ziekenhuizen is voorbij Niemand weet hoe ouderen autorijden Politie vangt voor 18 miljoen hasj Geen uitstel raketbesluit Van der Reijden: Verslagenheid na overlijden van minister Rietkerk VRIJDAG 21 FEBRUARI 1986 BINNENLAND PAGINA 5 DEN HAAG (GPD) - De budgettering voor de ziekenhui zen (vaststellen van jaarlijkse maxima voor de uitgaven) is een succes geworden, maar een dergelijke forse ingreep met achtereenvolgende verlagingen kan niet nog eens worden uitgevoerd. „Er is veel lucht uitgeperst en pas als de ballon leeg is, komen de keiharde bezuinigingen". DODE EN GEWONDE BIJ FRONTALE BOTSING Vijf arrestaties verricht Dit zei staatssecretaris Van der Reijden (WVC) gisteren tijdens overleg met de vaste Tweede-Ka mercommissie voor volksgezond heid. Hij loofde de manier waarop de ziekenhuizen en andere gezond heidszorginstellingen er sinds 1983 in geslaagd zijn de opgelegde be perkingen door te voeren. In 1984 overschreden de totale kosten de schattingen nauwelijks. Van der Reijden zei dat in een volgende kabinetsperiode grote bezuinigingen op de gezondheids zorg (zoals in de WD-plannen met drie miljard) niet mogelijk zijn. Zelfs een bezuiniging van één mil jard zal al grote spanningen oproe pen. Het instrument van de bud gettering is mooi, maar kan ook le vensgevaarlijk werken, voegde hij er aan toe. Hij erkende dat de kor tingen negatieve gevolgen hebben gehad voor de personeelssterkte. Mede doordat er bij de bezuini- Kamer akkoord met pensioen Indisch verzet DEN HAAG (ANP) - De Tweede Kamer stemt van harte in met de toekenning van een buitengewoon pensioen aan oud-verzetslieden uit het voormalige Nederlandsch In- dié. Dat bleek gisteren tijdens een debat over de wet buitengewoon, pensioen Indisch verzet. De fracties van PvdA, CDA, WD, D66 en CPN vonden dat deze regeling erg laat, zo niet te laat is ingediend. „Er is veel leed opge hoopt, er is zoveel bitterheid. Men voelt zich zo intens achtergesteld in de erkenning van het Indisch verzet", zei PvdA-woordvoerder Worrell. Kraaijeveld-Wouters (CDA) zei „met enige droefheid en enige schaamte achterom te zien". Tot nu toe zijn er zo'n 200 aanvra gen binnengekomen voor dit pen sioentje, dat de schatkist volgens ruwe schatting tussen de 12 en 15 miljoen gulden per jaar gaat kos ten. Vrij algemeen hadden de ka merleden zich gestoord aan de me dedeling van staatssecretaris Van der Reijden (welzijn, volksgezond heid en cultuur) dat de pensioenre geling nader bekeken zal moeten worden als er veel meer dan 200 ge gadigden zouden blijken te zijn. Worrell stelde voor dat de rege ling een langere terugwerkende kracht krijgt dan de regering wil. De regering wil teruggaan tot 1 ja nuari 1983, Worrell tot 1 januari 1977, de datum waarop de toenma lige regering beloofde een pen sioenregeling te ontwerpen voor de deelnemers aan het Indisch vér- zet gingen een zekere verscheidenheid is aangebracht (waardoor onder meer de psychiatrie, de-verpleeg huizen en de zwakzinnigenzorg meer werden ontzien), zijn de mo gelijkheden volgens de bewinds man nu wel ongeveer bereikt. Van der Reijden: „Verder kunnen wé niet zoveel meer doen. De reserves die in de eerste jaren werden ge vormd, lijken nu langzamerhand nodig te zijn. Sommige ziekenhui zen krijgen het al benauwd". De bewindsman merkte op dat het succes van de budgettering wel tot hogere ziektekostenpremies leidt. De periode waarin vooral de ziekenhuizen geen of nauwelijks nieuwe verpleegkundigen aanstel den, is nu voorbij; zo'n tijdperk lijkt niet opnieuw te verwachten, zei hij. Volgens Van der Reijden heeft de partiëntenzorg niet onder de budgetteringsmaatregelen gele den. Om tot een