'Superheffing
lost niets op'
Het blijft kwakkelen op het Damrak
De sores van
de Nederlandse
borstelindustrie
Venezuela laat
prijs olie los
y
Geldschepping banken
mag 6 procent groeien
.ook het
al
Werknemers ontslagen
na inval van politie
ssr" randgebeuren
r~
1
J
ZATERDAG 15 FEBRUARI 1986
ECONOMIE
PAGINA 9
Braks vreest voor Europese landbouwimpasse
HATTEM (GPD) „De superheffing op melk is geen oplossing voor het melkoverschot.
Dergelijke maatregelen leiden niet tot een marktevenwicht. Alle discussies over quote
ring leiden alleen maar tot nieuw nationalisme, en dat heeft zijn onvermijdelijke en
ernstige consequenties voor een geintegreerd Europa".
Aldus sprak gisteren minister van
landbouw G. J. M. Braks in Hattem
de algemene ledenvergadering van
de Geldersche Maatschappij van
Landbouw toe. Braks uitte zijn
grote bezorgdheid over de land
bouwpolitiek binnen de Europese
Vakbondsman
uit kritiek
op regering
van Hongarije
BOEDAPEST, 14 feb. (AP) - De
voorzitter van de Hongaarse vak
bonden, Sandor Gaspar, heeft gis
teren kritiek geuit op zijn regering.
Hij verwijt de regering dat zij een
inflatie toestaat die de lonen uit
holt, en kritische vakbondsleden
soms gewoonweg negeert of zelfs
afstraft.
De, zelfs voor het liberaal ge
noemde Hongarije ongebruikelijke
openlijke uiting van kritiek, werd
door het officiële nieuwsbureau
MTI verspreid.
Hongarije laat vraag en aanbod
een belangrijke rol spelen bij het
vaststellen van prijzen en lonen,
hetgeen resulteert in inflatie en an
dere in het westen veel voorko
mende economische problemen.
Gaspar, die ook lid is van het Po
litbureau van de communistische
partij, zei dat 'pensioenen niet
waardevast zijn en dat de lonen
niet op peil worden gehouden'. De
inflatie heeft de laatste jaren tus
sen de zeven en acht procent ge
schommeld, maar de lonen zijn
daar niet aan aangepast, aldus Gas
par.
Kort Zakelijk
Procedure
De raad van ministers van de Eu
ropese Gemeenschap is een juridi
sche procedure begonnen tegen
he1! Europese parlement over de
EG-begroting voor 1986.
De ministerraad wil de rechter
vragen de door het parlement in
december aangenomen begroting
van 33,3 miljard ecu 81,2 mld.)
nietig te verklaren. De ministers
menen dat het parlement zijn be
voegdheden heeft overschreden
door het budget boven een bepaal
de limiet te laten stijgen. De totale
stijging beliep 600 miljoen ecu
1,46 mld.).
Proteststaking
De elf grootste oppositiepartijen
van India willen nog deze maand
een algemene staking uitroepen uit
protest tegen de door de regering
afgekondigde prijsverhogingen
voor gas en olieprodukten. Dit
heeft de algemeen secretaris van
de Janata-partij, George Fernan
dez, gisteren verklaard.
Deense steun
Een nieuwe opiniepeiling toont
een toenemende steun bij de Deen
se kiezer voor het pakket hervor
mingsvoorstellen van de Europese
Gemeenschap, waarover op 27 fe
bruari in een nationaal referendum
zal worden gestemd. Een enquête
onder 1300 personen duidt op een
steun van 45 procent. Tegen was 29
procent.
Gemeenschap. Bij de komende on
derhandelingen tussen de lidstaten
over het hele landbouwpakket ver
wacht hij grote problemen.
Verlammend
Braks zal die onderhandelingen,
vanwege het voorzitterschap van
Nederland van de Europese minis
terraad, leiden: „Ik ben bezig her
en der te informeren over de gren
zen van de onderhandelingen en
ervaar bij sommige collega's harde
en onwrikbare standpunten. Dat
doet me het ergste vrezen voor een
zinvolle besluitvorming. Ik ben
bang voor een verlammende situa
tie".
