VMA
D66 wil niet
morrelen aan
raketverdrag
PvdA verliest weer een kroonprins
Ted deelt uit in de
I Jubileum Lottoshow.
Rietkerk dreigt lonen
ambtenaren te bevriezen
Alternatieve straf
jongeren succesvol
Antimilitaristen doen
inval in omroepbunker
f250.000.-AAN EXTRA REISPRIJZEN.
MAANDAG 2 DECEMBER 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
Van Mierlo heeft voorkeur voor PvdA
BREDA (GPD/ANP) - D66-voorman Van Mierlo vindt dat
een eenmaal goedgekeurd rakettenverdrag ook uitgevoerd
moet worden. Hij voelt niets voor heronderhandelingen,
omdat 'de Nederlandse politiek niet nog eens vier jaar ver
lamd mag worden door de hypotheek van de kruisraket
ten'. De Democraat riep zaterdag tijdens een partijcongres
de PvdA dan ook op om duidelijk te maken tot welke con
cessies de socialisten bereid zijn op het gebied van de
kruisraketten.
Met zijn uitspraken completeerde
Van Mierlo het ontwerp-verkie-
zingsprogramma van de Democra
ten. Bij de presentatie van het pro
gramma, eind oktober, was de ra-
kettenparagraaf opengelaten, om
dat volgens D66 toen nog niet te
overzien was hoe het 1-november-
besluit zou uitpakken en hoe de
Geneefse onderhandelingen zou
den aflopen. In het januari-congres
wordt het verkiezingsprogram de
finitief vastgesteld en wordt Van
Van Mierlo: oude tijden, (foto anp»
Mierlo naar alle waarschijnlijkheid
lijsttrekker.
Van Mierlo gaf ook duidelijkheid
over de partijen waarmee D66
eventueel een nieuw kabinet wil
vormen. De PvdA is voor de De
mocraten als regeringspartij eerste
keus, maar een kabinet samen met
CDA en WD wilde Van Mierlo
niet uitsluiten. Dat laatste is echter
onwaarschijnlijk omdat CDA en
WD het gevoerde kabinetsbeleid
tot inzet van de verkiezingen wil
len maken. "Het is uitgesloten dat
D66 een beleid waartegen zij oppo
sitie heeft gevoerd aan een meer
derheid helpt", aldus van Mierlo.
Hij zei op een goed verkiezingsre
sultaat te vertrouwen: "Het gaat
niet slecht, het worden oude tij
den".
Hij riep de PvdA op voor de ver
kiezingen duidelijk te maken tot
welke concessies de socialisten op
het gebied van de kruisraketten
bereid zijn. Tot nu toe houdt de
PvdA vast aan een onwrikbaar nee
tegen de plaatsing. Van Mierlo
vindt daarentegen de opvattingen
van de NAVO-bondgenoten 'van
groot belang'. De fractievoorzitters
van CDA en WD, De Vries en Nij-
pels, hebben de grootste oppositie
partij onlangs gewaarschuwd voor
nog eens vier jaar oppositie, wan
neer de PvdA blijft vasthouden
aan het ingenomen standpunt.
MAASTRICHT - Hoewel de eerste Nederlandse astro
naut Wubbo Ockels pas anderhalf jaar in Maastricht
woont, beschouwen de Maastrichtenaren hem toch
reeds als een van hen, zo bleek zaterdag toen het echt
paar Ockels onder grote publieke belangstelling een
rijtoer door de stad maakte. Bewoners lange de route
den Ockels een ruimtevaartschip van marsepein aan.
Burgemeester Houben roemde de prestaties van Oc
kels en bood hem het stadsboek Hospiti voor verdien
stelijke burgers aan, plus een ets uit 1861 voorstellend
het heelal. De astronaut had voor het gemeentebestuur
van zijn woonplaats zoals hij zei het meest bereisde
lieten wolken confetti op de astronaut neerregenen. Op Maastrichtse vlaggetje meegebracht. Dat vlaggetje
het stadhuis wachtte hem een enthousiast welkom van nam hij mee tijdens de ruimtevlucht. Het maakte 111
het gemeentebestuur. De Maastrichtse winkeliers bo- keer een tocht rond de aarde. (foto anp»
Als bonden gesprek deze week weigeren
DEN HAAG (GPD) - Het experi
ment met alternatieve straffen
voor jongeren die een misdrijf heb
ben begaan, is geslaagd. Daarom
moet deze vorm van straf in de wet
worden opgenomen. Dat schrijft
de werkgroep alternatieve sancties
jeugdigen in een eindrapport dat
vanmiddag aan staatssecretaris
Korte-Van Hemel (justitie) is over
handigd.
