'n Nieuw adres
voor mode en
leer met
ü/lnrp f
PAGINA 22
RADIO-TV
VRIJDAG 20 DECEMBER 1985
AVRO
18.15 AVRO's Bridgecursus. Vandaag les 5c
TELEAC
18.25 Grafische technieken, les 6
AVRO
18.55 De Fabeltjeskrant
19.00 Bennie Bang Show, gepresenteerd door Eli
Asser m.m.v. het AVRO-kinderkoor
19.15 Ruud en Leonie, praatprogramma gepresen
teerd door Ruud ter Weyden en Leonie Sazias
vanuit 't Spant in Bussum
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.28 Vinger aan de pols. Medisch magazine gepre
senteerd door Ria Bremer en Peter Lens
21.05 Lee Towers Gala '85. Show rond Lee Towers
m.m.v. het Metropole Orkest o.l.v. Jerry van
Rooyen, het Deep River Quartet en het ballet
van Maria Moore
22.10 AVRO's Actualiteiten. 22.10 AVRO's Televi-
zier, politiek programma vanuit Sociëteit de
Witte in Den Haag. Interviews en debatten
met politici. En het gesprek met de minister
president Lubbers. -22.50 AVRO's Sportpa-
norama. Presentatie: Jos Kuyer
23.00 MASH, Amerikaanse serie. Afl.: Lieve zus.
(Dear Sis) Kerstmis nadert en iedereen wil
naar huis. Aalmoezenier Mulcahy schrijft een
brief naar zijn zus die non is. Met: Alan Alda,
Mike Farrell en Harry Morgan
23.25 Karei van de Graaf, praatprogramma
23.55 Tine, gedichten en verhalen door Tine Ruys-
schaert
NOS
00.02 Journaal
00.07 Studio Sport. Tennis: Finale Davis Cup tus
sen West-Duitsland en Zweden vanuit Mün-
chen
KRO
00.30 KRO schaaktweekamp Timman-Kasparov,
analyse door Hans Böhm
00.40 Einde
ZATERDAG
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
TELEAC
10.00 Follow through, cursus Engels voor gevor
derden, les 9
10.30 Einde
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Spanjaarden
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
NCRV
19.12 Dit is Disney, korte film uit de schatkamer
van Walt Disney
19.22 Ja, natuurlijk, magazine over natuur en na
tuurbehoud met daarin een quiz
20.55 Murder she wrote, Amerikaanse detective-
serie. Afl.: De aanslag. De broemde Spaanse
schilder Diego Santana wordt zestig jaar. Hij
viert dit met een feest op zijn privé-eiland,
waar één van de feestvierders het op zijn le
ven heeft voorzien
21.40 Getijden, muziek en gasten uit de wereld van
geloof en samenleving
NOS
22.30 Journaal
IKON
22.45 Het spijt me. Zweeds drama over de situatie
van een vrouw die mishandeld wordt door
haar man. De vrouw vraagt zich af of ze aan
gifte moet doen en of ze bij hem weg moet
gaan
23.20 Bericht van de Wilde Ganzen
23.32 Nieuws voor doven en slechthorenden
KRO
23.30 The Yellow Rolls Royce. Amerikaanse speel
film uit 1964. Een Rolls Royce verwisselt
steeds van eigenaar en bij iedere eigenaar be
leven we een ander avontuur
01.32 Einde
ADVERTENTIE
18.00 Tik Tak. kleuterprogramma.
18.05 Plons, kleuterserie. Afl.: De
vleermuis
18.10 Prikballon, kleutermagazine
over het maken van allerlei voor
werpen en een tekenfilm.
18.25 Bassie en Adriaan, kinderserie.
Afl.16
18.30 Star Trek, science-fictionserie
over de belevenissen van de USS
Enterprise. Afl.: Wolf in de kudde
(Wolf in the Fold).
