'Ik ben maar een
heel klein radertje'
Storm brengt duinen in
Katwijk op oude hoogte
De Jeu 25 jaar voorzitter ijsclub Woubrugge
Bamboe doet het prima
in Nederlands klimaat
Vrouw (21) jarenlang
seksueel misbruikt
DONDERDAG 16 JANUARI 1986
PAGINA 15
WOUBRUGGE - "Binnen de IJs
vereniging Woubrugge gaat alles
op vrijwillige basis. Iedereen zet
zich belangeloos in voor de jeugd
en niemand krijgt een vergoeding
voor datgene wat hij doet. Of het
nu een trainer is of een begeleider,
of mensen die urenlang in de weer
zijn om van de tennisbaan een ijs
baan te maken en te houden. We
hoeven maar te bellen en ze zijn er,
vaak tot diep in de nacht. Als we
voor die werkzaamheden geld
moeten uittrekken, wordt het on
betaalbaar en dan hebben wij na
tuurlijk óók subsidie nodig. In dat
geheel ben ik maar een heel klein
radertje", vertelt Henk de Jeu be
scheiden. Hij heeft zich deze
maand 25 jaar lang ingezet voor het
wel en wee van de ijsvereniging.
door
Kitty van Tessel
Vol geestdrift vertelt hij over zijn
bezigheden als voorzitter van de
ijsvereniging, zijn voorzitterschap
van de jeugdschaatscommissie van
het district Sassenheim en zijn
functie in het districtsbestuur.
Daarbij traint hij de enthousiaste
schaatsers van de Leidse studen
tenvereniging Minerva, waarvan in
vijfjaar tijd het aantal van twintig
is gegroeid tot zestig. Al met al zijn
de bezigheden van De Jeu goed
voor zo'n tien a vijftien uur in de
week tijdens het schaatsseizoen.
De jubilerende voorzitter bena
drukt dat het van het grootste be
lang is dat een kind tussen de acht
en zestien jaar goed leert schaat
sen. "Als ze het nooit goed hebben
geleerd, zullen ze het later ook
nooit met zoveel plezier doen. Dat
ze bij ons goed leren schaatsen, is
wel duidelijk. Kijk maar naar de
wedstrijden die in Woubrugge
worden georganiseerd. De kinde
ren die bij onze vereniging schaat
sen, slepen meestal alle prijzen
weg. Dat zegt wel wat, denk ik".
"Heb je in je jeugd schaatsen ge
leerd, en je hebt in twintig jaar
geen schaats meer aan je voeten
gehad, dan nog pik je het zo weer
op na een beetje oefenen. Iedereen
denkt dat je op twee benen
schaatst, maar dat is niet zo. Je
schaatst van het ene been op het
andere, waarbij het evenwicht en
de afzet, de gewichtsoverbrenging,
van het grootste belang zijn. Dat
wordt bij Ons overgebracht".
Ongeveer twintig jaar geleden
begon De Jeu, zelf vanaf zijn
vroegste jeugd een groot schaat-
senthousiast, samen met Cor Wijs
man de jeugdschaatstraining. Met
auto's werd steeds naar de Amster
damse ijsbaan afgereist. Lang niet
alle ouders van de kinderen die
wilden schaatsen, konden een gul
den per week opbrengen. Daar had
het ondernemende tweetal wat op
gevonden. De Jeu: "We stonden
daar met dertig kinderen voor de
ingang, terwijl we maar voor tien
kaartjes hadden. Cor ging dan met
een flesje drank in zijn zak naar de
dienstdoende suppoost ewn zei:
ome Barend, ik heb nog wat voor
je. Intussen liet ik dan die kinderen
naar binnen glippen. Natuurlijk
wisten we precies welke man we
daarvoor moesten hebben, dat
zochten we van tevoren wel uit.
Het doel was om die kinderen zo
goedkoop mogelijk te laten schaat
sen, want veel geld was er niet bij
de vereniging in die tijd en alles
ging belangeloos".
