Steeds Turkse schatten: Europese primeur museum Oudheden Raadsleden verdeeld over bouwplan St. Jorissteeg Speciale voorzieningen voor internationale tentoonstelling Brandweer stuit op auto en paaltjes bij brand in Burgsteeg VRIJDAG 7 FEBRUARI 1986 LEIDEN LEIDEN - Premier Lub bers zal op 21 juni in het Rijksmuseum van Oudhe den de tentoonstelling 'Schatten uit Turkije' ope nen. De organisatoren hebben ook prinses Mar griet uitgenodigd om hier bij aanwezig te zijn, maar het is nog niet zeker of zij komt. De tentoonstelling is van inter nationale allure en een primeur voor Europa. Na Leiden zullen de 410 voorwerpen, die een pe riode beslaan van 2300 v. Chr. tot en met de negentiende eeuw na Chr., in Italië en mogelijk ook in de Verenigde Staten te zien zijn. De collectie werd eerder in Ja pan geëxposeerd. De expositie, die werd samen gesteld door de directeur-gene raal van het ministerie van cul tuur in Turkije, wordt in bruikleen gegeven door een groot aantal Turkse musea, waar onder het beroemde Topkapimu- seum in Istanboel. Omdat de or ganisatoren een groot aantal be zoekers verwachten, zullen in sa menwerking met de gemeente Leiden voorzieningen worden getroffen voor parkeermogelijk- heden van auto's, bussen en fiet-, sen. Vanaf de parkeerterreinen en invalswegen zal een duidelij ke bewegwijzering worden aan gebracht en vanaf het station zal een volledig gemarkeerde route worden aange- Handvat in de vorm van een griffioenbrons, afkomstig uit Mi- lete. ca. 600 v. Chr. legd. Ook zullen op alle NS-sta- tions voordelige treintoegangsre gelingen verkrijgbaar zijn. De expositie zal 800 vierkante meter beslaan. Omdat er zoveel mensen worden verwacht, zullen er in het gebouw aan het Rapen burg enige aanpassingen moeten worden gemaakt. De vaste col lectie van het museum zal trou wens tijdens de tentoonstelling, die van 22 juni tot 22 september te zien zal zijn, gewoon open zijn voor het publiek. Twee conservatoren van het Rijksmuseum voor Oudheden. drs. F. Bastet en drs. G. van den Boorn, geven hun medewerking aan respectievelijk toet klassieke en pre-klassieke deel van de col lectie. De conservator van het Haags Gemeentemuseum, drs. J. Teske, neemt de Seldsjoekse en Osmaanse voorwerpen voor zijn rekening. Mengculturen Het oudste stuk van de ten toonstelling is een bijna halve meter hoge stier op standaard, uitgevoerd in brons en zilver, af komstig uit het museum voor Anatolische beschavingen in An kara. Het werd in 2300 v. Chr. vervaardigd en is het nationale symbool van Turkije. Een bronzen handvat in de vorm van een griffioen, daterend van circa 600 v. Chr. en afkom stig uit Milete. vormt het sym bool voor de tentoonstelling in Leiden. Door zijn ligging is Turkije een brug geworden tussen Oost en West, aldus drs. Bastet. Vandaar dat veel (kunst)voorwerpen uit dit land getuigen van mengcultu ren. Invloeden van de Grieken en Aziaten zijn in veel afbeeldin gen aantoonbaar. Zo is er de kop van Alexander de Grote, afkom stig uit Pergamum en gemaakt in omstreeks 175 v. Chr., en het laat-Hellenistische beeld van een rennende atleet, dat in de Egeï- sche Zee werd gevonden. Het stamt uit de eerste eeuw v. Chr. De Aziatische invloed is merk baar in de beschildering op kera mische voorwerpen. Men ge bruikte motieven die ook de Chi nezen op hun porselein aan brachten. Zelf porselein maken was in Turkije onmogelijk, om dat hiervoor de grondstoffen ont braken. Ook de calligrafie stond in het Turkije van de dertiende en veertiende eeuw na Chr., evenals in China, in hoog aan zien. Het werd zelfs