Syrië kreeg
zeer moderne
T-80 tanks
Raketaanvallen plaatsen Israël voor dilemma
Boycot Leiden
de apartheid?
Gonzales: volk beslist
Doden bij Libanese grens
Zindafrïkaanse arts neemt ontslag
ZATERDAG 4 JANUARI 1986
BUITENLAND
PAGINA 7
KOEWEIT (AP) - Syrië heeft volgens de krant al-Rai al-
Am in Koeweit de beschikking gekregen over 250 Russi
sche T-80 tanks, die tot de modernste behoren die de wa
penindustrie van de Sowjet-Unie kan bieden en superieur
zouden zijn aan de tanks waarover het Israëlische leger
beschikt.
'Syrië is de enige vriend van de
Sowjet-Unie die de ultra-moderne
T-80 tanks heeft gekregen welke de
meeste Warschaupact-landen nog
niet eens hebben', schreef de krant
gisteren op gezag van niet bij naam
genoemde Oosteuropese diploma
ten in Damascus.
De tanks zouden vorige week in
Syrië zijn gearriveerd. Meer dan
100 ervan werden de afgelopen
twee dagen naar vooruitgeschoven
posities gebracht tegenover de
door Israël bezette Hoogten van
Golan. In het gebied bevinden zich
al zo'n 400 tanks van het oudere ty
pe T-72, aldus al-Rai al-Am.
Libanon
De artillerie-duels tussen de
christelijke militie van het Zuidli-
banese Leger (SLA) en sji'ietische
moslims zijn in hevigheid toegeno
men. Bij de jongste beschieting
door het SLA zijn volgens de poli
tie zeker twee moslims om het le
ven gekomen en 11 gewond ge
raakt.
De gevechten concentreren zich
rond Kfar Falous, een bolwerk van
het SLA vlakbij de christelijke ne
derzetting Jezzine. Daarbij werd
het dorp M^jdel-Silm, dat wordt
bewoond door sji'ietische mos
lims, door het SLA onder vuur ge
nomen. Het plaatsje ligt even ten
noorden van de Israëlische veilig
heidszone.
Van veiligheidsfunctionarissen
in Libanon is vernomen dat het Is
raëlische leger zijn posities langs
de grens heeft versterkt, en dat de
vergeldingsbeschietingen op sji'ie
tische dorpen die ervan worden
verdacht dat ze moslim-strijders
herbergen worden opgevoerd.
De gevechten in Zuid-Libanon
namen toe, nadat maandag Israëli
sche soldaten en eenheden van het
SLA het dorp Kounin waren bin
nengevallen, en honderden bewo
ners van huis en haard verdreven.
Deze actie was een vergelding voor
de moord op vier leden van het
SLA, die in een hinderlaag waren
doodgeschoten.
Israël heeft gewaarschuwd dat er
vergeldingsacties zullen plaatsvin
den als de golf van raket-aanvallen
op nederzettingen in Noord-Israël
aanhoudt.
Israël beschuldigt Syrië en Iran
ervan dat ze de moslims langs de
grens aanmoedigen tot het plegen
van aanslagen op de veiligheidszo
ne, om zo het vredesproces in het
Midden-Oosten te vertragen. De Is
raëlische minister van buitenland
se zaken Sjamir zei gisteren dat er
'een periode vol gevaar' op komst
Rafaël Eitan, de voormalige op
perbevelhebber van het Israëlische
leger, die de invasie in Libanon in
1982 leidde, heeft al aangedrongen
op verbreding van de veiligheids
zone tot aan de rivier de Litani, zo
dat de nederzettingen in Galilea
buiten bereik komen van de raket
ten.
MADRID (AP/UPI) - Als een
meerderheid van de Spanjaarden
zich bij het referendum in maart
uitspreekt tegen het lidmaatschap
van de NAVO, zal Spanje zich te
rugtrekken uit hét Atlantisch
Bondgenootschap, zo verklaarde
de Spaanse premier Felipe Gonza
les gisteren op een gemeenschap
pelijke persconferentie met NA-
VO-secretaris-generaal Lord Car-
rington.
