De kwellingen
van het leven
Een scherp en kritisch waarnemer
CPNB heeft
zorgen
,Hootenanny,:
volwaardig
theater
Cellist Fournier overleden
Europa-tv met 'Countdown'
Stormloop op 'Faust'
'Zwemmen* in fietsenkelder
DONDERDAG 9 JANUARI 1986
KUNST
PAGINA 21
Sir Alec Guinness houdt zich schuil in 'Memoires'
Op een leeftijd dat veel mensen
het wat kalmer aan zouden
doen, weet de 71-jarige Britse
acteur Sir Alec Guinness de
aandacht op zich te vestigen
als schrijver. In Engeland is
zijn boek 'Blessings in Disgui
se' met gejuich ontvangen en
wordt een van de beste memoi
res genoemd die ooit door een
acteur zijn geschreven. Ze be
vatten levendige en scherpe
impressies over het theater en
de wereld daarbuiten. Voor
aanstaanden maar ook de min
der vermaarden krijgen een
plaats in zijn 'gedenkschriften'.
Guinness zelf blijft het raadsel
dat hij altijd is geweest.
door
Peter Lewis
LONDEN - Op betrekkelijk hoge
leeftijd duikt Sir Alec Guinness
(71) plotseling op in een nieuwe,
onvermoede rol, namelijk die van
auteur in plaats van acteur. Zijn
memoires 'Blessings in Disguise'
zijn volledig anders dan de gebrui
kelijke theater-herinneringen van
acteurs en filmsterren - de stukken
waarin hij gespeeld heeft noemt hij
nauwelijks.
In plaats daarvan tovert hij in le
vendige, heldere en bondige karak
terschetsen mensen tevoorschijn
die hij heeft gekend: grote acteurs
als Sir John Gielgud, Sir Ralph Ri
chardson en Dame Edith Evans.
Hij beweegt zich ook buiten zijn
vakgebied: de beroemde auteur
Evelyn Waugh komt aan bod, en
verder nog een lange rij geestelij
ken, marine-officieren en buiten
beentjes, die hij ooit ontmoette of
met wie hij bevriend raakte.
Zij worden allemaal tot leven ge
wekt door zijn pure manier van ob
serveren en dialogen schrijven, als
of hij met ze op het toneel staat.
Alleen Guinness zelf, als waarne
mer, blijft buiten schot, precies zo
als hij zich dat altijd gewenst heeft.
Slechts een enkel detail over zijn
persoonlijk leven wordt onthuld.
Zo komt de lezer te weten dat hij in
zijn jeugd drie verschillende ach
ternamen had en dat hij ongeveer
dertig keer is verhuisd.
Pas op zijn veertiende jaar wordt
hem verteld dat hij in werkelijk
heid Guinness heette; op zijn ge
boortebewijs blijkt Alec Guinness
de Cuffe te staan. De Cuffe, zo luid
de zijn moeders naam. Waar 'Guin
ness' vandaan kwam, is nooit dui
delijk geworden. Zijn vader heeft
hij nooit gekend, hoewel er geld
anoniem beschikbaar werd gesteld
voor zijn opvoeding.
Later probeerden leden van de
Guinness-bierbrouwersfamilie aan
te tonen dat er een relatie bestond
met de acteur, maar het bleef alle
maal hangen in een waas van on
duidelijkheid. "Ik moet toegeven
dat ik vijftig jaar lang gezocht heb
naar een vader", schrijft Sir Alex
ergens.
Het lijkt erop dat Guinness die
onzekerheid over zijn eigen identi
teit op een bepaalde manier heeft
gebruikt om met nog meer overtui
ging in de huid van anderen te
kruipen, of dat nu Herbert Pocket
van Dickens of Denry Machin van
Arnold Bennett was, of de zwaar
drinkende Schotse kolonel in 'Tu
nes of Glory' dan wel diens bleke
tegenpool kolonel Nicholson in
'Bridge over the River Kwai'.
