LWS was 62 jaar krap bij kas
ONDER D/XK
Belangrijke wijzigingen gaan vooraf aan fusie
in het weekend onb^N
I
zo snel als een slak
aan de bewoners
hebben ze lak
Kop-staartbotsing
Lezers Schrijven
Heiwerk in Hekkesteeg
PAGINA 4
LEIDEN
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1986
door Raymond Peil
In 1969 is de LWS inmiddels uitgegroeid tot een kolos
met 3200 woningen (1975: 4412). Het kantoortje aan de
Oude Singel 220 wordt verlaten en onder de flat aan
de Turkooislaan worden bergingen en garages ver
bouwd tot de nieuwe huisvesting. De groei van de
stichting, de hausse van de flatbouw in de Merenwijk,
de mondiger wordende huurder, de sanering van wij
ken en - niet te vergeten - later de renovatiegolf ver
oorzaken ook de volgende jaren de nodige woelingen.
De sanering van de oude en verpauperde Leidse
stadswijken speelt zich voor een belangrijk gedeelte
af in het woningrijk van de LWS. Het bevrijdt de
stichting van zorgenkinderen, behalve dan misschien
in het Haagwegkwartier en het gebied Herengracht/
Zijlsingel, waar de problemen zich in eerste instantie
alleen maar ophopen. De laatste ronde luidt voor de
LWS als de overheid laat weten af te willen van wo
ningstichtingen. De nu reeds voltrokken samensmel
ting met De Eensgezindheid en Werkmanswoningen
tot de woningbouwvereniging Leiden zorgt daarvoor.
Het groter groeien van de LWS
heeft ook tot gevolg dat dit im
mense lichaam moeilijker is aan
te spreken voor de bewoners.
Ook, zoals in de 'goede oude tijd'
bij kleine woningbouwvereni
gingen het geval was, is het niet
meer mogelijk dat de penning
meester van de vereniging op
zijn fietsje de huur ophaalt en de
problemen van iedere huurder
kent. Als eerste grote Leidse wo
ningbeheerder neemt de LWS
daarom een woningmaatschap-
pelijk werker in dienst.
Deze ontwikkeling valt vrijwel
samen met de bouw van nog
eens honderden flats in de Me
renwijk en een ingrijpende wijzi
ging van de statuten van de
stichting. Vanaf 23 september
1974 heet de Stichting voor Ex
ploitatie en Beheer officieel
LWS. Volgens Streefland is één
van de belangrijkste wijzigingen,
het feit dat mensen die een bin
ding hebben met de gemeente
Leiden geen bestuurslid meer
mogen worden.
Hij schrijft deze verandering
vooral op het conto van me
vrouw Kerling, de toenmalige
voorzitter, die hiervoor heeft
geijverd om de LWS wat losser te
maken van de gemeente. Ter
'compensatie' B en W is toen een
adviesraad ingesteld, voorgeze
ten door de wethouder, met als
leden meestal de commissie
volkshuisvesting. Kerling, sinds
1968 bestuurslid, wordt in 1980
voorzitter van de LWS. In 1982
vertrekt zü naar Wormer om daar
plaats te nemen op de burge
meesterszetel.
Plichtmatig
Tot die statutenwijziging heeft
het bestuur van de LWS altijd
bestaan uit mensen als het hoofd
van de afdeling volkshuisvesting
van gemeentewerken, het hoofd
van de gg&gd en de wethouder
gemeentewerken (waaronder
volkshuisvesting valt) als voor
zitter. Een tijdje heeft een af
gevaardigde van de Leidse wo
ningcorporaties ook deel uitge
maakt van het bestuur.
Deze plichtmatige bezetting
van de bestuurszetels leidt er ge
woonlijk toe dat het bestuur van
Leidens grootste huisbaas één
keer per jaar een half uurtje bij
eenkomt. Alles wat bij die gele
genheden gebeurt is eigenlijk de
routinematige vaststelling van
de begroting. De grote stichting
wordt feitelijk gewoon draaiend
gehouden door de wethouder en
de secretaris/penningmeester.
De genoemde statutenwijziging
heeft tot gevolg dat het bestuur
écht aan het werk moest.
Voor inspraak en medezeggen
schap van bewoners is de tijd in
middels opnieuw rijp geworden.
De LWS onderneemt pogingen
om (de oprichting van) bewo
nerscommissies te stimuleren.
