mms.
A
V
Wantrouwen blijft op Damrak
Kabinet vormt
PTT om tot NV
Sowjet-Unie bundelt
land I )<>uwi n i n isteries
Ill
II
II
!»i
r'.
r-
ia
5s
lL
liL
'Advertenties deugen niet'
Kans op loongolf
a la 1970 gering
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1985
ECONOMIE
PAGINA 11
UTRECHT (ANP) - Reclame voor
geneesmiddelen is er alleen om de
arts in zijn of haar voorschrijfge-
drag te manipuleren. Het argu
ment dat de reclame ook een voor
lichtende functie heeft, deugt niet:
de advertenties bieden weinig en
soms zelfs onjuiste informatie.
Deze conclusies trekken enkele
artsen en wetenschappelijk mede
werker H. Raat van de vakgroep
Sociale Geneeskunde van de Vrije
Universiteit in Amsterdam na een
analyse van 210 advertenties voor
74 verschillende geneesmiddelen
die in 1983 in het Nederlands Tijd
schrift voor Geneeskunde hebben
gestaan. De resultaten zijn gepubli
ceerd in Medisch Contact.
Een huisarts krijgt maandelijks
zo'n twee kilo reclamemateriaal
toegestuurd. De industrie geeft
daarnaast grote bedragen uit aan
advertenties in vakbladen. In 1980
besteedde ze 265 miljoen gulden
aan reclame, bijna een kwart van
de omzet.
De onderzoekers zijn het "weten
schappelijk informatiegehalte"
van de 210 advertenties nagegaan.
Artsen laken reclame voor geneesmiddelen:
Maar veel nieuws vonden ze niet;
ruim driekwart van de stoffen
waarvoor werd geadverteerd was
al meer dan twee jaar in Nederland
op de markt en ruim een derde
zelfs al meer dan twaalf jaar. In
maar drie advertenties werd een
nieuwe afleveringsvorm gepresen
teerd.
In hetzelfde nummer van Me
disch Contact schrijft huisarts A.F.
Tempelaar over het weggeven van
cadeaus door de geneesmiddelen-
handel. Hij had bij de codecom
missie voor de farmaceutische in
dustrie een klacht ingediend tegen
farmaceutische bedrijfven die hem
grote cadeaus hadden aangeboden.
De codecommissie heeft de klacht
gegrond verklaard, maar geen
sancties aangegeven. De uitspraak
is niet openbaar gemaakt. Een van
de betrokken firma's strooit vol
gens Tempelaar alweer met een
nieuwe aanbieding: een kunstatlas
over Toulouse-Lautrec bij aankoop
van een pijnstillend middel "dat
notabene tot voor kort onder het
Opiumbesluit viel".
Tempelaar vindt overigens, dat
het probleem in feite bij de artsen'
en apothekers ligt die kennelijk
nog steeds op dit soort aanbiedin
gen ingaan.
Oppervlakkig
Dr. J. C. Sanders, voorzitter van
de Nederlandse Associatie van de
Farmaceutische Industrie (Nefar-
ma) noemde het in Medisch Con
tact gepubliceerde onderzoek gis
teren "uitermate oppervlakkig".
Volgens hem hebben de onderzoe
kers geen rekening gehouden met
de wettelijke voorschriften waar
aan advertenties voor geneesmid
delen moeten voldoen.
Hij zei dat in zogenaamde herin
neringsadvertenties (reclame voor
al langer bestaande medicijnen)
volgens de wet zelfs geen bijwer
kingen mogen voorkomen. Vol
staan moet worden met de naam
van het produkt, de soort aandoe
ningen waarvoor het is bestemd en
de naam van de fabrikant. Adver
tenties voor nieuwe medicijnen
moeten aangeven bij welke aan
doeningen ze kunnen worden ge
bruikt en bij welke aandoeningen
per se niet (de indicaties en contra-
indicaties) en wat de belangrijkste
bijwerkingen zijn.
Sanders acht het vrijwel uitge
sloten dat een arts alleen op grond
van een advertentie een bepaald
geneesmiddel voorschrijft. Daar
bestaan uitvoeriger naslagwerken
voor (het Repertorium en het Kom
pas).