Het verklaart misschien voor een
deel ook zijn geslotenheid. Zijn
beste vrienden hebben toegegeven
dat zij niet werkelijk hoogte van
hem kunnen krijgen. "Ik vind het
verschrikkelijk dat de mensen al
les van mij zouden weten", zei hij
niet lang geleden. "Het publiek
moet mij kunnen zien als acteur in
verschillende rollen. Als er teveel
van mij bekend wordt, dan gaan de
mensen zeggen: kijk, daar heb je
Wat veel acteurs en actrices die
later uitgroeien tot de echt groten
overkomt, is ook Guinness niet be
spaard gebleven: de leerjaren wa
ren hard en de eerste audities lie
pen op mislukkingen uit. Tal van
regisseurs riepen hem op liever de
zaal te verlaten bij gebrek aan be
kwaamheid. Zelfs John Gielgud,
met wie hij later zou werken en be
vriend raakte, was aanvankelijk
hard in zijn oordeel over de spel-
kwaliteiten van Guinness. Hij
schreeuwde hem eens toe: "Ik
dacht dat je tot iets in staat was.
Maar je bent verschrikkelijk! Ga
ogenblikkelijk weg!" Een week la
ter was Guinness terug. De ruzie
was vergeten.
Guinness zelf is de eerste die bij
na altijd denigrerend over zijn ei
gen prestaties spreekt En hij
speelde inderdaad ook rollen die
minder succes hadden. Maar de
voornaamste oorzaak daarvan was
dat hij toen het grote toneelgebaar
nog in de mode was al aan „under
acting" deed. Hij verafschuwde het
toneelmatige bewegen en spreken
zoals dat lang de voorgeschreven
stijl was.
Naderhand, toen het ingehouden
spelen meer in zwang kwam, ging
Guinness nóg verder en werden
zijn vertolkingen nog verfijnder en
eenvoudiger. Elk niet noodzakelijk
gebaar, vond hij, was overbodig.
Elke theatrale stemverheffing
moest verdwijnen. Hij liep voorop,
maar dat werd hem paradoxaal ge
noeg niet altijd in dank afgeno
men. Men verweet hem soms dat
hij "saai" speelde.
Het boek confronteert de lezer
met een lange reeks teleurstellin
gen en mislukkingen: een catalo
gus van - zoals hij het zelf ziet -
geruïneerde kansen. Hij portret
teert zichzelf als een sufferd. Gui-
ness toont zich niet trots op zijn
prestaties en zegt zich er absoluut
niet van bewust te zijn tot de groot-
sten te behoren. Zijn facade houdt
hij overeind, al breekt er wel eens
een verlegen lachje doorheen. Zijn
vrienden weten nooit wat hij denkt
en hoewel hij een erg milde en at
tente man is, let iedereen in zijn ge
zelschap altijd op zijn woorden.
Ingewijden zijn ervan overtuigd
dat zijn geloof in verborgen krach
ten, helderziendheid en paranor
male gaven ertoe bijdragen dat zijn
vertolkingen zoveel diepgang heb-
Sir Alec Guinness
ben. Als hij Lawrence of Arabia of
zelfs Hitier speelt, dan blijkt dat hij
diep in hun persoonlijkheden heeft
weten door te dringen.
Hetzelfde zal ongetwijfeld weer
gelden voor zijn rol van Monsignor
Quixote in een twee uur durende
tv-film naar het boek van Graham
Greene. De opnamen zijn net ach
ter de rug. H(j speelt een beschei
den, armlastige priester wiens
avonturen herinneringen oproe
pen aan zijn beroemde "voorva
der" Don Quichotte. Het raadsel
Alec Guinness zal hij wel weten te
bewaren.
DEN HAAG (GPD) - Het Amster
damse bureau van de stichting Col
lectieve Propaganda van het Ne
derlandse Boek (CPNB) verkeert
in een uiterst zorgelijke situatie.
Directeur G. Brandsma is ontslag
aangezegd en actie-coördinator en
hoofd pers en public relations, Ma
rijke Gelderman, heeft aangekon
digd het bureau met ingang van 1
april a.s. te verlaten.
Voor beide functionarissen is
nog geen opvolger gevonden. Het
bestuur van de stichting CPNB,
bestaande uit vier uitgevers en vier
boekhandelaren, is met Brandsma
in een juridisch strijd over zijn ont
slag gewikkeld. De directeur wei
gert op te stappen. Een van de ont
slaggronden is dat Brandsma bin
nen de CPNB niet functioneert.
Ook is nog onbekend wie na het
vertrek van actiecoördinator Gel
derman, verantwoordelijk voor de
Boekenweken en de boekenpre-
sentatie Vers voor de Pers, op deze
plaats zal worden aangesteld. Me
vrouw Gelderman maakt er geen
geheim van dat één van de belang
rijkste redenen van haar vertrek de
"ontwikkelingen" bij de CPNB
zijn.
