I
'We eten van het kleine vuurwerk'
Voor verf, behang
en goede raad.
Kat: begrip in de wereld van donderslagen en gillende keukenmeiden
Contouren nieuwbouw zichtbaar
OUDEJ AARSGALA
OUDEJAARSCONFERENCE
doorPIA BECK
NIEUWJAARSBAL
Snelverkeer wordt op
Vrouwenweg afgeremd
Pelikaan
ZATERDAG 28 DECEMBER 198
Voor haar vader was vuurwerk een hobby, voor
mevrouw Van Eeuwijk een broodwinning. Met haar man
runt ze de Leidse vuurwerkfabriek Kat, waar overigens
al lang geen vuurpijlen, gillende keukenmeiden, rotjes
en wat dies meer zij worden gefabriceerd. „We zijn een
handelsonderneming geworden, we importeren vooral
vanuit de Volksrepubliek China".
Een portret van een typisch Leids bedrijf, dat een
landelijk begrip is.
vader. Voor mijn vader was vuur
werk een hobby. Voor ons is het
een broodwinning. We zitten met
onze afzetpunten aardig door het
land heen. De naam Kat blijkt een
begrip en dat verbaast me altijd
weer, want we timmeren niet zo
aan de weg. Afhankelijk van de ge
meenten mag er twee tot drie da
gen voor oudejaarsdag worden ver
kochten. Sommige afnemers be
dingen dat ze niet-verkocht vuur
werk aan ons kunnen teruggeven
Andere slaan het een jaar op in een
eigen bunkertje".
,.Er is veel veranderd in dit be
drijf in vergelijking met de tijd dat
mijn vader hier de scepter zwaaide.
En dan niet alleen omdat we van
fabricage zijn overgestapt op im
port. Er bestaat nog een verschil.
In de tijd van mijn vader aten we
van het grote vuurwerk, nu van het
kleine. Van het oudejaarsvuur-
werk, zeg maar. Of er nou een eco
nomische recessie is of niet, de
mensen sparen ervoor, ze hebben
voor vuurwerk meer geld over dan
vroeger. Maar de recessie heeft
zich wel laten gevoelen bij de ver
koop van het grote vuurwerk. Je
kunt echt zien dat de, wat wij noe
men. Wilhelminaverenigingen
minder hebben te besteden dan
vroeger. De meeste kiezen ter ver
vanging van het vuurwerk voor
een m^jorettenkorps, andere letten
scherp op de prijs".
Wellicht daarom heeft de 3 Octo
ber Vereeniging dit jaar het pure
Leidse bedrijf gepasseerd ten voor
dele van een concurrent elders in
den lande, al weet ze dat niet zeker.
Mevrouw Van Eeuwyk wil niet al
te veel kwijt over dit kennelijk ge
voelig liggende onderwerp. „In de
ze gevallen gaat het altijd om de
prijs. Het is hun goed recht om er
gens anders te kopen, ik ga ook
weieens ergens anders een brood
kopen"
Ze uit zich in voorzichtige ter
men. zoals ze ook voorzichtig
pleegt om te gaan met vuurwerk.
Want het is gevaarlijk als je er ver
keerd mee omgaat, realiseert ze
zich maar al te goed. „Ik houd m'n
kinderen altijd voor: niet in de
hand houden en je hoofd er niet te
dichtbij. En gaat zo n ding niet af,
zonde van het geld. maar gooi er
dan maar een emmer water over
heen. Want in het verleden zijn er
veel te veel ongelukken gebeurd
bij het opnieuw aansteken van zo'n
ding".
LEIDEN - Ruim een jaar nadat
wethouder Fase van economische
zaken het startsein heeft gegeven
voor de bouw zijn duidelijk de con
touren zichtbaar van de Sanders-
parkeergarage aan het Levendaal
(foto links). Een complex dat auto
mobilisten niet alleen meer par
keerruimte, maar de stad ook een
heel ander gezicht geeft.
De bouw van de parkeergarage
had, volgens plan, al deze maand
klaar moeten zijn, maar heeft te
maken gehad met de nodige vertra
ging, zodat het nog tot maart of
april 1986 zal duren voordat de
eerste auto naar binnenrijdt. In-
tussen heeft de parkeergarage
vorm en afmetingen gekregen
(hoogte, breedtedie min of meer
definitief zijn. Aan de afwerking
zal de komende maanden nog een
heleboel gebeuren. Zo krijgt het be
tonnen geraamte dat er nu staat
nog een aantrekkelijk omhulsel
van roodbruine baksteen en gevel
panelen.
