'Wij zijn dus jetzt ook rock mid roll'
TV-rubriek
Duits tv-gala voor Johan Heesters
De officieuze uitslag van de Elfstedentocht
Flairck, vanavond in Leidse Schouwburg, wil territorium vergroten
Schouwburgdirecties: dans
in provincie loopt gevaar
Ogen te kort bij Hesper
ZATERDAG
kunt de- uitslag van de veer
tiende Elfstedentocht natuurlijk
even moeiteloos opdreunen als
Hoogezand-Sappemeer-Zuid
broek: Evert van Bentherrt, Rein
Jonker. Robert Kamperman.
Nanne Semplonius. Albert Bak
ker. Jan Kooiman. Hans Bouma.
Hilbert van der Duim... De naam
van de winnares van dit jaar is u
alleen even ontschoten, en nu u
er goed over nadenkt kunt u zich
ook haar gezicht niet herinneren,
en vraagt u zich zelfs af of ze
überhaupt ooit in beeld is ge
weest. Was ze groot of klein,
blond of zwart, mooi of lelijk, u
weet het niet, en u vraagt zich al
of de camera tijdens de prijsuit
reiking wellicht net even op de
hossende massa in de Friesland
hal was gericht toen zij de beker
overhandigd kreeg, of dat u op
dat moment net zat te slapen? Ei
genlijk. nu u er goed over na
denkt. herinnert u zich maar één
Elfstedenrijdster. en dat was die
mevrouw uit Steenderen in de
Achterhoek, die te midden van
met ontbloot boven
lichaam werd gemasseerd, zon
der dat iemand in de omgeving
een sexbeluste indruk maakte.
De winnares heette overigens
Ineke Dijkshoorn-Olsthoorn uit
Schipluiden (onthou die naam!),
maar even heb ik gedacht dat ik
de ontdekking van hel jaar had
gedaan toen ik donderdagoch
tend de uitslag van de wedstrijd
rijders in de Volkskrant en de
Telegraaf met elkaar vergeleek.
Want terwijl Ineke Dijkshoorn
als 154ste eindigde, in beide
kranten (geen wonder dat de
aandacht wat wordt afgeleid van
als de beste toch nog
heeft moeten laten
voorgaan), wordt in beide kran
ten ook nog melding gentaakt
van H. Bruine-De Bruin (De
Kwakel) en Hennie Bruine-De
Bruin (De Kwakel) die 5 secon
den voor Ineke Dijkshoorn als
152ste eindigde! Niet Ineke Dijk
shoorn-Olsthoorn was dus de
eerste vrpuw. maar Hennie Brui
ne-De Bruin! Ik heb meteen De
Kwakel gebeld om te feliciteren,
en kreeg een zoon aan de tele
foon. die vertelde dat zijn vader
de Elfstedentocht had gereden,
en dat hun achternaam Bruine
de Bruin zonder koppelteken is.
Jammer...
Goed. u kunt de uitslag nu dus
even foutloos opdreunen als mit-
nach-nachst-nebst-samt, maar
naast die officiële uitslag bestaat
er ook nog een officieuze, ner
gens vastgelegde, maar in de her
senen geregistreerde indoor-uit-
slag die een geheel andere volg
orde van de 'eerst aankomenden'
laat zien. Een door de tv-beelden
geïmpregneerde uitslag:
1. Evert van Benthem
2. Willem Alexander
3. Rein Jonker
4. Robert Kamperman
5. Marlboro
6. Ir. Jan Sipkoma
7. Pink Panther
8. Marten Hoekstra
9. Die man met die bevroren
baard
10. Mart Smeels
Het bijzondere maar ook het
aantrekkelijke van deze indoor-
uilslag is. dat hij per TV-kijker
variabel is. Dit is de mijne, maai
de uwe heeft misschien wel Wil
lem Alexander op de 1ste plaats
en die motorrijder met de Neder
landse vlag die met de kopgroep
meereed op de tweede plaats, en
weer anderen zullen Pieter Op-
pens hoog hebben ingeschaald,
nadat hij. in de late woensdag
avonduitzending. de volgende
dialoog had met Kees Jansma:
JANSMA: ..Maar koe keet u.'
