We zijn geen
politie in
witte jassen'
Knoflookpillen nergens goed voor
Het 'gat' in de weekend-opvang
ZATERDAG 28 DECEMBER 1985
EXTRA
PAGINA 21
Niet iedereen voelt zich behaaglijk in de feestmaand
december. Er zijn mensen die de donkere dagen van het
jaar verfoeien. Ze worden overmand door een
depressief gevoel, dat soms leidt tot een crisis. Een
leger hulpverleners staat klaar voor de opvang. Tenzij
de crisis zich voordoet buiten kantooruren of in de
weekends, vele deuren blijven dan op slot. Voor de
hulpbehoevende die vanwege diens gemoedstoestand
uit pure wanhoop naar de fles grijpt, rest hooguit een
bakje troost op het politiebureau. Ze vallen in het gat
dat de hulpverlenende instanties openlaten. „Iedereen
trekt de handen van dergelijke mensen af'. Een
discussie over een hiaat in de geestelijke
gezondheidszorg.
door Gerard van Putten
De Nederlandse verzorgingsmaat
schappij voorziet in tal van opvang
centra voor mensen die in geestelij
ke nood verkeren, niettemin komt
het geregeld voor dat hulpbehoe-
I venden heen en weer worden ge
slingerd tussen hulpverlenende in-
stanties.
„In Leiden gebeurt dat dagelijks", be
weert Dick Graveland, woordvoerder
van de Leidse politie. „Mensen die in
een crisissituatie verkeren, daardoor
normafwijkend gedrag vertonen en de
buurt overlast bezorgen komen meestal
bij ons terecht. Er zijn taxichauffeurs die
i dergelijke personen van de straat oppik-
1 ken, je hebt ze erbij die op eigen initia
tief het bureau komen binnenlopen, en
het komt ook voor dat de naaste omge
ving de hulp van de politie inroept".
Dient een dergelijk probleemgeval
zich doordeweeks en meer bepaald over
dag aan, dan staan de hulpverleners
taakbewust klaar om de politie bij te
springen. „Maar", zegt Graveland, „zo
dra de wijzers van de klok naar half vijf
gaan of het weekend aanbreekt, worden
de deuren voor vele problemen dichtge
daan".
Leiden is in dit opzicht geen geval
apart. In heel Nederland vallen meer
dan eens talloze in een crisis belande
mensen in het gat dat de hulpverlenende
instellingen openlaten. Menigeen staat
die ene aflevering van Sonja Barends
praatshow nog helder voor de geest,
waarin twee Amsterdamse politie-agen-
ten van het bureau Warmoesstraat kwa
men opdraven met een volledig gedeso-
riëteerde vrouw. Ze wisten niet wat ze
met haar aan moesten, geen hulpverle
nende instantie gaf thuis. Pas na een
geëmotioneerde oproep voor de came
ra's werd zij alsnog ergens ingekwar
tierd.
Niks aanvangen
Politie-woordvoerder Graveland geeft
toe dat de hulpverlening van in geestelij
ke nood verkerende Leidse inwoners in
vergelijking met voorheen beter functio
neert. Graveland wijst onder meer op
het bestaan van het VOC (Vrouwen Op
vangcentrum), het Wegloophuis, het
Consultatiebureau voor Alcohol en
Drugs, de Stichting Ex '86 voor ex-ver
slaafden van alcohol en drugs, de Stich
ting Maatschappelijk Werk Leiden. De
Regionale Instelling voor Ambulante
Als het gaat om knoflook is de Ne
derlandse bevolking onder te verde
len in twee kampen: het ene vindt
het verrukkelijk, het andere veraf
schuwt de knoflookteen vooral om
de geur. De laatste groep kan - als
het gaat om profijt te trekken van de
vermeende gunstige invloed - toch
aan zijn trekken komen: er_is naar
schatting in Nederlandse reform
huizen en drogisterijen een dozijn
merken reukloze knoflookprepara-
ten te koop. In de meeste gevallen
zijn dat gedroogde knoflookprepa-
raten in de vorm van pilletjes.
Op sommige knoflookpreparaten staat
met geen woord vermeld wat er in de
pillen zit. In andere hemelen de produ
centen de vitaliserende werking op van
de stof allicine, weer anderen laten die
t stof er juist uit want die is schadelijk,
I zeggen ze.