Hij bestreed ook dat de farma
ceutische industrie bijna een kwart
van haar omzet aan reclame zou
uitgeven. De kosten van adverten
ties maken volgens hem maar on
geveer een vijfde deel uit van alle
voorlichtingsactiviteiten van de
farmaceutische industrie, waar
mee in totaal 12 procent van de om
zet is gemoeid. Tot die activiteiten
rekent hij dan de kosten van art
senbezoekers, brochures, sympo
sia en congressen en uitgaven als
het „Repertorium", een boek, dat
de gegevens van alle geneesmidde
len die in Nederland op de markt
zijn vermeldt, en het Kompas, een
soortgelijke uitgave van de Zieken
fondsraad.
DEN HAAG (ANP) - De PTT wordt omgevormd tot een
naamloze vennootschap. De onderdelen Post en Telecom
municatie worden binnen deze NV ondergebracht in apar
te BV's. De aandelen van de PTT blijven in handen van de
overheid en het PTT-monopolie op randapparatuur voor
telecommunicatie wordt opgeheven. Met andere woorden:
telefoonapparatuur zal legaal in de winkels te koop zijn,
zodra de nieuwe situatie in werking treedt. Een en ander
zou per 1 januari 1989 z'n beslag moeten krijgen. Dat heeft
het kabinet gisteren besloten.
In grote lijnen worden de aanbeve-
lingen gevolgd van het rapport van
de commissie-Steenbergen. Het
standpunt dat het kabinet heeft in
genomen is een voorlopige. Op
korte termijn wordt het overleg ge
opend met de vakbonden.
Kort Zakelijk
het kabinet hoopt nog voor de
Kerstdagen een definitief stand
punt naar de Kamer te kunnen stu
ren.
Voor het personeel van de PTT
zal in de toekomst een aparte PTT-
cao worden afgesloten. Over de
pensioenen moet nog nader over
leg worden gevoerd. Premier Lub
bers merkte gisteren overigens al
op dat de pensioenen van de PTT-
ers niet langer bij het Algemeen
den ondergebracht. De i
pensioenvoorziening moet in over
eenstemming worden gebracht
met de nieuwe status van de PTT.
Dagbladen in lift
De oplage van alle in Nederland
verspreide dagbladen vertoont dit
jaar voor het eerst sinds 1982 weer
een lichte stijging: 0,2 procent. Dit
blijkt uit de cijfers van september
dit jaar vergeleken met die van een
jaar eerder, welke het Centraal Bu
reau voor de Courantenpubliciteit
van de Nederlandse Dagbladpers
(Cebuco) gisteren heeft bekend ge
maakt. Vorig jaar was er nog een
daling van 0,6 procent.
Ten opzichte van september vo
rig jaar is het aantal abonnees ge
stegen met 0,4 procent, terwijl de
losse verkoop is gedaald met 1,3
procent. Bij elkaar genomen is het
totale gemiddelde resultaat de lich
te stijging van 0,2 procent.
Surfplanken
Het aantal surfplanken in Neder
land bedroeg eind 1984 meer dan
350.000. De laatste jaren groeit het
aantal surfplanken met gemiddeld
40.000 exemplaren per jaar. Eind
1984 beschikten vijf van de hon
derd huishoudens over één zeil
plank en nog eens één op de hon
derd over twee of meer exempla
ren, zo blijkt uit gisteren gepubli
ceerde gegevens van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS).
Bij de vaartuigen is alleen het
aantal rubberboten groter gewor
den. Daarvan waren er meer dan
600.000. Verder waren er 117.000
zeilboten, een evengroot aantal
motorboten, 125.000 roeiboten en
84.000 kano's.
Voor recreatie op het land heb
ben de Nederlanders samen onge
veer 1,14 miljoen tenten, 450.000
tourcaravans/vouwwagens, 130.000
stacaravans en 29.000 kampeerau
to's ter beschikking. Tevens ble
ken ongeveer 13.000 volkstuinhuis
jes een overnachtingsmogelijkheid
te hebben.
Laagste inflatie
In de maand oktober zijn de con
sumptieprijzen in de Europese Ge
meenschap met gemiddeld 0,5 pro
cent gestegen. De inflatie op jaar
basis in de EG is nu 5,1 procent.