De landbouwprijzen zullen naar
zijn inschatting waarschijnlijk ge
lijk blijven, maar met name de dis
cussie over de melkquotering en
het rundvleesbeleid ziet hij met
zorg tegemoet. Een tijdelijke inter
ventie op de rundvleesmarkt acht
hij onvermijdelijk.
Tegenstand
Een opkoop op Europees niveau
van melk, die hij een zeer goede
zaak zou vinden, is in zijn ogen niet
haalbaar: „Er is zoveel tegenstand
dat ik het ergste vrees". Braks
toonde zich zelfs bezorgd over de
superheffing zoals de Nederlandse
overheid die nu toepast: „We zitten
al 3,5 procent boven ons quotum.
Dat kan nog wel, als er maar be
taald wordt, maar het betekent wel
dat we in een zeer moeilijke positie
in Brussel komen. Ze kijken ons
daar vanwege die overschrijding
met de nek aan en bovendien komt
de verdeling voor volgend jaar er
door in de knel".
het melkover-
Vut-regeling veehouders
niet meer dan uitkoopsom
DEN HAAG (GPD)- De vut-rege
ling voor veehouders van 55 jaar en
ouder die minister Braks in het
achterhoofd heeft, blijkt niet ver
der te gaan dan een eenmalige uit
koopregeling. De boeren die hun
veestapel aan de kant willen doen,
krijgen van de minister een bedrag
ineens van iets meer dan 65 cent
per liter melk die ze in het vooraf
gaande jaar afleverden. Voorwaar
de daarvoor is wel dat op het be
drijf geen koe meer gehouden mag
worden.
Minister van landbouw Braks
heeft de afgelopen week de land
bouworganisaties laten weten dat
hij over enkele dagen voorstellen
zal doen aan het Ontwikkelings- én
Saneringsfondé voor de landbouw.
„Alsde minister spreekt over
een vut-regeling voor veehouders
van 55 jaar en ouder, mag je ver
wachten dat hij komt met een rede
lijke uitkering die doorloopt tot het
65ste jaar. Maar daar blijkt nu geen
sprake van te zijn", aldus de land
bouworganisaties.
Het ministerie van landbouw
zegt dat de boeren die gebruik van
de regeling willen maken, het be
drag ook over meerdere jaren kun
nen uitspreiden. „De veehouders
kunnen desnoods vragen om een
maandelijkse uitbetalingsrege
ling". De landbouworganisaties
blijven op hun standpunt staan dat
dit nog geen vut-regeling is maar
een opkoopregeling van melk met
een mogelijkheid het bedrag waar
op men recht heeft in maandelijkse
gedeelten te laten uitbetalen.
AMSTERDAM (ANP) - Het netto-
geldscheppénde bedrijf van de
banken zal dit jaar kunnen groeien
met 5,5 6 procent zonder dat voor
een remmende invloed op de eco
nomische ontwikkeling behoeft te
worden gevreesd. Dit zal tevens
bijdragen tot het behoud van de re
sultaten die bereikt zijn op het ge
bied van de inflatie en de groei van
de werkgelegenheid. Dit conclu
deert De Nederlandsche Bank na
afloop van periodiek overleg met
de banken.
Voldoening
Het netto-geldscheppend bedrijf
van de banken wordt gevormd
door de kredieten aan bedrijfsle
ven en particulieren plus langlo
pende leningen aan de overheid
minus de lang aangetrokken gel
den die daartegenover staan. De
Nederlandsche Bank houdt de
geldschepping door de banken
voortdurend in de gaten omdat bij
een te grote groei de inflatie zou
kunnen aanwakkeren.
Overigens ziet de centrale bank
op dit punt voorlopig geen proble
men. Zij heeft tijdens het overleg
met de banken haar Voldoening
geuit over het zich verbredende
•economische herstel en in het bij
zonder over het lage inflatietempo.