"Wat dat betreft durft de LWS
zich te meten met menig erkende
woningbouwvereniging ter
plaatse", meldt een jaarverslag.
Afgaand op een gesprek met ex-
LWS-directeur Streefland, is het
vooral mevrouw Kerling, die de
motor is geweest achter de insti
tutionalisering en het enthou
siast maken van de lieden, die in
actie komen om wat te doen voor
de woonomgeving.
Aan het Jacques Urlusplant-
soen ontstaat bijvoorbeeld een
zeer actieve commissie, waar
schijnlijk gebaseerd op een vorm
van lotsverbondheid die in zo'n
groot flatgebouw wordt onder
vonden. Ook in dé Muiderkring
komt een bewonerscommissie
tot stand, die het tot op de dag
van vandaag volhoudt. Bij het
LWS-bestuur vinden de commis
sies een open oor, aldus Streef
land.
A
De huurders van de LWS hebben zien geen heil in aansluith
Centrale Technische Dienst voor Woningcorporaties. Een proe
streept dit en actievoerders verspreiden affiches zoals deze.
Toch is even later in het
jaarverslag 1973-74 terug te zien
dat het LWS-bestuur de bewo
nerscommissies ook wel lastig
vindt. Zo is te lezen dat onder
meer 'de bijzondere eisen van de
bewonerscommissies, één van
de knelpunten in de financiële si
tuatie vormen'. Anderzijds is een
rode draad door de LWS-ge-
schiedenis de voortdurende con
frontatie met financiële knelpun
ten. Andere struikelblokken zijn
dit keer de van De Goede Wo
ning overgenomen complexen
(na die overname kloppen veel
bewoners bij de nieuwe huisbaas
aan met hun onderhoudsklach
ten), de leegstand in de Meren-
wijkse flats, te lage rijksvergoe
dingen en de steeds stijgende
kosten voor het groeiende oude
woningbezit.
Kamerbreed
Halverwege de jaren zeventig
wordt de LWS opgenomen in de
renovatiestroom. Dat begint bij
de woningen aan de Van Hogen-
dorpstraat, die van De Goede
Woning zijn overgenomen. Dit is
voor de LWS de eerste 'kamer
brede renovatie'. Bewoners wer
den per straat tijdelijk overge
poot naar de tot wisselwoning
gebombardeerde, leegstaande
flats aan de Arendshorst en Con
dorhorst. Overigens: ook de wo
ningen aan de Sophiastraat-
noord en omgeving, die de stich
ting Van De Goede Woning heeft
gekocht blijken later rijp voor de
sloop.
De renovatie verloopt vrijwel
probleemloos, dus de LWS en de
gemeente beginnen - mede naar
aanleiding van een hardnekkige
huuractie - aan de renovatie in
het Haagwegkwartier. Edoch,
het overleg met de bewoners van
de woningen de Toussaintkade
en omgeving. Potgieterlaan en
Schimmelstraat alleen al neemt
ruim twee jaar in beslag.
De renovatie zelf verloopt
evenmin probleemloos. Een on
derzoek wijst uit dat de huizen
veel slechter zijn dan was ge
dacht. "Het is een prima plan, tot
blijkt dat de woningen erg slecht
zijn. Als we van tevoren hadden
geweten was de hele zaak tegen
de vlakte gegaan", kijkt Streef
land hierop terug. Met pijn en
moeite krijgen de gemeente en
de LWS het ministerie zover om
er extra geld in te pompen.
Amper een jaar later kondigt
zich, hoewel dat op het moment
zelf nog niet duidelijk is, een vol
gend 'rampenplan' aan: de eerste
paal in het saneringsgebied He
rengracht/Zijlsingel wordt gesla
gen. Ook de sanering van de Lan-
gegracht gaat beginnen en daar
na zijn de activiteiten op dit ge
bied en wat de renovatie betreft
werkelijk te veel om op te noe-
Wel dient te worden vermeld
dat de LWS, in vergelijking met
de andere woningbouwvereni
gingen, het voordeel heeft dat de
gemeente geld bijpast voor deze
projecten. De verenigingen moe
ten immers een deel zelf betalen.
Maar in het geval van de weinig
kapitaalkrachtige LWS zal eer
der sprake zijn van noodzaak,
dan van coulance.
