Weer onthulling in Westland-zaak Schoo: extra geld voor Sahel Tegenzet Oostblok in troepenoverleg Gorbatsjov laat Franse en Britse raketten ongemoeid Riddertitel in ruil voor steun Zuidafrikaan betrokken bij grote spionnenruil Veto VS over resolutie tegen Israëlische actie Ongeval bij kernfabriek 'Windscale' 'Russen voeren strijd in Afghanistan op' VRIJDAG 7 FEBRUARI 1986 BUITENLAND PAGINA 7 BERLIJN (DPA/AP) - Een hoge Zuidafrikaanse militair die voor de Sowjet-Unie spioneerde zal be trokken zijn bij de gevangenenruil in Berlijn volgende week, zo heeft het Westduitse dagblad Bild be- richt. Het eerdere bericht van Bild over de op handen zijnde gevange nenruil is inmiddels door autoritei ten uit Oost en West bevestigd. Gisteren meldde Bild dat de 50-ja- rige voormalige marinecomman dant Diter Gerhardt een van de te ruilen gevangen spionnen is. Ger hardt werd begin 1984 tot levens lang veroordeeld voor het ver schaffen van informatie aan de Russen over de bewegingen van de LONDEN - Alan Bristow, een Britse zakenman die een groot voorstander is van een Bri^®*lo°tdf Falktand-oorlog Europese oplossing voor de in moeilijkheden geraakte helikopterfabriek Westland, en Engeland verbleef toen in die in het bezit is van een aanzienlijk pakket aandelen in Westland, zegt dat er pogingen Bild meldde dat Gerhardt werk- zijn gedaan hem om te kopen. Twee leden van het Hogerhuis, al dus Bristow, hebben hem een adel lijke titel aangeboden, een plaats in de raad van bestuur van Westland de mogelijkheid tien miljoen stown die in het verleden vaak door de NAVO gebruikt is. Vol gens het blad was Gerhardt die tal loze NAVO-geheimen kende, een van de hoogstgeplaatste spionnen van de Russen. De vrouw van Gerhardt werd tot tien jaar gevangenisstraf veroor deeld voor het overhandigen van defensiedocumenten aan de Rus sen in Zürich en München. Of zij ook bö de ruil inbegrepen is. werd uit het krantebericht niet duide lijk. Volgens Bild zal de ruil dinsdag plaatsvinden bij de Glienickebrug bij Potsdam in Berlijn. De Ameri kaanse ambassadeur Richard Burt die de leiding had bij de laatste ge- vangenruil in juni vorig jaar is gis teren in West-Berlijn aangekomen om waarschijnlijk weer leiding te geven aan de komende ruil. Over de Russische dissident Anatoli Tsjtsaranski meldde de krant dat deze per militair Toepo- levtoestel naar Berlijn overgevlo gen zou worden en dan met de an dere gevangenen per bus naar de brug gebracht zou worden. Van westerse zijde zullen waarschijn lijk de volgende gevangenen over gebracht en geruild worden: Jevgeni Semliakov, een ambte naar van de Russische handelsmis sie in Keulen, vorig jaar tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld voor pogingen high-tech-materiaal naar het oosten te smokkelen. Rolf Hecht, een Oostduitse agent, in 1981 tot zes jaar gevange nisstraf veroordeeld voor het ver raden van geheimen omtrent het Amerikaanse Tornado-gevechts vliegtuig. Volgens een westerse veilig heidsautoriteit zullen de details van de ruil pas in de laatste minu ten geregeld worden. Volgens Amerikaanse bronnen zal ambas sadeur Burt zeker tot woensdag in Berlijn blijven. Volgens Bild wor den aan beide zijden elf gevange nen geruild. De woordvoerder van de Poolse regering, Jerzy Urban, verklaarde gisteren dat de ruil dinsdag plaats heeft en dat er een Pool bij betrok ken is. Het is luitenant-kolonel Jer zy Kaczmarek, die in maart vorig jaar in West-Duitsland gearres teerd is. bracht. Een ander bewijs dat de West- land-affaire nog steeds niet hele maal is afgelopen, is een r de Lagerhuis-C' gulden winst te maken op zijn aan- de affaire onderzoekt. De delen, als hij in ruil