belangrijker dan in Azië, omdat de Koran moest worden vermenigvuldigd. De 410 kunst- en gebruiksvoor werpen zullen, aldus prof. dr. G. Verwers, adjunct-directeur van het museum, "mooi worden ge toond". "Het is de bedoeling dat de expositie niet een louter infor matief karakter krijgt, maar voor een breed publiek toegankelijk is". Een catalogus, waarin alle voorwerpen staan afgebeeld, zal de toeschouwer op zijn gang langs de excpositie begeleiden. In drie talen - Nederlands, En gels en Turks - zal de catalogus de bezoeker de nodige informa tie verschaffen. De kosten van de expositie zijn "gigantisch", aldus Verwers. Sponsors zijn vier grote Neder landse bedrijven. Ook de ge meente Leiden zal een steentje bijdragen. Zo zullen tijdens de tentoonstelling extra suppoosten nodig zijn. Het ministerie van wvc heeft hiervoor een ton be schikbaar gesteld, maar dat is te weinig. De gemeente zoekt nu een oplossing, mogelijk via de sociale werkvoorziening, om toch aan het benodigde aantal suppoosten te komen. De ten toonstelling is te zien in een pe zilver, afkomstig uit Alaca höyük, riode waarin ook de Leidse La- kenfeesten worden gevierd. Mo gelijk haakt de gemeente hierop in door een Turks volksdansfes- tival te organiseren. Ook het Rijksmuseum van Volkenkunde is van plan in deze periode een - kleine - tentoonstelling over Turkije te houden. Hoewel Nederland en Turkije een cultureel akkoord met elkaar hebben gesloten, speelt dit bij de totstandkoming van 'Schatten uit Turkije' nauwelijks een rol. Volgens prof. Verwers is het "een bilaterale gebeurtenis tus sen musea uit beide landen". Eerste paal gezondheids centrum Mors LEIDEN - Al heeft de gemeente Leiden zelf niet veel meer hoeven doen dan de grond in pacht uitge ven, wethouder Kuyers (volksge zondheid) mocht gisteren toch zijn 'eerste eerste' paal in de grond slaan voor het gezondheidscen trum naast de bibliotheek bij het Diamantplein. Het nieuwe gebouw wordt be kostigd door de Leidse Kruisver eniging, apotheker Kok, de huisartsen A. en D. Hammerstein en de groepspraktijk voor fysiothe rapie 'De Morsch'. Deze Ukken van eerstelijnsgezondheidszorg zullen eind van dit jaar, evenals het Dienstencentrum Gecoördineerd Bejaardenwerk, in het nieuwe on derkomen worden gehuisvest. Kuijers prees gisteren in zijn toe spraakje dit "particulier initiatief', waardoor verschillende soorten zorg in één verzamelgebouw voor bewoners van het Morskwartier toegankelijk zullen worden. De bouwkosten van dit kingsgebouw' zullen i bedragen. Oplichter aangehouden LEIDEN - Een 36-jarige Leidenaar is deze week in zijn kraag gegrepen omdat hij de sociale dienst voor ongeveer 10.000 gulden zou heb ben opgelicht. Volgens de politie heeft de man vanaf oktober 1982 tot in het vooijaar van 1983 een wwv-uitkering genoten, zonder dat hij daarop recht had. Hij was door zijn werkgever met behoud van sa laris op non-actief gezet. De ver dachte zal worden vervolgd we gens valsheid in geschrifte. LEIDEN - De raadscommissies voor volkshuisvesting, economi sche aangelegenheden en ruimte lijke ordening zijn gelijkelijk ver deeld over de vraag welk bouw plan ten uitvoer moet worden ge bracht op het braakliggende ter rein tussen het Levendaal, St. Jo- rissteeg, Hogewoerd en Koenes- teeg. Het college van B en W zullen nu de knoop moeten doorhakken. Omdat de collegepartijen (PvdA en WD) hun voorkeur hebben uitge sproken voor het plan van het Rot terdamse architectenbureau Klun- der lijkt dat de meeste kans te ma ken door het college te worden uit verkoren. Een meerderheid van de com