RADIO-TV 4 FEBRUARI 1986 TELEAC 18.25 Nederlandse literatuur na 1830. Afl.: Wreed en fataal NCRV 18.55 De Fabeltjeskrant 19.00 The Cosby show, Amerikaanse comedyserie. Afl.: Vanessa's new class. Vanessa moet voor natuurkunde een werkstuk inleveren. Ze maakt zich er erg gemakkelijk vanaf 19.25 Weg van de snelweg, serie over de schoon heid langs autosnelwegen. Vandaag: Bretag- ne NOS 20.00 Journaal NCRV 20.28 Het wassende water, tv-serie naar de roman van Herman de Man. Afl.5: Boeldag. Na de dood van zyn vrouw besluit Gieijan zijn hoe ve te verkopen 21.35 Farce Majeur, satirisch programma 22.05 Hier en nu, actualiteitenmagazine 22.40 Jamaica en de broedergemeente, documen taire t.g.v. het 250-jarig bestaan van de Hern hutterzending 23.05 Hill Street Blues, Amerikaanse politieserie. Een gestoorde man, uitgedost als Rambo, houdt gijzelaars gevangen NOS 23.55 Journaal WOENSDAG NOS 09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden VARA 14.30 VARA filmclub, tekenfilms 15.20 Zeg 'ns AAA, comedy serie. Het gaat niet goed tussen Pien en Gert-Jan. Hans vindt dat Gert-Jan te veel profiteert van Lydie's bereid heid om te babysitten 15.45 Diana, Engelse serie naar de gelijknamige ro man van Denderfield. Afl. 5: Een keer ten goede. Er komt een wending in Jan's leven. Nu kan hem niets meer in de weg staan 16.35 Mr. Belvedere, comedy-serie. Afl. Naasten liefde? natuurlijk! George en Marsha moedi gen hun kinderen aan zich te bekommeren om hun medemens. Daarom nemen de kinde ren een oude zwerfster mee naar huis 17.00 VARA Clipparade, programma met de mooi ste clips, waarin de kijker de kans krijgt zelf zijn/haar favoriete clip aan te kondigen NOS 17.30 Journaal VARA 17.46 Sportlaan '80. American Football NOS 18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden 18.20 Paspoort voor Italianen 18.30 Sesamstraat 18.45 Jeugdjournaal 19.00 Journaal IKON 19.12 M.S. De Wereld, serie. Afl. 5. Birgit blijkt ver slaafd. Ze heeft hulp nodig. Daar is iedereen het over eens, maar de tocht vordert goed en Hoornik peinst er niet over om terug te gaan 19.37 Kenmerk, actualiteitenmagazine NOS 20.00 De liefhebbers, gevarieerd programma met Bart Peeters. Afl.l: Spelletjes 20.55 Panoramiek, achtergrondinformatie bij ac tuele ontwikkelingen in de internationale po litiek 21.30 Markant. Een portret van Sierk Schroder, portrettist 22.30 Journaal 22.45 Den Haag Vandaag, parlementaire rubriek 23.00 Nieuws voor doven en slechthorenden TELEAC 23.05 Leermoeilijkheden les 5: Schrijven WOENSDAG NOS/NOT 09.00 Oebe de Aap, Afl. 3 09.30 Engels in het basisonderwijs. Klas 6. Afl.: The secret of the lost druid (6) 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden VPRO 15.30 Een mama is een ei, kinderprogramma 15.46 Theo Thea op herhaling, kinderprogram ma 16.16 De gebroeders Leeuwenhart, serie naar het boek van Astrid Lindgren 16.42 Verhalen van de zwarte kraai, griezelig tele visieprogramma om naar te kijken... met je ogen dicht 16.55 Laurel Hardy, film van de dikke en de dun ne uit 1934 17.21 Jipsloop, kleuterprogramma FEDUCO 17.40 TEMA: Zorg voor het milieu 18.05 Plons, kinderprogramma, (herh) 18.10 Prikballon, kleutermagazine over het maken van allerlei voor werpen. Presentatie: Francis Ver doodt 18.25 Bassie en Adriaan, kinderserie 18.30 Er was eens... de berg van Adro- mena, tekenfilmserie, (herh.) 19.00 Werken met audiovisuele mid delen, informatieve serie. Audio - ooit van gehoord? 