'We zijn niet ongelovig geworden'
Goed nieuws en slecht nieuws
TV-rubriek
lP*Al
Weinig veranderingen op VPRO-radio
door
Nico Scheepmaker
Flesh For Lulu: vlees noch vis
Matige discipline Leids Kamerkoor
Zangduo Elly Rikkert kiest voor nieuwe aanpak
ZATERDAG 16 NOVEMBER 1985
RADIO-TV-KUNST
PAGINA 37
Er valt veel voor te zeggen om
nieuws als datgene te definiëren
dat afwijkt van de normale gang
van zaken. Een volkspetitionne
ment is daarom nieuws, evenals
rellen in de staatsliedenbuurt, de
geboorte van een prinsesje en
een vulkaanuitbarsting in Co
lombia - dat is allemaal nieuws
omdat het afwijkt van de norma
le gang van zaken.
Het feit dat het journaal, dat je
moet vergelijken met de voorpa
gina van de krant, doorgaans
meer slecht dan goed nieuws be
vat. stemt op zichzelf hoopvol.
Het betekent immers, dat al dat
slechte nieuws tot de uitzonde
ringen op de regel behoort, en de
normale gang van zaken dus aan
zienlijk positiever is. Als het
journaal meldt dat de Staatslie
denbuurt in Amsterdam in op
stand is gekomen, dan betekent
dat automatisch dat de Compo-
nistenbuurt en de Jordaan NIET
in opstand zijn gekomen, even
min als de steden Leeuwarden
en Maastricht. Dat wordt er niet
expliciet bijgezegd, maar dat be
seffen we natuurlijk wel dege
lijk. Soms wordt het er trouwens
wel bijgezegd. In Mexico-Stad
vloog onlangs een metrotrein in
brand, enkele honderden men
sen raakten gewond of be
dwelmd, slecht nieuws dus,
maar toen er terloops werd bijge
zegd dat de metro van Mexico-
Stad dagelijks 5 miljoen mensen
vervoert, beseften we eens te
meer dat deze ene grote uitzon
dering op de regel alleen om die
reden nieuws was.
Het is nog helemaal niet zo
eenvoudig om uit te maken wat
nu eigenlijk goed nieuws is en
wat slecht nieuws. Voor mijn ge
voel was het resultaat van het
volkspetitionnement goed
nieuws: ruim 3,7 miljoen positie
ve reacties tegen een vernieti
gingswapen, dat kon toch bijna
niet anders dan positief i
zijn! Maar daarna zagen we op
het journaal een bijeenkomst
van de ICTO en begrepen we dat
het helemaal niet zulk goed
nieuws was, maar in feite nega
tief nieuws, want mensen waren
onder druk gezet, er waren vast
wel dubbele handtekeningen ge
zet, de vraagstelling deugde niet.
etcetera. Maar in dat licht bezien
was het juist weer goed nieuws
dat de meerderheid van het Ne
derlandse volk NIET getekend
had, enzovoort enzovoort.
Of neem dat nieuwsfeit dat da
gen achtereen in het journaal
kwam: in Mexico-Stad lag nog
een 10-jarig jongetje onder het
puin dat wonderlijk genoeg nog
tekenen van leven gaf! Met man
en macht werd gewerkt om dat
ene leven temidden van de dui
zenden doden te redden, de we
reld hield haar adem in, dat was
positief nieuws! Maar ik moest
aldoor maar denken hoe het zou
zijn als mijn tienjarige dochtertje
in dezelfde situatie zou verkeren,
en het hart draaide me in het lijl'
om. Is dat dan in feite niet nega
tief nieuws?
