KRO jarenlang onder curatele bisschoppen
Regie: Willem Nijholt
en Jasperina de Jong
Duitse tv eert het
'nationale geweten'
Prof. Manning onthult in boek 'Zestig jaar KRO'
r Hildegard Knef (60) doet op tournee ook Amsterdam aan
ZATERDAG 28 DECEMBER 1985
RADIO-TV-KUNST
PAGINA 25
BONN (GPD) - Hildegard Knef
komt na vijfjaar weer uitvoerig op
de televisie. In haar lievelingsstad
Berlijn, waar ze ondanks alle voor-
en tegenspoed nog altijd een thuis
wedstrijd speelt, heeft het ZDF een
film opgenomen over de drie car
rières van Hildegard Knef. Een eer
betoon aan de 'lijdende moeder' en
het 'sta-op-meisje' van heel Duits
land. Zestig jaar wordt de 'Knef
dit weekeinde, bijna 40 jaar zit ze in
het vak.
Op het toneel van het Berliner
Slotparktheater debuteerde de jon
ge Hildegard Knef als gangster
bruid. Ze lispelde zo overtuigend
dat ze een dag later bekend liet ma
ken in werkelijkheid geen spraak
gebrek te hebben.
Begin november 1985 in de tv-
studio's in datzelfde Berlijn sta
melde ze bij een interview bijna
onophoudelijk, haar antwoorden
waren niet of nauwelijks te ver
staan en verscheidene malen raak
te ze de draad volledig kwijt. De
volgende dag liet ze zich veront
schuldigen. De lange vlucht van
haar tweede Heimat in Los Ange
los naar Berlijn had haar volledig
uitgeput. Uitgeblust en murw,
waar is haar strijdbaarheid geble
ven?
Tussen beide scènes ligt bijna 40
jaar. Knef debuteerde toen bij Bar-
log in de komedie 'Drie mannen op
een paard'. Nu was ze in Berlijn
voor opnamen voor haar eigen tv-
portret. En ook nu spelen er weer
drie mannen een belangrijke rol.
De producent Ottokar Runze, die
de tv-film over haar leven maakt,
de concertmakelaar Martin Biallas,
die met Hildegard Knef nog een
keer een grote tournee wil maken,
en haar Newyorkse impresario die
de tournee wil financieren. Begin
januari heeft in München het eer
ste concert plaats van de 'grootste
zangeres zonder stem'. En voor
zondag 26 januari staat een optre
den van Hildegard Knef in het
Concertgebouw in Amsterdam ge
noteerd.
Vijf jaar geleden ging een we
reldtournee op een afschuwelijke
manier de mist in. In het begin vol
le zalen, maar toen er in Düsseldorf
nog maar 71 trouwe fans kwamen
opdagen, ging de Knef met haar nu
17-jarige dochter Christina 'Tinta'
hals-over-kop terug naar Amerika.
Jarenlang bleef het stil rond de
vedette. Ouder wordende sterren
helpen vaak een handje mee om
hun roem tot legende te laten wor
den. Greta Garbo en Knefs grote
voorbeeld Mariene Dietrich wer
den een legende nadat ze zich ver
stopt hadden. Hildegard Knef niet.
door
Hans Hoogendijk
Rond Knef bestaan geen gehei
men. Ze heeft in haar.chansons, in
terviews en vooral in haar boeken
alles over zichzelf vertéld. Van hu
welijksmoeilijkheden, drankpro
blemen en ziekten tot schoon
heidsoperaties. Niemand was op
het sleutelgat aangewezen. Ze
gooide zelf alle deuren open. Maar
een diva zonder geheimen wordt
niet makkelijk een legende.
Hildegard Knef wil ook geen le
gende worden. Ze wil nog altijd
strijden zoals ze altijd heeft ge
daan. Ze is een lange weg gegaan,
vaak in cirkels. Ook een steile weg,
naar boven en naar beneden. Hil
degard Knef zingend over zichzelf.
Uit het leven gegrepen.
„Nee, ik geef nooit op", ook dat
heeft ze gezongen, en haar wens:
„Voor mij zal het rode rozen rege
nen".
Nu op haar zestigste krijgt ze die
rozen. Een tv-portret met liefde ge
maakt. Een portret waarin ze voor
al op de hoogtepunten van haar
te zien is. Tenminste, dat
heeft de maker laten wéten. Veel
hulde van collega's, maar ook aan
dacht voor de tragiek die in Hilde
gard Knefs leven zo'n grote rol
heeft gespeeld.
