Artsen kritiseren euthanasieproeve Ook in verpleging is de baas een man 'Norm kabinet onbruikbaar' Advocate optimistisch over zaak K. de Jonge PvdA kraakt 'eigen' pleidooi voor een commercieel tv-net Onderzoek: stress bij rijexaminatoren WOENSDAG 12 FEBRUARI 1986 BINNENLAND PAGINA 5 UTRECHT (ANP) - De norm voor euthanasie die inhoudt dat er behalve van een ondraag lijk lijden sprake moet zijn van een 'concrete doodsverwachting' is niet te gebruiken. Dat heeft het bestuur van de artsenorganisatie KNMG gisteren laten weten in een reactie op de zogenoemde proeve van het kabinet vooreen wettelijke regeling van euthanasie. De artsenorganisatie wijst deze proeve in grote lijnen af en volgt voornamelijk het spoor van het D66-wetsvoorstel. Volgens de KNMG zijn voorspel lingen over het tijdstip van overlij- den, ook voor ervaren artsen, een hachelijke zaak. Het zou daarom onjuist zijn deze eis in een euthana siewet in te voeren, zoals de rege ring heeft voorgesteld, aldus de artsenorganisatie. De enige juiste norm voor de rechtvaardiging van euthanasie is en blijft een uitzichtloos en on draaglijk lijden van de patiënt, ge koppeld aan diens eigen stervens- wens, aldus KNMG-bestuurder T. van Berkestijn. „Arts en patiënt moeten met de rug tegen de mum- staan. Er moet geen enkele moge lijkheid meer zijn het lijden voor de patiënt draaglijk te maken", zei hij gisteren tijdens een toelichting op de brief die zijn organisatie heeft geschreven aan regering en parlement. Volgens de KNMG is deze maatstaf, in tegenstelling tot die van de doodsverwachting, wel te toetsen. De arts zou nauwkeurig moeten AMSTERDAM (ANP)- De advoca te van Klaas de Jonge, Kathleen Satchwell, heeft na besprekingen op het ministerie van buitenlandse zaken in Den Haag de indruk dat Nederland onveranderd op het standpunt blijft staan dat Klaas de Jonge niet zal worden overgedra gen aan de Zuidafrikaanse autori teiten. „Minister Van den Broek heeft eerder gezegd dat De Jonge niet zal worden overgedragen; daar is geen verandering in gekomen". De advocate kon niet zeggen waarom ze juist nu voor overleg naar Nederland is gekomen. Het is de tweede keer dat ze voor de zaak- Klaas de Jonge in Nederland is. Vorig jaar augustus voerde ze ook besprekingen in Den Haag, kort nadat de Nederlandse antropoloog Klaas de Jonge zijn toevlucht in de Nederlandse ambassade in Preto ria had gezocht. Hij was aangehou den onder de wet op de binnen landse veiligheid, wist vervolgens de Nederlandse ambassade binnen te vluchten, werd daar door de Zuidafrikaanse politie-agenten uit gesleurd en enkele dagen later weer teruggebracht, nadat een di plomatiek incident was ontstaan over de schending van de diploma tieke onschendbaarheid van de ambassade. Satchwell bezoekt De Jonge ge- Nederlander al twee maanden in Indiase cel DEN HAAG (ANP) - Al twee maanden zit de 20-jarige Sander Hohage uit Hilversum in voorar rest in een Indiase gevangenis en het ziet er niet naar uit dat hij op korte termijn zal vrijkomen. Het misdrijf waarvoor de Indiase auto riteiten hem achter slot en grendel hebben gezet, komt er op neer dat hij tijdens een tocht langs de India se Adamanen-eilanden is ver dwaald, waardoor hij in een verbo den natuurgebied terecht is geko- Volgens een woordvoerder van het ministerie van buitenlandse za ken is intussen, via de Nederlandse ambassade in New Delhi, de in dit soort gevallen gebruikelijke bij stand verleend. Dat wil zeggen dat de jongen een advocaat toegewe zen heeft gekregen. Verdere stap pen zal Nederland in dit stadium niet ondernemen. Sander Hohage was sinds sep- tember 1985 op een trektocht door India en Nepal. Kort vóór het einde van zijn verblijf raakte hij geïnte resseerd in de, Adamanen-eilan den, en om die té kunnen bezoeken liet hij zijn verblijfsvergunning