Hoe dan ook. het i
Ik denk wel dat dr. Stiekema. die
al enige tijd bezig is met een
handtekeningenactie om het
NOS-journaal er toe te brengen
meer positief nieuws te brengen,
gelijk heeft als hij stelt dat al dat
negatieve, slechte nieuws de kij
ker miesj maakt en cynisch
stemt. Gelukkig bestaat de tele
visie niet uitsluitend uit nieuws-
journaals. en zoals een kat die
zich niet lekker voelt naar buiten
gaat om gras te eten, zodat hij
zijn ongenoegen kan uitbraken.
zo zullen juist die mensen die
miesj worden van het nieuws
(van politiek Den Haag, van de
Hoge Heren, van het handjeklap,
u kent al deze termen wel dank
zij de straatinterviewtjes op de
Albert Cuyp) geneigd zijn de
voorkeur te geven aan ander
soortige programma's zoals daar
zijn: Zeg 'ns AAA. Dynasty. Ti
neke. de F.O.-show. etcetera. Wat
dr. Stiekema wellicht vergeet is.
dat het slechte nieuws van de
journaals zit ingebed in veel
meer en veel langere program
ma's die doorgaans positief ge
richt zijn, waarin gelachen
wordt, de moordenaar zijn ge
rechte straf ondergaat, of een
mooi gevoel bij ons wordt opge
roepen, of het nu om ballet gaat
of om de omhelzingen in 'In de
hoofdrol' van Mies Bouwman.
Neem het iournaal van afgelopen
V v j
■&r%. J
rn^r
donderdagavond 8 uur. 1. Vul
kaanuitbarsting in Colombia -
slecht nieuws. 2. Havenstaking -
slecht nieuws. 3. Raad voor
jeugdbeleid dient plan in voor in
komenspositie van de jeugd -
goed nieuws. 4. Ontslag voor Is
raëlische minister Sjaron9 - kon
slechter. 5. Bemiddelingspoging
vrijlating gijzelaars in Libanon -
goed nieuws. 6. Soweto, inter
view met Zuid-Afrikaanse minis
ter Louis Nel - moeilijk kiezen. 7
Gorbatsjov ontvangt delegatie
Nobelprijswinnaars goed
8. Posttarieven blijven
gelijk - redelijk goed
Aanvaring door mist - slecht
Ik tel meer goed nieuws dan
slecht nieuws, vooral als ik dan
ook nog mijn eigen gevoelens je
gens Sjaron meetel, en boven
dien zat dat 8 uur-journaal inge
klemd tussen het kinderpro
gramma 'Flap-uit' (een EO-pro-
gramma. per definitie positief»
en de film 'Ben Hur Je moet
geestelijk dan ook al wel heel ver
heen zijn om je bij zo'n totaal
pakket ziek te laten maken door
het journaal!
ARNHEM (GPD) - Zijn jullie
ongelovig geworden?", zo
luidde de vraag van bezorgde
briefschrijvers aan Elly
Rikkert, korte tijd na het ver
schijnen van hun lp Maskers
Af. "Die mensen hebben niet
goed geluisterd. Ze waren an
dere liedjes van ons gewend,"
zo concludeert Rikkert. "De
eerlijkheid gebiedt te zeggen
dat we veel meer positieve
reakties hebben gehad. Velen
kunnen onze nieuwe aanpak
kennelijk waarderen". Die
nieuwe aanpak uit zich in
liedjes die nu eens geen op no
ten gezette bijbelteksten zijn
én in een minder statische ma
nier van optreden.
door
Hans Boele
Het zingende echtpaar noemt twee
oorzaken voor deze koerswijziging.
"In de eerste plaats zijn we er zelf
aan toe. Toen we tien jaar geleden
tot geloof kwamen, wilden we ie
dereen daarvan vertellen, ook in
onze liedjes. Nu zijn we zover dat
we niet altijd mensen willen over
tuigen, maar aan het denken willen
zetten over ontwikkelingen in de
maatschappij. We hopen dat we op
deze manier ook meer mensen be
reiken, want het publiek was te be
perkt. Het geloof is niet verdwenen
uit onze liedjes, maar het ligt er
veel minder dik bovenop. Een he
leboel mensen luisterden tot voor
kort niet omdat ze dachten: Daar
heb je ze weer met hun christelijke
'liedjes".
1 Tijdens het gesprek blijkt dat er
nog een reden is: Elly Rikkert
Zuiderveld hebben afgerekend
met een stuk verleden dat bepaald
tumulteus mag worden genoemd.
