Overleg Arameo opgeschort
Somseen doodenkele
komt er hier een bezoeker
Bonden boos door afwijzende houding directie
MTS'eis tekenen door
computer ondersteund
EB-
Hevig verzet van
omwonenden tegen
vestiging bedrijven
in gebied Roomburg
ZATERDAG 1 FEBRUARI 1986
LEIDEN
Een stenen engel o de overwoekerde beg
teeg. Er bestaan plinnen om. het kerkhof i
lafplaats aan de Uroenes-
1988 te restaureren.
Op het geweten v
op begraafplaats
gevonden, werd ei
Aula begraafplaats Groenesteeg wordt gerestaureerd
"Pas dan vervallen namelijk de
grafrechten. Tot die tijd mag je
dus niet aan de graven komen.
Het is de bedoeling dat er in '87
een opzet wordt gemaakt voor de
begraafplaats. Voor zover nu be
kend wil men het karakter van
het kerkhof behouden. Verder
moet het voor mensen mogelijk
worden om daar rustig te wande
len".
Met het restaureren van de au
la wil men nog dit jaar beginnen.
"Er is nu geld uitgetrokken om
een architect een plan te laten
maken. Met de bewoners zullen
binnenkort afspraken worden
gemaakt. Met de aula zijn we dus
verder dan de begraafplaats".
Wat betreft het verval van de
begraafplaats wil Cornet, werk
zaam bij de directie groen, de
hand overigens wel in eigen boe
zem steken. "De laatste keer is er
volgens mij niet gemaaid, met als
gevolg dat het geheel in dit jaar
getijde inderdaad een beetje een
droefgeestige aanblik biedt".
"Geleidelijk aan moet daar
echter verandering in komen,
daar zijn wij ons wel yan bewust.
Het is in elk geval niet zo dat we
zeggen: laat de boel maar inzak
ken".
Mervouw Van Hooven, gecon
fronteerd met de voornemens
van de gemeente Leiden: "Zo, ze
willen ons huis opknappen...nou
meneer, dat mag dan wel in de
krant".
Haar man: "Ik moet het alle
maal nog zien".
Mervouw Van Hooven: "Weet
u...ik krijg wel eens de indruk
dat ze denken: laten we maar
wachten tot die oude mensen uit
zichzelf weggaan"
Het kerkhof dateert uit de eer
ste helft van de negentiende
eeuw. In die tijd verrezen er od
LEIDEN - "Een krentenbrood is
het geworden", zegt mevrouw
Van Hooven (69). Haar man (76)
die vroeger de begraafplaats be
heerde: "Elke vrijdag keek ik in
de krant naar de pagina waarop
de gemeenteplannen staan. Ik
kan het niet laten. Maar nee.
Geen woord. Nooit".
Al 48 jaar wonen ze in de aula
van de begraafplaats aan de
Groenesteeg. Zowel de aula als
de begraafplaats zi ji vervallen.
Zozeer zelfs dat de {emeente nu
eindelijk van plan it om de aula
en het kerkhof op te laten knap
pen.
Gemeentevoorlichter Issen-
donck vertelt dat er tot '88 niets
kan worden gedaan aan de oude
begraafplaats die niet meer in ge
bruik is sinds '74 toen de laatste
begrafenis plaatsvond.
door
Wim Brands
de oude stadswallen vier be
graafplaatsen, aangezien begra
ven bij de kerken niet langer kon
door gebrek aan ruimte.
Op het kerkhof aan de Groe
nesteeg werden de welgestelden
begraven. Een in dit opzicht
veelzeggend feit: de eerste koper
die zich in 1913 - nog voor de aan
leg - meldde, was mr. Pieter Ge
rard Maas.
Dat het kerkhof allure moest
uitstralen is te zien aan de aula.
Het fraaie witte gebouw is een
zogenaamd eclecticistisch bouw
werk: de bouwtrant is negentien
de eeuws, maar er werden ver
schillende klassieke stijlen nage
bootst door de ontwerper, de
stadsbouwmeester Salomon
der Pauw.
De vervallen aula van de begraafplaats
ztjn nagebootst, zal worden gerestaureerd.