Mijlpaaltje
Een mijlpaal(tje) bereikt de
LWS in 1979. Na de oplevering
van de renovatie in Ververs-
buurt, van woningen die uit 1863
dateren (voor die tijd bijzonder
moderne bouw), gebouwd op ini
tiatief van de Hervomde Diaco
nie worden de laatste vooroor
logse woningen onder handen
genomen. Aan de Alexander-
straat gaan 192 woningen tegen
de vlakte en verrijst nieuwbouw.
Aandacht beginnen in deze ja
ren echter ook de problemen te
vragen die de naoorlogse bouw,
en vooral de flatbouw, met zich
meebrengt. Aan de Opaalstraat is
bijvoorbeeld het herstel van
soms fors gescheurde binnen
muren noodzakelijk. De flats in
de Merenwijk, de horsten en
donken, blijken een aantrekke
lijk leefklimaat te bieden aan
kakkerlakken. Afgezien daarvan
lijdt de LWS er veel schade door
vandalisme.
De bouw in het gebied tussen
Herengracht en Zijlsingel staat
eveneens garant voor kopzorgen.
Gaat het in eerste instantie om
leegstand en kraken, later blijkt,
de LWS de twijfelachtige eer toe
te komen een complex woningen
met een bouwschandaal van mil-
joenenomvang in beheer te heb
ben. Niet dat de LWS enige
schuld daaraan heeft - een on
derzoekscommissie bevestigt
dat later - maar de problemen
zijn er daarom niét minder erg
Mevrouw C.A. Kerling, 12 jaar
lang bestuurslid van de LWS en
tevens voorzitter, één van. de stu
ivende krachten achter verande
ringen binnen de stichting, onder
meer wat medezeggenschap be
treft. (archieffoto)
Een ironisch kantje aan deze
zaak is het feit dat de gemeente
van dit project de helft aan de
LWS en de helft aan De Goede
Woning had willen toewijzen. De
Goede Woning heeft toen, in de
overweging dat het onzinnig is
een stadsdeel over twee vereni
gingen te spreiden, gezegd 'laat
de LWS het maar nemen'. Ter
compensatie heeft De Goede Wo
ning de woningen in het Doelen
complex in beheer gekregen.
Daarvan zal de rooms-katholieke
vereniging nooit spijt hebben ge
had.
Streefland over het Heren-
gracht/Zijlsingeldebacle: "Het
was echt wel een project met toe
ters .en bellen en helemaal in
handen van de gemeente, de af
deling volkshuisvesting. De
LWS-opzichter had er niet veel te
vertellen. Deze man kwam ech
ter wel regelmatig in het bestuur
en zei 'Dames en heren, er wordt
daar wat afgebaggerd', gemet
seld met slappe specie dus".
Streefland weet zich te herinne
ren dat betrokken ondernemin
gen er ook grote bedragen heb
ben ingestoken om de bouwkun
dige gebreken te verhelpen. De
gemeente wordt er uiteindelijk
tweeëneenhalf miljoen gulden
armer op.
Even schrikken is het ook als
in de nieuwbouw aan de Sophia-
straat, Alexanderstraat en Dil
lenburgerstraat formaldehyde-
gas uit de spaanplaten blijkt te
komen. Verschillende metingen
wijzen uit dat de situatie niet zo
ernstig is, als werd gevreesd,
maar maatregelen zijn echter wel
noodzakelijk.
Klachten
De aansluiting van de LWS bij
de CTW (Centrale Onderhouds
dienst voor Woningcorporaties),
heeft nogal wat voeten in de aar
de: te duur, lange wachttijden,
kortom er zijn veel bezwaren te
gen de CTW. Een proef resulteert
in een waslijst van klachten, de
inmiddels geïnstalleerde bewo
nersraad komt in het geweer en
uiteindelijk is de samenwerking
tussen LWS en CTW van de
baan. Een heel verschil met 1973,
wanneer het bestuur constateert
dat 'voorlopig duidelijk is geble
ken dat de LWS voorlopig niet
'mag' meedoep met de vier fede
ratiepartners'.
Het begin van het einde van de
LWS valt samen met het zestigja
rig jubileum van de stichting, in
1983. De gemeenteraad spreekt
zich uit voor de fusie tusen de
Leidse woningbouwverenigin
gen. Bovendien wordt de LWS
(tijdelijk) een gemeentelijke tak
van dienst, omdat de rijksover
heid af wil van het fenomeen 'ge
meentelijke woningstichting'.
