Venijn zit in staart van 'Feeks'
Voorstelling Globe omstreden
Cellist Roeland Duijne eind gevorderd
DINSDAG 12 NOVEMBER 1985
PAGINA 19
LEIDEN - Er is deze week veei
toneel te zien in de Leidse thea
ters. De uit-agenda's vermelden
bovendien een optreden van de
acteur-poppenspeler Jozef van
den Berg en een voorstelling van
Shusaku's danstheater.
Geliefden
Wat Jozef van den Berg betreft
deze ideeënrijke podiumkunste
naar komt donderdagavond met
zijn handpoppen naar de Leidse
Schouwburg. Hij brengt er 'De
geliefden', een programma, dal
door hem alleen is bedacht en
van een verrukkelijk soort fanta
sie is doortrokken. Daarnaast be
vat het veel symboliek.
'De geliefden' is de titel van het
verhaal, dat de ik-figuur, Jozej
zelf, wil gaan schrijven. Hij heeft
een hut gehuurd op een schip in
de hoop daar de nodige rust te
vinden. Maar zonder zijn 'fami
lie', zijn handpoppen, kan hij
toch niet gaan, en in een grote
koffer smokkelt hij ze allemaal
mee aan boord: mevrouw de
Heks, Grootoog, Frederik de Vo
gel, de Koning en Portemonnee.
Op het eind van de voorstelling is
de verteller nog niet verder geko
men dan de titel van zijn ver
haal, maar wel heeft hij ons dan
een aantal verhalen verteld,
prachtige verhalen, vol fantasie
en sterk symbolisch.
De symbolen, die Jozef van den
berg zijn 'groot', alomvattend,
haast 'klassiek' te noemen. Alle
hebben ze betrekking op het 'mys
terie van het leven', op de onaf
scheidelijkheid van Eros en Tha-
natos: liefde en dood. Een zeereis,
een woedende storm, schipbreuk
en het aanspoelen op een verlaten
zandvlakte zijn behalve concrete
gegevens voor het verhaal ook de
stadia in een tocht waarop de
grenzen van de ons bekende we
reld, de wereld van 'uur' en 'feit',
worden overschreden.
Een dergelijke verbeelding van
de 'vragen des levens' kan aan
spreken of afstoten. Het is in elk
geval hier dat een kwalificatie
van 'naiviteit' haar dubbele bete
kenis krijgt, zoals eerder dit jaar
reeds in deze kolommen is opge
merkt. Man kan Van den Bergs
Flip
voorstellingen betitelen als 'onno
zel'. 'getuigend van beperkt be
grip' of als 'natuurlijk, ongekun
steld' en daarmee als directer,
dichter bij de kern der dingen. Zo
bezien is fantasie meer dan
'baarlijke nonsens' en een
sprookje meer dan een verhaaltje
voor het slapen gaan. Het is met
deze verhalen en met deze 'naivi
teit' dat Jozef van den Berg zijn
publiek met kleine provocaties
als het ware uitdaagt de al te ra
tionele, afstandelijke volwassen
heid af te leggen en, zoals een'
kind dat kan, mee te gaan in zijn
fantastische wereld. In zo'n we
reld wordt een hutkoffer ook tot
schip, een blauwe lap tot zee en
het publiek tot een wat wantrou
wig ingesteld woestijnvolk. Het is
dus niet het verhaal, maar de
manier waarop wordt gestoeid
met fantasie en realiteit, met tek
sten en beelden, met materiaal en
vormgeving, dat de voorstelling
zo spannend maakt.