Hildegard Knef, het geweten van
Duitsland, de vrouw die over haar
strijd tegen kanker zo indringend
schreef, die door haar doorzet
tingsvermogen anderen de moed
gaf verder te leven. Dat is de Knef
die in het portret naar voren moet
komen. Niet de afgetakelde vedet
te, die stotterend en hakkelend on
langs op de tv te zien was. Het was
stuitend en in menige huiskamer
ging het apparaat uit. De Duitsers
vatten het niet. Hildegard Knef
mag vloeken, kwetsen, emotioneel
zijn, maar dit zielige hoopje mens
was 'hun' Knef niet meer.
Sterker nog: de KRO-televisie en
vooral actualiteitenrubriek Brand
punt oogstten onvermoede succes-
Van Doorn stimuleerde de be
langstelling voor maatschappelijke
ontwikkelingen en vernieuwingen
in de katholieke gemeenschap.
Niet-katholieken werden niet meer
voor microfoon en camera ge
weerd. De KRO liep gelijk op met
de toeslaande deconfessionalise
ring en de progressiviteit van d<_-
katholieke voorhoede. De KRO-
gids werd een uiterst vinnig blad
Van Doorn, een krachtige per
soonlijkheid, op het autoritaire af.
had de touwtjes stevig in handen
en gaf programmamakers alle gele
genheid om voortdurend meer
aandacht te geven aan maatschap-
pij-hervorming en de verdrukte
medemens. Bisschop Bekkers
hield in Brandpunt (1963) een mo
dern verhaal over sexualiteit en
huwelijk dat kardinaal Alfrink in
het geheel niet beviel
Rellen
En er waren rellen en affaires. De
ruzie bijvoorbeeld over het uit-
zendverbod van een interview met
Bidault (1963). Brandpunt was be
roemd om zijn linkse en misstan
den signalerende reportages. Het
waren de jaren van het huwelijk
van Beatrix, de Nacht van Schmel
zer en de democratiseringsgolf
(ook binnen het KRO-bedrijf). Ko
ningshuis en Vaticaan werden ge
kritiseerd, de KVP aan de lopende
band gekapitteld en Frits van der
Poel werd in 1968 ontslagen nadat
hij een bloot publiek met een ge
klede Phil Bloom presenteerde, in
combinatie met een 'smakeloze'
grap over prinses Christina.
Het KRO-programma sloeg vol
gens het bestuur, en zeker naar de
smaak van de conservatieve KRO-
achterban, volledig door naar de
verkeerde kant. Veel te links en
veel te anti-KVP. Dit kon niet
meer. Er was geen enkele sprake
meer van 'katholieke warmte' in
het KRO-aanbod. De traditionele
gelovigen waren het stuur kwijt.
Van Doorn, intussen overgesto
ken naar de PPR, had tegen het
eind van de jaren zestig de teugels
onvoldoende strak in handen, met
name toen bleek dat het ledental
snel daalde en het personeel steeds
meer wilde. Saillant is dat in deze
stormachtige periode het amuse
ment eindelijk wat beter werd. De
BB-kwis, Frans Halsema, Stadhuis
op Stelten, Johnny Kraaykamp
waren leuk, maar Kees Schilpe-
roort bleef met zijn Gulden Schot
een ramp.
Langzaam werd de KRO na het
vertrek van Van Doorn (hy werd
minister) na het rumoer van de ja
ren zestig weer een 'onderhouden
de en katholieke' omroep. De on
dernemingsraad en de Studio-
redactie bleven nog even dwars lig
gen. Maar de 'K' van KRO speelde
weer de oude, vertrouwde rol en
het linkse imago werd met succes
afgelegd.
('Zestig jaar KRO', uitgeverij AM
BO, Baarn, is te bestellen bij de KRO
voor 24,75 gulden; in de boekhandel is
het verkrijgbaar voor 42,50 gulden).
Hildegard Knef tijdens een optreden in 1981 in het Amsterdams Con
certgebouw. (archieffoto)
In het portret ook wel aandacht
voor de dochter die ze op zo late
leeftijd kreeg, maar geen beelden
van Knef vol overdreven sentimen
taliteit die ze kan uitstralen als ze
het over haar kind heeft.