Twee jaar later vindt dit de daad
werkelijke volvoering in de fusie
tussen de 5235 woningen tellen
de LWS met de tellende stichting
met de Eensgezindheid en Werk
manswoningen. De Eendracht,
ook bij deze combinatie gepland,
blijft er voorlopig buiten.
1 Tot slot nog even wat extra
aandacht voor de instelling van
de bewonersraad, op 16 mei van
1983, een duidelijke blijk van het
streven van de LWS naar mede
zeggenschap en democratise
ring. Na de fusie blijft deze raad
zelfs gehandhaafd: hij 'gaat over'
van de LWS naar de Woning
bouwvereniging Leiden.
Onderdak is een serie die de ge
schiedenis belicht van de sociale
woningbouw in Leiden en de ge
schiedenis van de Leidse Woning
bouwverenigingen. Hun i
LEIDEN - De auto van een 19-jarige Leidenaar werd gistermiddag
volkomen vernield bij een zogenaamde kop-staart-botsing halverwege de
Lammenschansweg. Een hem achterop komende auto, bestuurd door een
19-jarige Wassenaarder, reed te dicht en te hard op zijn voorganger. Die
trachtte nog naar rechts uit te wijken, maar een botsing kon niet worden
voorkomen. De auto van de Wassenaarder werd aan de rechter voorzijde
beschadigd. (foto Holvast)
LEIDEN - De heiwerkzaamheden
voor de 28 nieuwbouwwoningen
aan de Hekkensteeg beginnen
morgen, ongeacht de weersom
standigheden. Het heien zal naar
verwachting twee weken in beslag
De werkzaamheden zullen in op
dracht van Woningbouwvereni
ging Leiden worden uitgevoerd
door aannemer Marel's bouwbe
drijf, Hogeweg 2220 AE Katwijk.
Eventuele schadeclaims (als ge
volg van het heien) moeten schrif
telijk bij deze aannemer worden in
gediend.
Met vragen of problemen kunt u
terecht bij de uitvoerder van het
werk, de heer de Mol. Hij is dage
lijks bereikbaar. Bij de werkzaam-
Reggae
In het LVC aan de Br eestraat
66 morgen een reggae-feest. Het
voorprogramma wordt verzorgd
door Jacco op drums en Goof op
gitaar. Het hoofdprogramma.
Free Wiet Style gehetenis voor
rekening van 'Free Wiet Style',
een gelegenheidsformatie van
Leidse reggae-muzikanten aan
gevuld met bovenstaand duo.
Bromfietser
breekt been
LEIDEN - Een 17-jarige Leidse
bromfietser heeft gisteravond bij
een aanrijding op de kruising Dr.
Lelylaan-Morsweg een been gebro
ken. Een 39-jarige Leidse automo
biliste die van de Dr. Lelylaan
rechtsaf de Morsweg wilde inslaan,
had de bromfietser, die haar tege
moetkwam en rechtdoor wilde rij
den over het hoofd gezien. De jon
gen is naar het Diaconessenhuis
overgebracht.
Swingen
Wie ouder is dan zestien kan el
ke vrijdagavond van half negen
tot twaalf uur swingen in jonge
rencentrum Stats aan de Haar
lemmerstraat 73c.
Bingo
De Christelijke Muziekvereni
ging Concordia organiseert op
zaterdag een grote bingo-avond.
De avond begin om 20.00 uur in
de zaal van Concordia aan de
Langegracht 58/60.
Ook is er bij Concordia weer
plaats voor nieuwe leden bij de
jeugd. Wie hierover inlichtingen
wil hebben kan bellen naar K.
Heymans (071-314749) of naar
het clubgebouw (071-220817).
Barbaraterrein
Met meer dan gewone belangstel
ling lees ik de artikelen van Jan
Rijsdam over architectuur. In zijn
laatste bijdrage over de bebouwing
van het Barbaraterrein mis ik de
bij hem zo.gebruikelijke terughou
dendheid: zo zeer heeft hij een ei
gen voorkeur dat de hele architec
tuur het verliest bij een hem on
welgevallige keuze. Alsof het om
een keuze ging tussen Rembrandt
en Anton Pieck; of om dichter bij
het onderwerp te blijven: tussen de
'nieuwe zakelijkheid' en 'aanne
mersarchitectuur'. Schreef Rijs
dam zelf niet in zijn uitstekende se
rie 'mooi of lelijk' 8/9 februari 1984
over de invulling van het terrein
van Nieuwenhuizen: "Talloze na
men van spraakmakende architec
ten zijn over tafel gegaan. Er is ge
wikt en gewogen en de keuze is ge
maakt. Niemand minder dan Henk
Klunder wordt de man die op
dracht krijgt een ontwerp te ma
ken, waarmee Leiden 'in de wol
ken' zal zijn".