Carrington zei dat het ging om
een interne kwestie, waarin Spanje
zelf moet besluiten. Maar opzeg
ging van het Spaanse lidmaat
schap zou wel een "zeer ernstige
verzwakking" van het bondge
nootschap betekenen, aldus Car
rington.
Spanje trad in 1982 toe tot de
NAVO onder een centrumrechtse
regering. Na de socialistische ver
kiezingsoverwinning werd de ver
dere integratie in de NAVO bevro
ren en Spanje bleef ook buiten de
militaire structuur van het bondge
nootschap.
Gonzales, die inmiddels voor
stander van de NAVO is geworden,
zei dat naar zijn mening een "lo
gisch verband" bestaat tussen
deelneming in de verdediging van
West-Europa en het lidmaatschap
van de Europese Gemeenschap.
Hij verwachtte dat de kiezers steun
zullen betuigen aan zijn oproep
Spanje wel lid te laten blijven van
de politieke structuur van de NA
VO, maar buiten de geïntegreerde
bevelsstructuur te blijven.
Gonzales zei er 'redelijk zeker'
van te zijn dat de Spanjaarden voor
voortzetting van het lidmaatschap
zouden stemmen, hoewel uit de
opiniepeilingen blijkt dat 45 pro
cent het lidmaatschap wil opzeg
gen, tegen 30 procent die lid wil
blijven. Waarnemers zijn van me
ning dat het bezoek van Carring
ton, zo kort na de officiële toetre
ding van Spanje tot de EG, dient
als voorbereiding op een regerings
campagne om voortzetting van het
lidmaatschap te bepleiten.
Op de vraag of de andere NAVO-
landen akkoord zouden gaan met
een uitzonderingspositie voor
Spanje binnen het bondgenoot
schap, antwoordde Carrington:
'Binnen de NAVO is alles moge
lijk, als de andere landen het ermee
eens zijn.' Hij voegde daar echter
aan toe dat een dergelijke la car-
te-oplossing' niet zijn voorkeur
heeft. 'Als iemand in een restau
rant a la carte bestelt, geeft dat al
tijd meer moeite voor de chef. Aan
gezien ik de chef ben, zou ik liever
zien dat Spanje het menu kiest,' al
dus de Britse lord.
Gedetineerden
op vals krediet
de wereld rond
OSLO (Rtr.) - Twee in Noorwe
gen ontsnapte gevangenen
hebben, beladen met krediet
kaarten, een luxueuze reis om
de wereld gemaakt en daarbij
voor 1.200.000 gulden rekenin
gen achtergelaten.
De politie van Oslo deelde
gisteren mee dat enorme hotel-
en winkelrekeningen op ver
toon van internationale kre
dietkaarten, aantoonden dat
het tweetal het breed had laten
hangen in Rio de Janeiro, To
kio, Hongkong en Singapore,
in plaats van na korte voor
waardelijke invrijheidstellin
gen drie maanden geleden, te
rug te keren naar de gevange-
De gevangenbewaarders kre
gen vrolijke ansichtkaarten uit
Trinidad en Midden-Amerika
MOUNDSVILLE (AP) - In de ge
vangenis van de Amerikaanse staat
West Virginia is gisteren na twee
dagen een eind gekomen aan een
oproer, waarbij drie gevangenen
door medegevangenen werden ge
dood. Gistermiddag werden de
laatste zeven van in totaal 16 gijze
laars door de gevangenen vrijgela
ten. Cipiers gingen het gebouw
weer in om de orde te herstellen.
Het oproer begon op nieuwjaars
dag toen ongeveer 200 gevangenen
met zelf gemaakte messen de be
waking overmeesterden en de ac
tie begonnen om te protesteren te-
Oproer voorbij
in gevangenis
gen hun slechte behandeling en de
slechte bezoekregeling tijdens de
feestdagen. Donderdag werd een
akkoord getekend met Arch
Moore, de gouverneur van West
Virginia, die zich bereid verklaarde
met een delegatie van de gevange
nen te praten mits de gijzelaars
werden vrijgelaten. De gevangenis
in Moundsville is een vervallen,
120 jaar oud gebouw.