Wat is er in de wetenschappelijke lite
ratuur literatuur van de laatste jaren ge
schreven over de werking van knoflook
en zijn bestanddelen? Welke stoffen zit
ten erin en wat doen ze? Het gebruik van
knoflook, dat tot de plantenfamilie van
de lelie-achtigen behoort, is heel oud. In
feite is het één van de oudst gekweekte
plantesoorten. Gedurende duizenden ja
ren is knofloof onderdeel geweest van
de volksgeneeskunde. De Codex Ebers
bijvoorbeeld, een Egyptische papyrus
rol met medische vooorschriften uit
1550 vóór Christus, geeft meer dan acht
honderd recepten voor therapeutisch
gebruik, 22 ervan noemen knoflook als
effectieve remedie tegen hartproble
men. hoofdpijn, wormen en zelfs tegen
wat tegenwoordig bekend staat als kan
ker. Ook de Grieken en de Romeinen
roemden de heilzame werking van het
bolgewas.
Wetenschappelijk onderbouwde gege
vens over de effecten op de gezondheid
Geestelijke Gezondheidszorg is sinds
vorig jaar dag en nacht bereikbaar, net
als Cortona. Het Centrum Onderdak
gunt sinds tweeënhalf jaar om wat voor
reden dan ook thuisloze mensen tijdelijk
een dak boven het hoofd. Al schijnt het
hier en daar bij tijd en wijle voor te ko
men dat mensen na een gesprekje weer
de straat op worden gestuurd. Waarvoor
overigens best een plausibele verklaring
zal kunnen worden gegeven, maar dat
terzijde.
„Heeft iemand maar één borreltje op,
zodat-ie nog aanspreekbaar is, dan is
men nog wel genegen de nood te leni
gen", spreekt politieman Graveland uit
ervaring. „Maar geen hulpverlenende in
stantie uitgezonderd neemt mensen op
die teveel alcohol, drugs of medicijnen
hebben gebruikt. De Riagg, die voor ons
gevoel lang niet optimaal bezig is, kan
met dergelijke mensen niks aanvangen.
Andere instanties trekken ook de han
den van ze af. Er is in deze stad kortom
geen plek te vinden voor mensen die
vanwege hun depressieve gemoedstoe
stand hun toevlucht nemen tot alcohol,
overmatig gebruik van medicijnen of
drugs. En wat hebben dergelijke men
sen dikwijls juist nodig? Een ruimte om
tot rust te komen, een kamer waar ze
desnoods een bed kunnen aantreffen.
Een plek ook waar ze wat warmte en lief
de ontmoeten. Al zou het maar voor een
paar uur zijn. Wij beschikken ook op het
nieuwe bureau niet over de accommoda
tie om dergelijke mensen onder te bren
gen. Dus wat gebeurt er nu? We zetten ze
maar neer in de wachtkamer, knopen
een gesprekje met ze aan en geven ze
vervolgens een bakje koffie. Voor ons
houdt het daarmee op, daarna zijn we
helaas genoodzaakt ze naar huis te stu
ren. Want je kunt ze toch kwalijk in een
cel neerzetten. Daar is hun persoonlijke
situatie niet naar, daar zouden ze alleen
maar depressiever van worden".
„Alleen daarom al zou het wenselijk
zijn als een hulpverlenend bureau als
het Bureau Maatschappelijk Werk een
piketdienst in het leven riep om buiten
de kantooruren en in de weekends in de
ze gevallen te voorzien.
Geen middelen
Als het aan Willem Ververs en Paul
van Kampen - de twee leidinggevende
maatschappelijk werkers van de Stich
ting Maatschappelijk Werk Leiden - zou
liggen, kwam die piketdienst er liever
dateren uit het midden van de vorige
eeuw. Louis Pasteur beschreef in 1858
de antibacteriële werking van knoflook
Ook Albert Schweizer gebruikte het als
huis-, tuin- en keukenmiddel. Er wordt
beweerd dat hij daarmee Afrikanen van
amoebe-dysenterie kon afhelpen.
