Multinationals roepen EG op EG-top biedt enig uitzicht OP DE MEESTE VRAGEN OVER BELASTINGEN HEEFT U NU DIREa ANTWOORD. 06-0543(M VS-adviseurs bij bloedbad Malta Israël biedt VS excuus aan na spionage-kwestie Radicale Zuidafrikaanse vakbond opgericht Duidelijke toekomst gewenst Bomaanslag in Luxemburg MAANDAG 2 DECEMBER 1985 BUITENLAND PAGINA 7 LUXEMBURG - Een groep van 27 Europese top-industriëlen heeft de regeringsleiders van de twaalf EG-landen in een open brief dringend gevraagd op hun topconferentie tot concrete afspraken over de toekomst van de EG te komen. „Niet alleen staat de geloofwaar digheid van de Europese politici op het spel, maar ook heeft de Eu ropese industrie dringend een dui delijk signaal nodig, dat de belang rijkste doelstellingen van het Ver drag van Rome binnen de komen de vijf jaar zullen worden gereali seerd". door Hans de Bruijn De industriëlen, die zeggen werkgelegenheid te verschaffen aan 1,8 miljoen Europese werkne mers, willen liever horen dat dit onmogelijk is, dan dat er onduide lijke afspraken worden gemaakt. „Dat zou een einde maken aan een reeds langdurige onzekerheid, waarmee de industrie te kampen heeft en die een hindernis vormt op de weg naar een verdere uitbrei ding van onze activiteiten en onze pogingen belemmert een sterke en concurrerende Europese positie op te bouwen". De brief is ondertekend door Philips-chef Wisse Dekker, Fiat baas Giovanni Agnelli, Akzo-top- man Loudon en de president-di recteuren van o.a. Olivetti, Thom- son/CSF, Hoechst, Bang and Oluf- sen, Grundig, Agfa-Gevaert, Matra, Total, Pirelli, Siemens, Bosch, Za- nussi en Thyssen. De Nederlandse leden van het Europese Parlement hebben in een brief aan onder meer minister Van der Broek, Tweede-Kamervoorzit ter Dolman en Eerste-Kamervoor- zitter Steenkamp een klemmend beroep op de regering en het Ne derlandse parlement gedaan „geen verdragswijzigingen te onderteke nen die geen redelijke garantie bie den voor een efficiënte en demo cratische besluitvorming in de Eu ropese Gemeenschap. In de brief, die is ondertekend door de Euro-parlementariërs Dan- kert (PvdA), Beumêr (CDA) en Nord (WD), wordt geëist dat het Europese Parlement mede wetge vende bevoegdheden krijgt en dat in de Gemeenschap besluiten voortaan niet meer eenstemmig, maar bij meerderheid kunnen wor den genomen. Ook de voorzitter van het Euro pees Parlement, Pierre Pflimlin, eiste in een verklaring medebeslis singsrecht voor het rechtstreeks gekozen parlement, „willen wij er van verzekerd zijn dat de komende grote veranderingen met de in stemming van de volkeren worden voltrokken". Pflimlin zegt dat de bemoeienis van het Europese Parlement niet beperkt mag blijven tot advies of overleg. .Alleen wanneer het par lement medebeslissingsrecht krijgt en op voet van gelijkheid met de Europese ministerraad het wetgevingsproces kan werken, kan van een waarlijk democrati sche oplossing worden gespro ken". MADRID - De voormalige Spaan se industrieel Jose Maria Ruiz Ma- teos is zaterdag door de Bondsre publiek aan Spanje uitgeleverd. De oprichter van het concern Rumasa was in het voorjaar van 1983 naar het buitenland gevlucht nadat de socialistische regering de afgeta kelde holding genationaliseerd had. door Gerrit-Jan Hoek Na omzwervingen via Miami en Londen belandde Ruiz Mateos uit eindelijk in West-Duitsland waar hij gearresteerd werd. Nadat het administratieve gerechtshof van Frankfurt onlangs het beroep van Ruiz Mateos had afgewezen, be sloot het kabinet-Kohl zaterdag ge hoor te geven aan het uitleverings verzoek van de Spaanse regering. De terugkeer van Ruiz Mateos zorgde voor taferelen, die zo in een draaiboek voor een Amerikaanse slapstickfilm verwerkt kunnen Frauderende topman Rumasa in Spaanse cel worden. Rond