Marijke Gelderman: "Ik vind dat
je nog niet'kunt zeggen dat het
voortbestaan van de boekenpropa-
ganda in Nederland werkelijk op
het spel staat. Maar er is de laatste
jaren zó veel intern bij de CPNB
gebeurd. Er zijn mensen ontslagen.
Bovendien gaat het niet echt goed
in het boekenvak. De recessie
blijkt in deze sector het langst door
te werken. Er wordt dan extra
scherp gelet op het rendement van
bepaalde activiteiten, zoals collec
tieve acties. Er is een toenemende
tendens om individueel het kopen
en lezen van boeken te promoten".
Dick Kok, directeur van uitgeve
rij Oosthoek en lid van het stich
tingsbestuur van de CPNB, ont
kent dat het voortbestaan van de
CPNB in het geding is.
AMSTERDAM (GPD) - De
Schreeuw is wellicht het be
roemdste werk van de Noorse
kunstenaar Edvard Munch
(1863-1944). In deze afbeelding
van een figuur die beide han
den aan zijn hoofd houdt en
over een brug in de richting
van de kijker snelt is een aantal
elementen samengebracht, die
kenmerkend zijn voor Edvard
Munch: angst, eenzaamheid.
Motieven die een grondgege-
ven in zijn werk zijn.
In het Van Goghmuseum in Am
sterdam is een tentoonstelling ge
wijd aan het grafisch oeuvre van
Edvard Munch, dat behoort tot de
Epstein Collectie. Zij is een selec
tie uit deze verzameling, die in to
taal ruim tweehonderd prenten
omvat. Die verzameling ontstond
min of meer bij toeval in het begin
van de jaren '60. Sarah Epstein ont
dekte het werk van Munch in 1950.
Hoewel ze op dat ogenblik hele
maal niet wist wie Munch eigenlijk
was, was ze zó door zijn prenten ge
troffen dat ze er 'emotioneel over
stelpt' door werd. En zij omschreef
die herkenning als volgt: „Een
zaamheid, jaloezie, liefde, tevre
denheid, seksuele aantrekkings
kracht, vrees, kalmte en angst
stroomden door het werk als door
het leven zelf'.
Van haar man Lionel kreeg zij in
1961 drie prenten van Munch als
verjaardagsgeschenk cadeau en
daarmee was het feitelijk begin
Grafisch werk
Edvard Munch in
Van Goghmuseum
van de verzameling gemaakt. Lio
nel en Sarah Epstein waren in de
loop der jaren zonder dat zij het be
seften belangrijke verzamelaars
geworden, zo zegt Wilma van As-
seldonk in de beknopte Neder
landse catalogus bij deze expositie.
Van de collectie bestaat ook een
uitgebreide Amerikaanse editie die
door Sarah Epstein is geschreven.
door
Frans Keysper
Sarah Epstein gaf in haar verkla
ring over hetgeen Munch haar
deed precies weer waar het bij deze
kunstenaar om ging. De door hem
in vele duizenden prenten weerge
geven emoties zijn golven, bewe
gingen waarop je je voelt meegeno
men. Diverse gebeurtenissen al
vroeg in de jeugd van Munch zijn
voor hem bepalend geweest, zijn
gereflecteerd in zijn litho's, etsen
en houtsneden. Psycho-analytici
kunnen er zich op uitleven.
Handschrift
Zijn eigen zwakke gezondheid
De roulettetafel, ets uit 1903
ten spijt heeft Munch een mooie
leeftijd kunnen bereiken, maar dat
was niet het geval met zijn directe
omgeving. Zo verloor hij al vroeg
zijn moeder aan de toen gevreesde
tuberculose, zijn lievelingszuster
stierf aan dezelfde ziekte. Een an
dere zuster werd waanzinnig en
zijn vader was godsdienstfanaat.
Die dood van zijn moeder kreeg
nog een extra lading, omdat haar
verscheiden gebeurde in de kerst
tijd. De toen vijfjarige Munch zag
de feestelijk met kaarsjes verlichte
boom; hij ging samen met anderen
naar zijn moeder, die doodziek op
bed lag, om afscheid nemen - voor
goed. En de kinderen kregen ca
deautjes. In een ets (1901) heeft hij
het moment verbeeld van een kind
dat radeloos wegloopt van zijn do
de hioeder. Net als bij de schreeuw
heeft dat kind zijn beide handen
aan zijn hoofd.
