Minderheden mogen niet worden platgewalst
Voorschotense 'Aulagemeenschap' een noodoplossing
'Marewijk' ontstemd over citaat uit 'interne' brief
ZATKKDAG 23 NOVEMBER 1985
GEESTELIJK LEVEN
PAGINA 13:
LEIDEN - De kerkeraad van de hervormde 'Marewijk', "er worden in de Marekerk nog
wijkgemeente 'Marewijk' is nogal geschrok- steeds dezelfde psalmen gezongen". "De Mare-
ken van het bericht 'Gereformeerden welkom wijk blijft bij haar prediking en wil dat ook zo
in Marekerk' in deze krant van 7 november (ru- houden".
briek 'Nabij en Ver').
Haar antwoord op hereniging van hervorm-
Dat bericht - een citaat uit een kerkelijk den en gereformeerden in het lopende 'Samen
blad - bevatte het standpunt van de kerkeraad op weg'-proces is dan ook 'nee', "tenzij er on-
over het samengaan van hervormden en gere- omwonden, bindende en juridisch voor beide
formeerden. De woordkeus liet aan duidelijk- partijen bevredigende garanties komen voor
heid niets te wensen over: in prediking, pasto- het voortbestaan van haar prediking".
raat en catechese wil de 'Marewijk' zichzelf
blijven.
Dat ging zo:
"Ook de broeders en zusters van de gerefor-
"Voorts zal het bij een eventuele verande
ring in pastorale indeling mogelijk moeten
zijn, onze streekfunctie gestalte te blijven ge
ven, ook in pastoraat en catechese". (De Mare-
meerde kerk zijn welkom in de Marekerk. Zij kerk is niet zozeer een buurtkerk; prediking en
kunnen daar hun plaats weer innemen. Er ligt liturgie trekken mensen aan uit de hele stad en
nog steeds dezelfde bijbel op de kansel als in ook uit omliggende gemeenten). De kerkeraad
1834 en 1886". (In die jaren scheidden grote wil, dat dit standpunt uitdrukkelijk wordt ge-
groepen rechtzinnigen zich af van de Hervorm- noemd in alle mededelingen over het 'Samen
de Kerk uit protest tegen haar toenmalige or- op weg'-beleid binnen de Leidse hervormde ge-
ganisatie en leervrijheid). "En", zo vervolgt de meente.
Reden om op ons bericht te reage-
ren was het feit dat hier uit een Samenstelling
brief werd geciteerd die niet voor X/Qn H070 nanina-
buitenstaanders was bedoeld. Het V3n aeZe Pa9,na-
citaat was - uiteraard met bronver- S. J. de GrOOt
melding - letterlijk overgenomen
uit het blad 'De Waarheidsvriend',
wekelijks orgaan van de Gerefor
meerde Bond in de Hervormde
Kerk,
(Huizen) eindredacteur
"Dat de brief voor intern-kerke-
der Graaf hjk gebruik en specifiek voor de
s. Leidse situatie was bestemd, kon
Dit blad publiceert regelmatig ik niet vermoeden. De publikatie
brieven van geestverwante kerke
raden die zich met 'Samen op weg'
hebben beziggehouden. Het doet
dat onder de kop 'Reacties
meenten op de Verklarin
Overeenstemming inzake
op weg". Die reacties zijn, zoals
men kan verwachten, in grote lij
nen afwijzend. En daar zat op 7 no
vember ook de bewuste brief van
de 'Marewijk' tussen. Dat nu is ten
onrechte gebeurd, zo liet de kerke
raad ons weten. 'De Waarheids
vriend' had dat niet mogen doen.
Het citaat stamt namelijk uit een
brief van de 'Marewijk' aan de her
vormde centrale kerkeraad van
Leiden, zo schreven voorzatter S.
'De Waarheidsvriend' berust dus
vergissing. Men moet toch
i, dat het nooit onze be-
ge- doeling kan zijn, uit geheime ker-
van keraadsstukken te citeren",
men 'De Waarheidsvriend' noemde
bij het citaat dr. D. de Vos als voor
zitter van de 'Marewijk'-kerkeraad.
Maar dat moest dr. S. Meijers zijn.
Hij is dat al jaren.
De p
rechte bij de brief uit Leiden ge
voegd.
Eén ding staat intussen buiten
alle twijfel: de 'Marewijk' zet zeil
het licht voor een samengaan mei
de gereformeerden niet op groen
Dit in tegenstelling tot de anden
wijken van de stad (Kooi-Pniël,
Stevenshof, Mors, Boshuizerwijk
en Staalwijk-Vredeskerk).