19.40 Lotto, mededelingen en pro gramma-overzicht 19.45 Journaal 20.10 Weerbericht 20.15 Kunstzaken 20.25 IQ, spelprogramma. Presenta tie: Herman van Molle 20.55 Labyrint. Overleven weten schappelijk bekeken. Deel 3: Rei zen om te werken. Jonge werklozen bezoeken nieuwe tewerkstellings projecten in de EG 21.45 Uitzending door derden: Libe rale radio- en tv-omroep 22.25 Journaal. Aansl.: Coda: 'Lento' uit Serenade van Mathyas Seiber door het Ensemble Concertino Classicum WOENSDAG 17.55 Journaal 19.00 Zonen en dochters (Sons ana daughters), Australische serie. Met: Tom Richards, Stephen Comey, Peter Phelps e.a 19.25 Driemaal in de drop (Triple double), slapstickfilm met Charlie Chaplin 19.42 Mededelingen en programma- overzicht 19.45 Journaal 20.10 Weerbericht 20.15 Videomatch. Videospelletje met Marleen Gordts 20.25 De kleine waarheid, serie van Willy van Hemert met in de hoofd rollen Willeke Alberti, Emmy Lo pez Dias, John Leddy e.a.(herh.) Met Jan Engelmoer gaat het niet zo goed. Terwijl Marleen in Parijs is om de eerste tentoonstelling van haar broer Eppo bij te wonen lijdt hij aan hevige pijnen. Wanneer ze terugkomt schrikt ze erg en beslui ten ze een specialist te raadplegen 21.35 Mike. Wekelijkse praatshow met Mike Verdrengh. Gasten: Gas ton en Leo, Nancy Dee, Lloyd Cole 22.50 Einde 19.00 Ce soir, regionaal magazine 19.24 Lotto-trekking en resultaat de lotto-joker 19.27 Quick et Flupke, tekenfilm 19.30 Journaal 20.00 Contacts 20.05 Billet de faveur: Ouragan sur le caine, toneelstuk met Roger Fran- cel, Henri Billen, Claude Vigot e.a. Regie: TeffErhat 22.25 Le Louvre, het grootste mu seum ter wereld. Documentaire. (5) 23.20 Journaal 23.45 Tribunes économique et sociale WOENSDAG 11.30 Teletekst 15.15 Schooltelevisie 16.50 Nouba Nouba, gevarieerd kin derprogramma 17.50 Carrefours, gevarieerd kinder programma (met 17.50 la roue de la fortune. 17.55 Rocambole, tv-serie. 18.10 Nieuws. 18.15 la roue de la fortune. 18.30 Nieuesoverzicht. 18.35 Micro-défi. 18.50 La roue de la fortune.) WDR 18.00 Hier und Heute 18.25 Köberle kommt, serie. Afl.: Die Discofalle 19.00 Falcon Crest, serie. Afl.: Het proces.) 19.58 Programma-overzicht 20.00 Tagesschau 20.15 Donnerlippchen, spelprogram ma met Jürgen von der Lippe 21.00 Report, actualiteiten. Vandaag: Baden-Baden 21.45 Dallas, Amerikaanse serie. Met Patrick Duffy, Linda Gray, Larry Hagman, e.a. Afl.: Haat. J.R. raakt in een benarde situatie als Pam sa men met Jamie Ewing en haar broer Cliff Barnes een zaak opricht 22.30 Tagesthemen 23.00 Kulturwelt, cultureel program ma. Vandaag: Aufbruch zum Durchbruch, reportage over nieu we Duitse ontwerpen 00.10 Tagesschau 00.15 Nachtgedanken, overweging door Hans Joachim Kulenkampff WOENSDAG 09.45 