zijn verzet te- sie staat er nu op de volledige tekst gen de overnameplannen van het te ontvangen van twee brieven van Amerikaanse concern Sikorsky ex-minister Brittan (handel en in- zou opgeven. dustrie). Samenvattingen van die brieven, die bewijzen dat de Britse regering in oktober nog een Europese op lossing voor Westland steunde, werden medio deze'week, op uit- door Henk Dam Vooral het aanbod van een titel drukkelijk verzoek maakt Bristow's verhaal pikant. Ti tels worden verleend door de rege ring, en de regering-Thatcher zou er zeker voordeel bij hebben in dien Bristow zijn verzet zou opge ven. De Amerikaanse plannen de strekt. Maar ex-minister Heseltine (de fensie), die gisteren voor de com missie verscheen, zei dat de sa menvattingen allerlei uitermate den dan ongehinderd kunnen belangrijke passages weglaten. En- doorgaan, en de regering zou niet kele commissie-leden zeiden giste- langer in verlegenheid worden ge- ren zich nu „bedrogen" te voelen. WENEN (UPI/Rtr./AFP) - Het ten. Deze posten zouden erop moe- Warschau Pact heeft gisteren nieu- ten toezien dat Oost en West hun voorstellen ingediend in het strijdkrachten in Centraal-Europa MBFR-overleg in Wenen. Ze niet vergroten gedurende een pe- ten dele een antwoord op de riode van drie jaar die volgt op de voorstellen die de NAVO in de- eerste beperkte troepenverminde- cember bekendmaakte. Door de ring uit de eerste fase. jongste ontwikkelingen lijkt een De einde gekomen aan de impasse die Warschau Pact zijn voor de NAVO het Weense overleg over troepen- nog niet voldoende. En dat geldt vermindering in Centraal-Europa met name voor de verificatie (con- 12 jaar verlamde. trole) op de naleving van een ak koord. Het beginsel van permanen- De leider van de Poolse delega- te observatieposten is voor het tie, Stanislav Przygodzki, verklaar- Oostblok kennelijk niet aanvaard de dat het Warschau Pact voorstelt baar als het gaat om controle op de in een eerste fase 6500 Amerikaan- eerste troepenreducties. Ook gaan -- militairen en 11.500 Sowjet- de Oosteuropese landen niet ak- manschappen terug te trekken. In het NAVO-voorstel gaat men uit van hetzelfde aantal Sowjet-troe- pen, maar van 5000 Amerikaanse militairen. Op dit punt is het War schau Pact het Westen tegemoet gekomen, want in zijn voorstellen koord met het NAVO-voorstel i na de eerste reducties gegevens over de troepensterkte uit te wisse len en te verifiëren via een aantal inspecties ter plekke. Een ander geschilpunt is het standpunt van het Oostblok dat de uitrusting1 van februari 1985 stelde het de te- de troepen moet worden meegeno- rugtrekking voor van 13.000 Amerikaanse troepen Sowjet-troepen. akkoord over de eerste 20.000 fase. Het westen stelt dat de vraag welke wapens moeten worden te- Voorts gaat het Oostblok ak- ruggetroken te ingewikkeld is koord met de vestiging van „drie of vier'^ permanente observatiepos- Dertig jongetjes door priester seksueel gebruikt ABBEVILLE (AP) De Ameri- kaanse bisschoppen weigeren 12 miljoen dollar smartegeld te betalen aan de ouders van een elfjarige jongen die gedurende vier jaar seksueel is misbruikt door een veertigjarige priester. De betrokken priester die heeft toegegeven zeker 30 kin deren te hebben misbruikt, werd voor dit vergrijp vorig jaar door de rechter tot 20 jaar cel veroordeeld. Twee andere priesters in hetzelfde bisdom in de staat Louisiana hebben zich aan soortgelijke vergrijpen schuldig gemaakt, maar zijn nog niet veroordeeld. Met 13 andere gezinnen heeft het bis dom Lafayette een smartegeld geregeld van naar verluidt 5,5 miljoen dollar in ruil voor het feit dat de vergrijpen dan niet voor dé rechter komen. De ou