'Is die Sipkema nu helemaal?'
Ik denk dat ik helemaal niet slaap'
Kees Borst: 'Wel
kapot, maar
niet gebroken'
Edward Hagen (17)
geen dispensatie
'Ik ben er klaar voor'
Lenie van der Hoorn des duivels op Schiphol
'Ik zal 'm
uitrijden'
PAGINA 10
SPORT
DINSDAG 25 FEBRUARI 19861
SCHIPHOL - Nog voordat op het Friese ijs ook maar één
officiële slag is gemaakt, heeft Kees Borst er bij wijze van
spreken al twee 'Elfsteden' opzitten. "Zo zwaar was die
Alternatieve tocht", zegt de op de rand van Leiderdorp en
Hoogmade woonachtige marathonschaatser bij terugkeer
op Schiphol. De 45-jarige veteraan noemde het Poolse
avontuur dan ook "volkomen mislukt".
"Dat had echt mets meer met
schaatsen te maken. Van die tach
tig kilometer hebben we de helft
moeten klunen. Je kan stellen dat
ik daar twee keer de marathon heb
gelopen. Dat was echt geen doen.
Ik wilde na één ronde al stoppen,
maar ben uiteindelijk toch maar
door gereden. Totdat we door de
organisatie van het ijs werden ge
haald", aldus de wedstrijdrijder.
Het bericht dat er in Nederland
alsnog een echte Elfstedentocht
zou komen, kreeg Borst pas bij
aankomst te horen. "Dan gaan we
dus morgen weer op reis. Ik had er
al een beetje rekening mee gehou
den, want ik wist dat ze zondag
avond bijeen zouden komen. An
dere schaatstere zijn gaan stappen,
maar ik ben vroeg in m'n bed gedo
ken. Als ik zeker had geweten dat
de Elfstedentocht zou doorgaan,
was ik nooit naar Polen gegaan. De
tijd om te herstellen is nu veel te
kort".
Zwaar
En tijd om bij te komen van de
vermoeienissen heeft de nummer
twintig van vorig jaar hard nodig.
"Het was echt vreselijk zwaar. Van
de 160 rijders zijn er maar 38 aange
komen. We hebben hele stukken
moeten lopen. Met schaatsen aan
gaat dat een beetje moeilijk. Jam
mer dat het zo is gelopen, zeker als
je bedenkt dat de omstandigheden
in Nederland een stuk beter waren.
Als ik het allemaal vantevoren had
geweten..Maar is was nu eenmaal
daór. Met die situatie moet je dan
maar leren leven".
Het was de bedoeling dat de
schaatsenrijders in het aan de Rus
sische grens gelegen Mikihjyki 200
kilometer zouden rijden. Door de
last van de sneeuw was het ijs
scheuren gaan vertonen en daarom
had wedstrijdleider Rein Zwart za
terdag besloten de wedstrijd in te
korten tot twee ronden van veertig
kilometer. "De dag voor de tocht
zijn we op het parkoers geweest.
Het zag er goed uit, maar er moest
nog het nodige aan gebeuren. Dat
hebben ze dus niet gedaan. Ik heb
me daar een paar keer afgevraagd
wat ik in hemelsnaam aan het doen
Aan de vierde plaats die hij in
Polen had behaald, hechtte de ve
teraan weinig waarde. Dat hij de
tour zonder kleerscheuren had
overleefd, was het belangrijkste.
"Ik heb gelukkig geen blessures
opgelopen. Veel andere schaatsers
hadden na afloop overal last van".
Breder
Die is hij met het oog op morgen
alvast een slag voor. "Maar die
twintigste plaats van vorig jaar zit
er nu niet in. De top is immers veel
breder geworden. Ik ga naar Fries
land voor een plaats bij de eerste
vijftig. Als ik dat red, knijp ik m'n
handen dicht. Ik ga er in elk geval
vanuit dat het heel snel zal gaan.
Deze jongen is van plan bedacht
zaam weg te gaan, maar ik moet na
tuurlijk wel voorkomen dat ik de
slag mis".
