Televisie toegelicht
PAGINA 28
RADIO-TV
DONDERDAG 19 DECEMBER 1985
TELEAC
18.25 Algemeen Voorlichtingsprogramma voor
jaar 1986
NOS
18.55 De Fabeltjeskrant
EO
19.00 De Familie Robinson, tekenfilmserie. Afl.
Hand in hand in het drijfzand
19.23 In Bethlehem staat een huis. Programma
waarin geld verzameld zal worden voor een
tehuis voor geestelijk en lichamelijk gehandi
capte Arabische kinderen in Bethlehem
NOS
20.00 Journaal
EO
20.28 In Bethlehem staat een huis, (vervolg)
21.20 De aartsvaders. Rechtstreekse uitzending
naar aanleiding van de bijbelstudieserie over
het boek Genesis
22.10 Nederlandse orgelpracht. Kerstimprovisatie
door Sander van Marion gespeeld op het or
gel van de Evangelisch Lutherse Kerk in Den
Haag
22.25 Tijdsein, actualiteitenmagazine
22.50 De toren van Babel. Een programma over
macht, onmacht en de grote spraakverwar
ring. Vandaag: Wat je zegt, ben je zelf
NOS
23.40 Journaal
23.45 Nieuws voor doven en slechthorenden
VRIJDAG
NOS
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
NOS/NOT
11.00 Schooltv weekjournaal
11.30 Japan, afl. Te ver, te snel
12.00 Einde
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
AVRO
14.30 AVRO-Service, om: 14.30 AVRO's Service
Salon, om 15.50 AVRO's Tele-Keuken
16.00 Ik zag twee beren, kleuterprogramma
16.15 Bas Boris Bode, afl.7. TV-serie in 12 delen.
Voor Van Gulden zijn collectie naar Amerika
kon overbrengen is zijn verzameling gesto
len. Inspecteur Van Maarssen doet alle moei
te de dader te vangen
16.40 Wordt vervolgd, strips- en tekenfilm magazi-
17.10 Ontdek je plekje, serie filmpjes over de
schoonheid van stad en land. Afl.: Deventer
17.20 AVRO's kies clip
NOS
17.30 Journaal
AVRO
17.46 AVRO's Toppop, popprogramma gepresen
teerd door Kas van Iersel
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.20 Paspoort voor Turken
18.30 Sesamstraat
18.45 Jeugdjournaal
19.00 Journaal
TROS
19.12 Op Volle Toeren. Presentatie: Chiel Montag-
20.00 Attention for....the Dolly Dots, blik achter de
schermen van een fanclubdag
20.30 En de zon gaat op. Twee-delige televisiefilm
uit 1984, onder regie van James Goldstone
naar het boek van Ernest Hemingway over
Amerikanen op drift in Europa na de Eerste
Wereldoorlog. Deel 1
22.00 Kerstmis met de Poolse Nachtegalen. Kerst
liederen door het koor De Poolse Nachtega
len o.l.v. Prof. Jerzy Kurczewski. Presentatie:
Willy Dobbe
NOS
22.30 Journaal
22.45 Den Haag Vandaag
KRO
23.00 KRO schaaktweekamp Timman-Kasparov,
analyse door Hans Böhm
NOS
23.10 Nieuws voor doven en slechthorenden
VRIJDAG
NOS
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
15.00 Studio Sport. Tennis: Finale Davis Cup
West-Duitsland - Zweden vanuit München
RVU
17.00 Vloedlijn, gevarieerd programma rond het
thema gezondheid. Afl.: Een geweten, een be
zwaar?
Kindertehuis
Onder de titel 'In Bethlehem
staat een huis', begint de EO van
avond een fondswervingsactie
ten behoeve van een tehuis in
Bethlehem, waarin verstandelijk
en-of lichamelijk gehandicapte
Arabische kinderen worden op
gevangen. De actie wordt gepre
senteerd in een rechtstreekse te
levisie-uitzending, waaraan on
der meer wordt meegewerkt
door de Franse pianist Richard
Clayderman, de in Rusland ge
boren zanger Victor Klimenko,
het christelijk mannenkoor 'Al
batros', Gert en Hermien en het
radio- en televisie-orkest 'Psal
ter' (Nederland 1, 19.25 uur).
