Het kleine leed in de oude pestzooi
Gezocht: Leiderdorpse gezinnen,
aangeboden: 'moeilijke kinderen'
Slooppanden Voorschotense Schoolstraat meer dan karakteristiek
PAGINA 2
REGIO LEIDEN
ZATERDAG 11 JANUARI 1986
LEIDERDORP - Gezocht: 11
Leiderdorpse gezinnen die 22
Noordierse kinderen deze zo
mer drie weken willen opvan
gen. Denk niet dat het hier om
een 'vakantie-ouderschap' gaat
waarbij door de tijdelijkheid
alleen de aangename kanten
van het hebben van kinderen
wordt onderstreept. Want,
waarschuwt de onderwijzer
Jack Beyer, die de kinderen
van 28 juli tot 18 augustus naar
Leiderdorp haalt: "Het zijn al
lesbehalve lieverdjes. Wat wil
je ook. Ze staan dagelijks aan
de frontlijn van de strijd in Ier
land. Degenen die hier komen
zijn degenen die zo'n vakantie
het hardst nodig hebben. Echt
hoor, het zijn vaak moeilijke
kinderen".
Waarmee Beijer maar wil aange
ven dat Leiderdorpers die zich als
gastouder willen opgeven voor dit
project van Pax Christi Kinder
hulp niet denken de klus wel even
makkelijk te klaren. Omgekeerd
geldt dat de organisatie de nodige
eisen, nou ja, eisen, stelt aan de
Leiderdorpers die zeggen te wil
len: een gastouder moet om te be
ginnen twéé kinderen onder zijn
hoede nemen. Een protestante en
een katholieke. Want juist om die
vermenging gaat het Beijer, c.q.
Pax Christi: "Ze komen hier met
het idee: een kind uit een ander
'kamp' is een rotkind. Het is een
stukje van onze taak om ze van dat
idee af te brengen. En dat werkt.
Na een paar dagen vergeten ze
dat".
Tweede voorwaarde: de kinde
ren moeten in een gezin terechtko
men. Alleenstaanden, BOM-moe-
ders en gescheiden ouders komen
dus niet voor de opvang van een
Noordiers kind in aanmerking.
Een hard en discriminerend stand
punt? Beijer: "Kan zijn ja, maar we
denken vanuit dat kind. Vergeet
niet dat het hier vaak om kinderen
gaat die het hele jaar thuis al een
vader missen. Hier moeten ze in
een gewone gezinssituatie terecht
komen".
Om het rijtje maar verder af te
sommen: gasthouders moeten ui
teraard tijd voor hun Noordierse
logeetjes hebben. Tweeverdieners
kunnen dus alleen maar meedoen
als ze er vakantie voor opnemen.
Verder is het niet de bedoeling dat
de kinderen schromelijk worden
verwend, want dat geeft alleen
maar een terugslag als ze weer
thuis zijn. Uiteraard moet er ruim
te zijn om de kinderen onder te
brengen en dienen de gastouders
wat Engels te spreken. En: de gas
ten, in leeftijd variërend van 6 tot
12 jaar, worden bij voorkeur onder
gebracht bij gezinnen die (wat ou
dere) kinderen hebben. Een en an
der wordt nog eens verduidelijkt
op een informatie-avond, op 20 ja
nuari in school 'De Schakel' én tij
dens een huisbezoek bij mensen
die zich in principe hebben opge
geven.
Vrij voelen
Voor degenen die nu nog niet
zijn afgeschrikt en verder lezen de
nuances. De kinderen zijn dus
moeilijk, maar anderzijds best ge
disciplineerd. Pa is in hun vader
land duidelijk nog de baas.
Verder zijn het kinderen die in
hun eigen omgeving gewend zijn
aan onveiligheid om zich heen.
Beijer: "Ze hebben, eenmaal in Ne-
derland aangekomen, duidelijk
moeite om zich hier vrij te voelen.