ARD-Ratgeber. Het Internatio nale TV-Kookboek. Vandaag: De Zweedse keuken: Snoek bij het kampvuur 10.00 Tagesschau und Tagesthemen 10.23 Die Reportage 11.10 Donnerlippchen 11.55 Umschau 12.10 Report, actualiteitenrubriek 12.55 Persoverzicht 13.00 Tagesschau 13.15 Teletekst-overzicht 13.30 Einde 15.40 Teletekst-overzicht 16.00 Tagesschau 16.10underland '86, reportage over de 37e internationale speelgoed beurs in Neurenberg 16.55 Computerzeit, informatief pro gramma 17.25 Da schau her!, kinderprogram- 17.50 Tagesschau 18.56 Programma-overzicht 19.00 Heute 19.30 Die Reportage. Marcos lasst wahlen, reportage over de Filippij nen en heute-journal 20.15 Der Schwarze Abt, Duitse speelfilm uit 1963 van Gottlieb. Met: Joachim Fuchsberger, Dieter Borsche, Eddi Arent e.a 21.45 Heute journal 22.05 Walkman Blues, tv-spel. Met: Heiko Deutschmann, Jenifer Ca- praru e.a 23.35 Heute WOENSDAG 09.45 Zie Duitsland 1 13.15 (S) Teletekst-overzicht 13.30 Einde 14.25 Die Sport-Reportage. Voetbal wedstrijd Italië-Duitsland 16.25 Heute 16.30 Programma-overzicht 16.35 Tao Tao, tekenfilm. Afl.: De gouden vogel 17.00 Heute. Aansl.: Aus den L'an- dern, regionaal nieuws 17.15 Tele-IUustrierte, gevarieerd ma gazine 17.50 Ein Heim für Tiere, serie. Afl. 1. Mikki. Met Siegfried Wischnewski, Marion Kracht, Michael Lesch e.a. Regie: Siegfried Rothemund. Aan sl.: heute-schlagzeilen 18.00 Telekolleg II: Cursus Wiskun de: Exponentialfunktion und Loga- ritmenfunktion 18.30 Sesamstraat 19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma gazine met nieuws en sport 19.45 Raamprogramma van de regio nale studio's 20.00 Tagesschau 20.15 Auslandsreporter, buitenlandse reportages 20.45 Rückblende. Cabaret Voltaire 21.00 Formel Eins. Hitparade met Stefanie Tücking 21.45 Auf der Suche nach der verlore nen Tradition, jugendbewegung und Wandervogel 22.15 Deutschlandbilder. Harmonie, die Kraft kommt von Ihnen 23.00 Auslandsmagazin. Informatie en amusement 23.45 Laatste nieuws WOENSDAG 08.00 Tele-Gymnastik 08.10 Schooltelevisie. (9.10 Sesam straat) 11.40 Einde 17.00 Schooltelevisie 17.45 Einde Hier en Nu In NCRV's actualiteitenrubriek 'Hier en Nu' zal vanavond uitge breid aandacht worden besteed aan de onrustbarende toename van scheepsfraude. Jaarlijks be talen verzekeraars over de hele wereld ruim 5 miljard gulden aan schadeclaims uit. Naar aanlei ding van de rechtszaak woens dag 5 februari in Rotterdam te gen de Rotterdamse zakenman Anton R. reconstrueert 'Hier en Nu' onder meer de geruchtma kende Salem-affaire. R. zou het meesterbrein achter deze groot ste scheepsfraude van de eeuw zijn, waarbij de supertanker Sa lem tot zinken werd gebracht, nadat eerder de lading olie in het geheim aan Zuid-Afrika was ver kocht (Nederland 1, 22.05 uur). Ander Nieuws In het kader van het 250-jarig be staan van de Hernhutterzending zendt de NCRV vanavond in 'An der Nieuws' een documentaire uit over het werk van de Broe dergemeente op Jamaica. Op Ja maica is 40 procent van de bevol king werkloos. Er heerst een diepe sociale ellende en een gro te armoede. Unitas, de hulporga nisatie