Tijdsein
De TROS brengt vanavond de eerste aflevering op het scherm i
tweedelige Amerikaanse serie 'The sun also rises'. De serie is geba
seerd op de gelijknamige roman van Ernest Hemmingway, waarin
deze een gedeeltelijke autobiografische impressie geeft van het leven
in Parijs vijfjaar na de oorlog van '14-'18. Op de foto (GPD) v.l.n.r.
Zeljko Avanek, Jane Seymour, Hart Bochner em Robbert Carradadi-
ne. (Nederland 2,20.20 uur). Het slot zal zaterdag 21 december (Neder
land 2, 21.05 uur) worden uitgezonden.
In de actualiteitenrubriek 'Tijd
sein' van de EO wordt aandacht
besteed aan het feit dat het vijf
jaar geleden is dat de abortus
werd gelegaliseerd. Verslag van
een telefonisch gehouden onder
zoekje naar de vraag in hoeverre
de abortusklinieken zich houden
aan de voorwaarden die op aan
drang van het CDA in de wet zijn
gekomen (bijvoorbeeld de vijf
dagen bedenktijd).
Het tweede onderwerp gaat
over de verkiezingen vorige
week in Guatemala. Een vraag
gesprek met de nieuwe president
Venicio Cerezo. (Nederland 1,
22.15 uur).
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma.
18.05 Kindereiland (Children's Is
land), achtdelige jeugdserie naar
het boek van Mira Lobe. Afi.5: Wij
zijn hier (Hello we're here).
18.35 Rondomons. Afl.: Musti - Kerst
mis, tekenfilm over de Kerstperike
len van Musti
19.00 Tijdrover. Kwizien. Tips
koken en lekker eten met vandaag:
Biscuit.
19.15 Uitzending door derden: Pro
gramma van het ACV Informatief
19.40 Mededelingen en programma
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Kunst-zaken
20.20 Hoger-Lager, spelprogramma
met speelkaarten.
20.55 Panorama
21.45 Dallas, Amerikaanse serie. Se
rie rond het wel en wee van de fa
milie Ewing. J.R.'s plan om Pam te
dwingen Chris' aandelen te verko
pen dreigt zich tegen hem te keren.
Snuffelen in het verleden van Jack
levert ook niets op. Miss Ellie zegt
Dusty Sue Ellen met rust te laten
22.35 Journaal. Aansl.: Coda: Prélude
BWV 998, van Bach door Carlos Ra-
malhete (gitaar)
VRIJDAG
17.55 Journaal
19.00 Encyclopedie (4)
19.25 Gezonde voeding. Afl. 5: Waar
komen de eiwitten vandaan?
19.38 Juke Box
19.42 Mededelingen en programma-
overzicht
19.45 Journaal
20.10 Videomatch
20.20 Demonen in de tuin, (Demo-
nios en el Jardin), Spaanse speel
film uit 1982 van Manuel Gutierez.
Spanje na de burgeroorlog: wan
neer Juanito tien jaar oud is komt
hü bij zijn oma wonen. De jongen
wordt door iederen verwend
mist zijn moeder....
VRIJDAG
11.30 Teletekst magazine
17.20 Nouba Nouba, gevarieerd kin
derprogramma
17.50 Carrefours, gevarieerd kinder
programma. (Met: 17.51 Prijsuitrei
king van de Prix Saint Michel.
18.30 Nieuwsoverzicht. 18.32 Micro-
défï.)
WDR
18.00 Hier und Heute
18.25 Heidi. Afl.: Aankomst in Frank
furt
19.00 Der Fahnder, tv-serie. Afl.: Vrij
spel voor Klimmek.)
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau.
20.15 Jugend 85. Cooltour - Jugend-
kultur, reportage over de heden
daagse jeugd en haar subculturen.
-Wat zijn de levensverwachtingen,
wat is belangrijk?