Hildegard Knef moet een eerbe
toon voor haar werk krijgen. Voor
de twee jaar dat ze als Ninouschka
op Broadway stond, voor de jaren
'60 waarin ze met haar chansons
overal volle zalen trok en voor de
jaren '70 waarin ze als schrijfstei
mensen roerde.
Morgenavond is haar portret op
Duitsland 2 te zien, drie weken la
ter komt ze terug naar de 'Heimat'
om te zingen, en al haar bewonde
raars hopen dat het haar lukt. Per
slot van rekening is Hildegard
Knef wel vaker opgestaan na een
zware val.
Twee uitvoerende artiesten, die op
het ogenblik door het land trekken
met een eigen show, gaan zich be
lasten met een karwei achter de
schermen.
Jasperina de Jong maakt haar
debuut als co-regisseuse van het
toneelspel Stepping Out dat op 24
januari in première gaat in Amers
foort en Willem Nijholt regisseert
de tweede musical van Seth Gaai-
kema, Publiek, die vanaf de herfst
van 1986 gaat lopen.
Jasperina zit al ongeveer 25 jaar
in het vak en heeft zich tot nu toe
nooit met programma's van ande
ren bezig gehouden. Zij is goed be
vriend met de presentator Hans
van Willigenburg die voor het eerst
als danser en acteur op de planken
staat. Het blijspel Stepping Out,
dat in Londen de prijs voor de ko
medie van het jaar kreeg, blijft ook
in ons land zo heten. De titel is ont
leend aan een tapdans-nummer
van Fred Astaire en men vond het
niet juist naar een vertaling te zoe
ken.
Dansschool
Het stuk speelt in een dans
school waar de kijker getuige is
van de wekelijkse tap-danslessen
en zo de karakters van acht dames
en een heer leert kennen. In de be
zetting komt men verder onder an
deren de namen tegen van Hetty
Blok, Leontien Ceulemans, Han
nah de Leeuwe en Elsje de Wijn.
De producenten Wim Visser en
Frans Ruhl (bekend als de tegen
speler van de cabaretier Wim Kan
in de interview-scènes) gokken op
een succes. Mede daarom is een
Amerikaanse choreograaf aange
trokken (Jesse Web) en een regis-
uit Londen (Andrew Visnevs-
ki).
Jasperina de Jong, die met haar
show 'De gekkin van de gracht' al
Willem Nijholt
verzekerd is van een tweede speel
seizoen het zit overal vol en de
kritieken zijn schitterend zal
zich bij Stepping Out bezighouden
met de tekstregie, de hantering van
het Nederlands. De repetities zijn
begonnen op de zolder van Theater
Carré in Amsterdam. Voor de ene
acteur en de actrices was dat niet
het begin. Ze zijn al maanden bezig
zich de tapdans-discipline eigen te
maken, want die speelt in dit stuk
een centrale rol.
Musical
De musical die Seth Gaaikema
heeft geschreven is de tweede in
zijn carrière. Enkele jaren geleden
pakte hij uit met Swingpop, dat on
danks de zware bezetting Sylvia
de Leur, Lex Goudsmit, Robert
Long (en later Wim Hogenkamp),
Nelleke Burg en Leen Jongewaard
geen succes werd.
Jasperina de Jong
In de musical Publiek zet Gaai
kema een theatergegeven op het
toneel: jonge mensen spelen jonge
mensen in de confrontatie met hun
rol, zichzelf en het publiek. Er is
daarom vooral uitgekeken naar
krachten die nog geen gevestigde
naam hebben, al bevestigen uit
zonderingen de regel, zoals Simo-
ne Kleinsma. De musical zou aan
vankelijk dit seizoen al draaien,
maar het ministerie van WVC gaf
de subsidie aan Mimi Crimi, zodat
Seth en producer Gislebert Thie-
rens het produkt een jaar in de
koelkast deponeerden. Dat kon.
want hier was geen sprake van be
derfelijke waar.
Gaaikema wilde absoluut dat de
veelzijdige acteur-danser-chanson-
nier-cabaretier Willem Nijholt de
regie op zich zou nemen. Die bleek
bereid. Hem kwam het jaartje uit
stel juist goed uit, omdat zyn solo
show hem niet meer in de weg zit.