ders van de elfjarige jongen wilden de zaak hoe dan ook voor de rechter brengen. NEW YORK (Rtr/AFP/DPA) - De Verenigde Staten hebben gister avond in de Veiligheidsraad hun veto uitgesproken over een resolu tie waarin Israël werd veroordeeld voor de onderschepping boven de Middellandse Zee van een Libisch vliegtuig, afgelopen dinsdag. De andere westerse leden van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, Australië, Denemarken, Frankrijk en Groot-Brittannië ont hielden zich van stemming. De ontwerp-resolutie was voorgelegd door Syrië. Het verwerpen van de resolutie, die werd gesteund door niet-gebonden landen, kwam na een driedaags debat waarin Israël van Arabische zijde fel werd ver oordeeld. Het „zionistische be wind" toonde de hele wereld zijn arrogantie met het onderscheppen door gevechtsvliegtuigen van een Libisch vliegtuigje en het tot lan den dwingen in Israël, verklaarde Senator Edward Kennedy sprak gisteren met de RiLSsische partijleider Gorbatsjov. Daarbij ging het met name over de voorbereiding van het tweede topgesprek van Gorbatsjov met Reagan. (foto tassi MOSKOU (AP) - De Russische par- schaffen zei de Russische partijlei- tijleider Gorbatsjov heeft in een ge- der dat het 'voorstel over de Euro- sprek met de Amerikaanse senator raketten, net als het voorstel om Edward Kennedy voor het eerst kernexplosies te beëindigen, niet gezegd dat de Sowjet-Unie ak- vergezeld wordt van andere eisen. koord gaat met de terug van dë Amerikaanse en R middellange-afstandsraketten Behalve de belofte van Frankrijk en Groot-Brittannië hun kernwa penarsenalen niet uit te breiden en Europa zonder daarbij aan te drin- de wapens niet aan andere landen gen op de ontmanteling Franse en Britse rakettenarsena- Gorbatsjov. len. Dat heeft het Russische pers- Het enige bureau Tass meegedeeld. In antwoord op vragen te dragen,' aldus citeerde Tass de Russische voorstellen nu nog van afhangen is het Amerikaanse afzien i Moskou verblijvenden Amerikaan- tewapens. President Reagan die senator Edward Kennedy antwoord voorbereidt Gorbatsjovs voorstel om voor het voorstellen van Gorbatsjov heeft jaar 2.000 alle kernwapens af te tot nog toe geweigerd zijn Strate- gisch Defensie Initiatief op te ge- Gorbatsjovs voorstellen kunnen voor Reagan ook om een andere re den niet acceptabel zijn. De Ameri kaanse president zegt dat de mo biele SS-20 raketten zelfs na terug trekking achter de Oeral nog mak kelijk een bedreiging kunnen vor men voor West-Europa. Gorbatsjov zei tegen Kennedy dat de Amerikanen daarentegen net zo goed in staat zijn om in Eu ropa snel kruisraketten en Pers- hing-2-raketten te installeren. Kennedy en Gorbatsjov zouden ook gesproken hebben over andere LONDEN (DPA) - Omstreeks 800 werknemers van de opwerkingsfa briek van nucleair afval in Sella- field in Noord-Engeland hebben w gisteren êen proteststaking gehou- onderwérpen die"noodza'kelükTijn gebaseerd op de erkenning van het niet bemoeien met eikaars binnen landse aangelegenheden. Kennedy is als gast van de Op perste Sowjet drie dagen op be zoek en heeft eveneens een toe spraak gehouden voor de Acade mie der Wetenschappen. Daarbij prees hij de Russische dissident Andrei Sacharov. De ongeveer 40 voormalige collega's van Sacharov reageerden niet op Kennedy's op merking. Sacharov was tot de jaren '70 een vooraanstaand Russische weten schapper en betrokken bij de ont wikkeling van de Russische water stofbom. Daarna viel hij in ongena de omdat hij zich inzette voor de mensenrechten en zich uitsprak te gen kernwapens. Sacharov is offi cieel nog lid van de Academie maar heeft verder al zijn privileges en onderscheidingen vp-loren. de