Milj oenenzwendel met kunstwerken Antillen en Aruba: paar apart Wet voor inzage medisch dossier Zeven arrestaties verricht Onderzoek naar dood Hans Kok gaat door DAGDROMERS KUNNEN NACHTRUST VINDEN BIJ D0RMAËL. Morgen verkiezingen voor nieuwe parlementen DONDERDAG 21 NOVEMBER 1985 UTRECHT (GPD) - De Utrechtse politie heeft zeven mensen aangehouden die zijn be trokken bij een omvangrijke internationale kunstzwendel, waarmee een bedrag van vele miljoenen is gemoeid. De verdachten vormden een groep die op grote schaal rommelde met zogenaamde aankopen van meesterwerken van schilders als Picasso, Chagall, Goya en vooral met werken van Modigliani. De Utrechtse politie en officier van justitie mr. R. Behling maakten gisteren op een persconferentie de eerste resultaten van het langduri ge en intensieve onderzoek in deze affaire bekend. Volgens Behling kon op details niet worden inge gaan 'in verband met het nog steeds lopende onderzoek'. Er wordt nog onderzocht of de tot nog toe in beslag genomen Mo- digliani's en een Picasso authen tiek zijn. Als de werken echt zijn, dan vertegenwoordigen ze volgens deskundigen een waarde van rond de negen miljoen gulden. Er is ove rigens al meermalen twijfel gere zen over de echtheid van werken van Modigliani. De Utrechtse recherche is al sinds 1983 met de zwendel bezig. Na een anonieme tip werden in de cember van dat jaar op het Utrechtse Vredenburg de 32-jarige J. A. de G. en de 33-jarige L. C. aan gehouden. Zij waren in het bezit van drie paneeltjes en vijf tekenin gen van de beroemde Italiaanse kunstenaar Amedeo Modigliani (1884-1920). De mannen verklaarden dat ze de kunstwerken moesten verko pen in opdracht van eigenaresse J. B. (32), die toen nog in een kapitale villa in de Utrechtse wijk Rijns- weerd woonde. Nu woont ze in Nieuwersluis. Interpol Via Interpol werd meer over de herkomst van de kunstwerken van Modigliani duidelijk. In april van 1983 kregen de in Spanje woonach tige W. M., de 46-jarige Amster dammer A. H. en de 32-jarige Ne derlander W. van H. (de ex-man van de zojuist genoemde J. B.) op dubieuze en listige wijze de kunst werken in bezit. De mannen 'koch ten' de werken in Spanje van mu seumbeheerder mevrouw Clara Bussot-Camos. Nadien is gebleken dat de Spaanse geen cent van de overeengekomen verkoopprijs (vijftien miljoen Spaanse peseta's) heeft ontvangen. De aangifte door twee Amster damse orthodontisten bracht de Utrechtse recherche een stapje verder in het onderzoek. Het twee tal bleek door onder anderen W. van H., als gevolg van dubieuze transacties met kunstwerken, voor ruim zeven ton benadeeld. Samen met de in Frankrijk wonende Ne derlander M. van R. bood Van H. aan de artsen het zeer waardevolle schilderij 'Halbfigur eines Herrn' van Frans Hals te koop aan. Om de aankoop van dit peperdu re schilderij te kunnen bekostigen, lieten de orthodontisten zich ver leiden door andere tussentijdse transacties. Zij kochten daarbij kunstwerken van Modigliani. De twee hoopten deze werken met een flinke winst te kunnen verkopen en de opbrengst te investeren in de Frans Hals. Slimme trucs Op dezelfde manier ging het er aan toe bij de aankoop van werken van Picasso en Goya. In alle geval len pasten Van H. en R. slimme AMSTERDAM (GPD) - De rijksrecherche heeft het onderzoek naar de dood van kraker Hans Kok in een politiecel in Amsterdam nog niet afge sloten. Justitie wil de komende dagen nog andere getuigen horen over de behandeling van Kok tijdens zijn verblijf in de cel. Dat heeft de Amster damse officier van justitie, mr. H. Wooldrik, gisteren meegedeeld. Vol gens hem hebben deze getuigen een andere mening over de behandeling van de