Het enorme complex zal behalve
aan zo'n 350 auto's ook ruimte bie
den aan een supermarkt, kantoren
en/of showroom. De in- en uitrit
van de parkeergarage is gesitueerd
aan de Kaardesteeg. Ter hoogte
van deze steeg zijn de niet geringe
afmetingen van het complex het
duidelijkst zichtbaar. De piepklei
ne wevershuisjes die nog aan de St.
Jorissteeg staan vallen helemaal in
het niet bij de nieuwbouwreus. Een
jasje van baksteen zal hier straks
niet kunnen verhullen dat de ne
gentiende-eeuw se arbeiderswo
ninkjes zich slecht laten rijmen met
een twintigste-eeuwse parkeerko-
los. Wie durft er hier nog te spreken
Kantoorgebouw
In de directe omgeving van de
parkeergarage spelen zich ook nog
de nodige bouwactiviteiten af die
een schaalvergroting en functieve
randering in dit stadsdeel bewerk
stelligen. Op de hoek Levendaal/
Korevaarstraat verrijst een kan
toorgebouw (links op de rechterfo-
to) dat straks boven de belendende
percelen zal uittorenen en in een te
genover gelegen gat aan de Kore
vaarstraat zijn winkels en wonin
gen in aanbouw (rechts op de rech-
terfoto). Met de laatstgenoemde
bouwactiviteit wordt weer een sto
rend gat in de gevelwand van de
Korevaarstraat opgevuld.
Nog meer nieuwbouw voor de
omgeving van de parkeergarage
zit in de pen. Het braakliggende
terrein op de hoek Levendaal'St.
Joristeeg (de plek waar vroeger de
Barbaraschool, Camera-bioscoop
en het klooster Cunera stonden)
wordt volgend jaar bebouwd en
voor de hoek Levendaal/Oranje-
boomstraat is een bouwplan in
voorbereiding. (foto's Holvast)
HOTEL WASSENAAR
Luxueus buffet 2 orkesten
met int. dans- en showorkest 'La Salsa'
aanvang vanaf 19.00 uur.
Welkom champagne.
Reserveringen, informatie
01751-19218.
LEIDEN - geboren. Robbert Wilhelmus
Leendert Gerardus zv. W.J.M. Scheur
water en P.E.L. Nieuwenhuijse; Rowe-
ha Margaretha Petronella dv M.P.
Turk; Hilko zv. F M. van Rooijen en J.H.
Moens; Priscilla Rowena dv. A.J.
Kukler en J.M. Philippo; Rebecca Hele
na Egberdina Tjakkina dv. P.M. Ruhu-
lessin: Fransiscus Theodorus zv. T.J. de
Vroomen en G.M. Timmers; Patrick
Hendrikus zv. P E W. van der Lans en
J.H.J. Smit; Niels Douwe zv. W D Vijn
en E.A.L.M. van Dongen; Lucas Ruben
zv. C.C. Duijndam en A.A.M. van Werk
hoven; Faniella Cornelia dv. P.M.M. van
den Burg en M.J. Hoeks; Deborah Patri
cia Johanna dv. S.P.J Bruijnius; Nynke
Josephina dv. J.H.N. Post en M.J.J.
Bus; Marouane zv. E M. El Idrissi en K
Iboualiten; Rebecca Joy dv. J.S. Taylor
en N.J.C.R. Murray; Marianne Maartje
Antje dv. A. Hoek en M. Guijt, Ryan Ra-
jeev Rajbahadoer zv. J.S Lalloesingh
en N.N. Basdew; Stacy dv. J.M. Pen-
nings en M.J. van Roosmalen; Gabriélle
dv. A. Spaan en A. Brak; Alexander Syl
vester zv. M. Kuijt en J. van der Bent,
Catharina Helena Johanna dv. A.C.H.
Bokern en C.J.M. Verhoeven; Judith
dv. C. van der Niet en J.C. Zandbergen;
Chaled zv. H. Awaad en W.H. van Asten;
Dimitri Joewri Nicolas zv M. Houkes
en A.M. van Emmerick; Paul zv R P
van der Linden en A.C M van der Ma-
den; Antoinette dv. J E M. Neuteboom
en C M. Klootwijk; Alvssa Suzanne dv.