Dat is het laagste percentage sinds
1970. Nederland heeft van alle EG-
landen het laagste getal. Volgens
cijfers die de EG-commissie giste
ren in Brussel verstrekt heeft be
draagt de inflatie in ons land nu 1,7
procent. De hoogste inflatie van de
EG vindt men in Griekenland: 21,1
procent.
Dollarkoers keldert
De daling van de dollarkoers die
de hele week door gestaag is verlo
pen, is in een stroomversnelling te
rechtgekomen. Gisteren werd op
de wisselmarkt van Amsterdam
een slotkoers van rond de 2,90 gul
den genoteerd na een middenkoers
van 2,9210 gulden. Aan het begin
van de week stond de midden
koers op 2,9515 gulden. Per dag
moest de dollar enig terrein prijs
geven. De banken hanteerden gis
teren een advieskoers van 2,85 gul
den (aankoop) en 2,97 gulden (ver
koop). Maandag was dat nog 2,89
gulden 3,01 gulden.
Afwijzend
De ambtenarenbond AbvaKabo
heeft hierop gisteravond afwijzend
gereageerd. Een woordvoerder zei
dat de PTT-ers in elk geval ambte
naar moeten blijven in de zin van
de Pensioenwet. Hij betoogde dat
het onderbrengen van de PTT-pen-
sioenen in een eigen pensioen
fonds zeker voor de lagere perso
neelsleden ongunstig zal uitpak
ken, omdat ze een hogere premie
moeten gaan betalen. Tevens
merkte de woordvoerder op dat de
AbvaKabo principiële bezwaren
koestert tegen een verder afkalven
van het ABP door de uittocht van
zoveel ambtenaren.
In de Tweede Kamer zijn de ka
binetsvoorstellen om de PTT om te
vormen tot een naamloze vennoot
schap wel goed ontvangen. De
WD spreekt van "grote instem
ming", het CDA van "instemmen
in grote lijnen" en de PvdA-fractie
acht de NV-structuur "aanvaard
baar", maar stelt zich voor de rest
gereserveerd op.
De WD vindt dat het kabinets
voorstel past in de liberale visie
van meer markt en minder over
heid. De WD is verder zeer tevre
den over het feit dat "nu eindelijk"
het PTT-monopolie op de randap
paratuur voor telecommunicatie
wordt opgeheven. Het CDA is te
vens ingenomen met het opheffen
van het monopolie op de randap
paratuur. Deze fractie wil echter
nog nader overleggen over de mo
gelijkheden om de Post rendabel
te maken en de consequenties die
dat heeft voor het tarievenbeleid.
Het CDA is tevreden over de fi
nanciële scheiding van het nuts-
deel van Telecommunicatie en het
commerciële gedeelte. Op deze
wijze wordt voorkomen dat het
commerciële deel gesubsidieerd
zou worden vanuit het nutsdeel.
De PvdA is absoluut tegen een ver
dere splitsing in de toekomst van
de BV Telecommunicatie. De
PvdA vraagt zich verder af of de
PTT er wel in zal slagen om de hele
omvorming tot NV in drie jaar kan
realiseren.
Kort
De PTT-directie lijkt het zinvol
de overgangsperiode zo kort moge
lijk te laten duren, omdat onzeker
heid en nieuwe ontwikkelingen,
die niet gerealiseerd kunnen wor
den, zeer demotiverend werken.
De PTT noemt de overgangsperio
de tot 1989 "dan ook vooral poli
tiek bepaald".
De directie staat overigens posi
tief tegenover de besluitvorming in
het kabinet over de toekomstige
structuur van de PTT. Er zal meer
bedrijfsvaardig worden gewerkt,
zo merkte een woordvoerster van
de directie gisteravond op.
BRUSSEL (ANP) - Philips zal de
komende drie jaar f 0,4 miljard gul
den investeren in fabrieken voor
compact-disc-spelers en beelplaat-
apparatuur in Hasselt en Leuven.
De Belgische overheid heeft een
steun van een miljard Belgische
franken toegezegd voor het inves
teringsprogramma van 7,1 miljard
franken. De steun komt van de Ge
westelijke Investeringsmaatschap
pij Vlaanderen en van de Vlaamsae
deelregering die de hoge werkloos
heid in de regio wil terugbrengen.