RIJDER: ..Ik ben Pieter Op-
pens."
JANSA1A..U weel dal kei nog
maar 12 kilometer is. lie?"
OPPENS: ..Ju. dat maakt een
koop goed. kè? En koe keet u?"
JANSMA: ..U hebt groot gelijk,
miju naam is Jansma. ik ben van
NOS-lelevisie. u bent mi in onze
uitzending. U hebt nog esprit ge
noeg. hè?"
OPPEN S ..Bij zon festijn uur-
den de doden levend, he?"
Het was allemaal heel bijzon
der. en ik prees mij gelukkig er
via de televisie bij te hebben mo
gen zijn. Kritiek? Ik peins er niet
over. Als ik al iets zou kunnen
bedenken, dan zou ik dat nu toch
niet verwoorden, zoals je bij een
prijsuitreiking de gehuldigde
niet op zijn foutjes wijst. Ik werd
vanuit de centraalpost van onze
krantencombinalie bijvoorbeeld
gebeld met de mededeling dal de
televisie qua actuele berichtge
ving ovér de wedstrijd achter
i
kV J
m-r~ ,Jê
door
Nico Scheepmaker
bleef bij de radio, die alles iets
sneller signaleerde, waarna ik
naast het geluid van de tv ook
nog het radiogeluid heb aange
zet. Ik kan dat niemand aanbeve
len. maar nood breekt wel. Ik
heb toen geconstateerd dat de ra
dio in het begin misschien een
paar keer alerter was. maar niet
nadat ik hem had aangezet. De
radio was wel 'interpretatiever
men zei als eerste dat Kampei
man de achtervolging gestaakt
had (maar hij reed gewoon door).
en men veronderstelde dut er iets
met Rein Jonker aan de hand
moest zijn toen Van Benthem zo
makkelijk bij hem wegreed. De
tv-kijkers hadden echter kunnen
zien dat het enige wat er met
Rein Jonker aan de hand was
was. dat hij fysiek niet in staat
was de demarrage te beantwoor
den. Kortom: er komt geen
klacht over mijn lippen ten aan
zien van de NOS-tv-reportage. en
ik vond Mart Smeets een verade
mend rustpunt in het geheel.
(GPD) - „Wij zijn dus jetzt ook
rock und roll", brabbelt Sylvia
Houtzager. Ze is kwikzilverig de
kleedkamer ingestoven en wil van
alles laten zien. Hoe Flairck nu ge
bruik maakt van een heus drum
stel. Hoe fata morgana-achtige
trucs van de Haarlemse illusionist
Elferink Flairck iets mysterieus
hebben gegeven. Ze stevent daar
om linea recta af op de nieuwste
aanwinst, een videorecorder en
-beeldscherm, die een centraal
plaatsje hebben gekregen in de ar-
tiestenfoyer. Ze morrelt aan de
knoppen van het apparaat op de
zelfde onbeholpen manier waar
mee ze ongetwijfeld ook een tube
tandpasta uitperst. „Ik snap geen
hol van die dingen", zegt ze drei
nend als haar Flairck-collegae met
hoge snelheid als in een slapstick
film over het beeld hobbelen.
Dan komen beeld en Sylvia toch
nog tot rust. De video toont hoe ze
tijdens theaterconcerten als een
foetus in een grote opgeblazen bal
lon opduikt. „D'r wordt een hoop
zuurstof die ballon ingespoten,
joh! Niet gewoon meer. En dan
word ik ook nog geacht wat viool
te spelen terwijl ik daar'inzit".