F.F. Hendriks en E.A.M. Anrochte; Ar
jan David Christian zv H.M M Caspers
en E.S.M. Gilein; Robert zv. B. Sehijff
en I.S. van Staalduinen; Marcella Jolan-
da dv. M.R. Klein en J. Lens; Michelle
Grace dv. E.J. Marinussen en E C van
Gen deren. Johnnv zv. G.A.M. Zonne
veld en C.C P. Wyrwas; Cornelis Maar
ten zv. M. Houtman en W Vavier, Hasin
zv. M. Tahiri en H. Adghiri; Wendy dv.
C. van Delft en E M. van Weeren; Rvan
Patrick zv. J E Waal en G.M. del Pi ado
LEIDEN - overleden: A.J. de Kok (1942)
man; M P. Muller (1951) vrl. echtg. van
C.A Turpijn; M.W de Jager (1895) vrl
geh. gew. met J. Bakker; C. Cornelisse
(1906) vrl. geh. gew. met P. Poeliejoe,
C.G. van der Berg (1911) man; E.C. Nix
(1909) vrl.; J. Wiedijk (1917) man; J
Brehler (1900) man; M.J. Pfijffer
(1921)vrl. echtg. vah J. Freke; C.P.P. Ro
sier (1917) man; IJ de Jong (1911) man;
H.J Rooza (1907) man; M.C. van Noort
(1903) vrl. echtg. van A C. Goddijn, ILL.
Nel (1913) man; E.T.M. Hageman (1923)
man; C.F. de Korte (1910) vrl. geh. gew
met J Filippo; J.J. Gijsman (1920) man.
C Segaar (1903) man; P GF de Vos
(1895) vrl. geh gew. met J. Schuchhard.
H.B. Oskam (1900) man
LEIDEN gehuwd N. Tchiche en
C.E J J van der Berg; W Damstra en
LEIDEN - De gemeente Leiden
wil de verkeersoverlast op de
Vrouwenweg aanpakken*. Op deze
weg rijden auto's en bussen vaak
veel te hard. Bovendien is de weg
een onderdeel van een 'sluiproute'
tussen Leiden en Zoetërwoude
Om dit nu tegen te gaan. willen
burgemeester en wethouders van
Leiden een aantal verkeersrem-
mende maatregelen nemen langs
de bebouwing op de Vrouwenweg.
Zo moet de rijweg langs de huizen
worden teruggebracht van 5,50
naar 4 meter. Het trottoir zal daar
voor op enkele plaatsen worden
verbreed. Bovendien wil het colle
ge dat er een aantal 'sluisjes' op de
weg worden aangebracht waar
door zowel auto's als bussen hun
snelheid moeten matigen.
Het plan dat in overleg met de
gemeente Zöeterwoude is ge
maakt, bevat ook het voorstel om
op de Kruisherenweg een zoge
noemde bussluis aan te leggen
Een dergelijke sluis laat alleen fiet
sers, bromfietsers en autobussen
door. Het overige verkeer kan er
niet langs. Daarmee wordt de slui
proute van en naar Zoeterwoude
definitief 'afgesloten
Op 6 januari houdt de gemeente
in het gebouw van de buurtvereni
ging Het Weipoortje een voorlich
tingsavond over het plan voor be
woners van de Vrouwenweg en
Kruisherenweg De avond begint
om 20.00 uur.
Informatie over
bouw woningen
LEIDEN - De gemeente wil vol
gend jaar op het terrein aan de
Schubertlaan langs de Korte Vliet
woningen bouwen Op die plaats
moet ook een tennisterreih met zes
banen en een clubgebouw komen
Binnenkort wordt een aantal ver
schillende varianten voor woning
bouw gepresenteerd Hiervoor
wordt in het bejaardenhuis Haag-
wijk aan de Beethovenlaan woens
dag 8 januari een voorlichtingsbij
eenkomst gehouden. De avond be
gint om 20 00 uur
C.A. d'Haan; J.P. Schouten en M.W.
Jansen; M A Ende en P.J. Webbers.
J.H. van Loon en J.G.M. Hanno; C. Lu
terveer en S.S. GubleiP Lens en M
Ameyaw; J.F. Kuijer en W F van Rooij.
Overleden; N. Haspels, geb 20 feb. 1912
man; M.M. Kroon, geb 1 feb. 1927 vrl
echtg van D Pattiapon; W Crama. geb
14 feb. 1914 vrl. echtg. van A.H. Dernee.