Beiden zijn altijd op zoek geweest
naar de zin van het leven. Rikkert
(38) komt uit een volstrekt on
christelijk milieu, Elly (38) kreeg
een degelijke roomskatholieke op
voeding, waarbij de dagelijkse och
tendmis niet ontbrak. Toen ging er
een ander wind waaien in de
<bas> en James Mitchell (drums). Ge
hoord op 15 november in het Leids
Vrijetijds Centrum.
LEIDEN - Heel gemeen van de
platendraaier in het LVC om
meteen na de laatste noot van
Flesh for Lulu 'Lust for Life' van
Iggy Pop op te zetten. Kon je
meteen horen waar ze het alle
maal vandaan hebben. Hoewel,
had hij de J. Geils Band ge
draaid, dan was de gelijkenis ook
frappant geweest.
Dat is een beetje het probleem
van Flesh For Lulu. De bandle
den beheersen het vak van pop
muzikant, maar ontberen ten
enen male originaliteit. Daar zien
ze dan ook naar uit. Ze vertegen
woordigen ieder een archetypi
sche rockfiguur. Gitarist Rocco
s de rock roll-zigeuner, gemo
delleerd naar het grote voorbeeld
Keith Richard; drummer James
Mitchell is het type zwoegende
ambachtsman; bassist Kevin
Mills is de stoïcijnse punker en
Nick Marsh is de glamourboy
met kostbaar bloesje en eeuwige
glimlach.
Flesh For Lulu is één van de
weinige jonge Engelse Bands die
zich nadrukkelijk op de rocktra-
ditie baseren en zich daarbij op
Amerikaanse voorbeelden rich
ten. Zanger Marsh heeft een
stem die het midden houdt tus
sen Iggy Pop en Lou Reed, die
hij overigens deelt met opval
lend veel muzikanten van tegen
woordig. Op de plaat kan hij er
aardig mee uit de voeten, tijdens
het optreden blijft er weinig van
de subtiliteit over.
Van 'Big Fun City', hun on
langs verschenen LP, werden
uitsluitend de meer stevige num
mers gespeeld: 'Baby Hurrica
ne', Vaguely Human". Golden
Handshake Girl' en 'Laundromat
Kat'. Dat laatste was wat mij be
treft het sterkste nummer van
het optreden. Flesh For Lulu
heeft het vakmanschap in huis
om op het podium een degelijke
rockshow weg te geven. Vooral
gitarist Rocco toonde zijn kwali
teiten met adequaat gebruik van
tremelo en slidespel en een mooi
Bo Didley-intro. En het moet ge
zegd: de band kan gemakkelijk
in het gehoor liggende songs
schrijven, waarbij het vooral aan
de ruige gitaren te danken is dat
die niet in meezingers en -klap
pers ontaarden.
Flesh For Lulu kan zich maar
beter Lulu noemen, want hun
muziek is eigenlijk vlees noch
vis.
ARIEJAN KORTEWEG
ber in de Lutherse Kerk in Leiden.
LEIDEN - Het Leids Kamerkoor
s gisteravond in de Lutherse
kerk matig op dreef met een nog
al gelijkvormig repertoire. Om
met een klein koor, a capella of
met een minimale begeleiding
i niet al te gemakkelijk pro
gramma uit te voeren is geen si
necure. En dat is het Leids Ka
merkoor onder leiding van Ton
Beckers dan ook maar ten dele
gelukt. Hoewel het Leids Kamer
koor zeker over een aantal goede
stemmen beschikt en daarnaast
over het algemeen zuiver zingt,
maakt het door de matige disci
pline (slordige inzetten en weinig
attentie voor de dirigent) dik
wijls een te onevenwichtige in
druk om te boeien. Al viel~er tus
sen de ongerechtigheden door.
dank zij een aantal sterke sopra
nen, tenoren en één rotsvaste alt.
soms te genieten van bijzonder
fraaie muziek.
Zoals bijvoorbeeld het verstild
en gevoelig gezongen Ave Chris-
te Immolate van Josquin des
Prez en de uitzonderlijke harmo
nische inventie van Claudio
Monteverdi's vierstemmige mis.