Behalve het jeugdschaatsen
biedt de vereniging ook aan oude
ren mogelijkheden om het schaat
sen te leren. Op maandag-,1
dag- en vrijdagavond zijn er trai
ningen voor iedereen of het nu gaat
om kunstrijden of afstandsschaat-
sen. Tot nu toe zijn er uit Woubrug
ge en Hoogmade 25 ouderen, die
het via de ijsclub leren. In totaal
telt de vereniging in Woubrugge
vierhonderd leden, waarvan hon
derd jeugdigen. De rest is zoge
naamd bondslid en kan deelnemen
aan georganiseerde wedstrijden en
kan de ijsbaan op het tenniscom-
plex als het vriest gebruiken zon
der te betalen. Het oudste lid is 66
jaar en al zes jaar enthousiast se
niorlid.
Botbreuken hebben zich volgens
De Jeu nog nooit voorgedaan bij
de ouderen. "Je houdt het niet
voor mogelijk, als je ziet hoe gemo
tiveerd die mensen bezig zijn. Bij
het onder begeleiding leren van
schaatsen hoeven ook geen onge
lukken te gebeuren. Ze leren ten
slotte bij ons ook vallen", vertelt de
jubilaris, die verheugd is over de
grote belangstelling voor het
schaatsen. "Voor dit seizoen heb
ben we zelfs mensen moeten te
leurstellen, omdat er geen uren
meer beschikbaar waren. Maar in
het nieuwe seizoen houden we
daar rekening mee en claimen we
gewoon meer uren op de ijsbaan in
Leiden".
Over de toekomst van de Leidse
ijsbaan, die meermalen op het punt
stond te worden gesloten, zegt De
Jeu: "We zijn natuurlijk verschrik
kelijk gelukkig dat we de ijsbaan
in Leiden hebben kunnen behou
den. Het was een catastrofe ge
weest als die was komen te verval
len. Dan hadden we alleen nog
naar de Uithof in Den Haag kun
nen gaan. maar dan worden de mo
gelijkheden veel beperkter voor ie
dereen. Nu worden de ritten naar
Leiden met vier of vijf man in een
auto gecombineerd, maar Den
Haag is daarvoor te ver weg. dat
lukt dan niet meer. Bovendien zou
den we moeilijkheden hebben ge
kregen met het invullen van uren.
Nu hebben we een contract voor
vijf jaar met de ijsbaan in Leiden
afgesloten en nog eens een optie
voor de volgende vijf jaar. Voorlo
pig zitten we gebeiteld. Zoals het
nu draait, gaat het heerlijk en dat is
voor een groot deel te danken aan
de Elfstedentocht".
"De recreatie-schaatstraining zit
duidelijk in de lift, je ziet 's mor
gens en 's middags beduidend
meer publiek op de ijsbaan dan vo
rig jaar. Na die Elfstedentocht
dachten veel mensen: ik zou ook
wel eens een tocht willen rijden.
Maar techniek kwamen ze nog te
kort. Na een paar kilometer voel
den ze zich doodmoe en versleten.
Die mensen komen dan bij ons om
de techniek onder de knie te krij
gen. Er zijn erbij die bij ons drie
jaar recreatie-schaatsen hebben
gedaan en die afgelopen winter de
Elfstedentocht meereden. Met suc-
Echt fantastich vond De Jeu dat
Henk de Jeu, de jubilerende voorzitter van de IJsvereniging Woubrugge, bij het tenniscomplex dat als het
vriest, wordt omgetoverd in een ijsbaan. "Als jonge kinderen nooit goed hebben leren schaatsen, zullen ze het
later ook nooit met zoveel plezier doen" (foto Nanno eioupoti
drie jaar geleden bij de districts
kampioenschappen de eerste drie
plaatsen werden bezet door meis
jes uit een groep die hij trainde.