met veertien dagen verlengen. Half december werd hij, tijdens een boottochtje langs de kust, met pijl en boog beschoten door streekbe- woners, die geen indringers in hun gebied dulden. Hij belandde ge wond in een ziekenhuis in Port Blair, de hoofdstad van de eilan dengroep. Nadat daar, door de aard van zijn verwonding, was gecon stateerd dat hij een verboden na tuurgebied had betreden, werd hij veroordeeld tot een boete en veer tien dagen cel. Nadat hij die straf had uitgezeten, was zijn verblijfs vergunning verstreken, zodat hij onmiddellijk weer in hechtenis werd genomen, ditmaal wegens il legaal verblijf in India. Sindsdien wacht hij op zijn be rechting, die al tot vier maal toe is uitgesteld. Hij is op borgtocht vrij gelaten en heeft nu beperkte bewe gingsvrijheid. De Nederlandse am bassade in New Delhi heeft al her haaldelijk tegen de behandeling van Hohage geprotesteerd, tot dus ver zonder succes. Het proces zal, als er niet weer iets tussenkomt, worden gehouden op 17 februari. regeld in de dependance van de Nederlandse ambassade in Preto ria, waar ze hem donderdag nog voor het laatst heeft gezien. „Hij is opgewekt en in goede conditie. Hij houdt zich goed bezig, leest veel, studeert, schrijft en volgt de cursus Zulu van de Zuidafrikaanse televi sie. Het is natuurlijk onplezierig bi vakkeren in een kantoor maar het is verre te prefereren boven een cel en daarvan is hij zich goed bewust. Hij is voorbereid op een langdurig verblijf, tot hij kan terugkeren naar Nederland". Vandaag is Satchwell naar Brus sel gereisd voor overleg met het Belgische ministerie van buiten landse zaken. Ze treedt ook op als advocate van De Jonge's ex-vrouw Helene Passtoors, die haar belan gen door België laat behartigen. In de zaak van Helene Passtoors ver wacht ze binnenkort wel beweging omdat het onderzoek is voltooid en het dossier overgedragen aan de procureur-generaal. Helene Pas stoors, die sinds juli in eenzame opsluiting heeft gezeten, wordt sinds 10 januari verpleegd in de psychiatrische vleugel van een zie kenhuis in Johannesburg. bijhouden wat hij allemaal heeft geprobeerd om zijn patiënt te hel pen, voordat beiden tot euthanasie besluiten. Vooraf zou een euthana- siebesluit moeten worden voorge legd aan een andere arts. Achteraf kan de officier van justitie in twij felgevallen bekijken of de verant woordelijke arts zorgvuldig ge noeg te werk is gegaan. Praktijk De KNMG houdt hiermee vast aan haar euthanasiestandpunt van augustus 1984, dat gebaseerd is op de praktijk en dat in grote lijnen overeenkomt met de regels die de officieren van justitie gebruiken bij het vervolgen van artsen die eu thanasie hebben gepleegd. De KNMG is bang dat de proeve van wet waarin het kabinet de eis van een concrete doodsverwachting in voert, van invloed zal zijn op het vervolgingsbeleid, wat de positie van de artsen onzeker maakt. De formulering in de proeve die zegt dat bij euthansie 'verder ge neeskundig handelen geen redelijk doel meer dient' is volgens de art senorganisatie zinloos. In de zorg vuldigheidseisen waaraan een arts zich moet houden is ook nu al geen ruimte voor medische behandeling zonder enig voor de patiënt rede lijk doel, zegt de KNMG. Een be handeling zonder doel valt, aldus KNMG-voorzitter T. Derksen, on der het begrip 'kunstfout', een term uit het medisch tuchtrecht die betekent dat een arts zijn werk niet behoorlijk heeft gedaan. Volgens Derksen maakt de wet- sproeve van het kabinet het eutha nasievraagstuk alleen ingewikkel der en ondoorzichtiger. „Wij vre zen dat bij de invoering van een dergelijke wet de euthanasieprak tijk zich weer grotendeels in het verborgene gaat afspelen", aldus Derksen. Volgens hem is juist openbaarheid van belang, omdat hierdoor de kans dat artsen over de schreef gaan