Meer recent is in het laboratorium ge
vonden dat het sap van knoflook de
groei remt van bacteriën zoals de etter-
verwekkende Staphylococcen, Strepto-
coccen (waaronder bacteriën die ontste
kingen veroorzaken). Vibrio's (Vibrio
cholerae asiaticae is de verwekker van
cholera) en Bachillus. De Japanner
Inouye deed proeven met de vluchtige
bestanddelen van knoflook. Hij leidde
deze stoffen over van de buitenlucht af
gesloten bacteriecultures en vond dat ze
heel effectief de bacteriën doodden. Ook
ziekteverwekkende schimmels en pa-
thogene gisten worden door knoflook-
sap aangepakt.
Naast een antibacteriele werking van
Knoflook heeft laboratoriumonderzoek
aangetoond dat bepaalde knoflookbe-
standdelen de ongewenste vorming van
klontjes in het bloed (de trombose-nei-
ging) tegengaan. Dr. Sainami van de
Poona-universiteit in India vergeleek in
een onderzoek drie bevolkingsgroepen
met een onderling verschillehde knof-
lookconsumptie. Bij de groep die het
meeste ervan at (50 gram in de week)
duurde het relatief het langst voordat
bloed uit een wondje stolde. Dat bete
kent dat zich ook minder gauw onge
wenste kleine bloedpropjes vormen in
de bloedvaten (door kleine beschadigin
gen in de wand van het vat). Bovendien
bleek deze groep relatief net laagste ge
halte aan fibrinogeen in het bloed te
nog vandaag dan morgen. Ververs: „In
principe kan iedereen hier terecht. Maar
helaas, inderdaad dan wel binnen de
kantooruren. Al weet ik dat de maat
schappelijk werkers van dit bureau hun
privételefoonnummers beschikbaar
stellen aan mensen die ze al begeleiden.
Binnen het algemeen maatschappelijk
werk is het landelijke denkbeeld ont
wikkeld dat de bureaus 24 uur per et
maal beschikbaar moeten zijn voor men
sen die in een psychosociale crisis ver
keren. Met die visie stemmen wij in. Al
leen, de middelen en de mankracht ont
breken ons om een bereikbaarheid van
24 uur te realiseren. De subsidie die we
nu ontvangen is voldoende om het bu
reau te runnen".
Van Kampen: „De gemeente Leiden is
onze grootste financier. En de gemeente
draagt al meer geld bij dan ze op grond
van de Rijksbijdrageregeling verplicht
is. Absolute voorwaarde om te kunnen
komen tot een 24 uurs bereikbaarheid is
een goede compensatieregeling voor ar-
beidsonvriendelijke uren. Daar voorna
melijk ligt het knelpunt'
De maatschappelijk werkers maakten in
1984 deel uit van een werkgroep die op
initiatief van de gemeente was gevormd.
De klachten over hiaten in de opvang
van in geestelijke nood verkerende men
sen waren de aanleiding voor die samen
komsten.
Geldtekort
„Overigens hebben wij onszelf moeten
uitnodigen voor die besprekingen", her
innert Van Kampen zich. „Onder leiding
van de heer Richel, de toenmalige coör
dinerend directeur welzijn van de ge
meente, zijn we een paar keer bij elkaar
geweest. Bij dat overleg waren aanwezig
vertegenwoordigers van het Consulta
tiebureau voor Alcolhol en Drugs, van
de politie, van de GG en GD en van de
Riagg. Op de eerste bijeenkomst hebben
wij de vraag aan de orde gesteld of de
gemeente over middelen beschikte om
ons de mogelijkheid te verschaffen een
7x24 uursdienst te laten draaien. Want
dat was voor ons het principiële uit
gangspunt om mee te doen aan dat over
leg, praten over een 7x24 uur-opvang
voor mensen die in een psychosociale
crisis verkeren. Richel sloot toen niet uit
dat over die vraag te praten viel. Merk
waardig genoeg is op die besprekingen
geen vervolg gekomen. We hebben nooit
meer iets gehoord".
De Stichting Maatschappelijk Werk
hebben (bij de bloedstolling wordt fibri
nogeen omgezét in fibrinedraden, waar
na dit netwerk het korstje vormt).