grotere doelmatig heid te komen zouden de instellin gen in de gezondheidszorg volgens Van der Reijden in de verdere toe komst regionaal taken kunnen her verdelen. De bewindsman voelt wel voor zo'n ordening, die naar zijn idee diep zal ingrijpen in de be staande patronen van opname en ziekenhuisbezoek. Voor een nade re uitwerking denkt hij aan een (eventuele) volgende kabinetspe riode. Schimmel doodt heel veel bomen 'DEN HAAG (GPD) - De Neder landse bossen worden aangetast door een dodelijke schimmel. Vooral de dennensoorten, al ver zwakt door de zure regen, zijn er zeer slecht aan toe. Eenmaal aange tast door de tot de meeldauw beho rende sphaeropsis, die het hout zwart kleurt, sterft een boom bin nen enkele weken. Mogelijkheden tot bestrijding ontbreken. Er is ook geen verklaring voor de explosieve wildgroei van deze schimmelsoort. De bossen in Oost-Brabant zijn er het ergst aan toe. Een woord voerder van Staatsbosbeheer zei gisteravond te verwachten dat over ongeveer drie maanden daar om streeks de helft van de boomsoor ten moet worden geveld. Eenzelfde lot wacht de rest van de Neder landse bossen over maximaal tien jaar, aldus de zegsman. Hij sloot niet uit dat de schimmel even plot seling verdwijnt als hij gekomen is. Snelle kap is de enige manier om het hout nog geschikt te houden voor de papierindustrie. ARNHEM (ANP) - Dit was het gevolg van een frontale botsing gisteren op de Apeldoomseweg bij Arnhem, waarbij de 38-jarige T. Klaren uit Donkerbroek (Fr.) om het leven kwam. De man kwam met zijn auto door nog pnbekende oorzaak op het weggedeelte voor tegemoetkomend verkeer terecht en botste tegen de wagen van een 46-jarige inwoner van Vugt. Deze raakte gewond. Klaren moest door de brandweer uit zijn auto worden ge zaagd. Hij overleed op weg naar het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Het verkeer op de Apeldoomseweg (Arnhem - Apeldoorn) zat bijna twee uur vast. (foto anpi CDA en WD eens met Van den Broek DEN HAAG (GPD) - CDA en WD zullen niet meewerken aan pogin gen van de PvdA om goedkeuring van het kruisraketverdrag door de Tweede Kamer volgende week uit te stellen. Volgens de PvdA zou goedkeuring van het verdrag een nadelige invloed hebben op de po sitieve ontwikkelingen in het Ge- neefse wapenoverleg. Aanleiding tot de reactie van CDA en WD vormde een brief van minister Van den Broek (buiten landse zaken) aan de Tweede Ka mer over de stand van zaken bij het Geneefs wapenoverleg. De brief is geschreven op verzoek van de PvdA met het oog op het debat vol gende week in de Kamer over het met de Verenigde Staten af te slui ten kruisrakettenverdrag. In zijn brief noemt Van den Broek het ontwapeningsplan van Sowjet-leider Gorbatsjov nog te vaag en onduidelijk: Hij schrijft ook dat hij verder geen mededelin gen aan de Kamer kan doen "om dat het vertrouwelijk overleg in het bondgenootschap over mogelijke tegenvoorstellen in volle gang is". De PvdA noemt de brief van Van den Broek "volslagen ontoerei- Van den Broek. kend" en ziet er een poging in een "fundamentele discussie over de veranderde omstandigheden rond de kruisraketten" uit de weg te gaan. Dit te meer omdat wordt ver wacht dat president Reagan, voor dat aanstaande dinsdag het Rus- "sisch partijcongres begint, enig licht zal werpen op de Amerikaan se tegenvoorstellen. De PvdA wenst met het oog op zo'n akkoord het kabinetsbesluit over de voorgenomen plaatsing van 48 kruisraketten in 1988 terug te draaien. Maar de woordvoerders van CDA en WD stelden gisteren duidelijk het met Van den Broek eens te zijn dat goedkeuring van het verdrag op geen enkele wijze de uitvoering van een mogelijk