IQTêft
Schaken
Dammen
POP
Een kind
van de liefde
Herhalingen
slechte zaak
Australische associaties
Een therapie die verveelt
Steuntje in
rug Big Man
King maakt nog
altijd smaak
l*B±ü M
urn hi
WËJÊ M
\&MwWÊ.'
ZATERDAG 14 DECEMBER 1985
EXTRA
PAGINA 31
Bijdragen:
Bart Jungmann
Wim Koevoet
Jaap Visser
Valerie Lagrange
'Rebelle' (Virgin)
De samenwerking tussen de
Franse zangeres Valerie Lagran
ge en producent/gitarist Barry
Reynolds heeft weer een smake
lijke vrucht afgeworpen. Door-
snee-muziek, dat is waar, maar
gemaakt met veel zorg en liefde.
Van dat laatste, l'amour, treedt
'Rebelle' trouwens flink buiten
de oevers. Valerie Lagrange is
een kind van de liefde, daarover
laat deze elpee geen twijfel be
staan. De liederen zijn zelfs offi
cieel opgedragen aan zij die re
belleren tegen de inbreuk op het
recht van de liefde en in een bal
lade verklaart Lagrange al het
materiële met liefde te willen in
ruilen voor de liefde.
Vriend lan Jelfs heeft daar zeer
adequate muziek aan toege
voegd, waarbij de dromerige
zang van Lagrange het best ge
dijt in langzame nummers. Het
gedragen 'Sans Toi' en het al ge
noemde 'Besoin d'Amour' laten
zich daarom het best verdragen.
Maar hoe doorsnee en hoe
smaakvol 'Rebelle' in feite is,
blijkt wel uit de bijdragen van
Mel Collins. Op die saxofonist,
één van de vakbekwaamsten in
de popmuziek, is nu al zo vaak
een beroep gedaan dat hij inmid
dels al een paar aardige huizen
bij elkaar geblazen zal hebben.
B.J.
B.A.D.
•This is Big Audio Qynamite'
(CBS)
Als een stel guerrilla's hebben
de vier heren, inmiddels zijn ze al
met z'n vijven, van Big Audio
Dynamite zich op de hoes laten
vereeuwigen. Spreekwoordelijk
voor de anarchistische humor
die B.A.D. (zoals de zorgvuldige
afkorting luidt) op de debuutel
pee ten toon spreidt. Japan krijgt
ervan langs als het land dat imi
teert en zijn eigen identiteit ver
gooit, de thuislandenpolitiek van
Zuid-Afrika is een dankbaar on
derwerp voor cynisme en in een
nummer over een 'Medicine
Show' is de melodie van een si
garettenreclame verweven.
Hoe breed de ironie van B.A.D.
georiënteerd is, heeft de groep
zelf samengevat in de laatste re
gels van 'Bad', het slotnummer:
'Reagan won in a landslide,
which brings us back to Rawhi
de'. Maar ja, de carrière van film
acteur tot president vereist na
tuurlijk ook een groot blikveld.
Muzikaal lijkt B.A.D. sterk op
The Clash en dat is niet verwon
derlijk. Mick Jones is het brein
achter deze groep en hij was
Clash-lid van de eerste orde. De
nadruk die bij The Clash lag op
de gitaar heeft hij als producent
van 'This is B.A.D.' ook toege
voegd.
Op elke plaatkant staan vier
nummmers en dat had er per
kant best één meer kunnen zijn.
In aanzet klinkt elk nummer aan
stekelijk met een goede instru
mentatie, maar vrijwel steeds
verliest 'B.A.D.' zich in herhalin
gen en dat is een slechte zaak
(bad case).
B.J.
Clarence Clemmons
Inxs
'Listen like thieves' (Phonogram)
In Australië, het land van herkomst, is men al lang massaal op
de bek gegaan voor Inxs (spreek uit: in excess). Uit Australië komt
wel meer erg goede doch helaas in vooral Europa weinig aftrek
genietende popmuziek.
