CJW: steek
wir-gelden
in scholing
Inteelt bedreigt roodbonten
Supervezel Akzo taboe in VS
GATT somber over
groei wereldhandel
Grafische
bedrijven:
niet verder
dan 36 uur
Philips investeert 50 pet meer
Homburg knapt slachterij
op; toch kans op sluiting
sriifALi
Tel.01720-31)02
DINSDAG 26 NOVEMBER 1985
ECONOMIE
PAGINA 9
IJsselvee kan melkproduktie niet bijbenen
Heeft het roodbonte melkvee
zijn tijd gehad? Grazen op den
duur nog alleen zwartbonte
koeien met veel Amerikaans
bloed in de aderen op onze wei
den?
Van de twee miljoen melk
koeien in ons land behoort het
grootste deel tot het zwartbonte
veeslag. Ongeveer dertig procent
is roodbont Maas-Hijn-IJsselvee.
door
Harry Wonink
Het zwartbonte vee is door krui
sing met het Amerikaanse Hol-
stein-Frisianvee steeds melkrij-
ker geworden. Wat de melkpro
duktie betreft, beginnen de rood
bonten achterop te raken. Vanuit
Noord-Brabant komen de laatste
tijd berichten die het einde voor
het MRIJ-ras lijken aan te kondi
gen.
"Het voortbestaan van het
roodbonte veeslag wordt inder
daad bedreigd", aldus voorzitter
B. Schrijver van de MRIJ-bond
Gelderland/Overijssel, die aan de
rand van Zwolle een boerderij
van het Limburgse type, dus met
binnenplaats, bewoont. Zelf
houdt hij een honderdtal rood
bonten, maar is zeker niet van
plan op zwartbont over te scha
kelen.
"Het houden van roodbont vee
is nog altijd rendabel. Dat heb
ben de cijfers over 1985 van het
Landbouw Economisch Insti
tuut opnieuw uitgewezen. Qua
opbrengst kunnen onze rood
bonten de concurrentie met de
zwartbonten nog altijd aan. Le
veren de laatste gemiddeld meer
melk, het MRIJ-vee brengt door
de betere vleeskwaliteit weer
meer op als het wordt afgestoten
voor de slacht of als 'nuka'
(nuchter kalf) naar de mesterijen
gaat. Daarom spreken we ook
van een dubbeldoelkoe".
Inteelt
"De betere geschiktheid voor
de vleesproduktie maakt voor de
MRIJ-fokker de wat achterblij
vende melkproduktie weer goed.
Ik denk dus dat de MRIJ-fokke-
rij nog steeds toekomst heeft".
Toch stelt Schrijver dat het rood
bonte veeslag door een groot ge
vaar wordt bedreigd. Het gevaar
van de inteelt door de vrij kleine
populatie. Want behalve in ons
land vindt men roodbonten al
leen in België, Frankrijk en
Duitsland, terwijl het zwartbonte
vee wereldwijd is verspreid.
"Vooral door nieuwe ontwik
kelingen is het gevaar van inteelt
- met als gevolg kleinere koeien
en minder melk - nóg groter ge
worden. Heel lang is bij kunst
matige inserminatie (KI) met
diepvriessperma gewerkt. Dat
maakt het mogelijk dat een stier
per jaar rond 30.000 nakomelin
gen krijgt. De laatste tijd wordt
echter weer meer met vers sper
ma gewerkt, dat meer verdund
kan worden, met als gevolg dat
een stier per jaar indirect wel
150.000 kalfjes kan verwekken.
Daardoor wordt het mogelijk de
beste stieren optimaal te gebrui
ken, maar dat betekent wel dat
binnenkort de Nederlandse
MRIJ-veestapel maar van enkele
stieren afkomstig is".
Daarnaast wordt de steeds
nauwere bloedvoering volgens
Schrijver ook nog eens in de
hand gewerkt door de embryo-
transplantatie, het systeem van
'draagmoeders'. Mindere koeien
krijgen dan een kalf van de bete
re soortgenote, zodat de laatste
in een jaar wel vijf of zes nako
melingen kan krijgen.
