Nicaragua wijst
vredesakte af
Communisten Italië verliezen macht en prestige
iliil
Vluchtauto bende
van Nijvel terecht
CARNAVAL IN KEULEN
5Ondertekening is zelfmoord
'86: jaar
van vrede
Dith Pran
pr-man VN
Eis 12 jaar wegens falen
'Pershings in
West-Duitsland
snel geplaatst'
Flick betaalde geheime dienst
uit angst voor linkse terreur
DINSDAG 12 NOVEMBER 1985
-BUITENLAND
PAGINA 7
Jong en oud ging gistermorgen, om elf minuten over elf, vermomd als
clowns het carnaval-seizoen in. De foto werd gemaakt in het centrum
van Keulen. (fotoAP)
NEW YORK (AP) - De Algemene
Vergadering van de Verenigde Na
ties heeft tijdens de zitting van gis
teren zonder stemming een resolu
tie aangenomen waarin alle landen
worden opgeroepen het jaar 1986
te vieren als Internationaal Jaar
van de Vrede.
De resolutie werd ingediend
door Costa Rica en roept staats- en
particuliere organisaties, educatie
ve, wetenschappelijke, culturele
en onderzoeksinstituten en de me
dia op tot de viering.
BUENOS AIRES - Drie voormalige leden van de militaire Junta van Argentinië zijn gisteren verschenen voor
een militair gerechtshof in verband met hun aandeel in de F alklandoorlog in 1982. Vltir: Admiraal Jorge Anaya,
generaal Leopold Galtieri en de luchtmachtchef brigade-generaal Lam i Dozo. ifoto anpi
NEW YORK (AFP) - De Cam
bodjaanse vluchteling Dith
Pran, wiens tragedie onder het
regime van Pol Pot bekend i
door de film "Killing Fields", i
gisteren benoemd tot goodwill-
ambassadeur voor het Hog<
Commissariaat voor de Vluch
telingen van de VN.
Dith Pran was correspondent
van de New York Times
Phnom Penh als assistent v;
de Amerikaanse journalist
Schanberg. Hij kon na de o\
winning van Pol Pot in 1975
niet vluchten. Pas na vier jaar
slaagde Dith Pran erin Thai
land te bereiken. Hij speelde
zichzelf in „Killing Fields"
kreeg een Oscar voor de beste
bijrol. Sinds zijn komst in
VS heeft Dith Pran zich gewijd
aan de zaak van de vluchtelin
gen overal ter wereld.
BUENOS AIRES (UPI) - Een militaire aanklager in Buenos Aires heeft
gisteren gevangenisstraffen van 8 tot 12 jaar geeist tegen drie voormalige
leden van de militaire junta wegens onverantwoordelijkheid en nalatig
heid, toen zij Argentinië naar een smadelijke nederlaag leidden in de
Falklandoorlog tegen Groot-Brittannië.
De zwaarste straf van 12 jaar werd geëist tegen ex-president Leopoldo
Galtieri, aldus een militaire woordvoerder. Tegen ex-marinecommandant
Jorge Anaya werd 10 jaar geëist en ex-luchtmachtcommandant Basilio
Lami Dozo hoorde 8 jaar tegen zich eisen. Tegen vice-admiraal Lombar-
do, ex-commandant van de zuidatlantische operaties, werd drie jaar
geëist. Voor twee verdachten, een gepensioneerde vice-admiraal en ge
pensioneerde generaal, werd vrijspraak gevraagd. Tien verdachten zullen
vandaag de eisen horen. Het proces vindt achter gesloten deuren plaats,
omdat militaire geheimen aan de orde komen.
Indien veroordeling volgt, zullen de beklaagden oneervol uit de militai
re dienst worden ontslagen en verliezen ze hun militaire pensioenrech
ten.
Galtieri, Anaya en Lami Dozo wacht ook nog mogelijke gevangenis
straf van 10 tot 15 jaar in een proces wegens schending van mensenrech
ten, dat loopt tegen negen voormalige juntaleden.