kraker. Voor de VAR A-televisie zei een woordvoerder van de krakers gister avond te twijfelen aan de juistheid van het rapport van de rijksrecherche. Getuigen zouden hebben verklaard, dat Hans Kok door een bewaarder is mishandeld. Hij sloot niet uit dat Kok aan de gevolgen van die mishande ling is overleden. Volgens het rapport van de rijksrecherche en het onderzoek van het gerechtelijk laboratorium is Kok overleden als gevolg van het gebruik van alcohol in combinatie met methadon, een afkickmiddel voor drugsverslaafden. De rijksrecherche zegt, dat Kok tot aan de ontdekking van zijn dood niet door bewaarders is bezocht. Volgens de woordvoerder van de kraak beweging hebben getuigen verklaard, dat Kok door een bewaarder op zijn zij is gelegd om te voorkomen dat hij in zijn braaksel zou stikken. Ook bij de CPN en de PvdA in de Amsterdamse gemeenteraad is twijfel gerezen over het rapport van de rijksrecherche, omdat het meer vragen zou oproepen dan beantwoorden. De meeste raadsfracties hebben ver heugd gereageerd op de aankondiging van burgemeester Van Thijn, dat er een disciplinair onderzoek zal komen naar de behandeling van arres tanten door de politie. De CDA-fractiein de Tweede Kamer heeft in vragen aan minister Kort hals Altes (justitie) aangedrongen op toezicht op de behandeling van ar restanten in politiecellen. De christen-democratische woordvoerder Van der Burg wil dat de bewindsman landelijKe voorschriften opstelt voor de behandeling van arrestanten. Ook vraagt hij de minister te onderzoeken hoe het is gesteld met de behandeling van arrestanten in politiecellen. trucs toe, waardoor ze wel het geld van de orthodontisten kregen maar nooit de schilderijen afleverden. Het schilderij van Frans Hals is in middels verkocht aan een Ameri kaan voor een bedrag van bijna twee miljoen gulden. Volgens officier van justitie mr R. Behling moeten Van H. en Van R. als de hoofddaders worden aan gemerkt (Van R. is nog steeds voortvluchtig). De rest van het groepje verdachten verleende hand- en spandiensten. Alle aange houdenen zijn inmiddels, in af wachting van verder onderzoek en berechting, op vrije voeten gesteld. Eén verdachte, de 34-jarige J. van B. uit Nieuwegein, zit nog vast, in verband met het uitzitten van een andere straf. Volgens Behling wordt in de kunsthandel op grote schaal ge rommeld. Een rechercheur van de Utrechtse politie zei dat het 'erg ge makkelijk' wordt gemaakt om met kunstwerken te zwendelen. Uit het onderzoek is duidelijk geworden dat er nationaal en internationaal een levendige handel in kunstwer ken bestaat, waarbij kopers gere geld door oplichterspraktijken voor aanzienlijke bedragen wor den benadeeld. Surinaamse scholier mag nog blijven Prof.dr. E.R. Groeneveld toont de in beslag genomen panelen en tekenin gen van de Italiaanse schilder Modigliani, die onderdeel uitmaakten van de omvangrijke kunstzwendel. Ze worden nu onderzocht op het gerechter- lijk laboratorium in Rijswijk (foto anp> UTRECHT (ANP) - Het recht van patiënten om inzage te krijgen in hun medische dossier zal worden geregeld via de wet inzake de ge neeskundige behandelingsover eenkomst, die op stapel staat. Waarschijnlijk zal die regeling er anders gaan uitzien dan de artsen organisatie KNMG wil. Deze orga nisatie vindt, dat een arts een veto moet kunnen uitspreken als hij of zij meent dat inzage voor een pa tiënt schadelijk kan zijn. Een en ander kon gisteren op een bijeenkomst van de Nationale Zie kenhuisraad in Utrecht worden af geleid uit opmerkingen van de di recteur-generaal van de volksge zondheid, J. van Londen. Bij het recht op informatie, zei Van Londen, zal moeten worden gerespecteerd