Jubileum in de woestijn
De metro van Londen en
de kunst van de stations
Meknès
Westelijke Sahara al 10 jaar papieren staat
Apartheid
raakt ook
kerkeraden
PAGINA 14
DINSDAG 25 FEBRUARI 1986
milHIilllllll Westelijk. Sahara,
MAROKKO
■3 Marrakech
=3.*Agadir
s.Atlantische
Béchar
sAd Oakhia MAURETAN1Ë!
•Tindouf
Toestand vóór 1975
F'Oérick
*Zouérate
NouaÖhibou
•Atar
MAURETANIË
-Feitelijke toestand
'sedert augustus 1979
Toestand sedert 1978
ivoigens Poliserio
Reportage
ALGERIJE
Tot aan het begin van'deze eeuw
was het gebied van de Westelijke
Sahara een dor stuk woestijn,
waar geen enkel land enige be
langstelling voor koesterde. Al
leen België toonde er interesse in
om ten zuiden van Marokko een
pleisterplaats te hebben, waar de
schepen op weg naar Belgisch
Kongo konden bunkeren.
door
Gerrit-Jan Hoek
Verder was er slechts een en
kele verdwaalde Europeaan die
er wel brood in zag om de noma
den levensmiddelen te leveren in
ruil voor kamelenhuiden. De ko
lonisatie door Spanje vormde de
eerste serieuzdt claim op het ge
bied, dat als 'provincie' bij Span
je werd ingelijfd.
Nadat Marokko in 1956 zijn on
afhankelijkheid had gekregen
was het vooral koning Hassan II,
die in 1961 zijn vader Moham
med V was opgevolgd, die zijn
begerige ogen op de Spaanse ko
lonie liet vallen. Deels als eerste
stap in de richting van de realise
ring van de droom van alle vroe
gere sultans, het 'Groot Marok
ko' van Tanger tot Timboektoe,
deels omdat de kale woestijn rij
ke bodemschatten bleek te be
vatten: fosfaat, olie en uranium.
Via een subtiele politieke ma
noeuvre slaagde Hassan II er in
1975 inderdaad in de Spaanse ko
lonie in te lijven. Spanje raakte
door de 'Groene Mars' van meer
dan 300.000 Marokkanen, die
vreedzaam bezit wilden nemen
van Westelijk Sahara, zodanig
van de kook, dat het schoorvoe
tend afstand deed van zijn kolo
nie, om een oorlog met Marokko
te vermijden. Op 14 november
1975 werd 'het Drielandenak-
koord van Madrid ondertekend,
waarbij Westelijk Sahara aan Ma
rokko en Mauretanië werd toebe
deeld.
Strop
Maar ondanks de uitbundig
heid, waarmee de inlijving in Ma
rokko werd gevierd, stak koning
Hassan II met die gebiedsuit
breiding zijn hoofd in de strop.
De nomadenbevolking van
Westelijk Sahara voelde abso
luut niets voor integratie in Ma
rokko en vluchtte massaal naar
Algerije, dat maar al te graag de
helpende hand bood aan de Sa-
harawi's.
Uit bezorgdheid over de ex
pansiedrift van Marokko, stelde
Algerije genereus overvloedig
wapenmateriaal beschikbaar aan
de kort daarvoor opgerichte be
vrijdingsbeweging van de Saha-
rawi's, het Front Polisario, ge
noemd naar de twee streken van
Westelijk Sahara, Saguia el Ham-
ra en Rio de Oro.
Hoewel numeriek sterk in de
minderheid slaagde het Front
Polisario er keer op keer in de
Mauretaanse en Marokkaanse le
gers voor joker te zetten. De ma
gistrale kennis van de woestijn
en de capaciteit van de comman
do's om zich zelfs in het open
woestijngebied te camoufleren,
stelde Polisario in staat om de
vijandige troepen regelmatig te
verrassen met venijnige plaag
stoten en grote verliezen toe te
brengen.
Mauretanië erkende als eerste
de nederlaag door in 1979 zijn ge
biedsdeel van Westelijk Sahara
braak te laten liggen, waarna het
ijlings door Marokko werd gean
nexeerd. Zelfs met een troepen
macht van 130.000 man slaagde
Marokko er echter niet in de tal
rijke penetraties van het Polisa
rio een halt toe te roepen.