Bloedplaatjes
Knoflook en zijn bestanddelen
werken ook nog op een andere manier in
het bloed: zij blijken de neiging van
bloedplaatjes tot samenklonteren te
remmen. Het samenklonteren van
bloedplaatjes in de bloedvaten kan een
eerste aanzet zijn tot het dichtslibben
van bloedvaten met als gevolg een gehe
le of gedeeltelijke afsluiting. De Venezo
laanse biochemicus Rafaël Apitz-Castro
van het Instituut voor Wetenschappelij
ke Studies onderzocht de remming van
de plaatjes-samenklontering door kno
flook. Hij gebruikte bestanddelen van
knoflook die hij met behulp met methyl
alcohol had geïsoleerd. In het bijzonder
drie componenten remden deze sa
menklontering aanzienlijk. Toevoeging
van het methyl-alcohol-extract of een
van de meest actieve componenten hier
van, kon zelfs reeds samengeklonterde
plaatjes weer losmaken.
Ten slotte is er nog een derde wer
kingsgebied van knoflook: het zorgt
voor verlaging van het vet- en choleste
rolgehalte in het bloed en in bepaalde
organen. De Indiase scheikundige Ka-
Leiden heeft een eerstelijnsfunctie. Dat
wil zeggen dat mensen geen verwijzing
van wie dan ook nodig hebben om hun
privéproblemen aan de maatschappelij
ke werkers te kunnen voorleggen, als ze
daar naar hun eigen gevoel niet meer uit
kunnen komen. „Crises", zeggen de he
ren, „kunnen zich in allerlei vormen
openbaren en allerlei oorzaken hebben"
Een opsomming van problemen laten
ze volgen. Zoals daar zijn: de crisissitua
ties die zich soms voordoen na een stuk
gelopen relatie. De alleenstaanden die
het alleen-zijn moe zijn. De ernstige ge
neratieconflicten tussen ouders en kin
deren. De scheiding van ouders, die diep
ingrijpt bij de kinderen.
Er zijn ook gezinnen die met een struc
tureel tekort aan geld kampen. Een pro
bleem dat het gezinsleven zodanig fru
streert dat een normaal contact tussen
partners niet langer mogelijk blijkt.
Weer anderen blijken niet opgewassen
tegen de verleiding van al te soepel kre-
dietverstrekkende banken of op krediet
leverende, met geldprijzen schermende
(„U heeft een geluksnummer") postor
derbedrijven, waardoor de schuldenlast
alleen maar groeit. Gedwongen werk
loosheid omdat de werkgever failliet is
gegaan of een reorganisatie binnen het
bedrijf heeft doorgevoerd, vele mensen
zijn er geestelijk door ontwricht geraakt,
bij gebrek ook aan vooruitzichten op een
andere baan. „In de praktijk zie je men
sen die het slachtoffer zijn van agressie
ve verkoopmethoden. Dan zie je mensen
die bezig zijn aan de afbetaling van een
auto die al lang naar de sloop is ge
bracht. Je komt met mensen in contact
die kapot gaan aan het feit dat ze geen
werk hebben".
Schroom
„Er bestaat", zeggen de heren ook,
„een zekere schroom om hier naartoe te
komen. Daar kunnen we best inkomen,
in ieder mens zit een drempel. Niemand
is snel geneigd te koop te lopen met een
probleem. Dus gaan ze niet graag naar
een hulpverlener. En komen ze hier uit
eindelijk dan toch, dan zijn er velen die
van zichzelf vinden dat ze tekortschie
ten. Die denken dat ze falen. Maar dat
hoeft helemaal niet zo te zijn. Door in
vloeden van buitenaf, bijvoorbeeld door
maatschappelijke factoren kunnen ze
soms in een psychosociale crisis komen
te verkeren".
„Natuurlijk, iedereen heeft weieens te
genslag en gelukkig kunnen velen die
manna bepaalde het vermogen van knof
look om het gehalte aan cholesterol in
het bloed van ratten te verlagen. De die
ren kregen een dieet dat rijk was aan
verzadigde vetten. Knoflookolie en ont
vet knoflookpoeder zorgden ervoor dat
het gehalte aan cholesterol in het serum
minder steeg dan normaal. Het effect
trad ook op in de lever. Eenzelfde resul
taat vond een andere Indiase onderzoc
ker, dr. Chaudhuri. Hij gaf ratten gedu
rende twaalf weken cholesterol en knof
lookolie. Chaudhuri vond dat een ver
hoging van de hoeveelheid cholesterol
in het serum in de hand kon worden ge
houden met de knoflook die hij aan de
ratten gaf. De controlegroep die geen
knoflook kreeg, had aanzienlijk meer se-
rumcholesterol.