C Paauw» geb. 3 mrt 1914 man; J. Flip-
po. geb 9 okt. 1901 man, H Messema-
ker, geb. 10 okt 1909 man; P Verburg.
geb. 18 apr. 1901 man; L.H E. Boswin
kel. geb. 9 juli 1924 vrl. geh. gew. met
G.H Sanders. C. Vermeulen, geb. 9 mei
1914 man; J.J.A. Zirkzee. geb 11 nov
1904 man; W.G. Schelke. geb. 7 juli 1905
man; A. Hillebrand. geb 8 apr 1908
man, A. van der Vliet, geb. 13 sep 1919
man J.C. Snoep, geb. 4 juni 1912 man;
S van der Velde. geb. 17 feb. 1922 man;
J. Verlind, geb. 17 okt. 1928 man; J A.
Kok, geb. 15 aug. 1913 man. J.A. Ver
hoeven, geb. 27 mei 1906 man; L.M. Ver-
wer, geb. 10 sep. 1918 vrl. geh. gew. met
W.C.J. Rijnders; M. Keene, geb. 20 apr.
1918 vrl. echtg. van L. Zitman; S E. Ver
hoog, geb. 4 mei 1972 vrl.; G T. de Greef.
geb. 13 feb. 1916 man; A F W. Tebrugge.
geb. 23 sep. 1912 vrl. geh. gew. met L.
Verweij; A J.P. den Held. geb. 10 okt.
1894 vrl. geh. gew met J Zomer. M A.
de Vries, geb 21 feb. 1931 man. J.AC
Frederick geb. 27 juni 1911 man, M.B.A.
Dingjan, geb. 1 sep 1897 vrl. geh gew.
met A.H.J. van der Horst. M G J Jan-
son. geb 14 mei 1906 man; J.H.A Burg
graaf. geb. 9 apr 1948 man
Kinderfeest
Buurtvereniging Maredorp or
ganiseert maandag een kinder
feest. ter gelegenheid ran haar
tienjarig bestaan. In buurtcen
trum Dijk 33 aan de Apothekers-
dijk treedt Devilés jeugdamuse-
ment op met o.m. goochelen, een
show en een poppenkast Hel
feest is bedoeld voor kinderen utt
de buurt van vijf tot en' met
twaalf jaar Zij kunnen maan
dagochtend tussen elf en twaalj
uur worden opgegeven via tele
foonnummer 125736.
Hengelsport
De Hengelaarsbond voor Lei
den en Omstreken hield haar
kerstviswedstrijd in de Oude
Rijn ter hoogte van Hazerswou-
de-Rijndijk. Uitslag I H. Beg
1025 gram, 2 P de Balster 725 3
M. Lettering 600. 4 C Flippo 550.
5 F de Vink 400 6 W. Smit 325 7
R Moonen 325 8 P Kruit 300 9
H. Binnendijk 300. 10 R Schone-
woerd 200
Vrouwenhuis
In het Vrouwenhuis. Hooi
gracht 79. ivordt oudejaarsnacht
van een uur af een swingfestijn
gehouden
ADVERTENTIE
Pelikaanstraat 27. Leiden. Tel.: 071-125813.
MAANDAGMIDDAG GEOPEND
Het vuurwerk van de Leidse fabriek Kat. dat grotendeels uit China wordt geïmporteerd. (foto Holvast)
m'n vader dit terrein gekocht.
Gaandeweg heeft-ie het bedrijf uit
gebouwd. Eerst liet hij kleine ge
bouwtjes neerzetten, later kwamen
er grotere"
Creativiteit
Ze ziet hem nog voor zich. Veel
zei hij niet, thuis. Op de spaarzame
momenten dat Jacques Kat zijn
mond open deed, had hij het bijna
altijd over vuurwerk. Bezeten was
hij ervan, al zijn creativiteit stopte
Kat erin. Geen minuut liet hij on
benut om nieuwe knaleffecten uit
te denken. „Mijn vader", zegt me
vrouw Van Eeuwijk, „was een typi
sche self made-man. De drie mo
derne talen leerde hij zichzelf aan.
Zoals ook alle scheikundige for
mules".