vijftig Spaanse jour nalisten hadden geboekt voor het vliegtuig vanuit Frankfurt, waar mee de voormalige industrieel naar Madrid zou terugkeren in de hoop een paar gekruide uitspraken van Ruiz Mateos te kunnen regi streren. Vorige week verklaarde Ruiz Mateos tijdens het proces nog bang te zijn vermoord te worden als hij eenmaal aan Spanje zou zijn uitge leverd. Terwijl iedereen in afwach ting van de komst van de ex-eige- naar van Rumasa was, werd deze met een speciaal regeringsvlieg tuig naar Madrid gevlogen. Toen de pers de misleidende manoeuvre (tussen Madrid en Bonn juist over eengekomen om een nieuw schan daal te voorkomen) in de gaten kreeg, dreigde aan boord van het lijnvliegtuig een kleine muiterij uit te breken. Via het militaire vliegveld van Getafe bij Madrid werd Ruiz Ma teos nog zaterdagavond voorgeleid voor de rechter Lerga, belast met monetaire delicten. Conform het uitleveringsbevel mag Ruiz Mateos slechts voor twee vergrijpen van oplichting en valsheid in geschrifte vervolgd worden. Op grond van deze tenlastelegging kan Ruiz Ma teos veroordeeld worden tot een maximumstraf van zes jaar. De omstreden selfmade-man heeft intussen een legertje advoca ten gecontracteerd, onder supervi sie van twee Amerikaanse pleiters, die als eerste taak hebben vrijla ting van Ruiz Mateos op borgsom te bewerkstelligen. Op geld hoeft de voormalige magnaat niet te kij ken. Volgens grove schattingen heeft hij nog een kapitaal van rond twee miljard gulden bij buiten landse banken kunnen deponeren voor de nationalisatie van zijn be drijf in februari 1983. Liechtensteinse vrouwen krijgen geen stemrecht VADUZ (AFP) - De mannelij ke kiezers in het vorstendom Liechtenstein hebben dit weekeinde een voorstel ver worpen voor het invoeren van kiesrecht voor vrouwen. Er wa ren twee voorstellen ingediend over het kiesrecht voor vrou wen: een initiatief „gelijke rechten voor mannen en vrou wen" van een groep vrouwen en een tegen-voorstel van de patriottische unie, die de meer derheid heeft in het parlement. Het vrouwen-initiatief kreeg 1.973 stemmen (ruim 23 pro cent) en het tegen voorstel 2.400 (ruim 28 procent). Aange zien geen van de voorstellen de meerderheid haalde werden beide verworpen. De opkomst bij de stembus bedroeg 71 pro cent LUXEMBURG - De ret ders van de landen van de Europe se Gemeenschap beginnen van daag toch met enig uitzicht op re sultaat aan hun halfjaarlijkse top conferentie in Luxemburg. Over de hervorming van de EG en de herziening van het EG-vercfrag le ken gisteren oplossingen binnen handbereik te liggen. De ministers van buitenlandse zaken kwamen dit weekeinde in Luxemburg bijeen om de top van hun leiders voor te bereiden. Dat was nodig omdat vorige week op een aantal hoofdpunten van de EG-hervorming nog altijd grote meningsverschillen bestonden. De door Hans de Bruijn Minister Hans van den Broek was gisteren wat minder pessimis tisch geworden. „Er is zeker voor uitgang gemaakt", zei hij, „het veld ligt open, maar het is aan de gladde kant". Volgens de bewindsman moet op „een aantal belangrijke onderdelen besluitvorming moge lijk zijn". De EG-lidstaten moeten zich daarbij niet laten leiden door Denemarken, dat de besluitvor ming dreigt te blokkeren, vindt de minister. Centraal in de discussie van van daag en morgen staan een verande ring in de besluitvorming van de EG, de uitbreiding van de be voegdheden van het Europese Par- LUXEMBURG (AP) - In een groot deel van de stad Luxemburg is za terdagmiddag de elektriciteit uit gevallen na een bomaanslag op een hoogspanningsmast in Walferdan- ge, ongeveer 15 kilometer van de stad. Bij de ontploffing hebben zich geen persoonlijke ongelukken voorgedaan, aldus een woordvoer ster van de politie. Het was de 13de explosie in Lu xemburg