"Vooral jonge mensen bewon
deren ons huis", zegt mevrouw
Van Hooven. Haar man beaamt
dat: "Ze vinden dat het iets
nostalgisch heeft". Na een korte
pauze: "Maar ja, wat heb je aan
nostalgie als het tocht. Kijkt u
achter u. Die ruit is al
soort spaarpot ingemetseld.
a bezoekers van de welgestelde overledenen, die de
an de Groenesteeg hun laatste rustplaats hebben
i beroep gedaan. In de muur van de aula is een
jaren kapot. Ja, een nieuw be
hangetje op de muren, dat lukt
nog wel, maar voor echte herstel
werkzaamheden ben ik natuur
lijk te oud geworden".
"En zoals de begraafplaats er
bij ligt..." Mevrouw Van Hooven
kijkt haar man veelbetekenend
aan. Deze zegt: "En dan te be
denken dat de begraafplaats in
de jaren zeventig een monument
is geworden. Dan denk ik: waar
blijft de directie groen om die
wildernis te bestrijden".
Ga^elf maar eens kijken, luidt
zijn advies even later. Druk zal
het niet zijn. Druk was het trou
wens nooit op deze begraaf
plaats. Of zoals hij ooit tegen een
verslaggever zei: "Er komt hier
bijna nooit iemand. Soms is er
een bezoeker, een doodenkele
keer".
Een vlinder en een omgekeer
de fakkel zijn zichtbaar op de ste
nen palen van het ijzeren toe
gangshek. Symbolen van ver
gankelijkheid. In de muur van de
aula is een soort spaarpot inge
metseld. Gedenkt den armen.
We betreden het kerkhof. Toen
dit knekelveld een monument
werd en aan Van Hooven werd
gevraagd wat hij daar nou van
vond, zei hij: "Wat heeft dat nou
voor nut. Niks is toch eeuwig".
Wie naar de graven kijkt zal
hem gelijk moeten geven. Scheu
ren, kieren, het moet ondraaglijk
tochten in de graven. De letters
van sommige zerken zijn nauwe
lijks nog leesbaar.
Je hoeft geen tobber te zijn
op deze plaats in de worggreep
van de melancholie te komen.
Sterker nog: hier krijg je kiespijn
in het hart, om maar eens een
vondst van de dichter Heine te
gebruiken.
Tegelijkertijd heeft deze ver
vallen begraafplaats iets troo
strijks. As tot as, stof tot stof, zo
is het altijd geweest en zo zal het
altijd blijven - dat gevoel.
Nu wordt ook begrijpelijk wat
die ene Leidenaar tegen ons zei:
"Als de Zijlsingel is bevroren,
dan ga ik altijd even naar de be
graafplaats op de Groenesteeg.
Waarom? Ja, die plek is zo
Romantisch, is het woord dat
Cornet in de mond neemt. "In de
zomer dan". Ze hebben gelijk.
Maar lijken ook te vergeten dat je
hier een griezelfilm zou kunnen
opnemen. Vervallen graven, ho
ge bomen, en niet te vergeten:
krassende kraaien. Wat wil een
horror-filmer nou nog meer.
Als we de begraafplaats verla
ten valt ons oog op een engeltje.
Het hoofdje neigt naar de grond.
"Niks is eeuwig", gonzen de
woorden van Van Hooven in
hoofd. Bij het hek staat c
hond. Het zal geen sterveling
verbazen dat-ie pikzwart is.
LEIDEN - De vakbonen hebben gisteren het overleg opgeschort met de
directie van de oliemaischappij Arameo Overseas Company. De bonden
vinden dat de directieich zo afwijzend opstelt tegenover hun eisen, dat
verdere onderhandeligen vooralsnog geen zin hebben. Beide partijen
praten al geruime tijdver een sociaal plan voor de 370 werknemers die
de maatschappij in 196 en 1987 wil ontslaan.
Voordat verdere stapen worden
ondernomen, willen le bonden
eerst hun leden raadlegen. Dat
gebeurt dinsdag. Ooktle directie
van Arameo wacht menadere ac
tie tot de bonden methun leden
hebben gesproken.