van de Broedergemeente, probeert hier wat aan te doen met kleinschalige, maar effectie ve projecten. Op het dorre platte land helpt men met de bouw van watertanken en in de hoofdstad Kingston worden jonge werklo zen in de gelegenheid gesteld op leidingen te volgen voor beroe pen, waarin nog werk te vinden is (Nederland 1, 22.40 uur). De liefhebbers Onder de titel 'Spelletjes' zendt de NOS vanavond de eerste afle vering uit van de driedelige serie De Liefhebbers, waarin de Belg Bart Peeters zijn buren bezoekt op zoek naar de mens achter de persoon. Vanavond praat Pee ters met de Groningse jodelzan- geres Hilde Kor, de voetballer Ruud Gullit, patiencers en sport- schieters over de rol die spel letjes in hun leven spelen (Ne derland 2, 20.00 uur). Panoramiek Het NOS-programma 'Panora miek' staat vanavond geheel in het teken van de komende ver kiezingen op de Filippijnen: een terugblik op twintig jaar presi dent Marcos, een analyse van de huidige situatie op de Filippij nen en een blik in de toekomst. Na de moord op oppositieleider Benigno Aquino is het verzet te gen het regime van president Marcos uitgegroeid tot een mas sabeweging, die steeds feller buiten treedt. Het is dan ook de vraag of Marcos de ver kiezingen politiek zal overleven. En ook al lukt het hem niet, zijn opvolger is niet te benijden. Hij of zij wordt opgescheept met een land dat economisch gezien aan de afgrond staat, waar het leger niet meer te controleren is en waar de guerrilla zal blijven doorvechten, ook onder een nieuwe president (Nederland 2, 20.55 uur). Sierk Schroder In het NOS-programma 'Mar kant' is vanavond een portret te zien van de 82-jarige Wassenaar- se schilder en tekenaar Sierk Schroder, vooral bekend als por trettist van vooraanstaande Ne derlanders. Voor zijn portret kunst kreeg Schroder o.m. de Ja cob Marisprijs in 1950 en werd hij benoemd tot Officier in de Or de van Oranje Nassau. Tot de be kende Nederlanders, die Sierk Schroder op het doek heeft ver eeuwigd, behoren koningin Juliana, koningin Beatrix, Ber nard Haitink, Paul Steenbergen en kardinaal Alfrink (Nederland 2, 21.30 uur). Kenmerk In 'Kenmerk', de actualiteitenru briek van de IKON, wordt van avond (Nederland 2, 19.37 uur) naar aanleiding van de recente ontwikkelingen op Haiti o.a. een interview uitgezonden met een Haitiaanse oppositieleider in de VS. Verder aandacht voor staling tengevolge van de radioactieve uitworp van kerncentrales en de wijze waarop de gevaren voor de volksgezondheid, met name die van kinderen, worden weggere- kend. Sierk Schroder, vanavond in Markant Turkse media maken ruzie AMSTERDAM (ANP) - De men sen achter het TV-programma Pas poort voor Turken „zijn niet be voegd om deze programma's te maken en zijn alleen maar nadelig voor de Turkse gemeenschap". De Turkse weekkrant Haber schrijft dit in een open brief aan minister Brinkman van welzijn, volksge zondheid en cultuur en de NOS. De kritiek van Haber is dat de makers van Paspoort te intellectu eel bezig zijn en ook teveel uit één hoek, de sociaal-democratische, komen. De subsidie voor Paspoort