dat in uitzonderlijke situaties de arts, om therapeuti sche redenen, de gevraagde infor matie niet of nog niet geeft. Vol gens de directeur-generaal moet het dan wel om zeer beperkte en zeer dringende uitzonderingen gaan. "Staat de patiënt er echter op dat hij toch inzage krijgt in zijn dossier, dan denk ik dat dat uitein delijk voor zijn risico komt", zei Van Londen. Op dezelfde bijeenkomst wees de directeur van de Consumenten bond, D. Westendorp, het door de KNMG geclaimde vetorecht als 'verwerpelijk' van de hand. Elke DEN HAAG (GPD) - De Suri naamse scholier Soepono Singodi- krono mag in Nederland de beslis sing van de Raad van State over zijn uitzetting afwachten. De dienst vreemdelingenzaken van het ministerie van justitie heeft de onmiddellijke uitzetting van 'Sin- go' voorlopig afgelast. De mts'er elektrotechniek zit vlak voor zijn eindexamen. De beslissing komt erop neer dat Singo minstens nog enkele maanden in Nederland mag blijven. Singo's medeleerlingen van de Derde Technische School in Am sterdam-Oost en de Surinaamse Arbeiders- en Werkers Organisatie (SUWO) eisen in een pamflet dat Singo niet alleen zijn opleiding in Nederland zou moeten kunnen af maken, maar zich ook hier blijvend moet kunnen vestigen. De leerlin gen hebben de afgelopen weken enkele uren de lessen geboycot na dat Singo's paspoort was ingeno men en Justitie hem had gelast het land te verlaten. De jongen woont in Amsterdam bij zijn broer, die hem ook onderhoudt. In het pamflet zeggen leerlingen en SUWO dat 'alle jongeren in Ne derland het recht moeten hebben op een opleiding en een goede toe komst'. Zij vragen zich verder af waarom er een vreemdelingenwet is, en niet één wet voor iedereen. "Dat is toch democratie?", aldus het pamflet. UTRECHT (GPD/ANP) Veel kinderen hebben tijdens of na het zwemmen in zwembaden met chloor last van ogen, oren, keel of huid. Het is echter niet zeker of deze klachten zoals alge meen wordt aangenomen wor den veroorzaakt door de hoeveel heid gebonden werkzaam chloor (chloor met vuil) in het zwemwa ter. Welke andere stoffen daar voor verantwoordelijk kunnen zijn is niet duidelijk. Wel komen in gechloreerde zwembaden met zout minder klachten voor. Dat blijkt uit een onderzoek van stu denten van de Wageningse Land bouwhogeschool. Het onderzoek is verricht in opdracht van het comité 'Kindervuist', een belan gengroep voor kinderen. De re sultaten werden gisteren in het Utrechtse zwembad Den Hom mel bekendgemaakt. Onduidelijkheid rond klachten chloorzwembad Mevrouw Rie de Boois, lid van de Tweede Kamer (PvdA) en vi- ce-voorzitter van de vaste kamer commissie voor milieu, pleitte voor een vervolg op het onder zoek. Ze nam gisteren het eerste exemplaar in ontvangst van het boekje 'Gaan we door met chloor', waarin 'Kindervuist' de resultaten van het onderzoek heeft verwerkt. De ministeries van welzijn, volksgezondheid, cultuur en van ruimtelijke orde ning en milieu moeten volgens 'Kindervuist' een nader onder zoek doen naar de schadelijke ef fecten van chloor in het zwem water. In het onderzoek hebben stu denten van de Landbouwhoge school tijdens het schoolzwem men in vier Utrechtse zwemba den 650 kinderen ondervraagd en bovendien hun ogen gefoto grafeerd om te kunnen vaststel len of ze rood werden. De kinde ren kregen een vragenlijst mee naar huis voor hun ouders. Bijna de helft van de kinderen (45%) heeft na de zwemles last van prikkende, rode ogen. Het onderzoek van de Wage ningse studenten blijkt geen dui delijk antwoord te kunnen geven op de vraag waardoor de klach ten bij het zwemmen in overdek te baden ontstaan. Ontslag bestuurslid Centrumpartij op school niet terecht