wa- penbeheersingsakkoord in Genève in de weg staat. De Sowjets verbinden aan een apart akkoord over middellange- afstands wapens (INF) de eis, dat de Britse en Franse kernwapens niet worden uilgebreid. De Ameri kanen wijzen dat af, omdat zij niet -voor Londen en Parijs willen on derhandelen. Maar beide kampen komen uit op de wens.tot verwijde ring van alle INF-wapens uit Euro pa. Wat de Amerikanen betreft kun nen de Sovjets ongeveer de helft van de nu in het Aziatische deel van de Sowjet-Unie geplaatste SS 20's laten staan. CDA-woordvoer- der De Boer: "Zo'n soort Europese nuloptie is voor ons best aanvaard baar. Zij het dat Japan instemt met de SS-20-dreiging daar. Maar eer lijk gezegd: het zal nog wel een he le tijd duren voordat er zoiets uit de bus rolt". APELDOORN (GPD) - De Apel- doornse gemeentepolitie heeft gis teren omstreeks het middaguur een enorme hasjvangst gedaan. Twee Amsterdammers en twee Britten werden bij een boerderij in het Veluwse natuurgebied onder Hoog Buurloo op heterdaad be trapt toen ze ruim 1800 kilo Liba nese hasjiesj uit een container wil den halen. De hasj, met een straat waarde van rond 18. miljoen gul den, zat verstopt in een dubbele voorwand van de container. Later werd in Almere een vijfde man aangehouden. De politie, die al veertien dagen geleden op de hoogte was van de Nederland wil weer uitlevering van ontvoerders DEN HAAG (ANP) - Nederland zal binnen drie maanden aan de Franse autoriteiten opnieuw de uitlevering vragen van Cor van Hout en Willem Holleeder, de ont voerders van biermagnaat Heine- ken en zijn chauffeur Doderer. Minister Korthals Altes (justitie) hoopt dat dit verzoek meer kans van slagen zal hebben dan het vori ge, omdat er sinds kort een nieuw uitleveringsverdrag tussen Neder land en Frankrijk van kracht is, da* vorige week is geratificeerd. Zodra het verdrag in werking treedt, dat is op de kop af 90 dagen na de rati ficatie, gaat er een Nederlands uit leveringsverzoek de deur uit. Dit heeft een woordvoerster van het ministerie van justitie gisteren bevestigd. Volgens haar treedt het nieuwe verdrag op 11 mei in wer king. Het is op 10 februari geratifi ceerd. Het eerste uitleveringsverzoek - enige maanden geleden - leed schipbreuk, toen bleek dat de ont voerders alleen konden worden uitgeleverd wegens bedreiging (maximum straf 4 jaat). In ontvoe ring als uitleveringsgrond voorzag het uit de vorige eeuw stammende verdrag niet. Het nieuwe verdrag, dat binnenkort in werking treedt, voldoet wel aan die voorwaarde. De twee ontvoerders hebben gis termiddag in het onder Parijs gele gen plaatsje Evry van een politie- inspecteur te horen gekregen dat ze het departement Essonne niet mogen verlaten. Dat betekent, al dus de inspecteur desgevraagd, dat ze wel het hotel uitkunnen zo lang die bewegingsbeperking duurt. (Zie ook pagina 17) inhoud van de container, heeft er dag en nacht bij gepost en net zo lang gewacht tot de mannen aan de slag gingen om de dubbele wand weg te slopen. Aanvankelijk pro beerden ze dat met een beton- schaar, maar toen dat niet lukte, werd snel een zware doorslij pma- chine gekocht. „Het prijskaartje hing er nog aan", aldus een van de rechercheurs van het Apeldoornse narcoticateam. De hasj was keurig verpakt in linnen zakjes met daar op gestempeld het 'huismerk' van de Libanese hasjboer. De linnen zakjes waren in plastic verpakt. De vier arrestanten zijn een be ruchte Amsterdamse crimineel en autohandelaar (43), een 68-jarige stadgenoot, en twee Britten van 35 en 51 jaar. Beide Britten hebben geen vaste woon- of verblijfplaats. Beiroet De hasj was per schip vanuit Bei roet naar Rotterdam