Toevlucht
Als laatste remedie besloot Ma
rokko zijn toevlucht te nemen tot
een middeleeuwse verdedigings-
taktiek. In 1980 werd begonnen
met de aanleg van een vijftal aar
den wallen van 30.0 kilometer als
bescherming van de zogenaam
de 'nuttige driehoek' van de
hoofdstad van Westelijk Sahara,
El Ayoun, de heilige bedevaarts
plaats van de moslims, Smara, en
het centrum van de fosfaatwin
ning, Bu Craa.
Maar net zo min als de Maginot
Linie, waarvan de woestijnmuur
een kopie is, in de Tweede We
reldoorlog de inval van Hitier
kon voorkomen, vormt de aar
den wal een onneembaar obsta
kel voor Polisario. Ondanks een
hypermodern bewakingssys
teem met radar, mijnenvelden en
de plaatsing van garnizoenen om
de 6 kilometer, weet het Polisa
rio af en toe ver in het gebied
achter de wallen door te dringen.
Slachtoffers
De oorlog, die in de afgelopen
tien jaar duizenden slachtoffers
heeft geëist, is voor beide partij
en uitzichtloos. Zowel Marokko
als het Polisario zijn zich ervan
bewust, dat een militaire over
winning louter utopie is. Vooral
voor.Marokko is het conflict een
blok aan het been. De oorlog
kost de Marokkaanse economie
meer dan 3 miljoen dollar per
dag!
Desondanks blijft koning Has
san II zich hardnekkig verzetten
tegen een vredesregeling. Op het
diplomatieke front is Marokko
de laatste jaren hevig in de ver
drukking gekomen. Zowel de
VN als de Organisatie van Afri
kaanse Eenheid (OAE) hameren
er keer op keer op, dat Marokko
aan de onderhandelingstafel
moet gaan zitten om met het Po
lisario een politiek akkoord pro
beren te bereiken.
Maar dergelijke aanbevelingen
zijn bij Hassan aan dovemanso
ren gericht. Na jarenlang resolu
ties van deze internationale orga
nen, om het zelfbeschikkings
recht van de Saharawi's te erken
nen via een referendum, naast
zich neer te hebben gelegd, is
Hassan enkele jaren geleden van
strategie veranderd. Om de ha
verklap belooft Marokko het re
ferendum te zullen houden, zoals
in december vorig jaar in de VN
bij monde van premier Lamrani,
zonder dat die toezegging in de
praktijk gestalte krijgt.
Tijd winnen
Hassan lijkt in de eerste plaats
uit te zijn op het winnen van tijd
en de buitenwereld voor een vol
dongen feit te plaatsen, dat
Westelijk Sahara daadwerkelijk
in Marokko is geintegreerd: Tal
loze gezinnen uit Zuid-Marokko
zijn de laatste jaren naar Weste
lijk Sahara geëmigreerd, aange
trokken door een groot aantal fa
ciliteiten: hogere salarissen dan
in de rest van het land, belasting
voordelen en bijna gratis onder
wijs en huisvesting.
De benoeming van drie Saha
rawi's als gouverneur moet bo
vendien als 'bewijs' dienen, dat
de voormalige bevolking aan de
kant van Hassan staat. Een derde
alternatief, dat onlangs werd ge
suggereerd, namelijk een ver
gaande vorm van autonomie
voor de Saharawi's onder de Ma
rokkaanse troon, is door beide
partijen afgewezen. Hassan voelt
bitter weinig voor een dergelijk-
ke regeling, die hij kwalificeerde
als een 'Afrikaans Yalta'.
Patstelling
Een eventuele oplossing van
het conflict lijkt daarom niet op
korte termijn te realiseren. De
patstelling kan in feite alleen*
doorbroken worden door een in
grijpende wijziging in de
krachtsverhoudingen in Noord-
west-Afrika of door een politieke
ommekeer in Marokko zelf.
Tot dusverre heeft Polisario
steeds kunnen rekenen op de
steun van Algerije en de wisse
lende solidariteit van Libië, dat
na de politieke Unie met Marok
ko in de zomer van 1984 zijn hulp
aan Polisario stopte, maar na het
recente onderhoud tussen de Al
gerijnse president Chadli en de
Libische leider Gaddafi het weer
voor het Polisario opnam.
De Verenigde Staten hebben
zich daarentegen steeds achter
Marokko opgesteld, vooral uit
strategische overwegingen. Ma
rokko en Westelijk Sahara vor
men nog altijd de 'rugdekking'
van de Canarische eilanden, de
sleutelpost op de olieroute rond
Afrika, en van de toegang tot de
Middellandse Zee.