Munch wist al vroeg een eigen
handschrift te ontwikkelen, maar
zoals dat ook bij andere kunste
naars het geval is heeft hij invloed
ondergaan van Van Gogh en Gau
guin. Hij schilderde ook, maar het
is zijn grafiek die ons het meest
aanspreekt. Zijn voortdurend be
zig zijn met die grafiek oefende bo
vendien invloed op zijn stijl uit.
De expositie geeft die perioden
weer die voor Munch van belang
zijn geweest. Naast zijn jeugd zien
we Munchs 'gekweldheid' als jon
ge kunstenaar, zijn betrekkingen
met Noorwegen, zijn emoties ten
aanzien van zijn relaties met vrou
wen, zijn vrienden, zijn verhou
ding tot religie en de laatste perio
de uit zijn leven.
Munchs werk is in het Van Gogh
aangevuld met documentatiemate
riaal en foto's. De produktie van
deze kunstenaar is enorm geweest,
bij zijn dood liet hij 17.000 afdruk
ken na en dat was nog maar een
gedeelte van hetgeen hij had ge
maakt.
De grafische kunst van Edvard
Munch. Van Goghmuseum, Am
sterdam. Open: dinsdag tot en
met zaterdag van 10 tot 17 uur,
zondag 13 tot 17 uur, maandag ge
sloten. Tot 26 januari. Nederland
se kleine catalogus f 3,50, maar
gratis bij aanschaf van de Ameri
kaanse catalogus The Prints of
Edvard Munch, Mirror of his life,
prijs f 35.
'Hootenanny'. voorstelling door
groep jongeren in een produk-
i.c van Theater Rozijn Kefte:
Theije Tuijnstra. Gezien op 8 ja
nuari in de Leidse schouwburg.
LEIDEN - De voorstelling
'Hootenanny' is het zichtbare
resultaat van een project, dat
ruim anderhalf jaar geleden
van start ging. Jongeren met
belangstelling voor theater kre
gen in de afgelopen maanden
een op een produktie gerichte
theateropleiding. Het waren
jongeren met uiteenlopende
problemen, voor wie het pro
ject tevens een opvangmoge-
lijkheid bood. Hun persoonlij
ke problemen en ervaringen
liggen ten grondslag aan wat zij
op het toneel te vertellen heb
ben.
Het grote risico van een der
gelijke onderneming is, dat op
vang en begeleiding voorop
staan en het artistieke resultaat
- goed bedoeld, maar toch - op
de tweede plaats komt. Juist
daar ligt de grote verdienste
van 'Hootenanny': het is een
volwaardige theatervoorstel
ling, waarin de directe betrok
kenheid van de spelers niet
slechts wetenswaardige achter
grondinformatie blijft, maar
een voor het publiek voelbare
extra dimensie aan het lang
niet altijd gemakkelijke spel
heeft gegeven. Wat zij zelf mee
brachten, is overtuigend in ter
men van theater vertaald. Dat
is een prestatie van de begelei
ders, maar op de eerste plaats
van de spelers, die het uiteinde
lijk moeten waarmaken.
Aanvankelijk lijkt het. dat de
ernstige toneelscènes met the
ma's als zelfmoord, incest en
ongeneeslijk ziek-zyn steeds
worden afgewisseld door (fraai-
ogende) shownummers met
zang en dans op de muziek van
het eigen orkest. Er dreigt een
voorspelbaar schema, maar dat
bezwaar blijkt al gauw te voor
barig. De opbouw heefi allengs
toch meer verrassingen in petto
met kwalitatief sterke num
mers: goed lopende showdans,
zuivere en duidelijke zang en
gezien de moeilijkheidsgraad
alleszins aanvaardbaar toneel
spel.
Natuurlijk moet er hier en
daar nog wat bijgeschaafd wor
den. Sommige scènes zijn iets
te lang, de overgangen verlo
pen wel eens stroef en een paar
changementen worden onno
dig in het donker uitgevoerd.
Maar dat zijn kleinigheden, ze
ker omdat het gisteren om een
eerste volledige proefvoorstel-
ling ging.