Slachthuis
"Daarom is moeilijk te zeggen
hoe de toekomst voor het MRIJ-
vee er uit ziet", aldus Schrijver.
"Onder de roodbontfokkers is
"Het fokken van roodbont vee is
daarnaast een discussie gaande
over het totaal toespitsen op de
melkproduktie of op melk én
vlees, zoals nu nog het geval is.
Maar ik geloof dat de dubbel
doelkoe toekomst heeft, omdat
het in de melkveehouderij nog
altijd zo is dat 85 procent van de
geboren kalveren, of ze nu rood-
of zwartbont zijn, voor de vol
wassen leeftijd van drie of vier
jaar naar het slachthuis gaat".
"De helft van de kalveren
komt als stiertje op de wereld en
gaat dus naar de kalvermesterij.
nog altijd rendabel". (archieffoto)
Datzelfde lot ondergaat ook een
deel van de vaarskalfjes. Veel
vee gaat al op tweejarige leeftijd
naar het slachthuis, omdat het
niet drachtig wil worden, niet
goed afkalft of een tegenvallende
melkproduktie heeft. Daarom is
de geschiktheid voor de vlees
produktie zo belangrijk. Met de
zelfde kosten beurt de roodbont-
fokker extra geld. Zelfs als de
vleesmarkt slecht wordt, is het
vlees van de roodbonte nog meer
waard dan dat van de zwartbon
te, vooral het HF-veeslag wel te
verstaan".
GENEVE (UPI/AP) - De wereld
handel zal dit jaar met nog geen
drie procent in volume groeien ten
opzichte van vorig jaar, toen de
handel nog groeide met negen pro
cent. Dat heeft de voorzitter van de
GATT (Algemene Overeenkomst
inzake Tarieven en Handel), Felipe
Jaramillo, gisteren verklaard bij de
opening van een bijeenkomst van
zijn organisatie in Genève. Deze
bijeenkomst wordt van groot be
lang geacht, omdat er een beslis
sing kan vallen over een nieuwe
ronde van wereldhandelsoverleg.
Jaramillo noemde de GATT-bij-
eenkomst van deze week van cru
ciaal belang, gezien de verslechte
ring van de vooruitzichten voor de
wereldhandel. In september ging
de GATT nog uit van een toene
ming van de wereldhandel met iets
minder dan vier procent. Volgens
Jaramillo is een herziening van die
raming noodzakelijk doordat de
economische groei in de Verenigde
Staten, Japan en delen van Zuid-
oost-Azië, die in 1984 de drijvende
kracht was achter de recordcijfers
voor de internationale handel, dit
jaar kleiner is dan was verwacht.
De voorzitter deed een beroep op
de negentig leden van de GATT
om een "duidelijk en samenhan
gend" signaal aan het bedrijfsleven
te geven dat de GATT in staat is
om de neiging tot protectionisme,
subsidiëring en handelsafspraken
"snel om te keren".
In de jongste gegevens van de
GATT zijn 94 voorbeelden opgeno-
Kort Zakelijk
Habitat
Het Britse woninginrichtings
concern Habitat gaat fuseren met
British Home Stores (BHS), een
warenhuisketen met zo'n honderd
vestigingen in belangrijke winkel
centra in Groot-Brittannië. Habitat
fuseerde in 1982 al met Motherca-
re, een keten van winkels voor ba
by-artikelen, en verkreeg daarmee
toegang tot 750 detailhandelzaken.
Het concern brengt verder meube
len op de markt via Upmarket
Heals Store in Londen en modear
tikelen via de Now and Richards
Chains. British Home Stores heeft
128 zaken, waaronder een aantal
supermarkten.
Tincrisis/ABN
De Algemene Bank Nederland
verwacht geen verlies door de in
ternationale tincrisis. De bank, me
de-financier van de Internationale
Tin Raad, heeft tin als onderpand.