21.00 Der 7. Sinn
21.03 (S) ARD-Wunschkonzert, kerst
liederen.
22.30 Tagesthemen
23.00 Sie rüsten zur Reise ins Dritte
Reich. Kurt Tucholsky en het Har-
den-proces, tv-spel t.g.v. de sterf
dag van Kurt Tucholsky, 50 jaar ge
leden.
00.10 Tagesschau
00.15 Nachtgedanken, overweging
door Hans Joachim Kulenkampff
VRIJDAG
10.00 Heute
10.03 Palast der Winde. Afl.3: Wally
en Aryuli.
11.50 ARD-Sport extra. Wereldcup
skiën: afdaling dames
13.00 Einde
13.20 Mickey und Donald-Show
13.50 Komm zurück Lucy, spookver
haal voor kinderen naar een roman
van Pamela Sykes. Afl.2: In doods
gevaar
15.00 ARD-Sport extra. Tennis: Da-
viscupfinale tussen de BRD en
Zweden
17.50 Tagesschau
19.00 Ce soir. regionaal magazine
19.27 Quick et Flupke, tekenfilm
19.30 Journaal
20.00 Autant savoir
20.30 Boulevard des assassin, Franse
speelfilm uit 1982. Een schrijver
vestigt zich aan de Cóte d'Azur. De
vorige bewoner van het apparte
ment is vermoord. Op een dag
krijgt hij een telefoontje bestemd
voor de vorige bewoner.
22.15 Cinémusic
23.05 Journaal
23.25 Politieke uitzending
18.15 Nieuwsoverzicht
18.56 Programma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Ich heirate eine Familie..., serie.
De Schumann's besluiten Kerst op
Gran Canaria door te brengen. Als
ze plots voor het huwelijksfeest bij
oom Rudolf worden uitgenodigd
en deze Werner een jachthut in Ti-
rol cadeau doet, willen ze eigenlijk
niet meer naar het zuiden
21.00 Aus Forschung und Technik.
Hallo, der Kornet kommt. Program
ma over projecten rond kometen
21.45 Heute-journal
22.05 Burger fragen...., discussiepro
gramma. Vandaag: Helmut
Schmidt
23.20 Frank ist raus (1), Engelse tv-
film in 3 delen. Frank Ross heeft
acht jaar in de gevangenis gezeten.
In al die tijd is hij er niet achter ge
komen hoe het nou mogelijk was
tijdens de bewuste bankoverval ge
snapt te worden. Hij is vastbesloten
de eventuele tipgever te vinden
01.00 Heute
VRIJDAG
10.00 Heute
10.03 Diese Drombusch, serie. 2 afle
veringen
12.10 Aus Forschung und Technik
12.55 Persoverzicht
13.00 Heute
13.15 Teletekst-overzicht
13.30 Einde
14.10 Programma-overzicht
14.15 (ZW) (2 kanalen) Fred Astaire:
Swing time, Amerikaanse musical
uit 1936 van George Stevens met in
de hoofdrollen Fred Astaire, Gin
ger Rogers, Victor Moore e.a.