Daartegenover staat een veel
heid van vaak aangrijpende
scènes: het meisje, dat regelma
tig een invalide jongen bezoekt,
bekent, dat zij daar geld voor
krijgt. De reactie van de jongen
komt hard aan: "Ik heb alleen
maar betaalde mensen om me
heen". Of de bijzonder indruk
wekkende monoloog van een
meisje, dat een heroïnehoertje
speelt. Terwijl zij de prijs voor
haar diensten van vijfiig tot vijf
gulden verlaagt, spreekt ze
over zelfrespect en richt zich
direct tot het publiek. De voor
stelling moet nu. zoals dat heet,
gaan groeien. Het is te hopen,
dat men in de professionele
theaters daartoe in ruime mate
de gelegenheid zal krijgen.
WIJNAND ZEILSTRA
GENEVE (AP) - De Franse cellist
Pierre Fournier is gisteren op 79-
jarige leeftijd in zijn woning in Ge
neve overleden. Fournier had in
november een hersenbloeding ge
had en was kort geleden uit het zie
kenhuis ontslagen.
Fournier Werd in Parijs geboren
als zoon van ëen generaal. Hij be
gon zijn carriere als muziekleraar
aan de Parijse Ecole Normale de
Na de Tweede Wereldoorlog
speelde hij over de hele wereld met
de beroemdste orkesten. Hij werd
vooral bekend door zijn vertolkin
gen van Bach, Brahms en Dvorak.
De componisten Frank Martin,
Bohuslav Martinu en Francis Pou-
lenc schreven voor hem. Ook com
poneerde hij zelf.
Schrijfster bij Stichting Burcht
LEIDEN - Bij Stichting Burcht
worden vrijdagavond opnamen ge
maakt voor het TROS-radiopro-
gramma 'Om het boek'. Motto van
het programma is: 'Het debuut, en
hoe dan verder?'. Rita de Lint
spreekt daarover met de schrijf
sters Marja Brouwers, Else Flim en
Hermine de Graaf. Flim debuteer
de vorig jaar met 'al die dingen ge
beuren en zijn netjes geordend',
van De Graaf verscheen twee jaar
geleden 'Een kaart, niet het gebied,
vorig jaar gevolgd door 'De zee-
vlam' en Brouwers had in 1984 veel
succes met haar eersteling 'Ha-
vinck', maar kreeg vorig jaar min
der lof voor haar tweede roman 'De
Feniks'. Aanvang 20.30 uur.
Modemuseum
PARIJS (Rtr) - De Franse minister
van cultuur, Jack Lang, heeft be
kendgemaakt dat een rijksmu
seum van de Franse mode in het
Louvre in Parijs is ingericht.
Op een persconferentie zei de
minister dat het nieuwe museum
op 28 januari wordt geopend door
president Mitterrand en dat het ge
wijd is aan de geschiedenis van de
kleding van de achttiende eeuw tot
1940.
Het nieuwe museum, dat 50 mil
joen frank heeft gekost, begint met
een expositie die de hand laat zien
die Franse schrijvers leggen tussen
literatuur en mode.
HILVERSUM (ANP) - Veronica
gaat als eerste Nederlandse om
roep samenwerken met Europa-tv.
Vanaf 1 februari zal deze satelliet
omroep dagelijks tussen 18.30 en
19.30 uur een aflevering van het
popprogramma 'Count Down'
brengen. Volgens Klaas Jan Hin-
driks van Europa-tv wordt binnen
kort begonnen met de produktie
van de eerste zes afleveringen. Vijf
daarvan zijn bestemd voor Europa-
tv, één voor Veronica.
De produktie wordt in handen
gelegd van het produktiebureau
van de voormalige chef amuse
ment van Veronica, R. de Boer. De
eindredactie blijft in handen van
Veronica's radio-directeur Lex
Harding. Ook de presentatie vanuit
een studio van het facilitair bedrijf
van de NOS in Hilversum wordt
Volgens Hindriks is het de be
doeling in de voor Europa-tv be
stemde afleveringen de hitlijst van
steeds een verschillend Europees
land te behandelen. Uit deze vijf af
leveringen wordt dan weer een
aparte uitzending gemonteerd
voor het Count Down-programma
van Veronica zelf.
De Europese Count Down zal in
februari alleen nog in Nederland
en wellicht in Portugal te zien zijn.
Hindriks verwacht dat daar in de
komende maanden nog een aantal
landen bij zal komen: eerst enkele
Skandinavische landen, gevolgd
door Oostenrijk, de Bondsrepu
bliek, Engeland en mogelijk Bel-
giè.