Het verhaal gaat dat Jacques Kat
in 1907 het vuurwerkfestijn van de
Leidse 3 October Vereeniging zou
hebben versjteerd. Het organisatie
comité had concurrent Schuur-
mans uit Leeuwarden de opdracht
gegund uit onvrede over het gele
verde werk van Kat in de vooraf
gaande jaren. Kat moet toen zo
boos zijn geworden, dat hij een
groepje jongens voetzoekers in de
handen heeft gedrukt om het vuur
werk al tijdens het opstellen te la
ten ontvlammen. Mevrouw van
Eeuwijk kent „die lekkere storie"
ook, ooit viel die te lezen in een
kwaliteitskrant die volgens haar
voor even de betekenis van het be
grip 'kwaliteit' moet zijn vergeten.
„Hier heb ik maar één woord
voor, het is absurd. Mijn vader zal
best kwaad zijn geworden, maar
voor zover ik hem heb gekend kan
hij dit nooit hebben gedaan. Daar
durf ik mijn hand voor in het vuur
te steken". Wat in elk geval waar is:
op de loonlijst van de onderne
ming heeft gedurende jaren een
administreur gestaan die zondags
optrad als vrije-tijdspredikant.
Vuurwerk en prediken, het lijkt
een ongeloofwaardige combinatie.
Maar voor deze man, Hoekstein ge
naamd maar in de wandeling stee
vast aangeduid als Jean Poudre-
noire of Jantje Buskruit, was het
een vanzelfsprekende. Eens sprak
Hoekstein: „Het wordt niet begre
pen dat een predikant van gillende
keukenmeiden houdt, maar ik kan
er niets zondigs in zien. Het vuur
werk verrukt mij. Ik ben aangesto
ken door het enthousiasme van
Jacques Kat".
China
De stichter van het bedrijf over
leed in 1961; daarna is Kat bv zich
geleidelijk aan gaan toeleggen op
de import van vuurwerk. De fabri
cage ervan loonde niet langer. Via
natuurlijke afvloeiing kromp het
personeelsbestand van dertig men
sen in twintig jaar tijd in tot de vijf
medewerkers, die thans in dienst
zijn. Van Eeuwijk: „De omschake
ling is heel soepel verlopen, er is
geen revolutie aan te pas gekomen.
Er viel doodeenvoudig niet meer
op te concurreren tegen het vuur
werk uit de Volksrepubliek China.
De lonen bleven hier stijgen, zoals
ook de kosten van de grondstoffen
Daar, in China, komt de vervaardi
ging van vuurwerk in belangrijke
mate op rekening van vrouwen en
jonge meisjes. Het is thuiswerk,
dat voor een heel laag loon wordt
verricht. Heel handig en razend
snel doen ze dat, dat rollen van die
huisjes. In de fabrieken hoeven al
leen de vullingen er nog te worden
ingestopt".
Ze heeft het met eigen ogen ge
zien; april van dit jaar bezocht ze
de jaarlijkse handelsbeurs van
Guangzhou. Daar ook kreeg me
vrouw van Eeuwijk een rondlei
ding door fabrieken en werd ze
langs adressen van thuiswerksters
gegidst. Als een van de zeven Ne
derlandse vuurwerkimporteurs be
trekt Kat negentig procent van de
handel uit de Volksrepubliek. De
rest komt uit West-Duitsland,
Spanje en Italië. „We voeren jaar
lijks rond de 600 ton Chinees vuur
werk in".
De contacten met de Chinese ex
portautoriteiten werden destijds
gelegd door een agent in Hong
kong. Thans houdt Kat bv zelf de
relatie in stand. Schriftelijk, maar
ook mondeling door bijvoorbeeld
'de Trade Fair in Guangzhou' te be
zoeken. „Met de fabrikanten zelf
onderhandel je niet, afspraken
moet je maken met de mensen die
de export regelen. Die gaan overi
gens niet alleen over vuurwerk,
met de uitvoer van tapijten en an
dere artikelen houden ze zich ook
bezig".
Moeizaam
Het handelsverkeer met de
Volksrepubliek laat zich dikwijls
moeizaam regelen. Op bestelling
volgt levering, dat wel. De produk-
tie van welk ontvlambaar kunst
werk dan ook, het vormt voor de
Chinezen geen probleem. „Maar
het vervoer daar. dat is een ramp",
wijst mevrouw Van Eeuwijk op
een vertragende factor. „De afstan
den tussen fabrieken en havens
zijn veelal groot, wie iets per trein
wil vervoeren moet dat een paar
dagen van tevoren bespreken. Het
Nederlandse containervervoer kun
je niet vergelijken met het Chinese,
dat staat daar in de kinderschoe
nen. En de capaciteit van de ha
vens is te klein, geregeld zijn er
wachttijden van twee tot drie we
ken voordat de goederen kunnen
worden verladen. Het gevolg is dat
we in januari nog zendingen bin
nenkrijgen. Veel te laat natuurlijk,
dat vuurwerk slaan we dan maar
een jaar op in de brandveilige bun
kers die op dit terrein staan".