DEN HAAG (GPD) - De KRO heeft kort voor de oorlog
een tijdlang onder curatele gestaan van het Nederlandse
episcopaat. Het bestuur van de KRO had nauwelijks
meer bevoegdheden. Een bisschoppelijk commissaris oe
fende het feitelijke gezag over de katholieke omroep uit.
Deze onthulling doet de historicus prof. A.F. Manning
in zijn boek 'Zestig jaar KRO, uit de geschiedenis van
een omroep', een jubileumuitgave van meer dan 350 pa
gina's, opgetuigd met een groot aantal foto's. De botsing
tussen de KRO en de leiding van de Nederlandse kerk
provincie is altijd angstvallig verborgen gehouden.
De oorzaak van het hoog opgelaai
de conflict was het falende finan-
cieel-economische beleid van de
toenmalige voorzitter, pater J. Di
to, dat in 1938 culmineerde in een
netelige affaire met een reisbureau,
geleid door een voormalige chef
van de KRO-propaganda-afdeling.
Het bestuur van de KRO voelde
zich gechanteerd door de vroegere
werknemer die met een getekende
brief van Dito op zak geld van de
KRO eiste en grote kredieten op
nam om autobussen te kopen
waarmee hij duizenden mensen
excursies naar de KRO-studio liet
maken.
Met veel moeite werd het con
tract met het reisbureau verbro
ken, wat niet kon verhinderen dat
het reisbureau een schadevergoe
ding van een ton van de KRO eiste.
Voor de bisschop van Utrecht,
mgr. De Jong, was dit de druppel
die de emmer deed overlopen. Het
episcopaat was al geruime tijd on
tevreden over het functioneren van
de r.k. omroep. Het vond dat het
onvoldoende greep op het functio
neren van de omroep had. Vooral
op zakelijk gebied voerde de KRO
in de ogen van de kerkleiding een
veel te ongedisciplineerde koers.
Eigenmachtig
Er waren al meer kwesties voor
gevallen die geen heil bij de clerus
konden vinden. Er werd te eigen
machtig opgetreden, een vooraan
staand lid van de dagelijkse leiding
(secretaris Speet) had zich te los
bandig gedragen, er was een voort
durende ruzie met de kerk in Lim
burg over een roomse regionale ra
diovereniging en er werd tegen de
zin van het episcopaat geld gesto
ken in commerciële ondernemin
gen.
Die slechte verhouding ontaard
de in pesterijen over en weer. De
kerk gaf geen medewerking aan
bepaalde uitzendingen. De bis
schoppen verschenen niet op een
receptie ter gelegenheid van de
opening van de nieuwe behuizing.
In toespraken gaf men elkaar in
vriendelijk verpakte bewoordin
gen zijn vet. De kritiek op niet-
praktiserende katholieken in hei
omroepbedrijf nam nog sterker
toe.
Daar kwam de blunder van pater
Dito met het reisbureau nog eens
bovenop. Het episcopaat, volgens
prof. Manning bestaande uit ijdele
potentaten die met wijs leider
schap niet veel te maken hadden,
nam het niet langer. Pater Dito
moest de laan uit. Maar tegenover
de buitenwereld en dan vooral de
door
Peter Huysman
achterban kon dat niet
worden verkocht. Bisschop De
Jong had een oplossing. Dito werd
elke financiële en commerciële
verantwoordelijkheid ontnomen.
De geestelijke adviseur in het
KRO-bestuur werd 'omgedoopt'
tot bisschoppelijk commissaris die
het geheel voor het zeggen kreeg.
Verzet tegen een wijziging van de
statuten die daarvoor nodig was,
werd niet getolereerd. De aartsbis
schop besliste en tegenover het
doorluchtige episcopaat diende
men nu eenmaal te gehoorzamen.
Manning noemt de doortastend
heid van de kerk achteraf 'een ru
we ingreep, op het onbehoorlijke
af.
Sjouwer
Vlnr: Frits v.d. Poel, Aad v.d. Heuvel
Han Mulder
De KRO bevond zich in de moei
lijkste periode van zijn bestaan.
Dat was anders geweest onder het
bewind van Dito's voorganger, de
Amsterdamse pastoor Perquin, de
oprichter van de KRO. Het werd -
in het loop van de jaren twintig -
hoog tijd dat naast het liberale,
protestantse en socialistische ge
luid het katholieke woord in de
ether werd vernomen. Perquin,
een roomse sjouwer die niet erg
populair was onder zijn geloofsge
noten, nam met nietsontziend en
thousiasme deze uitdaging aan.