UTRECHT (ANP) Het ambtenarengerecht in Utrecht vindt dat de gemeente Utrecht onzorgvuldig is geweest bij het ontslaan van Centrumpartij-bestuurslid H. de Wijer als geschiedenisleraar van de scholengemeenschap Hendrik van der Vlist. Het ontslagbesluit op zichzelf is ongeldig, maar terugkeer van De Wijer op de school is door de volledig verstoorde verhoudingen niet meer mogelijk, aldus de rechtbank in het vonnis van de beroeps procedure die De Wijer tegen zijn ontslag had aangespannen. De gemeente moet nu een behoorlijke ontslagregeling treffen. Volgens de ambtenarenrechter is niet gebleken dat het bestuurslid van de Centrumpartij bij zijn optreden op school over de schreef is gegaan met discrimine rende uitlatingen en dergelijke. beknotting van de wil van de pa tiënt betekent een inbreuk op diens zelfbeschikkingsrecht, zei Westendorp. Volgens directeur-generaal Van Londen zal de nieuwe wet zowel van toepassing zijn op de relatie arts-patiënt als op de relatie tussen instelling (ziekenhuis) en patiënt. Behalve het recht op inzage zal de wet het recht op informatie rege len, de 'toestemmingseis' (geen be handeling zonder toestemming van de patiënt) en de positie van minderjarigen. Fouten De nieuwe wet regelt ook de aan sprakelijkheid voor fouten. Het is de bedoeling, dat het ziekenhuis de 'centrale' aansprakelijkheid krijgt Het adres waar men in eerste in stantie schade kan claimen wordt het ziekenhuis. "De patiënt hoeft dan niet meer te graven in wat vaak voor hem een doolhof is", zei Van Londen: de patiënt hoeft niet meer uit te zoeken hoe het zit met de relatie tussen het ziekenhuis en de specialist (al dan niet in dienst van het ziekenhuis) die eventueel een fout heeft gemaakt. Dat moe ten ziekenhuis en specialist onder ling regelen. De algemeen directeur van het Academisch Ziekenhuis Leiden, mr. dr. J.H. Peters, noemde een modelovereenkomst waarin gede tailleerd de rechten en plichten van ziekenhuis en patiënt worden vastgelegd, op de bijeenkomst van de NZR 'heilloos'. De NZR pleegt al geruime tijd overleg met de Con sumentenbond over zo'n overeen komst, waarin globale wettelijke regels nader worden uitgewerkt. Volgens Peters dreigt door zo'n overeenkomst het gevaar, dat de ziekenhuizen zich juridisch en bu reaucratisch gaan indekken waar door alleen de formele regels zul len worden nageleefd en de patiënt zijn afhankelijkheid van de arts in ruilt voor die van de jurist. Hoe ge detailleerder een overeenkomst, hoe groter het gevaar van een op somming van regels waar geen be weging meer in zit, aldus Peters. De modelovereenkomst verwordt dan tot een soort catalogus van pa pieren rechten. MOLOTOV COCKTAIL (ANP) - Onbekenden hebben afgelopen nacht een kleine brand veroor zaakt in het gebouw van de dienst betalingsverkeer van de gemeente Haarlem aan de Jacobijnestraat. Er werd volgens de politie een molo- tov-cocktail, een soort brandbom, naar binnen geworpen. De brand richtte weinig schade aan. Bij het politiebureau Ganzenhoef in Am sterdam werd vannacht een po litieauto in brand gestoken. Ook dit was het werk van onbekenden. ADVERTENTIE Nachtrust... het lijkt voor veel men sen een onbereikbaar iets. Hun nachten gaan voorbij aan 'spoken' en hun dag aan pogingen om de slaap in te halen. Die mensen zouden eens moeten gaan pra ten met dè specialist op het gebied van gezond slapen en gezond weer wakker worden: Dormaël. Kunnen ze meteen kennis maken met een ongelooflijk assor timent aan bedden en bedsystemen, slaapkamers en bedmode. Er is een Dormaël winkel vlak bij u in de buurt. Lekker slapen hoeft, met ande re woorden, geen onvervulde droom te blijven. U slaagt wel, u slaapt