Een voorzichtige toenadering
van Polisario tot de VS, uitvloei
sel van de nauwere betrekkingen
tussen de VS en Algerije, heeft
tot nu toe geen respons opgele
verd van de Amerikanen. De
kentering zal daarom voorname
lijk moeten komen vanuit Ma
rokko zelf. Het verloop van de
oorlog heeft daar intern tot een
groeiende ontevredenheid ge
leid, vooral in bepaalde sectoren
van het leger, dat het meer dan
beu is door Hassan als kannon-
nenvlees gebruikt te worden.
Begin 1983 moest koning Has
san persoonlijk ingrijpen, toen
voor de derde keer een staats
greep tegen hem werd gepland.
De almachtige generaal Dlimi,
chef van de Marokkaanse troe
pen in de Sahara en brein achter
de aanleg van de muur in de
woestijn, had clandestiene con
tacten gelegd met Algerije om te
komen tot een voor alle partijen
aanvaardbare vredesregeling.
Het enige obstakel vormde de
onverzoenlijke houding van Has
san, die derhalve geëlimineerd
diende te worden. Hassan werd
echter tijdig door de CIA en de
Spaanse inlichtingendienst gea
larmeerd over het complot van
generaal Dlimi. Na een audiëntie
in het koninlijke paleis in Marra-
kech kwam Dlimi om bij een ver
keersongeval.
Volgens diverse bronnen was
dat ongeluk echter in scène ge
zet. Met de bedoeling de lastige
en gevaarlijke Dlimi uit de weg
te ruimen en daarmee de kans op
een vredesregeling met Polisario
te dwarsbomen.
Morgen is het feest in de woes
tijn. Militaire parades, kleurige
folklore en een legertje buiten
landse genodigden. Op die dag
wordt herdacht dat tien jaar ge
leden de Democratische Arabi
sche Republiek van de Sahara
werd opgericht.
Die republiek is in verschil
lende opzichten een uniek ver
schijnsel in de wereld. Want
welke staat is diplomatiek er
kend door meer dan 60 landen,
zonder over een eigen grondge
bied te beschikken? En van wel
ke natie leeft bijna de voltallige
bevolking buiten haar eigen ter
ritorium?
De burgers van de Democrati
sche Arabische Republiek van
de Sahara, naar schatting
150.000 zielen in getal, leven al
tien jaar in vluchtelingenkam
pen in de buürt van Tinduf in
Algerije. De woestijnnomaden
van weleer verwisselden tien
jaar geleden hun kuddes kame
len voor moderne wapens om
via een slopende en slepende
oorlog te proberen hun door Ma
rokko bezette vaderland weer
te heroveren.
(foto GPD)
LONDEN - Britse cultuur
pessimisten (en daar zijn er
nogal wat van) mogen graag
op de Londense onder
grondse wijzen als zij het
verval van de eigen samen
leving pakkend willen illu
streren. „Kijk zelf maar. Het
is het symbool van alles wat
mis is met ons".
door
Henk Dam
En dan komen de verhalen los over
de toegenomen misdaad („Het is
niet voor niets dat er in de metro-
treinen posters hangen waarop
staat datje zwaar gestraft wordt als
je èen conducteur aanvalt"), en
over de nauwelijks merkbaar bij
gehouden dienstregelingen.
Inderdaad, de misdaad neemt
toe, en de metro's rijden niet altijd
op tijd, hoewel metalige stemmen
altijd keurig - ofschoon pas na ja
ren oefening verstaanbaar - excu
ses aanbieden als je weer eens een
half uur op een ondergrondse moet
wachten omdat „er geen personeel
beschikbaar is".
Maar is dat nou typerend voor
Engeland? Vergelijk de „tube" (de
buis, zoals de Londense onder
grondse in de wandeling heet)
maar eens met het slachtaderlijke
verkeerssysteem van New York.
Daar gaat toch geen mens die z'n
leven, lief heeft 's avonds in?
Goed, goed, antwoordt daarop
de cultuurpessimist, maar verge
lijk onze ondergrondse dan ook
eens met de metro van Parijs. En
met een triomfantelijk lachje: „Wat
iedereen zo al kan zien, is dat de
Parijse metro een heel andere in
druk .maakt: mooier, efficiënter,
moderner en vooral schoner".