Uit de brief van de kerkeraad aan
deze krant:
"Wij vinden het vanzelfspre
kend, dat zowel gereformeerden
als hervormden zich bezinnen op
de betekenis en waarde van met
name de Doleantie". (Met die naam
wordt de afscheiding van 1886 uit
de Hervormde Kerk aangeduid).
mond wordt gelegd dat de Her- ding als oplossing van het vraag-
vormde Kerk 'een planting Gods i
de geschiedenis' is en dat terug
komst van de gereformeerden in
stuk van de kerkelijke verdeeld
heid af te wijzen en dit ook open
lijk te zeggen, mede om brokken in
Garanties
In een niet-interne brief voor de
classis Leiden (en de synode) -
waarvan 'De Waarheidsvriend' de
ze week het slot publiceerde -
noemt de kerkeraad van de 'Mare
wijk' het 'verwarrend, ontmotive-
rend en principieel onverdedig
baar', als delen van een grotere ge
meente een federatie met de gere
formeerden aangaan en andere de
len niet. "Zo handelt men niet als
hervormde gemeente".
"Federatie of fusie is geen on
middellijke opdracht, ook niet ten
opzichte van de wereld. Beter is:
samenwerking te zoeken en te ver
sterken waar men dat begeert.
Voorkomen moet worden, dat ge-
woon-hervormde delen van de her
vormde gemeente in een uitzonde
ringspositie of isolement worden
geplaatst. Er moeten over de hele
Unie garanties komen, dat minder
heden niet door meerderheden
worden platgewalst". Zegt de ker
keraad in zijn schrijven aan de
classis Leiden.
Meijers en secretaris W. Luijendijk
ons namens de kerkeraad. "Een in
tern-kerkelijk schrijven dus".
"Deze brief behoort dan ook niet
"De gedachte uit de gerefor
meerde kerkorde dat minderheden
JHPIHIPIHSHIPHPIRHS!! - - velen Zich dienen te voegen naar de over-
in handen'van'"buïïenstaanders'te Holland). Door een minder duide- van hun eigen voorvaderen tijdens tuiging van de meerderheid ver-
lijke opmaak van de desbetreffen- de Doleantie. Daar kan men zich werpen wij principieel. Die ge-
de pagina in 'De Waarheidsvriend' niet van ontdoen met het argument dachte leidt bovendien tot binnen-
hadden wij deze opvatting ten on- dat wij nü leven en niet gisteren", kerkelijk schisma".
komen, door wiens toedoen ook,
en behoort zeker niet te worden ge
publiceerd, en wel allerminst als
reactie op de stukkên van 'Samen
op weg'. Dit schrijven is onderdeel
van een proces van interne me
ningsvorming, waarbij wederzijds
de kaarten duidelijk op tafel wor
den gelegd. Zowel het ter beschik
king stellen van dit schrijven aan
buitenstaanders als het opnemen
ervan in een kerkelijk blad, als zou
i reactie zijn op de Verkla-
kerkeraad worden toegeschreven, recht als de plicht om zich op het
Die reactie kwam van de hervorm- verleden te bezinnen, mede uit e
de gemeente in1 Hagestein (Zuid- bied voor de vroomheid
Holland). Door een minder duide- van hun eigen voorvader*
lijke opmaak van de desbetreffen- de Doleantie. Daar kan
Uit het slot van de 'externe' brief
blijkt, dat de 'Marewijk' niet ver af
staat van de in deze kringen heer
sende opvatting, dat terugkeer van
de gereformeerden 'de eerst aange
wezen weg' lijkt.
"Gescheiden kerken dienen in te
treden in het historisch gegroeide,
waaruit ze zijn voortgekomen".
"Enerzijds is die gedachte ons lief,
omdat daarmee de vaderlandse
kerk, die met dit volk verbonden
is, wordt voortgezet". "Anderzijds
is er bij ons bereidheid, ons als
kerk te voegen naar hen die terug
keren, ook waar dit offers vergen
De brief aan de classis is in andere
bewoordingen gesteld dan waar
mee hervormden onderling over
'Samen op weg' op plaatselijk ni
veau van gedachten kunnen wisse
len. "Zonder het wapengekletter
waarvan men zich soms bedient",
zei dr. Meijers nog in een persoon
lijke toelichting.
Maar men kan zich in gemoede
afvragen, of het in wezen toch niet
allemaal op hetzelfde neer komt.
Er is de 'Marewijk' alles aan gele
gen, dat ze temidden van alle (niet
tegen te houden verandering) kan
blijven wie en wat ze is.