Moderne apparatuur, syntheti
sche instrumenten; hoe reageert
een mens daarop? Tot voor een
jaar moest Sylvia Houtzager er
niets van hebben. Elke suggestie
dat Flairck profijt kon hebben van
de zegeningen van eigentijdse pro-
duktiemogelijkheden, werd door
haar proestend v,an de hand gewe
zen. Het onvermijdelijke is toch ge
schied en met resultaat: Flairck
klinkt niet langer als een Hollands
kamerorkestje met een vleugje
poesta, een tikje tango, een snufje
klassiek en een zuchtje Ierse folk.
De muziek is compact# geworden,
veel minder een lappendeken van
allerlei links en rechts geleende in
vloeden.
Waarom heeft Flairck zo lang
stilgelegen? Waarom was er amper
sprake van een muzikale evolutie?
Houtzager sputtert: „Ja, dat vind
jij. Voor ons is het telkens anders
geweest. Ik begrijp niet datje geen
ontwikkeling hebt gehoord. Op de
nieuwe plaat, Sleight of Hand. zijn
de stukken enkel korter. Vier. vijf
minuten. Op de vorige platen wa
ren ze langer. Nu zijn de stukken,
ook onder invloed van Mike Batt,
toegankelijker geworden".
Maagklachten
Vroeger leefde Flairck evenwel
volgenspure principes. Een LP
moest op de Bühne waargemaakt
kunnen worden. Maar nu zat Mike
Batt achter de knoppen. Sylvia
gaat op elegante wijze overstag:
..We hebben nu eindelijk met een
producer gewerkt die zijn stempel
heeft gedrukt op het project. Een
zeer kundig man, die heel duidelijk
weet waarvoor je een elpee maakt.
Ik denk dat dat in het verleden
nooit gebeurd is. We hebben met
Cees Schrama gewerkt, met Coen
van Vrijbergh. Eigenlijk bebbep
we alle platen behalve Bal Masqué'
zelf geproduceerd".
door
John Oomkes
De tijden veranderen, ook
een groepje dat zijn inspiratie voor
een deel uit volksmuziek haalt. Zo
is ook bij Flairck het ihzicht gerijpt
dat een plaat iets anders is dan
concert. Sylvia: „Voordat we de
studio ingingen, heeft Mike Batt
'een man met een Fairlight (digitale
muziekcomputer - JO) laten ko
men. In drie dagen tijd hebben we
daarop in blauwdruk de hele elpee
gemaakt Die band wordt in de stu
dio aangevuld. Dat systeem van
werken was voor ons totaal onbe
kend. Eigenlijk kom je niet in de
opnameruimte. Het wordt in feite
allemaal gemaakt op synthesi-
Dat is een heel groot verschil met
vroeger. Voor Sylvia Houtzager be
tekent het werken met synthesi
zers eigenlijk zoveel als het breken
met de vertrouwde, destijds op het
conservatorium aangeleerde in
strumentale beheersing. In Hol
land bereidde ze zich met Erik al
op de confrontatie met Mike Batt
vóór door zelf al met een Yamaha-
toetsenbord het voorbereidende
werk te doen. Maar Batt ging zo nu
en dan nog een stapje verder en
maakte de muzikant overbodig.
Sylvia: „Ik heb daar heel veel
moeite mee gehad. En nog als ik
die plaat hoor. Dan heb ik zoiets
als: het is niet meer zoals het was.
Zoals het was, daar was ik heel blij
mee. Alle,en: we zijn ons heel erg
bewust van het feit dat nü de tijd
Violiste-harpiste Sylvia Houtzager en gi
tarist-componist Erik Visser vormen de
harde kern van Flairck, een Nederlandse
muziekgroep die in geen enkel hokje valt
te stoppen, maar een air van dufheid om
zich heen heeft hangen. Dat verandert
drastisch. Platenmaatschappij EM1 stop
te een kwart miljoen in het nieuwe elpee
project The Sleight of Hand, dat onder lei
ding van de Britse sterproducer Mike
Batt en met medewerking van zangeres
Maggie Reilly werd opgenomen. Een
Amerikaanse tournee staat op stapel. Dit
verhaal gaat over de veranderingen in
mentaliteit: synthesizers, carrièreplan
ning, illusionisme en zelfs een naaktre-
portage in Playboy.