Dat is een punt. De Loiidense on
dergrondse ziet er over het alge
meen niet uit, hoewel weer beter
dan de grafitti-metro van New
York. Oude treinstellen, vervallen,
spelonkachtige stations met óf he
vig rammelende óf buiten gebruik
zijnde roltrappen, iedereen die wel
eens in Londen is geweest kent het
vooral 's avonds licht sinistere
beeld.
En op de antieke manier waarop
kaartjes moeten worden gekocht
(uit meer niet dan wel werkende
machines), door machine of mens
gecontroleerd worden, bewaard
moeten worden, en weer móeten
worden afgegeven aan het einde
van de rit zou menig student socio
logie kunnen promoveren.
Oud systeem
Bij London Underground geven
ze dat ook wel toe. Neil Garrie van
de afdeling public relations: „Dat
komt mede omdat het zo'n oud
systeem is. De eerste ondergrond-
selijn is van 1863, en vóór 1910 was
het grootste deel van het huidige
netwerk aangelegd".
Hij vervolgt: „Daarom is er een
grote behoefte aan modernisering.
We hebben nieuwe treinstellen no
dig, nieuwe signaalsystemen, mo
dernere stations, en een efficiënter
aanpak van kaartjes kopen en con
troleren". De roltrappen zijn ook
nogal eens erg oud en daarom erg
vaak kapot (terzijde: de langste is
te vinden in Leicester Square Sta
tion en is 49,6 meter lang), en nieu
we liften, waarvan sommige meer
dan 70 jaar oud zijn, zijn al even-
min een overbodige luxe.
Dit mea culpa zou natuurlijk
nooit zo uitgebreid hebben geklon
ken als Garrie er niet aan zou heb
ben kunnen toevoegen: „Voor die
modernisering hebben we in 1981
toestemming gekregen. Tot 1990
mogen we een bedrag van in totaal
300 miljoen gulden uitgeven aan
moderniseringen die in de eèrste
plaats bedoeld zijn om de aantrek
kingskracht van de metro voor de
passagiers te vergroten".
Er is stevig denkwerk verricht
bij Londen Underground'rond de
vraag: hoe maak je het net aantrek
kelijker voor de 670 miljoen passa
giers die het jaarlijks gebruiken?
Het antwoord was: stop zoveel mo
gelijk geld in de stations, en dan
met name de perrons, omdat de
mensen, daar de meeste tijd door
brengen.
En dus zijn er voor 140 van de
250 'tube-stations' plannen ge
maakt. Van die stations zijn er nu
20 klaar, en nog eens 20 onder be
handeling. Planning-manager Ri
chard Meads zegt routineus: „Ze
ventien moderniseringen kosten
meer dan 1 miljoen pond (4 miljoen
gulden), 30 tussen 250.000 en 1 mil
joen pond, en de rest minder dan
250.000 pond".
Dat valt nogal mee, zou men op
het eerste oog zeggen. Donald Hall,
hoofd-architect van Londen Un
derground, bevestigt: „Het hoeft
niet altijd veel geld te kosten. Met
relatief kleine ingrepen kun je per
rons al vriéndelijk en menselijker
maken, zoals ons uitgangspunt
luidt".
Bij de stations die nu klaar zijn,
is in de helft van de gevallen ge
bruik gemaakt van kunstenaars, en
in de andere helft van de eigen ont
werpers van Londen Underground
om dit toonbaarder gezicht aan te
brengen.
In de meeste gevallen is druk
met tegeltjes gewerkt, en elk sta
tion heeft zo zijn eigen gezicht ge
kregen. De passagiers bijvoorbeeld
die op de perrons van station Bond
Street (in het hartje van winkel-
land) staan tê wachten, zien om
zich heen tegelpatronen rond het
thema 'pakpapier'.
Bij het station Oxford Circus met
z'n vele in- en uitgangen is voor het
thema 'doolhof gekozen, en bij
Charing Cross, vlakbij de National
Gallery, zijn langs de wanden van
de perrons afbeeldingen uit het
museum te zien (niet in tegels ove
rigens, maar als superformaat re-
produktie).
De meest opvallende modernise
ringen zijn in het station Totten-
ham Court Road aangebracht,
waar de bekende Italiaanse kun
stenaar Eduardo Paolozzi de vrije
hand kreeg, een gift waarvan hij
danig misbruik heeft gemaakt.
Bijna 1000 vierkante meter wand
van het metrostation is nu bedekt
met de veelkleurige, vrolijke, zelfs
wel spectaculair te noemen mo
zaïeken van Paolozzi, en er zijn nu
kunstliefhebbers die speciaal naar
Londen reizen om in het Totten
ham Court Road station naar het
werk van de Italiaan te kijken.