wel, met Dormaël. Leiderdorp: Winkelcentrum Winkelhof (naast Mijnders Meubelen), tel.: 071-414502. Utrecht: Zeelantlaan 27, Meubelcentrum Kanaleneiland, tel.: 030-883004. Zeist Voorheuvel 41, tel.: 03404 -160 55. Veenendaal: Markt 9, tel.: 08385-10263. Amersfoort: Kamp 61, tel.:033-723770. CtSLAAPKA M E RS WILLEMSTAD, CURAQAO - Op 1 januari 1986 treedt Aruba uit het Antilliaanse staatsver band en wordt het een apart land binnen het koninkrijk. In ver band hiermee worden er morgen verkiezingen gehouden op alle zes Antilliaanse eilanden. Aruba kiest voor he^ eerst zijn eigen volksvertegenwoordiging; op de overige eilanden wordt voor het eerst in de nieuwe staatkundige constellatie van de 'Antillen van vijf een parlement gekozen. Dat geldt dus voor St. Maarten, Saba, St. Eustatius, Bonaire en Cura- gab. door Elly Wempe De verkiezingskoorts heeft vooral op Aruba toegeslagen, omdat er kennelijk groot belang wordt toegekend aan het eerste parlement van het eiland met zijn nieuwe, aparte status. De propaganda-activititeiten zijn echter beperkt gebleven vanwe ge de noodzakelijke bezuinigin gen. Werden er vroeger royale dansfeesten georganiseerd door verschillende politieke partijen, nu voeren de politieke leiders hun polemiek via de communi catiemedia. Het bestuurscollege van Aruba kwam vorige week met een pri ma verkiezingsstunt: alle bij standsuitkeringen en kaarten voor vrije medische behandeling die dit jaar zijn ingetrokken, wor den alsnog uitbetaald en uitge reikt. De ambtenaren worden er van beschuldigd te rommelen met sociale uitkeringen, en han gende het onderzoek worden 'al le personen die benadeeld wer den' alsnog met terugwerkende kracht uitbetaald. Er wordt on der de bevolking echter rekening mee gehouden, dat zij enkele maanden na de verkiezingen de ze achteraf betaalde uitkeringen moeten teruggeven. De Arubaanse politici kibbe len inmiddels in volle hevigheid over de vraag wie de belangrijk ste bijdrage hebben geleverd aan het totstandkomen van de status aparte. De Movimiento Electoral di Pueblo (MEP), de partij van Betico Croes, eist alle eer voor zich op, maar de oppositiepartij en vinden dat ook zij wel dege lijk hebben meegewerkt aan de afscheiding. Op de Ronde-Tafel conferentie in 1983 onthield de favoriet is voor een verkiezings overwinning. De helft van de on dervraagden vindt het huidige bestuur corrupt en Betico Croes heeft veel aan populariteit verlo ren vanwege de harde bezuini gingsmaatregelen die nodig wa ren door het sluiten van de Lago- raffinaderij. Curasao oppositie zich van stemming, ter wijl de MEP wel akkoord ging met de koppeling van de status aparte aan de onafhankelijkheid van Aruba tien jaar later. Opposi tieleider Charro Kelly: „De sta tus aparte moet als een nationale prestatie beschouwd worden, en niet alleen Betico Croes moet de kroon dragen". Intussen groeit de kritiek op het beleid van het bestuurscolle ge, dat wordt gevormd door de meerderheidspartij van Betico Croes. Zowel de vakbonden als het bedrijfsleven adviseren in elk geval niet op de MEP-partij te stemmen. „Betico Croes heeft jarenlang een rampzalig beleid gevoerd", zo vindt de onderwijs- vakbond Simar. Volgens de voorzitster Berny Every hebben de huidige bestuurders ervoor gezorgd dat het eigen volk Aruba is gaan wantrouwen. Every: „De MEP-partij heeft getoond dat zij nóch de democratie, nóch de jus titie respecteert. De partij heeft zelfs duidelijke kenmerken van een dictatoriale rechtse bewe ging". Uit een opiniepeiling in op dracht van een Vcnezolaans dag blad blijkt dat Betico Croes veel stemmen gaat verliezen, terwijl zijn tegenstander Henny Eman Op Curagao is de bestrijding