is slecht besteed, meent het blad. Haber beklaagt zich in zijn open brief over de wijze waarop Pas poort vorige maand reageerde: „Wij voeren de strijd binnen de re gels maar de tegenpartij gebruikt de beeldbuis op een manier die niet overeenkomt met de principes van de NOS". De andere omroepen kunnen wel uitzendingen maken met politieke en religieuze menin gen, maar de NOS is onafhanke lijk, aldus de weekkrant. OVERLEDEN - De Westduitse re gisseur Alfred Vohrer is in Mün- chen overleden op de eerste draai dag van nieuwe afleveringen in de 'Der Alte'-reeks. Hij werd 68 jaar. De aflevering 'Naujocks trauri- ges Ende' in de Derrick-serie van 24 januari is te beschouwen als het laatste werkstuk van Vohrer. VOETBAL - De Westduitse tv, ZDF, zendt woensdagmiddag om 14.30 uur de vriendschappelijke voetbalwedstrijd Italië-West- Duitsland uit. De wedstrijd wordt gespeeld in Avellino. dy Richard, Bill Treacher, Susan Tully e.a 21.00 One by one, serie. Afl.: Blood, tears and spit 21.50 Points of view 22.00 Journaal weerbericht en regio naal nieuws 22.30 Variety Club Awards '86 23.20 Film '86, filmmagazine 23.50 The sky at night: Uranus spe cial 18.20 Mit dem Kopf durch die Wand, spelprogramma 18,00 John Craven's Newsround, jeugdjournaal 18.10 Grange Hill, kinderserie 18.35 Fax!, amusementsprogramma 19.00 Journaal en weerbericht 19.35 Look East 20.00 Holiday '86 20.30 EastEnders, tv-serie. Met: Wen- WOENSDAG 07.00 Teletekst 07.50 Breakfast Time 10.20 Teletekst 11.30 Play school, kinderprogramma 11.50 Gharbar, magazine voor Aziati sche vrouwen 12.15 Teletekst 13.30 Journaal 13.54 Nieuwsoverzicht voor doven en slechthorenden, regionaal en weerbericht met overzicht de landbouw 14.00 Pebble Mill at one, gevarieerd programma 14.45 Bagpuss, kinderserie 15.00 Paardesport vanuit Ascot 16.25 Teletekst 16.52 Regionaal nieuws 16.55 Henry's cat, kinderprogramma 17.10 Jimbo and the Jet Set, kinder programma 17.15 Jackanory, kinderprogramma 17.30 Laurel Hardy 17.35 Wizbits, kinderserie 18.30 Journaal met ondertitels en weerbericht 18.35 Fast forward, kinderserie 19.00 No limits 19.50 The adventure game, serie met Shealagh Gilbey, Ian McNaught- Davis, roy Kane e.a 20.30 The Strange affair of... serie over de waarheid achter bekende verhalen. Afl.: the domesday prop hecies 21.00 Heroes: Jane Grisson 21.30 Food and drink, culinair pro gramma 22.001, Claudius, Engelse serie 22.50 Arena: Go-go 23.50 Newsnight, actualiteiten 00.35 Weerbericht 00.40 W.K. Indoor Bowling, hoogte punten 01.15 Einde WOENSDAG 07.55 Open University 10.00 Teletekst 10.38 Schooltelevisie 13.10 Informatieve series 14.15 Schooltelevisie 16.00 W.K. Indoor Bowling 16.40 Paardesport vanuit Ascot 18.30 The Brady Bunch. Kelly's Kids 19.00 The Lucy Show. Viv moves out 19.30 Green Acres. Never take your wife to a convention 20.00 Charlie's Angels. Haunted an gels 21.00 A Country Practice 21.55 Wagon Train 22.50 US College Football 1986 00.15 Sky Trax. Popmuziek 01.00 Closedown WOENSDAG 08.45 Sky Trax. Popmuziek 14.15 Skyways 15.05 World Games 16.00 Sky Trax. Popmuziek Anglia TV 18.15 