Die vrijheid ervaren ze als iets heel
aparts. Ze worden er wel heel druk
van. De kinderen zijn sowieso heel
ondernemend, als echte straatkin
deren zijn ze voor de duvel niet
bang. Zijn ook snel afgeleid, doen
alles wat ze doen maar heel kort.
Daarom slaat bijvoorbeeld een uit
je naar Avifauna heel erg in: daar
was van alles te doen. Je hoeft ze
bijvoorbeeld geen creatieve mid
dag voor te schotelen, want crea
tief zijn ze niet. Maar een speeltuin
of een tocht langs het strand:
prachtig vinden ze dat".
Nog een tip voor de aanstaande
gasthouders: "Pas je levensritme
aan die van de kinderen aan. Ze
zijn gewend om veel later naar bed
te gaan dan een Nederlands kind
van die leeftijd. En ze komen er al
weer vroeg uit ook".
Bedelpartijen
Het is de tweede keer dat er
Noordierse kinderen naar Leider
dorp komen. Pax Christi haalt er
elk jaar zo'n 120, maar Beijers en
de zijnen willen om de twee, drie
jaar aan het landelijk project mee
doen. Elk jaar is geen doen: er
moet telkens voldoende geld wor
den ingezameld om de tickets en
het zakgeld voor de kinderen te be
talen. Via "diverse bedelpartijen
bij bedrijven en particulieren en
een huis-aan-huis collecte in Lei
derdorp" hoopt Beijer de benodig
de 8000 gulden bijeen te kunnen
sprokkelen.
Het is en blijft allemaal de moei
te waard, vindt de Leiderdorper.
"Noord-Ierland mag dan uit het da
gelijkse nieuws zijn verdrongen,
de omstandigheden waarin de kin
deren er leven zijn nog steeds el
lendig. Ze worden, om een voor
beeld te noemen, gebruikt als uit
kijkpost. Kijken of de vijand er al
aankomt. Of ze worden met een
tas, waarin een bom zit, over straat
gestuurd. Kinderen vallen immers
niet zo op".
Tweeëntwintig kinderen een
vakantie in Leiderdorp bezorgen
terwijl er tienduizenden in die el
lendige omstandigheden voor in
aanmerking zouden komen. Van
een druppel op de gloeiende plaat
mag, ook wat Beijer betreft, gerust
worden gesproken. "Maar ik zeg al
tijd: als je helemaal niets doet, doe
je nog minder. En je houdt toch het
idee dat het iets kan bijdragen, hoe
dan ook".
Informatie over de actie om
Noordierse kinderen naar Leider
dorp te halen is verkrijgbaar bij
Jack Beijer, Steenbakkerslaan 34
in Leiderdorp, telefoon 890129 of
tijdens de informatie-avond in
'De Schakel' aan het Van Alphen-
plein op maandag 20 januari. Aan
vang acht uur.
Jack Beijer met zijn eigen 'lieverdje': 'De Noordierse kinderen die r
zo'n vakantie het hardst nodig hebben'.
ZATERDAG
Leiden
LAK-theater, Cleveringaplaats - Lak-
produktie 'Katzelmacher'. 20.30 uur.
Schouwburg, Oude Vest - Optreden
Joop Visser met nieuw repertoire, 20.15
Stadsgehoorzaal, Breestraat - Residen
tie-orkest met Edith Wiens, 20.15 uur.
Lak, Cleveringaplaats - Concert Hot
House door Gijs van Dijk Trio, 21 uur.
Langegracht 58/60 - Bingo-avond mu
ziekvereniging Concordia, 19 uur.
LVC-filmhuis, Breestraat 66 - Film
'Stop making Sense* over de Talking
Heads, 21.15 uur.
Zoeterwoude
De Westender, bij Klaverhal - Optreden
groep 'Weenie and the Jugs', zaal open
20.30 uur.