Een strenge controle gaat daar
aan vooraf. Zodra het Chinese
vrachtschip afmeert in de Rotter
damse haven, ontfermen doua
niers en experts zich over de licht
ontvlambare en explosieve
scheepslading. Mevrouw Van Eeu
wijk: „Onmiddellijk na aankomst
worden de containers openge
maakt, het vuurwerk overgeladen,
waarna er monsters worden geno
men. Niet voor niets wordt dat ge
daan, in China willen ze nog wei
eens wit kruit in de huisjes stop
pen in plaats van zwart kruit. De
warenwet staat wit kruit niet toe.
dat knalt harder. Per stuk mag
vuurwerk niet meer geluid geven
dan 150 decibel".
Ook het transport van Rotter
dam naar Leiden is trouwens
streng gereglementeerd. De wa
gens van het vervoersbedrijf dat
voor Kat werkt, zijn beveiligd; een
vracht mag inclusief verpakking
niet meer dan 15 ton bedragen.
Broodwinning
„Mijn man en ik kijken totaal an
ders tegen vuurwerk aan dan mijn
door
Gerard van Putten
Voor miljoenen guldens aan
vuurwerk schiet de Nederland
se bevolking straks de lucht in
om het oude jaar uit te luiden
en het nieuwe te begroeten. De
klok kan er als het ware op
worden gelijk gezet dat de di
rectie en de vijf personeelsle
den van de Leidse vuurwerk-
onderneming Kat bv tezelfder
tijd tevreden het glas heffen op
de massale verkoop van vuur
pijlen, donderslagen, zwerm
potten, gillende keukenmei
den en andere attributen, die
garant staan voor een flitsende
en knallende jaarapotheoke.
lvo( „Het grootste deel van onze jaar
omzet wordt immers bepaald door
d« verkoop van het oudejaarsvuur-
werk", vertelt mevrouw J.W.J. van
Eeuwijk, die met haar man de di
rectie vormt van de Koninklijke
Nederlandse Kunstvuurwerk- en
Munitiefabriek. Fabriek is trou
wens een groot woord, want vuur
werk wordt er al lang niet meer ge
maakt aan de Stadspolderweg.
„Sinds een jaar twintig importeren
wij het. Het enige dat hier nog
j wordt geproduceerd is witte rook-
poeder, dat wordt gebruikt bij
brandweeroefeningen. En wat we
ook nog doen: bepaalde grondstof
fen mengen voor bedrijven, die dat
na niet mogen".
5 q Ze is een dochter van de oude
derj Kat, Jacques. Niettemin zegt ze
assj weinig af te weten van de historie
omj van het familiebedrijf, dat al sinds
g mensenheugenis is gevestigd aan
/pla de Stadspolderweg. „Mijn vader
oum was zestig jaar, toen ik kwam. Ik
maj heb dus veel van horen zeggen".
Waj Waar ze bijvoorbeeld naar moet
gissen is de precieze oprichtings
end datum van het bedrijf. Wat ze wel
ïtre weet, is dat vader Jacques als op-
neej geschoten jongen van een jaar of
logt achttien („hij is geboren in 1882")
sod^ stad en land de rug toekeerde om
va| in Frankrijk bij een oude vuur-
i zoj werkfabriek in de leer te gaan. „Als
Zo' een volleerd vuurwerkmaker is hij
erei teruggekomen. Hij schijnt toen
?naa contact te hebben gezocht met Jo
in 2 han Loeff, een apotheker of in elk
?t gi geval iemand die iets met chemica
liën te maken had. Daarna is vader
r h« op de hoek van de Rijnsburgerweg
imt< en de Wassenaarseweg een fabriek-
ri je te zijn begonnen, althans dat heb
kelij ik gehoord van de familie. Tijdens
erg4 de Eerste Wereldoorlog, zo rond
1916 moet het geweest zijn, heeft
itslo
Zaj