"Vorig jaar was ik tot Bolsward
zo fit als een hoentje. De slag viel
tussen de 100 en de 130 kilometer.
Die miste ik dus. Hoe het dit keer
zal gaan is onmogelijk te zeggen.
Je bent van zoveel dingen afhanke
lijk. Ik hou van hard, ruw ijs. Maar
je moet er wel een beetje op kun
nen glijden. Voor slecht ijs ben ik
te zwaar", kent de bloemist zijn be
perkingen.
"Vorig jaar was het echt fantas
tisch. Voor het mooie zou de Elf
steden pas weer over een jaar of
vijf gehouden moeten worden. Het
unieke van die tocht is dat-ie maar
zo nu en dan wordt verreden. Ik
ben natuurlijk wel hartstikke blij
LEIDEN - Hoewel Edward Hagen
(17) zich het afgelopen marathon
seizoen meerdere keren heeft on
derscheiden, heeft het schaatsta
lent uit Lisse geen dispensatie ge
kregen om morgen van start te
gaan. De reglementen van de orga
nisatie schrijven voor dat rijders
die de leeftijd van achttien jaar nog
niet hebben bereikt, geen lid kun
nen worden van de vereniging de
Friesche Elf Steden en morgen dus
niet aan de strijd kunnen begin-
door het district Haarlem, maar de
LTC (Landelijke Technische Com
missie) heeft ons al gebeld met de
mededeling dat het voor 200 pro
cent zeker niet lukt. Maar we heb
ben nog een ijzer in het vuur. Ie
mand die direct bij de oraganisatie
betrokken is, kan misschien nog
iets voor ons doen", hoopt Hagen,
die zelf in elk geval niet meedoet.
dat ik nu weer aan de bak kan".
Dit ondanks het feit dat hij nog
nauwelijks is hersteld
dan vorig jaar. Elke stad zal Frane-
ker nu de loef af willen steken.
Daar was het vorig jaar e
ontberingen die hij in Polen moest tijn. Overal zullen nu muziekband-
doorstaan, staat Borst alweer te jes langs de route staan. Als het een
trappelen. "Ik had me een betere beetje gunstig loopt, kan ik nog
voorbereiding kunnen wensen, voorin eindigen. Ik ben misschien
maar ook dit keer wil ik het voor wel kapot, maar nog niet gebro-
geen goud missen. Ik verwacht dat ken".
het nog een groter spektakel wordt FRED SEGAAR
Dit tot teleurstelling
Hagen, die gisteren in nauwe sa
menwerking met vader Bernard
Hagen alles in het werk heeft ge
steld om alsnog in het bezit van
een startbewijs te komen. "Tot nu
toe zonder succes", aldus Hagen
senior. "Edward is voorgedragen
LEIDEN - Cor Vergeer gaat de Elfstedentocht in "topconditie" te lijf.
De lijsttrekker van de Socialistische Partij heeft ten opzichte van vorig
jaar, toen de tocht in ruim elf uur werd uitgereden, de trainingsarbeid
opgevoerd. "Ik heb", aldus de 39-jarige Leidenaar, "de laatste tijd veel
gereden. Vorige week nog tien rondjes van vijftien kilometer gedraaid
op de Rottemeren. Ik ben er klaar voor".
Vergeer verwacht zijn persoonlijk record met ruim één uur te verbe
teren.
"Want ik heb m'n contributie een
week te laat heeft betaald. Ik ben
onachtzaam geweest Maar nu het
Edward met Edward allemaal zo moeizaam
verloopt, hoeft het voor mij eigen
lijk ook niet meer"..