Iraakse afgevaardigde Riyadh al-Qaysi. Het toestel, waarin Israël volgens eigen zeggen abusievelijk Palestijnse "terroristenleiders" verwachtte aan te treffen, kon na zeven uur en verhoor van de inzit tenden - onder wie Syrische politi ci - de vlucht naar Damascus voort zetten. De Amerikaanse VN-ambassa- deur, Vernon Walters, zei de Veilig heidsraad dat de Verenigde Staten Israëls actie in deze zaak betreu ren. Maar ze kunnen geen resolutie steunen waarin het onderscheppen van een vliegtuig principieel on rechtmatig wordt genoemd. Bij dergelijke "drastische maatrege len" moeten wel onbetwisbare aan wijzingen zyn dat er terroristen aan boord zijn. In dit geval heeft Israël niet gelet op dit criterium, al dus Walters. Kernprobleem "is het terrorisme, niet het antwoord op het terrorisme", zei hij. Maar de VS menen dat de actie in deze specifieke omstandigheden onderdeel vormt van het onver vreemdbare recht op zelfverdedi ging krachtens het VN-handvest. Amerikaanse vliegtuigen dwongen vorig jaar oktober een Egyptisch vliegtuig met de Palestijnse kapers van het cruiseschip Achille Lauro te landen in Italië. Arabische verte genwoordigers zoals de Iraanse ambassadeur en de waarnemer van de Palestijnse bevrijdingsorganisa tie PLO betrokken in hun kritiek ook de Verenigde Staten, die de Is raëlische actie zouden hebben be schermd. Het hoofd van de Israëli sche delegatie. Benjamin Netanya hu, zette tegenover de beschuldi gingen een lijst met voorbeelden waaruit volgens hem blijkt dat lan den als Iran, Syrië en Libië het in ternationale terrorisme steunen. KAPER - Een man die probeerde een vliegtuig van Iran Air te kapen in de stad Isfahan, is door veilig heidsagenten doodgeschoten. Dat heeft het persbureau IRNA ge meld. Het incident zou zich woens dag hebben voorgedaan. De kaper zou een agent zijn 'van de buiten landse arrogantie'. den omdat de bedrijfsleiding hen niet geïnformeerd had over de lek kage die zich woensdag in de fa briek voordeed. Bij het ongeluk ontsnapte radioactief gas uit de installatie en moest een deel van de werknemers geëvacueerd worden. Volgens een woordvoerder van het bedrijf, dat vroeger Windscale heette, is bij geen van de arbeiders besmetting geconstateerd. De Britse regering heeft gisteren bij monde van de staatsecretaris voor energiezaken, Alistair Good lad, gezegd dat het ongeluk geen een beter wederzijds begrip. Italianen uitgewezen De Cyprische olietanker Avocet is gisteren ernstig beschadigd bij een beschieting door een ongeïndentificeerd gevolgen" zai hebben vliegtuig. Het schip was op weg van Koeweit naar Pakistan en bevond zich voor de kust van Katar in de steun voor de Britse nucleaire Perzische Golf. (foto ap» dustrie. ROME (AFP/DPA) - De Sowjet- lUnie heeft twee Italianen uitgewe zen, zo is gisteren uit diplomatieke ;bron in Rome vernomen. Moskou reageert hiermee op de uitwijzing van twee Russische functionaris sen die woensdag op verdenking van spionage door Italië tot onge- de staatsecretaris wenst persoon werden verklaard. De uitgewezen Italianen zijn een diplomaat en een personeelslid haar van een Italiaanse handelsmaat schappij, aldus de zegsman in Ro- DEN HAAG - Het Afghaanse ver zet heeft een dringend beroep ge daan op Nederland en op de ande re EG-landen om meer financiële, humanitaire en morele steun in hun strijd tegen de Russische be zetters, die de oorlog in Afghanis tan beduidend zouden hebben op gevoerd. door Bob Mantri te steunen. „Dat is nodig omdat de Sowjet-Unie niet alleen de oorlog in Afghanistan aan het opvoeren is, maar tegelijkertijd op internatio naal terrein ook een intensieve pro pagandacampagne voert". Berich ten