Er was echter geen touw aan vast
te knopen hoe snel de kwaliteit
van deze uitvoering kon wisse
len: het ene moment zou men de
oren willen sluiten voor een regi
ment van slordigheden en
foutjes in Monteverdi's Zefiro
Torna, om direct daarop aange
naam verrast te worden door een
bijzonder fris en expressief ge
zongen CH'Io T'Ami van dezelf
de componist, waar zelfs sprake
was van een redelijke homogeni
teit.
Dat het Leids Kamerkoor een
grote traditie heeft opgebouwd
in de uitvoering van Bachs Jo
hannes Passion kwam tenslotte
wel tot uitdrukking in de lichte
en vol uitdrukking gezongen Je-
su meine Freude welke ondanks
enkele kleine schoonheids
foutjes bijzonder integer werd
vertolkt. Wil men het repertoire
in de toekomst echter wat ge
nuanceerder uitbreiden dan zit
er voor dit koor maar één ding
op: koorleden in het vervolg één
oog op de partituur en de andere
gericht op de dirigent. En muzi
kaal leider Ton Beckers: de
zweep erover!
ANNEKE VAN VLIET
Twaalf uur popmuziek, veertien uur cultuur en klassiek
Elly Rikkert: ontwikkeling door
Rooms-Katholieke kerk en een he
leboel zaken die tot dan toe vast
stonden, werden minder vanzelf
sprekend. "Ze vertelden op school
dat Adam en Eva nooit bestaan
hadden, om maar wat te noemen.
Er veranderde zo veel in de kerk
dat ik op een gegeven moment
niets meer geloofde. Als er zo wei
nig waar is van wat ze je altijd ver
teld hebben, zal God ook wel niet
bestaan, zo dacht ik".
rmaakt
Inmiddels waren ze het Amster
damse artiestenwereldje ontvlucht
om op het land te gaan wonen en
uiteindelijk tussen het voor die tijd
progressieve hippe volkje van de
flower-power-beweging terecht te
komen. Het leidde eerst tot macro
biotisch eten en vervolgens tot het
gebruik van geestverruimende
middelen. Elly: "Je kunt wel zeg
gen dat we aan hasj verslaafd wa
ren, ja. Ik kon 's morgens mijn bed
niet uit zonder eerst wat van dat
spul gebruikt te hebben". Er kwa
men ook steeds meer mensen bij
het artiestenechtpaar wonen en al
les werd met elkaar gedeeld. Elly:
"Je vond dat je dat moest doen,
ook al had je geen onderbroek
meer van jezelf
Maar de onrust bleef, bij beiden,
en ook het grasduinen in occulte
zaken bleek geen oplossing te zijn.
Op een dag vond Rikkert een bij
bel en hij begon erin te lezen. Elly
herinnert zich nog als de dag van
gisteren. "Hij begon bij het begin,
bij Genesis, en hij las maar door.
Het was een openbaring voor hem
en hij begon er vaak over. Ik moest
er niets van hebben, want dan
dacht ik aan die kerk van vroeger.
Stel je voor, weer met Jezus begin
nen". Rikkert nam de bijbel echter
uiterst serieus. Elly: "Hij begon al
les weg te geven omdat hij dacht
dat de bijbel dat bedoelde." Zelf
gebruikte ze het 'boek der boeken'
alleen mar om er bladzijden uit te
scheuren teneinde die als sigaret
tenvloeitjes te kunnen gebruiken.
"Toen hebben we op een goede
dag alles verkocht, ook ons huis.
en we ginngen op zoek naar de zin
van het leven. We kochten een au
tobus en daar trokken we de we
reld mee in. We hadden bijna niets
meer: één pan, daar aten we met
z'n allen uit, en vier lepels". Ver is
het gezelschap, dat behalve uit het
gezin Zuiderveld uit nog een aantal
mensen bestond, nooit gekomen.
India bijvoorbeeld, waar zoveel
zoekers heen trokken, is nooit be
reikt. Op een dag was Rikkert het
zat. Hij keerde de bus op het smalle
Franse weggetje waarop ze op dat
moment reden en koerste naar Ne
derland.
