Reagan bevriest
tegoeden Libië
Zoeken naar botten in Vietnamese jungle
mm\\<
i'r>
Het plezier van 'n paar dagen
Vendorado 5-sterren bungalowpark
begint al bij de prijs.
EG vergadert in Den Haag over sancties
Wallraff geeft plagiaat toe
Volksopstand Haïti
'Koning' van België
VDB voor de rechter
Amerikaanse delegatie teleurgesteld over Botha
Proces W. Mandela begonnen
vriendelijl
of bel:
020-656565
wparken heten u welkom
DONDERDAG 9 JANUARI 1986
WASHINGTON/DEN HAAG (AFP/UPI/Rtr.ANP) - President Reagan heeft zijn offensief
tegen Libië kracht bijgezet door een bevriezing van de Libische tegoeden in de Verenig
de Staten aan te kondigen. Hij deed dit in het kader van zijn economische sancties tegen
Libië vanwege de steun die dit zou geven aan het internationale terrorisme.
De maatregel van Reagan is vervat
in een presidentieel besluit dat on
middellijk van kracht is geworden
en is gepubliceerd door het Witte
Huis. In Den Haag vergaderen des
kundigen uit de Europese Ge
meenschap over de vraag of Euro
pa de VS met sancties tegen Tri-
ploi moet steunen.
Een hooggeplaatste regerings
functionaris in Washington zei dat
het bij de tegoeden van Libië in
Amerika ging om „honderden mil
joenen dollars" en dat de maatre
gel was genomen als „verzekering"
tegen eventueel Libisch optreden
dat de Amerikaanse tegoeden in
Libië of de 1500 daar verblijvende
Amerikanen zou kunnen treffen.
Zo waren er gisteren aanwijzingen
dat Tripoli de oliereserve zou kun
nen bevriezen die in Amerikaanse
handen is.
De Amerikaanse maatregel heeft
voornamelijk betrekking op de
geldsommen die de Libische rege
ring heeft gedeponeerd in Ameri
kaanse banken en hun kantoren in
het buitenland. Washington nam
een dergelijke stap in 1979 tegen
Iran, na de gijzeling in november
dat jaar van leden van de Ameri
kaanse ambassade in Teheran.
Washington publiceerde gisteren
een document van het ministerie
van buitenlandse zaken waarin de
Libische leider Muammar Gaddafi
wordt beschuldigd van subversie
ve en terroristische activiteit over
de hele wereld. Het rapport bevatte
geen nieuwe elementen en is eer
der een samenvatting van ïhforma-
tie over de activiteit van de Libi
sche regering in verschillende de
len van de wereld en over de steun
aan de Palestijnse groep van Abu
Nidal.
Het Witte Huis noemde de eerste
besprekingen met de Westeurope-
se bondgenoten over een eventuele
gezamenlijke actie tegen Libië be
moedigend. Een aantal „belangrij
ke landen bestudeert de door Was
hington aangekondigde sancties
met grote interesse", zo zei rege
ringswoordvoerder Larry Speakes.
De gisteren binnengëkomen reac
ties op de sancties uit West-Europa
waren aan de koele kant. Alleen
Australië en Japan hebben te ken
nen gegeven sancties te willen
overwegen.
Gaddafi heeft de westerse am
bassadeurs in de Libische hoofd
stad gisteravond bij zich ontboden
om de praten over de Amerikaanse
sancties. De kolonel bood daarbij
aan beter te zullen samenwerken
op verschillende terreinen, waar
onder terrorisme, zo verklaarde
een westerse diplomaat. Gaddafi
zei bereid te zijn de Palestijnen op
te roepen hun strijd te concentre
ren op de door Israel „bezette" ge
bieden. Ook is hij bereid in Libië
verblijvende guerrillastijders van
bijvoorbeeld de Rode Brigades of
het Japanse Rode Leger op ver-
JERUZALEM - Op de Tempelberg in oostelijk Jeruzalem zijn gisteren
zoek uitte leveren. Maar andere re- rellen uitgebroken toen Palestijnse studenten een bezoek van een parle-
geringen zouden dan ook personen mentaire delegatie wilde beletten. De Palestijnen verkeerden in de veron-
die Libië uitgeleverd wil zien aan derstelling dat sluiting van hun moskee dreigde. De delegatie wilde echter
de regering in Tripoli moeten over- bekijken of berichten over illegale bouwactviteiten in het gebied op waar-
dragen, zo zei Gaddafi volgens een heid berusten. Op de foto worden enkele leden van de Knesset onder poli-
diplomaat. tiebegeleiding weggevoerd ifotoAPt
BONN - De Westduitse schrijver
Gunter Wallraff heeft toegegeven
dat in zijn boek 'Ik Ali' gedeelten
uit andere publicaties zijn overge
nomen zonder bronvermelding.
