van een be
paald land voor het nakomen van
zijn betalingsverplichtingen.
Technisch gezien zou volgens de
Cartagena-landen op die manier
het berekenen van de risico-rente
niet meer gerechtvaardigd zijn.
Maar de westerse bankiers vinden
op hun beurt dat ze met een 'dooie
mus' worden opgescheept, als een
club van dik in de rode cijfers zit
tende landen zich garant gaat stel
len voor de verplichtingen van elk
van de leden van die club.
Wit voetje
Tot nu toe heeft eigenlijk altijd
elk van de wat belangrijkere schul
denlanden keer op keer gepro-
Sarney bevolking als waakhond
over de prijzen. (foto afp>
beerd om een wit voetje bij de in
ternationale bankierswereld te ha
len in de hoop er iets gunstigere
betalingsvoorwaarden voor terug
te krijgen. Zo is Mexico, tot voor
kort een troetelkind van de inter
nationale bankierswereld, is de af
gelopen jaren een obstakel ge
weest als Latijns-Amerika op zoek
ging naar gezamelijke stappen te
genover de schuldeisers.
Maar nu Mexico door de scherpe
daling van de olieprijzen op het
punt staat om bankroet te gaan zijn
het juist de Mexicanen die voorop
lopen. Zelfs als de olieprijzen blij
ven zoals ze nu zijn dan zal Mexico
dit jaar 6 miljard dollar minder ver
dienen dan waar men eigenlijk op
had gerekend. Toen de Mexicanen
de internationale bankierswereld
er voor de eerste keer op attent
maakten dat men daarom niet
meer in staat zou zijn om alle beta
lingsverplichtingen na te komen
kreeg men in feite nul op rekest.
Er werd met zoveel woorden ge
steld dat de Mexicanen indien no
dig maar nieuwe leningen zouden
moeten afsluiten, iets wat Miguel
de la Madrid, de Mexicaanse presi
dent, resoluut afwees. In ruil voor
bezuinigingen en een zwaardere
belastingdruk binnenshuis eisen
de Mexicanen ma dat het zoge
noemde risico-percentage over de
afbetalingen door de banken wordt
ingeslikt. Op die manier zouden de
Mexicanen slechts 2 miljard dollar
extra nodig hebben om de klap van
de gedaalde olie-prijzen te kunnen
opvangen.
Maar tegelijkertijd zouden de
bankiers ook bereid moeten zijn
tot het opnieuw opschorten van
een betaling van 950 miljoen dollar
die de Mexicanen eigenlijk op 5
april zouden moeten doen. Het
gaat om het bedrag waarover na de
aardbevingen van vorig jaar sep
tember al een betalingsuitstel van
6 maanden werd verleend.
Als Mexico alle rente-aflossingen
van maart nakomt dan zal het land
in april bijna zonder deviezen zit
ten. En mochten de banken hun
been stijf houden dan lijkt Mexico
bereid om als eerste van de grote
schuldenlanden het afbetalen van
de schuldenlast direkt afhankelijk
te stellen van de export-opbreng
sten. Dat werd vorig jaar al werd
gedaan door Peru, maar dat land is
met maar amper 6 miljard dollar
schuld op de internationale geld
markt niet de vergelijken met Me
xico, dat voor bijna 100 miljard dol
lar rood staat.
En gevreesd moet worden dat als
Mexico eenmaal een dergelijke
stap neemt tal van andere grote
schuldenlanden zullen volgen. Bij
voorbeeld Venezuela, een land dat
voor bijna 100 procent van de olie
afhankelijk is wat zijn deviezen be
treft. De bankiers hebben al tever-
geefs geprobeerd om de Venezola-
nen gunstig te stemmen door zon
der tussenkomst van het Interna
tionale Monetaire Fonds de afbeta
ling van 21,5 miljard dollar te hcr-
programeren.
Een dag na het akkoord kondig
de Jaime Lusinchi, de Venezolaan
se president, al aan dat hij gebruik
zou maken van de clausule die het
mogelijk maakt om het akkoord bij
te stellen indien de betalingsver
plichtingen te zwaar worden voor
de Venezolaanse economie.
„De afbetalingsregeling zal moe
ten worden aangepast aan onze be
talingsmogelijkheden", zo zei Lu
sinchi letterlijk. Met andere woor
den, of de banken het willen of
niet, de afbetalingen moeten in een
zekere relatie staan met onze ex
port-opbrengsten. En ook Brazilië,
met 105 miljard dollar het grootste
schuldenland van de Derde We
reld, zou graag zien dat er een der
gelijke regeling komt.
