Suriname krijgt nieuwe grondwet Egyptische commando's maakten veel fouten Massaal ontslag ongedaan gemaakt Ballingen hekelen politiek akkoord 'Prijs op hoofd van Bouterse' Bibliotheek weert boek van Wallraff Duitse politie vindt spoor daders aanslag DINSDAG 26 NOVEMBER 1985 BUITENLAND PAGINA 7 PARAMARIBO/DEN HAAG - Suriname krijgt vóór april 1987 een grondwet en een volksvertegenwoordiging. Deze zullen worden samengesteld oveeenkomstig de beginse len van een waarachtige democratie. Dit staat in een politieke verklaring die zaterdag is getekend tussen de leiders van de drie „oude" politieke partijen Lachmon (VHP), Arron (NPS) en Soemita (KTPI) en legerleider Desi Bouterse. „een van de vele schijnbewegingen de legerbevelhebber". Doel is Deze drie politieke leiders, die i pectievelijk de Hindoestanen, Creolen en Javanen vertegenwoor- de indruk te wekken dat digen, zullen zitting hebben in het pen worden gezet naar herstel van hoogste bestuursorgaan, het top- de democratie, zodat Nederland de beraad. Hun rol daarin is beperkt, ontwikkelingshulp aan dat land zal De verklaring werd gisteravond hervatten, aldus de raad. Zolang voorgelezen door de voorzitter van Bouterse geen verkiezingen of een de Surinaamse Nationale Assem- volksraadpleging houdt is er vol- blee, Aron. De dialoogpartners zul- gens de raad geen sprake van her- len volgens de verklaring „vreed- stel van democratie. SST5S"°°"e ontwiKkeUngsdeskundi- vprklflrinp staat wnnrrf pvpr ?e Yan de PvdA, Henk Knol, ge- door Bob Mantiri looft niet dat Bouterse moet worden genomen. Een eerste concrete stap naar herstel van de mocratie is, wanneer Bouterse het volk de kans geeft om zich uit te spreken over de rol van de militai- stige rol van de militairen wordt fen. Ook hij is van mening dat Bou- met geen woord gerept. te(fe bezl® Is.„fe" -situatie te Surinaamse politieke ballingen scheppen zodat Nederland de ont- in Nederland hebben het akkoord wikkelmgshulp weer zou hervat- met de drie oude politieke partijen en sceptisch ontvangen. Een woord voerder van de Raad voor de Be vrijding van Suriname noemde de dialoog tussen Bouterse en de ver tegenwoordigers van de partijen macht zal delen met de oude partij- De voorzitter van de Nationale Assemblee, Riek Aron, deed in zijn toespraak ter gelegenheid van de tiende verjaardag van Surinames onafhankelijkheid een beroep op de „democraten in Nederland, die bekend staan om hun uitgespro ken voorkeur voor de dialoog". „Ik hoop dat het voorbeeld, dat nu in Suriname is gegeven, er toe zal mo gen leiden dat de democraten in Nederland opstaan en in dialoog treden met de autoriteiten in Suri name, om onder ogen te zien hoe de verhoudingen tussen onze bei de landen kunnen worden her steld", aldus voorzitter Aron. Goede trouw Jagernath Lachmon, leider 1 de Hindoestaanse VHP, zei er overtuigd te zijn dat de komst naar letter, strekking en geest te goeder trouw door alle be trokkenen zal worden uitgevoerd". Om deze reden kan dit akkoord worden beschouwd als een kost baar geschenk aan Suriname en kan ik dan ook ons hele volk met WD-woordvoerder Frans Weisglas vindt het een goede zaak dat er een akkoord is bereikt. Dat betekent dat niet militairen maar politici zich weer met de politiek bezighouden, aldus Weisglas. Maar hij vindt de inhoud van het ak koord „vaag". „Er is geen enkel deze gedenkwaardige dag felicite- concreet uitzicht op verkiezingen het beste voor de toekomst of een volksraadpleging. Ik hoop toewensen", aldus Lachmon. Met overgaan tot het akkoord wordt volgens de VHP-leider een nieuw tijdperk in geluid, dat moet uitmonden in een „democratische rechtstaat en een evenwichtige sociaal-economische ontwikkeling". Henk Arron verklaarde dat