Een van de punteJ waarover
wordt gestreden, is de <}tum waar
op het sociaal plan - mëdaarin on
der meer zaken als afvWiingsrege-
lingen - in werking niet treden.
De bonden vinden datlit met te
rugwerkende kracht o 1 novem
ber 1985 moet in gaari Daardoor
hebben ook mensen dipia die da
tum vrijwillig het bedjf hebben
verlaten, recht op een fvloeiings-
regeling. De directie whet sociaal
plan echter pas laten inkan op het
moment dat het door d bonden is
ondertekend.
Een ander conflict breft de sa
menstelling van de ^genoemde
begeleidingscommissijDie com
missie moet erop toeèn dat het
sociaal plan wordt nzeleefd en
moet uitsluitsel geveibver even
tuele interpretatieverpillen. De
bonden willen vertegekroordigers
naar die commissie kuhen afvaar
digen. De directie van Arameo wil
er echter alleen leden van de direc
tie en personeelsleden in hebben.
De bonden zijn het er verder niet
mee eens dat de directie hen niet
wil vertellen hoeveel géld er be
schikbaar is voor afvloeiingsrege
lingen en dergelijke. De vakorgani
saties vinden dat in het sociaal
plan, zoals de directie dit heeft
voorgesteld, te weinig wordt ge
daan voor werknemers tussen de
40 en 57,5 jaar. Doordat ze niet we
ten hoeveel geld Arameo eventueel
kan uittrekken voor het sociaal
plan, is het voor hen onmogelijk
zaken tegen elkaar af te wegen, al
dus P. de Groot van de Diensten
bond FNV.
D. Caindec, director industrial
relations van Arameo, meent dat
zijn maatschappij wel degelijk een
goed sociaal plan in elkaar heeft
gezet. Vooral ook omdat is geke
ken naar sociale plannen die ande
re, vergelijkbare maatschappijen
in het verleden hebben gemaakt.
"En de bonden willen dat wij het
bedrag noemen, zodat ze het naar
eigen inzicht kunnen verdelen.
Maar zo werkt het niet", aldus
Caindec.
Arameo en de bonden hebben
evenmin overeenstemming kun
nen bereiken over de manier waar
op het geld voor afvloeiingsrege
lingen moet worden beheerd. De
bonden willen dat het bij een parti
culiere instelling wordt onderge
bracht, bijvoorbeeld een verzeke
ringsmaatschappij. Arameo wil het
in eigen beheer houden. De bon
den zien dit echter niet zitten. Ze
zijn bang dat wanneer het bedrijf
onverhoopt uit Nederland vertrekt
of in een zeer penibele financiële
situatie verzeild raakt, ze naar het
geld kunnen fluiten.
Behalve over de invulling van
het sociaal plan, liggen bonden en
directie ook overhoop over de op
richting van een ondernemings
raad. De hoofddirectie van moe
dermaatschappij Arameo in Arabië
voelt niets voor een dergëlijk insti
tuut. Arameo wil daarom bij de mi
nister ontheffing hiervoor vragen.
Het bedrijf beroept zich erop dat
het een overheidsinstelling is. En
daarvoor hoeft geen onderne
mingsraad te worden ingesteld.
De bonden zien dit als een ver
tragingstactiek. Volgens hen wil de
directie best een ondernemings
raad instellen. Arameo wil echter
alleen tijd winnen, om op die ma
nier de onrust binnen het bedrijf te
laten zakken. Wanneer dat een
maal is gebeurd, zullen de bonden
hun invloed op het personeel en
dus ook hun invloed binnen het
bedrijf verliezen, aldus luidt de le
zing van de bonden.
Director Caindec ontkent echter
ten stelligste dat er sprake is van
een vertragingstactiek. Volgens
hem heeft Arameo de wettelijke
mogelijkheid een ontheffing aan te
vragen en moet zij van die moge
lijkheid daarom, ook gebruikma
ken.
Overigens stellen de bonden dat
Arameo een Arabisch, maar geen
Nederlands overheidsbedrijf is.
Het argument om de ontheffing
voor een ondernemingsraad aan te
vragen, is volgens hun dus onzin.
Bovendien volgt de directie een
verkeerde procedure.