De werkgroep heeft onder lei
ding van vice-president Slagter
van de Amsterdamse rechtbank
twee jaar onderzoek gedaan naar
de effecten van 827 alternatieve
straffen voor jongeren. Bij de proef
ging het om jongeren, vooral in de
leeftijd van 18 tot 25 jaar, die zich
schuldig hadden gemaakt een ver
mogensdelicten (inbraak, diefstal)
en aan agressie. Normaal gespro
ken zouden zij een geldboete of
een (on)voorwaardelijke gevange
nisstraf hebben gekregen.
Het merendeel van de jongeren
werd nu tijdelijk te werk gesteld in
ziekenhuizen, bejaardentehuizen,
verpleeghuizen, buurt- en clubge
bouwen en bij de gemeentelijke
reinigings- of plantsoenendienst.
Zij werkten daar gemiddeld vijftig
uur. Anderen volgden zogenaamde
leerprojecten, die bestonden uit so
ciale vaardigheidstrainingen en
cursussen gericht op praktische
vaardigheden.
De dienstverlening als alternatie
ve straf werd een doorslaand suc
ces. Slechts elf procent van de jon
geren maakte zijn werk niet af en
werd alsnog veroordeeld tot een
geldboete of gevangenisstraf. De
leerprojecten daarentegen verlie
pen minder voorspoedig. Bijna de
helft werd voortijdig afgebroken.
De alternatieve straffen zijn niet
alleen door de justitiële autoritei
ten positief ervaren, ook de jonge
ren zelf waren enthousiast over de
ze vorm van straf. De meesten
noemden de straf zinvol en meer
dan de helft beschouwde de sanc
tie niet als straf maar als een ma
nier van werken zonder loon. Ook
de ouders van de jongeren waren
positief in hun oordeel.
Dankzij de alternatieve sancties
is het aantal strafzaken in de zes
arrondissementen gedaald. Maar
van een afname van het aantal ge
vangenisstraffen is geen sprake.
Daaruit kan worden afgeleid dat
met name geldboetes zijn omgezet
in alternatieve straffen.
Op grond van het succes wil de
werkgroep dat de alternatieve
straffen in de wet worden vastge
legd. Voorlopig wordt alleen ge
dacht aan dienstverlening als alter
natieve sanctie. Naar de leerprojec
ten moet gezien de teleurstellende
resultaten eerst nader onderzoek
worden gedaan.
DEN HAAG (GPD) - Als woens
dag de ambtenarenbonden niet
met minister Rietkerk (binnen
landse zaken) willen overleggen
over het arbeidsvoorwaardenbe
leid voor 1986, worden de ambte
narensalarissen bevroren. Alleen
door de daling van de belastingen
en sociale premies zullen de amb-
gen de minister gezegd dat werd had verschoven naar februari. Ook
overwogen een beroep te doen op de kamercommissie wil eerst de
de geschillencommissie-Albeda. uitspraak van de geschillencom-
missie-Albeda afwachten. Volgens
Rietkerk verandert de verschui
ving van deze vergadering niets
aan de voorgenomen bevriezing
van de ambtelijke inkomens.
__0De minister zei vast te zitten aan
tenaren er in koopkracht een half jaar worden bevroren. Er zit dan het binnenhalen van de geplande
bezuinigingen voor volgend jaar
van twee miljard gulden. Rietkerk
is van mening, dat een volgend ka-
Voorzitter De Jong van de CFO binet ook zal moeten kijken naar
Voor de TROS-radio zei Rietkerk
alsnog woensdag een poging tot
een gesprek te wagen. "Willen de
bonden niet dan houdt het op. Dan
zullen de salarissen voor volgend
IJSSELSTEIN (GPD) - De rijkspolitie heeft gisteren 52 leden van anti
militaristische actiegroepen Onkruit en Amok in IJsselstein aangehou
den. Zij waren een omroepbunker van de binnenlandse omroep binnen
gedrongen. In de bunker werden kasten opengebroken en kaartenbak
ken omgegooid. Volgens de demonstranten was de actie in IJsselstein
een revanche op de politie-inval in het Utrechtse kantoor van het Anti
Militaristisch Onderzoeks Kollektief (Amok) en de arrestatie van een
Amok-medewerker begin vorige week.