Een daarvan, Anja Borst uit Hoog
made. stond onlangs reserve voor
de wedstrijd Rusland-Nederland.
"En die afsluitmiddag van het
vorig seizoen zal ik ook nooit ver
geten. We hadden een wedstrijd
georganiseerd voor driehonderd
jeugdleden van acht tot en met
twaalf jaar uit het hele district Sas
senheim op de Uithof. Iedereen
ging tegelijk van start, maar de
kleintjes konden na een bepaald
aantal ronden afhaken, maar ze
mochten er ook inblijven als ze het
tempo een jeetje konden bijhou
den. Raakten ze te ver achter, dan
werden ze van de baan gehaald.
Tot grote verbazing van alle trai
ners viel er nog geen dertig procent
af van die kinderen. Kun je nagaan
hoe gemotiveerd ze waren. Op hun
tandvlees kwamen ze binnen tus
sen die groten. Dat betekent wel
dat ze achttien kilometer hadden
geschaatst. Als er maar een wed
strijdelement inzit, kun je ze tot de
laatste dag van het seizoen gemoti
veerd houden. Schitterend vind ik
dat".
De ijsvereniging draait finan
cieel goed, al mag je dat eigenlijk
nooit zeggen, vindt De Jeu. "We
kunnen ons volledig bedruipen
zonder subsidie en daar gaan we
ook prat op. Ik zit daar in de com
missie welzijn altijd op te hakke
takken". zegt hij, doelend op zijn
functie als afgezant van de Wou-
brugse sportverenigingen in deze
commissie. "Elke vereniging waar
de trainers of leiders kilometer-,
onkosten- of andere vergoedingen
krijgen, komt op een bepaald mo
ment in de moeilijkheden. Er gaat
een stuk van de motivatie weg. En
de leden kunnen die kosten vaak
met ophikken. Ik vind het gewel
dig dat het in onze vereniging alle
maal belangeloos gaat. We hebben
er nooit moeilijkheden over en al
die mensen die meehelpen, zetten
zich rpet hart en nieren in voor de
ijsvereniging".
Bamboe wordt weer populair. Voor het camoufleren
van een minder .fraai schuurtje, het maken van een af
scheiding tussen verschillende delen in de tuin of als
afrastering, wordt de laatste jaren steeds vaker gebruik
gemaakt van bamboe. Dit lid van de familie der gras-
achtigen groeit zeer snel, is praktisch ongevoelig voor
ziekten en heeft weinig onderhoud nodig.
Bamboe wordt slechts op een
klein aantal kwekerijen geteeld.
Op de handelskwekerij van H. en
E. Griffioen in Voorschoten zijn
echter ongeveer 80 soorten te
vinden. Eigenaar E. Griffioen
vertelt dat bamboe van oor
sprong een plant is die groeide in
China en Japan. Hoewel de be
kendheid van dit gewas pas de
laatste jaren echt toeneemt werd
bamboe al in de vorige eeuw ge
bruikt op de buitenplaatsen in
Wassenaar.
Gezien de tropische afkomst
wordt vaak gedacht dat bamboe
het in ons klimaat 'niet goed
doet'. Dat is niet terecht. Grif
fioen: "Bamboe groeit hier pri
ma. Natuurlijk wordt de plant
hier minder hoog dan in echte
warme streken, maar hoogten
van zes meter zijn beslist geen
uitzondering. Bamboe heeft bo
vendien bewezen temperaturen
van min twintig graden te kun
nen overleven dus wat wil je nog
Er bestaan honderden soorten
en rassen: Grofweg kan de rijk
dom aan rassen worden onder
verdeeld in kruipende en op
gaande soorten. "Opgaande soor
ten", zo legt Griffioen uit, "blij
ven op hun plaats staan. Als je
een pol aanplant weet je zeker
dat de plant over tien jaar nog op
exact dezelfde plaats staat. Bij
kruipende is dat wel even an
ders. Deze soorten maken uitlo
pers. In de loop van de tijd wordt
een pol dus steeds breder".