SCHIPHOL - Lenie van der
Hoorn was des duivels. Net terug
gekeerd van de Alternatieve Elf
stedentocht in Polen had de Ter
Aarse bij aankomst op Schiphol
geen goed woord over voor de be-
roemste ingenieur van Neder
land. "Is die Sipkema helemaal
belazerd om die Elfstedentocht
nu te organiseren. Heeft die man
dan helemaal geen rekening ge
houden met de schaatsers die in
Polen hebben gereden? Kan ie
mand mij vertellen hoe ik nu op
tijd aan een startbewijs kan ko
men? En waar ik kan slapen? En
hoe ik die natte rotzooi die ik in
m'n koffer heb zitten op tijd kan
droogkriiaen?"
door
Rob Onderwater
Lenie van der Hoorn, de eerste
vrouw van de vorig jaar gehou
den Elfstedentocht, was op de Ne
derlandse luchthaven uitermate
droevig gestemd en nauwelijks
voor rede vatbaar. Waar de an
dere 18.000 (en-een-beetje)
schaatsfanaten zondagavond
alsnog een gat in de lucht spron
gen van blijdschap, daalde de
stemming bij de 37-jarige huis
vrouw uit Ter Aar tot ver onder
het door ijsprofessor Henk Kroes
verlangde vriespunt. Begrijpe
lijk, want Lenie van der Hoorn
wil morgen graag wéér als eerste
vrouw de .laatste stempelpost op
de Bonkevaart bereiken.
Stoppen
Vorig jaar wist de moeder van
twee kinderen niet wat ze met de
eretitel aanmoest. Lenie van der
Hoorn was aanvankelijk van
plan te stoppen, maar na de suc
cesvolle tocht langs de Friese ste
den plakte de sportvrouw er nog
een jaartje aan vast. Met succes,
leerde de tocht in Polen want Le
nie van der Hoorn kwam als eer
ste vrouw aan en eindigde als ze
vende in het 160-koppige deelne-.
mersveld.
Gélukkig was ze echter niet met
het behaalde resultaat. Erger, ze
had helemaal niet in Polen wil
len rijden. 'Tk heb het allemaal
gedaan voor die rotsponsor".
treurt ze met tranen in de ogen.
"Die wilde dat ik naar Polen
ging. Maar ik had toch veel beter
de marathon van Zevenhuizen
kunnen rijden. Daar had ik ook
als eerste vrouw aangekomen,
dan had de sponsor toch veel
meer reclame gehad. Allemach
tig, wat een bende".
Vakantie
"En nou schei je uit met dat ge
kanker. Daar bereik je toch niets
mee". Echtgenoot Jan van der
Hoorn, die zijn vrouw naar het
Oostblok vergezelde, mengt zich
in het warrige gesprek. Onder de
indruk is Lenie echter niet van de
'terechtwijzing'. "Jij", wijst ze op
haar man, "jij moest toch zono
dig mee naar Polen? Voor jou
was het een lekkere vakantie. En
wat heeft het mij nu allpmaal op
geleverd? Niks, helemaal niks. Ik
heb nog nooit van m'n leven zo'n
rottocht meegemaakt. Wat een
zootje. Dat gedonder ook altijd.
Ik had veel liever thuisgebleven".
"Als je nou blijft doorgaan met
dat schelden, houd ik je woens
dag gewoon thuis". Ook die
waarschuwing van man Jan is
niet aan Lenie van der Hoorn be
steed. Zij: "Het had in Polen toch
helemaal niets met schaatsen te
maken. Weet je wat het was?
Tachtig kilometer klunen, dat
hebben we gedaan. Tsjonge,
tsjonge, wat had ik graag in Ze
venhuizen willen rijden. Dan
had ik mij lekker rustig kunnen
voorbereiden op de Elfsteden
tocht".
Vraagtekens
De deelname aan de tocht der
tochten roept bij Lenie van der
Hoorn pal na het verlaten van
het vliegtuig uit Warschau nog
een serie vraagtekensop. "Ik
i der Hoorn tegen 1
weet niet eens", meldt ze, "of ik
wel op tijd in Leeuwarden kan
zijn om mezelf in te schrijven.
Man, ik moet nog zoveel regelen.
De Elfstedentocht had niet op een
slechter moment kunnen komen".
Een gebrekkige organisatie
dwong Lenie van der Hoorn vo
rig jaar bijna tot opgave.
Proviand
Er van uitgaande dat zij langs
de route van drinken zou worden
voorzien, ging zij zonder pro
viand op schaatsreis. Inderdaad
stonden op diverse plekken 'be-
voorraders', maar die waren
daar 'neergezet' door kennelijk
wèl goed georganiseerde ploegen.