door
Hans Hoogendijk
Dat blijkt uit een reactie van een
woordvoerder van de schrijver op
berichten dat hele delen uit het
boek plagiaat zijn.
Zijn uitgever ontkende niet dat
er door medewerkers van Wallraff
informatie is aangedragen die zon
der bronvermelding is gebruikt. In
de volgende druk van het boek is
dat wel gebeurd. Het gaat hierbij
onder meer om citaten uit het
ZDF-programma De Test. De sa
menstellers van dit in augustus uit
gezonden programma over mense
lijke proefkonijnen hebben inmid
dels een schadevergoeding van de
uitgeverij Kippenheuer und
Witsch ontvangen. Over een hono
rarium wordt niet gesproken.
Eerder werd Wallraff ervan be
schuldigd alineas uit verscheidene
boeken te hebben overgenomen.
Wallraffs woordvoerder zei ervan
overtuigd te zijn dat het de Beierse
minister-president Strauss is die
achter deze campagne zit en dat hij
stromannen gebruikt om de schrij
ver aan te vallen. „Wij horen elke
keer nieuwe beschuldigingen van
plagiaat, maar nooit wordt exact
aangegeven wat er dan overgeno
men zou zijn. Verder heeft Wallraff
zo onder druk moeten werken dat
hij soms materiaal dat door een
team medewerkers werd aangedra
gen niet voldoende heeft kunnen
verifiëren. Dat hebben we nu
rechtgezet in een soort vouwblad
in de nieuwste editie. Maar een feit
blijft dat alles ^aar hij nu van
wordt beschuldigd slechts betrek
king heeft op toelichtingen rond
het eigenlijke onderzoek door
Wallraff. De mensonterende prak
tijken die hij heeft geconstateerd
worden door niemand bestreden".
MEXICO STAD In Haïti is een
ontembare volksopstand uitgebro
ken tegen het regime van Jean-
Claude Duvalier, „de president
voor het leven" van de Caribische
staat die zich op nog geen 80 kilo
meter van de kust van Cuba be
vindt. Volgens sommige
door
Rob Sprenkels
heeft het Haïtiaanse leger Duvalier
een ultimatum aangezegd om een
oplossing voor de sociale onrust te
vinden.
De in 1984 begonnen rellen heb
ben deze week een nieuw hoogte
punt bereikt met een door studen
ten afgekondigde schoolstaking.
In bijna alle steden van het land
zijn de klassen zo goed als uitge
storven. En in verschillende plaat
sen zijn mensenmassa's onder lei
ding van studenten de veligheids-
troepen met stenen en palen te lijf
gegaan. Vanuit de noordelijke stad
Gonaives zijn twee doden gemeld.
Alleen in de hoofdstad Port au
het nog betrekkelijk
1971 op 19-jarige leeftijd in Haïti
aan de macht. Hij erfde het „presi
dentsschap voor het leven" van
zijn vader, „Papa Doc", die de Cari
bische staat vanaf 1954 met harde
hand had geregeerd. De Haïtianen
hoopten dat de wissel hen verbete
ring zou brengen, maar al snel
bleek dat Jean-Claude meer op de
„Toutons Macouts" vertrouwde.
de gevreesde veiligheidstroepen,
dan op sociale verbeteringen. Van
daar zijn bijnaam, „Baby Doe".