In het akkoord stond dat er 'geen
represailles' zouden worden geno
men tegen de gevangenen die aan
het oproer deelnamen, maar gou
verneur Moore zei gisteren dat de
moordenaars van de drie medege
vangenen wel zouden worden ver
volgd. 'Alles wat er gebeurd is zal
volledig worden onderzocht en
waar bestraffing gepast is zal dat
gebeuren,' zei hij.
Lopend verlieten gistermiddag
de laatste zeven gijzelaars van de
gevangenen het gebouw.
Buitenland kort
Pinochet
De Chileense dictator Augusto
Pinochet heeft in een interview
met het Westduitse dagblad Die
Welt gezegd dat hij na het einde
van zijn huidige ambtstermijn zal
aftreden. Dat is in 1989.
'De grondwet schrijft een presi
dentiele ambtstermijn voor van
acht jaar. De huidige termijn loopt
van 1981 tot 1989,' zei Pinochet. Hij
zei echter dat 'de essentiële princi
pes' van zijn bestuur, 'de vrucht
van jarenlange arbeid', zullen
voortbestaan, ook na 1989.
Moskou
Vladimir Promislov die al bijna
23 jaar burgemeester van Moskou
was, heeft ontslag genomen en is
vervangen door het hoofd van de
Zil-autofabriek in de Russische
hoofdstad, zo hebben de Russische
media geschreven.
Promislov werd vorig jaar open
lijk in Russische kranten bekriti
seerd naar aanleiding van een on
derzoek naar bouwschandalen in
Moskou. Promislov was sinds
maart 1963 burgemeester.
AIDS
Uit een onderzoek van het Ame
rikaanse Gallup-instituut is geble
ken dat 72 procent van de Ameri
kanen van, mening is dat door mid
del van een landelijk bloedonder
zoek moet worden vastgesteld in
welke mate de ziekte zich in de
Verenigde Staten heeft verspreid.
79 procent van de ondervraag
den is van mening dat homosek
suelen die solliciteren naar een
baan waar ze met voedsel omgaan
moeten worden verplicht een
AIDS-onderzoek te ondergaan. 55
procent vindt dat homoseksuelen
niet in de voedselbranche mogen
werken.
PORT ELIZABETH/NAIROBI
(AFP-Rtr.)- De Zuidafrikaanse ge
vangenisarts Wendy Orr, die vorig
jaar stappen nam tegen de syste
matische mishandeling van zwarte
gevangenen, heeft ontslag geno
men nadat ze met de dood was be
dreigd, zo berichtte gisteren het
blad Evening Post. De 25-jarige
Wendy Orr was bij haar werk in de
gevangenissen gestuit op veel ge
vallen van ernstige mishandeling
door de politie. Ze wist van de
rechtbank in Port Elizabeth een
gerechtelijk bevel te verkrijgen dat
de politie verbood om mensen die
op grond van de noodtoestand zijn
gearresteerd, te folteren.
Sindsdien verbood de leiding
van het gevangeniswezen haar nog
langer gevangenen te bezoeken. Ze
zag zich gedwongen te verhuizen
en liet haar nummer uit de tele
foongids halen omdat ze zich be
dreigd voelde. Tegenover de Even
ing Post zei Orr dat ze nu ook uit
Port Elizabeth vertrekt.
De politie in Port Elizabeth heeft
een herdenkingsdienst verboden
die vandaag zou worden gehouden
voor de blanke anti-apartheidsacti-
viste Molly Blackburn. Op de be
grafenis van mevrouw Blackburn,
die bij een auto-ongeluk om het le
ven kwam, waren donderdag rond
15.000 zwarten aanwezig.
Volgens een politiewoordvoer
der zou de herdenkingsdienst,
waar eveneens duizenden mensen
verwacht werden, de openbare vei
ligheid in gevaar kunnen brengen.