DEN HAAG - De ruim zes uur du
rende Faust van Goethe door to
neelgroep De Appel is een groot
succes. De voorstelling in het Ap
peltheater in Den Haag is de afge
lopen weken al door ruim 10,000
mensen bezocht. Alle voorstellin
gen tot 9 februari zijn uitverkocht.
^.Vanwege de grote druk op de kas
sa heeft De Appel besloten de
voorbesprekingstermijn van éen
maand op te heffen. Op zaterdag 11
en zondag 12 januari worden tus
sen 10.00 en 14.00 uur alle nog be
schikbare kaarten in het eigen
theater verkocht. De Faust wordt
nog tot en met 23 februari opge
voerd, van woensdag tot en met
zondag.
'Katzelmacher' door LAK-drama
Katzelmacher van Rainer Werner Fassbinder, door LAK-drama. Regie
Aram Adriaanse. Gezien op 8 januari, LAK-theater te Leiden. Aldaar nog
te zien op 9 en 10 januari en op 11 januari om 20.30 uur én 22.00 uur.
LEIDEN. Rainer Werner Fassbinder de filmregisseur is wereldbe
roemd. En terecht. Rainer Werner Fassbinder de toneelschrijver is
niet wereldberoemd. En terecht. Zijn toneelstukken zijn veelal
gedateerd en herinneren aan het vormingstoneel: hopeloze men
sen in grote sociale thema's. In tegenstelling tot het 'echte' theater,
smult het studententoneel nog steeds van engagement, want zij
blijven Fassbinder spelen. Fassbinder schuwde engagement niet
en wist er ijzersterke films mee te maken (zonder die de predike-
righeid te geven die je meestal met vormingstoneel associeert).
Maar dat bijvoorbeeld Katzelmacher ook nu nog een mooie film
gevonden wordt, ligt volgens mij aan Fassbinders talent als filmer:
niet als toneelschrijver.
Het stuk (1968) gaat over een groep jongeren in een provincie
stad: werkeloos, ontevreden en gefrustreerd. Ieder van hen zit met
een probleem, waarvan hij/zij de oorzaak niet kan doorgronden,
laat staan oplossen. Als een Griekse gastarbeider hun stad be
treedt, slaan de stoppen door en projecteren zij al hun angsten,
hoop en frustraties op hem. Het komt tot een climax die echter
niets oplost.
Deze LAK-produktie speelt zich af in de fietsenstalling van het
Centraal Faciliteitengebouwen: de toeschouwers zitten in twee
groepen tegenover elkaar, tussen de fietsenrekken en de betonnen
wanden, die voor de gelegenheid beschilderd zijn op een manier
die aan de betere Graffiti tekeningen doet denken. De acteurs
bevinden zich tussen het publiek en nestelen zich tegen de muren
of op een aantal felgekleurde fietsen. De vormgeving is strak en
simpel en ook al is de situering van 'no future-jongeren tussen
beton voor de hand liggend: het ziet er mooi uit en het werkt.
Dat doet de voorstelling in zijn geheel ook zolang de acteurs hun
mond houden; kauwgom smakkend, breed lopend en elkaar drei
gend beloerend komen ze op. In hun stille spel maken ze de cliche
stylering waarvoor gekozen lijkt te zijn waar. Op het moment dat
er gesproken moet worden, echter, kunnen de meesten van hen de
stylering niet volhouden: op pijnlijke wijze storten de typeringen
ineen, waardoor je opeens acteurs ziet die wanhopig proberen
stoer, dom of geil te doen. Al snel lopen de speelstijlen door elkaar
en blijkt eens te meer hoe moeilijk gestylcerd spel is.
Slechts één persoon is perfect gestyleerd (Hans Schneider) maar
die houdt dan ook zijn mond. Harry Gerritsma als 'stoere' leider en
Carla Freeke als slet zijn ook ver gekomen. Aram Adriaanse als
regisseur niet: de meeste van zijn keuzes en oplossingen vond ik
voor de hand liggend en makkelijk en bovendien heeft hij teveel
acteurs laten 'zwemmen'; de acteurs met moeilijkheden lijken niet
verder geholpen te zijn, hetgeen met amateurs juist moet, ook al is
er weinig tijd. Nu waren de meeste acteurs zo hard bezig met éen
ding te bereiken, dat de broodnodige variaties, de nuanceringen,
de mogelijkheden tot humor en ironisering slechts op een paar
momenten en door een paar mensen gehaald werden.
PAUL DEVILEE