sinds mei van dit jaar. Niemand heeft ooit de verantwoor delijkheid opgeëist voor de aansla gen, die gericht waren tegen hoog spanningsleidingen, aardgasleidin gen, politiebureaus, een krant, een zwembad, een gerechtsgebouw en luchthaveninstallaties. Een van de gebouwen waar de stroom uitviel is de Kirchberg, waar de ministers van buitenland se zaken van de Europese Gemeen schap later zaterdag bijeen kwa men om de Europese top van van daag voor te bereiden. De stroom- onderbreking was van korte duur omdat het gebouw van een eigen aggregaat is voorzien. lement, de monetaire samenwer king en een versterking van de sa menwerking tussen de tien (na 1 ja nuari twaalf) EG-landen op het ter rein van de buitenlandse politiek. Bij de besluitvorming gaat het er om dat in de toekomst belangrijke besluiten niet meer in volstrekte eensgezindheid, maar ook bij meerderheid van stemmen geno men kunnen worden. West-Duits land heeft zaterdag een belangrijke hinderpaal daartoe weggenomen, door te aanvaarden dat ook over de normen op industrieel en milieuge bied straks bij meerderheid kan worden beslist. De Duitsers (en Nederland) wa ren bang dat dit tot lagere normen zou leiden dan de bestaande hoge in beide landen. Nu is afgesproken dat de Europese Commissie, die de voorstellen moet uitwerken, daar bij zal uitgaan van „normen van een hoog niveau". Wat dat precies inhoudt, wordt overigens niet aan gegeven. Van den Broek toonde zich ook vrij optimistisch over de kans dat Groot-Brittannië en Ierland hun verzet tegen meerderheidsbeslui ten op veterinair en plantkundig gebied (invoer van dieren en leven de natuurprodukten) laten varen. In beginsel zullen de regeringslei ders daardoor kunnen afspreken het veto-stelsel af te schaffen. Wel zullen ontheffingen mogelijk blij ven, maar Van den Broek had de hoop dat het aantal daarvan zeer klein zal zijn. De Deense premier Poul Schlü- ter heeft vrijdag van zijn parlement de opdracht gekregen met geen en kele verdragswijziging akkoord te gaan. Welk gevolg die houding MONTREAL - Vier auto's raakten te water toen vrijdag het Indiase vrachtschip Jala Godavari de brug over het Sint La wrencekanaal in Ca- nade ramde. t'oto ap> WASHINGTON - Drie hoge offi cieren van de Amerikaanse militai re missie in Cairo, onder wie een generaal, zijn in een adviserende rol meegevlogen met Egyptische commandotroepen, die op Malta een tragisch einde hebben ge maakt aan de kaping van een Egyptisch passagiersvliegtuig. Volgens het Pentagon hebben zij de eigenlijke operatie niet deelgenomen. De VS hadden eer der ontkend dat Amerikanen bij de actie, die 59 doden en een dertigtal gewonden kostte, betrokken wa- Op Egyptisch verzoek hebben de VS bovendien een commando groep van de in acties tegen terro risten getrainde 'Delta Force' uit North Carolina naar Sicilië overge vlogen. Zij zijn daar blijven steken, omdat de Maltese reg« Amerikaanse noch Italiaanse heli voor de topconferentie zal hebben, is nog niet duidelijk. De Nederlandse staatssecretaris Van Eekelen (buitenlandse zaken) zei gisteren dat dan de andere elf landen maar samen door moeten gaan. De Denen komen dan voor het blok te staan: alsnog meedoen of tijdelijk de Europese Gemeen schap verlaten. In Luxemburg leeft de verwachting dat Schlüter wellicht de gok zal wagen en toch met een aantal wijzigingen ak koord zal gaan, indien ook enkele Deense verlangens worden inge willigd. Over de uitbreiding van de be voegdheden van het Europees Par lement bestond zondagavond nog geen enkele overeenstemming. Het gaat er hierbij om het parle ment meer zeggenschap te geven wetgevend terrein. Volgens minis ter Van Broek was gisteren „de tekstenoorlog" nog in volle gang. Nederland zal volgens de minister niet instemmen met de andere ver