Flairck treedt vanavond op in de Leidse
Schouwburg. Aanvang 20.15 uur.
Flairck gaat de g
aangebroken is om absoluut iets te
doen wat een breder publiek be
reikt. Maar als je bij Batt komt sta
je paf. hè? Ik ben er redelijk met
maagklachten vandaan gekomen.
Je gaat een weg in. waarvan je weet
dat het niet anders kan, en waar
van je weet dat het goed gebeurt,
maken
i die schakeling te
Een soundcheck verstoort ons
gesprek abrupt. Erik Visser neemt
Sylvia's plaats in.
„Meer discipline nodig?", zegt
Visser lichtelijk vertwijfeld als
Flairck beticht wordt van een zeke
re mate van zigeunersmentaliteit.
„Misschien een beóter georgani
seerde discipline. We zijn tamelijk
gedisciplineerd. Qua repetities zijn
we behoorlijk strak, hoor. Het aan
tal uren dat we aan de band beste
den ligt zeer hoog - dat zit prak-
BONN (GPD) - Oude zangers, zan
geressen, sportlieden, politici of
acteurs-worden in West-Düitsland
niet snel vergeten. Ze draven op bij
elke feestelijke gelegenheid of krij
gen hele televisieavonden aange
boden. Hildegard Knef, Catharina
Valente, Max Schmeeling en ga
maar door.
Vanavond biedt Duitsland 1 de
Nederlandse Duitser Johann Hees
ters een gala-avond aan. Een speci
fieke aanleiding om deze wegens
zijn oorlogsverleden in Nederland
bepaald omstreden
aan te bieden is er niet. Jupic
Heesters is 82 jaar en staat nog
steeds op de planken.
Begonnen bij Royaards, vierde
Heesters later vooral triomfen in
door
Hans Hoogendijk
Duitsland. Hij werd vermaard door
zijn rollen in bijvoorbeeld Die lus
tige Witwe. Die Fledermauss en lm
weissen Rossl. Zijn sympthie voorx
de nazi's heel't hem in Nederland'
i feest omstreden gemaakt. Zijn tweede
AMSTERDAM (ANP) Er moet een landelijke commissie komen die
ervoor zorgt dat ook buiten de randstad het aanbod van dansvoorstelling
gen op peil blijft. Dat is nodig omdat de voornaamste Nederlandse dans-
gezelschappen, het Nederlands Danstheater en het Nationale Ballet,
'de prtmheieMM
stellingen
met 50 procent terug te
Schouwburg- en Concerlgcbouwdircc-
n minister Brinkman van WVC. De orga-
ïan op aan zó snel mogelijk een Commis-
voorstellingen
plan zijn hun
schroeven.
Dat schrijft de Vereniging va
ties in Nederland in een brief aa
nis'atie dringt er bij de bewindsman op aan zó snel
sie Dans in het leven te roepen, die de spreiding var
onderzoekt en adequate beleidsvoorstellen formuled
Dat de grote balletgezelschappen, evenals trouwens de Nederland,se
Opera Stichting, minder tijd voor de provincie overhouden komt doordat
zij binnenkort in de. Randstad twee nieuwe grote theaterzalen moeten
gaan bespelen (de Slopera in Amsterdam en het nieuwe muziektheater
aan het Spui in Den Haag).
Het probleem kan volgens de vereniging worden opgelost door.de ge
zelschappen te verplichten tol eon minimum aantal voorstellingen in de
provincie, of door een nieuw gezelschap op Je richten dat, mogelijk onder
de paraplu van de beslaande gezelschappen, een breed'repertoire kan
vaderland West-Duitsland draagt
hem echter op handen, getuige ook
de ARD-lv-show 'Een avond voor
Johannes Heesters'.