kleiner wordt. De KNMG is dan ook voorstander van een spoedige wettelijke regeling van euthanasie, die openheid bevordert. Roemenen opgenomen in Nederland SCHIPHOL (ANP) - Op Schiphol zijn gisteravond 39 Oosteuropese vluchtelingen, op vijf na allen afkomstig uit Roemenië, aangekomen. Zij zullen in ons land worden opgenomen. De groep arriveerde vanuit Joego slavië, waar ze voor het eerst na hun vlucht werden opgevangen. Behalve de Roemenen behoorden tot de groep ook een gezin van vier mensen uit Bulgarije en een man uit Hongarije. Het is voor het eerst dat Nederland in het kader van de zogeheten quo tumregeling Roemenen opneemt. Na een verblijf in het centrale opvang centrum van het ministerie van welzijn, volksgezondheid en cultuur in Apeldoorn zullen alle vluchtelingen in Leeuwarden.worden gehuisvest, zo vertelden vertegenwoordigers van de ministeries van WVC, justitie en buitenlandse zaken, die bij de komst van de vluchtelingen naar ons land betrokken zijn geweest. Als het aan de Nederlandse autoriteiten ligt zal de groep op korte ter mijn kunnen worden gevolgd door 47 in Roemenië achtergebleven gezins leden, allen vrouwen en kinderen. Hun is toestemming verleend om in het kader van de gezinshereniging naar ons land te komen, zo maakte mr. H. Nawijn van de directie vreemdelingenzaken van het ministerie van justi tie bekend. Het is aan de Roemeense autoriteiten om de achtergebleven echtgenotes en kinderen toestemming te geven het land te verlaten en naar Nederland te komen. De vluchtelingen hebben om politieke, religieuze of etnische redenen hun land verlaten. Een van de vluchtelingen die behoort tot de minderheid van Roemenen van Hongaarse origine, vertelde dat 'zijn' groep steeds vaker door de Roemeense autoriteiten wordt aangepakt. Zo worden de onderwijsmogelijkheden in het Hongaars steeds verder beperkt en wor den de scholen waarin deze taal nog wordt gedoceerd, gesloten. Deze man dreigde ook zijn baan te verliezen omdat hij geen lid wenste te worden van de communistische partij. Deze weigering blijkt, aldus Nawijn, in vele gevallen de aanleiding te zijn geweest voor ernstige pesterijen door de overheid. Het zijn volgens hem met name de beter geschoolden en de mensen in hogere functies die niets met politiek te maken willen hebben, een partijlidmaatschap weigeren en daarvoor dan met ontslag en over plaatsing worden gestraft. Op de ANP-foto luistert het Roemeense echtpaar Olteanu met baby George op Schiphol naar instructies voor hun verdere verblijf in ons land. DEN HAAG (GPD) - Bestuur en kamerfractie van de PvdA hebben het pleidooi van de Wiardi Beck- manstichting, het wetenschappe lijk bureau van de PvdA, voor een derde commercieel tv-net ge kraakt. Bestuur en fractie vinden dat de voorstellen het huidige om roepbestel ondermijnen. Boven dien is het moment verkeer geko zen omdat de discussie met minis ter Brinkman (WVC) over de ont- werp-mediawet is afgerond. Ook werkgevers en werknemers in de dagbladwereld vinden de plannen slecht en van de omroepen rea geerden alleen TROS, Veronica en VPRO positief. Directeur Van den Berg van de Wiardi Beckmanstichting erkende bij de presentatie van het rapport 'Een wijs bestel', dat 'de start niet hoopgevend is'. Ook wanneer de huidige ontwerp-mediawet wordt aanvaard is over een paar jaar al weer een nieuwe wet nodig, om de ontwikkelingen bij te benen. Voorzitter Van Stiphout van de werkgroep mediabeleid van het wetenschappelijk bureau, wees er op dat de voorstellen willen voor komen dat de publieke omroep ten onder gaat in de strijd met het bui tenlandse (commerciële) tv-aan- bod. Volgens hem is het niet realis tisch te doen alsof het in het Neder landse omroepbestel nog gaat om de 'loyaliteit' van de achterbannen aan hun omroepen (principiële keuze van de