dragswijzigingen als de rol van het parlement niet wezenlijk wordt versterkt. Vooral Italië heeft zich zeer sterk opgeworpen als verdedi ger van de belangen van het Euro pees Parlement. De Italiaanse mi nister van buitenlandse zaken, Andreotti, zei vorige week al dat Italië de hele EG-herziening zal te genhouden als het parlement niet beter wordt bedeeld. kopters met deze specialisten aan boord op het vliegveld Luqa wilde laten landen. Tegen de tijd dat wel toestemming was verleend om de 'Delta Force' via Europa en met een particulier vliegtuig naar Malta te brengen was het te laat. Terwijl de 'Delta Force' onderweg was voerden de Egyptenaren hun mis lukte reddingspoging uit. De regering van Malta heeft de VS de onverwachte verschijning van drie hoge militairen in volledig gevechtstenue niet in dank afgeno men. Volgens de Washington Post en de New York Times van zondag mocht de Amerikaanse ambassa deur op Malta, die zich in de ver keerstoren bevond, niet eens met de officieren spreken. Malta onderhoudt nauwe betrek kingen met het Libië van Gadaffl, die op voet van grote vijandschap verkeert met zowel Egypte als de VS en beschouwd wordt als een van de voornaamste exporteurs van terrorisme in de wereld. Niet noch alleen de aankomst van de Egypti sche commando's, maar vooral ook hun Amerikaanse 'adviseurs' en de pogingen om de Amerikaanse be trokkenheid nog uit te breiden, maakte de Maltese regering bui tengewoon nerveus. De VS assisteren inmiddels uit gebreid bij het onderzoek naar het verloop van de commando-actie, die voor de gegijzelde passagiers groter gevaar bleek mee te brengen dan de moorddadige handelingen van de kapers. TEL AVTV - De Israëlische rege ring heeft de Verenigde Staten gis teren officieel haar excuses aange boden voor de betrokkenheid bij het spionageschandaal. Daarmee heeft Jeruzalem openlijk schuld bekend voor de actitiviteiten van een vorige week in Washington gearresteerde geheim agent van de Amerikaanse marine die achttien maanden lang militaire topgehei men doorspeelde aan diplomaten op de Israëlische ambassade in de VS door Taco Slagter Washington, dat excuses had geëist, toonde zich ingenomen met de Israëlische verklaring. Minister Shultz (buitenlandse zaken) zei er op te vertrouwen dat Israël vastbe sloten is de verantwoordelijken voor deze affaire rekenschap te la ten afleggen. Na Amerikaanse druk op de re- gering-Peres was het was voor Is raël onvermijdelijk geworden de spionage toe te geven en de trouw ste bondgenoot daarvoor bijna let terlijk op de knieën verontschuldi gingen te vragen. Na de wekelijkse ministerraad kwam kabinetssecre taris Jossi Beilan gisteravond met een regeringsverklaring. Behalve de paragraaf met excu ses kwamen daarin ook Israëls toe zeggingen voor dat „geen moeite zal worden bespaard de affaire tot de bodem uit te zoeken, waartoe dat ook zal leiden", de verantwoor delijken te zullen straffen en de 'eenheid' binnen de Israëlische ge heime dienst die de spionage leid de, te zullen ontmantelen. „De rela tie met de VS is gebaseerd op diepe vriendschap en een groot vertrouwen. Spioneren staat haaks op die politiek. De regering zat fout en zal zorgen dat zulks niet meer gebeurt", aldus de verklaring. De hamvraag blijft: was de Is raëlische regering ervan op de hoogte en van wie was het initiatief uitgegaan? De komende weken moet daarop een antwoord komen. Politieke waarnemers in Jeruza lem vragen zich af in hoeverre pre mier Peres zijn beloften in de rege ringsverklaring aan de Amerika nen van zondagavond gestand kan doen. Kan Israël om 'veiligheidsre denen' in het binnenste van haar geheime keuken laten kijken door 'volledig' aan het Amerikaanse on derzoek in de zaak-Pollard mee te werken. Verdraagt zich dat met de ongeschreven regels