De vreedzaam verlopen begrafe
nis, donderdag, was een zeldzaam
vertoon van solidariteit en harmo
nie tussen blank en zwart. Domi
nee Beyers Naudé, secretaris-gene
raal van de Zuidafrikaanse Raad
van Kerken, die van plan was de
herdenkingsdienst bij te wonen,
noemde het verbod "onverklaar
baar". "Als er ooit een herden
kingsdienst bij had kunnen dragen
tot verzoening, dan was het deze".
In '85 minder
kernproeven
STOCKHOLM (Rtr.) - Het aantal
kernproeven is vorig jaar gedaald
tot 31. Dat is bijna de helft van het
aantal proeven in 1984. De daling
volgde op het besluit van de Sow
jet-Unie om haar proeven tijdelijk
te staken tot het einde van 1985.
Dit heeft het Zweedse defensie-on
derzoeksinstituut FOA bekendge
maakt.
Volgens voorlopige cijfers die
door dit instituut gisteren werden
gepubliceerd nam de Sowjet-Unie
in 1985 voor ze op 29 juli het mora
torium afkondigde 8 proeven tegen
27 in 1984, toen er in de hele wereld
in totaal 56 proeven werden geregi
streerd. De Verenigde Staten wa
ren vorig jaar verantwoordelijk
voor 15 proeven (tegen 16 het jaar
daarvoor). Washington weigerde
zich aan te sluiten bij het Sowjet-
moratorium.
zee 8 nucleaire proefexplosies uit
tegen 7 in 1984. China, India en
Groot-Brittannië namen geen
proeven.
Vrouwen in de Israëlische krijgsmacht krijgen onderricht in zelfverdediging, nadat recentelijk verschillende
trrouwen het slachtoffer waren geworden van aanrandingen en verkrachtingen. De soldaten krijgen ook een
spuitbus traangas in hun persoonlijke standaarduitrusting. (foto anpi
NAVO-chef pleit voor Spaans lidmaatschap
LEIDEN - Fruit uit Zuid-Afrika en
reizen naar dit land, dat was gister
middag het doelwit van de werk
groep Zuid-Afrika van de Leidse
Studenten Ekklesia. Een aantal
fruithandelaars en een reisbureau
werden in Leiden bezocht, om van
de bedrijfsleiding een handteke
ning te krijgen onder een stan
daard-verklaring. Daarin wordt on
der meer beloofd de import en ver
werking van en de handel in Zuid
afrikaanse produkten onmiddellijk
te staken en dit te handhaven tot
het apartheidsregime is vernietigd.
De actie wordt door een groot aan
tal organisaties ondersteund, ter
wijl ook de Leidse gemeenteraad
zich erachter heeft geschaard, in
een motie.
door
Raymond Peil
Hoewel de actievoerders overal
keurig te woord werden gestaan,
bleek bij de ondernemers de be
reidheid om direct te tekenen niet
groot te zijn. Bovendien werd dui
delijk, dat de handel in Zuidafri
kaanse produkten in Leiden nog
lang niet op sterven na dood is. De
eerste halte was het reisbureau Ce-
buto aan de Doezastraat in het ka
der van de actie 'Steunt uw geld
apartheid?', van aantal kerkelijke
groeperingen, tegen de verkoop
van reizen naar Zuid-Afrika.
De eerste reactie is een poging
tot afschepen. "Ik ben aan 't werk.
Er staan klanten te wachten". La
ter neemt men de tijd ervoor "Ik
verkoop alleen reizen voor familie
bezoek aan Zuid-Afrika". En: "Ik
heb nooit reizen naar Zuid-Afrika
verkocht. Ook om principiële rede
nen. U ziet er hier ook geen folders
van liggen". Dan volgt de vraag
waarom de actievoerders niet ook
tegen de aanwezigheid van de Rus
sen in Afghanistan protesteren.
De bedrijfsleider verklaart des
ondanks het geheel eens te zijn
met de petitie. Hoewel van direct
ondertekenen geen sprake kan
zijn. Buiten zegt Luuk Obbink van
de werkgroep Zuid-Afrika: "Ik heb
eerst een keer gebeld en gevraagd
of hij reizen naar Zuid-Afrika ver
koopt. Ja hoor, waar wilt u precies
heen?", was toen het antwoord.