Paolozzi's uitgangspunt was het
jachtige karakter van het stukje
Londen rond Tottenham Court
Road, met z'n vele winkels, de in
ternationale pretwijk Soho en z'n
drukke verkeer. Zijn mozaieken
zijn dan ook niet erê geschikt voor
mensen die net van de dokter rust
voorgeschreven hebben gekregen.
In Paolozzi's kleurengeweld zijn
een paar thema's te herkennen. Et
nische maskers verwijzen naar het
nabijgelegen British Museum met
z'n enorme collectie kunst uit vroe
gere koloniën, tv-schermep, ele
menten uit videospelletjes naar de
nabijgelegen video- en computer
winkels.
Het Britse publiek kan al die
kunst bij de metro best waarderen.
Donald Hall van Londen Under
ground: „Wat ons zeer is opgeval
len, en meegevallen trouwens ook,
is dat de grafitti-artiesten het tot
dusver niet nodig hebben gevon
den de nieuwe stations met hun
produkten te verknoeien. Je zou
zeggen dat dat betekent dat het ge
waardeerd wordt".
De besturen van de Hervormde
Kerk en de Gereformeerde Ker
ken vragen de plaatselijke kerke
raden per brief, druk uit te oefe
nen op bedrijven in hun woon
plaats die in Zuid-Afrika investe
ren. Een kleine commissie van
deskundigen staat klaar om ker
keraden hierover nader voor te
lichten. Ze bestaat uit mevrouw
ds. G. Witte-Rang van het Oecu
menisch studie- en actiecentrum
voor Investeringen, drs. J. H.
Schravesande, secretaris van de
commissie Ontwikkelingssa
menwerking van de Gerefor
meerde Kerken, en ds. J. E. van
Veen, secretaris van de hervorm
de Raad voor de zaken van Over
heid en Samenleving.
De brief is een afschrift van
een schrijven van de kerkbestu
ren van november vorig jaar aan
werkgevers- en werknemersor
ganisaties en bedrijven die inves
teren in Zuid-Afrika. In die brief
werd de bedrijven gewaagd, hun
activiteiten in Zuid-Afrika stop
te zetten.
- Winnie Mandela, vrouw van
de Zuidafrikaanse verzetsleider
Nelson Mandela, heeft van de
Hervormde Kerk en de Gerefor
meerde Kerken het verzoek gekre
gen naar Nederland te komen. De
kans dat de Zuidafrikaanse au
toriteiten haar dat zullen toe
staan wordt 'uiterst miniem
geacht.
Kerksluiting. De Vaticaanse
congregatie voor de geestelijk
heid laat het aan bisschop Ernst
van Breda over om de sluiting
van de Heilig Hartkerk in Breda
'naar zijn overtuiging en in over
eenstemming met het kerkelijk
recht' af te handelen.
Vorige maand had de congre
gatie de bisschop gevraagd, in af
wachting van een beslissing van
de congregatie geen uitvoering
te geven aan zijn besluit tot slui
ting van de kerk. Als antwoord
daarop zette de bisschop in een
uitvoerige brief aan de congrega
tie zijn visie op de gang van za
ken uiteen. Tevens maakte hij
duidelijk, dat opschorting van
zijn besluit niet meer mogelijk
Er is heel wat te doen geweest
over deze zaak. Het kwam zelfs
tot bezetting van de kerk door
een groep parochianen die het
beleid van de bisschop aanvoch
ten. Op bevel van de rechtbank
moesten de bezetters de kerk
verlaten.
Predikanten. De Bond van
Nederlandse Predikanten komt
steeds vaker in contact met do
minees die niet meer kunnen
rondkomen van hun salaris.
Vaak hebben deze predikanten
persoonlijke leningen afgesloten
waarvan ze rente en aflossing
niet langer kunnen opbrengen.
Bij het beroep op het steunfonds
van de predikantenbond gaat het
niet meer om enkele honderden
maar om duizenden guldens.
Secretaris ds. N. H. Kuipéri
(Nieuwegein) schrijft dat in het
maandblad van de bond. Om
meer inzicht te krijgen in de om
vang van dit probleem vraagt hij
de leden, hun eventuele financië
le moeilijkheden aan het bestuur
kenbaar te maken. Kuipéri sluit
niet uit, dat het om incidentele
gevallen gaat.