Lenie van der Hoorn mag dan in
het bezit zijn van een geldschie
ter, veel verder dan schenking
van kleding en schaatsen gaat de
overeenkomst ogenschijnlijk niet.
Want: "Waar moet ik onderweg
mijn drinken vandaan halen?",
vraagt ze zich af en ze vlucht hals
over kop een gereedstaande bus
in, zich niet bekommerend om
haar echtgenoot.
Mis
Vorig jaar vond Lenie van der
Hoorn op het laatste moment
twee bereidwilligen die haar wel
onderweg van eten en drinken
wilde voorzien. Dat liep dusfali-
kant mis. "Bij Sloten had ik een
kennisje langs de kant gezet.
Maar in de duisternis heb ik
haar niet gezien. Verderop had
ik iemand staan die wat sinaas
appels voor me zou regelen. Nóu,
de sinaasappels waren inder
daad geregeld, maar niet gepeld.
Had. ik er nog niks aan".
Morgen hoopt ze dat de zaakjes
beter geregeld zijn. Tenminste,
als zij door alle Poolse poespas
een startbewijs kan bemachti
gen. Ook is de mogelijkheid niet
uitgesloten dat Jan van der
Hoorn zijn schaatsfanatieke
vrouw tot tv-kijken in Ter Aar
veroordeeld..
LEIDEN - Dat hy op alles is voor
bereid, durft Piet Ouwehand niet
met zekerheid te beweren. Gedu
rende de 200 kilometers die de im-
port-Leidenaar langs elf Friese ste
den moet voeren, kunnen zich im
mers altijd problemen voordoen,
weet de 41-jarige chauffeur van
een betonmortelwagen. Maar voor
zover mogelijk laat hij morgen
niets aan het toeval over.
Blijft de tourschaatser annex
wielrenner inderdaad verlost van
pech, "dan moet ik het kunnen vol
brengen. En het liefst ook nog in
een redelijke tijd. Ik hoop toch wel
binnen de tien en twaalf uur bin
nen te kunnen zijn".
Die voorspelling baseert de Kat-
wijker van origine op zijn voorbe
reiding, die wat hem betreft niet
beter had kunnen verlopen. Want
de bouw en dientengevolge het
werk van Ouwehand lag de laatste
weken plat en dat gaf hem de gele
genheid serieus naar het grote doel
te werken: voor de eerste keer de
Elfstedentocht rijden.
Voeding
100 kilometer per dag, schaatste hij
de 120 kilometer lange Elfmeren-
tocht ("Dat ging uitstekend"), volg
de hij trouw de schaatslessen van
Henk Grimbergen in de ijshal aan
de Vondellaan en 'verdiepte' hij
zich ook in speciale voeding. Wat
het laatste betreft wil hij niet voor
dezelfde problemen worden ge-
door
Fred Segaar
steld als een jaar geleden, toen hij
tijdens een wedstrijd over vijftig
ronden op de Voorschotense ijs
baan alleen een Mars bij zich had
gestoken. De commerciële afde
ling van die repenfabrikant wil
doen geloven dat het verorberen
van zo'n tussendoortje 'goed doet'.
Kan best zijn, maar nu de tempera
tuur tot ver onder de nul graden
was gedaald, bleef er van de reep
niet meer over dan een bevroren
chocoladestaaf.
Krentenbrood
Dus staat er nu bij Ouwehand op
Piet Ouwehand is al gereed, voor
het vertrek naar Leeuwarden: "Na
120 kilometer voel je langzaam de
kracht uitje benen vloeien"
(foto Holvast)
krentenbrood met honing mee en
ik hoop daarnaast langs het par
koers iets te kunnen drinken". Hij
is niet van plan daar veel tijd voor
te nemen, "want ik moet er voor
waken dat ik afkoel. Ik probeer wel
zo hard mogelijk te rijden. Er ont
staan vanzelf groepjes en daar pro
beer je natuurlijk bij aan te sluiten.