16.00 Freizeitund was man daraus
machen kann. Vandaag: 1. Bergbe
klimmen op Tenerife. 2. Avontuur
lijke reis in de Sahara. 3. Zelfge
maakte draadpop
16.30 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal nieuws
16.45 Silas, jeugdserie
17.10 Nieuwsoverzicht
17.50 Die Sport-Reportage. Vanuit
München: Daviscup finale heren
enkelspel Duitsland -.Zweden
18.00 Telekolleg II: Cursus natuur
kunde. Les 29: Transversalwellen
18.30 Het programma met de muis
19.00 Aktuelle Stunde, regionaal ma
gazine met nieuws en sport
19.45 Raamprogramma voor de re
gionale studio's
20.00 Tagesschau
20.15 Film am Donnerstag. (ZW)
Weihnachtsurlaub (Christmas holi
day), Amerikaanse speelfilm uit
1944. Officierskadet Mason krijgt
op zijn reis naar huis met kerst te
horen dat zijn bruid met een ander
getrouwd is. In een club ontmoet
hijk een zangeres, die kort na haar
huwelijk erachter kwam dat haar
man een misdadiger is
21.45 Landesspiegel: Lücke im Be
ton, filmreportage over een woon
wagenkolonie in het industriege
bied van Düsseldorf
22.15 Nachtstudio: Kulturszene, cul
tureel magazine
23.00 Nachtstudio Spatausgabe. Das
grosse Thema: Wieder Lust auf
Deutschland? - Nationalkult in Ost
und West, discussie, Gesprekslei
der: Hans Abich
00.15 Laatste nieuws
18.05 Blue Peter, kinderprogramma
18.35 Masterteam, spelprogramma
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London Plus
LEIDEN -Tonny Vreeswijk is een zusje van de bekende liedjeszanger Cornelis Vreeswijk. Ze drijft een café in
de Leidse binnenstad en houdt zich al geruime tijd bezig met het maken van liedjes. Tonny, die in 1982 een
talentenjacht in Scheveningen won, heeft in samenwerking met haar broer een aantal van haar liedjes op de
plaat gezet. Liedjes met titels als 'Peter en Marleen', 'Opa Verschuur', 'De Rijn', 'Jans ballade' en 'Het analfabe
tenlied'. De langspeelplaat heet 'Ik vraag me soms af en geldt al het debuutalbum van de 33 jaar geleden in
Stockholm geboren Leidse zangeres. Tonny Vreeéwijk presenteerde haar lp vol zelfgeschreven liedjes gistermid
dag in haar etablissement in de Diefsteeg in aanwezigheid van Pierre Becker van de produktiemaatschappij
Marlstone (links) en Bert Salden van de grammofoonplatenmaatschappj Telstar (rechts). foto Holvast)