Shusaku
Even chaotisch en tegengesteld
als het leven zelf zijn doorgaans
de op de tweeledigheid er van
geinspireerde voorstellingen,
waarmee de in Amsterdam neer
gestreken Japanse danser Shusa
ku zijn publiek steeds weer pro
beert te boeien. Zijn kleine, inter
nationaal samengestelde gezel
schap stelt zich nog steeds ten
doel produkties tot stand te bren
gen, die verschillende theaterdis
ciplines, zoals dans en mine, in
zich verenigingen. Het werk dat
Shusaku's gezelschap aflevert
wordt dikwijls omschreven als
surrealistisch danstheater. Het
doet er in feite weinig toe; vast
staat in elk geval dat de inhoud
ffr van voor een belangrijk deel is
gericht op de verbeeldingskracht.
Acteur en poppenspeler Jozef
an de Berg in 'De geliefden'.
(foto Bert Nienhuis)
Ontmenselijking i
lijking, lyriek en dramatiek, licht
en donker, leven en dood, licht en
donker, zonder het één kan het
ander niet bestaan. Al deze te
genstellingen komen in menige
voorstelling van Shusaka aan de
orde. Met gebruikmaking van
westerse dans-uitdrukkingsvor-
men, waarin Japanse theater
technieken zijn verwerkt, tovert
Shusaku zijn publiek veelal een
droomwereld voor, die louter uit
fragmenten bestaat en derhalve
een puzzel is. Het nieuwste pro
gramma van deze opvallend ex
pressieve danser heet 'Noon, of
the plant' en daarin zullen onge
twijfeld tal van bovengenoemde
elementen in terug te vinden zijn.
Wie van fascinerend bewegings
theater houdt, kan vrijdagavond
in de Leidse Schouwburg terecht.
Nacht, moeder
Linda van Dyck en Ann Hase-
kamp komen op zaterdagavond
naar het theater aan de Oude
Vest om een herhaling te geven
van 'Nacht, moeder', een toneel
stuk van Marsha Norman over
een dochter, die een einde aan
haar leven wil maken, en een
moeder, die dat niet wil en ook
niet kan geloven. Het door Judith
Herzberg vertaalde stuk kreeg
als vrije produktie zijn Neder
landse première in het vorige na
jaar en sindsdien ook nogal wat
publicitaire aandacht. De twee
actrices hebben over het alge
meen veel lof gekregen voor hun
spelprestaties, zodat de herha
ling van deze voorstelling geen
verbazing hoeft te wekken.
Ook voor de kinderen is er deze
week in de Leidse Schouwburg
wat te doen.
Zo wordt daar morgenmiddag
een voorstelling gegeven van
'Flip met de groene vingers' van
Mies Bouhuys. Een verhaal van
een man - 'misschien wel een to
venaar'. zeggen de kinderen van
het dorp - die op één van de laat
ste groene eilandjes woont, te
midden van de oprukkende we
reld van beton en staal. Flip
woont in een huisje omgeven
door bloemen en dieren, en wie
bij hem aanklopt, zoals zijn
buurmeisje en 'de jongen van
heel ver weg', is altijd welkom.
Maar dan komt de dag dat de
stad een nog grotere weg door het
groene landschap wil trekken.
Het stuk is bedoeld voor kinderen
van zes tot twaalf jaar.
Sneeuwkoningin
Na vorig jaar al op de planken
van de schouwburg te hebben ge
staan treedt het jeugdoperettege-
zelschap 'De Mascotte' uit Oegst-
geest zondagmiddag weer in dit
theater op. Ditmaal wordt een be
werkt sprookje van Andersen,
'De Sneeuwkoningin', in zes be
drijven uitgevoerd. Het verhaal
gaat over een jongen en een meis
je, die alleen zijn achtergebleven,
nadat moeder in een sneeuw
storm is omgekomen. Maar groot
moeder heeft de opvoeding van
de kinderen overgenomen. Een
moeilijke opgave, omdat het jon
getje, Kay, zich slecht laat verbie
den. Zo kan het gebeuren dat
Kay zich door de Sneeuwkonin
gin laat verleiden met haar mee
te gaan naar haar ijspaleis.