19.20 Uitzending door derden: Een
programma van de Liberale Radio
en TV-Omroep
19.40 Mededelingen en programma
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.15 De Collaboratie. De Stroomver
snelling. Tijdens de eerste helft van
1941 geraakten de collaboratiebe
wegingen in een ware stroomver
snelling. De Duitse inval in de Sov
jet-Unie en de daaropvolgende op
richting van buitenlandse vrijwilli
gerslegioenen bood de Vlaamse en
Waalse collaborateurs de kans om
hun inzet met daden te bewijzen.
22.55 Journaal en Coda: Leven in ju
ni, van Jan Veulemans
19.00 1 Week sport
19.30 Juke Box
19.42 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Weerbericht
20.15 Videomatch
20.50 Première, filminformatie
LEIDEN
BREESTRAAT 16 7
18.00 Hier und Heute
18.25 (S) WWF-Club, live vanuit de
studio
19.00 (S) WWF-Club, live vanuit de
studio.)
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau.
20.15 Meuterei am Schlangenfluss
(Bend of the river), Amerikaanse
speelfilm uit 1951. Ex-rover Glyn
McLyntock trekt met een aantal
kolonisten naar Oregon. Als ze on
derweg levensmiddelen bestellen
en die niet krijgen omdat de leve
rancier ze liever aan de veel beter
betalende goudgravers verkoopt, is
het hek van de dam
21.45 Plusminus, economisch maga-
Coma
Het AVRO-programma 'Vinger
aan de pols' is vanavond geheel
gewijd aan kinderen in coma. Er
worden twee gevallen besproken
van kinderen die op zeer jeugdi
ge leeftijd in coma zijn geraakt.
Het ene kind is vijftien jaar en
ligt al dertien jaar in coma. Het
ander is negen jaar, waarvan er
zes in coma-toestand zijn doorge
bracht.
Het team van 'Vinger aan de
pols' heeft de verzorging van de
ze kinderen in een zwakzinni
geninrichting een paar dagen ge
volgd. Bovendien zal worden ge
toond welke agressieve metho
den in Amerika zijn ontwikkeld
om bepaalde patiënten uit een
coma te halen. (Nederland 1.
20.28 uur).
Het spijt me
Onder de titel 'Het spijt me'
brengt de IKON vanavond een
Zweeds drama over de situatie
van een vrouw die door haar man
wordt mishandeld. In deze film
probeert schrijver-regisseur Lars
Forsberg het mechanisme van
geweld tegen vrouwen te analy
seren. In 1984 bleek uit onder
zoeken dat in Zweden gemid
deld 30.000 keer per maand vrou
wen worden mishandeld. In
schril contrast hiermee staat het
aantal vrouwen dat een beroep
doet op hulpverlenende instan
ties: slechts één procent.
Aan de hand van het alledaag
se leven van een gezinnetje waar
van de vrouw geregeld door haar
man wordt geslagen, wordt in
'Het spijt me' het moeizame pro
ces geschetst waarin de vrouw
terechtkomt. Welke beslissing
moet zij nemen: wel of geen aan
gifte doen, wel of niet weggaan
bij haar man? (Nederland 2,22.45
uur).
Politiek
In het televisieprogramma
'AVRO's Televizier in de wandel
gangen' worden weer heel wat
gasten aan de tand gevoeld over
de Nederlandse politiek.
Premier Lubbers praat over
het kabinetsberaad van die dag
en over de verhouding met de
PvdA. Ook PvdA-fractieleider
Den Uyl is aanwezig en die heeft
het over de regeerkansen van
zijn partij, mogelijke openingen
wat betreft de kruisraketten en
de komende verkiezingscampag
ne.
NIPO-directeur G. Schild
komt met de uitslagen van de
AVRO/NIPO-enquête: Aan geën
quêteerden zijn onder meer de
volgende vragen voorgelegd: hoe
ziet de Tweede Kamer er uit als
er nu verkiezingen zouden zijn;
welke partijen moeten het nieu
we kabinet vormen en moet de
PvdA het absolute nee tegen de
kruisraketten laten vallen.