Als dit metaal de prijs zal opbren
gen die bij de huidige taxaties
wordt genoemd, dan zal de ABN
geen stroppen lijden, zo zei be
stuursvoorzitter mr. R. Hazelhoff
gisteren. Toen op 24 oktober de tin
crisis losbarstte gold een prijs van
8140 pond sterling per ton. Inge
wijden spraken bij het instorten
van de markt van prijsdalingen
van een procent of 50. Sinds 24 ok
tober is de Londense tinmarkt ge
sloten.
Oud papier
Als eerste vouwkartonfabriek in
Nederland en een van de weinige
in Europa gaat KNP Vouwkarton
in Eerbeek celstof vervangen door
hoogwaardig oud papier. Het be
drijf investeert daarvoor f 22 mil
joen. Na gereedkomen van het
nieuwe systeem is KNP in staat
vouwkarton voor 75 procent uit
oud papier te fabriceren. KNP Eer
beek is met 75;000 ton per jaar de
grootste producent van vouwkar
ton in Nederland. Het resterende
deel wordt gevormd door in eigen
beheerde geproduceerde houtve
zels van populieren.
men van regelingen ter beperking
van de export buiten de GATT om.
Die beperkingen variëren van de
handel in staal en auto's tot de han
del in textiel en landbouwproduk-
ten. Ook worden er voorbeelden
genoemd van gesubsidieerde land-
bouwexport en gesubsidieerde ex
portkredieten, aldus Jaramillo.
Volgens Jaramillo is het wereld
handelsstelsel de afgelopen jaren
ondermijnd, niet alleen door slech
te beleidsmaatregelen, maar ook
door een sterke vermindering van
het vertrouwen in het functioneren
van het internationale handelsstel
sel. De indruk dat de GATT niet
meer in staat is afdoende regels
voor de wereldhandel op te stellen
heeft bijgedragen aan bilaterale
handelsafspraken en afspraken
over verdeling van de markt, aldus
Jaramillo. De bijeenkomst van de
GATT zal donderdag of vrijdag
worden afgesloten.
UTRECHT (ANP) - De grafische
bedrijven hebben grote moeite om
de 36-urige werkweek, die in deze
bedrijfstak is afgesproken, ook
daadwerkelijk tot stand te bren
gen. Van verdergaande arbeids
duurverkorting kan dan ook geen
sprake zijn. Dat bleek vandaag uit
woorden van voorzitter M. Hand-
graaf van het Koninklijk Verbond
van Grafische Ondernemingen, in
een rede voor de algemene leden
vergadering van het Verbond in
Utrecht.
Contract is contract, aldus Hand-
graaf, maar de uitvoering roept bij
velen van ons problemen op. De
organisatorische problemen zijn
groot, ondanks de overeengeko
men ruimte voor flexibiliteit en
voor invulling binnen de eigen on
derneming. De voorzitter wees er
voorts op dat het werkgelegen
heidseffect door velen wordt be
twijfeld, gezien de ervaring van el
ke dag dat er sprake is van een te
kort aan arbeidskrachten.
De - zij het voor 1986 wat afne
mende - investeringsdrift van de
ondernemingen wijst er volgens
Handgraaf op dat men zoekt naar
apparatuur en systemen om de
prijs per eenheid produkt, die door
de problemen met de arbeidsduur
verkorting dreigt te stijgen, in de
hand te houden. Hij waarschuwde
overigens voor een te forse investe-
ringsdrang, tegen de achtèrgrond
van nog steeds bestaande overca
paciteit in de grafische industrie.
Wat de branche als geheel be
treft, toonde Handgraaf zich rede
lijk optimistisch. Dit jaar heeft 94
procent van de ondernemingen
een positief resultaat (1984: 90 pro
cent). Over de omvang daarvan is
nog niets bekend. Voor 1986 wor
den verder verbeterende omzetten
verwacht. De werkgelegenheid
stijgt volgend jaar verder, na een
stijging dit jaar met 2,9 procent. De
investeringen blijven eveneens
toenemen, zij het minder dan dit
TOPMAN POSTBANK - G. J. A.
van der Lugt (45) wordt per 1 sep
tember 1986 president-directeur
van van de Postbank, waarin de gi
ro en de gelddiensten van de PTT
gaan samenwerken. Hij is thans
bestuursvoorzitter van de Neder-
landse Credietbank in Amsterdam,
een onderdeel van Chase Manhat
tan. Dat heeft het ministerie van fi
nanciën meegedeeld. In de tijd tus
sen januari 1986, de oprichtingsda
tum van de Postbank, en 1 septem
ber zal zoals bekend ex-PTT top
man drs. Ph. Leenman
mend voorzitter zijn.