Zo zijn geleidelijk de voorwaarden
geschapen om de opgetreden keer
ten goede in het beloop van de
werkgelegenheid een duurzaam
karakter te geven, aldus de bank.
De bank heeft vanaf het begin
van het economische herstel, om
streeks drie jaar geleden, onder
kend dat het zeer verzwakte be
drijfsleven behoefte zou hebben
aan een aanzienlijke verbetering
van zijn vermogensverhoudingen,
voordat het met vertrouwen de
stap naar herstel van de investerin
gen zou kunnen zetten. Zij heeft
goed gevonden dat dit gepaard zou
gaan met de opbouw van een om
vangrijk liquiditeitsbezit (kort op
vraagbare tegoeden) bij de bedrij-
ADVERTENTIE
NEW YORK (UPI/RTR) - Venezue
la heeft al eerste grote olieprodu
cent binnen de OPEC (Organisatie
van Olie Exporterende Landen)
besloten zijn officiële olieprijs los
te laten. Verder heeft het land de
banken waarbij het schulden heeft
gevraagd om meer tijd voor de te
rugbetaling van een bedrag van
923 miljoen dollar.
Donderdag maakte de Venezo
laanse staatsoliemaatschappij Pe-
troleos dé Venezuela bekend dat er
voortaan over de prijs van zijn olie
bij elke afzonderlijke levering zal
worden onderhandeld. Een func
tionaris van de staatsoliemaat
schappij verklaarde dat Venezuela
wel lid zal blijven van de OPEC.
Eerder deze maand liet Ecuador,
een kleine producent binnen de
OPEC, weten dat het de prijzen
van zijn olie gaat koppelen aan die
op de vrije markt.
Venezuela is de op twee na groot
ste olieleverancier van de Verenig
de Staten.
Wie eenmaal de smaak van een
personal computer te pakken heeft, gaat al snel V
apparatuur op z'n computer kan worden aangesloten, QT A AT
Maar hoe kies ie uit dat enorme aanbod nu nèt de O 1 i\/\ 1
iUiS,eXÏÏoordluidt:Capi-Lu,Wan,daarzijnze gil ons
wat je noemt all round in automatisering
En krijgt elk onderdeel van een totaal- (Jh f
systeem evenveel aandacht.
Dus ook alle randapparatuur. Ons leveringspakket op dit gebied
bestaat dan ook uit louter kwaliteit en is veelomvattend: printers, laser printers,
plotters, beeldschermen, tape-streamers, hard disks, back-up systemen,
modems, netwerken, geheugen- en turbokaarten. Alles stuk voor stuk van
gerenommeerd fabrikaat en veelal direkt uit voorraad leverbaar.
Dat wij daarnaast op hardware gebied de drie grote topmerken in
huis hebben, u alle mogelijke software kunnen aanbieden en naast een
opleidingscentrum óók een kontinu beschikbare technische dienst hebben,
maakt een bezoek aan Capi-Lux alleen maar aantrekkelijker.
[CAPI-LUX
.COMPUTER
CENTER
UTRECHT:
St. Jacobsstraat (hoek Oranjestraat)
Tel. 030-311413
AMSTERDAM:
Basisweg 40, Tel. 020-149015
Scheldeplein 10, Tel. 020-643526
HEERENVEEN (GPD) - Op last
van de Inspectie voor de Genees
middelen van het Staatstoezicht op
de Volksgezondheid heeft de ge
meentepolitie van Heerenveen gis
termiddag tijdens een inval bij Bio-
form Holland in Heerenveen een
grote voorraad 'geneesmiddelen'
in beslag genomen. Het gaat om zo
genaamde oesterextract-pillen. Te
vens is een partij boeken met als
titel 'De oester als genezer' van de
Stichting Biologische Voeding en
Geneesmiddelen meegenomen.
Volgens directeur Harrie Hut
ting gaat het om een totale waarde
van f600.000 a f700.000. Als gevolg
van deze inval heeft de directeur
vanmorgen het volledige perso
neel, bestaande uit tien medewer
kers, ontslag aangezegd. „Op deze
manier heb ik er geen lol meer in",
aldus Hutting.