Langzaam maar zeker zijn de
Haïtianen, gedwongen door de da
gelijkse honger, de angst voor de
„Toutons-Macouts" aan het verlie
zen. In het begin van de jaren tach
tig stonden er illegale vakbonden
cn studentenorganisaties op, ter
wijl ook de katholieke kerk steeds
duidelijker partij koos tegen het
dictatoriale regime en de onderont
wikkeling. Meer dan driekwart van
de 4 miljoen Haïtianen is onder
voed, kan niet lezen of schrijven,
woont in krotten en heeft geen vas
te baan.
BRUSSEL - „Sommigen hebben u
wel eens de 'echte' koning van Bel
gië genoemd, maar ik zou zeggen
dat u eerder de keizer genoemd
kan worden, gezien de omvang van
uw zakelijke imperium". Opmer
kelijke woorden die rechter Carlos
Amores y Martinez Amore gisteren
sprak aan het adres van de ver
dachte die voor hem zat in het be
klaagdenbankje van het Brusselse
justitiepaleis.
Maar die woorden waren begrij
pelijk. omdat die verdachte Paul
Vanden Boeynants heet. 'VDB'. zo
als iedereen hier zegt. Oud-minis
ter van middenstand en van defen
sie, oud-Kamerlid, oud-premier.
door
Hans de Bruijn
oud-partijvoorzitter, minister van
staat maar bovenal zakenman. Die
laatste functie heeft hem uiteinde
lijk voor de rechter gebracht in wat
een van de meest geruchtmakende
processen van het naoorlogse Bel
gië belooft te gaan worden.
De aanklacht liegt er niet om: be
lastingfraude ter waarde van 12
miljoen gulden, minstens 48 geval
len van valsheid in geschrifte en
het indienen van valse handelsba
lansen zijn de hoofdzaken uit het
tientallen centimeters dikke dos
sier-VDB dat de Belgische rechter
met de mooie naam gisteren voor
zich had liggen. Vanden Boey
nants zelf houdt overigens met gro
te stelligheid vol onschuldig te
zijn.
Het proces tegen hem zal ver
moedelijk drie maanden gaan du
ren. Maar zijn verdedigers probeer
den woensdag meteen al de zaak te
vertragen door een aantal ver
meende procedurefouten aan te
vechten. De rechter zal nu eerst
daarover moeten oordelen alvo
rens het proces echt van start kan
gaan.
VDB, die vijfentwintig jaar van
het Belgische naoorlogse politieke
leven heeft beheerst staat dus niet
terecht voor politieke misdrijven,
maar voor zakelijke. Zijn probleem
is echter geweest dat hij die beide
terreinen niet altijd uit elkaar heeft
weten te houden. Terwijl hij minis
ter en premier was ging het zaken
doen door, een in de Belgische po
litiek overigens niet onbekend ver
schijnsel.
toen een justitieel onderzoek werd
ingesteld naar financiële mal versa
ties in de Brusselse vleeshandel.
VDB is in feite een reuzen-slager,
die in tal van grote vleesbedrijven
aandelen heeft. Om die aandelen
draait het in deze zaak vooral. VDB
zou voor miljoenen guldens aan
aandelen hebben gekocht en die
vervolgens hebben doorverkocht
aan een maatschappijtje in Zwit
serland. Daardoor hoefde hij over
de verkoop geen belasting te beta
len, ware het niet dat de Zwitserse
connectie VDB zelf was. Ook hield
hij er in Liechtenstein een zoge
naamde brievenbusfirma op na,
waarmee hij dezelfde trucs zou
hebben uitgehaald. Enkele van de
andere bij de vleesfraude betrok
ken personen zijn al bestraft.
Voorts was hij betrokken bij be
lastingontduiking door een Brus
selse projektontwikkelaar en zou
den er Amerikaanse connecties
zijn. Ook zou VDB zijn functie als
minister van defensie hebben ge
bruikt om vriendjes orders voor le
vering aan het leger toe te spelen.