de NPS, VHP en KTPI gedurende de overgangsfase, die duurt tot april 1987, geen deel zullen uitmaken van bestuursorganen van de over heid. Volgens hem hebben alle De voormalige minister van bui- partners in de dialoog de oprechte maatregelen naar een concrete stap tot herstel van de democratie. Zolang dat nog niet is gebeurd zul len de betrekkingen niet worden genormaliseerd noch de ontwikke lingshulp hervat, zo meent het WD-Kamerlid. Weisglas herinnert eraan dat het „Bouterse-bewind in het verleden al zo vaak mooie be loftes heeft gedaan, maar er is in feite niets van waargemaakt". tenlandse zaken André Haakmat i: blij met het politieke akkoord tus- wil gedemonstreerd om te praten op basis van verdraagzaamheid, i Bouterse en de oude politieke eerlijkheid, wederzijds vertrouwen partijen. De in Nederland wonende en respect. Er is door de partners K-minister verwacht dat termijn onherroepelijk een proces zal komen waarbij Bouterse de i de dialoog gewerkt in het belang het land en het volk van Suri- ne, aldus de NPS-leider. DEN HAAG (GPD) - Volgens de Amerikaanse columnist Jack An derson heeft Nederland een prijs van een miljard dollar (ongeveer drie miljard gulden) op het hoofd van Bouterse gezet. Anderson, die dit zou hebben gehoord van hoge Nederlandse zegslieden, schrijft in de Washington Post dat de Neder landse regering en het parlement bereid is het bevroren bedrag van 600 miljoen dollar ontwikkelings hulp te verhogen tot een miljard, als Bouterse ten val wordt ge bracht. Een premie dus voor ieder een die een staatsgreep voorbe reidt. Dat is de hoogste prijs die ooit op het hoofd van een staats hoofd is gezet, aldus zouden hoge Nederlanders aan Anderson heb ben gezegd. Bouterse verdient dat volgens Anderson wel. Een woordvoerster van het mi nisterie van buitenlandse zaken ih Den Haag noemde het bericht „volstrekt uit de lucht gegrepen". „De Nederlandse regering heeft nooit geëist dat de persoon Bouter se zou verdwijnen. Het gaat ons niet om de persoon Bouterse, maar om democratie en rechtszekerheid in Suriname", aldus de woordvoer ster. BONN - Inwoners van de West- duitse stad Oelde in de deelstaat Noord-Rijnwestfalen zullen in de gemeentebibliotheek tevergeefs zoeken naar Günter Wallraffs boek Ik, Ali. De gemeentesecretaris, die ook de verantwoordelijkheid heeft over de gemeentebibliotheek heeft het boek uit de rekken laten halen. door Hans Hoogendijk "Het boek is eenzijdig, het geeft een verkeerd beeld van de feiten in ons land. Verder is het tot stand ge komen middels overtreding van de wet. Zo'n boek wordt hier niet aan gekocht met geld uit de openbare middelen", motiveert de secretaris zijn opvallende besluit. De Wiesbadense bibliothecaris Karl-Heinz Prove, de woordvoer der van de Duitse bibliothecaris sen, bereidt een grootscheepse ac tie voor tegen deze in zijn ogen af keurenswaardige censuur. "Het is niet de eerste keer dat deze man dat doet. Ook andere boeken van Wallraff heeft hij verwijderd. Toen beriep hij zich ook op overtreden van de wet door Wallraff doordat hij zich bijvoorbeeld voor zijn Bild- boek voor een ander had uitgege ven. Nu veroordeelt hij zelfs de in houd. En dat kan niet. Bij een vori ge gelegenheid werd hij door de rechter gedwongen de boeken weer aan te schaffen, maar hij zette ze in de 'Verwaltungsbibliotheek' en die is niet voor iedereen toegan kelijk". Prove vertelde desgevraagd dat hij begin december een grote open bare discussie in Oelde wil hou den, waarbij Wallraff, zijn uitgever, de politieke partijen en bibliothe carissen aanwezig zullen zijn. "We moeten zulke vormen van censuur aanpakken. Aan iedereen moet duidelijk worden gemaakt hoe be lachelijk de houding van mensen als deze