AMERSFOORT (ANP) - De
rijksoverheid steunt huurders fi
nancieel anderhalf keer zoveel
als huiseigenaren. Van vergro
ting van het particuliere woning-
bezit in Nederland komt dan ook
weinig terecht, hoewel dat één
van de doelstellingen is van de
regering-Lubbers. Deze conclu
sie trekt de vereniging Eigen
Huis in haar decembernummer
van de „Woonconsument", na de
begrotingen van de ministeries
van financiën en volkshuisves
ting, samen met de miljoenenno
ta, aan een onderzoek te hebben
onderworpen.
Op het ogenblik woont 56 pro
cent van de bevolking in een
huurhuis. Voor deze groep trekt
het rijk in 1986 zeven miljard gul
den uit. Voor de huiseigenaren is
'Huurder is
beter af dan
huiseigenaar'
per saldo 3,5 miljard gulden be
schikbaar. Wordt rekening ge
houden met de verhouding tus
sen huurders en eigenaren (44
procent), dan zit er voor de eerste
groep nog altijd 1,5 keer meer in
de schatkist.
Van de bijna zeven miljard gul
den die ten goede komen aan de
huurders, gaat volgens Eigen
Huis vier miljard op aan object
subsidies. Dat zijn de bijdragen
die het rijk aan woningbouwver
enigingen geeft om de exploita
tiekosten van huurwoningen te
drukken. Daardoor zijn de huur
prijzen van de meeste woningen
lager dan ze eigenlijk zouden
moeten zijn. Nog eens 1,5 miljard
gulden wordt volgend jaar uitge
geven aan individuele huursub
sidie. Ruim een miljard gaat naar
de stadsvernieuwing.
Het belastingvoordeel dat
huiseigenaren hebben door de
aftrek van hypotheekrente
scheelt het rijk 5,5 miljard gul
den, zegt Eigen Huis. Daar staat
tegenover dat huiseigenaren
door het huurwaardeforfait en de
extra onroerend-goedbelasting
ruim twee miljard gulden moe
ten opbrengen, zodat er per saldo
3,5 miljard gulden in hun voor
deel overblijft.
MIDDELBURG (ANP) - Van het totale investerings
bedrag van Philips wordt dit jaar 20 procent of 1,1
miljard gulden in Nederland besteed. Dat betekent
een stijging met 50 procent ten opzichte van vorig jaar.
Voor volgend jaar zit er weer een aanzienlijke stijging
Mr. ir. Rauwenhoff, voorzitter van de hoofddirectie
van Philips Nederland heeft dit gisteren gezegd bij de
opening van de nieuwe lampenvoetenfabriek van Phi
lips in Middelburg. Volgens Rauwenhoff wordt Phi
lips weer meer kennisintensief, wat blijkt uit de veel
hogere bedragen die worden uitgegeven aan onder
zoek en ontwikkeling. Het grootste deel van de inves
teringen dit jaar is bestemd voor computersystemen.
Rauwenhoff uitte kritiek op het overheidsbeleid ten
l de recente afschaffing van de negatieve
aanslag van de WIR. Hiermee wordt volgens Rauwen
hoff gesuggereerd dat ondernemend Nederland de
achterstand, die het de afgelopen tien jaar heeft opge
lopen, volledig te boven is. Volgens Rauwenhoff is dit
absoluut niet het geval.