Maar aangezien dat niet strafbaar
is. valt dat buiten deze zaak. Veel
over de zaak-VDB is echter nog on
duidelijk, ook al omdat een aantal
kwesties zich hebben afgespeeld
nadat in 1982 de Kamer van Volks
vertegenwoordigers de parlemen
taire onschendbaarheid van VDB
had opgeheven. De advocaten vin
den dat die kwesties dus uit het
dossier moeten verdwijnen, omdat
de drie jaar oude aanklacht later
zou zijn bijgesteld.
Het opheffen van de parlemen
taire onschendbaarheid was op
zich ielf al een unicum, maar de
Kamer oordeelde unaniem dat de
VDB ten laste gelegde feiten niets
met de politiek te maken hadden
en dat VDB dus gewoon kon wor
den vervolgd. Vanden Boeynants
heeft daar zelf destijds overigens
ook geen bezwaar tegen gemaakt.
VDB is in de Belgische politiek
vele jaren lang een waar instituut
geweest. Hij was van 1949 tot 1985
onafgebroken lid van de Kamer
van Volksvertegenwoordigers.
Van 1958 tot 1961 was hij minister
voor de middenstand, daarna vijf
jaar voorzitter van de christende
mocratische partij CVP-PSC, ver
volgens eerste minister van 1966
tot 1968. minister van defensie van
1972 tot 1980, met daarin nog eens
een korte periode als minister-pre
sident in het overgangskabinetje
van 1978. Tenslotte leidde hij tot
1981 de Waalse PSC. Vanden Boey
nants is al die tijd 'gewoon' zaken
man gebleven.
JOHANNESBURG - Voor het
hooggerechtshof van Johannes
burg is gisteren onder grote publie
ke belangstelling en in aanwezig
heid van talrijke buitenlandse jour
nalisten het kort geding begonnen,
dat Winnie Mandela, de echtgenote
van de tot levenslang veroordeelde
ANC-leider Nelson Mandela, tegen
door
Ruud dé Wit
de Zuidafrikaanse staat heeft aan
gespannen vanwege de haar opge
legde vrijheidsbeperkingen.
Het is de eerste keer, dat Winnie
Mandela haar opgelegde vrijheids
beperkingen voor de rechtbank
aanvecht. Sinds de veroordeling
van haar man Nelson Mandela tot
levenslange gevangenisstraf in
1964 is zij bijna aanhoudend be
perkt geweest in haar vrijheid en in
1977 werd ze zelfs verbannen naar
het plaatsje Brandfort in de Oranje
Vrijstaat.
Nadat haar huis in Brandfort in
augustus van het vorig jaar bij een
politieke demonstratie door de po
litie ernstig was beschadigd en er
vervolgens door iemand een
brandbom in was gegooid, leefde
ze weer in haar huis in Soweto bij
Johannesburg. De afgelopen twee
weken werd ze tot twee maal toe
gearresteerd, toen ze toch naar So
weto wilde terugkeren.
Gisteren kwam slechts haar be
langrijkste verdediger, Sidney
Kentridge, aan het woord. Hij ver
weet de Zuidafrikaanse minister
van wet en orde in zijn pleidooi te
gen de banningsorder nalatigheid,
omdat de minister bij zijn nieuwe
banningsorder niet aan Winnie
Mandela heeft meegedeeld, waar
om hij haar niet toestaat naar Jo
hannesburg terug te keren, iets wat
hij volgens de veiligheidswetten
wel verplicht is. Tijdens zijn plei
dooi stelde Kentridge eveneens het
onmenselijke en onredelijke van
de banningsorder aan de orde, die
het een vrouw onmogelijk maakt
in haar eigen huis te wonen.
Bezoek uit de VS
President P. W. Botha weigerde
gisteren een zes leden tellende de
legatie van het Amerikaanse Con
gres toestemming te verlenen voor
een aangevraagd bezoek aan Nel
son Mandela. De Amerikaanse
Congres-delegatie sprak twee uur
met Botha op zijn buitenverblijf in
George. Na afloop verklaarde de
Zuidafrikaanse minister van bui
tenlandse zaken. Roelof 'Pik' Bo
tha, dat het gesprek in een goede
sfeer was verlopen, hoewel de re
gering met de Amerikanen van me
ning blijft verschillen over een aan
tal punten. P.W. Botha zou zich in
harde bewoordingen hebben uitge
laten over de Amerikaanse sanctie-
politiek.