HAMBURG (AP) - Het Westduitse
weekblad Stern heeft gisteren ont
huld dat de Amerikanen alle 108
Pershing-2 raketten in West-Duits
land hebben geplaatst om ze nog
voor de topontmoeting tussen Rea
gan en Gorbatsjov in het land te
hebben. Volgens het plaatsings
schema zouden pas eind december
alle kernraketten gestationeerd
moeten zijn.
Stern zei dat het Pentagon de
plaatsing versneld heeft om een
eventuele beslissing in Genève di
rect de plaatsing van middellange
afstandsraketten stop te zetten,
voor te ziin.
Een hoge functionaris van het
ministerie van defensie heeft, al
dus Stern, de volledige plaatsing
bevestigd. Maar een Westduitse de
fensiewoordvoerder ontkende dat
er sprake was van versnelde plaat
sing. Het Pentagon weigerde com
mentaar te geven op het bericht in
Stern.
MEXICO-STAD - Nicaragua heeft besloten om de huidige versie van het vredesakkoord
voor Midden-Amerika niet te ondertekenen. Dit is gisteravond bekendgemaakt door de
sandinistische president, Daniël Ortega.
Volgens Ortega kan Nicaragua het
zich niet veroorloven om zijn wa
penaankopen te bevriezen en de
omvang van het leger terug te
brengen zolang men militair wordt
bedreigd door de Verenigde Sta
ten.
De verrassende aankondiging
van Ortega komt op het moment
door
Rob Sprenkels
dat er in Luxemburg een ontmoe
ting plaatsvindt tussen de minis
ters van buitenlandse zaken uit
Midden-Amerika, de landen van de
Europese Gemeenschap plus
Spanje en Portugal en de in Mid
den-Amerika bemiddelende Con-
tadora-groep, bestaande uit Mexi
co, Colombia, Panama en Venezue
la.
West-Europa had de Middena-
merikaanse vrede willen aanmoe
digen met economische hulp. Wat
er nu met de Contadora-vrede zal
gebeuren is vooralsnog onduide
lijk. Ortega stelt de nodige eisen
die voor de andere Middenameri-
kaanse landen onaanvaardbaar lij
ken.
Vorig jaar september werd de
vredesakte, die toen voorschreef
dat alle buitenlandse militaire ad
viseurs en instalaties binnen een
maand uit de regio moesten ver
dwijnen, evenals een onmiddellij
ke stop op de wapenimporten, in
principe geaccepteerd door alle
vijf de betrokken landen: Nicara
gua, El Salvador, Costa Rica, Hon
duras en Guatemala. Op aandrin
gen van Washington trokken Hon
duras, El Salvador en Costa Rica
echter hun instemming weer in.
De Contadora-landen, die hun
bemiddeling zien als het enige al
ternatief voor oorlog in Midden-
Amerika, gaven de moed niet op.
Na moeizame onderhandelingen
werd dit jaar 22 november als ulti
matum voor de ondertekening van
het vredesakkoord gesteld. Maar
de Contadora-akte bleek inmiddels
behoorlijk uitgehold.
Zo zouden de Middenamerikaan-
se landen zelf tijdstippen moeten
gaan vaststellen voor het vertrek
van de buitenlandse mi/taire ad-
vieseurs en installaties. Ook de be
vriezing van de wapenimporten
zou door een commissie van de
landen zelf moeten worden gere
geld. El Salvador en Honduras pro
beerden de bemiddelaars ervan te
overtuigen dat het noodzakelijk
was om door te gaan met militaire
oefeningen met buitenlandse mo
gendheden in de regio.
Ortega eist nu in een brief aan de
Contadora-bemiddelaars dat de
oorspronkelijke afspraken inzake
de wapenimporten en buitenland
se adviseurs en installaties worden
hersteld. Tevens eisen de sandinis
ten dat de Verenigde Staten zich,
middels de ondertekening van een
apart protocol, aan de vredesak
koorden verplichten.
Vorige week hadden verschillen
de sandinistische leiders verklaard
dat ondertekening van het Conta-
dora-akkoord „zelfmoord" voor
Nicaragua zou betekenen indien
Washington geen garanties zou ge
ven om de afspraken te respekte-
Volgens sommige waarnemers
heeft de verrassend harde opstel
ling van de sandinisten direkt te
maken met de ontmoeting die op
het ogenblik in Luxemburg plaats
vindt.