De financiële specialisten van
de Tweede-Kamerfractie van
PvdA en WD, Wöltgens en De
Korte houden het sociaal-econo
misch beleid van het huidige ka
binet onder de loep en spreken
over de noodzakelijke maatrege
len voor de komende vier jaar.
(Nederland 1, 22.20 uur).
Lee Towers
Begin deze maand gaf zanger
Lee Towers vier uitverkochte
concerten in het Rotterdamse
Sportpaleis Ahoy". De AVRO
brengt vanavond hoogtepunten
van dit viervoudige gala op de te
levisie.
Naast oude en nieuwe hits
zingt Lee Towers ook een selec
tie uit de musical 'West Side Sto
ry', een aantal kerstliederen en
een duet met Anita Meyer. Lee
Towers werd in Ahoy muzikaal
ondersteund door het Metropole
Orkest o.l.v. Rogier van Otterloo
met dans van Maria More Acade
my Dancers. (Nederland 1, 21.05
uur).
Nachtfilm
In 'The Yellow Rolls-Royce'
staat, zoals de titel al aangeeft,
een vermaarde auto centraal. De
Engelse film - vrijdagavond laat
bij de NCRV - dateert uit 1964 en
werd gemaakt door regisseur
Anthony Asquith.
De dure slee wordt in eerste in
stantie door de markies van Frin-
ton (Rex Harrington) gekocht als
veijaardagsgeschenk voor zijn
vrouw Eloise (Jeanne Moreau).
De tweede eigenaar van de ge
le auto is de Amerikaanse gang
ster Paolo Maltese (George C.
Scott), die er met zijn vriendin
May Jenkins (Shirley MacLaine)
en lijfwacht Joey (Art Carney)
een tocht mee maakt door zijn
geboorteland Italië.
De Rolls-Royce komt vervol
gens in het bezit van de vermo
gende Amerikaanse weduwe
Gerda Millett (Ingrid Bergman),
die in het jaar 1941 op weg is naar
Joegoslavië. (Ned 2, 23.35 uur.
Op Nederland 2 zendt de NCRV om 23.30 uur de nachtfilm 'De gele
Rolls Royce' uit met onder anderen (vlnr) Jeanne Moreau, Shirley
Maclaine en Rex Harrison. (fotoGPD)
vers is een goed uitziende vrouw
van veertig jaar. Tijdens een zaken
reis van haar man naar Rio de Ja
neiro ontmoet ze een ander en wil
van haar man scheiden.
21.15 Tele-Zoo. Vandaag: Nautilus
(een schelpdier) en insecten als ar
chitecten
21.45 Heute-Journal
22.05 Aspekte, cultureel magazine
22.45 Die Profis, misdaad-serie. De
mannen van Cl 5 worden door een
dominee te hulp geroepen als een
vrouw in zijn kerk in elkaar stort en
iets murmelt over een regeringsde
legatie, die binnenkort verwacht
wordt. De vrouw leidt aan geheu
genverlies. maar kriigt het bij het
zien van een dode, die zij kent
terug
l'o.35 Frank ist raus. Engelse tv-film
in 3 delen. Frank is nog steeds op
de onderwereld, waar de "Boss"
van weleer ongewenst is. De politie
hoopt dat Frank hen door het zoe
ken naar zijn ex-maat Pretty Billy
Binns leidt, die gezocht wordt voor
ZATERDAG
11.00 (S) Program ma-weekoverzicht
11.30 Chemie, informatieve serie. Afl.
12: Elektronen im Kollektiv: Metal-
le, Halbleiter, Isolatoren
12.00 Nachbarn in Europa, informa
tie en amusement voor buitenlan
ders en Duitsers. (12.00 Spanje.
12.40 Joegoslavië. 13.20 Grieken
land.)
ADVERTENTIE
22.30 Tagesthemen, met e
ge uit Bonn
23.00 Die Sportschau
reporta-
2I,'i5DK van ,Dallas 23^5 (ZW) In Kelten um Kap Horn
(North Dallas Forty), Amerikaanse
speelfilm uit 1979 van Ted Kot-
cheff. Phil Elliot is de oudste ster
speler van de North Dallas Forty,
een Amerikaans footballteam.