Het geloof moest verbreid en het
publiek beschermd worden tegen
de slechte invloeden van de radio
in opkomst. En bovenal diende de
fatale propaganda van andersden
kenden (humanisten, de atheïsti
sche SDAP) tegengegaan te wor
den. Het was een tijd dat de katho
lieke elite uiterst strijdbaar was en
de roomsen zich een steeds sterker
positie wisten te verwerven. Na
veel gehakketak - moest de KRO
primair een bekeringsfunctie krij
gen of zou ze een omroep worden?
- ging op 24 november 1925 het
eerste programma de lucht in.
De radio was naar de zin van Per
quin een boosaardig vat vol amuse
ment en vergiftigde denkbeelden.
Daar moest snel een ander, een
rechts en conservatief apostolisch
geluid tegenover worden geplaatst.
Daar slaagde de KRO, toen al met
Perquin, Dito en Speet, uitnemend
in. Die eerste jaren werden de pro
gramma's voornamelijk gevuld
met gebeden, kerkelijke muziek en
strenge preken. En dat ging lange
tijd zo door.
Het presentatieteam van de actualiteitenrubriek Brandpunt
Prof. dr. A.F. Manning, auteur
van 'Zestig jaar KRO, uit de ge
schiedenis van een omroep'.
(foto GPD)
Beschaafd
Een kleine vrijmoedigheid stond
de KRO zich toe. Piet Lustenhou-
wer en zijn KRO-boys mochten
een beschaafd soort salonmuziek
laten horen. Maar 'hot jazz in zijn
perverse vormen' werd absoluut
niet geduld. Manning zegt ergens
dat de KRO in die vooroorlogse ja
ren laveerde aan de rand van
kitsch en zielloos entertainment.
Het is aan pater Dito te danken dat
het tenslotte ook tot deze omroep
doordrong dat via de ether het volk
toch niet te kerstenen was en op
den duur een 'volledig' program
ma, zij het nog zeer katholiek, werd
gebracht.
De KRO stond zich tenslotte wel
iswaar ook wat 'verstrooiing' toe,
maar wel met mate. Literatuur
werd besproken door Anton van
Duinkerken, maar boeken buiten
de veilige katholieke kring waren
taboe. Radio moest prestige uit
stralen. De Bonte Dinsdagavond-
trein was 'schandalig'. Door de
beugel kon evenmin dat de KRO in
1932 de voetbalwedstijd Neder-
land-België uitzond, maar twee
jaar later werd in de roes van 'We
gaan naar Rome' wél met jaloezie
naar de AVRO en VARA geluis
terd.
De KRO slaagde er maar niet in
goed evenwicht tussen beker
ing, cultuur en amusement te vin
den. De hoorspelen waren 'onbe
nullig en oerflauw'. Het Lichtba
ken van Henri de Greeve mocht
dan zeer populair zijn, maar men
kon zelfs het roomskatholieke pu
bliek toch niet blijven overspoelen
met alleen hoogmissen en och
tendwijdingen. De KRO kon zich
evenwel veel permitteren, want ie
dere katholiek was verplicht naar
de KRO te luisteren en naar geen
andere omroep. Al gebeurde dat
natuurlijk toch.
Oorlog
Na de oorlog pas kreeg de KRO
onder voorzitterschap van prof. J.
B. Kors, alweer een pater, wat
meer glans, hoewel Manning erop
wijst dat de medewerkers ook toen
het amusement nimmer goed in de
vingers kregen. Die oorlogstijd be
hoorde niet tot de dapperste jaren
van de KRO. Maar dat gold ook
voor andere omroepverenigingen
(Vogt en zijn AVRO). Het KRO-
personeel telde, aldus Manning,
een groot aantal pro-Duitsers, van
wie een aantal echte collaborateurs
zoals bestuurslid mr. G. Bosman
en programmachef Schaffer.
Het beleid van de KRO in die pe
riode was erop gericht de bezetter
vooral niet te prikkelen en de
Rundfunkbetreuungsstelle - de
controleurs van het Nederlandse
omroepbedrijf - zo gunstig moge
lijk te stemmen. Het voorwendsel
was steeds dat het geluid van de
KRO niet mocht verdwijnen. Een
van de pijnlijkste incidenten was
de aanval die Bosman voor de
KRO-microfoon deed op een toe-
spraak van een Britse kardinaal die
het heidens nationaal-socialisme
verdoemde.
