'Kaping is werk
van Palestijnen'
VERBIJSTEREND
De schrik van Joseph Luns
Radicale splintergroep eist actie op
Frankrijk pakt rijden
onder invloed hard aan
Toenadering tussen
Marokko en Israël
Nieuw offensief ETA
Ook Labour steunt
akkoord rond Ulster
Lachmon optimistisch over Suriname
WOENSDAG 27 NOVEMBER 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
BEIROET (AFP/UPI/Rtr.) - De Palestijnse organisatie 'Arabische Revolutionaire Briga
de' onder leiding van Aboe Nidal heeft zich gisteren verantwoordelijk gesteld voor de
kaping van een Egyptisch verkeersvliegtuig, dat op Malta in een bloedbad eindigde en 59
mensen het leven kostte.
PARIJS - Omdat Franse automo
bilisten niet willen leren zich op de
weg normaal te gedragen; heeft de
regering nieuwe maatregelen afge
kondigd, waarvan buitenlandse
toeristen ook het slachtoffer kun
nen worden. Als het wetsvoorstel
van premier Fabius wordt aange
nomen kan de gendarmerie voor
taan op staande voet het rijbewijs
afnemen van de chauffeur die alco
hol in zijn bloed heeft boven hel
toegestane maximum.
door
Rudolph Bakker
In Parijs en op de beruchte bou
levard Périphérique - net als in an
dere grotere steden - zal de radar
controle worden uitgebreid, zodat
het zaak wordt nauwkeurig te let
ten op de snelheidsborden, hoe
chaotisch daarmee ook omge-
sprongen wordt. Enige maanden
geleden al waren de boetes voor
verkeersovertredingen aanzienlijk
verhoogd.
Met een alcoholpromillage van
meer dan 0,8 in zyn bloed is de
chauffeur van een automobiel in
de ogen van de Franse overheid
een 'potentiële moordenaar'. De
controles zullen bij voorkeur in de
buurt van restaurants, cabarets en
nachtclubs worden gehouden. Wie
meer dan 0,8 promille heeft kan
naar huis lopen en zijn auto laten
staan. Zijn rijbewijs is hij dan voor
drie dagen kwijt, tot de test volle
dig is afgewerkt, daarna kan het rij
bewijs voor de maximale periode,
een halfjaar, worden ingehouden.
De maatregelen zijn ingegeven
door de erbarmelijke resultaten
van de controles rond Allerheili
gen. Op weg naar de graven van
hun familieleden blijken de Fran
sen zichzelf ook nog in woeste
vaart naar de andere wereld te hel
pen.
Vorig jaar vielen tijdens het
weekend van Allerheiligen 197 do
den in tfijf dagen, dat wil zeggen 39
doden per dag. Ditmaal had de re
gering een uitvoerige campagne op
touw gezet en 15.000 gendarmes
hadden zich door het hele land ver
stopt om overtreders te verbalise
ren.
Desondanks vielen er het laatste
weekend van Allerheiligen toch
nog 143 doden in vier dagen, dat
wil zeggen 36 doden per dag, wat
betekent dat de campagne geen en
kel effect had gesorteerd. Ieder
jaar vallen er in totaal zo n 12.000
doden op de Franse wegen.
Statistieken hebben uitgewezen
dat van de ongelukken op de weg
zo'n veertig procent het gevolg is
van alcoholgebruik. Eenderde van
de slachtoffers loopt blyvend li
chamelijk letsel op. De kosten die
dit de staat oplevert zijn hoger dan
het huidige tekort by de sociale
verzekeringsdiensten. Het afgelo
pen jaar lieten 5000 automobilisten
op de Franse wegen het leven na
dat ze te diep in het glaasje geke
ken hadden.
"De kaping was het werk van drie
Palestijnen, twee Egyptenaren en
een internationale strijder. Hun fo
to's en namen zullen op het juiste
tijdstip worden gepubliceerd", al
dus de verklaring in Libanese
kranten.