De Leidse wethouder Fase van
economische zaken en het ge
westelijk arbeidsbureau moeten
zich volgens de bonden meer in
spannen opi nieuw werk te zoeken
voor Arameo. Op die manier zou
het aantal ontslagen kunnen wor
den verminderd. De bonden stel
len dat de directie zich wat dit be
treft te passief opstelt. De vakorga
nisaties zijn, samen met hun leden,
wél op zoek naar nieuwe mogelijk
heden voor de maatschappij. Cain
dec heeft bij een eerdere gelegen
heid echter al gezegd dat hij er aan
twijfelt of er nieuw werk voor het
bedrijf kan worden gevonden.
LEIDEN - Tekena met de
computer, een eieriment
waarmee de cHstelijke
middelbare tthnische
school aan het ammen-
schanspark vorigjaar van
start is gegaan, lodt als een
trein.
Het ministerie van oncrwijs heeft
in het kader van het iformatica
Stimuleringsplan de Iidse MTS,
samen met nog twee alere MTS-
en in den lande, bij wiji van expe
riment toestemming v(eend voor
de aankoop van een cciputer, het
zogenaamde cad-systeem of in ge
woon Nederlands: het computer
ondersteund tekensysteem. Over
de ontwikkelingen sinds begin
1985 bestaat grote tevredenheid.
"Leerlingen en leerkrachten zijn
laaiend enthousiast", aldus ad
junct-directeur Onink van de
christelijke MTS. "Natuurlijk gaat
de invoering van zulke nieuwe ap
paratuur gepaard met aanvangs-
problemen. Maar, na een jaar expe
rimenteren blijken de gebruiks
vriendelijkheid van het systeem,
de onvoorstelbare mogelijkheden
op dit terrein en het belang om
leerlingen vast met een dergelijke
werkwijze, die in een groot aantal
ADVERTENTIE
Hoofdstraat 14
Leiderdorp
071-411407
maandags gesloten
7 februari 1986
een nieuwe kaart
met prachtige
gerechten
dinsdag tot vrijdag: lunch
dinsdag tot zondag: diner
-m
-m
bedrijven al wordt toegepast, te la
ten kennismaken".
Kort gezegd komt het systeem er
op neer dat werktekeningen niet
meer met potlood op papier maar
op beeldscherm worden 'neerge
zet'. In het geheugen van de com
puter zijn tal van standaard-onder
delen opgeslagen die de tekenaar
met een simpel commando kan op
roepen en in de tekening verwer
ken. Het uiteindelijk resultaat kan
via een simpele handeling ook op
papier worden afgedrukt. Belang
rijk voordeel van het tekenen met
de computer is de enorme tijd
winst die wordt behaald.
Het computersysteem zal twee
jaar worden geprobeerd. Aan het
eind van het schooljaar in 1987 zal
een eindrapport met aanbevelin
gen over deze nieuwe tekentech
niek verschijnen. Adjunct-direc
teur Onink weet nu al dat hij het
ministerie zal adviseren de teken
computer in alle middelbare tech-
Papoea's
In de grote zaal van het Leidse
Volkhuis spreekt professor Ger-
brands zondag op uitnodiging
van de werkgemeenschap 'Ratel'
over de houtsnijders bij de Asmat
Papoea's. Aan de hand van film
en dia's tracht hij enig inzicht te
verschaffen in deze vrij onbeken
de stam in Nieuw-Guniea. Aan
vang 10.30 uur, zaal open 10.00
Vrijwilligers
Het verzorgingshuis Robijn-
zicht is op zoek naar mensen die
willen helpen met de opvang van
een aantal minder valide bewo
ners. De werkzaamheden be
staan onder meer uit hulp bij
eten en drinken, toiletbezoek en
aangepaste vormen van ont
spanning. Van de vrijwilligers
wordt enige vaardigheid in deze
verwacht. Belangstellenden kun
nen zich opgeven bij Robijnzicht,
telefoon 769333.
Swingen
De Swingkommissie van het
Vrouwenhuis, Hooigracht 79,
heeft voor vanavond weer een
swingavond opgezet in het Vrou
wenhuis. Aanvang 23.00 uur.