De toneelmaker
'De toneelmaker' is een nieuw
toneelstuk van Thomas Bern-
hard, dat door Globe op het re
pertoire is genomen. Dit gezel
schap komt er woensdag- en don
derdagavond mee naar het LAK-
theater. Plaats van handeling in
Bernhards stuk, dat de dood, of
liever gezeg het verzet tegen de
dood, behandelt, is de danszaal
van 'Het Zwarte Hert' in het
dorpje Utzbach. Acteur Bruscon
komt met zijn gezelschap voor de
opvoering van een door hem zelf
geschreven komedie over de
mensheid. Eigenlijk een tragedie
over de mensheid. LAK. Er rijzen
namelijk problemen: Bruscon
moet zaalhuur betalen en het is
niet zeker of de brandweercom
mandant toestemming zal geven
de noodverlichting tijdens het
laatste deel van de voorstelling te
Acteur en regisseur Theu Boer-
mans (rechts) in 'De toneelma
ker'. (foto Patrick Meis)
doven, terwijl dit voor Bruscon
van levensbelang is. Bernhards
taal in deze 'ernstige komedie'
heeft volgens het LAK-program-
ma een grote poëtische zeggings
kracht en muzikaliteit. Hoe het
ook zij, Bernhard heeft opnieuw
gekozen voor het middel van het
theater om de problematiek van
schijn en zijn, van werkelijkheid
en theater aan de orde te stellen
vanuit een fundamentele haat
ten opzichte van het leven, maar
ook vatiuit het besef dat als je
gaat nadenken, leven niet meer
mogelijk is.
Feeks
Theater Persona geeft op vrij
dag- en zaterdagavond in het
LAK voorstellingen van 'Het
Temmen van de Feeks'. Persona,
voortgekomen uit de vrouwen
theatergroep THeater 80, wil met
deze Shakespeare-produktie 'on
derdrukkingsmechanismen
blootleggen, waarbij met name
de positie van de -vrouw in het ge
ding is. Een zeer speels opgezette
voorstelling, waarvan het venijn
in de staart zit. Onze toneelmede
werker zag de voorstelling elders
in het land en rapporteert er el
ders op deze pagina uitvoerig
Meneer Mengsel
In een realistisch decor dat ver
schillende locaties aangeeft
speelt zich de voorstelling af: 'Me
neer Mengsel houdt zijn mond'
van de Utrechtse theatergroep
Dames Heren. Een kindervoor
stelling die een persiflage op de
detective heet te zijn en zondag
middag in het LAK is te zien. Het
betreft de geschiedenis van Lilli
en Luka Manicardi, dochters van
een beruchte misdadiger die zich
op het moment van de handeling
in de gevangenis bevindt. En in
zijn opdracht moeten de meisjes
een overval op het plaatselijke
postkantoor plegen. Voor kinde
ren van zes tot twaalf jaar.
Olifantman
De Alpheuse toneelgroep 'Per
Expres' besluit haar reeks voor
stellingen van 'De Olifantman'
op zaterdagavond in de Leidse
Waag. Hoewel het door Bernard
Pomerance geschreven stuk, bij
velen bekend dank zij de filmver
sie, zich afspeelt aan het eind van
de vorige eeuw, is er geen moeite
gedaan dit in de aankleding aan
te geven. En dat is volgens het ge
zelschap niet toevallig. In het
programma wordt het stuk om
schreven als een rollenspel van
mensen uit deze tijd, zich inle
vend in de situatie van toen, toen
stereotypen nog prototypen wa
ren. Zo wordt 'De olifantman' tot
een machtsspel, waarin zij die de
leiding hebben munt trachten te
slaan uit een wezen, dat minder
bedeeld is dan zij zelf. Vaak ech
ter raken de mensen die aan de
touwtjes menen te trekken ver
strikt in hun eigen spelletjes,
kunnen daarom niet vrij bewe
gen en zijn in wezen nog meer
misvormd dan de hoofdpersoon,
bij wie de mismaaktheid alleen
de buitenkant zit. Het is deze oli
fantman die hen daarvan be
wust maakt. De door Bert de
Bruijn geregisseerde voorstelling
begint om half negen.