De organisatie is al de vyfde op
een rij, die zegt verantwoordelijk te
zijn voor de kaping. De Egyptische
minister van defensie, maarschalk
Ghazala, beschuldigde Libië ervan
achter de kaping te zitten. Hij zei
dat Egypte daarvoor over „enige
informatie" beschikte.
De Libische radio beschuldigde
op haar beurt Egypte ervan de
waarheid over de bestorming van
het vliegtuig te verhullen. De radio
sprak van een „overhaaste en roe
keloze" actie.
Een kaper heeft de actie van de
Egyptische commando's zondag
overleefd. De man, die wel 'ernstig
werd gewond, was de leider van de
kapers. De kaper heeft volgens een
RABAT (AP) - Koning Hassan II
van Marokko heeft gisteren gezegd
dat hij geen 'directe contacten' ver
wacht met de Israëlische premier
Peres. Een dag eerder had Hassan
tegen journalisten gezegd dat hij
Zuidafrikaanse
arts krijgt hulde
JOHANNESBURG - Wendy Orr,
de eerste Zuidafrikaanse dokter uit
Port Elizabeth die in september
van dit jaar onthulde dat gevange
nen onder noodtoestand stelselma
tig door de politie gemarteld wer
den, is uitgeroepen tot 'Vrouw van
het Jaar' door de lezers van het
dagblad The Star.
Orr had haar ervaringen in ge
vangenissen aan het gerechtshof
overhandigd, dat hierop de politie
opdracht gaf er onmiddelijk mee te
stoppen. De politie zegde toe een
officieel onderzoek in te stellen,
maar heeft echter nog steeds niet
gereageerd op de beschuldigingen.
Wendy Orr werd na haar spraak
makende onthullingen wel van de
gevangenis overgeplaatst naar een
andere staatsinstelling.
•Peres 'met het grootste plezier' zou
ontmoeten, mits de Israëlische pre
mier liet weten met 'serieuze voor
stellen' te komen.
Peres reageerde later op de dag
met de mededeling dat hij Hassan
graag zal ontmoeten. Gisteren zei
de koning echter dat zijn uitspra
ken niet uitgelegd moesten wor
den als een uitnodiging voor recht
streekse onderhandelingen, maar
meer als een intentieverklaring
van Arabische zijde dat men 'open
staat' voor onderhandelingen.
'Als meneer Peres iets concreets
wil voorstellen, moet hij het maar
in een envelop stoppen en adresse
ren aan de secretaris-generaal van
de VN,' zei Hassan.
Hassan zei dat enig toekomstig
overleg met leiders van de Israëli
sche Arbeiderspartij gericht moet
zijn op de 'bevrijding van de met
geweld bezette gebieden' en op de
'erkenning van het recht op zelfbe
schikking van het Palestijnse
volk.'
'Als ik hoor dat meneer Peres be
reid is op basis daarvan te praten,
ben ik de eerste die hem aanraadt
het te proberen,' aldus Hassan. De
koning voegde daar aan toe dat hij
veel verwacht van de Israëlische
Arbeiderspartij.
Maltese woordvoerder een Tune-
sisch paspoort en zegt de 20-jarige
Omar Marzoeki te zijn. De gezag
voerder van de gekaapte Boeing
heeft hem geïdentificeerd.
Een Maltese woordvoerder zei
gisteren dat de zwaargewonde Is
raëlische passagier van het vlieg
tuig, Nitsan Mendelson, klinisch
dood is en alleen nog kunstmatig
in leven wordt gehouden. De 23-ja-
rige vrouw was door enkele kogels
in het hoofd getroffen. Haar ouders
en een Israëlische specialist bevin
den zich in Valletta.
Griekenland heeft de bestor
ming van het gekaapte vliegtuig
voorbarig genoemd en de Maltese
regering verweten Athene niet
eerst te hebben geraadpleegd. De
bestorming kostte aan 12 van de 17
Grieken aan boord het leven.