20.00 Top of the pops, popprogram-
20.30 EastEnders, tv-serie.
21.00 Tomorrow's world
21.30 A question of sport
22.00 Journaal en weerbericht
22.25 Just good friends (14/14).
23.00 Edge of darkness, Amerikaanse
speelfilm uit 1943, deel 1. Meesle
pende film over het verzet in Noor
wegen ten tijde van WO II door de
ondergrondse beweging
00.45 The interview game: Body Lan
guage. Informatieve serie
01.10 Weerbericht
VRIJDAG
07.00 Teletekst
07.50 Breakfast Time
10.20 Teletekst
11.30 Play School, kinderprogramma
11.50 Teletekst
13.30 Journaal
14.00 Pebble Mill at one
14.45 Chigley, kinderserie
15.00 Teletekst
16.52 Regionaal nieuws
16.55 Count me in: Ice skating
17.10 Popeye, tekenfilm.
17.40 Record breakers, spelprogram-
18.25 Nieuwsoverzicht
18.30 The Journey, serie
19.00 Star Trek, science-fiction serie
19.50 Floyd on fish, serie van Keith
Floyd over het bereiden van vis
20.20 Brazil Brazil. Afl.: after the mi
racle
21.10 Bookmark
22.00 My Christmas music
22.30 Forty minutes, documentaire
serie. Afl.: A house of Hope
23.10 Black silk, tv-serie.
00.00 Newsnight, actualiteiten
00.45 Weerbericht
18.30 The Brady Bunch, afl. Today I
am a Freshman
19.00 The Flying Nun, afl. Marcello's
Idol
19.30 Greenacres, afl. Sprained
Ankle, Country Style
20.00 Charlie's Angels, afl. Hours of
Desperation
20.55 A Country Practice
21.50 The Untouchables. Loophole
22.40 All Star Wrestling
23.30 Sky Trax, Popmuziek
01.00 Closedown
VRIJDAG
08.45 Dennis. The School Play
09.15 Sky Trax. Popmuziek
14.15 Skyways. Inaugural Flight
15.10 Family Hours. The Skating
Rink
16.00 Sky Trax. Popmuziek
Anglia TV
18.15 Blockbuster
18.45 News at 6.45
19.00 About Anglia
19.35 Crossroads
20.00 Benson
20.30 Give us a Clue
22.30 TV Eye
23.00 News at Eleven, followed by
Anglia Late News and Weather
23.30 A New Carol for Christmas
Competition
24.00 Niagara
01.35 Thursday Topic, followed by
closedown
VRIJDAG
10.25 Cartoon Time
10.45 The Sundowners
13.00 Heggerty Haggerty. (herh.)
13.10 Rainbow
13.30 Eye to the Future
14.00 News at Two
14.20 Anglia News and Weather
14.30 Friday Film Matinee: Anastasia
16.25 Anglia News
16.30 Sons and Daughters. (Kinder
programma)
17.00 Rainbow
17.15 Thomas the Tank Engine and
Friends. (Herh.)
17.25 Worldwise
17.50 Your Mother Wouldn't Like It
18.00 Musicbox
19.00 LEcole des fans, showpro
gramma voor de jeugd
19.40 La Bande B.D. Striphelden en
hun scheppers
•19.50 Anjourd'hui la France. Het
veertigjarig bestaan van het Lido
en een elektronische schrijfmachi-
21.35 La vérité est au fond de la mar-
mite
22.00-22.30 Nieuws
22.30 - 2.00 Musicbox
DONDERDAG
Radio 1 na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. KRO:
18.05 Man en Paard. 18.30 Veelstem
mig licht. 19.02 KRO/s Country Ti
me. VARA: 20.02 Voor wie niet kij
ken wil. 22.10 Op de tweesprong.
KRO: 22.45 Man en Paard extra.
NOS: 23.02 Met het oog op morgen.
VPRO: 0.02 VPRO's Nachtleven
(0.02 The Midnight Hour. 1.02 South
Korea Holliday Paradise. 3.02 Musi-
ca Exotica. 5.02 Q.Q le Q)
Radio 2
Radio 3 na 18 uur
NOS Ieder heel uur nieuws. 18.04
De Avondspits. TROS: 19.02 Ferry
Maat s Soul en Disco Show. 21.02
Radio 4 na 18 uur
VPRO: 18.00 Nws. 18.02 De Bewe
ging: Actueel muziekmagazine.
20.00 Nws. 20.02 De wandelende
tak: De tango is de ziel van de arbei
der. 21.30 Voorland. Delta Ensem
ble. 23.00 Het Evenement
Radio 5 na 18 uur
KRO: 18.10 Scheepspraat en Markt
berichten. P.P.: 18.20 Uitz. van de
Evangelische Volkspartij. KRO:
18.30 60 jaar lief en leed, een terug
blik om vooruit te komen. NOS:
19.00 Nieuws voor buitenlanders.
(19.00 Turks. 19.20 Marokkaans/Ara
bisch. 19.50 Spaans. 20.00 Portuge-
zen/Kaapverdianen.) TELEAC:
20.30 Leermoeilijkheden. Les 3:
Taal. 21.00 Ni hao, China en Chinees
voor beginners, introductie. 21.30
Grafische technieken. Les 4: Kleu-
OMROEP RIJNLAND
17.30-18.30 Onderwijs
18.30-19.00 Varia
19.00-19.30 Regionale muziek
Radio 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nws. VPRO:
7.03 Het Gebouw. (7.03 Dorrestijns
Persagentschap. Met: Afdeling Bin
nenland. 8.08 N.L. Buitenbericht.
9.05 Afdeling Binnenland en het
Proefkonijn. 10.05 De Koffer, de
vrijdag van...en live muziek. 11.05
NL-Buitenbericht en live muziek.
12.05 De Afloop en de Vrijdag van-
....NOS: 12.56 Mededelingen voor
land- en tuinbouw. NCRV: 13.08
Hier en Nu. 13.35 Kerk Vandaag.
14.00 Van huis uit. 15.05 Volgspot.
VARA: 16.05 De Rode Draad
Radio 2 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. KRO:
7.03 Het levende Woord. 7.12 Ont-
bijtshow. 8.50 Pastores in de regio.
9.03 Adres onbekend. 10.03 In ant
woord op uw schrijven. 11.50 Pasto
res in de regio. 12.03 Jubileum tour
nee van twaalf tot twee. 14.03 ratel.