Tot de Amerikaanse Congresde
legatie behoort onder meer Wil
liam Gray, de initiatiefnemer van
een sanctie-wet vorig jaar. Een an
der delegatie-lid, de democraat Pe
ter Kostmayer, noemde Botha
„weinig elegant en in sommige op
zichten zelfs grof', nadat Botha
hen had meegedeeld dat zij geen
bezoek mochten brengen aan Man
dela. Botha op zijn beurt sprak van
een „ellendige houding in de Ver
enigde Staten om een van de zich
het snelst ontwikkelende staten in
Afrika" met sancties te bedreigen.
Buitenland kort
Maximumsnelheid
De liberale Belgische minister
van verkeer, Herman De Croo, wil
nog dit jaar de maximumsnelheid
op de Belgische autosnelwegen op
trekken van 120 tot 130 kilometer
per uur. Daarentegen zal de maxi
mumsnelheid in de bebouwde
kom verlaagd worden van 60 naar
50 kilometer.
Kruisraketten
De eerste Amerikaanse kruisra
ketten die op een basis in het West
duitse Rijnland moeten worden ge
plaatst zijn aangekomen op een na
bij gelegen Amerikaanse lucht
machtbasis, zo heeft de Westduitse
televisie ARD gisteravond gemeld.
Op het bericht werd in Bonn geen
commentaar gegeven.
Aanslag Marcos jr.
De Filipijnse politie heeft een
student en een vrouw gearresteerd
op de verdenking dat zij de dochter
van president Marcos wilden do
den toen die voor haar vader op
verkiezingstoernee was. De 30-jari-
ge Maria Imelda „Imee" liep in het
centrum van de Filipijnse hoofd
stad toen de student haar met re
volver bedreigde.
Iedereen kent de beelden uit de
bioscoopfilms: Het is 29 april 1975.
Rond de Amerikaanse ambassade
in Saigon is het een hectische we
reld. De Vietcong rukt op naar de
stad en iedereen die van hen maar
iets te vrezen heeft tracht weg te
komen, het land uit. Helikopters
van de Amerikaanse luchtmacht
zijn de laatste toevlucht. 4500 men
sen worden er die dag geëva-
door
Leo Maat
cueerd. Amerikanen, Europeanen
en een enkele Vietnamees.
Echt ten einde is het treurspel
Vietnam nog niet en één aspect
daarvan in het bijzonder: toen de
Amerikanen na veertien jaar strijd
Vietnam verlieten, waren er aan
hun zijde 56.500 militairen gedood,
303.622 gewond en 2.949 vermist.
Die laatste groep, die van de ver
miste Amerikanen blijft tot op de
dag van vandaag de gemoederen
bezig houden.
Er is - uiteraard - een particulie
re organisatie, die zich het lot van
de vermisten aantrekt en de Ame
rikaanse regering heeft er een
hoeksteen van het Indo-Chinabe-
leid van gemaakt. Gesproken
wordt nu nog van 1.797 militairen,
Dinsdag sloten Hanoi en Was
hington een overeenkomst om ge
zamenlijk onderzoek te doen naar
de zogenaamde MIA's (Missing in
Action). De Vietnamese minister
van buitenlandse zaken Hoang
Bich Son verwacht dat binnen
twee jaar alle onzekerheid over het
lot van de vermisten kon worden
weggenomen. Hij verzekerde te
vens dat er zich in Vietnam geen
Amerikaanse krijgsgevangenen
meer bevinden.
Foto's
Dat laatste wordt door een groep
van zes Amerikaanse voormalige
officieren tegengesproken. Zij be
schuldigen Laos en Vietnam ervan
nog altijd zeker honderd Amerika
nen in gevangenissen vast te hou
den en zeggen dat met eigen ogen
te hebben gezien. Zij zijn persoon
lijk naar die landen teruggekeerd
en zouden zelfs over foto's van ge
detineerde Amerikanen beschik
ken.