De al zo gekortwiekte voorzitter
Dito was in die jaren een machte
loos en zielig man, beginselloos en
onbetrouwbaar, zo vertelt Man
ning. Bestuurslid en Tijd-redac-
teur Van Lamsweerde behoorde
tot de zeer weinigen die de koers
van de KRO probeerden te corrige
ren. Vorming van een staatsom
roep op nationaal-socialistische
grondslag achtte de KRO onaan
vaardbaar, maar er werd intussen
aan meegewerkt. Onder het uitzen
den van het Te Deum draaiden de
Duitsers op 9 maart 1941 het KRO-
programma dicht.
Onverzettelijk
Na de bevrijding gingen VARA,
NCRV. AVRO. VPRO en KRO
weer lustig aan de slag. Het oude
verzuilde bestel moest gerestau
reerd worden en tegen de wil van
het kabinet lukte dat ook. De ou
derwetse klerikaal Kors. die wei
nig belangstelling had voor anders-
mans ideeën, zorgde er tijdens zijn
voorzitterschap van '45 tot '59 door
zijn onverzettelijkheid voor dat de
KRO uitgroeide tot de grootste om
roep met rond 600.000 leden.
Erg goed met het geboden pro
grammapakket - vanaf 1951 ook
via de televisie - ging het echter
niet. Weliswaar gaven de bisschop
pen, zij het aarzelend, weer hun
steun, maar nog steeds werd de ra
dio door de KRO vooral als middel
voor apostolaat beschouwd. Dat
had tot gevolg dat de bijdragen
weinig spectaculair waren en spo
radisch konden concurreren met
AVRO en VARA.
Het waren de jaren van 'Tijd voor
Jolijt' en de orkesten van Klaas
van Beeck en Ger de Roos, de
SUS-acties en de Zonnebloem. Op
sportgebied trokken Jan Cottaar
en Leo Pagano aan de touwtjes en
Jan de Cler had met zijn 'Hup Hol
land Hup, laat de leeuw niet in zijn
hempje staan' landelijke bekend
heid. Jules de Corte en de Boertjes
van Buuten met Gait-Jan Kruut-
moes, de Gewone Man van Wam
Stroef
Op televisie beleefde alleen pater
Leopold Verhagen gouden tijden
en Miesje Bouwman deed haar in
trede. Maar Manning constateert
dat hoe dan ook het KRO-amuse-
ment amateuristisch, stroef en zou
teloos bleef, ofschoon de KRO iets
meer aan de kant van het open ka
tholicisme ging staan. De creativi
teit van de aangetrokken program
mamakers was gering. En nog al
tijd waren niet-katholieken niet
welkom.
Daar kwam bij dat de verstand
houding met de KVP allengs slech
ter werd. De KRO was al niet erg
gelukkig met de gevoerde omroep
politiek van hun geloofsgenoten.
Romme pleitte voor een publiek
rechtelijk bestel en de dreiging van
een nationale omroep was nog aan
wezig. De KVP vond dat ze te wei
nig voor de KRO-microfoon aan
bod kwam. KRO-medewerkers
brachten daar tegenin dat KVP-po-
litici dilettantisch overkwamen en
node een rubriek als die van VA-
RA's Voskuil misten. Later werd
met 'Gastenboek' van Louis Fre-
quin op tv de achterstand wat inge
haald.
Pas onder mr. H. W. van Doorn,
eerder voorzitter van de KVP,
kwam de KRO tot volle wasdom.
Hij trad aan als opvolger van pater
E. J. H. van Waesberge, die van
1959 tot '61 een zwak beleid voer
de. Van Doorn, de eerste leek als
voorzitter, zou de KRO gaan reor
ganiseren en moderniseren. Hij
zorgde voor een krachtige top
structuur in het bedrijf en een
sterk management. Voor het eerst
in de historie beschikte de KRO
over een programma-adviesraad.
De KRO-programma's werden
vrijmoediger en de medewerkers
kregen de ruimte die ontstond na
het 2de Vaticaans Concilie. De
KVP was niet meer onaantastbaar.
Volgens Manning is het Van
Doorns verdienste dat onder zijn
aanvoering de kwaliteit van de pro
gramma's aanzienlijk verbeterde.