Uitgegild
Na korte tijd in een veredeld kip
penhok gewoond te hebben, dat
door vrienden gratis beschikbaar
was gesteld, vond de familie een
klein huisje in Paasloo. Daar zijn
beiden langs verschillende wegen
en dank zij goede vrienden tot ge
loof gekomen. "Het was een bevrij
ding, want we zagen het echt niet
meer zitten. Rikkert was bijna
weggelopen en ik koesterde zelf
moordplannen. Ik heb het wel uit
gegild", zegt Elly. "Toen heb ik er
varen dat God bestaat en ook mij
door Jezus Christus wilde redden.
We hebben samen voor God geko
zen". Dat betekende onder meer
het radicaal breken met allerlei oc
culte praktijken en het had ook in
vloed op hun liedjes.
"Het geld was op en dus gingen
we weer optreden, maar we had
den nog geen nieuw repertoire. Dat
leverde soms problemen op, want
we wilden en konden niet verzwij
gen dat we tot geloof gekomen wa
ren, ook niet op het toneel. Soms
wilden ze ons geen gage uitbeta
len". Maar Elly Rikkert vonden
een nieuw publiek. Ze schreven
christelijke liedjes en zongen die in
kerken en op gospelavonden.
Enkele jaren geleden verhuisden
ze vanuit de kop van Overijssel
naar Barneveld, zodat de centraler
zaten. Hun optredens kenmerkten
zich door vakkundig gebrachte,
maar ook zoetige saaie liedjes, die
vrijwel altijd vanuit een of meer
bijbelteksten geschreven waren.
Tussen de liedjes door hielden Elly
en Rikkert stichtelijke toespraak
jes.
Het echtpaar wil het nu anders
aanpakken, zonder daarmee in op-
pervlakking geneuzel te vervallen.
De lp Maskers Af laat daar geen
misverstand over bestaan. Kriti
sche liedjes over de heilige koeien
van de samenleving, de auto, de vi
deo; over gladde politici ("Je hoort
ze in de politiek, spreken voor een
groot publiek met super-scherpe
tongetjes, verwende jongentjes.
Hoe zal het met de wereld gaan,
wanneer ze straks regeren gaan,
dan spelen ze met bommetjes, ver
wende jongentjes") en over een
man met een knots van een villa,
die elke morgen zijn debiele kind
in de taxi zet; "Jaap is de enige die
lacht, 's morgens om kwart over
acht". En een gewoon liefdesliefd-
je is ook niet meer taboe.
Ontwikkeling
Rikkert: "Misschien kost deze
nieuwe aanpak wel wat publiek.
Mensen die de begeleiding te hard
vinden of die liever alles voorge
kauwd krijgen in plaats van zelf te
willen nadenken. Maar we hebben
een ontwikkeling doorgemaakt en
waren aan dit repertoire toe. En we
hopen een nieuw publiek aan te
boren". Hij maakt duidelijk dat het
hier niet om een incidentele veran
dering gaat. "In januari gaan we
een volgende lp opnemen met
soortgelijke liedjes als op Maskers
Af. Ik ben alweer aan het schrijven
en componeren (Maskers Af is wat
betreft tekst en muziek bijna hele
maal van Rikkert - red.)".
Het optreden van het duo is ook
afwisselender en daardoor aan
trekkelijker geworden. Er zit meer
vaart en humor in. De bijbelse
boodschap wordt overigens niet
weggemoffeld, maar evenmin een
avond lang tot vervelens toe her
haald.
Het echtpaar Zuiderveld treedt
gemiddeld twee keer per week op.
Verder leiden zij het kinder- en tie
nerkoor In de Ruimte. Tijdens hun
afwezigheid is er een vaste oppas
voor de kinderen, al willen Elly en
Rikkert voorkomen dat die te wei
nig aandacht krijgen.
"En ook als we na middernacht
in Barneveld thuis komen, zorgen
we altijd dat er de andere morgen
één van ons uit bed is. We vinden
dat onze kinderen daar recht op
hebben".
het pas nog bekroonde Het Spoor
en Euro Buro.