Hij citeert echter uit een brief
van het Nationaal Instituut voor
Budgetvoorlichting aan een pre
dikant die om advies had ge
vraagd. "Het verhaal dat predi
kanten veel verdienen zullen we
maar naar het rijk der fabelen
verwijzen. Gezien het relatief
grote aantaal dominees die zich
tot ons wenden is dat, helaas,
volstrekte onzin. Hoe je het ook
uitrekent, u heeft een tekort van
ruim f 500 per maand". Aldus de
brief van dit instituut.
Volgens de secretaris van de
predikantenbond zijn de proble
men ook een gevolg van de ge
ringe vergoeding van beroeps
kosten, zoals vervoer, telefoon,
administratie en representatie.
Problemen zijn er niet alleen bij
predikanten met een laag salaris,
ook collega's in de steden, die in
de hoogste klasse zitten, hebben
soms te klagen.
Kuyper. Er bestaan serieuze
plannen om een film te maken
van het leven van de gerefor
meerde staatsman-theoloog-
journalist dr. Abraham Kuyper.
Kuyper leidde honderd jaar gele
den de Doleantie, de tweede uit
tocht binnen één eeuw van recht-
zinnigen uit de Hervormde Kerk.
Bij het secretariaat van de Ge
reformeerde Kerken en de Vrije
Univeriteit in Amsterdam kon
men niet zeggen wanneer en
waar de opnamen voor deze film
worden gemaakt.
Gedichten. Bij het Boeken
centrum in Den Haag verschijnt
binnenkort de tweede dichtbun
del van de Oegstgeester her
vormde predikant R. da Costa.
Ging zijn eerste ('Gedeeld ver
lies') over de verwerking van
rouw, deze bundel is ontstaan uit
pastoraal contact met mensen in
nood. Feit is dat mensen in nood,
na een vaak moeizame tocht
langs hulpverlenende instanties,
ten slotte hun heil zoeken bij een
pastor.
Titel van deze verzameling ge
dichten is: 'Aan het licht ge
bracht'. De bundel heeft 40 blad
zijden en kost f 12,90.
Overleden. In Vaassen is, 77
jaar oud, ds. M. C. Groenewoud
overleden. Van 1950 tot 1968 is
hij hervormd predikant in Rijns-
burg geweest. Hij kwam naar
Rijnsburg uit Heemse en vertrok
na achttien jaar naar Twello.
Morgen wordt ds. Groenewoud
in Vaassen begraven na een
rouwdienst in de hervormde
kerk die om kwart over 12 be
gint.
Lezing. Vrijdagavond 28 fe
bruari om 8 uur houdt de heer W.
J. Ouweneel uit De Bilt in de
Lokhorstkerk aan de Pieters
kerkstraat in Leiden zijn tweede
lezing in een serie van vier. Titel:
'Haalt de Sovjet-Unie het jaar
2000?'
Hervormde Kerk: beroepen
te Mijnsheerenland W. A. Vlas
blom Boskoop, door de provin
ciale kerkvergadering van
Utrecht voor bijzondere werk
zaamheden (maatschappelijk ac-
tiveringswerk en vormingswerk
ten dienste van vrouwen) kandi
daat mevrouw A. C. Barnhoorn
Utrecht.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Goes J. P. Feddema
Sint Pancras.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Kralingse-
veer-Krimpen aan de IJssel G.
Gunnink Mussel.
Nederlands Gereformeerde
Kerken: aangenomen naar Maas
sluis W. van der Veer Rijsbergen.
Gereformeerde Gemeenten:
bedankt voor Goudswaard en
voor Middelharnis Chr. van de
Poel Yerseke, voor Poortugaal J.
Mijnders Veenendaal.
Diefstal. Aartsbisschop-kar
dinaal Vilela van San Salvador in
Brazilië heeft voor alle kerken in
zijn bisdom rouw afgekondigd
uit protest tegen het onvoldoen
de optreden van de politie tegen
kerkdiefstallen. Ook de traditio
nele processie in de Goede Week
is afgelast.
De laatste tijd worden steeds
meer kunstvoorwerpen uit ker
ken gestolen, laatst nog een
groot aantal gouden en zilveren
bekers en waardevolle schilderij
en uit een kerk in het centrum
van de stad. De politie vindt, dat
de kerken, net als de banken, zelf
bewakers moeten aanstellen. Vi
lela is het daarmee niet eens; het
behoud van kerkelijke kunst is
een algemeen belang.