gemeentesecretaris is". POLEN (UPI) - Twee voormalige Poolse politiebeambten zijn giste ren schuldig bevonden aan samen werking met activisten van de ver boden vakcentrale Solidariteit. Een 45-jarige kapitein kreeg 3 jaar gevangenisstraf. Een 30-jarige ser geant kreeg 18 maanden, maar pro fiteert van amnestie. Ze zouden in Gdansk namen van arrestanten aan cellen van de ondergrondse Solidariteit hebben verstrekt. Alle bei kregen ze een boete van ruim 2000 gulden. ADVERTENTIE TEL AVIV - Egyptische comman do's die zondagnacht op Malta het gekaapte passagiersvliegtuig van de nationale luchtvaartmaatschap pij bestormden zullen nog lang aan de zestig doden bij die in de haast uitgevoerde „bevrijdingsactie" worden herinnerd. Een regerings woordvoerder in Caïro sprak gis teravond niettemin van een „suc ces"; de Israëliërs over een „blun der". door Taco Slagter Het was opvallend hoeveel Israë liërs gistermorgen al bij het lezen van de krantekoppen in de bus of op de terrassen van Tel Aviv ver baasd de wenkbrauwen optrok ken, meesmuilden of zelf met min achting in de stem een in de buurt zittende landgenoot op de hoogte stelde van het hoge dodenaantal. „Dat had Egypte beter aan Israël kunnen overlaten", zo was uit tal rijke monden op te tekenen. De al naar de annalen verwezen sensationele „operatie Entebbe" van negen jaar geleden was voor die krantelezers weer een springle vende gebeurtenis. Toen waren Is raëlische commando's heel wat fortuinlijker. Zij bevrijdden tijdens een bliksemactie in Oeganda - op 4000 kilometer van huis - 105 gegij zelden van een Air France-lijntoe- stel. „Slechts" drie passagiers en een Israëlische officier kwamen daarbij om het leven. Alle zeven kapers - vijf Palestijnen en twee Duitsers - en twintig met hen col laborerende Oegandese militairen werden in een perfect getimede en tot in de finesses voorbereide mili taire operatie gedood. Israël vierde die overwinning op het terrorisme uitbundig. Wat lag aan de goede af loop van de Israëliërs en het slech te resultaat van de Egyptenaren ten grondslag? De nadruk van Israels strijd- trechnieken tegen het terrorisme van welke aard dan ook, ligt behal ve op een betrouwbare en zeer doelmatige inlichtingendienst ook op fysieke en psychologisch uitste kend getrainde commando's. Deze zorgvuldig geselecteerde militai ren leren op de eerste plaats niets aan het toeval over laten. Zelfstandigheid Bovendien hebben de comman danten een grote mate van zelf standigheid bij het opstellen van de strategie en krijgen zij bevoegd heden om bevrijdingsacties met minimale risico's voor de gegijzel den en een maximale inzet van de anti-terreurtroepen tot een goed einde te brengen. Daarbij is kennis omtrent de talen, zeden en ge woontes van de „tegenstanders" - voor Israël vrijwel altijd terroristen uit Arabische landen - van essen tieel belang. Israël is niet voor niets een door tal van nationale veilig heidsdiensten erkende hogeschool voor terroristenbestrijding in al haar facetten. Israeli Rachamim was in 1972 de commandant van de Israëlische commando's die het door Palestij nen gekaapte Sabena-passagiers- vliegtuig op de nationale luchtha ven van Lod (later Ben Goerion Airport) bestormden. Geen kaper overleefde het; de passagiers ble ven ongedeerd. Naar het (voorlo pig) oordeel van Rachamim heeft het de Egyptische militairen vooral aan ervaring ontbroken. Daardoor liep alles in het honderd. Maar ook deugde de coördinatie niet, was de slechte voorbereiding tijdens de actie volop zichtbaar, en werden standaardprocedures bij dit soort calamiteiten niet uitputtend benut of zelfs helemaal achterwege gela ten. „Er zijn sterke aanwijzingen dat de Egyptische commando's ter plaatse van de