De Griekse minister van buiten
landse zaken, Karolos Papoulias,
wees erop dat afgezien van Egypte,
Griekenland de grootste groep pas
sagiers aan boord had. De regering
in Valletta droeg zijns inziens de
politieke verantwoordelijkheid
voor de bestorming. Volgens hem
waren niet alle vreedzame midde
len ter oplossing van de crisis aan
gegrepen.
De Griekse regering hekelde ook
West-Duitsland, dat bij monde van
de minister van binnenlandse za
ken Friedrich Zimmermann, kri
tiek heeft uitgeoefend op de veilig
heid op de Atheense luchthaven.
MADRID (GPD) - Na twee maanden rust heeft de Baskische beweging
ETA opnieuw de strijdbijl opgegraven. Maandag vermoordde de ETA
twee mariniers en een lid van de guardia civil, gisteren viel een vierde
slachtoffer. Een gepensioneerde gardist werd gisteravond in Lasarte
doodgeschoten.
Het nieuwe offensief van de ETA komt op een moment dat op hoog
niveau voorzichtige contacten zijn gelegd tussen de leiders van de ETA
en de Spaanse regering. Via deze eerste contacten wordt geprobeerd een
basis te bereiken voor onderhandelingen over een toekomstige vredesre
geling.
Als represaille arresteerde de Spaanse politie gisteravond talrijke radi
caal-nationalistische Basken, op wie de anti-terreurmaatregelen van toe
passing werden verklaard. De Franse justitie rekende een groot aantal in
ballingschap levende ETA-leden in, die ervan verdacht worden met de
terreurgolf de onderhandelingen te hebben willen torpederen.
Spanje duldt
geen openbaar
gerook meer
MADRID (GPD) - De Spaanse
minister van Gezondheidszorg,
Ernest Lluch, heeft de rokers
de oorlog verklaard. Binnen
drie maanden zal in Spaiye het
wetsonpwerp in werking tre
den, waarbij roken in publieke
gelegenheden verboden wordt.
Het pakket anti-rookmaatrege-
len zal zich niet beperken tot
ziekenhuizen, scholen, treinen
en vliegtuigen, maar ook toege
past worden inrestaurants en
cafés.
Het succes van de kruistocht
tegen rokers zalgoeddeels af
hangen van de reacties van het
Spaanse publiek, dat het hoog
ste tabakverbruik van Europa
vertoont.
Volgens een recente enquête
van het persagentschap OTR
zou een meerderheid van de
Spanjaarden (76 procent) geen
moeite hebben met een rook
verbod in openbare gelegenhe
den. Slechts 16 procent is ge
kant tegen de anti-rookmaatre-
gelen.
LONDEN - In een zeldzaam ver
toon van eensgezindheid hebben
de Britse premier mevrouw That
cher en oppositieleider Neil Kin-
nock gisteren het Lagerhuis het
Brits-Ierse akkoord dat Ierland in
spraak geeft in Noordierse zaken,
van harte aanbevolen.
Vanavond zal het Lagerhuis over
het verdrag stemmen, en na de re
des van mevrouw Thatcher en Kin-
nock is er nu geen enkele twijfel
meer aan, dat het overgrote deel
van de Lagerhuisleden het histori
sche verdrag zal goedkeuren.
Maar Noordierse protestantse
Lagerhuisleden herhaalden giste
ren hun afkeer van het verdrag, dat
naar zij vrezen een eerste stap is op
weg naar een fusie tussen Noord -
Ierland en de Ierse republiek. Zij
dreigden ook met het ter beschik
king stellen van hun zetel, en met
stakingen.