Het grote verschil tussen Inxs enerzijds en Midnight Oil en Men
at Work, om maar wat te noemen, anderzijds is dat de zes Inxs'ers
er in hun muziek niet in slagen om hun herkomst te verhullen.
De potige, goudeerlijke rock (geen disco, jazz of reggae) die Inxs
voortbrengt, roept al bij de eerste de beste beluistering associaties
op met het op de hoes afgebeelde Australische landschap. Geel,
jood, paars en geel, de kleuren die je vanzelf gaat zien als je (te)
lang struint door de Australische woestenij waar de zon de dienst
uitmaakt, zijn terug te vinden op die hoes en in de teksten van
deze broeierige plaat. Toch is 'Listen like thieves' allerminst een
zware plaat. Dank zij de pakkende melodieën en refreinen, han
delskenmerk van Aussies in het algemeen, kan de luisteraar de rit
moeiteloos uitzitten.
Bovendien is Michael Hutchence er eentje van het slag dat, al is
de ellende nog zo groot, oog blijft houden voor zaken waar de
mens van opkikkert. "Playing in the dirt, we find the seeds of
doubt", de openingsregel van 'Kiss the Dirt' toont 's mans instel
ling. Hoewel Inxs maar liefst drie gitaristen in zijn midden heeft
van wie er bovendien twee ook met toetsen in de weer ziin en er
één ook nog sax speelt, is van een dichtgemetselde sound geen
sprake. Soberheid is troef. Toch wemelt het op de plaat van verras
sende wendingen.
W.K.
Arcadia
'So red the rose' (EMI)
Arcadia is alweer de tweede
hobbyclub - Power Station was
de eerste - van het ultra-populai
re Duran Duran. De opgeklopte
hardrock-disco van dit uit Bir
mingham afkomstige kwintet
komt mij de strot uit, vooral The
Reflex heeft mijn motoriek da
nig verstoord, maar dit terzijde.
Op 'So red the rosé' proberen
drie leden van Duran Duran,
daarin bijgestaan door een keur
aan popmuzikanten, zich los te
weken van het Duran Duran-
idioom. In een omslachtig pers
bericht beklemtoont de platen
maatschappij dat hieruit, noch
uit de activiteiten in het kader
van Power Station, de conclusie
moet worden getrokken dat Du
ran Duran een aflopende zaak is.
Integendeel, na al die 'buiten-
groepse' activiteiten zullen de na
al de successen wat vermoeid ge
raakte heren weer als herboren
op hun eigen nest terugkeren,
voorspelt de platenmaatschap
pij.
Fijn voor het flitsend gekapte
gezelschap maar ook na 'So red
the rose' blijft de vraag of de con
sument moet worden opge
scheept met zo'n therapie, kaars
recht overeind. Op 'So red the ro
se' mogen de drie Duran'ers dan
klinken zoals ze bij Duran Duran
nog nooit hebben geklonken, Ja
pan en David Sylvian solo klin
ken al jaren zo, alleen stukken
beter.
Op de haardracht na is Duran
Duran wat mij betreft altijd zo
gezichtsloos als de pest geweest.
Waar de heren voor staan, is vol
slagen onduidelijk. Dat gaat zich
als men zich schuldig maakt aan
hobbyisme, wat iets heel anders
is dan veelzijdigheid, helemaal
wreken. De groep doet in allerlei
verbanden van alles wat maar
het is uiteindelijk helemaal niets.
W.K.
'Clarence Clemons
'Hero' (CBS)
Het steuntje in de rug van
Jackson Browne is waarschijn
lijk net voldoende om Clarence
Clemons over de streep te trek
ken. Met 'You're a friend of mi
ne' gaat de boezemvriend en sax
ofonist van Bruce Springsteen
ongetwijfeld de singlehit scoren
waarmee zijn naam wordt geves
tigd. Twee jaar geleden sollici
teerde de 'Big man' van de E
Street Band al een keer nadruk
kelijk naar een 'deeltijdbaan' als
solo-artiest. Met zijn begelei
dingsband The Red Bank Roc
kers, waarin een hoofdrol was
weggelegd voor zanger John T.