over het houden van lokale ver kiezingen en van gefaseerde troe penterugtrekking, zijn volgens Es- Haq verzinsels en komen uit de propagandakoker van het Krem lin. De besprekingen in Genève tus sen Pakistan en de „marionetten- Ingenieur Es-Haq, politiek offi- regering in Kaboel" zyn naar zijn i de Afghaanse verzetsstrij- mening zinloos omdat de twee be- Buitenland kort langrijke partijen in het conflict, het Afghaanse verzet en de Rus sen, er niet aan meedoen. i herbebossing i Zuid-Afrika voor steun de Sahel wii j i SchOO V3h uiiiwinjicuiiKasuiiicii- wnnnnÏjS hHeTnSS" werkine dit gisteren in Parijs op de Silva-conferentie voor de V.ÜÜ redding van bos en bomen. De by- drage zal van 125 miljoen gulden PARIJS - Ons land zal de komen- aangepakt. De conferentie was op de zomerse bosbranden in het Mid de vijf jaar zijn financiële bijdrage persoonlijk initiatief van de Franse i het gehele ziekteproces bij de Bij vechtpartijen tussen mijn werkers men in nesburg zijn gisternacht gevallen Een woordvoerder v<ul „flü gui t tol 250 miljoen gulden worden hoogd en worden uitgekeerd erdubbelen. Minister komen. Ze viel uiteen ontwikkelingssamen- pees gedeelte, dat i dat de lijken gisteren vonden, toen veiligheidsagenten staat waren het woonoord Western Deep Levels goudmijn binnen te gaan. De gevechten zou den zijn gegaan tussen leden van de Xhosa en de Basotho stam. Zuid-Jemen Het centraal comité van de rege rende socialistische partij van Zuid-Jemen heeft ex-minister Ali Salem al-Beedh tot secretaris-ge- de Silva-conferentie deelde de te- neraal gekozen. Dit heeft het pers- vredenheid van de andre deelne- president Mitterrand tot stand ge- ïen Euro- de code- 'eik' luisterde en een sectie over de Sahel, die 'acacia' was ge doopt. Al gisteravond, een volle dag voor het eindcommuniqué zou worden gepubliceerd, stonden de slotconclusies al zo goed als vast. van het 'eik'-pro- zeggen de ontbos- de zuidrand van de Sa- sing in Europa als gevolg van an de woestijn te ont- boomziekten - waren de deelne mers het er eenstemmig over eens dat er een zogenaamd 'meetnet' dient te worden ontworpen, door middel waarvan nieuw optredende ziekteverschijnselen snel kunnen worden gesignaleerd. De deelne mende landen beloofden ook naar De Nederlandse delegatie naar verdergaande middelen te zullen zoeken om de luchtvervuiling te- dellandse-Zeegebied. Landen als Europese bossen, al was dit weten- Nederland gaven daar schoorvoe- schappelijk nog niet te bewijzen. der commandant Massoed, klaarde gisteren dat de Sowjet- Unie haar oorloginspanningen in zijn land heeft verhoogd. Es-Haq zegt dat de Russen nieuwe wapens ,w hebben geintroduceerd, alsmede ris Voorhoeve, voorzitter hun troepensterkte drastisch heb- stichting Help de Afghanen. ben opgevoerd. „Op het ogenblik dat diplomatieke kringen tegen Het WD-Tweede Kamerlid Jo- de tend toe, i i uitgaande dat dit De deelnemers waren het er ook organisaties en instellingen die cc.*., e weloverwogen plannen ter tafel bleem - dat brengen c hara wei rukken. door Rudolph Bakker uit de gehele wereld spontaniteit waarmee iedereen het bureau GNA in Bahrein gemeld, zich beroepend op een bericht van radio-Aden. Beedh, die voorheen minister voor plaatselijk bestuur was, vervangt op de sleutelpost andere door de zogenaamde binnen de partij oud-president Ali regen - eindelijk internationaal Nasser Mohammed gen te gaan. Op zuiver landbouw- de kundig gebied dient de 'psycholo- let gie van de boom' diepgaander te dat de bedreiging worden onderzocht, met name in de wereldbebossing - onder zijn reactie op vervuilde lucht. En tenslotte werd er van Franse zijde ^BlfÊÊÊÊ op aangedrongen dat