Sommige Westeuropese landen,
met name West-Duitsland, Enge
land en België, zouden in Luxem
burg proberen om Nicaragua uit te
sluiten van de extra economische
hulp voor Midden-Amerika. De
sandinisten, evenals trouwens de
Contadora-bemiddelaars, hadden
altijd gehoopt dat West-Europa
druk op Washington zou uitoefe
nen om de Middenamerikaanse
vredesakkoorden daadwerkelijk te
respecteren.
ten. Ook na vorige overvallen van
de bende werden vermoedelijke
vluchtauto's volledig gedemon
teerd of uitgebrand aangetroffen.
De VW Golf die zondag in Strom-
beek-Bever werd gevonden - met
motorkap, deuren en banken ver
wijderd - is vrijwel zeker niet van
de overvallers geweest. De bij die
auto gesignaleerde Mercedes is
ook nog niet opgespoord. De poli
tie is op zoek naar een Mercedes
met een Nederlandse kenteken
plaat, die enkele uren voor de over
val in Aalst bij de supermarkt is ge
signaleerd.
Eén van de twee zwaargewonden
ligt nog steeds in levensgevaarlijke
toestand in een ziekenhuis. De 11-
jarige jongen die zaterdag bij de
overval zwaar werd gewond door
kogels in de benen is buiten le
vensgevaar. Zijn vader, moeder en
zusje (14) werden door de overval
lers vermoord.
Politie en justitie in België bewa
ren verder het grootst mogelijke
stilzwijgen over het onderzoek
naar de overval.
BONN - Het Westduitse parlement
wil een diepgaand onderzoek naar
de bewering van de vroegere Flick-
manager Von Brauchitsch dat
Westduitse bedrijven in 1978 en
1979 minstens 4,5 ton hebben be
taald aan de inlichtingendienst
BND. Met dat geld werd de roem
ruchte privé-detective Werner
Mauss ingehuurd om in het buiten
land linkse terroristen te volgen.
Het zou vooral zijn gegaan om het
onlangs tot vier maal levenslang
veroordeelde RAF-lid Brigitte
Mohnhaupt.
door
Hans Hoogendijk
De betalingen zouden in 1978 en
1979 hebben plaatsgevonden tij
dens de regering van SPD-kanse-
lier Helmut Schmidt. Helmut Kohl
was in die tijd voorzitter van de
speciale parlementscommissie die
toeziet op de inlichtingendiensten.
Schmidt liet weten niet op de
hoogte te zijn van dergelijke beta
lingen. „Als ik het had geweten,
had ik dergelijke handelingen ze
ker verboden". Regeringswoord
voerder Ost zei daarentegen dat de
betalingen door de regering-
Schmidt waren onderzocht. Von
Brauchitsch staat samen met de
voormalige FDP-ministers Frie-
drichs en Lambsdorff terecht we
gens omkoping en/of belastingont
duiking.
De onthulling van Von Brau
chitsch is in Duitsland ingeslagen
als een bom. Het geld zou zijn be
taald door Flick, het staatsbedrijf
Veba. het verzekeringsbedrijf Huk
en een dochteronderneming van
de Dresdner Bank. De bedragen
werden gestort op de privé-reke-
ning van een BND-medewerker.
De inlichtingendienst zou er ruim
twee ton bij hebben gedaan om
Werner Mauss te kunnen inhuren
om in het buitenland onderzoek te
verrichten naar daar levende West
duitse terroristen. De boekhou
ding van het potje liep via de
Dresdner Bank in München.
Het initiatief zou zijn uitgegaan
van een aantal ondernemers, onder
wie Flick, die bang waren het vol
gende slachtoffer van een RAF-
aanslag te zullen worden. Het con
tract met het particuliere detecti
vebureau werd op 11 augustus
1979 getekend en liep een jaar later
af. Niet alleen de inlichtingen
dienst BND, maar ook de staatsre-
cherche BKA zou zeer geinteres-
seerd zijn geweest in het werk van
de particuliere detective. De privé-
speurder werd door de inlichtin
gendiensten als 'vrije medewerker'
beschouwd en de regeringsdien
sten hadden hem slechts 'geadvi
seerd'.