Meijers
De 'Marewijk'-predikant Meijers
zat de afgelopen twaalf jaar in een
commissie van de landelijke raad
voor 'Samen op weg' die zich spe
ciaal heeft gebogen over de princi
piële grondslag van een toekomsti
ge herenigde kerk. Het ging in dat
beraad over de 'kernen van belij
den'.
Meijers behoort wel tot de rich
ting van de (rechts-orthodoxe) Ge
reformeerde Bond in de Hervorm
de Kerk, maar vertegenwoordigde
die niét toen hij in deze commissie
een bijdrage probeerde te leveren
en verantwoordelijkheid nam bin
nen het 'Samen op weg'-proces. Hij
deed dat alleen op verzoek van zijn
kerk (de Hervormde dus) en zat
daar 'op persoonlijke titel'.
Dr. Meijers is nu aangezocht om
het bestuur (breed-moderamen)
van de synode te rapporteren over
de reacties van classicale vergade
ringen en plaatselijke gemeenten
op de vraag naar het doorgaan van
'Samen op weg'. Als hij ziet, wat
daarover alleen al uit de classis
Leiden op tafel wordt gelegd, dah
staat deze commissie een hele klus
te wachten.
"Zeg maar gerust een titanen-
taak", zo typeerde hij het zelf. Hoe
veel tijd dat gaat kosten, is moeilijk
te zeggen.
Aansluiting bij kritische Basisbeweging
gescheiden houdt. Zorg
ander kenmerk is, dat zij zich heel
meenschap' in Voorschoten,
"Uiteraard kon het LD/AD dat oecumenische groepering vai
allemaal niet weten", voegen Meij- den uit verschillende kerken, heeft deze groep
zich aangesloten bij de'Basisbewe- 'Aulagemei
ging van kritische groepen en ge- aan het feit dat de 'liturgische vie- kerkelijke werkgroep 'Werkgele-
ers en Luijendijk er nog s
ontwikkelingen binnen de eigen nadrukkelijk met concrete maat-
kerk bracht mensen ertoe, zich bij schappelijke en politieke zaken be
te sluiten. De naam zighoudt, ook in de zondagse vie-
'Aulagemeenschap' is ontleend ringen. De vorming van een inter-
Vergissing
Eindredacteur Van der Graaf is
deze week met een bescheiden
rechtzetting gekomen. Hij had de met en in de kerken,
bewuste brief persoonlijk van een De gemeenschap
meenten in Nederland'. Dat bete
kent geen breuk met de kerk, zegt
zij, veeleer een stimulans om op
plaatselijk niveau verder te werken
de kerkeraadsleden ontvan- geleden ontstaan vanuit de ge-
gen, vertelde hij ons. En dat
niet de bedoeling.
ringen' (eens in de veertien dagen genheid' is daarvan
op zondagmorgen om half 11) wor
den gehouden in de aula van het
scholencomplex in de Voorscho
tense wijk 'Noord-Hofland'.
De gemeenschap werkt uitslui-
resultaat.
Geen nieuwe kerk
dachte dat wat de kerken verbindt tend met 'leken'. Ze kent geen pas-
sterker en belangrijker is dan wat tor, voorganger of predikant. Een
Een nieuwe kerk wil de Aulage
meenschap beslist niet zijn. Vrij
wel alle leden zijn bij hun kerk ge
bleven en sommigen zijn daarin
ook actief. De verbondenheid met
de plaatselijke kerken blijkt uit al
lerlei officiële én persoonlijke con
tacten.
Eigenlijk ziet de gemeenschap
zichzelf als een soort 'noodoplos
sing'. Om allerlei redenen is bin
nen de bestaande kerken nog niet
mogelijk wat in deze kring al lang
normaal is. Zo is een vorm gevon
den voor oecumenische agapè-vie-
ringen (met maaltijd) en gaan le
ken voor in de diensten.
Er waren voor de Aulagemeen
schap twee redenen om zich bij de
Basisbeweging aan te sluiten. Aan
de ene kant wil zij het streven van
de kerken naar vernieuwing van
geloofsbeleving en de daaruit
voortvloeiende maatschappelijke
betrokkenheid ondersteunen. An
derzijds verwacht zij door deelne
ming aan activiteiten van de Basis
beweging zelf inspiratie en steun te
ontvangen.
De leden beschouwen deze aan
sluiting als een stap die min of
meer in het verlengde ligt van het
lidmaatschap van de eigen kerk.
Volgens hen betekent het zeker
geen breuk met de 'moederkerk'.
Veel meer een stimulans tot verder
werken met en in de kerken in de
plaatselijke situatie.