En dan is er nog de Nigeriaanse onder
zoeker Bobboi. Hij gaf aan ratten knof
look en alcohol. Van alcohol is bekend
dat het een verhoging geeft van serum -
cholesterol en bepaalde vetzuren in het
bloed. Knoflook, zo ontdekte de Nige-
riaan, kon dit proces tegengaan. Boven
dien kon hij aantonen dat de ophoping
van cholesterol en vetzuren in de nieren
en de lever werd tegengegaan. Zo is nog
een aantal onderzoeken te noemen,
waarbij men steeds hetzelfde vindt: knof
look vermindert de afzetting van vet
(zuren) in een aantal organen, terwijl het
problemen zelf oplossen. Niet voor elk
probleem hoeft een maatschappelijk
werker klaar te staan. Sterker nog: ons
beleid is er juist op gericht de cliënten zo
snel mogelijk weer op eigen benen te la
ten staan. Maar er kan zich een moment
voordoen dat iemand het niet meer ziet
zitten. En dan kan een gesprek met een
maatschappelijk werker verhelderend
werken. Niet dat we voor elk probleem
een pasklare oplossing voorhanden heb
ben. Maar wij kunnen de mensen wel op
weg helpen een oplossing te vinden voor
hun probleem. Desnoods gaan we naar
ze toe. Mits men maar de bereidheid
toont met ons te praten, want het over
stijgt onze ethiek om onszelf op te drin
gen. We zijn geen gluurders. Wat we wel
zijn: maatschappelijk werkers die in
principe alles aanpakken. Dit bureau
kan worden gezien als een brede basis-
opvang voor iedereen. Die zou voor ie
dereen dag en nacht toegankelijk moe
ten zijn. Vandaar ook dat we in principe,
we kunnen het niet genoeg benadruk
ken, ja zeggen tegen een 7x24 uurs
dienst. Nogmaals: dat we nu de midde
len niet hebben om structurele hulpver
lening te bieden, vinden wij heel erg
jammer".
Meer tolerantie
In Oegstgeest, op het kantoor van de
Riagg Zuid-Holland-noord („Voor eens
en voor altijd", zegt prof. H.R. Kraus,
psychiater en inhoudelijk directeur,
„het is niet het Riagg, het is de Riagg.
Een rot afkorting die staat voor Regiona
le Instelling voor Ambulante Geestelijke
Gezondheidszorg") voelen de medewer
kers zich nogal eens het mikpunt van
kritiek van andere hulpverleners. „Ik
zou denken", meent Kraus, „dat de
hulpverlenende organisaties ten opzich
te van elkaar best wat meer tolerantie
zouden mogen opbrengen".
Nu gebeurt het naar zijn mening te
dikwijls dat hulpverleners over en weer
kissebissen over gevallen die Jij had
moeten opknappen". Te vaak komt het
naar zijn zin voor dat de Riagg ten on
rechte wordt opgepiept voor een per
soon, die in de een of andere crisis ver
keert en waarmee de politie, de dienst
doende huisarts en de eerste hulpdienst
geen weg weten.
„Onherroepelijk dat er dan worai ge
zegd: dat zou weieens iets voor de Riagg
kunnen zijn. Maar dat hoeft helemaal
niet het geval te zijn. Meestal gaat het
om alcoholisten of om personen die in
ook de cholesteroltoename kan vermin
deren.
Welke chemische stoffen zijn in knof
look aangetoond en welke zijn verant
woordelijk voor deze effecten op de ge
zondheid? De knoflookgeur is afleom-
stig van de chemische stof allicine. De
Amerikaanse chemicus Chester Cavalli-
•to isoleerde al in 1944 deze verbinding
uit vier kilo knoflook met behulp van al
cohol. De zes gram olie-achtige substan
tie die hij verkreeg was allicine. De olie
bleek zowel antibacteriële, alsook een
antischimmelwerking te bezitten. Allici
ne ontstaat overigens pas bij het aansnij
den of persen van een knoflookteentje.