internationa- op politiek niveau dient te worden le steun zou worden verleend aan eerder een nationaal-regionaal"pro bleem betrof. De deelnemende landen die zich met de Sahel bezig hielden kwa men tot de slotsom dat financiële hulp verstandiger diende te wor den gecoördineerd en dat regiona le initiatieven moesten worden ge steund. Wetenschappelijk onder zoek over de middelen tot terug dringen van het zand en opnieuw vruchtbaar maken van de grond dient te worden uitgebreid, terwijl de eerste hulpplannen overigens al zijn bedacht. Tevens waren de deelnemende landen aan de 'aca- cia'-commissie het er over eens dat over-exploitatie van natuurlijke bronnen, te intensief kappen en bosbranden dienden te worden be streden. Zure regen Bij de leden van de Europese af deling-eik bestond de intieme overtuiging dat de 'zure regen' een hoogst belangrijke boosdoener is verstandig mid del om de overproduktie binnen de EG tegen te gaan erin bestond landbouwgronden te bestemmen tot bos-, recreatie- en natuurge bied. Nog maar een paar jaar gele den klonk deze oplossing de mees te EG-leden als een vloek in de oren. Minister van landbouw Braks legde op de Silva-conferen tie zijn collega's uit hoe ver Neder land op dit gebied al is gegaan en welke successen daarbij zijn ge boekt. Concrete afspraken over het uit werken van technische punten op eventuele volgende Silva-vergade- ringen werden niet gemaakt. De Nederlandse delegatie had echter het gevoel dat het in Parijs opge wekte enthousiasme zo groot is, dat er bij volgende EG-vergaderin- gen en ook zonder agenda op zal worden voortgeborduurd. „Het ini tiatief van president Mitterrand kwam precies op het goede mo ment". aldus minister van land bouw Braks. bevinden zich in Afghanistan 580.000 Russische militairen. Het is duidelijk dat Gorbatsjov dit jaar Van Afghanistan beduidend heb- een militaire zege wil forceren'al- ben verhard". Voorhoeve kondig- hem hadden bevestigd dat de "Russen hun houding ten dus Es-Haq. De burgeroorlog, die nu al zes jaar duurt, heeft volgens hem aan zeker één miljoen Afghanen het le ven gekost.„Twee miljoen zijn dak loos geworden en een half miljoen leven als vluchtelingen langs de Afghaans-Pakistaanse grens. Voorts hebben de Russen ten min ste 25.000 kinderen naar de Sowjet- Unie ontvoerd. Na een intensieve hersenspoeling worden de kinde ren naar hun land teruggestuurd waar zij tegen hun eigen volk moe ten vechten", zo verklaarde de ver tegenwoordiger van het Afghaanse verzet. Veel ouders zouden nu hun kinderen niet naar het ziekenuis durven te brengen omdat de kans dat zij gekidnapt worden, groot is. Es-Haq verklaarde te hopen dat Nederland als voorzitter van de Europese Gemeenschap, de ande re partners opport om op het inter nationale vlak de Afghaanse zaak de aan dat hij volgende week dins dag in de Tweede Kamer een be roep zal dan op minister Schoo van ontwikkelingssamenwerking om de humanitaire hulp aan de Af ghaanse vluchtelingen, die volgens hem tot dusver nog te wensen overlaat, te verhogen. Hij wil er bij de minister op aandringen de hulp aan het Afghaanse verzet te kanali seren via de Amerikaanse, Franse, Duitse en ook Nederlandse parti culiere organisaties, die binnen Af ghanistan actief zijn. Hij merkte overigens op. dat morgen vier grote containers met kleding, dekens, schoenen en laar zen naar Afghanistan zullen wor den verstuurd. Het betreft hier, al dus Voorhoeve, overtollige voorra den van de Bescherming Bevol king. Ook het ministerie van defen sie heeft hospitaalbedden die niet meer worden gebruikt, beschik baar gesteld voor de Afghaanse vluchtelingen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 7