MOSKOU (Rtr) - De Sowjet-Unie
gaat het bestuur van haar land
bouw en voedselleveringen reorga
niseren, waarbij vijf ministeries
worden samengevoegd in één
groot ministerie van landbouw, zo
heeft het Russische persbureau
Tass gisteren bekendgemaakt.
Verantwoordelijk voor het minis
terie wordt een nieuw comité, ge
naamd Gosagroprom, die onder
leiding komt te staan van Wsewo-
lod Moerachowski.
Moerachowski werd drie weken
geleden benoemd tot eerste vice-
premier. De afgelopen week werd
minister van landbouw Mesyats
van zijn functie ontheven en be
noemd tot partijchef van de regio
Moskou, hetgeen door westerse
deskundigen wordt gezien als een
degradatie.
Gosagroprom krijgt, samen met
de regeringen van de vijftien Rus
sische republieken, de verantwoor
ding over de vergroting van de pro
duktie, het halen van de doelstel
lingen, opslag, kwaliteit en vergro
ting van de variëteit van voedsel-
produkten. De reorganisatie was al
min of meer verwacht.
In september verklaarde Michael
Gorbatsjov tijdens een bezoek aan
Kazachstan dat de Sowjet-Unie
waardevolle valuta's verkwist aan
de import van graan. Al jaren
vormt de landbouw een groot pro
bleem in de Russische economie.
Zo dwingen slechte graanoogsten
JOHANNESBURG (AP) - De
Franse automobielfabriek Renault
stopt met de produktie in Zuid-
Afrika als gevolg van hevige verlie
zen en de slechte vooruitzichten in
het land. Dat is gisteren bekendge
maakt.
Het is de tweede keer in drie da
gen dat de automobielindustrie in
Zuid-Afrika een klap krijgt uitge
deeld. Woensdag maakte Peugeot
bekend dat het zich, om dezelfde
reden, terugtrok uit Zuid-Afrika.
Op 18 september maakte de Ita
liaanse fabriek Alfa Romeo bekend
dat zij de poorten zou sluiten en
Renault sluit
fabriek in
Zuid-Afrika
zich uit Zuid-Afrika zou terugtrek
ken.
De zwakke positie van de rand
ten opzichte de andere valuta
maakt de import van Renault-on-
derdelen veel te duur. De rand is in
drie jaar tijd met bijna tweederde
in waarde verminderd en staat on
geveer gelijk aan de gulden. Ook
de scherpe daling in de verkoop
van auto's is een oorzaak van de
sluiting.
Volgens financiële deskundigen
speelt de groeiende druk uit de VS
en Europa om niet meer te investe
ren in Zuid-Afrika ook een rol bij
de uittocht van slechtlopende be
drijven.
Deskundigen uit de auto-indus
trie verwachten dat de teloorgang
van deze industrietak zich nog zal
voortzetten. Het aantal producen
ten is dit jaar al gedaald van 11 tot
zeven en meerdere terugtrekkin
gen zijn al voorspeld.
ROTTERDAM (ANP) - Op het in de Rotterdamse haven liggende kraanschip Hermod van de offshore-firma
Heerema is gisteren onder vijfhonderd Spaanse bemanningsleden een staking uitgebroken. Dat gebeurde na een
oproep van de Spaanse vakbond voor transportarbeiders UGT. Deze vakbond heeft ook andere schepen van
Heerema als actiepodia aangewezen, teneinde het bedrijf te pressen tot het afsluiten van een cao voor de 1400
Spaanse werknemers. De foto geeft een impressie van het overleg tussen de Spaanse vakbondsvertegenwoordiger
Franco rechts) en C.F. de Lathouder, inspecteur van de internationale vakbond. (foto anpi
van enkele jaren achtereen Mos
kou graan te kopen in de Verenig
de Staten.