Mevrouw Thatcher deed haar ui
terste best iets van deze angst weg
te nemen. Zij ontkende cathego-
risch dat het Brits-Ierse akkoord
Noord-Ierland "op de gladde hel
ling naar eenwording met Ierland"
zet, en zei dat alle vrees en wan
trouwen "ongerechtvaardigd" is.
"De enige juiste manier om een
eind aan het geweld te maken en
vrede en stabiliteit te krijgen is ver
zoening tussen de twee bevol
kingsgroepen in Noord-Ierland.
Dat is het enige doel van dit ver
drag", zo zei de Britse premier.
Ook Neil Kinnock riep de protes
tanten van Noord-Ierland op "zich
niet te laten verblinden door hun
vooroordelen. De enigen die zou
den profiteren bij een ineenstorten
van dit verdrag zijn de terroristen".
Daarop gaf hij mevrouw Thatcher
een zelden door hem uitgereikt
pluimpje. "Ik onderschat de rol die
u bij dit verdrag heeft gespeeld,
niet", zo zei hij haar.
Phantom verliest rookbom
CAPE CANAVERAL - Vanaf Cape Canaveral is afgelopen nacht het
ruimteveer Atlantis gelanceerd. Aan boord zijn zeven astronauten, onder
wie voor het eerst een Mexicaan, de 33-jarige Rodolfo Neri Vela. Hij zal
onder andere delen van zijn land fotograferen die schade hebben opgelo
pen door aardbevingen.
Om 01.39 (Nederlandse tijd) vertrok de Atlantis voor een zeven-daagse
reis. De bemanning zal drie communicatiesatellieten in een baan om de
aarde brengen. Twee astronauten zullen enkele malen buiten het ruimte
veer gaan om enkele technieken te oefenen voor de constructie van een
ruimtestation. Op de foto de Atlantis op het moment dat hij de maan
passeert. (fotoAP,
MADRID (GPD) - De bewoners
van de dichtbevolkte wijk La
Estrella in Madrid kregen gisteren
de schrik van hun leven. Terwijl
duizenden buurtbewoners op weg
naar huis waren na een werkdag,
scheerden twee Phantom-straalja-
gers van de Spaanse luchtmacht
op amper 1700 meter over de toren
flats. Om nog niet opgehelderde re
denen verloor een van de straalja
gers een rookbom, die gebruikt
diende te worden als baken bij
schietoefeningen in Teruel.
Het twaalf kilo zware projectiel
boorde zich met groot geweld in
twee verdiepingen van een appar
tementenflat. Wonder boven won
der veroorzaakte de bom geen per
soonlijke ongelukken, maar liet
wel een enorme ravage in de appar
tementen achter. De kapitein-ge
neraal van de luchtmacht in Ma
drid beloofde persoonlijk ter plek
ke de schade zo snel mogelijk te
laten herstellen.
Volgens minister van defensie
Serra is het niet gebruikelijk dat
militaire vliegtuigen bij oefenin
gen over de bebouwde kom
vliegen. Dit keer was het eskader
echter door de verkeerstoren van
Madrid over de dichtbevolkte wyk
geleid vanwege de slechte weers-
om standigheden
DEN HAAG - De leider van de
Verenigde Hindoestaanse Partij
(VHP), Jagernath Lachmon, hoopt
dat in het komende dialoog met le
gerbevelhebber Bouterse er meer
door
Bob Mantri
duidelijkheid komt over de toe
komstige rol van de militairen in
Suriname. Lachmon zei dit gister
avond in een telefonisch interview
met een van onze verslaggever.
De VHP-leider verklaarde opti
mistisch te zijn over de toekomst
nu er een grondwet en een volks
vergadering in het vooruitzicht zijn
gesteld. Dat staat in het akkoord
dat Bouterse en de drie oude poli
tieke partijen, de VHP, de NPS van
voormalig premier Henck Arron
en de KTPI van Soemita hebben
gesloten. In een rede ter gelegen
heid van de tiende veijaardag van
Surinames onafhankelijkheid, ont
kende Bouterse dat dit akkoord tot
stand is gekomen door „druk van
uit het buitenland".