De groep zegt dat de Amerikaan
se regering de zaak in de doofpot
wil stoppen. De Amerikaanse rege
ring ontkent dat ten stelligste en
zegt te twijfelen aan de motieven
van de zes pseudo-Rambo's. De re
gering sluit niet uit dat er onder de
i zoeken
vermisten nog
zijn, maar het zoeken
misten is toch vooral
naar stoffelijke resten.
De zoekacties zullen zich in de
eerste plaats richten op plaatsen
waar indertijd Amerikaanse vlieg
tuigen boven vijandelijk gebied
zijn neergestort. De stoffelijke
leven moeten zich nog op die plaatsen
bevinden, omdat de lokaties toen
voor de Amerikanen onbereikbaar
Maar het is zeer de vraag of er na
al die jaren nog sprake kan zijn van
identificatie van de doden. Boven
dien gaat het bü de vermisten na
tuurlijk niet alleen om betrekkelijk
overschotten van de bemanningen gemakkelijk te vinden vliegtuigbe
manningen. Op de talloze plaatsen
waar in het onmetelijke oerwoud
gevochten is. kunnen de lijken van
de MIA's liggen, al dan niet begra
ven, overwoekerd of in stukken.
In het boek 'Zwarte soldaten in
Vietnam' schetst Time-journalist
Wallace Terry de chaos van de oor
log in de jungle als hij een veteraan
aan het woord laat, die verhaalt
over een nachtelijke aanval van de
Vietcong. "Overal bewogen scha
duwen en ik schoot op alles wat be
woog. We hadden eenden en kip
pen cn honden. Die werden allo
maal afgeschoten. We hadden twee
kisten handgranaten We trokken
de pennen eruit en smeten ze weg.
Als razenden. Gooien en gooien en
gooien".
"Er lagen mensen te kermen, te
schreeuwen, gillen, kreunen. Ze
krabbelden rond om een schuil
plaats te zoeken. We zouden iets
voor ze moeten doen, zei mijn
maat. we zijn toch hospikken9 En
ik deed er wat aan. Ik schoot ze
dood. Ik schoot in de richting van
het gekerm en gegil tot ik niets
meer hoorde".
In deze onoverzichtelijke chaos
van nachtelijke strijd in het oer
woud is het een wonder dat er niet
meer dan enkele honderden mili
tairen vermist worden en nog af
gezien van mogelijke deserteurs
die zich ergens ter wereld geves
tigd hebben - is het een ijdele hoop
om te denken dat het lot van iedere
individuele Amerikaan bekend zal
worden, nu Washington en Hanoi
elkaar de hand reiken.
Voor heroïsche verhalen over
vermisten, die nog in leven zijn en
naar het vaderland kunnen en wil
len terugkeren, is het Amerikaanse
publiek vooralsnog aangewezen op
de bioscoop, waarin rond de MIA's
een waar genre is ontstaan. Met de
films Uncommon Valour. Missing
in Action, Missing in Action, part
two en Ram bo. first blood, part
two kunnen de Amerikanen het
voorlopig doen.
ADVERTENTIE
Er even lekker tussenuit in zo n luxueus Vendorado bungalowpark:
de 5-sterren parken van Vroom Dreesmann. In het Limburgse
Loohorst en Weerterbergen of in Heilbachsee in de Duitse Eifel
Prachtig gelegen bungalows met alle komfort, inclusief kleuren-tv
en (in Limburg) open haard. Met volop gratis waterpret voor groot en klein en (in Limburg)
tropisch golfslagbad met sensationele waterglijbaan en 32*C verwarmd buitenbad.
Met tennisbanen, bowling, sauna, zonnehemel, midgetgolf, gezellige restaurants met bediening
en natuurlijk een schitterende omgeving. En het aardige is: de vriendelijke Vendorado 5-sterren
bungalowparken zijn wel zo mooi. maar niet zo duur. Zo geniet u al van een lang weekend in een
6-persoons bungalow vanaf f 300,-! Kom op verhaal en haal vandaag nog de Vendorado folder.
De kleurrijke Vendorado folder ligt
voor u klaar bij Vroom Dreesmann
en ABN Bank.
n[D)(0)|P^llDX0)