Rijsdam mag best het plan van
Van Eerenbeemt mooier vinden
dan het plan Klunder, maar de
keuze voor Klunder een verlies
voor de architectuur te noemen
gaat me toch echt te ver.
Bovendien maakt hij van het he
le besluitvormingsproces erom
heen een karikatuur. Geheel over
eenkomstig de wens van de oppo
sitie in de gemeenteraad waren er
hier 3 alternatieve bouwplannen,
zonder dat B en W zich van tevoren
hadden vastgelegd op een keuze.
Wel hadden B en W van tevoren
een aantal randvoorwaarden vast
gelegd, waaraan het plan moest
voldoen. Maar nu is het bij Rijs
dam weer: "een visie van het colle
ge van B en W op architectonische,
stedebou>vkundige of culturele as
pecten van de bouwplannen ont
breekt zodoende ten ene male". B
en W moeten nog besluiten en ken
nen nu ook het advies van de
buurt. Is zo'n procedure laakbaar?
Openbaarheid van ambachtelij
ke adviezen wordt wel tegenge
houden met als argument dat het
de macht van de ambtenaar ver
groot of spanning veroorzaakt tus
sen ambtenaren en de bestuurders.
Voor deze argumenten ga ik niet
opzij, maar als we Rijsdam volgen
krijgen de tegenstanders van open
baarheid toch gelijk. Wethouders
zouden "de plicht hebben voor ei
gen winkel" op te komen (ambtelij
ke adviezen op te volgen?) ofwel
dreigen gebrouilleerd te raken met
ambtelijke afdelingen. De staats
rechtelijke werkelijkheid op zijn
kop: laten ambtelijke afdelingen
dan ook maar hun "eigen" wethou
ders kiezen. Nu doet de gemeente
raad dit nog en zo zou ik het ook
willen houden.
In dit geval lagen er bovendien
tegenstrijdige ambtelijke adviezen
(trouwens niet alleen van ambtena
ren van directies van Tesselaar),
zodat aan de frakties in feite alle
argumenten pro en contra op een
presenteerblaadje werden aange
boden.
Niet duidelijk maakt Rijsdam
waarom frakties hebben gekozen
op basis van eenzijdige argumen
ten. Ik ken alleen de discussie in
mijn eigen fraktie, en mijn eigen
fraktie vond in de eerste plaats het
plan Klunder gewoon het mooiste
met Van Eerenbeemt als goede
tweede. Daarbij kwamen uiteraard
ook andere argumenten die de
keuze voor Klunder alleen maar
versterkten.
Het plan Klunder bevatte het
grootste aantal woningen, door de
lift voor vele soorten woningzoe
kenden geschikt en heeft een rela
tief gering oppervlak aan winkels
en kantoren. Terzijde: wie zich de
heftige discussies over het winkel
oppervlak in de Sandersgarage
herinnert, verbaast zich over het
gemak waarmee alle oppositiepar
tijen - Links Leiden voorop aan
deze argumenten voorbij gingen.
Dezelfde argumenten in dezelfde
volgorde heb ik tijdens de commis
sie-vergadering naar voren ge
bracht, maar dat is helaas niet in
het verhaal van Rijsdam terechtge
komen. Of denkt Rijsdam nu
werkelijk dat wij blind achter Tes
selaar aanlopen uit angst om de
beoogde onderhandelaar bij de
aanstaande collegevorming voor
het hoofd te stoten? Rijsdam weet
dat het in werkelijkheid bij onze
fraktie zo niet toegaat maar be
grijpt vermoedelijk niet hoe wij in
alle vrijheid tot een andere keus
dan de zijne zijn gekomen. De ei
gen keuze van Rijsdam vertroebelt
hier het verhaal hoe de keuze tot
stand kwam
Marietje van der Molen
fraktievoorzitter PvdA
Vliet 27'
Leiden
Van Zijp (2)
Beste Rob van Lint. Met belang
stelling heb ik je brief van 10 fe
bruari 1986 gelezen. Het geeft mij
reden om de volgende opmerkin
gen te maken; Het is niet mijn ge
woonte om vooraf interviews te le
zen zoals vele wel willen doen om
dat ik van mening ben dat ook de
verslaggeefster haar eigen verant
woording heeft.