Muziekcentrum, Schenkelweg - Boe
renkielbal carnavalsvereniging 'De
Hangkonten', 20.30 uur.
Wassenaar
Aula St. Adelbert College, Deylerweg
163 - Gratis concert 85-jarige muziekver
eniging 'Excelsior', 20 uur.
ZONDAG
Leiden
De Dijk, Apothekersdijk 33 - Nieuw
jaarsreceptie CPN, 14 uur.
Atletiekbaan Leidse Hout - Bosloop AV
Holland over afstanden van 2.1 tot 14,4
km., 11 uur, inschrijven om 10 uur.
Rijksmuseum voor Volkenkunde.
Steenstraat 1 - Film 'Ontmoeting met
het verleden' over Bonaire, 15 uur.
Jazzcafé The Duke, Oude Singel 2
Jamsession, 21.30 uur.
Clublokaal pv 'De Vriendenclub'. A.
Paulownastraat to nr. 1 - Postduiven-
show met 300 duiven, 11-17 uur.
Rijksmuseum van oudheden, Rapen
burg 28 - Archeologisch spreekuur voor
mensen met Romeinse, Middeleeuwse
of andere archeologische voorwerpen,
14-16 uur, informatie tel. 146246.
Stadsgehoorzaal, Breestraat - Koffie
concert Vera Beths en Stanley Hoog
land. 11.30 uur.
Waaggebouw, Aalmarkt - Start jazz-ma-
rathon door Leids Studenten Jazz Ge
zelschap, 21 uur.
Bowlingrestaurant Hans Menken, Bos-
huizerlaan - Jazz on Sunday 15 uur.
LVC-filmhuis, Breestraat 66 - Film
'Stop making Sense, 21.15 uur.
Leids Vrijetijds Centrum, Breestraat 66
- Volksdansinstuif, 19 uur.
Leiderdorp
Oegstgeest
Taberna, Julianalaan 1 - Optreden kin
dertheater Ploef, 13 uur.
Voorschoten
Ambachtshuis, Voorstraat 12 - Lezing
over Jugendstil-keramiek, 12.30 uur.
Greenway-theater, Schoolstraat 69 -
Film 'De Droom', 21 uur.
Warmond
Boerderij Meerrust, Dorpsstraat - Optre
den South Jazz Band, 15-18.45 uur.
MAANDAG
Leiden
Waaggebouw, Aalmarkt - Jazzmarathon
Leids Studenten Jazzgezelschap, door
lopend.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen door: Doeza-apotheek, 5
Meiplein 3-5, tel.315048 en apotheek Be
ker, Lijtweg 4, Oegstgeest, tel. 155482.
LEIDSCH DAGBLAD
GEEN KRANT ONTVANGEN?
Bel van maandag t/m vrijdag
tussen 18.00 - 19.30 uur.
telefoon 071-123143, en de
krant wordt na 19.30 uur alsnog
bij u bezorgd.
's Zaterdags kunt u bellen van
16.30-18.00 uur, telefoon
071-123143, en de krant wordt
na 18.00 uur alsnog bij u
bezorgd.
Kantoor Lelden: 071-144941,
maandag t/m vrijdag van
^OB.OO- 18.00 uur.
VOORSCHOTEN - "Het is
een oude pestzooi. Van mij
mag het in elkaar storten",
oordeelt de Voorschotense
ondernemer D. Groenewe-
gen (30) over zijn eigen
pandjes aan de School
straat. Nu, een half jaar
voordat hij met zijn ouders
wegtrekt en buurman Te
Mey (textiel) de zaak tegen
de vlakte zal gooien, heb
ben de nostalgische verha
len van klanten en kijkers
hem nog steeds niet aange
stoken.
door
Paul van der Kooij
foto's
Wim Dijkman
"Als ik in een andere gemeente
kom, zeg ik vaak: wat een mooi ge
veltje. In Monschau bijvoorbeeld",
merkt hij op. "Maar hier, waar ik
van kindsaf aan ben geweest, zie ik
vooral de nadelen. Het is zo ar
beidsintensief. In de zomer moetje
dagelijks soms twee, drie keer te
gels halen en je bent drie keer zo blinde muur is
lang bezig om alles op te ruimen.