leden). Het gaat al lang om commercialisering en sluikreclame. "En dat geldt echt niet alleen voor TROS en Veroni- Tweedeling Daarom kiest de Wiardi-Beck- manstichting voor een systeem met aan de ene kant de publieke omroep (drie tot vier omroepen met een zeven jaar durende zend vergunning op Nederland 1 en 2), en aan de andere kant een com mercieel Nederland 3. Van Stiphout gaf toe dat deze herschikking van de omroepen, die hij evenuteel wil afdwingen, het gevoeligst zal liggen. Vooral de toetsing wie mogen voortbestaan - een confessionele, socialistische, liberale en een voor 'de rest' - zal waarschijnlijk de grootste proble men geven. De CDA-fractie heeft met 'grote verbazing' van het rapport kennis genomen. Ook de FNV. de journa listenvakbond NVJ en de NOS zyn ongelukkig met het werkstuk. De WD is verheugd over de opvattin gen van het PvdA-bureau. De dag bladuitgevers, verenigd in de NDP. noemen het rapport '.slecht, ondeskundig en slordig'. WD belooft minima steun bij huurlasten DEN HAAG (GPD) - "Ik sluit een netto-achteruitgang voor mensen met een bijstandsuitkering door af schaffing van de individuele huur subsidie uit. Als ze gekort worden op de huursubsidie, moet de bij standsuitkering omhoog". Dat heeft het WD-Tweede-Kamerlid De Beer gistermiddag beloofd tij dens de behandeling van de wet op de individuele huursubsidie. De WD werd onder vuur geno men omdat de partij voor de wet stemt waarin de huursubsidierege ling wettelijk wordt vastgelegd, terwijl haar vertegenwoordigers nu al zeggen dat ze eigenlijk voor afschaffing van de subsidie zijn. De WD wil, net als een deel van het CDA, regelingen zoals huur subsidie en bijdragen in de gezins verzorging op den duur afschaffen. Volgens de partij hebben die een negatief effect op de werkbereid- heid van werklozen. De hoogte van de huursubsidie wordt bepaald door het inkomen. Als dat omhoog gaat, vermindert de subsidie. Daar door is van een loonstijging netto niet veel te merken. Volgens De Beer wordt ten on rechte de indruk gewekt dat de WD de subsidie in één klap zou willen afschaffen: „We zijn voor een geleidelijke afschaffing. Het gaat om een verlaging van enkele guldens per maand". Na lang aan dringen zegde hij toe dat dat de mi nima geen cent mag kosten. Positie gearresteerde topambtenaar onzeker DEN HAAG (GPD/ANP) - Minis ter De Koning (sociale zaken) zal zich 'nader beraden' op de positie van een zijn directeur voor sociale zaken, die is gearresteerd omdat hij met een behulp van een knok ploeg een kraakpand in Amster dam, dat zijn eigendom is, wilde ontruimen. Hij wees gisteren bij het vragenuurtje in de Tweede Ka mer ook met ingehouden woede de suggestie van het PSP-kamerlid Willems van de hand dat de top ambtenaar 'het brein is achter de heksenjacht op uitkeringsgerech tigden'. Ook bestreed hij de opvatting van Brouwer (CPN) dat de handel en wandel van de ambtenaar grote onrust heeft veroorzaakt onder uit keringstrekkers. Volgens De Ko ning zijn alleen bewindslieden ver antwoordelijk voor het beleid. In zijn functie is de ambtenaar nauw betrokken bij de totstandkoming van het nieuwe stelsel. Beide ka merleden lieten duidelijk door schemeren diens eventuele aan blijven op het departement onaan vaardbaar te vinden. De ambtenaar is in afwachting van de uitkomst van het gerechte lijk vooronderzoek geschorst. Pas als dat is afgerond, zal de minister zich over nadere stappen beraden, zei hy. GRONINGEN (ANP) - De Nederlandse rijexaminatoren in dienst van het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) in Rijs wijk zijn te zwaar belast. Velen van hen lijden aan stressverschijn selen en het ziekteverzuim neemt toe. Het verdient daarom aanbe veling de taak van de examinatoren te verlichten. Tot die conclu sie komt de vakgroep arbeids- en