Rauwenhoff nam voorts stelling tegen collectieve
arbeidstijdverkorting. Hij verwacht dat de voordelen
van deze collectieve arbeidstijdverkorting beperkt
blijven tot het laaggeschoolde produktiepersoneel,
waardoor de werkelijke voordelen laag blijven. Rau
wenhoff baseert zich daarbij op de bestaande schaar
ste van personeel op voor het bedrijf van vitaal belang
zijnde posten met name in de research- en ontwikke
lingssectoren.
UTRECHT (GPD/ANP) - Het CNV wil dat binnen enkele
jaren zo'n 5 procent van de beroepsbevolking deelneemt
aan de een of andere vorm van beroepsscholing. In de
praktijk zou dat betekenen dat iedere werkende Neder
lander eens in de vijf jaar drie maanden terug moet naar
school. De kosten daarvan wil het CNV voor een deel uit
de investeringssubsidies (wir-geld) financieren.
Het scholingsproject is een van de
beleidspunten uit het sociaal-poli
tiek program voor de jaren 1986-
1990 'In actie voor Morgen'. Het
CNV ziet scholing als een van de
middelen om de werkloosheid om
laag te brengen, maar wil het liefst
dat de tijd die er voor moet worden
vrijgemaakt buiten de arbeidstijd
verkorting valt.
De bonden van het CNV zullen
zelf in het cao-overleg 1986 moeten
uitmaken of zij extra scholing als
gedeeltelijke invulling van atv wil
len. Per bedrijfstak of onderne
ming wil de vakcentrale fondsen
oprichten, waaruit de scholingsac
tiviteiten moeten worden betaald.
Van de overheid verwacht het
CNV een bijdrage van minstens
4000 gulden per deelnemer. In de
opbouwtijd van het scholingspro
gramma ('86 en '87) zou ongeveer
500 miljoen gulden overheidsgeld
nodig zijn, uitgroeiend tot 1,5 tot 2
miljard in 1990.
"Wij vinden", aldus CNV-voor-
zitter Harm van der Meulen, "dat
de wir-gelden moeten worden ge
bruikt om te investeren in mensen
als een vorm van sociale innovatie.
De kern van het vraagstuk is dat
voor jongeren de drempel naar de
arbeidsmarkt dikwijls te hoog is en
door het ontbreken van een slui
tend systeem van om-, her- en bij
scholing werknemers van de ene
op de andere dag tot 'ongeschool
de' kunnen worden verklaard".
Het CNV is er vanuit gegaan dat
er per jaar circa 100.000 mensen ge
schoold worden. Dat is ongeveer 2
procent van de beroepsbevolking.
Halvering van de werkloosheid is
in de visie van het CNV alleen mo
gelijk (naast economische groei en
een verder doorvoeren van de ar
beidsduurverkorting) wanneer er
een forse scholingsinspanning
wordt geleverd en dan is 2 procent
onvoldoende. Vandaar het percen
tage van 5 procent.
Het CNV vindt dat de uitwerking
van het plan door werkgevers en
werknemers moet gebeuren. De
nota 'Scholing en nieuwe technolo
gie' wordt deze week aangeboden
aan werkgevers en overheid. De
vakcentrale is verder in gesprek
met het ministerie
sche zaken om te komen tot een ei
gen technologie-adviespunt. Dat
adviescentrum, waarvoor de over
heid een subsidie zou moeten ver
stekken, moet de CNV-bonden
kennis en begeleiding leveren op
het gebied van automatisering en
nieuwe technieken.
Ook de FNV wil een dergelijk
centrum en heeft eveneens om
subsidie gevraagd. Samenwerking
tussen CNV en FNV op dit punt
ziet Van der Meulen niet zitten.
"De FNV heeft laten weten dat we
mee mogen doen, maar wij willen
dit vanuit ons eigen hoofdkantoor
doen als onderdeel van onze totale
dienstverlening aan onze achter
ban".
EG-steun voor
opleiden van
staalarbeiders
BRUSSEL (GPD) - De Europese
Commissie heeft 3,6 miljoen gul
den beschikbaar gesteld voor om-
scholings- en aanpassingspro
gramma's ten behoeve van 526
werknemers van Hoogovens, die
zijn getroffen door de sluiting van
bepaalde afdelingen van het Vel-
sense staalconcern.