Door zijn individualisme komt hij
in conflict met het footballwereldje
zoals dat door de grote bazen ach
ter de schermen wordt geregeerd.
23.15 Einde
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.27 Quick et Flupke, tekenfilm
19.30 Journaal
20.00 Contact, verkeersinformatie
20.05 Shogun (3), Amerikaanse serie.
20.50 Grand-Ecran - Jean-Paul Bel-
mondo. Le cerveau, Franse lach
film uit 1969.
22.40 Journaal
ZATERDAG
08.30 Nouba-Nouba, gevarieerd kin
derprogramma
09.30 Zie RTBF 2
10.00 Allo? Bonjour! Serie over anal
fabetisme. Afl. 10: A la carte
10.10 Zie RTBF 2
11.30 Teletekst
11.50 Interwallonie: Zdravo
12.30 Interwallonie: Ciao amici, pro
gramma voor Italianen in België
(Two years before the mast). Ameri
kaanse speelfilm uit 1947. (2 kana
len). In 1834 begint een zeilboot aan
een recordvaart om Kaap Hom.
Aan boord is de zoon van de reder,
die, net zoals zovele andere beman
ningsleden, gedwongen werd mee
te doen. Hij ervaart hoe de kapitein
hen afbeult en er vervolgens muite
rij ontstaat
01.00 Tagesschau
01.05 Nachtgedanken, overweging
door Hans Joachim Kulenkampff
ZATERDAG
10.00 Heute
10.03 Die Sportschau
10.30 Ein süsser Fratz (Funny Face),
Amerikaanse speelfilm uit 1957.
Met Audrey Hepburn, Fred Astaire,
Kay Thompson e.a. Rer;e- Stanley
Donen. (herh.) Modefotograaf weet
van een slordige dame een prachtig
model te maken
12.10 Jugend '85. Cooltour - Jugend-
kultur. (herh.)
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Auslandsjournal, reportages
van buitenlandse correspondenten
20.15 Ein Fall für zwei, misdaadserie.
Afl. Scheiding in het wit. Irene Sie-
18.00 Telekolleg II: Cursus psycholo
gie. Les 8: Verhaltensanderung
18.30 Hallo Spencer, kinderserie
19.00 Aktuelle Stunde, mit Blick-
punkt Düsseldorf, regionaal maga
zine met nieuws, sport en weekend
weerbericht
20.00 Tagesschau
20.15 Arche 2000, milieu- en natuur
beschermingsmagazine
21.00 Welt der Flüsse - Flüsse der
Welt, serie reportages. Afl. 1: Zaïre
21.45 Landesspiegel. Ein Mann denkt
um, reportage over de planning
voor reorganisatie van een gewone
boerderij tot biologisch organische
landbouw
22.15 August Strindberg - Ein Leben
zwischen Genie und Wahn, serie.
Afl.6: Heimkehr 1897-1912.
23.15 Rockpalast. Vandaag: The Un
touchables
00.15 Laatste nieuws
18.10 Grange Hill, kinderprogramma
"8.35 Masterteam, spelprogramma
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London Plus
20.00 Wogan, showprogramma
20.35 Blankety Blank, amusements
programma
21.10 Dynasty, Amerikaanse tv-serie
22.00 Journaal
22.25 Bergerac, tv-serie
23.20 The late film: Edge of darkness,
Amerikaanse speelfilm uit 1943,
deel 2.
01.25 Weerbericht
09.30 The Family Ness, kinderserie
09.35 Children of Fire Mountain, kin
derserie
10.00 Saturday Superstore, kinder
programma
13.15 Grandstand, sportprogramma
met o.a: 1. Nieuwsoverzicht en
weerbericht. 2. Paarderaces te As
cot, 3. Olympia. 4. Rugby
18.30 Beautiful people, Zuid-Afri
kaanse film uit 1974 van Jamie Uys.