organisatiepsychologie van de Rijksuniversiteit in Groningen na een onderzoek dat zij heeft inge steld naar de taakbelasting van CBR-rijexaminatoren. Het onderzoek werd gehouden in de periode juli 1984 - novem ber 1985. De resultaten zijn aangeboden aan de directie van het CBR, dat het onderzoek had laten instellen. Aan het onderzoek namen 312 examinatoren en 23 chefs en inspecteurs deel, die sa men ruim 95 procent van alle examinatoren vormen. Uit een enquête kwam naar voren dat 42 procent van de onder vraagden matige tot ernstige slaapklachten heeft. Zesenveertig procent heeft 's middags rugpijn, terwijl 67 procent opgaflater op de middag last te krijgen van hoofdpijn. Coördinator van het onderzoek was drs. T.F. Meijman, docent arbeidspsychologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. De oor zaak van de stress bij veel examinatoren ligt volgens hem in het werkschema, dat te strak is. De examinatoren hebben tussen de examens veel te weinig tijd om zich te ontspannen. Hij adviseert het CBR dan ook om daar wat aan te doen door de examinatoren negen in plaats van tien examens per dag te laten afnemen, zoals dat tot halverwege 1984 nog gebruikelijk was. Kritiek Senaat om Rijnmond DEN HAAG (ANP) - De drie grote fracties in de Eerste Kamer hebben gisteren forse kritiek geleverd op minister Rietkerk (binnenlandse zaken), omdat er in zijn voorstel tot opheffing van het Openbaar Li chaam Rijnmond per 1 maart scha kels zouden ontbreken. PvdA-se- nator Van der Ploeg wil het be stuurlijke gat dat bij de desbetref fende gemeenten zal ontstaan na opheffing van Rijnmond, dichten door de provincie Zuid-Holland te splitsen in twee kleinere provin cies die zich kunnen bezighouden met inter- en bovengemeentelijke regelingen. In een motie bepleit de PvdA. met steun van D66 en GPV, alsnog dat de regering 'met'spoed' een splitsingsvoorstel voorbereidt en bij de Tweede Kamer indient. Het CDA wil dat ook, maar sprak zich over de motie nog niet uit WD- senator Geertsema gaf de oppositie 'groot gelijk', maar schortte het oordeel van de WD-fractie op tot de stemmingen op 18 februari. Of het opheffingsvoorstel van Riet kerk het zal halen is nog twijfelach tig. RHEDEN - Een zwaluw maakt nog geen lente en een stal vol lam meren doet dat - de winter houdt volgens het KNMI nog wel even aan - al evenmin. De vroege geboorte golf die schaapherder Geert Rein- ders momenteel moet verwerken geeft hem echter wel handenvol werk. Hij zag zijn kudde de afgelo pen week al uitgebreid met een dik ke veertig lammeren en verwacht dat de komende dagen nog eens zo'n aantal ter wereld komt. Rein- ders hoopt dat hij een aantal parti culieren kan vinden om een deel van deze borelingetjes te adopte ren. (foto ANP) Krijnen voorzitter NCO HILVERSUM (GPD) - Het voor- malige WD-kamerlid Anneke Krijnen wordt vrijwel zeker de nieuwe voorzitter van de NCO, de Nederlandse Commissie voor Ont wikkelingssamenwerking (NCO). Ze volgt Hein Roethof op, die on langs voor de PvdA in de Tweede Kamer terugkeerde als opvolger van Marcel van Dam. Krijnen is momenteel vice-voorzitter van de NCO. Haar benoeming moet nog officieel worden goedgekeurd door het voltallige bestuur van de NCO, dat zich op 28 februari over de offi ciële voordracht van Krijnen buigt. Symposium over ondervertegenwoordiging vrouwen in leiding verpleging NIJMEGEN - Mannen maken in de verpleging sneller carrière dan vrouwen. Hoe hoger de functie, hoe vaker een man deze bezet. Sinds mannen de verpleging als beroep kozen, namen zij langza merhand bezit van de manage- ment-posities. En dat, terwijl zij ge talsmatig aan de basis een minder heid vormen. Aan dat gegeven wijdt de verplegingsdienst van het Radboudziekenhuis in Nijmegen zaterdag een symposium onder de titel 'Verpleging en