Emmerdale farm 18.45 News at 6.45 19.00 About Anglia 19.35 Crossroads 20.00 Bygones 20.30 Busman's Holiday 21.00 Magnum 22.00 Boon 23.00 News at Eleven, followed by Anglia Late News and Weather 23.30 First tuesday 00.30 Legman 01.30 Tuesday Topic, followed by Closedown WOENSDAG 10.30 Chemistry in Action 10.52 Let's go Maths 11.04 Ways with Words 11.21 Stop, Look, Listen B 11.33 The English Programme 12.00 Middle English 12.20 Insight 12.37 Scientific Eye 13.00 Moschops. (herh.) 13.10 Our Backyard, (herh.) 13.30 Mr and Mrs 14.00 News at Two 14.20 Anglia News and Weather 14.30 A Country Practice 15.30 On the Market 16.00 Gems 16.25 Anglia News 16.30 Sons and Daughters. (Kinder programma) 17.00 Moschops. (herh.) 17.10 The Telebugs 17.20 The Wall Game 17.45 The Book Tower 18.00 Musicbox 19.00 Le village dans les nuages, programma voor kinderen 19.30 Trente millions d'amis, die- renrubriek 20.00 Numero 1 Eddy Mitchell, amusement met o.a. Julien Clerc 21.00 Le monde est un théatre, do- cuihentaire over theater in Europa 22.00 Nieuws 22.30 Gribouille, film uit 1937 met Michèle Morgan 0.00 - 2.00 Musicbox WOENSDAG 8.00 - 18.00 Musicbox DINSDAG Radio 1 na 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO: 19.02 Boeken. EO: 21.02 Uit het land. 22.02 Ronduit-story. 22.30 Als mensen veranderen. NOS: 23.02 Met het oog op morgen. VARA: 00.02 De nacht klinkt anders. 01.02 Muziek in de nacht. 05.02 VARA's Ochtendhumeur Radio 2 na 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VPRO: (vervolg Het Gebouw: 18.03 Buiten Beeld). 19.00 Zie Radio I Radio 3 na 18 uur NOS: Ieder heel uur nws. 18.04 De Avondspits. VARA: 19.02 Dubbel- lisjes. 20.02 Popkrant. 21.02 Moon- dogs. 23.02 Tracks Radio 4 na 18 uur NCRV: 18.00 Nws. 18.02 Lied van de week. 18.15 Leger des Heilskwar- tier. 18.30 Muziek in vrije tijd. A. Tokkelork." Caecilia" uit Amster dam. B. Harmoniekapel "Excelsior" uit Rotterdam. 19.30 Pianomuz. v. Chopin. 20.00 Nws. 20.02 Gré Brou- wenstijn, sopraan. Portret. 21.30 Li- terama. Vondel had een kousenwin kel (4). 22.30 Kerkorgelconcert. 23.10 Kamermuz. Radio 5 na 18 uur NCRV: 18.10 Literama-poèzie. P.P.: 18.20 Uitzending van de Pacifisti sche Socialistische Partij. NOS: 18.30 Radio Thuisland. 19.00 Pro gramma voor buitenlandse werkne mers. (Met om: 19.00 Turks. 19.20 Marokkaans 19.50 Spaans. TE LEAC: 20.30 Biotechnologie over DNA en genetische manipulatie. Les 3B (herh.) 21.00 Nederlandse li terativur na 1830. Les 8. 21.30 Ni Hao., Chinese taal, muziek en cul tuur. Les 1. 22.00 Grafische technie ken. Les 5. (herh.) OMROEP RIJNLAND 17.30-18.30 Politiek en economie 18.30-19.00 de tussenfase (pro gramma over maatschappelijke veranderingen) 19.00-19.30 Regionale muziek Radio 1 voor 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VARA 7.03 De rode draad. NOS: 12.56 Me dedelingen voor land- en tuinbouw. TROS: 13.08 TROS Aktua. 13.20 Journalistenforum. 14.05 TROS klantenservice. 15.05 Helpers weg. EO: 16.02 EO-Metterdaad Hulpver lening. 16.05 Tijdsein Radio 2 voor 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. VOO: 7.03 Ook Goeiemorgen. 