Documentaire over het dierenleven
in de Kalahari-woestiin
20.00 Floyd on fish
20.30 Ebony, serie over ongeregeld
heden
21.00 Zoo 2000. Afl.: Closer closer
21.30 Entertainment USA. Afl.: Al-
bugherque
22.00 Global report special
23.40 Newsnight
00.25 Weerbericht
00.30 Sweet smell of success, Ameri
kaanse speelfilm uit 1958. Een
Newyorkse rubriekenschrijver en
een complotterende persagent zijn
er op uit bepaalde feiten te onthul
len. Niet zonder succes overigens....
18.30 The Brady Bunch. Cyrano de
Brady
19.00 The Flying Nun. Man's best
Friend isn't
19.30 Greenacres. The Price of Ap
ples
20.00 The New Candid Camera Show
20.30 Starsky and Hutch. Strange
Justice
21.25 Sidestreet. The Rebellion of
Bertha Mackenzie
22.15 The Deadly Ernest Horror
Show. The Creeping Flesh
23.55 Sky Trax. Popmuziek
00.45 Closedown
18.15 Blockbusters
18.45 News at 6.45
19.00 About Anglia
20.00 Albion Market
20.30 Bruce Forsyth's Play Your
Cards Right
21.00 Any Which Way You Can
23.00 News at Eleven, followed by
Anglia Late News and Weather
23.30 Cross Question Christmas Quiz
00.10 Friday Late Film: The Christ
mas Coal Mine Miracle
01.55 The Canterbury Clerkes, follo
wed by Closedown
18.00 Musicbox
19.00 Voor de jeugd
19.23 La Tosca. Opera.
21.18 La gloira de Samba, film
21.45 Les petites chanteurs de Lille,
muzikaal programma
22.00 Nieuws
22.30 - 2.00 Musicbox
VRIJDAG
Radio 1 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. AVRO:
19.02 Tedd's Tip Tijd. NCRV: 20.02
De wereld zingt Gods lof. 21.02 Wa
ter en vuur. 21.30 Het Metropole Or
kest. 22.02 NCRV Vrijdag Sport.
KRO: 22.45 Man en Paard extra.
NOS: 23.02 Met het oog op morgen.
VOO: 00.02 De stemband. 02.02 Oh
wat een nacht. 5.02 Ook Goeiemor-
gen
Na 18 uur
NOS Ieder heel uur nieuws. AVRO:
18.03 Wordt vervolgd Radio. 18.15
Minjon na 5. 19.00 Zie Radio 1
Radio 3 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. NOS:
18.04 De Avondspits. VOO: 19.02
Curry van Inkel. 22.02 Count
down Café
Radio 4 na 18 uur
NOS:18.00 Nws. 18.02 Aspekten van
de Kamermuziek. 19.00 De Boven-
bouw/Avondspits. 20.00 Nws. 20.02
Europees Concert Podium. 22.00
Horizon. 22.30 NOS Jazz. Waarin:
Jazzgeschiedenis; en het Internatio
naal Jazz Festival Amsterdam 1985
in de Meervaart. Met vandaag: het
Henry Threadgill Sextet
Radio 5 na 18 uur
EO: 18.10 België totaal, gevarieerd
magazine voor de Vlaamse en Ne
derlandse luisteraars. P.P.: 18.20
Uitzending van de Politieke Partij
Radikalen. KRO: 18.30 Zestig jaar
lief en leed. Een terugblik om voor
uit te kunnen. Afl.ll: Ontwikkelin
gen na 1970 (2). NOS: 19.00 Nieuws
voor buitenlanders. (19.00 Turks.
19.20 Marokkaans/Arabisch. 19.50
Spaans. 20.00 Italiaans.) EO: 20.30
De Bijbel open, serie bijbelstudies.
21.00 De schoolagenda. 21.15 Zicht
op Israël, serie over de toekomst
van Israël. 21.40 Theologische ver
kenningen. Hoe moet de Bijbel wor
den verstaan?
OMROEP RIJNLAND
Radio 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. TROS.