Het programma Het Gebouw
wordt verdeeld over twee dagen:
dinsdag (op Radio-2) en vrijdag
(Radio-1). In het dinsdag-Gebouw
(van 13.30 tot 16.00 uur) wordt het
eerste half uur besteed aan binnen
landse zaken actualiteiten. In het
vrijdag-Gebouw (tussen 07.00 en
13.00 uur) wordt het eerste uur
waarschijnlijk gevuld met een
soort Radio Dagboek, waarbij be
kende Nederlanders of Nederland
se instellingen op vrijdagmorgen
kritisch worden gevolgd.
Het achtergrondprogramma Het
Spoor (zaterdag van 15.00 tot 17.00
uur) besteedt het eerste uur elke
week aan een documentaire en het
tweede uur aan onderwerpen, die
een bredere aanpak vereisen. In
december is er aandacht voor ver
schuivingen in het actiewezen on
der de titel 'De Verstilde Bewe
ging', in januari 'Ouderlijke Macht
en Onmacht' en in februari 'De Wa
tersnoodramp van 1953'.
Welingelichte Kringen gaat zijn
twaalfde seizoen in met 20 minuten
meer zendtijd op Radio-1 (vrijdag
van 16.30-17.45 uur). Een Uur Ischa
wordt vanaf -1 december met pu
bliek gemaakt in plaats van m een
lege studio (dinsdag Radio-2,16.00-
16.55 uur)
Prijs Academie
voor Besson
AMSTERDAM - De befaamde Engelse filmregisseur Sir Richard Attenborough heeft een nieuw spectaculair
kijkspel voltooid. Het betreft de verfilming van de succes-musical 'A Chorus Line', die jarenlang op Broadway
en in Londen is opgevoerd. De maker van films als 'Een brug te ver' en 'Gandhi' was dezer dagen even m
Amsterdam. Hij bezocht ons land in verband met de Nederlandse premiere van zijn nieuwste film. die van
februari af in onze bioscopen te zien zal zijn. (foto anp»
PARIJS (DPA) De 29-jange Fran
se schrijver Patrick Besson heeft
in Parijs de grote romanprijs van
de Académie Francaise gekrem n
voor zijn boek "Dara" (Edition
Seuil) Het boek gaat over ,n
moeder
Besson, zoon van een Rus en n
Joegoslavische, publiceerde tot nu
toe acht romans. Ironie en élcgan-
ce zijn kenmerkend voor d< i<>
mans van de literatuurcritici van
het weekblad "Le Point
HILVERSUM (GPD) - De VPRO
heeft besloten om in het nieuwe ra
dioseizoen, dat ditmaal vanwege
de A-status van Veronica op 1 de
cember ingaat, de programmering
zoveel mogelijk in tact te laten.
De meeste programma's lopen
pas een jaar en het zou volgens de
VPRO „van te grote wreedheid ge
tuigen, als wij ons publiek vlak
voor Sinterklaas niet alleen op
nieuwe zenders en onwennige tij
den zouden tracteren, maar ook
nog weer eens op hele nieuwe, on
bekende programma's".
De zendtijd van de VPRO-radio
is vanaf 1 december verdeeld over
zes dagen, vijf zenders en tien.
deels aaneengesloten, blokken. De
omroep heeft de balans tussen de
verschillende programma-catego
rieën in evenwicht willen houden.
Aan informatie wordt wekelijks
ruim twaalf uur zendtijd besteed,
aan cultuur en klassiek 14 uur en
aan popmuziek ruim twaalf uur.
De VPRO heeft ernaar gestreefd
de programma-categorieën per uit
zenddag in te delen: op dinsdag
kan de luisteraar bii de VPRO-ra
dio informatie en cultuur verwach
ten, op woensdag popmuziek, op
donderdag klassiek, op vrijdag in
formatie en op zaterdag achter
grond (informatie). Op zondag ten
slotte wordt de zendtijd gevuld
met het experimentele Borat.
Omdat de VPRO zeer tevreden is
over Hilversum-5 (vanaf 1 decem
ber omgedoopt tot Radio-5) plaatst
deze omroep een paar van zijn
sterkste troeven juist op deze zen
der voor het gesproken woord. Het
gaat om Welingelichte Kringen,