Het experiment met computer ondersteund tekenen loopt op de christe
lijke mts als een trein, ondanks de storingen die de enthousiaste leerlingen
nogal eens kwellen. (foto Holvast)
nische scholen neer te zetten, om
dat de industriële ontwikkeling dit
vereist.
"Grootste probleem waarvoor le
raren, die het experiment begelei
den, zich tot dusver gesteld zien is
het volgen van de enorm snelle
ontwikkeling op dit terrein", aldus
de coördinator van de afdeling
werktuigbouw van de christelijke
MTS, H. Feunekes. Een ander
probleem is het optreden van sto
ringen in de apparatuur.
Een functie van het experiment
is ook andere MTS-en te informe
ren over het computertekenen. Op
21 maart zal daartoe een veertigtal
leraren de school bezoeken om
voorlichting over en een demon
stratie van het systeem te krijgen.
Op 6 februari zal de christelijke
MTS de school openstellen voor
andere belangstellenden die geïn
teresseerd zijn in het computer on
dersteund tekensysteem.
Mohammedanen
versterkt naar
moskee geroepen
LEIDEN - Voor de eerste keer
werden gistermiddag omstreeks
één uur aan de Hooigracht de
mohammedaanse gelovigen via
een luidspreker opgeroepen om
naar de gebedsdienst in de Turk
se moskee te komen.
Vanaf nu zal gebedsomroeping
elke vrijdagmiddag plaatsvin
den. Het gaat om een proef van
zes maanden. Na Oss is Leiden
nu de tweede stad waar de
Imam, de geestelijke voorgan
ger, via een luidspreker geduren
de enkele minuten de moham
medanen oproept om naar de
dienst te komen. Vanaf volgende
week zal een dergelijke omroe
ping ook plaatsvinden in de Ma
rokkaanse moskee aan de Rem-
brandtstraat.
De gemeente Leiden zal na zes
maanden bekijken of de regeling
definitief wordt Feitelijk wor
den de mohammedanen vyf keer
per dag opgeroepen, maar het ge
meentebestuur is niet van plan
om een dergelijk voorstel te ho-
Volgens de gemeente heeft de
omroeping vooral een symboli
sche betekenis. "Het is voor die
mensen zeer belangrijk en daar
om hebben wij ook direct 'ja' ge
zegd toen ze met het voorstel van
een omroeping op vrijdag kwa
men", aldus een gemeenteamb
tenaar. "Je kunt deze omroeping
vergelijken met het luiden van
kerkklokken. Ook dat is een
symbolische gebeurtenis".
Herbenoemd - Ir. E.H. baron van
Tuyll van Serooskerken uit Heem
stede is (met ingang van 1 januari
1986) in Noord- en Zuid-Holland
herbenoemd tot dijkgraaf van het
hoogheemraadschap van Rijnland.
LEIDEN - De wijkorganisaties
Stichting Meerburg en werkgroep
Kanaalgebied-West willen niet dat
het ijzerverwerkingsbedrijf Gyze-
nij en de Leidse Betonmortelcen-
trale in het toekomstige industrie
gebied Roomburg worden geves
tigd. De gemeente Leiden over
weegt de twee bedrijven te ver
plaatsen naar Roomburg, mits zij
hiermee willen instemmen en op
voorwaarde dat het rijk er geld
voor beschikbaar stelt.
De beide wijkorganisaties vrezen
grote overlast voor de bewoners
van de wijken, die aan het indus
triegebied Roomburg grenzen, zo
laten ze in een brief aan het college
van burgemeester en wethouders
weten. De Stichting Meerburg en
de werkgroep Kanaalgebied-West
zien trouwens het hele industriege
bied in Roomburg niet zitten.
Ze willen liever dat daar wonin
gen worden gebouwd. Op die ma
nier kan Meerburg uitgroeien tot
een volwaardige wijk. En dan is er
ook voldoende draagvlak om er
goede, noodzakelijke voorzienin
gen, zoals scholen, een winkelcen
trum, een gezondheidscentrum en
een apotheek, te vestigen.