HARDWARE ZONDER HIATEN
é»Apple
Het blijft kwakkelen in Amster
dam, maar aanhoudende hausse
met nieuwe historische record
standen in New York. Zo lag het
beurspatroon er deze week bij.
Amsterdam had last van de car
navalsviering, omdat vele ban
ken van West-Europa enkele da-
gén gesloten bleven. Ook de cro-
cusvakantie zette de omzetten op
een laag pitje, terwijl het buiten
land schitterde door afwezig
heid. Maandag zorgden de inter
nationals nog voor enig leven en
hogere koersen, maar daarna
ging het afbrokkelend naar bene
den. Vooral de lokale markt
kreeg er van langs. In vier dagen
moest de lokale handel zelfs ne
gen punten inleveren, terwijl de
algemene beursindex drie pun
ten verspeelde.
door
C. Wagenaar
Wall Street is niet stuk te krij
gen, zo wordt in beurskringen
het onverwoestbare optimisme
beschreven. De vreugde en het
enthousiasme over de enorme
olieprijsdaling en de rotsvaste
overtuiging dat dit od wat lange
re termijn tot een aanzienlijke
rentedaling kan leiden, gaven de
beurs een enorme stimulans. Dit
neutraliseert ook het gevaar dat
een versnelde economische groei
de rente juist zal kunnen doen
aantrekken.
Onzekerheid
Voor onze beurs blijft de
olieprijsontwikkeling een pro
bleem. De hierdoor opgetreden
onzekerheid heeft vooral bij bui
tenlandse beleggers eén grote
barst in het vertrouwen ten op
zichte van Amsterdam veroor
zaakt. Temeer nu er nog geen en
kel teken waarneembaar is dat
op enige stabiliteit in de oliesi
tuatie wijst. Integendeel zelfs.
Studies van enkele Britse olie-
kringen hebben uitgewezen dat
de kostprijs van de Noordzeeolie
tussen de vijf en tien dollar per
vat van 159 liter ligt. Noorwegen
beweert zelfs nog voor een prijs
van vier dollar per vat lonend te
kunnen produceren.
Ondertussen neemt de be
zorgdheid in Nederlandse poli
tieke kringen toe. De snel dalen
de aardgasbaten die voor de Ne
derlandse* schatkist uit de inge
storte energiemarkt voort
vloeien, is wel het laatste waar
mee de grote politieke partijen
de verkiezingsstrijd zouden wil
len ingaan. Want dit dreigt na
tuurlijk de handen voor de toe
komst te binden en alle schone
beloftes en toezeggingen al bij
voorbaat te ontkrachten.
Toch verwacht minister Ru-
ding nog rentedalingen, maar het
initiatief daartoe moet volgens
hem dan wel van West-Duitsland
komen. De Bundesbank verzet
zich er echter tegen, omdat vol
gens deze instantie de Westduit-
se economie uit eigen kracht al
voldoende stimulansen ont
vangt. Onze obligatiemarkt
neemt dan ook al geruime tijd
een afwchtende houding aan en
vertoont wekenlang nauwelijks
een wijziging in de koersvor-
ming. Het ministerie van finan
ciën was daardoor gedwongen
een nieuwe staatslening tegen
dezelfde 6,75 procent rente uit te
schrijven als een maand geleden.
Tegenvallers
Een kleurloze ontwikkeling,
die onze gehele beurs in zijn
greep dreigt te krijgen. Daarbij
komt dat, ondanks het optimisti
sche patroon van de meeste jaar
cijfers, tegenvallers ook nu niet
afwezig blijven. De meeste in
druk maakte de Westland-
Utrecht Hypotheekbank, die op
nieuw onder het mes moest,
maar aandeelhouders daarvoor
wel een erg gepeperde rekening
aanbood. De aandelen zullen af
gestempeld moeten worden van
50 gulden op één gulden en de
koers zakte van 79 gulden tot
rond 50 gulden. De prijs die de
redder Nationale Nederlanden te
zijner tijd waarschijnlijk nog wel
voor de aandelen zou willen ge
ven.