Werner Mauss is bij de Westduit
se politie bekend als een soort su
per-James Bond die steeds zaken
ophelderd waar de politie geen vin
ger achterkrygt. In Frankrijk vond
hij juwelen, irt Spanje moorde
naars, in Athene terroristen. Hoe
wel hooggeplaatste politiemensen
vraagtekens zetten bij zijn manier
van handelen, is er nooit een on
derzoek naar hem ingesteld.
ADVERTENTIE
J. HOWARD'S
PURE
MALT
WHISKY
12 years old
Zuiver als het
Schotse water;
natuurlijk als het
Schotse land
schap. geadeld
als een Schots
edelman.
wijn en gedistilleerd
Tel. (015)569324
BRUSSEL - De Belgische justitie
denkt de auto. gevonden te hebben
die zaterdagavond is gebruikt door
de „Bende van Nijvel" bij de over
val op een Delhaize-supermarkt in
Aalst. Bij die overval werden acht
mensen doodgeschoten en twee
zwaargewond.
door
Hans de Bruijn
De volledig uitgebrande Volks
wagen Golf GTI werd gevonden in
een bos bij 's-Gravenbrakel in de
provincie Henegouwen, op 45 kilo
meter van Aalst. De Bende van Nij
vel heeft bij zijn moorddadige
overvallen tot nog toe vaak van een
VW Golf als vluchtauto gebruik ge
maakt.
Of het zeker om de zaterdag ge
bruikte auto gaat valt moeilijk te
zeggen omdat op het uitgebrande
wrak natuurlijk alle sporen zijn uit
gewist. Het wrak vertoonde geen
sporen van kogels, hoewel de poli
tie op de vluchtauto heeft gescho-
Hasj
In de Spaanse plaats Irun aan de
grens met Frankrijk heeft de poli
tie in een vrachtwagen bijna 1000
kilo hasj gevonden met een ge
schatte handelswaarde van 9,3 mil
joen gulden. De politie neemt aan
dat de hasj afkomstig is uit een
Noordafrikaans land en bestemd
voor de Nederlandse markt.
De twee berijders van de vracht
wagen, die een lading fruit ver
voerde uit Andalusië, waaronder
de hasj in plastic zakjes was ver
borgen, zijn gearresteerd. Hun
identiteit is niet bekendgemaakt.
Egypte/Libië
Egyptische geheime agenten
hebben een Libisch moordcom
mando gevolgd, afgeluisterd, ge
filmd en tenslotte op heterdaad be
trapt en gearresteerd. Dit is giste
ren bekendgemaakt door zegslie
den van de regering. De vier leden
van het team hadden het gemunt
op twee tegenstanders van de Libi
sche leider.
De Egyptische minister van bin
nenlandse zaken Ahmed Rushdy
verklaarde dat de vier Libiërs één
van zeven teams vormen die spe
ciaal door de regering in Tripoli
zijn opgeleid om naar het buiten
land uitgeweken tegenstanders
van het huidige bewind in Libië te
elimineren.
Duitsland/Libië
Een Westduitse rechtbank heeft
gisteren een Libiër veroordeeld tot
levenslang wegens moord op een
landgenoot die tegen het bewind
van kolonel Gaddafi was. De recht
bank was van oordeel dat het om
een politieke moord ging en hecht
te geen geloof aan de woorden van
de verdachte dat het een persoon
lijke wraakoefening betrof.
ROME - Het gaat niet goed met de
Italiaanse communisten. Een van
de signalen van de crisis, maar ze
ker niet het enige, is de constante
terugloop in het aantal partijleden.