Dit seizoen houdt de Basisbewe
ging themadagen over vrede, uit
wisseling met basisgemeenten op
de Filippijnen, Oost-Europa, anti
racisme en spiritualiteit.
(Wie nadere inlichtingen over de
Aulagemeenschap wenst, kan zich
in verbinding stellen met Tón
Schrama, Leidseweg 312, telefoon
071-765236).
(Opgaven van de kerkdiensten voor de
hele maand december, met volledige
vermelding van plaatsen, tijden en
voorgangers, zijn nu al zeer welkom.
Wij kunnen ze in die drukke maand
dan tijdig intikken. Graag naar
Leidsch Dagblad, afdeling geestelijk
leven, postbus 54, 2300 AB Leiden).
gemeenschap De Regenboog
wijk) 9.30 ds. Hortensius, 11.15 ds. Hor-
tensius en pastoor v. Well; Bethlehemk.
(Driftstr.) zie Petrakerk; Bevrijdingsk.
(Montgomerystr.) 10 ds. Jansen, jeugd
dienst; Vredesk. (Burggravenl.) 10 ds. A.
Möhring-Wilterdink, Voorburg; Waalse
kerk (tijdelijk Rapenburg 6) 10.30 ds.
Ribs; jeugdkapel Vredeskerk 10 dr. P.
Dirksen; jeugdkapel Bevrijdingskerk 10
dienst in kerk. Wijk 'Stevenshof zie na
geref. kerk.
Acad. Ziekenhuis 9 rk. dienst, 10.15 ds.
Bovenberg; Diakonessenhuis elke zat.
10.30 rk. dienst, morgen 10.30 ds. J. Sie-
rat, L.dorp; Endegeest zie Oegstgeest.
Geref. Kerk Vredeskerk zie herv. gem.;
Petrak. (Surinamestr.) 10 ds. Panne-
koek, gez. dienst, ha; Oude Vest 10 ds.
Franken, Zeist, met doven; Maranathak.
Maurer-Molt over 'Schuld en boete'.
Kerk van J. Chr. v.d. Heüigen der L. Da
gen (Brahmsl.) 9.30,10.30 en 11.20. Oud-
Kath. K. (Zoeterw.singel) zo. 10. Rooms-
Kath. K. Haagweg zat. 7, zo. 9 en 10.45;
Herensingel zat. 7, zo. 9.30 en 11; Rijn
dijk (Leiden-V.schoten) zat. 7, zo. 9.30
en 11.30; Steenschuur zat. 7, zo. 8.30,10,
11.30, 6 en 7 (lof); Boshuizerkade zat. 7,
zo. 9.30 en 11; Lammenschansweg zat. 7,
zo. 9 en 10.30; Haarl.straat zat. 7, zo. 9.30,
10.45 en 12.15; Merenwyk zie heiv.
H.r
laad
ABBENES: Herv. Gem. 9.30 ds. Berg-
AARLANDERVEEN: Herv. Gem. 10
ds. Wegerif, 7 ds. Pannekoek, Leiden.
Geref. Kerk 10 hr. Brouwer, Katwijk,
TrvTrmrmnrmnnrmrrmnrmnnnni
uten; bejaar
denhuis Groenhoven 10 ds. Rietveld;
Merenwijk zie herv. gem. Wijk Stevens
hof, gebouwtje 'Dykhof (Rijndijk) 10
(Steenschuur) 10 en 5 ds. Den Hertog,
ha. Geref. Gem. (N. Rijn) 10 en 4.30 lees-
dienst. Geref. Gem. in Ned. (Bethl.kerk
Driftstr.) 11.30 en 5.30. Evang.-Luth.
Gem. (Hoogl. Kerkgr.) 10.15 ds. Mostert.
Doopsgez.-Remonstr. Gem. (Lokhorstk.
Pieterskerkstr.) 10.30 ds. Koek, avond
maal. Baptistengem. (O. Rijn 3) 10 ds.
Bosveld (onderwerp: 'By meerderheid
stemmen is de hel afgeschaft').
gem. Merenwijk (Flevoweg 5) 7.45
avondmaal. Zendingswerk Midder-
nachtsroep (Zoeterw.singel 21) 5 nam.
hr. C. Roos. Evangeliecentrum-Pink-
sterbew. J. Maasbach-Wereldzending
(aula Noachstr. 2) 10 evang. Zijlstra,
Rk Kerk zat. 7,
ALPHEN AAN DEN RIJN: Herv. Gem.
Adventskerk 10 ds. v.d. Heiden, 6.30 ds.