Hoewel de naam dat niet doet
vermoeden, kunnen kruipende
soorten éven hoog worden als
opgaande. De kruipende rassen
zijn, gezien hun snelle groei, bij
Een tot nu toe veel aangeplan
te bamboesoort is de Pseudosasa
japonica, een breedbladige plant
die ongeveer zes meter hoog
wordt. Griffioen weet dat deze
plant zelden bloeit. Wordt er ech
ter bloesem (aren) gevormd dan
is hiermee echter in de meeste
gevallen het doodvonnis van de
plant getekend. Na de bloei sterft
de plant af. In verband met dit
'bloeigevaar' hebben veel kwe
kerijen dit gewas uit hun assorti
ment genomen. Mocht er in de
tuin zo'n plant staan, dan is het
raadzaam bij de eerste bloeiver-
schijnselen de hele plant tot de
grond af te knippen. Het volgend
voorjaar loopt hij dan weer uit.
Voor afrasteringen raadt Grif
fioen de soort Sinarundinaria
murielae aan. Deze neemt jaar
lijks gemiddeld 50 centimeter in
hoogte toe. In het voorjaar ver
schijnen op de plant lage dunne
takken die in het daarop volgen
de voorjaar 'worden bekleed'
met bladeren. Ook de Phyllosta-
chus aureus is een geschikte
plant voor afrasteringen.
Bamboe wordt verkocht in
pollen of potten. Aanplanten in
de tuin kan het best in het niet te
vroege voorjaar of vroege najaar.
"Bamboe groeit namelijk twee
keer per jaar. Door niet te laat in
het najaar te planten geef je het
gewas de kans nog vóór de win
ter invalt 'vaste grond onder de
voeten te krijgen'. De eerste
week na het planten moet de jon
ge bamboe veel water krijgen.
Daarna is er, op het eventueel af
knippen van beschadigde of ge
storven takken na, geen omkij
ken meer naar.
Goede tuincentra hebben bam
boe. in hun assortiment opgeno
men. Griffioen waarschuwt voor
de bamboe die in advertenties in
omroepbladen wordt aangepre
zen. "Dat is geen bamboe maar
een rietsoort. Prachtig spul,
maar het grote verschil met bam
boe is dat riet in de winter blad
verliest, terwijl bamboe het hele
jaar door groen blijft". Griffioen
verkoopt zelf overigens niet aan
particulieren.
Tuinwerk
Hoewel het weer de laatste da
gen niet bijzonder goed is, kun
nen de doorwinterde tuiniers
toch wel weer aan de slag. In de
siertuin is het 'beschermen' wat
de klok slaat. De komende maan
den kan het nog flink vriezen.
Bakken met bolgewassen die op
het balkon staan moeten bij
vorst worden afgedekt met bij
voorbeeld stro. Gaat het echt
hard vriezen, dan is het verstan
dig de bakken in de schuur of op
een andere koele plaats te zetten.
Januari is de maand om stek te
snijden van verschillende struik
gewassen. Van onder meer ligus
ter, ribes, rode kornoelje, boeren-
jasmijn, Chinees klokje, vlier en
populier, kunnen eenjarig tak
ken worden afgesneden. De tak
ken worden verdeeld in stukjes
van 20 centimeter waarna de
stekjes met een touwtje worden
gebundeld. De bundels stekken
zet u voor twee-derde deel in de
grond op een beschutte plaats.
Een koude bak kan hiervoor ook
prima dienst doen. Op de snij
vlakken van de stekken wordt
wondweefsel gevormd waaruit
in het voorjaar wortels zullen
groeien.
In de groentetuin breekt de
tijd voor het zaaien al weer aan.
Onder plat glas kunnen vanaf
eind januari weer tuinbonen,
peulen en blauwschokkers wor
den voorgekiemd. Er moet vijf
centimeter diep wordep gezaaid.