Een vrachtje zand scheppen kostje
twee, drie uur. En als je wat wilt
opzoeken, moet je alles langs".
De produkten liggen in winkel,
werkplaats, schuren, zolders en
aan weerszijden van de poort/bin
nenplaats. Ook het monumentale
woonhuis aan de Voorstraat is
geannexeerd. Het hout ligt hoog in
de achterkamer, waar het vroeger
"zo heel gezellig was", aldus me
vrouw H.A.T. Groenewegen (59).
Uit haar bedrijvigheid straalt
vriendelijkheid. Blozend geeft ze
de kleindochter kusjes. Het praten
laat ze over aan zoon Daan. Hij
spreekt als een gezonde onderne
mer en terloops tempert hij be
zorgdheden van vader J.A. (62).
De vader, die in 1937 als 14-jarige
in de zaak kwam, peinst langdurig.
Zijn korte bijdragen zitten vol
klein leed. Zo ontlokt het opberg-
probleem hem de volgende ont
boezeming: "En dan heb je het
plankje gevonden, zegt die klant:
nee, geef me toch maar een maatje
dunner. Kun je weer naar een an-
Het gezin Groenewegen voor de oude Schoolstraat-pandjes. Links het winkeltje, rechts de werkplaats. De
koper Te Mey.
dere zolder".
Over de parkeergelegenheid in
de Schoolstraat klaagt hij als volgt:
"Hoeveel aannemers hier al niet
voorbij zijn gereden, omdat ze
geen plekje konden vinden..". De
zoon zegt: "Je moet altijd vragen of
ze voor tienen willen komen".
Toch, wanneer de gemeente in
tot een ingrijpende renovatie.
Verkrotting
De gemeente, die ook de viswin
kel en het hoekpand bij de bio
scoop tegen de vlakte wilde gooi
en, zette Groenewegen op een an
der spoor. De situatie was inder
daad zeer ongelukkig. En de ge-
1977 niet had gezegd dat "deze rot- meente had gelijk: "De hoek i
te plek uit Voorschoten moet v
(en is) een aanfluiting. Pure
den verwijderd", was van sloop krotting", aldus Daan. Dan grijpt
misschien nooit sprake geweest vader in. De gemeente heeft dat op
("Je wist niet anders"). De doe-het- haar geweten, zegt hij. "Voor de
zeivers hadden muren gestuct en oorlog al wilde men hier een weg
de werkplaats, waar de planken doorheen trekken, van de Wijn-
vloer zo op het zand lag, opge- gaardenlaan, zo naar Stomp wijk.
knapt. Het was de serieuze aanzet Nou, dan doe je niet meer dan het
Het hypermoderne nieuwe bedrijfspand van Groenewegen langs de Koninklijke Marinelaan, vóór de gemeen-
tewerf links twee bedrijfswoningen.
noodzakelijke".
Het betekende: moeilijkheden.
De slecht gefundeerde gebouwen
zijn eigenlijk niet geschikt voor de
vele kilo's goederen. En als de aan
passingen dan ook nog eens uitblij
ven, gaan draagconstructies zak
ken en muren scheuren. Dit proces
werd nog versneld door het instor
ten van de garage achter de vis-
zaak, zo'n acht jaar geleden. De ga
rage deelde namelijk de draagcon-
tructie met de schuur van Groene
wegen.