Bogers; Kruiskerk 10 dr. Berkhof, Lei
den; Opstandingskerk 10 ds. Bogers,
6.30 ds. V.d. Heiden, ha; G. Herderkerk
10 ds. Mulder, 6.30 ds. Braam (zang-
dienst); De Bron 9.15 ds. Moll, 10.15 ds.
Taselaar, 6.30 ds. Moll; Ashram (Mars
diep) 10 ds. Nieuwenhuis; Driehoorne 7
nam. ds. Taselaar; Oudshoornse kerk 10
ds. Ter Bals; Sionskerk (Planetensingel)
9.30 ds. Ouwendijk, 6.30 ds. Koelewijn.
Geref. Kerk Mar.kerk 10 ds. Brouwer,
Schiedam, 6.30 ds. Wilschut; Salv.kerk
10 ds. De Boer, 6.30 ds. Baas, S.heim.
Geref. K. Vrijg. (aula chr. techn. school)
9.30 en 5 ds. Room. Ned. Geref. Kerk
(school Willemstr.) 9.30 br. Hartkamp,
4.30 ds. M. de Jong. Chr. Geref. Kerk
9.30 leesd., 2.30 ds. De Romph. Oud-Ge-
ref. Gem. (Hooftstr. 240) 9.30 en 4.
Bapt.gem. (Molenwerfstr. 1) 10 evang.
Leidekker. 6.30 ds. Koekkoek, mmv go
spelgroep. Bapt.gem. Noord (school
Kalkovenw. 62) 10 hr. C. Stavleu, 6.30
ga. Pinkstergem. (school Batestein 16)
10. Leger des H. (Zonneweg 3) 10 en 5
(gezinsdienst). Remonstr. Gem. (Van
Mandersloostr. 36) 10 dr. Meijering,
O.geest, oecum. dienst. Rk Kerk: Boni-
faciusk. zat 7, zo. 9.45 en 11.30; Piusk.
zat. 7, zo. 9 en 10.30; De Bron zat. 7, zo. 9
en 11.
Koudekerk aan de Rijn.
flJLfl-O.P.O-P.O.QXO-QJULg-fl-fl.flJLfl.
(O. Vest
13) 10 hr. J. Eikerbout. Leger des Heils
(hoek Vestestr./Groenesteeg) 10 en 5.
Nieuw- Apost. Kerk (H. Rynd. 24): 9.30
en 4, wo. 8. Zevendedag-adventisten
(Ontmoetingskerk Voorschoten) elke
zat. 9.45 bijbelstudie, 10.45 predik
dienst. Christelijke Wetenschap malsen.
(Steensch. 6) 10.30. Leidse Soefi-stich-
ting (in zaal Pieterskerk) 11 mevr. A. BODEGRAVEN: Herv. Gem. Dorps-
BENTHUIZEN: Herv. Gem. 9.30 ds.
v.d. Plas, Bergambacht, 6 ds. Hovius,
Katwijk aan Zee. Geref./Herv. Gem.
(dorpshuis 'De Tas') 10.30 ds. Pera. Ge
ref. Gem. 9.30 en 6 ds. v. Gelder, Gelder-
Werkendam, 6.30 ds. Wieman; Bethl
.kerk 10 kand. P. Nagel, 6.30 ds. f. Bos,
Den Haag. Geref. Kerk 10 ds. Elderman,
6.30 ds. Zeelenberg, IJsselstein. Geref.
K. Vrijg. (Ichthusk.) 9.30 ds. Mouissie,
4.30 ds. v.d. Scheer. Geref. Gem. (Sta
tionsweg 17) 10 en 6.30 ds. Bac. Evang.-
Luth. Gem. 10.30 ds. Hirsch, Gouda.
BOSKOOP: Herv. Gem. Dorpskerk 9.30
ds. Vlasblom, 6.30 ds. v.d. Pol; De Stek
9.30 ds. v.d. Pol. Avondmaal. Geref.
Kerk 9.30 en 5 ds. v. 't Hoff. Avondmaal.
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 5 ds. Ribbers,
ha. Geref. Gem. 9.30 leesdienst, 3.30 ds.
B. v.d. Heiden.
HAZERSWOUDE: Herv. Gem. 9.30 en
6.30 ds. De Graaf. Geref. Kerk 10 ds.
Huisman, 5 ds. Hassefras, Maasdijk. Rk
Kerk: dorp zat. 7, zo. 9.30 en 11.30; An
ker zat. 7, zo. 8.45 en 11.15; Rijndijk zat.
7, zo. 10.
HILLEGOM: Herv. Gem. 10 ds. Kris
pijn. 7 ds. Compagner (chr. geref. lucht-
machtpred.), R.dam, gez. evangelisatie-
dienst. Geref. Kerk ('Hoeksteen') 10 dr.