De platte bak kan vanaf eind ja
nuari ook worden gebruikt om
spinazie te zaaien. Geschikte ras
sen zijn onder meer Amsterdams
Reuzenblad en Vroeg Reuzen
blad.
Tuiniers die over een verwarm
de bak beschikken kunnen vroe
ge bloemkool zaaien. De tempe
ratuur moet als de kiemplantjes
zichtbaar zijn, van 15 graden
worden verlaagd naar 12 graden.
De plantjes zullen te slap en te
lang worden wanneer ze te
'warm' opgroeien. Ook na het
verspenen moeten de planten
koel worden gehouden.
E. Griffioen: "Bamboe groeit ook in Nederland legen de klippen op
Zwarte bes
Hoewel de zwarte bes een mak
kelijke vruchtheester is die wei
nig eisen stelt, is de struik zeer
vatbaar voor aantasting door de
rondknopmijt. De mijten over
winteren in de knoppen bovenin
de struik en komen tevoorschijn
zodra de bladeren beginnen uit
te lopen. De dieren zuigen niet
alleen sap uit de bladeren het
geen tot verzwakking van de
plant leidt, maar brengen boven
dien virusziekten over. Virussen
zijn niet te bestrijden. Een struik
die flink door virussen is aange
tast moet worden vernietigd.
Gezien de kwalijke gevolgen
van de aanwezigheid van rond-
knopmijten moeten al tijdens de
wintermaanden de knoppen
worden gecontroleerd op mijten.
Knoppen waarin deze zich be
vinden zijn duidelijk dikker.
Aangetaste knoppen moeten
worden weggeknipt en ver
brand.
Borstelen
Er bestaat een vrij eenvoudige
manier om de kans op aantasting
door bladrollers, appelbloesem
kevers en fruitmotten aanzien
lijk te verkleinen. Door in de
wintermaanden de stammen van
vruchtbomen met een staalbor-
stel krachtig te borstelen worden
niet alleen de insecten maar ook
de wintereieren goeddeels ver
wijderd.
Spuiten tegen deze insecten is
ook mogelijk (met vruchtboom-
carbolineum), maar de gebruikte
middelen werken niet selectief.
Dit houdt in dat ook regenwor
men door de bespuitingen het
loodje leggen. Regenwormen
zijn uitermate nuttige dieren. Ze
zorgen voor de vertering van or
ganisch materiaal en maken de
grond luchtiger.
MONICA WESSELING
De gemeentelijke dienst openbare werken zette gisteren groot materieel in om het stuifzand van de Boulevard
te verwijderen. ,toto Wlra DU«"nani
KATWIJK - De duinenrij voor de
Katwijkse Boulevard, die vorig
jaar werd verlaagd om bewoners
en wandelaars weer zicht op zee te
bieden, zal waarschijnlijk binnen
een jaar tot anderhalf jaar weer op
het oude niveau zijn.
De najaarsstormen in 1985 en de
eerste flinke storm van dit jaar
hebben de zeereep tussen de Oude
Kerk en de Voorstraat volgens de
dienst Openbare Werken nu al
weer met zeker een halve meter
verhoogd.
Vorig jaar trok de gemeenteraad
nog een bedrag van 42.000 gulden
uit om de duinenrij af te schuiven,
vooral op verzoek van de Boule
vard-bewoners. In maart 1985 werd
de zeereep toen met ongeveer één
tot anderhalve meter verlaagd. Bij
de bewoners van de Boulevard
ging de vlag uit maar van verschil
lende raadsleden kwamen kriti
sche opmerkingen. "Nog nooit be
taalden zovelen voor het gerief van
zo weinigen", zei PvdA-fractie-
voorzitter J.H. Haasnoot over de
gemeentelijke investering in het
uitzicht op zee.