Dat bedrag maakt deel uit van
een som van 141 miljoen gulden,
die de Commissie, het dagelijks be
stuur van de Europese Gemeen
schap, heeft uitgetrokken voor der
gelijke omscholingsprogramma's
voor staalarbeiders en mijnwer
kers in België, West-Duitsland, Ier
land, Italië, Luxemburg, Groot-
Brittannië en Nederland.
Het meeste geld - ruim 78 mil
joen gulden - gaat naar West-
Duitsland, waar met name 6500
mijnwerkers (67 miljoen gulden)
en 2990 staalwerknemers (11 mil
joen gulden) profiteren. Groot-
Brittannië krijgt ongeveer 35 mil
joen gulden en Luxemburg 12 mil
joen gulden voor hun staalarbei
ders en mijnwerkers.
CUIJK (ANP) - De directie van het
vleesverwerkende bedrijf Hom
burg is bereid 170.000 gulden uit te
trekken voor het uitvoeren van
achterstallig onderhoud in de
slachterij „Salland" in Olst. Dit
heeft Homburg meegedeeld aan de
Voedingsbond FNV.
Met het geld kan de slachterij,
een dochter van Homburg waar 85
mensen werken, dusdanig worden
opgeknapt dat weer wordt voldaan
aan de eisen op het gebied van hy
giëne en kwaliteitszorg. De Rijks
dienst voor de keuring van Vee en
Vlees kwam in augustus na inspec
tie tot de conclusie dat Olst wegens
achterstallig onderhoud geen recht
meer heeft op het keurmerk dat
toegang geeft tot de Amerikaanse
afzetmarkt.Met de toezegging dat
in de slachterij zal worden geïnves
teerd, is het kort geding van de
baan dat de centrale onderne
mingsraad van Homburg begin de
ze maand tegen het bedrijf heeft
aangespannen en dat gisteren voor
de president van de rechtbank in
Zutphen zou worden voortgezet.
Inzet was de eis dat het vleesver
werkende bedrijf zou investeren in
het meest noodzakelijke achter
stallige onderhoud in de slachterij
in Olst.
Een woordvoerder van Homburg
zei overigens, dat het voornemen
om geld in de Olster slachterij te
steken niets afdoet aan de plannen
om dat bedrijf op korte termijn te
sluiten. De directie presenteerde
die plannen al eerder. De onderne
mingsraad bracht daarover vervol
gens een negatief advies uit. Vol
gens de raad heeft de slachterij nog
toekomst, mits in het bedrijf een
groot aantal onderhoudsmaatrege-
len wordt getroffen.
De ondernemingsraad heeft aan
gekondigd, een eventuele sluiting
van Olst aan te zullen vechten via
de ondernemingskamer van het
gerechtshof in Amsterdam.
ST NICOLAASGA - Een lege
kaasfabriek 'De Toekomst' in het
Friese St Nicolaasga. De werkne
mers zijn in staking uit protest te
gen plannen van de zuivelcoöpera-
tie Noord-Nederland (Frico-Domo)
de fabriek te sluiten, evenals die in
Koekange, Dokkum en Donker
broek. Ook de werknemers van de
Domo-zuivelfabriek Beilen (350
man) en die in Kolderveen (40 men
sen) hebben zich bij de stakingsac
tie aangesloten. Het aantal stakers
is daarmee opgelopen tot 600.
Verheviging octrooistrijd met Dupont
ARNHEM (ANP) - De International Trade
Commission (ITC) in de Verenigde Staten
heeft Enka, een divisie van Akzo, vandaag een
invoerverbod opgelegd van Enka's nieuwe su
persterke kunstvezel aramide. De beslissing
volgt op een door het Amerikaanse chemie
concern Dupont de Nemours tegen Akzo aan
gespannen procedure. Dat heeft Enka van
daag bekend gemaakt.