gebracht. Daar rook de douanerecherche lont toen er iets met de papieren niet klopte. Tijdens de routinecon trole werd er een hasjhond inge schakeld. Het dier sloeg aan bij de container met plastic verpakkings materiaal, bestemd voor een Am sterdams bedrijf. Rustig werd ge wacht tot de partij verpakkingsma teriaal in Amsterdam was afgele verd. Intussen werd de gang van de container in de gaten gehouden. Die werd op 7 februari afgeleverd bij een 42-jarige Apeldoorner, die de 'lege' container kocht om die op zijn land bij Hoog Buurloo neer te zetten, als bergplaats voor hooi en stro voor zijn paarden. Vanuit Rotterdam werd de Apel doornse gemeentepolitie getipt. Tegelijkertijd werd een speciaal onderzoeksteam van de Rijkspoli tie van Apeldoorn om assistentie gevraagd. Ten slotte kon de politie gisteren 'een heterdaadje' verrich ten. De vijfde verdachte, de eerder genoemde Apeldoorner, werd en kele uren later bij zijn bedrijf waar van hij directeur is - een vetsmelte- rij in Almere - aangehouden. Hij blijkt de hoofdverdachte te zijn. (Vervolg van pagina 1) Uit het hele land kwamen giste ren reacties op het overlijden van minister Rietkerk. WD-voorzitter Kamminga maakte namens zijn partij gewag van grote verslagen heid. Hij noemde Rietkerk 'een van de allergrootsten uit onze par tij, die in al zijn politieke functies een geweldige bijdrage heeft gele verd aan de Nederlandse gemeen schap'. In een verklaring voor de televi sie zei premier Lubbers dat het ka binet een man van karakter heeft verloren. Hij noemde Rietkerk een hardwerkende minister, taai, on verzettelijk, maar bovenal trouw. Hij prees zijn vasthoudendheid aan de wil om samen te werken. De fractievoorzitter van het CDA in de Tweede Kamer, De Vries, kenmerkte de overleden bewinds man als degelijk, solide en integer. Hij roemde de energie en werk kracht van Rietkerk, die als volks vertegenwoordiger, staatssecreta ris en minister grote verdiensten heeft gehad. Ook PvdA-leider Den Uyl prees Rietkerk als een integer politicus, die met grote toewijding zijn land, zijn partij en de parle mentaire democratie heeft ge diend. in de afgelopen jaren herhaaldelijk overhoop lag over de arbeidsvoor waarden voor ambtenaren, rea geerden met verbijstering. „Na tuurlijk waren er forse zakelijke meningsverschillen, maar die doen niets af aan de collegiale contacten tussen de bond en de minister", al dus de ACOP. CFO-voorzitter De Jong zei de beste herinneringen aan minister Rietkerk als persoon te bewaren. Rietkerk trad in 1967 in de poli tiek. Hij was een groot aantal jaren lid van de Tweede Kamer voor de WD, waarvan vier jaar als fractie voorzitter. In het kabinet-Biesheu vel was hij staatssecretaris van so ciale zaken en in 1982 werd hij mi nister van binnenlandse zaken. Hij was van plan om zich na de kamer verkiezingen in mei terug te trek ken uit de politiek. Het is de vijfde keer sinds de Tweede Wereldoorlog dat een be windsman tijdens een ambtsperio de komt te overlijden. In 1951 stierf minister Van Maarseveen (binnen landse zaken), in 1956 de ministers Donker (justitie) en Kernkamp (uniezaken en overzeese rijksde len) en in 1979 overleed minister zonder portefeuille Peijnenburg, die was belast met het weten schapsbeleid. (Zie voor een necrologie pagina 17) Te veel stank EINDHOVEN (ANP) - De spoorwegpolitie heeft gisteren een 60-jarige Eindhovenaar uit een trein gehaald en over gedragen aan de Eindhovense gemeentepolitie. De man ver spreidde een ondraaglijke stank, omdat hij zich geruime tijd niet had gewassen. Een woordvoerder van de Eindho vense politie heeft dat giste ren meegedeeld. De spoorwegpolitie greep in op grond