Had ik het wel vooraf gelezen
dan zouden sommige zaken anders
zijn geschreven omdat ik ook met
een paar opmerkingen niet geluk
kig ben.
Bij mijn opmerkingen over
Links Leiden (het verslag spreekt
•ten onrechte over klein links) heb
ik aangegeven dat het voor deze
partijen gemakkelijker is om zich
te profiteren over zaken die vol
gens onze opvattingen tegen de be
staande rechtsorde zijn.
Ik heb zeker niet gezegd dat
Links Leiden opkomt voor dege
nen die de wet overtreden. Hoewel
niet verantwoordleijk voor dat wat
geschreven is bied ik jullie toch
mijn verontschuldiging hierover
De rest van de brief is niet terza
ke doende zodat ik daar dan ook
niet,op zal ingaan.
Jan van Zijp
Spreeuwenplaats 1
Leiden
Van Zijp (3) en
Van der Klugt
Na een verbazingwekkend pro-au
to- annex klaagverhaal kort gele
den in dit blad van middenstander
Van der Klugt, een soortgelijk ver
haal (LD 10 febr.) van middenstan
der Van Zijp, tweewieler-specialist
en hartstochtelijk aanbidder van
Shell-goeroe Deterdings praktijk
werkje inhoudende 52 mani
om rijk (van) te worden (en ik
denken dat er maai
is....).
Links Leiden (LD 12 febr,) na
tuurlijk meteen door de bocht
(hebben dat werkje zeker ook gele
zen) met de reeds platgetreden ver
wijzingen naar overbekende (a-)so-
ciale misstanden en de al dan niet
legale vormen van vergrijpen en
zakkenvullerij der Haagse libera
len en christen-democraten (die
dat boekje ongetwijfeld zullen heb
ben gelezen..!).
Algemene tendens in Van der
Klugts en Van Zijps verhaaltjes:
het gevoerde verkeersbeleid waar
door de mensen met de auto de
Haarlemmerstraat (en dus Van der
Klugt en Van Zijp) niet meer kun
nen bereiken. En dat scheelt, aldus
Van Zijp, 50.000 potentiële kopers
over de laatste tien jaar; hoe hij
daar overigens aan komt is hem ze
ker niet gevraagd. Zeker niets an
ders te doen gehad dan tellen....
Nu misgun ik die mensen aller
minst hun broodbeleg maar ik
vraag me wel af waarom dat over-
gemakzuchtige beeld van potentië
le kopers die alleen in hun blikje
nog maar in staat zijn boodschap
pen te doen, zo krampachtig om
hoog wordt gehouden. Alsof de
huidige achterwerken van poten
tiële kopers geen fietszadel, laat
staan de benenwagen, meer kun
nen verdragen. Je kunt op een
doorsnee-zaterdagmiddag nu al je
kont niet keren temidden van die
schier onoverzienbare vlakten van
autodaken rondom de Haarlem
merstraat.
Waar, zo vraag ik mij in arren
moede af, moeten al die extra au
to's dan blijven die Van der Klugt
en Van Zijp, in hun christen-demo
cratische zucht naar .meer omzet,
zo node missen?
"Aha", roepen beide in de handel
gepokte en gemazelde midden
standers eendrachtig uit, "parkeer
garages! De PvdA negeerde de
subsidies voor meer parkeergara
ges".
Nu negeert de PvdA wel meer,
maar de vraag rijst natuurlijk waar
die parkeergarages dan hadden
moeten komen om aan de wens
van beide spreekbuizen der Leidse
middenstand te kunnen voldoen
zonder het nodige karakteristieke
stadsschoon te herscheppen m be
tonnen bastions van blik en uitlaat
gassen.
In de Marekerk...de Hooglandse-
kerk?? Niet alleen loopt het regu
liere bezoek daar toch al terug,
maar bovendien vindt dat bezoek
plaats op een dag dat de winkels
dicht zijn. En verder natuurlijk een
berg ruimte; daar kun je zeker acht
betonnen étages in kwijt. Het orgel
kan met een beetje goede wil blij
ven waar het is, sterker nog: kan
fungeren als extra typisch Leidse
attractie voor de automobilist. Je
zet een potentiële CDA'er achter
het klavier, voorzien van toepasse
lijke progressieve partituren en je
doet gelijktijdig als CDA-midden-
stander je geloofsbrieven geen ge
weld aan.