autoriteiten in Caïro geen bevoegdheden hadden gekre gen", zegt Rachamim. „Op het be vel vanuit het moederland moest worden aangevallen. Het beleid was fout, doordat Caïro op die af stand en met de schaarse informa tie omtrent de toestand van het ogenblik, niet kon bepalen of die keus wel op het geschiktste mo ment viel. Dat moet je op het strijd toneel aan de bevelvoerder overla ten". Volgens de voormalige Israë lische officier had alles in 'net werk moeten worden gesteld om meer tijd te rekken. Een beproefd wapen bij gijzelingen. „Dan hadden de Egyptenaren zich beter kunnen la ten informeren, had het aanvals plan wellicht kunnen worden bij gesteld", aldus de Israëliër. Brand Rachamim bedoelt te zeggen dat Egypte bij de te snelle beslissing de aanval in te zetten, zich heeft la ten misleiden door de alarmerende berichten dat er al acht passagiers waren geëxecuteerd. Dat bleken er achteraf, zover bekend, twee te zijn. Voorts is uit de manier van op treden van de Egyptische com mando's de indruk achtergebleven dat ze niet eens wisten hoe de ka pers eruit zagen. Dat verklaart ten dele het grote aantal slachtoffers. De terroristen kregen de kans de drie of vier handgranaten tussen de passagiers te gooien, terwijl de commando'sop de hoogte van het desperate gedrag van de terroris ten, met een „overkill" aan munitie dat weliswaar probeerden te voor komen, maar onderwijl vermoede lijk ook tientallen gegijzelden met die kogelregen velden. Bovendien veroorzaakten de exploderende handgranaten een brand waardoor een onbekend aantal passagiers als ratten in de val de verstikkings dood trof. Het heeft er veel van weg, zo menen ook andere deskun digen in Israël, dat de Egyptische anti-terreureenheid met deze desa streuze gevolgen niet heeft gere kend. Rachamim merkt nog op dat de bagageruimen een nogal eens ge bruikte methode is in het toestel te komen, maar dat je daar geen kilo's springstof voor nodig hebt om die aluminium deuren te ontzetten. „Ik heb begrepen dat er een hoe veelheid is gebruikt waarmee ie een bunker opblaast. Die enorme klap moet onmiddellijk bij de ter roristen tot paniek hebben geleid, met alle fatale gevolgen vandien". De conclusie van Rachamim is dan ook dat de Egyptenaren slecht op deze gevaarlijke klus waren ge prepareerd. Hoewel er betrekkelijk weinig bekend is over de exacte werkwijze van de Israëlische anti terreurbrigade, is het geen geheim dat vlak voor elke operatic tot in den treure wordt geoefend in nage bootste situaties. Wie nog eens op het vliegveld Ben Goerion in Israël landt, moet bij het uitrollen van het toestel maar eens uit het raampje kijken. Terzijde van de landings baan staat een van de „dummies", een buiten gebruik gesteld vlieg tuig dat model staat voor elke be vrijdingsactie. Overigens mag in dit verband niet onvermeld blijven dat ook de inzet van Israëlische commando's niet zonder meer een garantie is voor een honderd procent succes vol resultaat. Geen actie van de Is raëliërs was zonder doden of ge wonden. Maar de risico's waren in gecalculeerd en bleven beperkt. Het in feite mislukte militaire op treden van het Egyptische leger op Malta kan niet alleen aan de com mando's worden toegeschreven, Caïro smachtte na de smadelijke affaire met het door Palestijnen ge kaapte Italiaanse passagiersschip Achille Lauro naar een succes waarvan de echo in de wereld nog lang te horen zou moeten zijn. Die door nationale eer en trots ingege ven drijfveer was de basis voor fou te beslissingen. De Amerikaan Patrick Baker overleefde het drama met het gekaapte Egyptische vliegtuig. Vanuit Malta brengt hij zijn familie in de VS telefo nisch op de hoog te. (foto api Ziekenhuis in Zuid-Afrika moet personeel