Volgens Lachmon betekent de
totstandkoming van een grondwet
en van een volksvergadering vóór
april 1987 een eerste stap naar het
herstel van de democratie in Suri
name. Maar hij liet doorschemeren
dat het niet automatisch moet lei
den tot hervatting van de Neder
landse ontwikkelingshulp.
Eerst moet duidelijk worden wat
de militairen in de toekomst van
plan zijn te gaan doen. Aan de
macht bly ven of naar de kazernes
terugkeren. Dat zal moeten blijken
uit het komende dialoog, aldus
Lachmon. Maar, zo voegt hij eraan
toe, „het is een zaak van de Neder
landse regering als zy de hulp wil
hervatten. Het is ook een zaak van
de Surinaamse regering. Dat is niet
mijn verantwoordelijkheid".
Buitenland kort
Star Wars mag
Iedereen mag de term „Star
Wars" gebruiken om het Strate
gisch Defensie Initiatief (SDI) van
president Reagan aan te geven. De
onderneming Lucasfilm, produ
cent van de film „Star Wars", had
geprobeerd twee pressiegroepen,
die voorstanders zijn van het SDI,
te verbieden in reclamespotjes op
de televisie het te hebben over
„Star Wars".
Pinochet
In Arica in het noorden van Chili
zijn twee gewonden gevallen bij
schermutselingen tussen betogers
en de politie, zo is uit politiebron
nen vernomen. De politie verricht
te verscheidene arrestaties. In het
centrum van de stad waren groe
pen betogers bijeengekomen die
leuzen riepen tegen generaal Pino
chet, die een bezoek bracht aan de
stad.
Kernproef
Frankrijk heeft vanmorgen een
kernproef gehouden op het atol
Mururoa. Dit hebben Nieuwzee-
landse wetenschapsmensen ge
meld. Zij schatten de explosieve
kracht op 50 kiloton. Het was de
tweede proef in 48 uur tijd. De vori
ge had een kracht van 7 kiloton.
Nabloes
Na ruim drie jaar onder Israë
lisch militair bestuur te hebben ge
staan, zal de universiteitsstad Na
bloes, de grootste stad op de bezet
te Westelijke Jordaanoever, weer
een Palestijnse burgemeester krij
gen. Gisteren werd de 44-jarige za
kenman Zafer El Masri, de plaatse
lijke voorzitter van de kamer van
koophandel, tot burgemeester van
de stad aangewezen.
ADVERTENTIE
LONDEN - Wat doen hoofdrolspe
lers op het toneel van de wereldpo
litiek als ze aan de kant zyn gezet
of gepensioneerd zijn geraakt en
dus ineens over een overvloed aan
vrije tijd beschikken? Naar con
gressen gaan is één mogelijkheid,
bij voorkeur congressen van orga
nisaties met duur uitziende namen
die worden gehouden in dure ho
tels in dure wereldsteden.
door
Henk Dam
Was dat misschien de reden
waarom mr. Joseph Luns, ex-mi-
nister van buitenlandse zaken en
ex-secretaris-generaal van de NA
VO, de afgelopen twee dagen mee
deed aan een congres van de Inter
national Security Council (ISC), in
het prijzige Londen, meer in het
bijzonder het peperdure Ritz-hotel
(kamers kosten er 400 gulden per
nacht)?
Op papier stond het allemaal bij
zonder sjiek. De lijst van deelne
mers telde, behalve Luns, onder
anderen een Amerikaanse senator,
een Amerikaanse generaal b.d., de
gewezen tweede man van de Ver
enigde Staten in de Verenigde Na
ties, en een voormalige politieke
adviseur van de Amerikaanse chef
staf.