vanwaaruit geheime diensten opereren? Bo vendien kan de Mossad zich hin derlijk verzetten tegen een al te openhartige opstelling van Peres. Zelfs 'schuldigen' te straffen kan de Israëlische premier in politieke moeilijkheden brengen. Israëls ge heime diensten zijn vanwege de niet geringe prestaties uit het verleden als het ware tot 'heilige koe' verklaard. Rellen bij actie 'Hess moet vrij' BONN (GPD) - Bij demonstraties tegen een dit weekeinde een door de rechts radicale Konservative Aktion georganiseerd congres rond het thema 'Vrijheid voor Ru- dolf Hess' is het tot ongeregeldhe den gekomen. Ongeveer 2000 linkse demonstranten prostesteer den in Hamburg tegen de bijeen komst. Het kwam tot bostingen met de politie, waarbij aan beide zijden gewonden vielen. Tot tegendemonstraties hadden de anti-fascisten, de Hamburgse Alternatieven en de Duitse com munisten opgeroepen. De SPD veroordeelde de Konservative Ak tion als 'de directe opvolger van de stijgbeugelgroepen van het fascis- JOHANNESBURG - De nieuwe Zuidafrikaanse vakbondsfederatie Cosatu die gisteren in Durban zijn oprichtingsvergadering hield, heeft bij monde van zijn nieuwe president Elijah Barayi harde eisen gesteld aan de regering-Botha. Als de apartheid niet binnen de ko mende zes maanden ontmanteld wordt, zal de vakbeweging zijn vuist tonen, aldus Barayi. door Ruud de Wit Ruim tienduizend vertegen woordigers van de circa 35 ver schillende vakverenigingen waren gisteren in het blanke Kings Park Rugbystadion samengekomen ypor de oprichtingsvergadering van de Cosatu. De massaaal aanwe zige politie hield een oogje in het zeil, maar trad niet op tegen de zin gende, dansende en leuzen scande rende vakbondsmenigte. Er wer den spandoeken gedragen met tek sten als: 'Arbeiders aller landen verenigt u', 'Eén land, één federa tie' en 'Wij hebben de sleutel tot de macht'. Wat de president van de Cosatu, Elijah Barayi, namens de nu een half miljoen leden tellende vak bondsfederatie in de mond nam, had alles weg van een regelrechte oorlogsverklaring aan de blanke minderheidsregering. „Wij zyn veel te lang passief geweest, maar die tijd is voorbij. Dit is onze laat ste waarschuwing. Als de regering- Botha binnen zes maanden de apartheid niet volledig ontmantelt, zullen wij het hele land platleg gen", aldus Barayi. Oorlogsverklaring Op een persconferentie na afloop scherpten Barayi, die tevens presi dent is van de miinwerkersvak- bond NUM (National Union of Mi- neworkers), en Cyril Ramaphosa, die secretaris-generaal is van de NUM (de grootste vakbond binnen de nieuwe federatie), de oorlogs verklaring verder aan. Volgens Ba- rayi en Ramaphosa zal de Cosatu in de nabije toekomst het voor het vertellen hebben in Zuid-Afrika en zij kondigden aan voorstander te zijn van een socialistisch Zuid- Afrika dat onder meer moet blij ken uit hun eigen eis tot nationali satie van de Zuidafrikaanse mij- Ze riepen ook op tot een volledi ge investeringsboycot door de rest van de wereld, omdat dit een bij drage kan zijn voor het opheffen van de apartheid. Gezien de uitla tingen die zyn gedaan door de lei ding van de nieuwe vakbondsfede ratie moet niet worden uitgesloten dat de blanke minderheidsrege ring binnen zeer korte termijn maatregelen zal nemen, wat onder meer zou kunnen leiden tot het verbod van de Cosatu. Tot nu toe heeft de regering-Botha de zwarte vakbonden met rust gelaten omdat deze nooit echt een wezenlijke fac tor zijn geweest in het binnenlands verzet stegen de apartheid. Maar sinds de Zuidafrikaanse minderheidsregering de afgelopen vijf jaar schoorvoetend de moge lijkheden voor de zwarte arbeiders heeft uitgebreid om zich wettelijk in vakbonden te organiseren, heb ben met name de mijnwerkers, verzameld in de NUM, daar ge bruik van gemaakt