Na het doorzoeken van kasten en laden verlieten de demonstranten uit
eigener beweging de bunker. Daarna hield de groep een protestdemon
stratie voor de bunker. Daar ging de rijkspolitie, met assistentie van poli
tiepersoneel uit Utrecht en IJsselstein, over tot de arrestatie van de 52. Op
dat moment hing een helikopter in de lucht.
Enkele tientallen actievoerders betraden rond half twee het terrein van
de omroepbunker door een gat in het gaas te knippen, waarna de voor
deur werd gekraakt. De bunker wordt voor omroepdoeleinden gebruikt
in 'buitengewone omstandigheden'. Volgens hem zijn in het gebouw, dat
wordt beheerd door de PTT, geen geclassificeerde documenten aanwezig
geweest.
Politiemensen van PTT'ers onderzoeken of er iets wordt vermist. De 52
actiegroepleden worden verdacht van diefstal en geweldpleging. Zij zijn
voorgeleid en in verzekering gesteld in diverse politiebureaus in de om
trek.
procent bij krijgen. De bonden wil
len niet verder praten met de mi
nister. Zij willen wachten tot
maart-april volgend jaar omdat
dan pas duidelijk is wat er met de
cao's en de koopkracht in het be
drijfsleven gaat gebeuren.
Vorige week hadden de bonden
dit standpunt al ingenomen en te-
zei verbaasd te zijn over dit stand
punt van de minister. "Wij hebben
de ambtelijke bezetting van de
overheidsorganen. Door
UTRECHT- V/as het vorig jaar staatssecretaris Van der Reijden (volks
gezondheid) die tot dierenbeschermer van het jaar werd uitgeroepen, dit
jaar viel D66-parlementariër Tommei die eer te beurt. Tommei kreeg za
terdag de oorkonde en bijbehorende trofee van de Dierenbescherming uit
handen van de winnaar van vorig jaar.
Flevoland kiest
eigen volkslied
LELYSTAD (ANP) - De nieu
we provincie Flevoland heeft
sinds zaterdagavond een eigen
volkslied. Een uit 33 personen
bestaande publieksjury en een
vakjury kozen in Lelystad uit
68 inzendingen het lied 'Flevo
lands Volkslied' van tekst
schrijver Mark Zeiler en com
ponist Riemer van der Meulen,
beiden uit Zutphen.
Het lied gaat over de polders
als nieuwste stukje Nederland
en is volgens de jury gekozen
om de meest passende tekst en
als geschikste meezinger voor
de inwoners van Flevoland. Ge
deputeerde Loos overhandigde
de prijswinnaars een bedrag
van 7500 gulden.
de minister een brief geschreven schrappen van deze overbodige re-
waarin hem wordt meegedeeld dat gelgeving, bijvoorbeeld bij onder
wijs, zouden er volgens Rietkerk
nog meer ambtenaren kunnen ver
dwijnen.
Rietkerk gaf toe dat door de vele
bezuinigingen bij de gemeenten
veel arbeidsplaatsen waren ver
dwenen. "Maar daar was het aantal
ambtenaren in de afgelopen jaren
dan ook met 10 procent toegeno
men. Er was dus een ruimte om
iets te doen aan afslanking".
we een beroep doen op de c
sie-Albeda. Dit betekent, dat er
met ons woensdag niet meer te
praten valt over de arbeidsvoor
waarden voor volgend jaar. Wij wil
len eerst weten wat er met de koop
kracht in de marktsector gebeurt".