7.03 TROS Nieuws Show (11.03 Eu
ropa '86.)
Radio 2 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. VARA:
7.02 Hallo hier Hilversum. (7.15 en
7.30 De Wind - Kinderen over
Kunst.) 10.03 De stand van zaken.
11.03 Tussen Barend en Van Dorp.
12.03 Frank Sinatra, portret. 14.03
Wie in 't Nederlands wil zingen.
15.03 Hits van Smits. KRO: 16.03
Zin in muziek. 17.03 Op de eerste
rang
Radio 3 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. NCRV:
7.03 Vroegop. 7.30 Rabarbara. 8.03
Pop non stop. 9.03 Gospelrock.
10.03 Popsjop. (11.30 Weerman
Hans de Jong) 12.03 Los Vast Su-
perband Show. 14.03 Tussenuur.
15.03 Popstation. 16.03 NCRV-Za-
terdag-sport
Radio 4 voor 18 uur
AVRO: 8.00 Nws. 8.02 Mooi zo. 9.00
Muziek, wat heet....? 11.00 Kurhaus-
concert: Ensemble Pandora. VOO:
12.00 Strauss en Co. 13.00 Nws.
13.02 Veronica Klassiek. 15.00 Club
Veronica Klassiek: klassieke mu
ziek gekozen door jongeren. 15.30
Nieuwe grammofoon- en compact-
platen. 16.00 Lang leve de opera:
Tosca, Puccini
NOS: 9.00 Nws. 9.03 NOS-Sportief.
9.25 Waterstanden. FEDUCO: 9.30
Medelanders Nederlanders. 9.45
Werken aan werk. 10.00 Taal van Al
ledag. EO: 10.15 De muzikale fruit
mand. 11.15 Tijdsein-thema. 12.00
Nws. 12.05 Waar waren we ook al
weer? 12.20 EO...in regio. 12.45 Vra
gen naar de weg. 13.00 Nws. 13.10
Opo Doro (open deur). 13.30 Kayen
Rasja (Er is hoop). 13.45 Iyi Haberler
(Goed nieuws). NOS: 14.00 Homo-
nos. VPRO: 14.30 Euroburo. 15.00
Het spoor, (met om 15.00 Het pro
ces. Om 16.00 De verstilde bewe
ging, deel 3.) EO: 17.00 Licht en uit
zicht. OVERHEIDSVOORLICH
TING: 17.46 Een uitzending van het
Als ik u was zou ik niet in paniek
raken als deze column de rest van
het jaar niet meer in de krant
staat, althans niet erger dan u nor
maal al in paniek raakt als deze
column er wel in staat. Ik moest
nog wat vrije dagen opnemen die
ik had opgespaard, want ik ben,
gelijk het gros van de Nederlan
ders, een spaarzaam en zuinig
mens. Of niet? Of wel? Zijn wij Ne
derlanders inderdaad zo zuinigjes
als buitenlanders vaak beweren?
Dutch gold, Dutch foil, Dutch leaf-
het betekent allemaal klatergoud.
Dutch treat - een uitstapje waarbij
iedereen voor zichzelf betaalt. En
zovoort. Wij zijn de Schotten van
Europa. Is het waar dat we de i
koekjestrommel uit de kast halen,
de gast een koekje presenteren en
daarna de trommel weer terugzet
ten in de kast, tot hij misschien een
tweede keer gepakt kan worden
voor een tweede koekje? Zijn wij
het enige volk op aarde dat de uit- j
drukking 'eigen bedankt!' kent? Er
wordt een verjaardag gevierd, de
ooms en tantes zitten rond de tafel,
de schaal met gebakjes gaat rond,
maar moeder zegt (hardop of fluis
terend in het oor van de kinderen):
'Eigen bedankt!' Dat betekent dat
er niet genoeg gebakjes zijn voor ie
dereen, en dat alleen de gasten een
gebakje mogen nemen. Bij een
vriend van ons hadden ze daar
zelfs een eigen code voor: 'F.Z.'
werd in zo'n geval bij hem thuis ge
zegd, de afkorting voor „Familie
Zurückhalten"waaruit ik op
maak dat dit de Duitse versie is
van ons 'eigen bedankt'.