van een artikel in het Algemeen Reglement Vervoer. De wijkdienst van de Eindho vense politie heeft zich over de man ontfermd. VERDACHTE NA MOORD (ANP) - De politie van Leeuwarden heeft gistermiddag een 16-jarige jongen uit Leeuwarden aangehouden op verdenking van moord op de 54-ja- rige S. Krijgsman. De man werd woensdagavond levenloos aange troffen in zijn woning aan de Jon- gemastate in Leeuwarden. Dit heeft de politie meegedeeld. Het slachtoffer was door verschillende messteken om het leven gebracht. Toen zijn vrouw en twee kinderen om 's avonds thuiskwamen troffen zjj hem dood aan in de woonka- Zwaar gewonde Iraniërs naar Utrecht voor behandeling SCHIPHOL (ANP) - Negen zwaar gewonde Iraanse militairen zijn gisteravond met een speciale vlucht van de Iraanse luchtvaart maatschappij Iran Air op Schiphol aangekomen. Vandaar zijn zij met ambulances overgebracht naar het Academisch Ziekenhuis in Utrecht (AZU), waar zij zullen worden be handeld. De gewonde militairen, variërend in leeftijd van 19 tot 48 jaar, verkeerden in ernstige toe stand, aldus de Iraanse ambassa deur Hossein T^jgardoon, die bij aankomst van de gewonde militai ren op Schiphol aanwezig was en hun in het toestel bezocht. De ambassadeur zei dat de ern stige verwondingen van de militai ren het gevolg zijn van het gebruik van mosterd- en zenuwgas en nog niet geïdentificeerde chemische wapens, die zijn gebruikt door het buurland Irak, waarmee Iran in oorlog is. De aan het ministerie van wel zijn, volksgezondheid en cultuur en het AZU verbonden internist prof.dr. B. Sangster, die eveneens op Schiphol aanwezig was en in het vliegtuig naar de militairen heeft gekeken, vertelde dat het nog te vroeg is om iets over de aard en ernst van de verwondingen te kun nen zeggen. Pas na grondig en sys tematisch onderzoek zal daar iets over meegedeeld kunnen worden, aldus de arts, die de militairen ook zal behandelen. Het toestel van Iran Air vertrok gisterochtend uit Teheran met in totaal 41 gewonde militairen aan boord. Een van hen is tijdens de vlucht overleden, vijf gingen voor behandeling in Wenen van boord, drie in Basel, tien in Frankfurt, ne gen in Londen en vier in Parijs: Het is de tweede maal dat ge wonde Iraanse militairen in Neder land worden behandeld. In maart 1984 kwamen op Schiphol vijf ge wonde militairen aan, die na soms langdurige behandelingen in Ne derlandse ziekenhuizen uiteinde lijk naar Iran konden terugkeren. DEN HAAG - Het is volstrekt onduidelijk of oudere automobi listen vaker een ongeluk veroor zaken dan jongere. Er zijn naar verhouding wel meer bejaarde weggebruikers bij verkeersonge lukken betrokken, maar daarbij gaat het ook om voetgangers die op het zebrapad omver zijn gere den. Ook staatssecretaris Scher- penhuizen (verkeer) beschikte woensdag in de Tweede Kamer niet over die gegevens toen hij ervoor pleitte om ouderen vanaf zestig jaar regelmatig te laten keuren voor een eventuele ver lenging van hun rijbewijs. Verkeersveiligheidsdeskundi- gen blijken het betoog van Scherpenhuizen niet zomaar te ondersteunen. „Oudere bestuur ders zijn voorzichtiger in het ver keer. Daardoor zijn ze relatief weinig bij ongevallen betrok ken", aldus de heer B. Koens van de Verkeersdienst van de ANWB. De Verkeersdienst orga niseert rijvaardigheidstests op vrijwillige basis. Ouderen doen het daarbij meestal niet slechter dan jongeren. Koens: „We hebben ongeveer een maand geleden in een brief aan de Tweede Kamer geschre ven dat we eigenlijk tegen die verplichte keuring zijn. In het bestaande wetenschappelijke onderzoek vind je er ook geen aanleiding toe. We zijn in ieder geval blij dat de leeftijd