Rietveld, Zoetermeer. Chr. Geref. Kerk
10 ds. Compagner, R.dam, 7 zie herv. ge
meente. Rk Kerk: Mart. zat. 7, zo. 9.30 en
11; Jozefk. zat 7, zo. 10 en 11.30.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Heiv.
Gem. Dorpsk. 10 ds. Baas, 6 dr. Meijers,
Leiden; Ontm.kerk 10 ds. Gebraad, 6.30
ds. Bouw, Oud-Loosdrecht. Herv. Gem.
'De Rank' (P. Groen-college) zie Kat
wijk aan Zee. Geref. Kerk 9.30 ds. v.d.
Horst, 5 ds. Koster. Rk Kerk zat. 7, zo.
9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE: Herv. Gem. N
Kerk 10 ds. Vroegindewey. 6 ds. Sjolle-
ma; O. Kerk 10 ds. Driebergen, 6 ds. v.
Sliedregt; Ichthusk. 10 ds. v. Roon, 5 ds.
De Jong; Pniëlk. 9.30 ds. v. Sliedregt, 6
ds. Driebergen; aula Bestevaer-mavo
(Rijnsoever) 10 ds. Sjollema; Overduin
2.15 ds. v.d. Beid. Herv. Gem. 'De Rank'
(aula P. Groen-college Pr. Frederikdreef
15) 10 ds. v.d. Lee, Noordwijk. Geref.
Kerk Vr.kerk 9.30 ds. Koster. 5 ds.
Kersten; Triumfatork. 9.30 ds. Kersten,
5 ds. Ribberink, Rijns burg, jeugddienst.
Geref. K. Vryg. 9.30 leesd., 5.30 ds. Hei-
da. Ned. Geref. K. 11 en 7 ds. Bakker.
Enschede, in Vredeskerk. Chr. Geref. K.
10 en 5 ds. Slagboom. Vrije Chr. Geref.
Gem. (Unizaal) 10 en 5 ds. v.d. Belt. Ge
ref. Gem. (Remisestr.) 10 en 5. Geref.
Gem. in Ned. (Louwestr.) 10 en 5. Volle-
evang.gem. ('Tripodia') 9.45. Onafh. bap
tistengem. (Ambachtsweg 2) 10 ds. J. A.
Visser, 7.30 nam. bijz. dienst, ds. Visser
over: 'Jacob liefgehad, Ezau gehaat',
mmv gezin De Gier uit H.gom.
TmmnrvtnnrB koudekerk aan den rijn: Herv.
Gem. 10 ds. Lapré, ha, 7 dr. Bade, ha;
Rhijndael 3 nam. ds. Lapré, ha. Geref.
Kerk 10 dr. Bade, ha, 7 zie herv. gem.
LEIDERDORP: Herv. Gem. en Geref.
Kerk Dorpsk. 10 mevr. ds. Westera, ha,
6.30 ds. Stegeman; Hoofdstr. 10 ds.
Doesburg, ha; Scheppingsk. 9 en 10.30
ds. v.d. Born, cantatediensten. Leythen-
rode 10 ds. W. de Leeuw. Elis.zieken-
huis 9.30 hoogmis, 10.45 ds. Brommet.
Bapt.gem. (wijkgeb. Zijlkw.) 10 br. J.
v.d. Zeeuw, 'Maranatha-dienst'. Rk
Kerk zat. 7. zo. 10 en 11.30.
LEIMUIDEN: Herv. Gem. 9.30 ds. v.
Driel, 5 hr. Goedhart, jeugddienst. Ge
ref. Kerk 9.30 ds. v.d. Kooi, 5 zie herv.
gem. Rk Kerk zat 7. zo. 7.30, 9.30 en
11.15.
LISSE: Herv. Gem. Dorpskerk 10 ds. 't
Hooft, 7 ds. 't Hooft, jeugddienst; Pau-
luskerk 10 ds. De Gelder. Geref. Kerk 10
ds. Boswijk, 7 zie herv. gem. Geref. K.
Vryg. 10.30 en 4.30 ds. De Putter. Ned.
Geref. Kerk (Salvatori) 10 leesdienst, 5
ds. Vos. Chr. Geref. Kerk 10 en 7 ds. v.
Dijken. Geref. Gem. 10 en 4 ds. Paul,
Vlissingen. Evangeliegemeente (Ooie-
vaarstr. 27a) 9.45 hr. J. v.d. Bergh. Rk
Kerk: Agathakerk zat. 7, zo. 10 en 11.30;
Poelpolder zat. 7, zo. 9 en 11.30; Maria-
kerk. zat. 7. zo. 8.30, 10 en 11.45; Engel-
bew. zat. 7, zo. 9.30 en 11.