missieleden vindt het plan van de Leidse architecten Van den Eeren- beemt, Barkema en Van Veen evenwel mooier en beter. Het WD-raadslid Van Cruijssén, dat ook zo oordeelde, werd echter staande de vergadering door zijn fractievoorzitter tot de orde geroe pen om zijn stem uit te brengen op het concurrerende plan van het ar chitectenbureau Klunder. De twee Plan-Klunder maakt grootste kans; WD-raadslid tot de orde geroepen plannen verwierven daardoor uit eindelijk evenveel stemmen van commissieleden. Competitie De bedoeling is dat het terrein aan de St. Jorissteeg en omgeving, dat thans tijdelijk als parkeerter rein is ingericht, wordt bebouwd met woningen, winkels en/of kan toren en een restaurant. Het ge meentebestuur heeft vorig jaar een competitie op touw gezet om aan verschillende bouwplannen te ko men waaruit een keuze kan wor den gemaakt. Deze competitie le verde uiteindelijk drie plannen op. In een ambtelijk werkgroep, die het gemeentebestuur van advies dient, was men al eerder verdeeld geraakt over welk plan nu het bes te is, dat van Van den Eerenbeemt of het plan Klunder. Twee gemeen telijke directies die in de werk groep vertegenwoordigd waren, volkshuisvesting en stadsvernieu wing, kozen voor het plan Klunder. De directie ruimtelijke ordening heeft daarentegen een voorkeur voor het plan van Van den Eeren beemt. Het derde plan, ingediend door Voorburgse architectenbu reau Rijenga Posma, heeft van geen enkele directie de voorkeur en maakt feitelijk geen kans meer te worden uitgevoerd. Gisteravond was de beurt aan de leden van de raadscommissies voor volkshuisvesting en ruimtelij ke ordening om hun oordeel over de plannen te geven. Hoekema (D66) onderschreef de opvatting van de directie ruimtelijke orde ning dat het plan Van den Eeren beemt stedebouwkundig het beste is "met veel afwisseling en allure, een verrijking van het stadsbeeld". Hij noemde de het plan Klunder te saai en monotoon van gevelop- bouw en vreest dat het te groot schalig is voor de binnenstad. De La Mar (Links Leiden) sloot zich aan bij de opvatting van Hoe kema dat de architectuur in het plan van Van den Eerenbeemt het meest gedurfd is. Hij zei te menen dat de combinatie Klunder/Van der Vorm (het bouwbedrijf dat dit plan zou uitvoeren) de meeste 'goodwill' bij de gemeente heeft en dat dit ten koste gaat van het mooi ste plan. Van Zijp (CDA) sprak ook zijn voorkeur uit voor het plan Van den Eerenbeemt. Vooral het ku busvormig torentje in het plan viel in de smaak van het CD A-raadslid PvdA-fractievoorzitter Van de Molen zei dat haar fractie, voora om volkshuisvestingsredenen, eer voorkeur heeft voor het plan Klun der (minder winkels en/of kanto ren, de meeste woningen, plus[ lift). Het stedebouwkundige ele ment in het plan Klunder zoi gens haar ook meer aandacht be hoeven. Van der Molen vindt he plan Klunder evenwel niet saai, en zei de oplossing voor de hoek Ho- gewoerd/St. Jorissteeg in dit plan juist aardiger te vinden. Hoekema wees op een brief, van de ontwikkelaar van het plan van Van den Eerenbeemt, waarin er op wordt gewezen dat binnen dezelf de vormgeving ook meer wonin gen te realiseren zijn, bijna even veel als in het plan Klunder. De in houd van deze brief is niet meege wogen door de gemeentelijke werkgroep die de plannen beoor deeld heeft. Fractiediscipline WD-fractievoorzitter Bakker zei alle drie de plannen mooi te vin den maar een lichte voorkeur te hebben voor Klunder. Zijn fractie genoot Van Cruijssén zei het plan Van den Eerenbeemt mooier te vinden. Van Cruijssén werd om zijn afwijkende