9.03 Muziek terwijl u werkt. 11.03 Kletskop. Radio 3 voor 18 uur NOS: Ieder heel uur nieuws. EO: 7.03 Ronduit music-time. 9.03 Mu ziek motief. 10.03 Gospelsound. 11.03 Country Trail. 12.03 Rond-uit. VPRO: 13.03 Toga-party. 14.03 De Wilde Wereld. 17.03 Ronflonflon met Jacques Plafond Radio 4 voor 18 uur NCRV: 8.00 Nws. 8.02 Het levende Woord. 8.10 Preludium. 8.45 Te Deum Laudamus. 9.15 Onder de Hoogtezon. 10.00 Kamermuziek van Danzi en Weber (7). 10.30 Orkestpa- let. Limburgs Symf. Ork. 12.10 De orkestmuziek van Bach (26). 12.30 Promenadeconc.: Klass. muz. EO: 13.00 Nieuws. 13.02 Lunch Concert. tief. 9.25 Waterstanden. RVU: 9.30 RVU Taairevue. TROS: 10.00 Café chantant - Non stop. 10.30 De duvel is oud. 11.00 Geachte jubilaris. IKON: 12.00 Nws. 12.05 Het oog van de naald. NOS: 13.00 Nws. 13.10 NOS Midweekmagazine. TROS: 16.00 De Pina Colada Show. 16.30 TROS Huiswerklijn. 17.46 Over heidsvoorlichting: Gesprekken met vrouwen. 17.56 Mededelingen en Nieuws Ik heb geen idee hoe je blufpoker speelt (ik kan alleen maar kwartet ten). maar ik ben er wel van over tuigd dat het aanbod van presi dent Botha van Zuid-Afrika om Nelson Mandela vrij te laten in ruil voor de vrijlating van professor Andrej Sacharov en Anatoli Sja- ranski door de Sowjet-Unie en van Kapitein Wynard Du Toit door An gola, in overdrachtelijke zin als een spelletje blufpoker' mag wor den beschouwd. Zuid-Afrika heeft in Nelson Mandela een mooie troef kaart in handen (al 23 jaar trou wens), het bod van Botha is dus hoog, maar hij vraagt er van zijn tegenspelers ook veel voor terug. Op zichzelf is dit speciale aanbod een nieuwtje in politieke pokerkringen, want het betekent (Allister Sparks van The Observer wijst daar op) dat Botha zijn eerdere eis voor Mandeia's vrijlating heeft laten vallen: dat deze zich tegen alle ge weld en guerilla-activiteilen van de ANC, de verboden bevrijdings beweging African National Con gress, zou uitspreken. Toch krijg je niet de indruk dat Botha zijn invloedrijkste zwarte te genstander, zijn persoonlijke 'whi te man's burden', echt kwijt wil, want dan had hij zijn tegeneis wel wat lager gesteld. Het lijkt immers een beetje op opschepperij, om 'zijn' gevangene zoveel meer waard te achten dan Andrej Sa charov, de prominentste gevangene van de Sowjet-Unie, want behalve die 'aas' wil hij ook, nog de 'heer' hebben (Sjaranski) en 'de boer' (Du Toit) uit het spel van zijn tegenpar tij. Dat maakt een daadwerkelijke uitwisseling natuurlijk een stuk ge compliceerder, temeer omdat Bo tha op die manier twee onderhan delingspartners creëert: de Sowjet- Unie en Angola. Als een van de twee dwarsligt, bijvoorbeeld Ango la omdat het voor Du Toit niet iets 'eigens' terugkrijgt, dan kan Botha al triomfantelijk roepen: zie je wel, wij willen wel, maar hullie willen niet! Wij zijn genereus, maar zullie dwarsbomen zelf Mandeia's vrijla ting! Misschien wil de Sowjet-Unie professor Sacharov eigenlijk wel laten gaan, in het teken van Gor- batsjovs vredes- en anti-Star Wars- politiek. Er zijn de laatste tijd en kele gebaren in die richting