van de werkloosheid het centrale discussiepunt in de verkiezings campagnes. Ongeveer 27 procent van de beroepsbevolking is werkloos, terwijl 40 procent van de jongeren beneden 25 jaar geen werk heeft. Ter illustratie: de helft van de kiesgerechtigden op Curagao is jonger dan 30 jaar. Volgens het Sociaal-Econo misch Planbureau (SEP) op Cu rasao zijn er snel ingrijpende maatregelen nodig, wil de gul den niet fors devalueren. De lo nen moeten volgens het planbu reau met 30 procent worden ver laagd om investeerders aan te trekken. Ook de overheid moet efficiënter functioneren, onder meer door de eilandelijke en lan delijke overheid samen te voe gen in één bestuurslaag. Als het uitgavenpatroon van de overheid niet wordt aangepast, zullen de komende jaren gigantische be grotingstekorten optreden. De favoriet bij de verkiezingen van morgen is de Antilliaanse premier mevrouw Liberia-Peters van de Partido Nacional di Pue blo. Dat komt vooral doordat zij er in geslaagd is de Shell-raffina- derij open te houden. Liberia-Pe ters: „Als klein landje hebben wij succesvol onderhandeld met de multinational Shell en met de Venezolaanse regering, die over een enorme expertise beschikt op het gebied van de olie". Oppo sitieleider Don Martina vindt echter dat het geen speciale ver dienste is van Liberia. Volgens Martina was het alleen maar een politieke beslissing van Caracas. Premier Liberia verwacht steun van de Nederlandse rege ring by het aantrekken van Ne derlandse bedrijven die worden geacht te investeren op de Antil len. Deze bedrijven kunnen dan gebruik maken van de speciale positie van de Caraïbische lan den om belastingvrij naar de Verenigde Staten te exporteren. Door associatie via Nederland met de Europese Gemeenschap kunnen landen als Venezuela en Colombia eveneens gebruik ma ken van Curagao. De landbouw- produkten uit die landen kunnen op Curagao worden verwerkt en op de Europese markt worden afgezet. Zware last Wat de staatkundige proble men betreft is er de komende ja ren een grondige reorganisatie te verwachten bij de overheden van de overige vijf eilanden die over blijven als Aruba straks uit het staatsverband stapt. Curagao, Bonaire, Saba, St. Eustatius en St. Maarten moeten in 1987 defi nitief beslissen of zy als 'Antillen van vyf bij elkaar blijven. Met name op Curagao hebben vrijwel alle politici daaromtrent grote twijfel, omdat Curagao als groot ste eiland de zware last van de minder draagkrachtige eilanden op zijn schouders krijgt. Bonaire bijvoorbeeld krijgt jaarlijks 14 miljoen Antilliaanse gulden uit Willemstad, omdat het eiland niet in staat is zichzelf te bedruipen. Al meer dan een jaar zijn er elke maand proble men met de uitbetaling van de ambtenarensalarissen. Bonaire heeft een schuld bij de centrale regering en kan daardoor zijn leerkrachten en ambtenaren niet op tijd uitbetalen. Curagao is op Bonaire niet po pulair. maar op St. Maarten be staat een mogelijk nog grotere aversie ten opzichte van het 'do minante' Curagao. St. Maarten - met slechts drie zetels in het nieuwe parlement, tegen 14 ze tels van Curagao - heeft nog nooit belasting afgedragen aan de cen trale regering in Willemstad, om dat het niet beschikt over een goed opgezet ambtelijk apparaat. Ondanks alle moeilijkheden is het echter niet waarschijnlijk dat St. Maarten zijn dreigement om uit het Antilliaanse verband te stappen ook zal realiseren. In dat geval zal het eiland zijn financië le off-shoresector verliezen ofte wel de zogenoemde brievenbus- maatschappijen die zich daar in redelijk groten getale vestigen vanwege de lage belastingtarie-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 5