wat tot een aan tal stakingen heeft geleid en nu dus tot de oprichting van de Cosa tu. Maar aan de andere kant weten de arbeiders dat zij op dit moment radikalere eisen dan voorheen kunnen stellen omdat ook hun ba sis zich in toenemende mate open lijk kritisch uitlaat tegenover de politiek van zeer geleidelijke her- ADVERTENTIE ELKE WERKDAG VAN 8 TOT 5 EN GRATIS De BelastingTelefoon geeft het hele jaar door fiscaal nummer. Een speciaal opgeleid team antwoord op afuw algemene vragen. Óf dat nu Loon- en inkomstenbelasting betreft, premie heffing Volksverzekeringen, schoolgeld of uw bp Publikatie van de belastingdienst belastingfunctionarissen vertelt u snel wat u wilt weten. Dus heeft u vragen? BELGEWOON DE BELASTINGTELEFOON. vormingen, zoals de regering-Bo tha die voorstaat. Nog de afgelopen week bracht een topdelegatie on der leiding van de internationaal vermaarde ondernemer Harry Op- penheimer van de mijnindustrie Anglo-American en de 'tabaksba ron' Anton Ruppert een geheim bezoek aan staatspresident Botha om hem nog eens op het hart te drukken dat hij nu echt met we zenlijke hervormingen moet ko men. Ruim twee maanden geleden brachten vertegenwoordigers van het bedrijfsleven een door Botha hevig veroordeeld bezoek aan het hoofdkwartier van de in Zuid-Afri ka verboden bevrijdingsorganisa tie ANC in de Zambiase hoofdstad Lusaka. In de zwarte woonwijk Kwazakele bij Port Elizabeth kwa men 50.000 mensen bijeen in het Kwekwe-stadion om te praten over de consumentenboycotten. De ver gadering in dit noodtoestand sge- bied werd gehouden met speciale toestemming van de politie. Consumentenboycot Besloten werd om de consumen tenboycot, die twee weken geleden voorlopig werd opgeschort verder uit te stellen tot half april. „Onze korte termijn-doelen zijn bereikt. Wij geven de regering-Botha nog een half jaar de tijd om de apart heid volledig te ontmantelen en dus onze lange termyn-eisen in te willigen. Als dat niet gebeurt zal er een landelijke boycotactie van blanke winkeliers komen", aldus een van de sprekers. Gisteren is er in Pretoria wel een consumentenboycot van blanke winkels van start gegaan. Deze boycot zal de hele maand decem ber duren. De zwarte inwoners van de verschillende woonwijken rond de Zuidafrikaanse hoofdstad wil len hiermee protesteren tegen de aanwezigheid van leger en politie in de woonwijken, de noodtoe stand, de hoge huren, de beperken de maatregelen bij begrafenissen van onlustslachtoffers en willen hiermee ook het ontslag van zwar te gemeenteraadsleden en burge meesters bewerkstelligen die met de blanke regering samenwerken. Zoals al eerder de afgelopen we ken publiceerde het Afrikaanstali- ge zondagsblad Rapport opnieuw een enquete over het apartheids- vraagstuk. Deze week betrof het de steun van de regerende Nationale Party van Botha onder de blanken en een vraagstuk wie de zwarte be volking als zijn leider ziet. Uit de eerste enquête bleek dat de steun onder de blanken voor Botha is ge daald tot onder de 50 procent en dat er de afgelopen maanden spra ke is van een stabilisering van het stemverlies. De enquete onder de zwarte be volking over het leiderschap is in teressanter. Uit deze enquête van de Raad voor Theologisch Onder zoek zouden de meeste zwarten in Johannesburg en omgeving geen duidelijkheid hebben wie zij nu precies als hun leider beschouwen. Het hoogste percentage was voor de tot levenslang veroordeelde ANC-leider Nelson Mandela (9,7 procent) met opvallend staatspre sident P. W Botha met 7,5 procent op de tweede plaats. Derde was bisschop Tutu met 3,2 procent. In totaal ging de keus van bijna 20 procent van de ondervraagden uit naar iemand die lid was van het ANC of daarmee sympathiseert

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7