Bowen, maakte Clemens de pure
rockelpee 'Rescue'. Hoewel hij
naar eigen zeggen apetrots was
op zijn eerste geesteskind bleef
het verwachte succes uit.
Voor licht in de dreigende
duisternis zorgde Michael 'Nara-
da' Walden, de drummende aan
hanger van de goeroe Sri Chin-
moy die als producer Sister Sled
ge naar de discotop had gelan
ceerd. 'Narada' heeft kennelijk
grote invloed op de blazende
krachtpatser, want Clemons
heeft zich de (bij)naam 'Moksha-
gun' aangemeten en is 'bekeerd'
tot funk-artiest.
Het gevolg is een tweede solo
elpee van Clemons waarop Wal
den als producer/componist en
drummer zeer nadrukkelijk aan
wezig is. Het resultaat is boeiend,
althans voor een belangrijk deel.
Kant 1 heeft behalve het aardige
duet met Jakcson Browne wei
nig meer te bieden dan de sfeer
volle cover van de Walker Bro
thers-hit 'The sun ain't gonna
shine anymore'. Kant 2 daarente
gen bevat superieure funk en de
fraaie, op Clemons Zweedse
vrouw geïnspireerde ballade
'Christina'.
Met 'Hero' maakt Clemons een
lichte buiging voor de commer
cie, die hem een internationale
doorbraak zal bezorgen. Een el
pee die aan muzikale duidelijk
heid niets te wensen overlaat,
met uitzondering dan van de ti
tel. Want of'Hero' nu van toepas
sing is op zijn 'werkgever voor
halve dagen' (Springsteen), nieu
we producer (Walden) of geeste
lijke leider (Chinmoy) is mij niet
duidelijk geworden.
JV
Level 42
'World machine' (Polydor)
Is er sinds 'Love Games' iets ver
anderd? Nee dus, en dat is maar
goed ook. Vier jaar na het opmer
kelijke debuut produceert Level
42 nog altijd kwaliteitsdisco die
is gebaseerd op het herkenbare
basgeluid van Mark King. Deze
'snarenplukkende' zanger/com
ponist is één van de grootste
smaakmakers op discogebied.
'World Machine' is daarvan al
weer het achtste bewijs op 33
toeren. Met een dergelijke pro-
duktie mag King zich onderhand
als de blanke variant op funk-
meester Maurice White (Earth
Wind fire) gaan beschouwen.
Na vier jaar en acht elpees boeit
King nog onverminderd terwijl
hij eigenlijk voortdurend in her
halingen vervalt. Een kwestie
van pure klasse dus.
JV
Horizontaal
1. hees; 4. erkentelijkheid;
7. knaagdier; 10. bakplaats;
12. advies; 13. bloedsteen; 14.
tegenspoed; 15. ernstig; 16.
gewricht; 19. tin; 20. hofbal;
21. fortissimo (afk.); 23. 1-ja-
rig dier; 25. vuurwapen; 26.
waarde; 28. water in Fries
land; 29. Turkse titel; 30. dat
is (Lat.); 31. stel; 34. kalm ge
stemd; 35. sluier; 37. militaire
rang; 38. heilige; 39. Franse
NV; 41. riv. in Spanje; 44. foe-
'draal, etui; 47. mestvocht; 49.
Japanse wijze v. zelfmoord;
50. behoeftige; 51. Ind. dak
bedekking; 52. echtgenote;
53. schouwburgrang; 54. slot.