In 1977 bedroeg het 1.815.000 dit
jaar zijn het er 245.000 minder. Dat
mag op het oog nog niet drama
tisch lijken, voor een partij die zich
in de eerste plaats als massapartij
beschouwt, is deze druppelsgewij
ze maar gestadige uittocht hoogst
zorgwekkend.
door
Hein ten Kortenaar
„De terugloop van het ledental
wijst op een verschijnsel dat
meestal vooruitloopt op de verkie
zingsuitslagen", zegt Elio Ferraris,
verantwoordelijk voor de PCI-or-
ganisatie. Wat het allemaal nog
ernstiger maakt, is de toenemende
vergrijzing van de partij: de oudge
dienden blijven trouw en er is zelfs
nog een zekere toeloop van gepen
sioneerden, maar de jeugd blijft
weg. De gemiddelde leeftijd van de
partijgenoten is 50 jaar en de jonge
ren maken nog maar 3,2 procent
van het totaal uit. Ook het vrou
wenbestand, dat na 1977 voortdu
rend was gegroeid, is dit jaar
achteruit gegaan: er zijn 19.000
vrouwen minder dan een jaar gele
den. Het wordt tijd, menen de or
ganisatoren, dat ook de partijlei
ding eens opkijkt van de documen
ten en rapporten, waarmee ze de
"grote strategische lijnen" ontwer
pen en zich gaan afvragen of en
wat er mis aan het gaan is in de
partij.
„Er is een opvatting van de poli
tiek in zwang gekomen", zegt Ga-
vino Angius, verantwoordelijk
voor de partijproblemen, waarbij
alles wordt overgelaten aan de eli
te, aan de opiniemakers, de pres
siegroepen en waarbij de gewone
partijgenoot nauwelijks meer in
vloed uitoefent op de partijlijn".
Wat er nodig is, is een grotere inter
ne democratie, een werkelijke dis
cussie in alle lagen van de organi
satie, een erkenning van het recht
op afwijkende meningen van die
van de meerderheid, ook nadat de
beslissingen eenmaal gevallen zijn.
Met andere woorden, een grondige
herziening van het "democratisch
centralisme", in feite al tot het ui
terste afgezwakt op het topniveau,
maar nog heel reëel aan de basis
van de partij.
Burgemeesters
Dat is geen nieuw probleem, zo
als bleek uit de donderende ovatie
die partijveteraan Pietro Ingrao
ten deel viel, toen hij op het partij
congres van 1983 gloedvol was op
gekomen voor de 'rechten van de
communistische burger'. Op vrije
meningsuiting, op kritiek, op ver
zet tegen de partijbureaucratie.
Het lauwe vingertoppenapplausje
van Enrico Berlinguer gaf al aan,
dat daar weinig van terecht zou ko
men, en dat doet het ook inder
daad. Het is geen toeval, dat de uit
tocht in de industriële driehoek
Turijn (19,6 procent)-Milaan (18,8)-
Genua (15) aanzienlijk hoger ligt
dan het landelijk gemiddelde
(10,7): de achterban in deze steden
(zoals trouwens ook in Rome: 18,1)
is kennelijk kritischer en heeft
minder geduld met een politiek de
bat dat zich ver boven hun hoofden
afspeelt.
Ook de gevreesde gevolgen op
verkiezingsgebied bleven niet uit.
Alessandro Natta: kleurloos.
(foto AP)
Na de geslaagde 'inhaalpoging' van
de Europese verkiezingen, toen de
PCI, ook al door de golf van emo
ties rondom Berlinguer's dood en
begrafenis een week eerder de
christen-democraten met 0,1 pro
cent voorbijstreefden gaven de re
gionale en gemeenteraadsverkie
zingen van dit jaar overal een
achteruitgang te zien. Voor de
christen-democraten was de tijd
rijp om van hun socialistische re
geringspartners te eisen, overal in
het land hun coalities met de com
munisten te verbreken en, voor
zover de stemverhouding dit toe
liet, mee te werken aan vijf-partij
encoalities die een getrouwe weer
spiegeling waren van de landelijke
regering. Met het gevolg, dat Tu
rijn en Rome hun communistische
burgemeesters kwijt raakten, dat
de socialistische burgemeester van
Milaan nu met christen-democrati
sche in plaats van communistische
wethouders verder gaat, en dat in
praktisch alle grote steden de rode
gemeentebesturen van de afgelo
pen tien jaar plaats moesten ma
ken voor nieuwe combinaties zon
der de communisten. Een gevoeli
ge deuk voor het prestige van de
PCI, toch al beschadigd door het
wegvallen van Berlinguer, die
werd opgevolgd door een buiten
gewoon achtenswaardige, maar
even buitengewoon kleurloze Ales
sandro Natta.