Allemaal op kosten van de ge
meenschap natuurlijk, dat wel.
Onzin natuurlijk, ik denk ook al
leen maar hardop... Niet alleen zijn
er al veel te veel auto's maar ook
het vaak overtrokken gebruik
daarvan, en vooral de parkeer-
mentaliteit, is een toenemende
bron van ergernis en irritatie .voor
een toenemend aantal mensen, oök
ver buiten de Leidse binnenstad.
"Even naar Demmenie, dat doe
je toch niet als je je auto niet kwijt
kunt?" Nee, Van Zijp klaarblijke
lijk niet als hij een pen gaat kopen.
Een twee-wielerspecialist op de
fiets, kom nou.
Tot slot heb ik mij bijzonder
geërgerd aan zijn onverantwoorde
lijke uitspraken rond de oversteek
op de Maresingel ter hoogte van de
nieuw te bouwen school. Daar ko
men dagelijks 6000 auto's langs,
merkt Van Zijp op, op zijn voor
hoofd wijzend. Dat deed ik ook
toen ik dat las.
Heeft de twee-wielerspecialist
zich wel eens afgevraagd hoeveel
kinderen daar dagelijks gaan pas
seren? Als christen-democraat zou
je zo'n vraag toch primair moeten
stellen; meneer pastoor is welis
waar reeds lange tijd uit het druk
ke en jachtige stadsleven weg
geëbd, maar toch.,, je bent chris
ten-democraat of je bent het niet. I
"Geen versmalde drempel, maar
ordening met verkeersborden'
("denk aan onze kinderen?) en|
klaar-overs". Hier proefje de oude!
KVP-nostalgie van de fietsenma
ker die thans twee-wielerspecialist
heet en al vanaf het eind van de
laatste oorlog geen ventiel meer
heeft aangeraakt: volstrekt ge
speend van enig praktisch inzicht.
"Maar gelukkig is het net op tijd
allemaal weer goed gekomen. Van
der Klugt staat nu op de vierde
plaats van het CDA". Net buiten
het ere-schavot dus.
Laat dat maar zo blyven, dan
komt het heel misschien allemaal
nog goed. Ben Apeldoorn
Koningstraat 35
Leiden
SP-programma
Het artikel over het SP-gemeente-
raadsprogramma in het Leids Dag
blad van 18 februari was een vrij
nauwkeurige omschrijving van
een aantal programmapunten. Dat
geldt voor het hele artikel behalve
voor de laatste zin. Die ging over
de passage in het SP-programma
over migranten. In het artikel staat,
dat het SP-programma zegt: "dat
deze mensen zich moeten aanpas
sen of vertrekken".
Dat is een onjuiste en vertekende i
weergave van het SP-standpunt.
Om de lezers in de gelegenheid i
te stellen een eigen mening te vor-1
men willen wij graag de volledige
tekst van het stukje over migran
ten uit het SP-programma laten
volgen:
De SP staat een beleid voor t.o.v.
met name Turken en Marokkanen,
dat er op gericht is de zwakke en
onduidelijke positie die buitenlan-
ders op dit moment hebben te ver
beteren. Daarvoor zal door de ge-1
meente een beleid gevoerd moeten i
worden dat de buitenlanders in
staat stelt een duidelijke keuze
t.o.v. hun toekomst te maken: óf
voor integratie in de Nederlandse
samenleving, óf voor remigratie
naar hun vaderland. Dat houdt aan j
de ene kant in voor hen die willen j
integreren maatregelen en voorzie
ningen die de uitzonderingspositie
van buitenlanders opheffen, met
als belangrijkste: lessen in Neder
landse taal en gerichte beroepsop
leidingen. Pas dan kunnen zij als
Nederlander met de Nederlanders
hier wonen en werken.
Aan de andere kant degenen die
willen remigreren helpen bij de
voorbereiding van hun terugkeer
door bv. gerichte informatie over
hun rechten, financiële consequen
ties en informatie over de huidige
situatie in hun vaderland. Op lan
delijk niveau moet hoognodig een
remigratieplan ontwikkeld wor
den. Cor Vergeer.
SP gemeenteraadslid
J. Haydnlaan 63
Leiden i