Verticaal
1. trap; 2. gesneden ram; 3.
steenmassa; 4. meid; 5. tegen;
6. mank; 7. beet; 8. roofvogel;
9. glij-ijzer; 11. niet schoon;
17. Gr. letter; 18. stemming;
22. sprookjesfiguur; 24. deel
v.d. vinger; 26. verlies (Fr.);
27. Ned. rivier; 30. flets en
mager; 31. overdekte winkel
straat; 32. te betalen bedrag
aan de belasting; 33. militaire
rang; 36. landgoed (Eng.); 40.
tijdeenheid; 42. verspieder;
43. droog, dor; 45. grofgesne-
den tabak; 46. geraspte snuif
tabak; 48. open plek i.e. bos.
De prijs van 25,- werd toege
kend aan J. Henzing Vink, Hoge
Rijndijk 219, Leiden.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met vermelding
van 'Puzzel' voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
Het maken van openingsfou-
ten die in de schaakliteratuur al
bekend zijn is altijd zeer onaan
genaam. Op clubniveau komt dit
nog al eens voor, want de door
snee clubschaker heeft in de re
gel geen tijd of zin om zich in de
enorme stroom aan nieuwe
schaakinformatie te verdiepen.
Bij de grootmeesters ligt dit an
ders. Beroepsschakers dienen
immers, net als andere weten
schappers, hun vakliteratuur by
te houden. Toch ziet men soms
zelfs op heel hoog niveau vreem
de dingen.
Wit: Chandler; zwart: Nunn.
Naestved 1985. I.e4 e5 2.Pf3 Pe6
3.Lb5 a6 4.La4 PfB 5.0-0 Pe4 6.d4
b5 7.Lb3 d5 8.de5: Le6 9.Pbd2
(meer gebruikelijk is Le3) Pc5
10.c3 d4 ll.Le6: Pe6: 12.cd4:
Pcd4: 13.Pe4 Le7 14.Le3 Pf5
15.Dc2 0-0 16.Tadl (Deze stelling
was al een keer voorgekomen in
de match Karpov-Kortsjnoi, Me-
rano 1981. Zwart speelde toen
De8 hetgeen door 17.Pf6+ werd
weerlegd. Beide spelers wisten
dat natuurlijk) Pe3: 17.fe3: Dc8
18.Pd4 Pd4: 19.ed4: De6 20.Pg3
f6 21.Pf5 (DIAGRAM I) (Wat de
door
Dirk Sikkel
5.e3 Pbd7 6.Dc2 Ld6 7.b3 0-0
8.Lc2 e5 9.cd5: Pd5:10.Pd5: cd5:
ll.de5: Pe5 (DIAGRAM II) 12.0-
I
zwartspeler niet wist was dat nog
steeds de partij Tsjesjkovski-
Joesopov, Erevan 1982, werd ge
volgd...) fe5:? 22.Db3! (...waarin
zwart ook na deze zetten opgaf.
Db3: 23.Pe7:+ kost een stuk).
Wit: Portisch; zwart: Ribli.
I.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Pc3 c6
De drukte van Sinterklaas is
gelukkig weer voorbij, al bete
kent dat tegelijkertijd dat andere
drukte voor de deur staat. Velen
zullen daardoor "blut" het nieu
we jaar in gaan. Voor deze men
sen én voor diegene die Kerstmis
en nieuwjaar alleen moeten vie
ren heb ik een opkikkertje in de
vorm van enige ludieke proble-
Mijn Sinterklaascadeau was
nl., hoe kan het ook anders, een
damboek geschreven door een
dammende Piet. Helaas bleek
mij al ras dat deze Piet niet al te
veel van het dammen begrepen
heeft.
Wat denkt u b.v. van diagram
1... onzin? Niet helemaal. Uit de
opgave en oplossing blijkt toch
dat deze dam-Piet een denkver
mogen heeft. De opgave is: wit
wint door zwart vast te zetten.
Dat gaat zo: 1.42-37 16-21 2.31-26
21-27 3.26-31 27x36 4.37-41.