Bij het uiteindelijke resultaat
van het afzanden werden overi
gens door de raadsleden ook vraag
tekens gezet. De zeereep was zoda
nig afgevlakt dat het voor wande
laars nóg niet mogelijk was om
vanaf de Boulevard de zee te zien.
De bewoners van de wat hoger ge
legen woningen aan de Boulevard
kregen dat uitzicht wel, maar de si
tuatie is er na de stormen van de
afgelopen maanden niet beter op
geworden.
Nu gebleken is dat het effect van
het afschuiven ook nog eens in vrij
korte tijd door de wind volledig on
gedaan wordt gemaakt is het niet
waarschijnlijk dat de gemeente er
toe overgaat om van het afschui
ven van de duinen een regelmatig
terugkerende bezigheid te maken.
"Het afzanden hebben we be
schouwd als een eenmalige aange
legenheid", aldus een woordvoer
ster van de gemeente.
De bewoners van de Boulevard
willen dat het afzanden van de zee
reep wordt beschouwd als normaal
onderhoud en dus jaarlijks of om
net iaar wordt herhaald.
Het SGP-raadslid D. van der
Plas, ook een tegenstander van het
verlagen van de zeereep, hield het
college van burgemeester en wet
houders in februari 1985 voor dat
de overlast door stuifzand op de
Boulevard enorm zou toenemen.
"Het opruimen van dit zand gaat
de gemeente veel meer geld kos
ten", zei hij bij de behandeling van
het voorstel om de duinenrij af te
zanden.
Bijna een jaar na de bewuste
raadsvergadering is het volgens de
gemeentelijke woordvoerster niet
mogelijk om te bekijken of de
voorspelling van Van der Plas de
afgelopen maanden is uitgekomen.
"Het is met het zandruimen op de
Boulevard net als met de kósten
voor de gladheidsbestrijding. Af
hankelijk van het weer hou je het
ftne jaar geld over en kom je het
Jaarlijks wordt door Openbare
Werken een globaal bedrag gere
serveerd voor het schoonhouden
van de Boulevard en omgeving.
Vorig jaar was dat 135.000 gulden,
waarvan 115.000 gulden werd uit
gegeven. Voor dit jaar staat 142.000
gulden op de begroting. Met het op
grote schaal aanspreken van dit be
drag werd gisteren begonnen, na
de eerste zware storm van 1986.
In alle vroegte ging Openbare
Werken met groot materieel de
zandmassa's op de Boulevard en
de achterliggende straten te lijf. Op
sommige plaatsen had de wind het
zand tot meer dan een meter opge
stoven en vooral de kop van de
Voorstraat en het Boulevard-ge
deelte tussen Oude Kerk en Waai
gat waren voor het verkeer moei
lijk te berijden.
HOORN (GPD) - Een 21-jarige vrouw blijkt jarenlang seksueel misbruikt
te zijn door een groep mannen uit Medemblik. De politie heeft tot nu toe
deze zaak vier aanhoudingen verricht. Daarbij is de 54-jarige vader van
w, die nu in Hoorn woont, durfde pas onlangs met haar
de politie te stappen. Doordat zij last had van epilepti-
het slachtoffer.
De jonge
ervaringen PPiimjii iikii _tiii
sche aanvallen kende de politie haar. Vanuit die contacten ontstond met
een agent een vertrouwensrelatie, waardoor zij uiteindelijk stukje bij
beetje het verhaal over de mishandelingen vertelde.
Uit angst voor represaillemaatregelen van de daders hield zij vanaf haar
prille jeugd haar mond dicht Uit het onderzoek is inmiddels vast komen
te staan, dat zij al op U-jarige leeftijd seksueel misbruikt werd.
De Hoomse recherche, die terughoudend is met het verstrekken van
informatie, zegt nog volop met het onderzoek bezig te zijn. Het slachtof
fer zelf verblijft momenteel in een ziekenhuis, omdat zij geestelijk is inge
stort