De ministeries die worden ge
bundeld zijn dat van landbouw,
fruit- en groenteproduktie, zuivel-
en vleesproduktie, van voedselin
dustrie, en van agrarische bouw
werken. Ook het staatscomité voor
produktie en technische voorzie
ningen in de landbouw gaat op in
het superministerie. Het ministerie
van bakkerijprodukten, landwin
ning, en visserij en waterbehoud,
evenals het comité voor bosbouw
en de centrale raad voor consu
mentencoöperaties zullen voor
taan als eén geheel worden be
schouwd en worden gefinancierd
samen met Gosagroprom.
DEN HAAG - Echt gelóven dat er
een loongolf door Nederland zal
spoelen als gevolg van de brand
weeracties, doet haast niemand bij
vakbonden en werkgeversorgani
saties. Maar men vreest met grote
vreze, al is het maar om de tegen
partij onder druk te houden. „Als
de werkgevers zich halsstarrig blij
ven verzetten tegen de arbeidstijd
verkorting, komen er looneisen",
meldt de FNV. „Wij hopen dat de
vakbeweging zal inzien dat geen
bedrijf gebaat is bij een forse stij
ging van de loonkosten", schuift
het VNO de bal terug. Wordt het
streven naar korter werken vervan
gen door looneisen? Een verken
ning van het cao-veld aan de voor
avond van de slag.
Een slechtere startpositie voor
de cao-besprekingen kan de vak
beweging zich slecht wensen. On
rust in de FNV over de vraag of de
aangesloten bonden wel één lijn
trekken in hun strijd om de 36-uri-
ge werkweek, voor zover nog ge
wenst; opvallende verschillen tus
sen FNV, CNV en de organisaties
van hoger personeel; loonacties bij
de brandweer.
Vorig jaar lagen de zaken wat dat
betreft iets simpeler. Bonden en
werkgevers massief tegenover el
kaar, met als inzet de 36-urige
werkweek. Het resultaat was in
menig geval: studie naar de moge
lijkheden en onmogelijkheden van
arbeidstijdverkorting. Op de uit
komsten van die studies is het
wachten nu, maar de eerste gelui
den stemmen niet optimistisch.
Het hoger personeel bij Philips
en Unilever klaagt steen en been
over de problemen waarmee de in
voering van de 38 uur gepaard is
gegaan. Eigen onderzoek van de
Industriebond FNV leert dat de 38-
urige werkweek extra overwerk,
een toenemende werkdruk en een
groei van het aantal uitzendkrach
ten heeft betekend. En bij Akzo
barstte deze week zelfs de bom om
dat, zo zegt Pauline van der Linden
namens de Industriebond, de di
rectie de 36 uur onder tafel wil ve
gen.
Terwijl elders in het pand van de
Industriebond al onheilspellend
gewag wordt gemaakt van „be
leidskeuzes" als ook de eigen in
dustriële achterban om „poen"
gaat roepen, probeert bestuurder
A. Van der Veen het hoofd nog
koel te houden. „Een loonronde is
het paard achter de wagen span
nen. De werkgevers zouden er ja
ren aan vast zitten en intussen de
maatschappelijke kosten van een
miljoen werklozen houden".
Inderdaad: op een algemene
loonstijging zitten de werkgevers
niet te wachten. Maar dat geldt
evenzeer voor de 36 uur. Zij willen
gewoon af van centrale afspraken.
VNO-zegsman Beemsterboer ziet
het zo: er zijn bedrijven waar her
verdeling van werk niet kan, maar
die wel meer loon kunnen betalen.
Er zijn ook bedrijven waar herver
deling van werk wel mogelijk is,
„maar daar moet je de loonkosten
niet extra opjagen door salarisei
sen te stellen". En dan is er een
derde categorie bedrijven: die het
korter werken nóch de loonsverho
ging kunnen betalen.
Het VNO heeft zich stevig geër
gerd aan de FNV, die onlangs toch
een centraal cao-beleid presenteer
de met 36 Uur als inzet. Als de
werkgevers daar niet aan willen
moet er een loontoeslag gegeven
worden tot het moment dat die 36-
urige werkweek gerealiseerd is.
Los daarvan willen de FNV-bon-
den een koopkrachtverbetering
van anderhalf procent. Die robuus
te eensgezindheid is echter groten
deels schijn.
„Verdeeldheid is troef' kermde
Industriebond-bestuurder J.