terugnemen JOHANNESBURG - De zieken huisautoriteiten van het Baragwa- nath-hospitaal in de zwarte woon wijk Soweto bij Johannesburg, hebben gisteren gehoor gegeven aan het bevel van het hoogge rechtshof om 1700 ontslagen zus ters en ander, ongeschoold perso neel, met onmiddellijke ingang weer in dienst te nemen. De advo caat van de 1700 ontslagen perso neelsleden van dit grootste zieken huis in het westelijke halfrond met 2700 bedden, Ismael Ayob, noem de de beslissing van het hoogge rechtshof er een 'zonder precedent en van zeer groot belang'. door Ruud de Wit De 1700 zusters, koks, wachters en schoonmakers legden ruim een week geleden hun werk neer, om dat ze wilden praten met de zieken huisdirectie over hun zeer lage sa larissen. Zij verdienen gemiddeld een inkomen tussen de 150 en 250 gulden per maand, bij een levens kostenniveau dat ongeveer gelijk ligt met dat in Nederland. Sommi gen van de ontslagen personeelsle den werkten al 15 jaar in het zie kenhuis en hadden de afgelopen drie jaar geen enkele salarisverho ging meer ontvangen. Toen de 1700 personeelsleden geen gesprek kre gen over hun lage salarissen, wei- gerdën zij evenwel het werk te her vatten en hierop werden ze ontsla gen vanwege het houden van een 'illegale staking'. Sindsdien hebben soldaten van het Zuidafrikaanse leger de plaat sen van de ontslagen personeelsle den ingenomen, maar de afgelopen week werden de omstandigheden in het ziekehuis uiterst slecht ge noemd. Ook de medische staf van het ziekenhuis had zich solidair verklaard en dreigde eveneens om in staking te gaan. Het gerechtshof te Johannes burg heeft bij zijn beslissing be paald, dat medisch personeel niet mag staken, maar dat er in het ge val van de 1700 ook geen sprake was geweest van een staking, om dat het personeel juist met de zie kenhuisautoriteiten wilde praten. Door de uitspraak van het ge rechtshof moeten niet alleen alle personeelsleden weer in dienst worden genomen, ook hun inge houden salarissen moeten worden doorbetaald. De zusters die in het ziekenhuis woonden, maar hun ka mer hadden moeten verlaten, kun nen ook weer terugkeren. Uit de uitspraak van het gerechtshof blijkt tevens, dat de ziekenuisauto- riteiten opdracht hebben gekregen om met de vakbond onderhande lingen te openen over de grieven van het medische personeel. De vakbond heeft inmiddels een tele gram gestuurd naar de provinciale medische raad van de Transvaal om zo'n gesprek kracht bij te zet ten. In ieder geval zal één zuster evenwel niet meer naar het Ba- ragwanath- ziekenhuis kunnen te rugkeren. De 23-jarige Nonthanda- zo Sishi en haar 53-jarige moeder kwamen vrijdagnacht om het le ven, toen hun huis in Soweto door vier onbekende mannen in brand werd gestoken. Hiermee werd blijkbaar wraak genomen vanwege het feit, dat zuster Sishi bij de zie kenhuisautoriteiten een verzoek had ingediend om na haar ontslag weer in dienst genomen te mogen worden. De vakbond heeft deze aanslag op de familie Sishi, waarbij vier andere personen levensge vaarlijk gewond raakten, veroor deeld en opgeroepen tot eenheid onder het personeel. Homofilie De Anglicaanse bisschop van Jo hannesburg, Nobelprijswinnar Desmond Tutu, heeft gisteren tij dens een eredienst in de St. Mary- kathedraal verklaard, dat de veilig heidspolitie geprobeerd heeft te in filtreren binnen zijn kerk. De vei ligheidspolitie had namelijk aan de deken van de kathedraal. Castle, laten weten dat een aanklacht te gen hem wegens homoseksuele handelingen ingetrokken zou wor den, als hij bereid was om op te tre den als informant. Deken Castle besloot hier niet op in te gaan en afgelopen vrijdag werd hij door de politierechter veroordeeld tot een boete van 650 gulden vanwege 