te zien geweest. Jelena Bonner, de vrouw van Sacharov, mocht met een vi sum van drie maanden naar Italië en Amerika voor een oog- en een hartoperatie. Een on-Russische concessie, want ze houdt in dat me vrouw Bonner de Sowjetrussische medici niet vertrouwt of niet be kwaam genoeg acht. Afgelopen za terdag is haar visum zelfs ver lengd. Opmerkelijk is ook, dat Sow jetrussische cartografen besloten hebben twee kraters op Venus naar Christa McAuliffe en Judy Resnik te noemen, de twee vrouwen die in de Challenger omkwamen. De kans dat alleen Sacharov te gen alleen Mandela zou kunnen worden uitgewisseld acht ik intus sen niet uitgesloten, want enerzijds zou de Sowjet-Unie daarmee een mooi gebaar maken jegens de Afri kaanse landen, anderzijds ook je gens het Westen (dat zich zowel over Sacharovs vrijlating als over Mandeia's vrijlating zou verheu gen). Natuurlijk zal Botha bij het loveh en bieden aanvoeren dat de 68-jarige Nelson Mandela als cha rismatische leider van de zwarte bevolking in Zuid-Afrika die vier maal zo groot is als de blanke be volking meer waard is dan de 64- jarige Sacharov die hooguit als de morele leider van een betrekkelijk kleine en ongeorganiseerde groep dissidenten beschouwd kan wor den, maar daar zal Gorbatsjov weer tegen aanvoeren, dat Mande- la nu al 23 jaar gevangen zit, en dat Sacharov, die nooit berecht of veroordeeld is, alleen maar 6 jaar verbannen is. Zelfs als je de 10 jaar kamp van Sjaranski en de 1 of 2 jaar van kapitein Du Toit er bij op telt, heeft Zuid-Afrika nog enkele jaren meer 'vrijheidsschuld' dan de beide tegenpartijen... Een uitwisseling van Sacharov tegen Mandela is intussen niet ge heel en al onwaarschijnlijk, omdat zoiets al eens eerder is gedaan. Ik doel nu niet op de Oostduitse ge vangenen die door de Westduitse Bondsrepubliek met geld worden vrijgekocht, en ook niet op de spionnenruiltjes die af en toe met gesloten beurs plaatsvinden, maar op de uitwisseling die op 17 decem ber 1976 plaatshad tussen de toen 35-jarige dissident Vladimir Boe- kovski, die al 12 jaar in gevange nissen, werkkampen en een psy chiatrische inrichting had vastge zeten (hij was toen ongetwijfeld de belangrijkste en in het westen be kendste dissident die in de Sowjet- Unie gevangen zat), en de 60-jarige Luis Corvalan, de lste secretaris van de Chileense Communistische Partij, die in Chili vastzat. De uit wisseling vond plaats in Zwitser land, op het vliegveld. Vladimir Boekovski stapte met zijn moeder, zijn zuster en zijn neefje uit het vliegtuig in een auto van de Sowje trussische ambassade, de auto van de Amerikaanse ambassade kwam er aan rijden, Boekovski c.s. stap ten daarin over, Corvalan stapte in het Sow jet-vliegtuig, en vloog daarmee naar Moskou. Boekovski heeft Corvalan bij de ze transactie zelfs niet gezien! U ziet, tien jaar geleden kon het, waarom zou het deze keer dan niet kunnen? Boekovski was in het po- kerspel wel wat minder punten waard dan Sacharov, maar Man dela is weer veel meer punten waard dan Corvalan!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1986 | | pagina 14