15.03 Cabaret, hoorsp. TROS: 15.30
Café de praatstoel. 16.03 André van
Duin. 17.03 De Hugo van Gelderen
show
7.03 Vergulde gaper. 9.03 Goud van
Oud. 10.03 Hot Curry. 12.03 De Staat
van beleg. 13.03 Rinkeldekinkel.
15.03 De Top 40
Radio 4 voor 18 uur
VARA: 8.00 Nws. 8.02 Het zout in de
pap muziek. 9.15 Het internationale
concertcircuit. Wiener Festwochen
1985. 10.15 Margaret Price zingt
Schumann. 10.55 Ernest Chausson.
12.00 Lunchconcert. 13.00 Nws.
13.02 Operette. EO: 14.00 Orgelbe
speling. 14.30 Klein bestek. 15.30
Uit de schat der eeuwen. 16.00 Crè
me du Baroque. 17.20 De Cantates
van Bach
Radio 5 voor 18 uur
NOS: 9.00 Nieuws. 9.02 NOS-Spor-
tief, bewegingsprogramma voor ie
dereen o.l.v. Olga Commandeur.
Sport van de dag: langlaufen. 9.25
Waterstanden. RVU: 9.30 Een spel
letje om te spelen. Vandaag: De
speel-o-theek. 9.50 Leergeld. Frag
menten uit vorige uitzendingen.
AVRO: 10.00 AVRO's vijfluik. 1: Ju
ridische en medische onderwerpen.
2: Toerisme en recreatie. 3: Bedrijf
en consument. 4: Consumentenin
formatie. 5: Documentaire over
vraagstukken. 12.00 Nieuws. RVU:
12.05" Toegift, hoe te besparen op
stookkosten. FEDUCO: 12.15 Leer-
berichten, daarna TEMA: Algemeen
Voorlichtingsprogramma. AVRO:
13.00 Nieuws. 13.10 Vrijzinnig Vi
zier. 13.30 De berg heeft een muis
gebaard, programma over levensbe
schouwingen, religie en mystiek.
14.00 Schoolradio. 15.00 Muze zon-
voor 2. Crossen op een omafiets.
VPRO: 16.30 Welingelichte kringen,
journalisten bespreken de wereld.
17.46 Overheidsvoorlichting: Ne
derlandse Antillen. 17.56 Medede
lingen en Nieuws
Laten we reëel zijn: wat is nu scan
daleuzer voor het Koninklijk Huis:
de verzinsels van ober Harry in het
weekblad Privé, of de waarheden
van ingenieur Henk in het week
blad Haagse Post? Vredeling ver
telt over 'een huilende moe' (Julia
na) en 'een typische mof (Bern-
hard), maar het uiteindelijke resul
taat van zijn verhaal is, wat mij
betreft, dat Juliana en Bernhard er
een menselijke dimensie, en hijzelf,
Vredeling, er een onmenselijke di
mensie bij hebben gekregen. Want
de dragonder in het hele verhaal is
Henk Vredeling zelf, wat ik mij op
eens scherp bewust werd bij de pas
sage: "Daar veeg ik m'n kont mee
af, met zo'n motie, ik gooi hem in de
plee en trek hem door". Dat was im
mers hetzelfde als wat onze garni
zoenscommandant in Harderwijk
in 1951 zei, een echte ouderwetse
houwdegen, die ons, van de School
'Militaire Inlichtingendienst, de les
kwam lezen toen we het nog langer
verdomden om voor alle andere ka
zernes de wachtdiensten te lopen,
en Eddy van der Poel na een vader
landslievende tirade van de dra
gonder/kolonel vroeg of we niet
maandagochtend van verlof terug
mochten komen, opdat we zondag
avond ook nog eens naar het thea
ter konden. "Theater!? Daar veeg
ik mijn kont mee af!" bulderde de
kolonel.