opvatting, tijdens de vergadering, door de VVD-frac- tievoorzitter op zijn vingers getikt en stemde uiteindelijk voor het plan Klunder, daarmee het concur rerende plan Van den Eerenbeemt van een meerderheidsstem afhou dend. Van Cruijssén verklaarde na afloop niet van mening te zijn ver anderd over zijn voorkeur voor het plan van de Leidse architecten, maar gezwicht te zijn voor de frac tiediscipline. knoop doorhakken nu de plannen van Klunder en Van den Eeren beemt evenveel stemmen kregen van de commissieleden. Wethou der Tesselaar van volkshuisvesting maakt er geen geheim van een voorkeur te hebben voor het plan Klunder. Met name de grote vlak ken en de symmetrie in dit plan spreken de wethouder aan. De an dere bouwwethouder. Peters, hult zich tot dusver in stilzwijgen welk van de plannen zijn voorkeur heeft. LEIDEN - Een spuitwagen van de Leidse brandweer kon woensdag tijdens een brand in de Burgsteeg deze straat niet inrijden door een verkeerd geparkeerde auto. De brandweerwagen kwam niet ver der dan de kruising Nieuwstraat- Hooglandsekerkgracht. De wagen kon ook niet via de Koorbeursbrug rijden door de paaltjes die daar staan. Dat schrijft het PvdA-raadslid J. van Meij gaarden aan het college van burgemeester en wethouders van Leiden. Hij wijst erop dat deze belemmering geen uitzondering is. Vooral 's avonds en in het weekein de wordt er in Pancras-West zeer regelmatig verkeerd geparkeerd waardoor belangrijke delen van deze wijk nauwelijks bereikbaar zijn voor alarmverkeer. Van Meijgaarden vindt het een uit het oogpunt van veiligheid een volstrekt ontoelaatbare situatie. Hij vraagt het college daarom een dusdanig wegsleepbeleid te voeren Winkelier rent door deur om dief te pakken LEIDEN - Een Leidse winke lier is gisteravond, in zijn haast om een dief te pakken, dwars door de glazen winkeldeur van Scala de Haarlemmerstraat op gerend. De man betrapte de dief, die de was vergezeld van twee kornuiten, toen hij een greep in de kassa deed en de benen nam. Een passant op de Haarlemmerstraat lichtte de vluchtende dief beentje zodat de jongen, een zestienjarige Ha genaar, kon worden overmees terd. De politie heeft het ventje ingerekend. De winkelier heeft geen letsel overgehouden aan het sprintje door zijn winkel deur. dat deze situaties vrijwel niet meer zullen voorkomen. Ook vraagt hij B en W te onderzoeken of de paal tjes op de Koornbeursbrug uit- neembaar kunnen worden ge maakt. Overigens vraagt Van Meijgaar den of de automobilist die woens dag de belemmering heeft veroor zaakt, nog op de bon is geslingerd. Op het moment dat de brandweer het karwei had geklaard reed de man weg, zonder dat er een par keerbon onder zijn ruitenwisser Nep-inbraak om verzekering op te lichten LEIDEN - De Leidse politie heeft een 43-jarige Leidenaar aangehou den, die heeft geprobeerd samer met vier familieleden en verwan ten zijn verzekeringsmaatschappij voor 50.000 gulden op te lichten. De man had daarvoor een inbraak in scène gezet, waarbij zijn compa- nen kunst, porselein, geluids- er beeldapparatuur, sieraden, luch ters en geld van hem meenamen en opborgen. Onderzoek bracht aan het licht dat de aangifte van de inbraak vals was, waarna op last en onder toe zicht van de rechter-commissaris van de Haagse rechbank en de offi cier van justitie huiszoekingen werden gedaan in verschillende garages in Leiden. Een groot deel van de 'gestolen' goederen kwam aldus boven water. De 43-jarige Leidenaar is woens dag aangehouden, zijn collega's op de dagen daarna. Onder hen is de 23-jarige dochter van de