Het congres ging over de top in
Genève tussen Reagan en Gorbats-
jov, en na 15 uur confereren kwam
er een gemeenschappelijke verkla
ring uit de bus met de goedklin
kende naam „The London Declara
tion", die binnenkort in de presti
gieuze New York Times bij wijze
van adverentie zal worden ge
plaatst.
De verklaring steunt Reagan
waar het gaat om Star Wars, roept
„de vrije wereld" op een positieve
agenda ter bevordering van vrede
en vrijheid op te stellen, en vraagt
om de terugtrekking van Sowjet-
of aanverwante troepen uit onder
meer Angola, Cambodja, Ethiopië
en Nicaragua.
Luns: wist jij dat? (foto anp>
De verklaring stelt verder met
enige spijt vast dat de kwestie van
de mensenrechten ontbreekt in de
slotverklaring van Genève, en
waarschuwt ertegen dat „de Sow-
jet-Unie niets mag winnen by on
derhandelingen of een proces van
topconferenties dat het Westen an
ders toch ook niet zou geven".
Niks aan de hand dus, een keurig
conservatief stukje tekst dat op z'n
best de Amerikaanse president
Reagan een hart onder de riem
steekt, en voor de rest geheel over
bodig is. De persconferentie die
gisteren na het congres gehouden
werd, was dat laatste eigenlijk ook.
Maar die persconferentie gaf de
in panel-formatie opgestelde ge
pensioneerde diplomaten, gene
raals en niet in de laatste plaats
Luns zelf tenminste de gelegen
heid uit hun rijke ervaring te put
ten, en de top van Genève in een
zeker historisch perspectief te
plaatsen.
Dat liep werkelijk geanimeerd,
tot een verslaggever van The Ti
mes vroeg, wat de ISC eigenlyk is
en waar deze organisatie haar geld
vandaan haalt. Voorzitter Joseph
Churba van de ISC antwoordde
daarop dat de ISC een jaar geleden
is opgericht als forum voor experts
op het gebied van internationale
zekerheidsvraagstukken.
En het geld? „De ISC wordt gefi
nancierd door Moon", was het iet
wat korzelig klinkende antwoord.
Moon! De man van de Moon-sekte,
de man ook die enkele jaren gele
den in Amerika tot langdurige ge
vangenisstraf werd veroordeeld
wegens belastingfraude op grote
schaal! De reactie van Luns was in
teressant. Hij schrok zichtbaar,
keek de spreker met enig ongeloof
aan, en zei tegen zijn buurman in
het panel zoiets als: „Wist jij dat?"
Misschien in de toekomst toch iets
voorzichtiger zijn met het aanne
men van uitnodigingen voor con
gressen, zelfs als ze in het Londen-
se Ritz-hotel gehouden worden?
Nederlands beeld in Bhopal
mevrouw Waterman kwamen tij
dens de Tweede Wereldoorlog om
het leven in een gaskamer van de
nazi's. Het beeld wordt geplaatst
bij de fabriek van Union Carbide in
Bhopal, waar de ramp zich voor
deed.
De regering van de staat Madhya
Pradesh sprak zich eerder tegen
plaatsing van het beeld uit, omdat
het kunstwerk het verkeer in de
weg zou staan.
NEW DELHI (AP) - In Bhopal zal
op 3 december een standbeeld
worden onthuld voor de slachtof
fers van de giframp in die stad die
op 3 december vorig jaar aan meer
dan 2.000 mensen het leven kostte.
Het beeld van een moeder met
een stervende baby in de armen is
ontworpen door de Nederlandse
beeldhouwster Ruth Waterman, in
opdracht van de Indiase actiegroep
Gifgas Strijdfront. De ouders van
Als u nu naar de Bijenkorf komt betaalt u voor een originele,
100% lamswollen pullover met V- of ronde hals, maten 48 t/m 56,
keuze uit 12 uni kleuren, niet 79 - maar de verbijsterende prijs van 59.-
BU DE BIJENKORF BEN JE BETER \l l4J