Veel prominenten die in zijn le
ven een rol hebben gespeeld zullen
opdraven. Een vrouw ontbreekt:
Wiesje, Heesters' vrouw die vorig
jaar zomer overleed. Zijn dochter
Nicole, een gevierd actrice, over
haar vader en moeder: „Die twee
hoorden bij elkaar als de twee helf
ten van een broodje. Zeker, het
was een huwelijk met ups en
downs, maar ze hielden van elkaar
tol de laatste dag".
Na" haar dood werd het stil „in
Heesters' huis in Slarnberg. Op ad
vies van zyn dochter dook Hees
ters in zijn werk. Een rol in de film
van Westduitslands populairste
komiek Otlo Waalkens (ook een
van de gasten), een special voor de
tv. en nu een theatertournee met
125 voorstellingen met Louise Mar
tini in het stuk voor een dame en
een heer 'Cassonova op kasteel
Dux'.
Heesters is nog altijd ontzei lend
populair in West-Duiislafid en Oos
tenrijk. In meer dan 50 films ac
teerde en zong hij, op ontelbare po
dia stond hij met zijn lakschoenen.
op.
Het ARD heeft kosten noch
moeite gespaard om collega's over
*e vliegen. Uit Wenen Marika Rokk
met haar dochter, acht keer ston
den Rokk en Heesters gezamelijk
voor de camera's, uit -New York
Maria Eggerlh. Heesters' partner
in 'Hel paleisconcert' (1936), en uit
Amsterdam zijn 85-jarige broer Ni
colas.
Heesters als stralend middel
punt, alleen aan hel einde van de-
uitzending is hij even uil zijn even
wicht. ..Je beste vriend is gekomen
om je al' te halen", zegt presentator
Georg Thomalla. Met zijn logge po
ten kwam Heesters' St-Bernhard
Cilly de studio binnen. Johan
Heesters: „Ik ben gelukkig zo Veel
van mijn beste vrienden en colle
ga's terug te zien. maar op Cilly
had ik absoluut niet gerekend".
Het was een aardig gebaar van
het ARD, want Heesters had tij
dens de proel'opnamcs voortdu
rend gezegd hel zo vreselijk te vin
den dat zijn hond al die lijd in een
dieren pension zal.
Johan Heesters, een levend maar
omstreden stuk geschiedenis.
(Duitsland I. 20.15 uur)
Belgen vinden verloren film
BRUSSEL (ANP) - In Belgie is een kopie ontdekt van een stomme film
uil 1928, die als verloren werd beschouwd. Hij gaal om „Leentje van de
Zee", een melodrama dat zich aan de Belgische kust afspeelt. De maker is
Frunkcuis Frijters (1889-1949). Volgens filmhistorici is Leentje van de Zee
nu de oudste Vlaamse film waarvan nog een kopie bestaat.
De teruggevonden film is wegens de extreme brandbaarheid van het
materiaal nog niet geprojecteerd. Men wil de film eerst reinigen en res
Johan Heesiers in zijn jonge ja-
Geen 'Jeanny'
in Avondspits
HILVERSUM (ANP) Een dag na
dat vier actiegroepen tegen seksu
eel geweld hadden geprotesteerd
tegen het draaien van de single
„Jeanny" van de Oostenrijkse zan
ger Falco, heeft NOS-discjockey
Frits Spits besloten de plaat niet
meer te draaien.
Spits deelde in zijn radiopro
gramma 'De Avondspits' mee dat
bestudering van de tekst en het lcit
dal mensen op de plaat worden ge
kwetst, voor hem aanleiding zijn
de plaat niet meer te draaien.
'Jeanny' gaat over een psychopaat
die bezingt dat hij een meisje in
zijn macht heeft.