management, voor vrouwen en mannen een zorg'. Bijna 350 verpleegkundigen doen eraan mee. Mede aanleiding voor dit sympo sium is de vorig jaar verschenen studie van de Amsterdamse Mar lies Ott. In haar onderzoek, ver richt in het Radboudziekenhuis en het Academisch Medisch Centrum in haar woonplaats, trachtte zij een verklaring te vinden voor het feit, dat mannen snel instromen in 'vrouwenberoepen', terwijl dat om gekeerd maar heel traag verloopt. Uit een onlangs verschenen studie van Rian Verschuuren en Nardy Welling, studenten medische so ciologie aan de katholieke univer siteit van Nijmegen, bleek dat in het Nijmeegse academisch zieken huis mannen vrouwen verdringen in leidinggevende functies. De onderzoekers willen niet van discriminatie spreken, maar zien hun veronderstelling bevestigd dat mannen meer carrièregericht zyn dan vrouwen. Zij pleiten er dan door Rob Hirdes ook voor om vrouwen te stimule ren meer leidinggevende functies te bekleden. Tijdens het sympo sium lichten vertegenwoordigers van de academische ziekenhuizen in Amsterdam (AMC), Groningen, Leiden, Utrecht en Nijmegen het in hun huis gevoerde beleid toe. Volgens hoofd verplegingsdienst mevrouw Pothof van het Rad boudziekenhuis wordt in verband met deze problematiek het bijscho lingspakket voor verpleegkundi gen uitgebreid met een cursus 'Vrouwen en leiding geven'. Dat programma is er op gericht de drempelvrees bij vrouwen weg te nemen. "Bij het opkomen van mannen in een typisch vrouwenbe roep, zoals aanvankelijk de verple ging werd beschouwd, werden zij vrij geruisloos dit beroep inge- sluisd. Dit in tegenstelling tot vrouwen, die hun intrede deden in oorspronkelijk mannelijke be roepsgroepen, zoals destijds de po litie en nu weer bij de marine. Dat geeft keer op keer ontzettend veel deining". Dat de komst van mannelijk ver pleegkundigen met veel minder tamtam gepaard ging, komt vol gens het hoofd verplegingsdienst door het feit dat de verpleging in werkelijkheid - intern althans - echter nooit als een 'typisch vrou wenberoep' is ervaren. "Tijdens een kort en eenvoudig onderzoek in ons huis om de rol van de vrou welijke verpleegkundige helder te krijgen, werd de verpleging niet als een typisch mannelijk dan wel vrouwelijk beroep aangegeven. Niet in opvattingen en ook niet in gedragingen". Mede gezien in het licht van dat geruisloos binnensluizen van man nen in de verpleging konden zij zich even geruisloos opwerpen voor leidinggevende functies. Met als resultaat, dat mannen procen tueel gezien in onevenredigheid in die posities zijn vertegenwoordigd. Overvleugeld Een voorbeeld: "Op het niveau van de coördinerend hoofdver pleegkundige - de op een na de hoogste positie binnen de verple ging - ligt de verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke verte genwoordigers bij ons fifty-fifty. Maar op de verpleegafdelingen be staat het personeel voor 75 procent uit vrouwen. Die verhouding weer spiegelt zich dus niet naar hogere functies toe". Die overvleugeling door mannen komt volgens Pothof ook omdat veel vrouwen weinig carrièrege richt hun intrede in de ziekenhui zen doen. Dat komt onder andere, omdat ze een klein dienstverband aangaan met in het achterhoofd het stichten van een gezin. "Daarom zou het een aanbeve ling kunnen zijn in ziekenhuizen speciale kinderopvang voor ver plegend personeel in het leven te roepen. Maar je ziet ook, dat vrou wen in leidinggevende posities hun voorbeeldfunctie verwaarlo zen. Een andere factor, die mannen in de gelegenheid stelde hogere po sities in te nemen, is een onzorg vuldig selectiebeleid. Met als ge volg, dat veel vrouwelijke leiding gevenden na verloop van tijd uit hun functie stapten. Omdat ze niet bleken te zyn opgewassen tegen hun taak".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 5