Om deze reden hebben beide or
ganisaties een Kroonberoep inge
steld tegen de plannen voor het in
dustriegebied. Ze vragen burge
meester en wethouders nu te
wachten met het vestigen van be
drijven daar tot het beroep is be
handeld. Gijzenij en de Leidse Be-
tonmortelcentrale zijn nu nog ge
vestigd aan respectievelijk de Zij
loever en de Zoeterwoudseweg.
Daar veroorzaken ze veel overlast
voor omwonenden.
Klein
De Stichting Meerburg en de
werkgroep Kanaalgebied-West
vrezen dat de beide bedrijven ook
in Roomburg grote overlast zullen
veroorzaken. En volgens hen be- -
staat zelfs de kans dat de overlast
daar nog zal toenemen. Vooral ook
omdat de betonmortelcentrale van
plan is haar capaciteit uit te brei
den.
Het industriegebied Roomburg
wordt zo klein, zeggen de beide in
stellingen, dat nagenoeg elk bedrijf
aan de rand ervan komt te liggen.
En dus zal het vrijwel altijd gren
zen aan woningen of recreatieve
voorzieningen. Iets dat volgens de
milieunormen niet mag, aldus
'Meerburg' en 'Kanaalgebied-
West'.
De wijkorganisaties hebben
trouwens de indruk dat Roomburg
een gebied wordt waar milieuhin-
derlijke bedrijven, die op kosten
van de overheid worden verplaatst,
worden geconcentreerd. Wanneer
er zware industrie komt, zullen de
wijken niet lijdzaam toekijken, zo
waarschuwen ze alvast. De wijken
maken dan bezwaar tegen elke
bouwvergunning, wanneer niet
van tevoren vaststaat dat aan de
milieu-eisen wordt voldaan.
Overigens vinden de stichting en
de werkgroep het onlogisch dat de
strook met recreatieve voorzienin
gen, die in Leidschendam begint
en eindigt bij de wijk Roomburg,
wordt onderbroken door een
strook zware industrie.
Ruime afstand
G. in 't Veld, hoofd van de direc
tie milieu van de gemeente, zegt
dat in het bestemmingsplan dat
voor het gebied geldt al, van tevo
ren rekening is gehouden met de
komst van Gijzenij en de beton
mortelcentrale. Hij meent dat,
wanneer de betonmortelcentrale
ook inderdaad naar Roomburg
komt, het bedrijf daar geen geluid
hinder zal veroorzaken. Het zal op
ruime afstand van woningen ko
men te staan en met 'normale'
voorzieningen is het geluidniveau
binnen de perken te 'houden.
Gijzenij komt, zo stelt In 't Veld,
welsiwaar iets dichter bij huizen te
staan. De gemeente zal er echter op
toezien dat er voldoende maatrege
len worden genomen om overlast
te voorkomen. Daarbij komt nog
dat zowel Gijzenij als de Leidse Be
tonmortelcentrale verouderde ap
paraten gebruiken. Wanneer zij
naar Roomburg verhuizen, zullen
de bedrijven moderne, geluidsar
mere apparaten inzetten. Kortom:
In 't Veld bestrijdt dat de gemeente
de overlast van de ene wijk naar de
andere gaat verplaatsen.
Overigens wil de gemeente enige
spoed zetten achter de ontwikke
ling van het industrieterrein
Roomburg. Verwacht wordt dat
nog dit jaar kan worden begonnen
met het bouwrijpmaken van grond
voor bedrijven. De verplaatsing
van Gijzenij en de betonmortelcen
trale zal desondanks zo'n twee jaar
op zich laten wachten.
Auto van overval
Kwantum gevonden
LEIDEN - De beige Volkswagen
Golf waarin de overvaller van de
Van Gend en Loos-geldloper bij de
Kwantum zich donderdagmiddag
uit de voeten maakte, is drie uur na
de overal teruggevonden aan de
Cruquiuslaan in Leiden. De auto
werd ontdekt na een intensieve
speurtocht van het Rijnsburgse po
litiekorps in de Stevenshof en de
Hoge Mors. De auto bleek de dag
van de overval in Amsterdam te
zijn gestolen. Omwonenden van de
Cruquiuslaan, die menen de politie
inlichtingen te kunnen verschaffen
over de bestuurder van deze auto
worden verzocht contact op te ne
men met de politie in Rijnsburg
tel. 01718-29300.