José Sarney, de man die vorig
jaar door het noodlot op de presi
dentiële zetel belandde, heeft in
middels aspiraties om zes jaar aan
de macht te blijven. Maar om zover
te kunnen komen Zal hij de Brazi
lianen vooral op economisch ter
rein genoegen moeten doen. In een
poging om het vertrouwen van het
volk te winnen beloofde Sarney
dat hij zal proberen om de inflatie,
die dit jaar de 500 procent leek te
gaan overscheiden, op 0,0 te hou
den. Er is een nieuwe munteenheid
ingesteld en zowel de lonen als de
prijzen zijn bevroren. En het volk
zelf is door Sarney gemachtigd om
toe te zien dat de winkeliers hun
prijzen niet meer verhogen.
AMSTERDAM - In Amsterdam
kon de wekenlange stemming
van ongeanimeerdheid en af
wachting worden afgeschud.
Maandag zette het Damrak de
week nog met een nieuwe daling
in. Op alle fronten kwamen de in
dexcijfers daarbij op nieuwe
dieptepunten van het jaar. Het
algemeen gemiddelde stond op
die dag 27 punten beneden de
top van 267 op 8 januari.
door
C. Wagenaar
Maar vanaf dinsdag heerste er
optimistisme, waarbij werd voor
uitgelopen op discontoverlaging
met een half procent, die donder
dag realiteit werd. Zowel in Düs-
seldorf, Amsterdam als in New
York liepen de obligatiekoersen
op in afwachting van het defini
tieve sein voor een algemene ren
tedaling. Op Wall Street moest
de koersstijging zelfs door het
wettelijk voorgeschreven maxi
mum in bedwang moest worden
gehouden.
Op het Damrak kwam de be
langstelling voor zowel obliga
ties als aandelen als een lawine
los. In paniek geraakte baissiers
begonnen hals over kop in te
dekken en er ontstond een koop-
markt als zelden tevoren. De
dagomzet sloeg alle voorgaande
records en kwam in totaal op
f2,25 miljard uit waarvan f 1,53
miljard aan obligaties. Ook een
historisch record, dat woensdag
nog werd overtroffen met f 1,8
miljard.
De obligatieindex schoot in en
kele dagen ruim twee punten op
tot 114 en de aandelenmarkt
bleef niet achter. Vooral de loka
le markt weerde zich geducht en
het indexcijfer voor deze deel
markt schoot dagelijks met 5 tot
6 punten omhoog. De internatio
nals deden het kalmer aan maar
ook het algemeen beursgemid-
delde kon krachtig in herstel tre
den en in drie dagen tijds 11 pun
ten van de verloren 27 terugwin-
Dat lag wat de aandelen betreft
iets anders in Amerika. De aan
delenmarkt van Wall Street
werd, evenals de dollar, door de
toenemende spanning rond het
rentevraagstuk uiterst grillig.
Dat kwam niet alleen door publi
catie van een zeer ongunstig eco
nomisch indexcijfer over janua
ri, maar ook door de tegenzin bij
Paul Volcker, de president van
centrale banken, om de rente te
verlagen. Hij vreest een ongun
stige invloed op de dollar.
Ergens is die weerstand begrij
pelijk want voor het eerst is het
na 25 jaar met het rentewapen in
de hand gelukt in de rijke indus
trielanden de inflatie onder de
knie te krijgen. Menig centrale
bank-president is er zeer huive
rig voor om teveel toe te geven
aan de druk tot renteverlaging en
vreest niveau's van bijvoorbeeld
2 3 procent zoals in de jaren '50
toen de inflatie ook weinig om
het lijf had.
Maar te hoge rente schept ook
gevaren. Nu het inflatiespook
weer verdwijnt, ligt de prijsstij
ging bijvoorbeeld in West-Duits
land op jaarbasis amper meer op
een half procent. De muntont-
waarding is bijna nihil, zodat het
rendement op staats- en ander
waardepapier vrijwel gelijk is
aan de hoogte van de rente. Als
die dan nog 10 procent bedraagt,
zoals kort geleden in Amerika,
voelt geen redelijk mens er veel
voor te gaan investeren. De rente
moet dus wel omlaag en de West-
duitse Bundesbank gaf donder
dag eindelijk het sein, ook al
bleef het maar bij een verlaging
van een half procent.
Per saldo werd het een positie
ve beursweek Waarbij vooral de
financiële waarden, banken en
verzekering de toon aangaven.
De banken waren 30 punten in
herstel. De verzekering trok
ruim 40 punten aan. Ook de uit
gevers boekten forse koersverbe-
teringen. Van de internationals
kon vooral Unilever door het
grandioze succes in het vierde
isuirasi
w
E
E
K
kwartaal krachtig in herstel tre
den. De grote verliezer was Wy-
ers die 15 procent van de beurs
waarde moest inleveren wegens
een verliesgevend tweede half
jaar.
Ook de Europese optiebeurs
pikte een graantje mee van de
krachtige beursopleving. De
werkperiode begon met vrij ma
tige omzetten van 30.000 contrac
ten per dag. Maar zij zwollen aan
tot 43.000. Hierdoor kon de
weekomzet stygen tot 197.000
contracten tegen 188.000 in de
vorige werkperiode. Philips was
elke dag nummer een, meestal
gevolgd door Akzo.