hoofdver dachte. De andere betrokkenen zijn Leidse mannen van 27, 30 en 33 jaar oud. Zij zullen worden ver volgd terzake oplichting dan wel poging daartoe of uitlokking daar- Redactie: Wim Brands Annemiek Ruygrok Coördinatrice (1) Busregie. Toen ze het woord voor de eerste keer hoorde, moest ze lachen. Maar het leek haar wel een leuke baan. En zo werd ze busregisseur op de luchthaven Schiphol. Juni vorig jaar was dat en ze kreeg het baan tje via een uitzendbureau. Wat het werk precies inhoudt? Karin Jansen Verplancke (25), woonachtig in Leiden: "Als je busregie doet, zorg je dat de mensen die uit de kleine vliegtui gen komen op tijd door bussen worden afgehaald. Een soort re- gelbaantje dus". "Ik vond het leuk om te doen. want op den duur wordt het als het ware een sport om te zorgen dat de bussen er zijn. Nee, van sleur was helemaal geen sprake. Je moet rekenen: ik begon in de zomerpiek, dus elke dag was weer anders". Toen er na een tijdje een baan als platformcoördinatrice vrij kwam. vroegen collega's aan haar of dat niet wat voor haar was. Ze twijfelde geen moment en zei direct ja. En zo werd ze de eerste vrouw die zich platform- coordinatrice mocht noemen. Busregie, platformcoördinatri ce - je vraagt toch af wie dat soort namen bedenkt. Maar goed, ze bestaan. Blijft de vraag wat zo iemand nu precies coördi neert. "Wat je doet", legt Karin Jan sen Verplancke uit, "is in een geel busje rondrijden. Daarin rij je naar een geland vliegtuig en vervolgens zorg je ervoor dat dat vliegtuig naar de parkeerhaven Wordt geloodsd. Dat werk doe je dus met de bekende bordjes. Verder moetje ook toezien op de veiligheid. Opletten dat er niks in de weg staat". Coördinatrice (2) Hoe komt het dat werk tot nu toe niet deden? Tsja, op die vraag weet Karin niet één. twee, drie een antwoord te ge ven. "Het is niet zulk bekend werk hè, dat om te beginnen. En de vrouwen die weet hebben van deze baan zullen soms misschien wel gedacht hebben: niks voor mij, wantje moet soms nog in de kou werken ook. Misschien dacht men bij Schiphol ook wel lange tijd dat dit typisch werk voor mannen is. Daarin is nu in elk geval verandering gekomen, want ondertussen doen al meer dit werk". Van huis uit is ze helemaal niet technisch; toch volgde ze met succes de cursus vliegtuigher kenning. Vliegtuigherkenning- dat wil dus zeggen dat je de meest elementaire technische dingen onder de knie hebt. Het ging me makkelijk af. Op den duur hoef ik waarschijnlijk maar een vliegtuig te horen overko men of ik kan zeggen: dat is een... Mijn collega's kunnen dat al". "Ze vonden het ontzettend leuk dat een vrouw dit werk ging doen, maar tegelijkertijd merkte ik gevoelsmatig dat ze er toch een beetje onwennig tegenover stonden". "M'n kennissenkring reageer de trouwens ook wel een beetje verbaasd. Doe jij dat! En dan nog even afgezien van het feit dat je ze eerst moet uitleggen wat je werk precies inhoudt, want dat weten de meesten natuurlijk he lemaal niet". Ondertussen is ze maar wat te vreden. Het is een dynamisch vak. Nee, terugvallen op haar ou de beroepen zal ze voorlopig niet. Wat ze hiervoor deed? Ze was eerst secretaresse en daarna schoonheidsspecialiste. Karin Jansen Verplancke op Schiphol: "Misschien dacht men lange lijd dat dit typisch werk voor mannen is". toto Luchthaf» sdiiphoii Uitmarkt De advocaat had een televi sietoestel bij zich. ''En dit stop ik dus hier in", zei hij tegen iemand die naast hem stond. Dat had hij goed gezien. Even later vroeg de advocaat aan een bode van het paleis van justitie of er stroom was in de