De Tros en Veronica handhaven
de plaat vooralsnog in hun hitpara-
tisch aan ons maximum. Het is
misschien de vraag of we die uren
effectief genoeg béfcteden. Wij
werken zeer gedetailleerd aan klei
nigheden, zoals op theatervoorstel
lingen met 500, 600 man. Met goo
cheltrucs die zeer precies uitge
licht moet en worden. Met stem
mingsproblemen omdat het live
nog steeds een vorm van kamer
muziek is. Misschien kunnen, we
daaraan niet zoveel tijd meer beste
den in de toekomst".
Zeven jaar lang heeft Flairck zo
met grote regelmaat gewerkt in de
Nederlandse schouwburgen en
culturele centra. Geen muzikaal
ensemble heeft een dergelijke er
varing opgebouwd. Vanaf het pril
le debuut in 1979 heeft Visser ge
noeg emplooi gehad. Toch is het
een weinig bevredigende situatie
geweest. Hard werken in een be
staand circuit met een min of meer
vast publiek zonder dat nieuwe uit
dagingen zich aandienden. Flairck
voorzag in een behoefte. Niet meer.
niet minder.
Dat wordt allemaal hoe dan ook
anders. Visser wordt even wegge
roepen voor zijn soundcheck. Maar
hij keert bijna per kerende post te
rug. „Ik heb erover nagedacht",
zegt hij. „De opgave was dat wij
jaarlijks in dat kleine Nederlandse
circuit ons programma moesten
vernieuwen. En jaarlijks met een
LP komen. Voor mij wordt het met
het buitenland erbij straks niet
zwaarder, maar misschien wel lich
ter. Het schrijven, het repeteren en
opnemen namen bij ons altijd de
helft van de tijd in beslag. Die druk
vermindert aanzienlijk bij het ver
groten van het territorium".
In Nederland lukte het Flairck
niet om zich elke keer in het nieuw
te steken. Om in bakkerstermen te
spreken: het brood dreigde qud te
worden. Visser, gretig: „Nou, het is
verschrikkelijk hard werken om
het brood vers te houden. Voor ons
was het bijna onbegonnen werk.
Het dreigde ons op te breken. Ze
ven jaar, negen elpees. Voor ons
soort muziek nauwelijks werkbaar.
Dit was tegen de klippen op
-werken".
Illusionist
De visuele vormgeving en de
theatrale verpakking is bij Flairck
de basis gebleken van een vaste
band met het Nederlandse pu
bliek. Dat element is bewaard ge
bleven in de nieuwe show en op de
nieuwe plaat. Sleight of Hand is
een goochelterm en illusionisme is
de bindende factor achter het ge
heel dat straks naar het buitenland
gaat. Visser schrikt niet als hij be
ticht wordt van een kinderlijke
verbeelding. „Akkoord, maar het
zijn geen losstaande elementen.
D'r is niks zweverigs, niks Tolkien-
achtigs aan het idee van een circus.
Dat is entertainment".
Het spel met illusies speelt
Flairck evenwel op Hollands-ern
stige wijze. Zo verschijnt Sylvia tij-
dens concerten als foetus in een
ballon, die associaties met een
baarmoeder oproept. Erik verze
kert met de hand op het hart dat
dat mijn probleem is. „Ik zie dat
niet zo. D'r wordt een ballon opge
blazen - daar heb ik helemaal niks
bij. Het is bedoeld als de opkomst
van een clown". Denkt hij dan niet
dat het publiek in de VS geen beel
dassociaties krijgt? Visser peinst:
„Dat denk ik wel, ja. Misschien zijn
dergelijke associaties onvermijde
lijk". Denkt even: „D'r wordt in de
zaal tamelijk hard om gelachen"
Legt vervolgens de technische
werking nog eens uit. Stopt dan
zijn betoog: „Misschien kunnen we
het wèl als zodanig gebruiken".