Wel zei Rietkerk dat door deze si
tuatie de vaste kamercommissie
voor ambtenarenzaken de geplan
de vergadering van 9 december
PSP'ers willen dreigende splitsing bezweren
UTRECHT (ANP) - Een aantal PSP'ers probeert de dreigende splitsing
van de partij te voorkomen door als alternatief voor de rivaliserende ka
merleden Van der Spek en Van Es het Noordhollandse statenlid Bos voor
het lijsttrekkerschap naar voren te schuiven. De eenheid in de partij liep
op het vorige congres in juni zware schade op toen een zeer krappe meer
derheid (50,8 procent) besloot zelfstandig de verkiezingen in te gaan in
plaast van met PPR en CPN. Die uitslag werd gezien als een overwinning
van fractie-leider Van der Spek, die samenwerking vierkant afwijst. In
een poging de mogelijkheid tot verdere toenadering naar PPR en CPN
open te laten besloot het kamerlid Van Es onlangs zich ook kandidaat te
stellen voor het lijstrekkerschap.
ZWOLLE/DEN BOSCH (ANP) -
Het uit de RPF gestapte kamerlid
Wagenaar gaat met zijn nieuwe
partij Anti Revolutionairen '85
meedoen aan de komende verkie
zingen. Wagenaar zei zaterdag tij
dens een bijeenkomst in Zwolle
een of twee zetels te kunnen beha
len. Hoewel de kandidatenlijst nog
niet is vastgesteld, wordt algemeen
verwacht dat Wagenaar lijsttrekker
wordt. Ook zal in een aantal ge
meenten aan de raadsverkiezingen vastgesteld dat drie hoofdthema's
Wagenaar richt
partij AR'85 op,
Scholten verlaat
landspolitiek
worden deelgenomen.
Deze maand wordt de laatste
hand gelegd aan het ontwerp-ver-
l het programma tot uitdrukking
moeten komen: vrede en vrijheid
in verantwoordelijkheid, de be
schermwaardigheid van het leven
en de herleving van de chistelijk
sociale traditie.
Het voormalige CDA-Kamerlid
Scholten ziet af van een kandida
tuur op enigerlei lijst voor de Ka
merverkiezingen van mei 1986.
Scholten zei dat zaterdag voor de
VARA-radio. Hij ziet geen perspec
tief in aansluiting bij of de vorming
van een nieuwe splinterpartij (EVP
of de Alliantie). Hij hoopt binnen
kort besprekingen te kunnen af
ronden die resulteren in een over
stap naar de PvdA, samen met een
DEN HAAG - Nu Marcel van Dam
toch naar de VARA gaat, is de
PvdA weer een kroonprins voor de
opvolging van Den Uyl kwijt. Dit
binnen en buiten zijn eigen partij
zeer omstreden kamerlid volgt met
deze stap André van der Louw, Ed
van Thijn en Jos van Kemenade,
die eerder de Tweede Kamer ver
lieten omdat zij de stoel van 'the
grand old man' niet konden krij
gen.
door
Henri Kruithof
De beslissing van Van Dam om
zich voor het voorzitterschap van
de VARA kandidaat te stellen,
heeft enige bevreemding gewekt.
Enige tijd geleden liet hij zich in
het VARA-programma 'De Rooie
Haan' nogal afwijzend uit over zijn
mogelijke kandidatuur voor die
functie. Hij noemde het een mooie
baan, maar vond het niet passend
groep geestverwanten, inclusief om zich zo vlak voor de verkiezin-
Van Dam VARA-voorzitter: de programmamakers kunnen hun borst
nat maken.
ex-PPR-kamerlid en oud-NOS-
voorzitter Jurgens.
zingsstrijd voor hem een niet onbe
langrijke rol was weggelegd.
Twee overwegingen zullen bij de
beslissing van Van Dam een rol
hebben gespeeld. Met de komst
ADVERTENTIE
De Sporttoto bestaat 25 jaar. Dat wordt gevierd met 'n extra
feestelijke jubileumtrekking: de Jubileum Lottosbow van Ted
op vrijdag 13 december Omdat het 'n extra trekking betreft,
spelen Abonnee- en Maand-lottospelers niet automatisch mee:
zij moeten dit keer een apart formulier inleveren om mee te
dingen naar de fantastische prijzen. Bijvoorbeeld een wereld
reis voor twee personen ter waarde van f 20.000,-. Of met z'n
tweetjes twee weken naar Mallorca. En natuurlijk maakt u ook
dit keer weer kans op 't half miljoen. Haal
snel 'n Jubileum Lottoformulier en lever 't
tijdig ia Lotto/Toto - inleveradressen
staan in de Gouden Gids.