rechtszaal. Nou, dat yiel te bezien, maar het toestel kon hij in elk geval installeren. Omstreeks tien uur (gisteroch tend) mocht de advocaat met zijn gevolg naar binnen, evenals zijn tegenstanders. Die tegenstan ders waren de vertegenwoordi gers van de Leidse Uitmarkt. De advocaat met het t.v.toestel was de raadsman van de Amsterdam se Uitmarkt. Beide markten liggen al een tijdje met elkaar in de clinch. De Amsterdamse organisatoren vin den namelijk dat men in Leiden ten onrechte de naam Uitmarkt gebruikt. Er is maar één Uit markt, aldus de Amsterdam mers. en die wordt jaarlijks ge houden in de hoofdstad. Dus in Leiden moet men maar een an dere naam gebruiken. In de rechtszaal bleek al snel waarom de raadsman, mr. Van Engelen, het televisietoestel bij zich had. Hy wilde een stukje van het journaal laten zien dat was gewijd aan de Amsterdamse Uitmarkt. Op die manier hoopte hij de rechtbank ervan te over tuigen dat de Uitmarkt landely- ke bekendheid geniet. Hoewel de advocaat van de Leidenaars, mr. Den Hertog, be zwaar maakte tegen de uitzen ding. kreeg Van Engelen toch toestemming om het toestel aan te zetten. En zo kon het voorko men dat er even later popmuziek in de rechtszaal weerklonk. Tot groot vermaak van de aanwezi gen, dat spreekt. Zich beroepend op een duize lingwekkende hoeveelheid arresten begon Van Engelen ver volgens uit te leggen dat de Uit markt een merk is alsmede een handelsnaam. Hij wees ook op het zogenaamde verwarringsge vaar: de kans is niet gering, aldus de advocaat, dat men meent dat de Leidse Uitmarkt iets te ma ken heeft met de Amsterdamse. En daar is men niet van gediend in de hoofdstad. Immers: die professionele manifestatie valt toch feitelijk niet te vergelijken met het amateuristisch opgezette gebeuren in Leiden. Tijdens de schorsing van de zitting vertelde Den Hertog wat zijn collega onder verwarrings gevaar verstond: "Ze zijn bang dat sommige mensen naar de Leidse Uitmarkt gaan, het niet leuk vinden, vervolgens horen dat er ook een Uitmarkt in Am sterdam is, en dan zeggen: "O, daar ga ik niet naar toe, want zo'n Uitmarkt heb ik al in Leiden be zocht en dat was helemaal niet aangenaam". In de rechtszaal begon Den Hertog uit te leggen waarom er volgens hem in het geval van de Amsterdamse Uitmarkt geen sprake is van merkenrecht. En een handelsnaam is het ook niet. aldus de advocaat, want: men ad verteert weliswaar met de naam Uitmarkt, maar feitelijk vindt al les plaats onder de vlag van het Uit Buro. (En die stelling bestreed Van Engelen natuurlijk weer tijdens zijn repliek. Het was met recht een juridisch steekspel, deze rechtszaak. Van de verwijzingen naar arresten en eerdere zaken werd een normaal mens bijkans krankjorum.) Bij de stelling dat de Amster damse Uitmarkt landelijke be kendheid geniet, zette Den Her tog ook een vraagteken. Tuurlyk, er werd veel geschreven over de manifestatie, maar wat zei dat nou helemaal? En hij vertelde dat hy een aantal mensen had ge vraagd wat de Uitmarkt was - "niks representatiefs hoor" - en wat was de uitkomst geweest? Alleen bij zijn zuster, "die zich in de Utrechtse bohème beweegt", was een lamp gaan branden (Vanzelfsprekend dook die zus ter weer op in de repliek van Van Engelen. "Was u maar eerder bij die zuster te rade gegaan", zei hij tegen zijn confrère.) Dat er in Leiden op een zeer amateuristische manier een Uit markt wordt georganiseerd wen ste Den Hertog overigens ook te bestrijden: "Wij hebben ook wal kie-talkies". (Uitspraak op vrydag 11 april)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 3