Was de Westland-Utrecht een
slachtoffer van de vastgoed
markt, de handelmaatschappij
Ceteco blijkt getroffen te zijn
door de valutamarkt. De harde
dollarval neutraliseert voor dit
bedrijf alle extra winsten in 1985,
zodat aandeelhouders nu met de
oude winst van 1984 tevreden
zullen moeten zijn. Het kostte
hen 40 gulden op de koers. Flink
lager waren eveneens Gist-Bro-
cades, Kluwer en ACF. Reesink
1
w
Êl
E
K
was de grote winnaar, evenals
Docdata op de parallelmarkt, die
zich erg grillig gedroeg.
Ook voor de Europese Optie-
beurs was het een stille week.
Voor het eerst sinds lange tijd
bleef de totale omzet beneden de
150.000 contracten, want er wer
den er in totaal maar 146.000 af
gesloten, tegen 183.000 in de vo
rige werkperiode. Philips was
weer veruit nummer een, op af
stand gevolgd door Koninklijke
Olie. Ook KLM zag vele calls
voor zich verhandeld.
De Nederlandse borstelindustrie
verkeert in grote moeilijkheden.
Het laatste teken van malaise
komt van de grootste borstelfa
brikant in het land, het in de af
gelopen jaren fors afgeslankte fa
miliebedrijf Vero in Roosendaal.
Vorige week maakte de onderne
ming bekend de houtbewerking
in juni te zullen sluiten, waarmee
nog eens 44 van de overgebleven
112 banen verdwijnen. Op haar
hoogtepunt verschafte de totale
Nederlandse borstelindustrie
1500 mensen een baan. Nu vin
den er nog 250 mensen hun
werk.
Directeur J. Vermunt van Vero
ziet na twee verliesjaren, 1985 en
1986, voor volgend jaar weer
licht voor zijn onderneming.
Maar gemakkelijk heeft hij het
niet. Want de markt slinkt. Dat
komt niet alleen door de uitvin
ding van de stofzuiger en de mo
derne manier van huizen bou
wen. Het komt ook doordat zijn
afnemers tegenwoordig liever
een betaalde baan nemen of in
het zonnetje zitten, dan hun da
gen schrobbénd en boenend
door te brengen.
door
Nel van Bemmel
Maar een nog groter probleem
voor Vermunt, behalve directeur
van Vero voorzitter van de Ne
derlandse Vereniging van Bor
stelfabrikanten, is de concurren
tie uit Oost-Europa. Oostduitse
huishoudborstels, en wat voor
Oostduits doorgaat, vegen de Ne
derlandse produkten naar de me
ning van Vermunt op een oneer
lijke wijze van de markt. Van el
ke tien borstels die de Neder
landse consument koopt zijn er
tegenwoordig vijf van commu
nistische komaf. Drie a vier ko
men er uit de fabriek van Vero.
Fundament
De oorsprong van de Oostblok-
concurrentie, doceert Vermunt,
ligt in het Verdrag van Rome, het
fundament van de Europese Ge
meenschap. Dat beschouwt
West- en Oost-Duitsland als één
Duits gebied, zodat West-Duits
land geen invoerrechten heft op
produkten uit de DDR. Dat
scheelt al 8,6 procent. Daarnaast
krijgt een Westduitse handelson
derneming 11 procent btw van
de Westduitse overheid terug die
geacht wordt eerder op de DDR-
goederen te zijn geheven. Maar
dat is vaak maar theorie. Al met
al is invoer en doorvoer van
Oostduitse produkten dus een
aantrekkelijke handel voor West
duitsers.
De Oostduitsers, op hun beurt,
berekenen voor hun borstelwerk
geen kostprijzen, maar verhan
delen dit voor wat Vermunt
noemt politieke prijzen om in elk
geval Westerse valuta binnen te
krijgen. En die politieke prijzen
liggen, zo toont Vermunt aan
met brieven van het Westduitse
ministerie van economische za
ken, zeer laag.