NIEUWKOOP: Herv. Gem. 9.30 hr.
Goedhart, 6.30 ds. Quartel, Gouda. Ge
ref. Kerk 9.30 d§. Stroes, 5 avondgebed.
Chr. Geref. Kerk 9.30 leesd., 2.15 ds.
Vlietstra, Zeist. Remonstr. Gem. 10 ds.
v. Gelder. Evang. gem. (Kruispunt, Ken-
nedylaan 33) 9.30. Rk Kerk zat 7. zo. 9
en 10.45.
NIEUWVEEN: Herv. Gem. 9.30 ds. De
Graaff, 6.30 ds. Emous, Den Haag,
jeugddienst. Geref. Kerk 9.30 en 7 ds.
Cremer, Amstelveen. Rk Kerk zat. 7, zo.
9 en 11.
NIEUW-VENNEP: Herv. Gem. 9.30 dr.
Snijders, Haarlem, 7 ds. Bergsma. Ge
ref. Kerk 9.30 en 4.30 ds. Wyngaarden.
Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30 ds. Visser,
ha. Rk Kerk zat. 7, zo. 10.
NOORDEN: Herv. Gem. 9.30 en 7 ds.
Geuze. Geref. Kerk (W. Verlaat) 10 en 7
hr. Schreuder.
NOORDWIJK: Herv Gem. Grote of St.
Jeroensk. (Binnen) 10 mevr. ds. De Meij.
Leiden, 5 hr. K. J. Visser, 7 ds. Lapré,
Koudekerk; Hoofdstr. (Zee) 10 ds. v.
Achterberg, Leiden; Sole Mio 9 ds.
Kalkman, Noordwijkerhout; De Rank
(Golfbaan) 10 hr. L. D. Burger. Geref.
Kerk Buurtkerk (Hoofdstr.)lO ds. Hof
land, Delft, 5 ds. Elgersma; Vinkenl.
(Binnen) 10 ds. Elgersma; Stichtings-
kerk 11 ds. Bach, A.dam. Rk Kerk Zee
zat 7. zo. 10.30; Binnen zat 7. zo. 8,10 en
11.30.
NOORDWIJKERHOUT: Dorpsk. 10 ds.
v.d. Mey. Rk Kerk Victork. zat. 7. zo.
9.30 en 11; Jozefk. zat. 7, zo. 9 en 10.30;
De Zilk zat. 7. zo. 10 en 11.30.
OEGSTGEEST: Herv. Gem. Groene of
Will.kerk 10 ds. Kooman; Pauluskerk 10
ds. P. Sierat; Gemeentecentrum (Lijtw.)
10.30 prof. dr. Leertouwer, 7 ds. Koo
man. Geref Kerk 10 hr. W. J. Schot. Ge
ref. Kerk Vrijg. (aula Dr. Schilder
school) 8.45 ds. De Putter, 4.30 lees
dienst. Ned. Geref. Kerk (Gem.centrum)
8.45 en 4 (ha) ds. De Lange. Van Wyc-
kerslooth 4 hr. W. J. Schot. Endegeest
10 ds. Friederich. Volle-evangeliegem.
OUDE EN NIEUWE WETERING:
Herv. Gem. 9.30 ds. De Korte. Geref. K.
9.30 ds, Jaspers Focks, 5 ds. Buikema.
Remonstr. Gem. 10 ds. Bloemendaal,
Delft. Rk Kerk zat. 7, zo. 9.30 en 11.30.
ROELOFARENDSVEEN: Rk Kerk
Mar Pres. zat. 7, zo. 9 en 11; Petrus-B.
zat. 7. zo. 9.30 en 11.30.
RIJNSATERWOUDE: Herv Gem. 9.30
ds. Bronsgeest. 7 ds. Samson. R.dam.
Chr. Geref. K. 2.J5 ds. Bouw.
RIJNSBURG Herv. Gem. Laurentius-
kerk 9.30 ds Wagter. 5 ds. v Niel; Be-
thelkerk 9.30 ds v Niel. Geref Kerk
Imm.kerk 9 en 10.30 ds. Baayen. 5 ds.
Damsma; Mar.kerk 9 en 10.30 ds. Cziria,
5 ds Snel. Geref. Kerk Vrijg- 10 en 5.15
ds. Grutter. Chr. Geref. K. 9.30 (ha) en 5
ds. v. Sorge. Evang. Christengem. (aula
mavo) 10 br. H. Keyzer. Rk Kerk zat 7.
zo. 10.30.