Moskou
Ook van het internationaal pres
tige, dat de PCI een tijdlang ge
noot, is weinig meer over. Zeker,
het is nog altijd de grootste com
munistische partij van het westen,
maar de tijd dat hij als de intellec
tuele en politieke leider van het
Westeuropese communisme, zo
niet van Europees links, werd be
schouwd, is lang voorbij. Berlin
guer's 'eurocommunisme' wordt
praktisch nog alleen door de PCI
aangehangen.
De Fransman Georges Marchais,
die er toch al nooit erg warm voor
was gelopen, heeft de huik nu weer
helemaal naar de Oosteuropese
wind gehangen, Carrillo in Spanje
staat aan het hoofd van een splin
terpartijtje, de Portugese partij is
ernstig gehavend.
Ook in Moskou is het prestige
verlies niet ongemerkt gebleven.
Bij de voorbereiding van het con
gres van alle Europese communis
tische partijen in Berlijn was de
PCI er, weliswaar na twee jaar
moeizaam onderhandelen, in ge
slaagd, de klassieke uitdrukking
'proletarisch internationalisme' in
het congresdocument te vervan
gen door de veel vagere term 'inter
nationale solidariteit', waarmee
Moskou's primaat in de commu
nistische wereldbeweging prak
tisch weid verloochend. Voor de
oude Bre; njev was de adhesie van
Berlinguer's partij nog belangrijk
genoeg om op het punt van de
rechtgelovigheid een oogje dichtte
doen, maar nu beide spelers van
het toneel zijn verdwenen, is ook
aan hun compromis niet een pen-
nestreek een eind gemaakt.
In de nieuwe editie van het pro
gramma van de communistische
partij van de Sowjet-Unie is het
'proletarisch internationalisme' in
volle glorie terug, en al is er een
plaatsje voor erkenning van 'speci
fieke toestanden' en 'historische
omstandigheden' die oorzaak kun
nen zijn van uiteenlopende strijd-
methoden van de afzonderlijke
partijen, er worden ook grenzen
gesteld, waarbuiten niemand zich
meer communist mag noemen. Die
grenzen worden overschreden
„wanneer de revolutionaire essen
tie van het marxisme-leninisme,
het wezen en de rol van het gereali
seerde socialisme ter discussie
worden gesteld" en „wanneer er
wordt getracht het klassekarakter
van de communistische strijd te
ontkennen en het revolutionaire
karakter in de doelstellingen en in
methoden van deze strijd te ver
doezelen", noch het Eurocommu
nisme noch de PCI worden met na
me genoemd, maar iedereen weet,
dat Berlinguer de rol van het zgn.
'gerealiseerde socialisme' in de
Sowjet-Unie en de Oosteuropese
satellietstaten niet alleen ter dis
cussie heeft gesteld, maar zelfs her
haaldelijk voor uitgespeeld heeft
verklaard, en dat de PCI al jaren
geleden afstand heeft gedaan van
ïiïC?
iM m
de klasserevolutie, in zijn doelstel
lingen en methoden als de Italiaan
se communisten ooit hebben ge
hoopt, dat ze invloed konden uitoe
fenen op de ontwikkelingen van
het wereldcommunisme, kunnen
ze die hoop nu wel opgeven: zo te
zien, is het zelfs twijfelachtig of ze
zich nog wel communist mogen
blijven noemen en of ze in de ogen
van Moskou niet de vertegenwoor
digers zijn geworden van dat „op
portunisme en reformisme' dat de
Sowjetpartij vastbesloten wil blij
ven bestrijden. Dat betekent niet,
dat de PCI nu zijn onafhankelijke
koers zal verlaten, maar wel, dat hij
nu ook internationaal minder mee
telt dan vroeger. En vermoedelijk
zal ook de interne verwarring er
nog wat door worden aangewak
kerd, want er zijn er nog altijd, die
met enig heimwee terugdenken
aan de goede oude tijd van de stali
nistische zekerheden.