Een paar voorbeelden: de
DDR verkoopt zijn kamervegers
voor 78 procent van de Westduit
se kostprijs, zijn straatvegers
voor 52 procent en zijn afwasbor-
stels voor 60 procent.
Ergernis
Nu zou dit nog niet zo'n ramp
zijn, als de Oosteuropese landen
zich zouden houden aan de afge
sproken hoeveelheid voor hun
export. Maar die hoeveelheid
wordt via de Oost- Westduitse
route vele malen overschreden,
en tot ergernis van de Neder
landse fabrikanten doet Neder
land daar niks tegen. Vermunt
wist de Tweede-kamerleden van
het CDA zover te krijgen vragen
over de kwestie te stellen aan
staatssecretaris Bolkestein van
economische zaken (WD). Ver
munt, de ogen met zijn hand be
dekkend: "Bolkestein doet zo.
Als een klein kind dat zegt: ik
ben er niet. In antwoord op de
Kamervragen zei hij er niets aan
te kunnen doen. En opperde hij
dat de douane wellicht mogelijk
heden had".
Dus richtte Vermunt zich tot
de douane. Maar daar ving hij
bot. Want de douane heeft geen
bevoegdheden om maatregelen
te treffen.
Als laatste mogelijkheid ziet
hij nu Brussel. Hij hoopt dat de
Nederlandse overheid in EG-ver-
band een klacht zal indienen te
gen oneerlijke concurrentie van
de Westduitsers. Dit is nu in on
derzoek.
De geschiedenis van de bor
stelindustrie in Nederland ver
haalt vooral van teruggang. Nu
sneuvelt de houtbewerking van
Vero, al eerder verdwenen de
haarbereiding en de plantevezel-
bereiding geleidelijk.
De plantevezels, veelal cocos-
haar, komen nu kant en klaar uit
landen als Mexico, Ceylon en In
dia.
Varkentjes
Het dierlijk haar (vooral voor
kwasten) kwam van de Europese
varkens, toen deze nog oud en
vet mochten worden. Nu Europa
vooral vleesvarkentjes mest, valt
van hun haar geen behoorlijke
kwast meer te fabriceren. En is
de Nederlandse fabrikant aange
wezen op een ander communis
tisch land, de Volksrepubliek
China. Maar China exporteert te
genwoordig liever kant en klare
kwasten dan varkenshaar. Met
het gevolg dat Vero voor een bos
je varkenshaar al gauw meer
moet betalen dan voor een com
plete Chinese kwast. Wat op de
kwastenmarkt dus ook een zeer
zware concurrentie oplevert.
De oorsprong van de houtbe
werking bij Vero schrijft Ver
munt voor een deel toe aan toe
valligheden. Het in 1890 opge
richte bedrijf kon in de Eerste
Wereldoorlog in Nederland geïn
terneerde Belgische militairen
als personeel aantrekken die ver
stand hadden van houtbewer
king. Zo groeide de werkgele
genheid in de borstelindustrie
fors.
Vooral in de jaren zeventig
werd de fabricage van borstel
werk steeds meer geautomati
seerd, zodat de industrie met
steeds minder mensen toekon.
Die automatisering wordt ver
sneld, meent Vermunt, door de
druk die de Oostduitsers op de
prijzen leggen.
Prijsbewust
De consument schiet met de
prijzenslag weinig op. Het kan
zelfs gebeuren dat een Oostduit
se borstel voor dezelfde prijs in
de winkel komt te liggen als een
produkt van Vero. Vermunt: "De
consument is weinig prijsbewust
in borstels. Het verschil in prijs
komt terecht bij de inkopers. Die
halen hun marge uit de Oostduit-
Gelukliig voor Vero, zijn er
ook inkopers die het onrecht op
de borstelmarkt inzien, en alleen
al daarom Nederlandse waar be
trekken. Maar daarnaast put het
bedrijf hoop uit de starheid van
de Oostduitse plan-economie.
Als het plotseling gaat sneeuwen
kan Vero razendsnel extra be
zems leveren. En daar hoef je
volgens Vermunt in de DDR niet
om te komen.
De afdeling houtbewerking