De klacht van Dupont hield in dat deze on
derneming, tot nu toe de enige producent en
verkoper van aramide (onder de naam Kevlar),
in de VS ernstige schade zou leiden door de
invoer van op zich geringe hoeveelheden Twa-
ron, de merknaam voor het aramidevezel van
Akzo (Enka).
Volgens een woordvoerder van Enka zou de
beslissing zijn gebaseerd op de vaststelling dat
Enka bij de produktie in Nederland één onder
deel van een Amerikaans werkwijze-octrooi
zou toepassen. Dat zou onbillijk zijn ten op
zichte van Dupont. Hoewel de Amerikaanse
octrooiwet de produktie in Nederland niet kan
verbieden en ook ook de invoer van Twaron in
de VS niet kan verhinderen, is Dupont er nu
toch in geslaagd een invoerverbod voor het
Enka-produkt te doen opleggen.
De Akzo-dochter zal alles in het werk stellen
om een herziening van de ITC-maatregel door
de president van Amerika te verkrijgen. Deze
heeft gedurende zestig dagen de mogelijkheid
om de ITC-maatregel te wijzigen. Mocht de be
slissing niet ongedaan worden gemaakt dan
gaat Enka volgens de woordvoerder bij de fe
derale rechter in hoger beroep. Een uitspraak
zal dan medio 1987 volgen.
Productie
Inmiddels zijn de voorbereidingen voor de
aramide-produktie bij Enka in volle gang. Vol
gend jaar komt het concern met Twaron op de
markt. Het in werking stellen van de fabrieken
in Emmen en Delfzijl vindt volgens de Enka-
woordvoerder normaal doorgang en datzelfde
geldt voor de commerciële activiteiten. Twa
ron is een door Enka ontwikkelde, ijzersterke
maar vederlichte vezel, waarvoor volgens het
concern op tal van toepassingsgebieden een
grote toekomst is weggelegd.
Dupont kwam in de jaren zeventig overigens
al met een soortgelijk vezel die onder de merk
naam Kevlar op de markt wordt gebracht. En
ka wijst er overigens op dat de produktie van
Duponts aramide, die in de VS plaatsvindt, on
der een octrooi van Enka valt. In de VS is hier
over door Enka een aanklacht tegen Dupont
ingediend. Een uitspraak wordt midden vol
gend jaar verwacht maar met deze omstandig
heid wenste de ITC in haar nu genomen beslis
sing volgens de Enka-woordvoerder geen re
kening te houden.
Enka zegt op grond van de beslissing van de
ITC en op grond van de maandag bekend ge
worden plannen van Dupont om in Noord-Ier-
land, Enka's thuismarkt, een spinnerij te bou
wen, een verscherping van de tegenstellingen
op het gebied van aramide te verwachten.
Octrooistryd
Akzo/Enka en Dupont zijn al geruime tijd in
een octrooistrijd rond Twaron en Kevlar ge-
wikkeld.'Enka vervolgt het Amerikaanse con
cern in verscheidene Europese landen wegens
octrooi-inbreuk. In Frankrijk verloor Dupont
in oktober de strijd tegen Enka toen een rech
ter in Parijs de beschuldiging, dat Enka in
breuk pleegt op Dupont-octrooien, ongegrond
verklaarde. In het Verenigd Koninkrijk (inclu
sief Noord-Ierland) deponeerde Enka eind
september een klacht tegen Dupont bij een
rechtbank in Londen.
De president van de rechtbank in Arnhem
stelde Enka begin dit jaar in het gelijk ten aan
zien van de klacht dat Dupont bij de produktie
van Kevlar gebruik maakt van een Enka-oc-
trooi. Dat werd onlangs, tijdens het hoger be
roep dat Dupont tegen het vonnis van de Arn
hemse rechtbankpresident heeft ingesteld,
overigens niet door dat concern weersproken.
„Enka zal zo snel mogelijk haar positie in Eu
ropa innemen en daarnaast alles in het werk
stellen om de uitsluiting van de Amerikaanse
markt ongedaan te maken", aldus de woord
voerder.