door de Kamer van zestig naar zeventig is verschoven". Kwetsbaarder Ook de heer F.S. van Paas- schen van Veilig Verkeer Neder land ziet geen reden om zich druk te maken over de oudere automobilist: „Oudere wegge bruikers zijn kwetsbaarder door hun handicaps. Maar je ziet dat mensen zich daar aan aanpassen. Als mensen slechter gaan zien, gaan ze langzamer rijden. Ze worden niet gevaarlijker". Hij zegt dat de risico's van ou dere weggebruikers gelijk zijn aan die van jongeren: „Jongeren hebben gebrek aan ervaring en rijden te hard. Ouderen brengen hun snelheid terug. Ze passen zich niet aan aan de snelheid van het verkeer. Dat heeft allebei zijn Het meeste begrip krijgt Scherpenhuizen nog van de heer P.I.J. Wouters van de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid. Maar ook die staat niet te springen om een keuring. Hij ontkent niet dat er bejaarden zijn'die beter niet ach ter het stuur kunnen gaat zitten. Maar hij vindt wel dat de over heid heel voorzichtig moet zijn: „Vervoer is een voorwaarde om bejaarden maatschappelijk te la ten functioneren. Je moet op zijn minst zorgen voor een goed uit gewerkt openbaar-vervoersys teem eer je zegt dat mensen niet meer met de auto aan het verkeer mogen deelnemen. Anders ver oordeel je hen tot een maat schappelijke dood". Aan de andere kant, zo bena drukt Wouters, heeft de overheid ook de zorg voor andere burgers: „En er kan een situatie ontstaan waarin je zegt: iemand gaat een gevaar vormen voor zichzelf en zijn omgeving. Niemand vindt het gek dat kinderen nog niet mogen rijden. En eigenlijk zou het ook niet gek zijn als je van sommigen zegt: die mogen niet meer rijden". Ouderwetse test Een probleem bij een keuring vindt Wouters, dat er eigenlijk nog niet echt duidelijk is wat een mens moet kunnen om veilig aan het verkeer deel te kunnen ne men: „Er zijn geen normen voor. De ouderwetse tests voldoen niet. Neem zo'n ogentest: ie mand op een kaart naar lettertjes laten kijken. In het verkeer is het belangrijk dat je ook ziet wat er in je ooghoek gebeurt. Die letter tjes zien mensen nog wel, maar wat er links van het gebeurt, dat Belangrijker dan een keuring vindt hij dat mensen zelf gaan beseffen dat de ouderdom na het 45ste levensjaar onherroepelijk zijn intrede doet. Hij vindt dat de overheid op dat gebied voorlich ting zou moeten geven. Ogen, oren, motoriek, korte- termijngeheugen en reactiever mogen gaan achteruit: „De meeste mensen zijn zich daar niet van bewust. Dat proces is niet tegen te houden, maar je kunt het sterk afremmen. Je moet mee blijven doen in het verkeer om de routine niet kwijt te raken". Een goede voorlich ting zou aangevuld kunnen wor den met eenvoudige testjes die mensen kunnen doen om hun reactievermogen te testen. Er bestaat volgens hem na het 72ste tot 75ste jaar een groter risi co bij deelname aan het verkeer: „Maar eigenlijk kun je dat niet al gemeen stellen. De verschillen tussen de ene bejaarde en de an dere zijn heel groot". door Runa Hellinga Duidelijk cijfers over door be jaarde automobisten veroorzaak te ongevallen heeft Wouters niet. Maar hij vindt wel dat het veran derende verkeersgedrag op een bepaald moment tot problemen kan leiden: „Béjaarden zijn ge neigd zich strakker aan de regels te houden ter beveiliging van zichzelf. En soms kan dat in het verkeer heel slecht zijn. Je ziet vaak dat ze dingen die ze niet meer kunnen, wel gaan compen seren of vermijden. Dan gaan ze bijvoorbeeld niet meer over dat kruispunt waarvan ze weten dat ze er moeite mee hebben. Maar er kan een grens komen dat je zegt, dit kan niet meer".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 5