0? (In de openingenencyclopedie
had Portisch kunnen lezen dat
deze zet niet deugt. Noodzakelijk
is Lb2) Pf3:+ 13.Lf3: Dh4 14.h3
(Bekend is g3 Df6 15.Ld5: Lf5
16.e4 Lh3 17.Tdl Le5 18.Tbl Df3
en zwart wint) Lh3: lö.Tdl Lh2+
16.Kfl (Kh2: Lf5+ kost de dame)
Df6 17.Ld5: Lf5 18.e4 Lg4 19-
.La3? (Een blunder, maar ook 13
Lf3: 20. gf3: Df3:+ verliest) Da6+
en wit geeft het op.
door
Hans Vermin
Diagram 2 is veel moeilijker
maar daardoor, ook zeer fraai.
Hier is de oplossing: 1.12-29! en
11 A...34x23 2.50-45 3x21 3.26x44
(kort maar krachtig).
B 3 3x21 2.26x14 34x23 3.14-
x44 40-45 4.44-6 35-40 5.6-44.
De volgende en voor deze ru
briek de laatste is een komische
noot van Sinterklaas himself. De
opgave is: wit speelt en haalt
dam, hoe?? De normale regels
gelden. Oplossing volgende
week. Veel
De Minihouse marathon in Rot
terdam is een groot
worden, waarmee de sceptici in
het ongelijk werden gesteld. De
opzet was zeer ambitieus: een 35
uur durende marathon, waarin
twee paren als combinatie zou
den spelen, onder het motto '4
uur op, 4 uur af; het toernooi
moest bovendien internationale
allure hebben. Welnu Hans Hage
en zijn mannen zijn er in ge
slaagd die opzet op grandioze
wijze werkelijkheid te maken. Er
werd 35 uur achter elkaar ge
kaart door 64 'teams', waaronder
een legertje topspelers. Die spe
lers waren bovendien niet moe te
krijgen en verklaarden desge
vraagd in overgrote meerderheid
dat ze volgend jaar zeker weer
van de partij zullen zijn. Maar nu
eerst even een spel:
H2
o AV8
O A 9 5
B8752
g 3 N V 10 9
SvB47 2 W0£!243
AH Z V 10 9 4 3
AB85
O H 10 9 7 3
O H 10 6
6
NEDERLAND ZAL op 21 ja-
nuari het uitgiftejaar 1986 inzet
ten met twee bijzondere zegels.
Met een zegel in de waarde van
50 cent wordt het feit herdacht
dat honderd jaar geleden het
Wetboek van Strafrecht werd in
gevoerd en een 60 cent-zegel her
denkt drie eeuwen NAP, Nor
maal Amsterdams Peil. De ont
werpen voor beide zegels, die te
koop blijven zolang de voorraad
strekt, maar uiterlijk tot 1 februa
ri 1987, zijn van Stephan Saaltink
uit Arnhem, die hiermee debu
teert.
Het is geen onaardig debuut.
Want hoewel de 50 cent-zegel
weer een pure tekst-aangelegen
heid is - en tekst-zegels hebben
bij enquêtes nooit hoog gescoord
- heeft deze zegel wel stijl. Op de
ze (liggende) zegel een gedeelte
uit het Wetboek van Strafrecht
("Geen feit is strafbaar dan uit
kracht van een daaraan voorafge
gane wettelijke strafbepaling")
en de jaartallen 1886-1986. De ze
gel is uitgevoerd in de kleuren
zwart, grijs, violet en geel. Opla
ge: 14 mijjoen.
Het Wetboek van Strafrecht
verving op 1 september 1886 de
Code Pénal, die nog uit de Fran
se tijd stamde. Er is ondanks de
ouderdom van het Wetboek geen
Zuid was gever en kwetsbaar.
Zuid opende 1 Ha en werd ver
volgens leider in 4 Ha: west
kwam uit met KI A, gevolgd door
KI H. Zuid troefde en vervolgde
met Sch A en schoppen na voor
oosts 10. Oost speelde KI 10 na
(niet goed), getroefd door zuid
(niet goed), overgetroefd met Ha
B.