Overigens zijn zulke onthullin
gen vanachter de schermen over
vorstelijke personen natuurlijk
niet iets nieuws. Zojuist is bij de
Arbeiderspers in de ontroerend-
mooie serie 'Privé-domein' het 500
pagina's tellende Dagboek van de
gebroeders Edmond en Jules de
Goncourt verschenen, die in 1851
met hun dagboek begonnen en
daar in 1896 mee ophielden (al
thans Edmond, want Jules stierf in
1870). Laat ik een paar passages ci
teren waarin Edmond en Jules, die
in de hoogste kringen verkeerden,
keizer Napoleon 111 en zijn gemalin
Eugenie te berde brengen.
"Een arts heeft me vanmorgen
een interessante bijzonderheid ver
teld over de liefdes van de Keizer.
De vrouw in kwestie wordt in een
koets naar de Tuilerieen gereden.
Ze wordt in een eerste zaal ontkleed
en vervolgens naakt naar een an
dere zaal gebracht, waar de Kei
zer, eveneens naakt, op haar
wacht. Van Bacciochi, die haar
daarbij begeleidt, krijgt zij het vol
gende te horen, bij wijze van toe
stemming en advies: 'U mag Zijne
Majesteit overal kussen, behalve op
zijn gezicht.' Ik geloof dat men bij
de vergoddelijking van een mens
nog niet eerder zover is gegaan om
zijn gezicht als het heilige der heili
gen te beschouwen, dat door een
kus ontwijd kan worden."
Over keizerin Eugenie wordt
prinses Mathilde aan het woord ge
laten:
"Wat me zo verbaast", zei ze, "is
dat ze zich in de loop der jaren geen
enkele houding, rijpheid of ach
tenswaardigheid heeft weten te
werven! Kleren zijn nog steeds
even belangrijk voor haar als op de
eerste dag van haar huwelijk...
Werkelijk, ze praat alleen maar
over kleren. De laatste keer, dat ik
in Saint-Cloud ben geweest, heeft
ze me de japonnen voor haar reis
naar Suez laten zien... En dat was
het dan! Die reis is voor haar niets
anders dan een gelegenheid om
vanaf haar stoomschip indruk te
maken op een of andere Oosterse
prins... Want zij heeft altijd man
nen nodig die haar het hof maken,
die haar zwijnerijen vertellen, zon
der haar jurk te verfomfaaien...
Ziet u, zij voert het allemaal zover,
als maar mogelijk is. Ze heeft me
zelfs eens gezegd dat over vrijwel
alles compromissen mogelijk zijn,
behalve over 'waar het allemaal
om gaat'... En zo kleurloos is haar
behaagzucht! Het is net een lichte
dame zonder temperament".
Ze liet haar oordeel neerkomen
als de bijl van een guillotine. Daar
na vervolgde ze:
"En geen schaamtegevoel!
Spaanse vrouwen weten gewoon
niet wat dat is. Toen zij ziek was -
want de Keizer heeft jarenlang van
haar diensten geen gebruik kunnen
maken: zij had een soort likdoorn
op die plaats! - wel, het is ongeloof
lijk met wat een gemak zij zich toen
overal liet zien, met wat een gemak
zij werkelijk voor iedereen haar
rokken optrok!"
En dat zijn dan nog maar twee
inside-stories over de Franse keizer
en keizerin, die toch gemakkelijk
kunnen wedijveren met Vredelings
onthullingen over Juliana en Bern
hard! Een verschil tussen Henk
Vredeling en Edmond en Jules de
Goncourt is alleen, dat de laatsten
hun dagboek 35 jaar lang in het
diepste geheim hebben bijgehou
den, en Edmond pas in 1887 een be
perkte keuze eruit begon te publice
ren. Pas in 1956 is het Dagboek on-
beknot uitgegéven, zoals Leo van
Maris, die de keuze uit de 5000
bladzijden maakte en deze 10%
voortreffelijk vertaalde (het leest
als perfect Nederlands), in zijn na
woord vermeldt. Zo prudent had
Vredeling ook beter kunnen hande
len, of waren zijn onthullingen in
de Haagse Post misschien al een be
knotte versie? Dan zou ik, als ik
Juliana en Bernhard was, niet
graag komen te overlijden!