In de supermarkt Cl000 aan het
Diamantplein - daar hebben de ac
tievoerders al eens ananas uit
Zuid-Afrika aangetroffen - wordt
positief gereageerd. De ananas
bliikt op dat moment uitverkocht.
"We hebben wel eens perziken en
ananas uit Zuid-Afrika gehad.
Maar dat is overal weggehaald.
Daarover kunnen we zelf beslis
sen. Die actie lijkt ons prima", laat
een medewerker weten.
Klok
Bij Slootweg, groothandelaar
met een kantoor bij de Leidse vei
ling, hangt een Outspan-klok pal
tegenover de ingang. Verkoopt u
vruchten uit Zuid-Afrika? "Op het
moment niet. Je kunt zonder ap
pels en sinaasappels uit Zuid-Afri
ka. Druiven, daar kan je een maand
per jaar niet buiten. Maar het staat
er niet altijd op of het uit Zuid-Afri
ka komt. Bedrijven kunnen wel
zeggen dat ze geen Zuidafrikaanse
produkten verkopen. Maar of ze
dat werkelijk doen is een heel an
der verhaal. Als ze er honderd gul
den aan kunnen verdienen, ge
beurt het toch". "Kunnen we de
petitie achterlaten?". "Dat kan al
tijd".
Een werknemer van Mosselman
(ook met een kantoor op de veiling
aanwezig) komt binnenlopen.
"Vroeger hebben we heel wat Out-
span verkocht en daar hebben we
lekker aan verdiend. Nu verkopen
we alleen bloemkool en zo". Een
ander verhaal wordt in het onder
komen van Mosselman opgehan
gen. "In geen tien jaar hebben we
Zuidafrikaanse produkten ver
kocht".
Ook hier blijken Zuid-Afrika en
Afghanistan kennelijk onlosmake
lijk met elkaar verbonden. "Wat
denk je dat er in Afghanistan ge
beurt Jullie actie is heel selectief',
krijgt dc werkgroep te horen.
"Maar in Zuid-Afrika is de apart
heid in de grondwet verankerd.
Bovendien zijn er actiegroepen die
voor Afghanistan opkomen", wer
pen de actievoerders tegen.
De bereidheid tot discussie blijkt
wel aanwezig. Desondanks: "Ik
kan niet tekenen. Ik heb geen pro
curatiebevoegdheid. Maar ik wil
het wel aan de senior-firmant voor
leggen. En zal het warm aanbeve
len". En toch, even later: "Als ik
twee kistjes fruit uit Zuid-Afrika
kreeg, zou ik er één leegeten en één
verpatsen".
Onderdrukking
Polak, ook op de groenteveiling
vertegenwoordigd. Daar treft het
bezoek onder meer stickers en een
mobile van Outspan als versiering
in de hal. "Wij verkopen soms fruit
uit Zuid-Afrika. Grapefruits en ba
nanen heb je niet altijd voor het
uitzoeken. Als erom wordt ge
vraagd kun je niet zeggen, dat je ze
niet hebt omdat het uit Zuid-Afri
ka komt", verklaart een aanwezige
werknemer. Maar de petitie wordt
zonder problemen aangenomen,
met de belofte dat de directie die
op tafel krijgt.
Groothandel Pasma aan de Roo-
seveltstraat: ook hier Outspan-stic-
kers en een Outspan-mobile, een
landkaart van Zuid-Afrika en de
hele hal is voorzien van reclame
voor Cape, eveneens een Zuidafri
kaans produkt. "Er wordt nog wei
nig uit Zuid-Afrika verkocht",
luidt hier het antwoord. "Nog maar
een vierde van wat vorig jaar de
deur uitging". Wil hij tekenen? "Ik
teken nergens voor".
"Ik doe niet mee aan de petitie.
Ik weet niet wat de toekomst biedt,
niet voor Zuid-Afrika, niet voor
mezelf. Ik ben het er niet mee eens
met wat er in Zuid-Afrika gebeurt.
Maar ik moet zelf ook tachtig uur
per week werken en wordt door de
belasting onderdrukt".