Schermer vorige week. Lang niet
alle bonden zouden nog langer de
36 uur nastreven, en door de
brandweeracties zou de nadruk
steeds meer op „poeneisen" ko
men te liggen. „Niet met leedver
maak maar met sarcasme" heeft
voorzitter G. Lubbi van de Voe
dingsbond FNV die noodkreet ver
nomen. „Wij zeggen al jaren: cen
ten én korter werken. Schermer
BB
maakt nu een enorm drama, maar
de Industriebond heeft in het
verleden gewoon te snel de prijs
compensatie ingeruild voor de ar
beidstijdverkorting'
Brandweer
Binnen FNV en CNV is getracht
de brandweeracties tot een „lokaal
conflict" bij de overheid te beper
ken. „Het gaat om een specifieke
groep met specifieke problemen",
is de opvatting van FN V-bestuur
der J. Stekelenburg. „Minister
Rietkerk heeft de deur naar ar
beidstijdverkorting bij de overheid
op slot gedaan; dat kan men de
ambtenarenbonden niet verwij
ten", zegt CNV-voorzitter H. van
der Meulen.
De vraag is echter of de werkne
mers in de bedrijven dergelijke
subtiliteiten accepteren. Bij Akzo
hebben de FNV-leden al aange
drongen op vijf tot acht procent
meer loon. Bovendien zijn ook de
vakcentrales het niet met elkaar
eens. Waar de FNV een centraal
pakket cao-eisen op tafel heeft ge
legd, ziet het CNV daar bewust
vanaf. „Wij vragen geen 36 uur,
maar vijf procent arbeidsduurver
korting", zegt Van der Meulen: per
bedrijfstak moeten de cao-partijen
zelf maar uitmaken hoe ze dat in
vullen. Het CNV vraag evenmin
een algemene loonsverhoging.
Nog groter blijkt de verdeeld
heid als de opstelling van de bon
den voor hoger personeel in be
schouwing wordt genomen. De
NCHP-bonden twijfelen sterk aan
het nut van verdere arbeidstijdver
korting. De frustraties over de ver
korting tot nu toe liggen daar voor
het oprapen.
400 gulden
Aan de onderhandelingstafels
kunnen die verschillen tussen
FNV, CNV en hoger personeel nog
tot verrassende resultaten leiden.
Niemand is bereid het hardop te
zeggen, maar loonsverhogingen
zouden de werkgevers van de 36
uur verlossen en de bonden het
'succesje' opleveren dat ze naar de
leden toe best kunnen gebruiken.
Resteert de vraag of het gevaar van
een loongolf die ook de armere be
drijven overspoelt wel zo groot is.
Vierhonderd gulden is een getal
met een bijklank in de Nederland
se arbeidsverhoudingen. De
brandweerlieden anno 1985 zijn
niet de eersten die een dergelijke
loonsverhoging wensen. Het be
drag werd eerder legendarisch in
de Rotterdamse havenstakingen
van 1970. Maar veel verder dan het
getal van 400 gulden gaat de over
eenkomst niet.
In 1970 werden werkgevers en
bonden het wel heel snel eens over
een landelijke loontoeslag van 400
gulden bruto. Die overeenstem
ming ontbreekt nu ten enen male.
Bovendien was de staking die op
25 augustus 1970 bij de scheeps
werven van Wilton-Fijenoord uit
brak, vooral gericht tegen het feit
dat koppelbazen hun arbeiders
meer betaalden dat de werknemers
in vaste dienst. Van zowel die on
gelijke beloning als de koppelba
zen wilden werkgeyers en vakbon
den beiden af. De toeslag voor on
regelmatig werk, waar het nu bij de
brandweer om gaat, is daarentegen
een kwestie die al jaren sleept.
Het meest in het oog springende
onderscheid tussen de beginjaren
zeventig en de midjaren tachtig
blijft ten slotte de werkloosheid.
Tóen nog beperkt, nu tot giganti
sche proporties uitgegroeid. Kan
men f 400,- eisen zolang er 750.000
wachtenden voor een baan zijn?
AMSTERDAM - De Amster
damse Effectenbeurs sloeg deze
week steeds nieuwe toppen aan.
Voor het eerst sinds 5 juli kon
ook de index van de vijf interna
tionals een nieuwe historische
recordstand registreren. Het al
gemeen gemiddelde klom zes
punten boven het slot van de vo
rige week.