Daarbij gebeurt namelijk het volgende:
een ander in knoflook gevonden stof, al-
liïne, wordt door het enzym allinase in
de geurstof allicine omgezet. Bij het per
sen van knoflook komt de stof alnne dus
in aanraking met het enzym. Het gevolg
is de typische knoflookgeur. Dit is de re
den ervan dat verse, ongesneden kno
flook niet geurt.
Een paar jaar geleden ontdekte de-
Amerikaanse chemicus dr. Eric Block
een chemische verbinding in knoflook
die zorgt voor het tegengaan van de vor
ming van bloedstolsels in de bloedvaten.
De stof werd ajoene gedoopt (£do is
Spaans voor knoflook). De knoflookbol
maakt het uit allicine en het is - volgens
Block - als anti-trombosestof minstens
net zo actief als aspirine. Op het ogen
blik onderzoekt Block of deze stof mis
schien bruikbaar is als geneesmiddel. In
droog knoflookpoeder of in pillen, oliën,
extracten of andere in de handel zijnde
knoflookpreparaten kon de Amerikaan
dit ajoene niet aantonen. De reden hier
een depressieve toestand verkeren en
daarom naar de fles hebben gegrepen
Daar is de Riagg niet voor. Zoals we er
ook niet zijn om een kerel op te vangen
die zo kwaad is geweest op z'n chef dat-
ie daarom diens huisdeur heeft inge
trapt. Zo'n man is hooguit psychisch
ontregeld. Die man kan naar huis wor
den gestuurd, nadat van het voorval pro
ces-verbaal is opgemaakt, nadat er op
hem is ingepraat en hem desnoods een
kalmerend middel is toegediend Wij
zijn geen witte jassenpolitic. De hoofd
taak van de Riagg is: begeleiden en be
handelen van ambulante psychiatrische
cliënten. We hebben een tweedelijns
functie, we behandelen uitsluitend op
verwijzing van de huisarts. Overdag
kunnen we iemand nog wel eens snel be
handelen na telefonisch overleg met de
huisarts. Tenzij er dringende redenen
bestaan om de huisarts te passeren. Bui
ten de kantooruren houden wij ons uit
sluitend bezig met gevallen van acute
psychiatrie. Want dat is het kernpunt
voor ons, er moet sprake zijn van een
psychiatrische crisis".
Vaak Leiden
Of iemand daarin verkeert, is ter
beoordeling van de opgepiepte Riagg-
medewerker. Wanneer er een vermoe
den van krankzinnigheid bestaat en de
patiënt opname in een psychiatrische in
richting weigert, kan de burgemeester
op grond van een medische verklaring
besluiten tot het afgeven van een inbe
waringstelling. Prof. Kraus: „Een psy
chiatrische crisis doet zich geregeld
voor. Ongeveer tweederde van alle cri
ses, waarvoor de hulp van de Riagg
wordt ingeroepen, zijn Leidse. Opmer
kelijk. Wij bestrijken een regio waarin
450.000 mensen wonen, het gebied
strekt zich uit van de bollenstreek tot
Nieuwkoop. Maar hoewel Leiden met
100.000 inwoners geen grote stad is, be
staat daar wel een grote stadsproblema
tiek. Er wonen veel kansarmen, die niet
in staat blijken een crisissituatie op te
vangen".
Hij prijst zich gelukkig met de aanwe
zigheid van negen bedden in het nieuwe
AZL. Op voorwaarde dat ze met opname
instemmen, kunnen daar „op de afde
ling van dokter Rooymans" tegenwoor
dig mensen worden ondergebracht die
zich „gek" gedragen, dat voordien nooit
hebben gedaan en van wie redelijker
wijs valt aan te nemen dat ze na een dag
of twee „intramurale behandeling" dat
ook niet meer zullen doen.
„In het geheel van de geestelijke ge
zondheidszorg bekleden wij als Riagg
een centrale plaats met als doel mensen
zoveel mogelijk ambulant te houden Je
moet nooit meer hulp geven dan strikt
nodig is. Het uitgangspunt moet zijn dat
de hulpverlening zo kort mogelijk wordt
gehouden. Als er wordt gezegd: de
Riagg moet maar komen om iedere per
soon die afwijkend gedrag vertoont weg
te halen, dan zie ik daarin een zienswijze
die tegenstrijdig is met de onze. Ons be
leid is zoveel mogelijk gericht op extra
murale behandeling. Als het maar even
kan de mensen buiten de inrichtingen
houden. Maar in de samenleving is men
nogal gauw geneigd te zeggen: weg met
die gek. die moet maar worden afge
voerd".