Inderdaad zal ik best last m'n rug
krijgen, maar dan moet ik maar
even rechtop gaan rijden. Als je
zelf kapot zit en je ziet andere
schaatsers doorgaan, krijg je van
zelf weer moraal. Waar het zwaarte
punt van de tocht ligt? Ik vermoed
zo na 120 kilometer. Dan voel je
langzaam de kracht uit je benen
vloeien".
Dat gevoel is hem niet vreemd,
want Ouwehand is één van de ve
len die zich de laatste jaren op
duursporten hebben toegelegd.
Niet alleen 's winters, maar ook in
de zomermaanden. Zodra het
schaatsseisoen achter hem ligt,
klimt hij op de fiets om zo groot
mogelijke afstanden af te leggen.
Met de tourafdelipg van Swift
heeft hij twee keer meegedaan aan
Parijs-Nieuwegein en wat hem be
treft zal hij dat tnyect het komende
seizoen opnieuw rijden.
"Het verleggen van je grenzen",
is volgens Ouwehand de charme.
"Kijken hoe ver je kan komen. Dat
trekt mij. Eigenlijk ben ik er veel te
laat mee begonnen, pas zo'n tien
jaar geleden. Als ik het eerder had
ontdekt had ik het misschien nog
ver kunnen schoppen".
Grote jongens
Die illusie heeft hij nu niet meer.
Op 41-jarige leeftijd gaat het er om
"bezig te blijven". Aanvankelijk
deed hij dat alleen op de fiets, later
ook op de schaats. "Omdat ik in de
wintermaanden ook iets te doen
wilde hebben. Het is echt een
prachtige sport. Ik mag het niet al
leen zelf graag doen, ik vind het
ook leuk om te kijken naar die gro
te jongens".
Vorig jaar werd hij tijdens een
wedstrijd in Schipluiden door de
marathon-elite op een paar rond
jes gereden en die ervaring deed
hem toen besluiten niet aan de der
tiende Elfstedentocht mee te doen.
Niet dat hij zich wilde spiegelen
aan Van Benthem en consorten,
"maar gewoon omdat ik er nog niet
klaar voor was. Toen ik later voor
de televisie zat, had ik toch wel
spijt. Ik denk dat ik het had gered.
Daarna ben ik meteen lid gewor
den van de vereniging".
Kriebelen
Dat Sipkema een jaar later al
weer opnieuw zijn jawoord gaf,
had ook hij niet kunnen vermoe
den. Waarmee - en dat is uit het
bovenstaande eigenlijk al duidelijk
geworden - niet wordt bedoeld dat
hij niet de vereiste conditie heeft
om de tocht te vooltooien. "Ik had
er eigenlijk al een beetje op gere
kend dat-ie vorige week verreden
zou worden. Toen zondagavond
het bericht kwam dat de Elfsteden
tocht alsnog zou doorgaan, begon
het dan ook wel even te kriebelen.
Het moet het hoogtepunt worden".
"Natuurlijk zal het heel zwaar
worden, maar ik heb er de hele
winter naartoe geleefd. Eerlijk ge
zegd kan ik nu nauwelijks ergens
anders aan denken. Verslapen zal
ik me morgenochtend dan ook
niet Sterker nog, ik denk dat ik he
lemaal niet slaap".
Elfsteden-wedstrijdleider Gerrit
van den Ham zegt "dat we gedis
cussieerd hebben over de deelna
me van die jonge jongens. Er ont
staat vergrijzing en dat zit ook mij
hoog. In de nabije toekomst den
ken we het wel te kunnen oplos
sen, maar nu nog niet. Het leeft
enorm bij mij. Vooral voor de jon-1
ge schaatsers, die op op 16 maart
nog geen achttien zijn, is het verve
lend. De rest had lid kunnen wor
den, zoals Richard van Kempen en
Dries Klein. Daar heb ik niet zo
veel problemen mee", aldus Van
den Ham.
Vorig jaar kon Edward Hagen 'zo
maar' met de tourtocht meedoen.