West speelde harten terug die
zuid op tafel nam met het aas, ge
volgd door een ingetroefde kla
veren (west ruiten weg), ruiten
voor het aas en nogmaals klave
ren getroefd. U mag plaatsne
men op de stoel van west. Wat
speelt u bij?
Het spel is afkomstig uit de
voorwedstrijd tussen de dames
teams van Nederland en Zweden
en werd beschreven in de toer-
nooikrant door de Zweedse Jill
Mellstroem. De krant verscheen
in het Engels, want de internatio
nale deelname was indrukwek
kend met o.m. de nationale
teams van Amerika, Denemar
ken, Polen, Zweden en Honga
rije. De Hongaren wonnen; het
beste Nederlandse team was de
ploeg van Chris Niemeyer die 3e
werd.
O V 8
0 95
B
H7 N V
O 5 WO?®
O V7 w u O 84
- Z V
1 88
H
O H 10
-
Dit is de situatie die boven
werd beschreven. Hebt u onder-
getroefd? Prima! In de praktijk
deed west dat niet en gooide
schoppen af, waarna Sch H er
werd uitgetroefd. Op Sch B ver
dween tenslotte noords laatste
ruitentje. Zuid moet eerder in
het spel niet KI 10 troeven, maar
in paats daarvan een ruitende af
gooien, waarna 10 slagen zeker
zijn. Aan de andere tafel speelde
Anneke Simons in plaats van KI
10 de sch V na, waarna zuid kans
loos
werkelijke behoefte aan een tota
le herziening ervan.
Ook de NAP-zegel van 60 cent
is liggend en heeft een oplage
van 14 miljoen. Op deze zegel,
die is uitgevoerd in zwart. geel.
magenta, cyaan en blauw zien we
in een landschap een landmeter
met baak. een peilschaal met
NAP en water. Als bijzondere
tekst heeft deze zegel: "Drie eeu
wen Normaal Amsterdams Peil".
Het zogenaamde referentie-
vlak dat nog dagelijks wordt ge
bruikt voor het vastleggen van
hoogten in het gehele land, het
Normaal Amsterdams Peil
(NAP), gaat van oorsprong terug
tot het vermoedelijk al in de zes
tiende eeuw in Amsterdam ge
bruikte stadspeil. Dat stadspeil
is in of kort na 1682 zichtbaar ge
maakt door het inmetselen van
marmeren dijkpeilstenen in een
aantal sluizen in Amsterdam. In
deze dijkpeilstenen was een hori
zontale groef aangebracht en het
inschrift: "Zeedyks Hooghte
zynde negen voet vyf duym bo
ven stads peyl". De marmeren
dijkpeilstenen ziin inmiddels
verdwenen. In 1953 is er op De
Dam in Amsterdam een lange
betonnen paal in de grond ge
heid waarin een bronzen bout is
aangebracht. Deze bout fungeert
nu als uitgangspunt voor het
Normaal Amsterdams Peil.
Op 8 januari krijgen we weer.
een bijzondere briefkaart net als
anderhalf jaar geleden ter gele
genheid van de grote NVPH-
show Filacento. Deze nieuwe
briefkaart in de waarde van 50
cent wordt uitgegeven naar aan
leiding van de totstandkoming
van de twaalfde Nederlandse
provincie, Flevoland. Op de lin
kerzijde van de kaart komt, on
der de ruimte bestemd voor
naam en adres van de afzender,
het volgende beeld voor: een ge
deelte van het Staatsblad van het
Koninkrijk der Nederlanden (no
354) uit 1918, een deel van de
landkaart van de nieuwe provin
cie met de plattegrond van Lely
stad en een foto van twee land
meters. Verder als bijzondere
tekst: "Flevoland 12e provincie"
en "1 januari 1986".
De afbeelding op de kaart
wordt uitgevoerd in de kleuren
zwart, violet, groen en oranje.
Het ontwerp is van Anno Fekkes
uit Den Haag. Er zullen drie mil
joen kaarten worden aange
maakt