Tien jaar na de opkomst van de
nieuwbouwplannen, die Groene
wegen niet ver genoeg gingen (hij
wilde alles volbouwen) en te duur
waren (heien is moeilijk)- blijkt dat
Greenway op de garage-resten een
nieuwe foyer wil bouwen. De vis
boer wenst het leegstaande hoek
pand bij zijn winkel te trekken en
beide huisjes in oude staat op te
knappen. Het bouwplan is al inge
diend, maar Groenewegen is scep
tisch. "Ik moet het eerst zien", zegt
hij. "Vier jaar geleden al zei m'n
buurman dat de zaak na de vakan
tie zou worden opgeknapt. Nooit
wat van gemerkt".
Al met al denkt hij dat zijn
Schoolstraat-bouwsels het geen
vijf jaar meer uithouden. Ze zijn
ook al heel oud. De ouderlijke wo
ning aan de Voorstraat 22, eens
verbonden met de naastgelegen
panden 20 en 18, dateert uit 1600,
1700, meent hij. En de leeftijd van
het achtergebeuren, de stallen is
volgens hem moeilijk te onderzoe
ken. Wel is duidelijk hoe een en an
der is gebruikt. Paarden stonden in
de zagerij, de houtopslag bood
plaats aan hooi en stro en de poort
diende als oprit.
Opwinden
Rond 1904 begon opa Groenewe
gen er zyn timmersbedrijf. Hij
Vader Groenewegen op de binnenplaats, tussen de wa
ren. Achter hem de panden aan de Voorstraat. Links
r 20, rechts nummer 22. Zijn huis.
werkte vaak in Rijnsburg, Leiden
en Zoeterwoude en repareerde, sa
men met knechten, de negen Voor
schotense molens, ramen, stoelen,
rioleringen en schuttingen, maar
bevestigde ook schilderijtjes en
waslijnen. Zelfs wond hij klokken
op. "De mensen deden niets zelf, ze
lieten echt alles doen. Misschien
omdat het uurloon zo laag was",
blikt de Groenewegen jr. terug.
Eind jaren zestig werd dat min
der. Daan, die net in de zaak was
gekomen, hoefde steeds minder te
klussen en begin jaren zeventig
stopte de firma met repareren.
Groenewegen werd een echte win
kelier en profiteerde van de doe-
het-zelf-manie, die tot 1983 alleen
maar groeide. In het begin was hij
bang voor de Kwantum-hallen, nu
zegt hij dat hij alleen maar beter is
geworden van de gigant. "De prijs
maakt niets uit, ze hebben wel aan
biedingen, maar soms denk ik: hoe
durven ze het te vragen". Ook de
service daar is minder. "Ze zeggen:
daar staat het ergens. Wij geven
echt advies".
Toch is het nooit echt vetpot ge
weest. Personeel is te duur. Het ve
le werk moet de familie zelf ver
richten. Ook op de vrije woensdag
middag lopen de drie in een oude
werkkloffie rond. Ze hopen dat in
het nieuwe gebouw, naast de ge-
meentewerf aan de Koninklijke
Marinelaan, alles beter wordt. De
aanvoer is in ieder geval handiger
geregeld, de uitstalling van pro
ducten eveneens. Nu zegt Daan:
"Zelfs mensen die hier al jaren ko
men, weten niet dat wij ook klom
pen verkopen en ijzerwaren. Dat
ligt afgesloten". Anderen daarente
gen ondernemen nauwkeurige
speurtochten, wetend dat dat
straks te laat is.
Te Mey heeft het gebeuren in
principe gekocht en vroeg onlangs
zijn architect dat te ontwerpen wat
mogelijk is: drie hoog dus. Omdat
het monumentaal is, moet in ieder
geval de gevel aan de Voorstraat
blijven staan, verdere details kun
nen op het gemeentehuis echter
niet gegeven worden.
Groenewegen blijft laconiek:
"Nogmaals, ik zie die 'mooiigheid
niet zo. Sommige mensen hebben
er goud geld voor. over om in de
Voorstraat te wonen. Ik vind het
wel leuk die bomen, maar sta er to
taal niet bij stil. Het is zo gewoon".