"Mijn vader heeft toen een kaart
voor me gehaald. Dat leverde geen
enkel probleem op. Ik hoefde me
niet te legitimeren". Richard van
Kempen, de nummer één in het
KNSB-marathonklassement,
drong vorig jaar met de lidmaat
schapskaart van zijn vader tot de
wedstrijdrijders door.
Wat betreft Gerrit van den Ham
behoort dat nu niet tot de moge
lijkheden. "Iedereen moet naast
zijn lidmaatschapkaart nu een legi
timatiebewijs óverleggen. We ho
pen daarmee fraude tegen te
gaan", aldus Van den Ham. "Hele
maal waterdicht is het niet. We zul
len steekproefsgewijs controle uit
oefenen".
Leidenaar Alex Jansen, zondag
nog winnaar in Ter Aar, heeft om
onduidelijke redenen verzuimd
zich in te schrijven als lid en zal
derhalve eveneens niet van de par
tij zijn. "Jammer, want het ging de
laatste tijd juist zo goed. Niet dat ik
een kans had gemaakt, al weet je
nooit hoe het loopt. Er is nog even
sprake van geweest dat de beste
twintig rijders uit het KNSB-klas-
sement toch mee mochten rijden.
Maar het blijkt dat de organisatie
geen uitzonderingen maakt".
Jan van der Hoorn:
TER AAR - Om zyn vrouw te be
hagen, waagt Jan van der Hoorn
zich nog één keer op het Elfsteden-
ijs. De winnaar (met 4 anderen) van
de Friese schaatsronde in 1956
wordt daarbij geassisteerd door
zoon Rick, die evenals zijn vader
de wedstrijdtocht afwerkt. On
danks zijn leeftijd van 54 jaar acht
Jan zich drie decennia later nog fit
genoeg voor het serieuze deel van
het het winterfeestje van Sipkema
en Wiegel.
"Maar", zegt de schaatsenhande-
laar annex bloemist, "eigenlijk
heeft m'n vrouw me over de streep
getrokken. Zij vond dat ik 'm nog
een keer moest rijden. Zelf had ik
zo m'n twijfels".
Vorig jaar haakte Van der Hoorn
af omdat hij vond dat z'n conditie
onvoldoende was. "Nu ben ik wéér
niet optimaal voorbereid", stelt de
inwoner van Ter Aar, "omdat ik
geen tijd kan vrijmaken om te trai
nen. Vooral nu is het een gekken
huis in de zaak. Ik heb die Sipke
ma vanmorgen verwenst, want ie
dereen kwam met zijn schaatsen
aanzetten. Er liggen hier nu zo'n
vijftig paar. Die moeten allemaal
op tijd voor de Elfstedentocht wor
den geslepen".
Jan van der Hoorn hoopt dat de
gebrekkige voorbereiding hem
niet zal opbreken. "Je moet na
tuurlijk niet verwachten dat ik
vooraan rijd. Dit seizoen heb ik
drie marathons gereden en is ge
bleken dat ik de eerste zestig kilo
meter redelijk kan meekomen.
Daarna ging het minder voorspoe
dig".
De rondjes die Jan van der
Hoorn eind vorig jaar op de Jaap
Eden-baan schaatste, gingen hem
slecht af. "Na een paar kilometer
kletterde ik tegén de betonnen
rand. Daar hield ik een stel gebro
ken ribben aan over. Daardoor heb
ik lange tijd niet kunnen trainen".
Niettemin begeeft Jan van der
Hoorn zich morgen op het ijs. Voor
even zet hij de beslommeringen
over de druk beklante winkel uit
zijn hoofd, want morgen hangt het
bordje 'Gesloten' voor de deur.
"Dat komt omdat mijn zoon ook
meedrijdt. Ik heb dan verder nie
mand meer die de tent in de gaten
kan houden. Eigenlijk is Rick gek
dat-ie meegaat, want hij is de laat
ste dagen goed ziek geweest. En de
Elfsteden moet je alleen rijden als
je in topconditie bent".
Dat is de familie Van der Hoorn
dus niet. Voor de Elfstedentocht
zijn beiden evenwel bereid de re
serves aan te spreken. "Ik zal 'm
uitrijden", lykt Jan van der Hoorn
vastbesloten.