Mazen
De geestelijke gezondheidszorg vindt
prof. Kraus op een redelijk peil staan,
maar is volgens hem voor verbetering
vatbaar. „Er bestaat een netwerk van
voorzieningen, de opvangcentra zijn le
gio. Maar zoals de wet mazen vertoont,
zo kent ook elk systeem die. Dat er m
nood mensen tussen de wal en het schip
vallen, die klacht van de politie is niet
ongegrond. En het is ook waar dat de
politie met die mensen, veelal alcoholis
ten, blijft zitten. Een roesuitslaapcen
trum zou de oplossing kunnen zijn voor
dit probleem. Je zult ook een dergelijke
instelling medisch moeten bemannen
Het is de vraag of daarvoor geld beschik
baar is".
De Leidse politie is thans druk doende
de opvangproblemen in kaart te bren
gen. Woordvoerder Graveland zegt het
niet met zoveel woorden, maar het staat
vast dat de Leidse politie de gegevens
wil inbrengen in het overleg van hulp
verleners met wethouder Kuijers, dat
voor begin volgend jaar op de agenda
staat. „Met het oog op de toekomst moet
die registratie in elk geval een duidelijk
plaatje opleveren. Op dit moment gaat
de hulpverlening naar onze mening te
veel gepaard met strubbelingen, onte
vredenheid en wrevel. En die moeten zo
snel mogelijk uit de wereld worden ge
holpen".
voor is waarschijnlijk dat de fabrikanten
van de meeste van deze produkten be
ginnen met de stoomdestillatie van knof
look en dat levert geen allicine op. En
dat is juist nodig om ajoene te vormen
Vers
Het wetenschappelijk onderzoek van
de laatste jaren heeft laten zien dat er
een zekere medische werking uitgaat
van knoflook. Van verse knoflook wel te
verstaan, want dat is bij de meeste expe
rimenten gebruikt. De resultaten van
het onderzoek laten drie werkingsgebie
den van knoflook zien: het is werkzaam
tegen bepaalde bacteriën, schimmels en
gisten; het gaat ongewenste klontering
in het bloed tegen èn het vermindert de
afzetting van cholesterol en vetzuren in
de onderzochte organen. Daarbij weten
de chemici nog maar zeer ten dele welke
chemische stoffen van de knoflookteen
deze effecten hebben. Alleen van de stof
ajoene is enige jaren geleden ontdekt dat
deze het bloed goed vloeibaar kan hou
den. Overigens heeft de ontdekker van
ajoene deze stof nog nooit in knoflook
preparaten kunnen aantonen. In reuklo
ze knoflookpreparaten is dat misschien
niet zo verwonderlijk, immers, geen
geur betekent geen allicine en dat is juist
nodig voor de anti-trombosestof. Maar
als er allicine aan een knoflookpil is toe
gevoegd? Dan moet die pil een knof
lookgeur hebben, anders is die allicine
niet werkzaam en heb je er nog niets
aan.
Het lijkt er dus op dat alleen van het
eten van verse knoflooktenen een me
disch gunstig effect kan uitgaan. Dat is
slecht nieuws voor de knoflookhaters
die voor hun gezondheid knoflookpillen
slikken. Dat laatste is overbodig: knof
lookpreparaten helpen niet bij het te
gengaan van klontjes in het bloed, laat
staan tegen jeugdpuistjes of hoge bloed
druk.
JEROEN VAN DER BOON
De volksgeneeskunde schrijft al duizenden jaren aan knoflook
een heilzame invloed op de gezondheid toe. Tegenwoordig is
knoflook nog steeds populair: voor sommigen als teen in de sla,
voor anderen als reukloze knoflookpil. Helpt een knoflookpil
inderdaad tegen jeugdpuistjes en hoge bloeddruk, zoals de
fabrikanten beweren? Dat lijkt een valse belofte.
Prof. Kraus (Riagg)' "Buiten de kantooruren houden wij ons uitsluitend bezig met gevallen van acute psychisa-
rie": (fotoHoi,ast,