SASSENHEIM: Herv Gem. 9 en 10.30
ds. v.d. Meer. Apeldoorn, 7 ds. Ferwer-
da, jeugddienst, mmv jongerenkoor.
Geref. Kerk 10 ds. Baas. 7 zie herv. gem.
Chr. Geref. K. 10 en 5 prof. dr. Versteeg.
Apeldoorn. Ned. Prot. Bond (Jul.laan
17) 1030 mevr Driessen. Leiden. Rk
Kerk zat 7. zo 9.30 en 11
TER AAR: Herv. Gem. 9.30 ds Stam.
6.30 kand. v Dis, R.dam. Geref. Kerk
9.30 ds v.d Berg. Bodegraven. 6 30 ds.
Nieuwenhuis. Alphen. Rk Kerk Aardam
zat. 7. zo. 9 en 12; kerk Langeraar zat 7.
zo 9.30 en 11 30
VALKENBURG: Herv. Gem. 10 ds
Vermeulen, 6.30 kand. Spaans. Gerg.
Kerk 9.30 ds. Ribberink, 6.30 ds. Oegé-
ma, jeugddienst. Geref. K. Vrijg- 9.30
4 ds. Heida.
VOORSCHOTEN Herv. Gem. Dorps
kerk 10 ds. v.d. Schoot, jeugddienst,
met avondmaal; De Ontmoeting
(Noordhofland) 10 ds. Blanken; Hulp en
Heil (Schakenbosch) 10 ds. Lentz. Herv
evang. op geref. grondslag (Lucas-colle-
ge. Beeth laan) 9.30 ds G. H. van Koo-
ten. 4 ds. J. de Hoed, Sliedrecht. Geref.
Kerk 10 ds. De Zeeuw, 7 ds. De Zeeuw,
zangdienst met oude liederen. Geref. K.
Vrijg. (Bachlaan) 10 ds. Arnold. 5 ds.
Blokland. Avondmaal. Aulagemeen
schap Noordhofland 10.30 agapè-vie-
ring. Rk Kerk Laur kerk zat. 7. zo. 11.30;
M. Godskerk. zat. 7. zo. 10. Kerk van En
geland (British school in The Nether
lands, J. v. Hooflaan 3) 10.15 anglicaanse
dienst.
WADDINXVEEN: Herv. Gem. Brugk.
9.30 en 5 ds. Maasland; Hoeksteen 9.30
en 6.30 ds. Roetman; Bethelk. 9.30 en 5
ds. Goossen. Avondmaal. Imm.kerk 10
ds. Bouhuys, Leiden, 5 ds. Hulst. Geref.
Kerk Kruisk. 10 ds. Enderlee, Zevenhui
zen, 5 ds. De Winter, Den Haag; Ont
m.kerk 10 ds. Verheul. Alphen
WARMOND: Herv. Gem. 10 (mmv kerk
koor) en 5 ds. Muis. Rk Kerk zat 7. zo
8.30. 10 en 11 30
WASSENAAR Herv Gem. Dorpsk. 10
ds. Steenstra. 4.30 ds. Heikoop. Vrees
wijk. 7 muziekdienst, Kievietk. 10 dr. v.
Bruggen; Messiask 10 hr. P. C Taal.
Dorpscentrum 9.30 ds. A. J. de Jong.
Leiden. Geref. Kerk Zyllaan 10 en 5 ds
v.d. Woude. ha; Zuid (Bloemcamplaan)
10 dr. v.d Kamp. Ned. Prot. Bond
(Kerkdam) 10.30 ds. Werner
WOUBRUGGE: Herv. Gem 9 30 ds.
Koelewijn, 6.30 ds. Ouwendijk. Geref.
Kerk 9 30 ds Aalders, 6.30 ds De Goe-
de. Waarder. Rk Kerk zat 7. zo. 10.
ZEVENHOVEN: Herv Gem 9.30 hr De
Haan. 7 zie geref kerk. Geref Kerk 9.30
ds. Den Braber, Vries. 7 hr. De Haan.
ZOETERWOUDE Herv! Gem. 10 ds
Wolthaus Rk Kerk St Jan zat 7 30.
9.30; Chr. Dienaark. zat 7. zo. 10. Meer
burgkerk H. Rijndijk zat. 7, zo. 10 en
11.30
ZWAMMERDAM Herv Gem. 10 en
6.30 ds. Eijsenga. Geref. Kerk 10 ds. Bui
kema. 6.30 ds. Jaspers Focks.