Een van de mooiste voorbeelden
van zuinigheid vind ik nog steeds
Gerard Reve, die zich, toen hij lang
geleden nog in Amsterdam woon
de, bezorgd maakte over de stroom-
kosten van de lamp die boven de
trap hing die van de voordeur
naar zijn woning voerde. Hij ver
ving de lamp door een langs de tra
pleuning gespannen elektrische
draad met enkele f ietslampjes, stak
die aan, tuurde naar de schijf in de
lichtmeter die niet bleek te bewe
gen, en riep toen triomfantelijk uit:
„De meter is onmachtig het aan te
geven!".
Mijn tijdelijke afwezigheid in de
krant kunt u, als u dat wilt, overi
gens voor het vaderland ten nutte
maken door de uitgespaarde lees
tijd om te zetten in schrijftijd, als u
mij gevallen meldt van extreme
zuinigheid, die u bekend zijn.
Adres: Nico Scheepmaker, Keern-
gouw 3, 1151 BB Broek in Water
land. Op die manier kunnen we
met ons allen, als een soort archeo
logen, die veelbesproken Neder
landse zuinigheid boven water
brengen en aanschouwelijk maken.
Zo hoorde ik van een Haagse me
vrouw die altijd de kartonnetjes
bewaart waarop de slager zijn on
sje vleeswaren meegeeft. Zij ge
bruikt die als bordje en eet er haar
boterhammen op, dat scheelt dan
weer een bord in de afwas. Is dat
zuinigheid of gemakzucht, kun je je
afvragen? Curieus is het zeker.
Een vriendin van ons heeft een
zeer zuinige moeder. Die kocht, nu
alweer decennia geleden, eens een
grote hoeveelheid vet bij de slager
in een goedkope aanbieding. In de
braadpan smolt ze het vet uit, en
nadat eerst alle potten en pannen
ermee waren gevuld, moesten ten
slotte ook alle vaasjes en zelfs de
eierdopjes eraan geloven. „Er was
niets meer in huis waar geen vet in
zat", vertelde die vriendin lache
rig, want op een gegeven moment
wordt zelfs extreme zuinigheid
('schrieperig' noemt Maarten 't
Hart het) een vrolijke anekdote om
doorverteld te worden.
Een andere vriendin had een zeer
zuinige vader. Toen zij, die vrien
din, al getrouwd was en in de
buurt van haar ouderlijk huis met
haar man op kamers was gaan wo
nen waar geen douche was, moch
ten zij heus wel van de douche in
het huis van haar ouders gebruik
maken, maar dan moesten ze wel
15 cent betalen. Per persoon, dat
begrijpt u! Ik spreek nu van de ja
ren vijftig. Haar vader was verze
keringsagent. Als er iemand om za
kelijke redenen bij hem thuis kwam
die niet van al te grote betekenis
was, dan zei hij tevoren tegen zijn
vrouw: „Denk erom hoor, geen kof
fie aanbieden!".
Zuinigheid is een grote bron van
inkomsten, heeft Cicero gezegd, en
Horatius kende het begrip ook al:
„Wie zuinig is terwille van zijn erf
genamen is niet ver van het gek
kenhuis af'. We kunnen nu wel
grinnikend terugkijken op extreme
voorbeelden van zuinigheid in
vroeger jaren, maar voor veel men
sen was het wel de enige manier
van overleven. Het wordt pas een
beetje 'typisch* als dat niet het ge
val is: van koningin Wilhelmina
wordt gezegd dat zij haar onder
goed tot in het oneindige liet ver
stellen. Toch was dat een ander ge
val dan van die vriendin van ons
die als klein meisje de oude onder
broeken van haar oudere broertje
moest opdragen en er nog van
maakte wat er van te maken was,
door de dichtgenaaide gulp niet
voor maar achter te dragen...