LEVER DEZE WEEK IN.
(foto anp)
van Wim Kok in de Tweede Kamer
na de verkiezingen van volgend
jaar, is de kans voor Van Dam om
Den Uyl (die hem in 1973 in zijn
kabinet haalde) op te volgen wel
verkeken. Kok houdt weliswaar
vol dat hij niet direct in is voor het
politiek leiderschap van de PvdA,
maar Den Uyl zal zeker bereid zijn
te wachten tot Kok wel zover is.
De andere ambitie van Van Dam,
weer minister van volkshuisves
ting worden, lijkt in elk geval bij de
komende kabinetsformatie niet te
realiseren. Het standpunt van de
socialisten over de kruisraketten
ligt zo vast, dat samenwerking met
het CDA in een komend kabinet
niet goed mogelijk lijkt. Het CDA
is in elk geval niet te porren voor
heronderhandeling met de VS op
dit punt, terwijl de PvdA dat per sé
wil.
Van Dams vertrek uit de politiek
zal zeker niet door iedereen in de
fractie worden betreurd. Erg ge
liefd is hij niet bij zijn collega's. Hij
heeft een heel stellige eigen me
ning, die hij graag uitdraagt, zowel
binnen als buiten de fractie. En die
meningen worden hem lang niet
altijd in dank afgenomen.
Impopulair
Zijn impopulariteit bleek nog
eens een paar maanden geleden,
toen fractiegenoot Aad Kosto in
het weekblad Vrij Nederland fel
uithaalde naar Van Dam. Zijn am
bities om Den Uyl op te volgen,
waren Kosto in het verkeerde keel
gat geschoten. Kosto verlaagde
zich toen om het soms wat overma
tig alcoholgebruik van Van Dam
mede als argument aan te voeren
dat hij ongeschikt was voor het po
litiek leiderschap van de partij.
Kosto is voor die uitspraken wel
iswaar formeel op het matje geroe
pen door Den Uyl, maar in de frac
tie viel in die tijd te beluisteren, dat
menigeen het standpunt van Kosto
deelde. Hij bood onder zware druk
van Den Uyl zijn excuses aan Van
Dam aan, maar hij heeft zijn 'mis
stap' moeten bekopen met het ver
lies van zijn post in het fractiebe
stuur.
In medialand is Van Dam geen
onbekende. Na een korte carrière
bij het wetenschappelijk bureau
van de PvdA, werd Marcel van
Dam de eerste ombudsman bij de
VARA. Hij was het die dit pro
gramma tot grote polulariteit ver
hief. Hij schroomde niet grote be
drijven hard aan te pakken als ze
naar zijn mening over de schreef
waren gegaan. De frisdrankenfa
brikant Exota zal zich nog steeds
pijnlijk herinneren dat Van Dam
het gevaar van ontploffende limo-
nadeflessen aantoonde.
Gelijk
Toen hij al geruime tijd actief po
liticus was, werd hij zelfs onder
scheiden met de zilveren Nipkow-
schijf, voor het programma 'De
achterkant van het gelijk', dat hij
samen met onder anderen Hans
van Mierlo maakte. Op onnavolg
bare wijze ondervroeg hij deskun
digen volgens de zogeheten 'socra
tische methode', waarbij een on
derwerp in korte tijd tot het uiter
ste werd uitgediept. In het week
blad Vrij Nederland schreef hij in
vakkringen veelgeroemde artike
len over onder meer de Ameri
kaanse verkiezingen. Als politiek
commentator van het actualiteiten
programma 'Achter het Nieuws'
zal Van Dam waarschijnlijk moe
ten verdwijnen als hij voorzitter
wordt, maar hy zal zijn gezicht
toch nog graag af en toe voor de
buis laten zien. Als hij de porte
feuille rtv krijgt, heeft hij daarvoor
de meeste kans.
De VARA zou met Van Dam een
voorzitter in huis halen die wel
eens gezichtsbepalend voor die
omroep zou kunnen worden. Zijn
voorganger Van den Heuvel was
een man die voornamelijk op de
achtergrond bleef. Dat hoeft van
Van Dam niet te worden verwacht.
Hij zal zijn invloed ongetwijfeld
doen gelden in omroepland. De
programmamakers bij de VARA
kunnen hun borst alvast nat ma
ken.