Playboy
Vlak voor het concert verft Syl
via het gelaat. Met als illusoir effect
dat er een vampachtige verschij
ning in de spiegel opdoemt. „Gek,
hè", zegt ze en ze vertelt dat ze zich
bewust is van haar uitstraling als
zodanig. Het mannen-magazine
Playboy is daar ook achter. Sylvia
rept van een uitdaging. „Ik wil het
anders doen dan Adèle Bloemen-
daal, en zeker dan Jerney Kaag
man, want dat vind ik gewoon af
zichtelijk", zegt ze. „Ik wil het niet
in de sauna, niet in de slaapkamer,
niet met de benen wijd op een
vacht. Ik wil het erotisch, maar
geen pornografische invloeden.
Ken je die foto van ^flan Ray van
dat vrouwelijk naakt met celloga
ten in de rug? Zoiets. Als mijn ou
ders nee hadden gezegd, had ik het
niet gedaan. Al had ik er een mil
joen voor gekregen. Maar ze ver
trouwen me; ze weten dat het op
een bepaald niveau gebeurt".
'Hesper' naar het werk van Djuna
Barnes. Door Bonheur/InDependan-
ce. Regie Lidwien Roothaan. Vorm
geving Marieke de Vogel, Trudi
Maan, Jose Huibers. Met Marlies
Heuer, Ria Eimers, Annekee van
Blokland, Els van der Jagt. Ellen
Sondaar en Francis Wijsmuller.
LEIDEN - 'Hesper' is gebaseerd
op het werk van de mij onbeken
de Amerikaanse schrijfster en
beeldend kunstenares Djuna
Barnes (1892-1982) Barnes
bracht de jaren '20 en '30 door in
Europese kunstcentra als Parijs
en Berlijn, waar ze literaire sa
lons frequenteerde en beroemd
heden als Joyce. Eliot en Stein
ontmoette. Uit haar ontmoetin
gen met bijzondere vrouwen uit
die kringen ontstond The Ladies
Almanack', dat zich in de salon
van de beroemde Natalie Clif
ford Barney afspeelt 'Hesper'
lijkt daar rijkelijk uit geput te
hebben.
Het stuk toont een raadselach
tig samenzijn van een zestal zeer
bizarre vrouwen. Elk van hen is
getooid in schitterend èxtrava-
gante jaren '30 kledij en gedraagt
zich opmerkelijk: mysterieus of
zweverig of demonisch of ro
mantisch. Ze spelen allemaal een
rol. Waar ze zijn. wie ze zijn of
wat hun relatie is. wordt niet dui
delijk. Van een verhaal is geen
sprake. Ze zijn samen en praten,
zitten, dansen, bewegen en zin
gen met elkaar of afzonderlijk,
zonder reden en zonder doel. Het
is een groep en ze zijn los zand.
ze praten met, voor en tegen el
kaar: ze bekritiseren elkaar en
moedigen elkaar aan. Het geheel
vormt een collage van stemmin
gen en momenten, met als ver
bindend thema de (lesbische)
liefde. Liefde waar ze op hopen
en naar smachten, maar die of
uitblijft of faalt. Liefde die hen
verbindt én hen van elkaar ver-
vreemt.
Dit zou zwaar kunnen klinken,
maar de voorstelling i£ dat zeker
niet. Daarvoor is zij te gevarieerd
en te komisch. Er gebeurt van al
les op het toneel: actrices hou
den monologen of maken samen
een nonsense gédicht 'of zingen
meerstemmig of voeren geza
menlijk bewegingspatronen uit
etectera. Je komt ogen te kort en
vrijwel alles overtuigt. Zowel het
individuele als het samenspel is
subliem: afwisselend grotesk en
ontroerend en - wederom - grap
pig. De humor ontstaat vooral uit
de reacties van de personages op
elkaar en zichzelf: één personage
gaat bijvoorbeeld in een dans
verder dan de anderen en direct
distantiëren die zich dan van
haar. waarna zij zich weer zo snel
mogelijk aan de anderen pro
beert aan te passen. Ook al Be
grijp je niet altijd wat er gaande
is; je gelooft erin. Tel bij dit a lit*
het schitterende, esthetische
cor en de verbluffend theali
kostuums op en je hel'l et u
stelling om een punt a.>:
gen!
PAUL I': .1