De petitie mag worden achterla
ten. "Je kan er altijd wat van le
ren", klinkt het. En het Zuidafri
kaanse reclamemateriaal wordt bij
het vertrek van de werkgroep door
de handelaar van de muur gehaald.
Of dit een sympathiek gebaar is, of
een manier om de actievoerders zo
snel mogelijk de deur uit te krij
gen, daarover zijn ze het niet eens.
Eén deur verder, bij de gebroe
ders Heemskerk. "Ja, er wordt wel
wat uit Zuid-Afrika omgezet", laat
één van de broers weten. Een heel
verhaal, discussie. "Ik zal erover
nadenken. Kom volgende week
eens terug".
Nog een deur verder: Kromhout.
"Wij handelen niet in produkten
uit Zuid-Afrika. Wij boycotten".
"Dus dan kunt u de petitie wel on
dertekenen". Daarvoor is echter
bedenktijd nodig. Maar door de po
sitieve reactie toch een geslaagd
besluit van een wat moeizame
kruistocht.
TEL AVIV - Vanuit Zuid-Libanon
zijn de afgelopen week veertien
Katjoesja-raketten op Noord-Israël
afgevuurd. Twee ervan kwamen
donderdagnacht in het centrum
van de in Opper-Galilea gelegen
stad Kiriat Sjmona terecht. Het Is
raëlische leger wil terugslaan,
maar ziet zich opnieuw voor grote
problemen gesteld. Vergeldingsac
ties kunnen voor de status quo met
Syrië en wellicht het vredesproces
grote gevolgen hebben.
door
Taco Slagter
Zeven maanden was het betrek
kelijk rustig langs Israëls noord
grens, ondanks het feit dat Israëli
sche troepen in juni vorig jaar uit
Zuid-Libanon waren teruggetrok
ken. Samen met een paar honderd
achtergebleven Israëlische 'advi
seurs' was het Libanese christen
legertje van generaal Antoine La-
had (SLA) al die maanden kenne
lijk in staat de paar kilometer bre
de veiligheidszone langs de grens
met Israël van Katjoesja's torsende
infiltranten grotendeels te vrijwa-
Er viel in die periode wel eens
een 102 mm granaat in een katoen-
veld, maar daar maakte zich nie
mand al te sappel om. Totdat voor
het eerst in drie jaar zo'n hoorbaar
aansuizend explosief donderdag
de bewoonde wereld trof. Het deed
de inwoners van Kiriat Sjmona
herinneren aan de lange periode
voorafgaande aan de invasie in Li
banon, toen er in en om de stad bij
na dagelijks een door Palestijnse
guerrilla's afgevuurde raket uit de
lucht viel; het veroorzaakte bij de
Israëlische legerstaf zorgwekken
de rimpels op het voorhoofd bij de
hamvraag wie er voor de opleven
de aanvallen verantwoordelijk zijn
te stellen en hoe daarop het militai
re antwoord moet luiden.
Omtrent de afzenders van de ra
ketten en hun motieven bestaan
twee mogelijkheden. Het Israë
lisch politieke en militaire succes
in Zuid-Libanon van de afgelopen
zeven maanden kan alle partijen in
Libanon en Syrië hebben verrast.
Het regime in Damascus had er
min of meer op gerekend dat de sji
'ietische milities in Zuid-Libanon
het verzet tegen de SLA en de ach
tergebleven Israëlische militairen
hadden voortgezet. Toen vervol
gens bleek dat door Syrië gesteun
de Libanese zelfmoordcommado's
in autobommen of op ezels er niet
in slaagden de SLA-defensie in de
bufferzone effectief te ondermij
nen, moet Damascus besloten heb
ben via de door haar gesteunde
guerrillastrijders Israël op eigen
bodem aan te vallen.
Concurrentie
Een tweede visie is, dat interne
rivaliteit tussen de verschillende
fracties in Zuid-Libanon de aanlei
ding heeft gevormd middels raket
lanceringen op Israël hun macht te
consolideren. De ondertekening
deze week van het door Syrië door
gedrukte zogenaamde 'vredesver
drag' tussen de al tien jaar in een
burgeroorlog verwikkelde drie po
litieke hoofdstromingen in Liba
Staf-chef Mosje Levy van het Israëlische leger kijkt toe als e
Sow jet-makelij wordt geborgen.
non, kan daartoe hebben bijgedra
gen.