Vooral de lokale industrie
stond in de belangstelling, ge
volgd door de handel. Als groep
trokken de uitgevers de meeste
aandacht. Een forse rijzer was
voorts de Nedlloyd, gevolgd
door Holec. Grote verliezer was
het in moeilijkheden verkerende
Rademakers Metaal. Flink lager
waren ook Leidsche Wol, Stad
Rotterdam en de HAL Trust.
De grootste stijgingskracht
kwam wederom door buiten
landse vraag. Het eigen publiek,
dat al geruime tijd onze beurs
angstwekkend hoog vindt, houdt
zich op de achtergrond. Wel zijn
er bij tijd en wijle merkwaardige
speculatiegolven, zoals dit keer
rond houthandel Pont, die in en
kele dagen zonder aanwijsbare
reden 20 procent van de beurs
waarde opliep.
Voor de Newyorkse Effecten
beurs begon een merkwaardige
week met een nieuwe top voor
de Dow Jones-index, omdat al
lerwegen een milder kredietregi
me van de centrale banken werd
verwacht en voor het jaareinde
een mogelijke discontoverla
ging. De economische groei in
het vierde kwartaal werd niet ho
ger geschat dan 2 procent. Maar
het beeld veranderde radicaal
toen bekend werd dat de econo
mische groei in het derde kwar
taal 4,3 procent bedroeg.
Een flinke meevaller, die overi
gens min of meer werd ontkracht
doordat vooral aanvulling van de
voorraden tot dat fraaie cijfer
heeft geleid. De kans op een snel
le kredietverruiming en discon
toverlaging werd direct aanmer
kelijk lager geschat. Dat deson
danks de obligatiemarkt vast
bleef, was het gevolg van geruch
ten dat het Congres een fikse
stap verder had gezet op de weg
naar een evenwichtige begroting
door na 1991 de tekorten daarop
eenvoudig bij de wet te verbie
den en binnen vijfjaar af te bou-
Juist het enorme tekort van
200 miljard dollar wordt als voor
naamste oorzaak van de nog veel
te hoge rente en hoge dollar aan
gemerkt. Tot welke situaties de
hoge rente leidt werd deze week
nog eens duidelijk toen het Ame
rikaanse publiek met de neus op
de inflatiefeiten werd gedrukt.
Uit nieuwe gegevens over de
prijsstijgingen is gebleken dat de
inflatie in de VS momenteel tot
circa 2.5 procent op jaarbasis is
teruggelopen. Maar de Ameri
kaanse centrale banken bereke
nen nog altijd 8 procent aan de
handelsbanken.
Zolang het verschil - de reële
rente - zo groot blijft, dreigt de
economische groei te verslap
pen. Op de deze week in Amster
dam gehouden 'dag van het aan^
deel' werd daarop nog eens dui
delijk gezinspeeld. In navolging
van België verlaagden de Franse
banken deze week hun rente. De
obligatiemarkt op het Damrak
vertoonde een goed prijshouden
de stemming, maar er zat op
nieuw weinig schot in de koers
ontwikkeling. Het wachten is op
duidelijker signalen vanuit de
Verenigde Staten en vooral van
West-Du itsland.
Een groot obstakel op de weg
tot lagere begrotingstekorten in
de VS is het enorme defensie
budget van de Verenigde Staten.
De wrange feiten tonen aan dat
het lopgesprek tussen Reagan en
Gorbatsjov in Genêve parallel
liep met grote ongerustheid in de
Amerikaanse defensie-industrie.
BEI
JRS
i
w
E
E
K
Niettemin waren de eerste reac
ties op de afloop van de top zeer
positief. Wall Street reageerde
zelfs willig en Amsterdam sloot
de rest van de week vast af.
De Europese Optiebeurs had
een drukke week en boekte voor
het eerst in zijn jonge bestaan
een dagomzet van meer dan eén
miljoen gulden. Akzo en Philips
zaten elkaar op de hielen om de
eerste plaats, waarbij de dagom
zet aan calls tot 13.000 steeg. Op
vallend was de geringe animo
voor calls Koninklijke Petro
leum.