'een daad van onnatuurlijke seks'. Deken Castle werd op heterdaad betrapt, toen hij homoseksueel contact had met een zwarte man. Daarna volgde het aanbod van de 4 veiligheidspolitie om de aanklacht te seponeren, in ruil voor mede werking aan de activiteiten van de veiligheidspolitie. Het is in Zuid- Afrika nog altijd verboden om ho moseksuele contacten te hebben. Na het bekend worden van de aan klacht van deken Castle stroom den van talrijke sympathisanten steunbetuigingen binnen. Ook bis schop Tutu schaarde zich openlijk aan de kant van zijn deken. Na het uitspreken van het vonnis, vrijdag, besloot deken Castle evenwel toch ontslag te nemen. Over de activitei ten van de veiligheidspolitie zei Tutu: „In het geval van deken Castle zijn we opnieuw terug in de wereld van de smerige trucks, zo als we die reeds kenden uit de pe riode van de regering-Vorster. Wij weten, wat er in het begin van dit jaar met dominee Allan Boesak ge beurde, toen deze door de veilig heidspolitie werd gechanteerd met een nooit bewezen buitenechtelij ke verhouding". FRANKFORT (AP) - De Westduit- se autoriteiten maken jacht op twee mannen van nog onbekende natonaliteit in verband met de bomaanslag op een Amerikaans winkelcentrum, waarbij zondag 35 mensen gewond raakten. Direct na de aanslag zeiden de autoriteiten dat de aanslag waarschijnlijk het werk was van een Duitse terreuror ganisatie. De bom was verstopt in een zil verblauwe BMW, die twee mannen zaterdag hadden gekocht, aldus de politie. De mannen kochten de au to bij dezelfde tweedehands auto handelaar bij wie de auto werd ge kocht waarmee op 8 augustus een aanslag werd gepleegd op de Ame rikaanse luchtmachtbasis bij Frankfort. Daarbij vielen twee do den en twintig gewonden. De van de aanslag van zondag verdachte mannen zouden 30 tot 40 jaar oud zijn. 'Mogelijk zijn het Arabieren.' aldus een verklaring bij het compositieportret van beide mannen. De mannen zouden zon dag tegen de autohandelaar heb ben gezegd dat zij met de auto naar de Marokkaanse hoofdstad Rabat wilden rijden. De politie zei dat de mannen 'blijkbaar Marokkaanse paspoorten hadden". De verantwoordelijkheid voor de aanslag is tot nu toe niet opgeëist. De aanslag in augustus werd op geëist door de Rote Armee Frak- tion. Drie van de 35 gewonden la gen gisteren nog in het ziekenhuis. Eén van hen was er nog vrij ernstig aan toe, maar niet in levensgevaar. Politbureau positief over topontmoeting MOSKOU (AP/Rtr.) - Het Politbu reau van de Communistische Par tij van de Sowjet-Unie heeft giste ren gezegd dat men na het verslag door partijsecretaris Gorbatsjov over zijn ontmoeting met president Reagan van mening is dat de wa- penverminderingsvoorstellen die beide landen elkaar hebben ge daan 'raakpunten' hebben, die het mogelijk maken toe te werken naar een ontwapeningsverdrag. Dit is gemeld door het Russische persbu reau TASS. Deze reactie is de meest positie ve die tot nu toe van Russische zij- De populariteit van president Reagan is in de Verenigde Staten de afgelopen maand met een sprong gestegen. Na de topconfe rentie tussen Reagan en Gorbats jov bleek 67 procent van de onder vraagden tevreden over Reagans optreden in het algemeen. Een maand geleden was dat 56 procent. In de plaats Leandra, nabij Johannesburg, kwam de politie gisteren vertellen dat er geen gedwongen verhui zingen zullen zijn. Vogige week kwamen vier bewoners om het leven bij onlusten naar aanleiding van aangekon digde verhuizingen. (foto ap> Lichte en geurige wijn. bereid met de allerfijnste kruiden. Een 'gloeiende' trak tatie rond de feestdagen. Vraag uw slijterij/ wijnhandel. wijn en gedistilleerd Tel. (015)569324*

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7