Vooral de sji'ietische Amal-be-
weging van Nabih Berri onder
vindt in het zuiden van Libanon
veel concurrentie van de fanatieke
door Iran en Syrië gesteunde reli
gieuze Hezbollah-partij.
Deze islamitische fundamenta
listen hebben nooit de strijd tegen
de SLA en Israël willen staken.
Niettemin had Nabih Berri met
diens Amal zoveel invloed in Zuid-
Libanon, dat hij. tegen Israël ge
richte guerrilla-activiteiten kon
voorkomen. In ruil voor zijn hand
en spandiensten beloofde Israël in
een ongeschreven overeenkomst
met Amal dat de sji'ietische dor
pen in Zuid-Libanon bij zoekacties
naai infiltranten zouden worden
ontzien en bij wraakacties niet het
slachtoffer van artilleriebeschietin
gen zouden worden. Het inboeten
aan invloed kan Berri ertoe hebben
gebracht voorlopig met Hezbollah
en van de PLO afgescheiden Pale
stijnse splintergroepen de strijd
aan te binden, totdat de laatste Is
raëlische soldaat Zuid-Libanon
heeft verlaten.
De Israëlische legerstaf staat
echter voor de moeilijke opgave,
uit deze twee mogelijkheden de da
ders van de recente raketaanvallen
te traceren en in navolging van de
onwrikbare politiek hen te straf
fen. Zit Syrië erachter en zijn de
'terroristen' - Palestijnen en sji'ie-
ten - afkomstig uit de door Damas
cus gecontroleerde Bekaa-vallei,
dan staat Israël voor een dilemma.
Sinds de Syriërs met Russische
SAM-raketten het luchtruim bo
ven Oostelijk-Libanon min of meer
controleren, kan de Israëlische
luchtmacht niet zonder aanzienlij
ke risico's in dit gebied opereren.
Bovendien kan de rakettencrisis
escaleren tot een gewapend con
fiict tussen beide landen.
Lukraak
Lukraak van subversieve activi
teiten verdachte sji'ietische dorpen
in Zuid-Libanon met artillerievuur
bestoken, of, zoals in het vèrleden,
met infanterie-eenheden omsinge
len, uitkammen en gevangen ne
men, heeft zonder meer een ave
rechts effect. Het stimuleert de nu
nog over het algemeen gematigde
sji'ietische bevolking alleen maar
de aanvallen op Israël op te voeren.
En daar is geen kruit tegen gewas
sen, zoals dat tijdens het laatste
jaar van de Libanonoorlog over
duidelijk is gebleken. Zelfs een 'ij
zeren-vuist-politiek' was niet opge
wassen tegen de onoverwinbare
guerrilla-tactieken. Bovendien irri
teert het de gematigde sji'ieten in
dit gebied mateloos, dat de zoge
naamde 'tijdelijke' aanwezigheid
van Israëlische 'adviseurs' een per
manent karakter heeft gekregen.
Israël voelt zich tegen de muur
gedrukt en die positie past niet in
de defensiedoctrine van het land.
De tot nu toe om min of meer de
zelfde redenen uit- of wellicht afge
stelde wraakactie op Libië voor de
terreuraanslagen in Rome en We
nen, versterkt die positie alleen
Niettemin valt te verwachten dat
Israël zich nimmer de rol van een
papieren tijger zal laten opleggen.
Blijven vergeldingsacties uit, zo re
deneert het defensie-establish-
ment in Tel AViv, dan krijgen Is
raëls notoire vijanden - Syriè, Li
bië, militante fracties binnen dc
PLO en fanatieke moslims - bij het
eten steeds meer smaak.
Een militair antwoord lijkt niet
te kunnen uitblijven. Alleen de
omvang daarvan en de selectie van
de doelen zullen de politieke en
militaire ontwikkelingen van dit
hectische gebied in sterke mate be
palen.