Imperium geeft op vrijdag- en
zaterdagavond in het eigen Mi
crotheater weer voorstellingen
van Pinters 'Een avond uit'.
'Het Temmen van de Feeks' van Wil
liam Shakespeare door Theater Per
sona. Met: Bram van der Vlugt, Ma
rie Louise Stheins, Jose Alders, Ce-
lia Nufaar, Otto Sterman, Glenn
Durfort, Ramses Shaffy, Frits Lam-
brechts, Martien van den Ouwelant,
Alexander van Heteren, Porgy
Franssen en Henri Gverduin. Regie:
UTRECHT/LEIDEN - 'Het Tem
men van de Feeks' is de eerste
theaterproduktie, die Theater
Persona in dit tweede seizoen
van zijn bestaan uitbrengt. Vrij
dag- en zaterdagavond staat deze
bewerking van Shakespeare's
befaamde komedie in de regie
van Agaath Witteman in het
LAK-theater. Daar waren vorig
seizoen ook de beide andere re
gies te zien, die Agaath Witteman
bij dit door vijf vrouwen geleide
gezelschap heeft gedaan: 'Por
tret van Dora' en 'Het Huis van
Bernarda Alba'. Het waren zeer
succesvolle produkties, toen nog
in samenwerking met Sater, dat
door de ingrijpende ombuigings
operaties in de toneelwereld in
middels opgeheven is.
De keuze voor de 'Feeks' past
in de ontwikkeling van dit gezel
schap, dat is voortgekomen uit
de vrouwentheatergroep Theater
80, die meestal op basis van ei
gen improvisatieprojecten ook
geregeld in het LAK te gast is ge
weest. Persona wil met deze Sha-
kespeareproduktie "onderdruk
kingsmechanismen blootleg
gen", waarbij met name de posi
tie van de vrouw in het geding is.
Dat ligt in de lijn van de ontwik
keling: dezelfde omschrijving
kan namelijk gelden voor de vo
rig seizoen uitgebrachte produk
ties - voor de eigenzinnige con
frontatie tussen Freud en zijn pa
tiënte Dora en voor de in een
streng normenpatroon levende
vrouwen in 'Hét Huis van Ber
narda Alba'. Ook dat waren ove
rigens bewerkingen van reeds
bestaande stukken uit het we
reldrepertoire.
Meestal is 'The Taming of the
Shrew' in het Nederlands ver
taald met 'De getemde Feeks' of
alleen de 'Feeks'. Afgezien van
een meer letterlijke vertaling is
'Het Temmen van de Feeks' met
het oog op de interpretatie ook
veel juister. Persona legt de na
druk op het tonen van het tem
men als zodanig en plaatst daar
Shakespeare bij Theater Persona
naast een heel groot vraagteken
bij het resultaat ervan. Niet in die
zin, dat Kate geleerd zou hebben
om met. vrouwelijke tactiek on
derworpenheid te veinzen en al
dus haar man effectiever dan
met opstandigheid te bespelen.
Zoals Katharina haar beroemde
slotmonoloog over de heilzame
onderwerping van de vrouw aan
haar man als een gewond, maar
nog steeds strijdbaar dier met
een wanhoopskreet uit
schreeuwt, laat bewust twijfels
over het resultaat van het tem
men bestaan. Geen vrolijk en ge
ruststellend einde van deze ver
der met zeer veel speelsheid op
gezette voorstelling - het venijn
zit dus in de staart. Een goed
bruikbare regievondst: dit door
Marie Louise Stheine indruk
wekkend gespeelde slot ont
neemt het stuk zijn speelse vrij
blijvendheid. Op deze manier is
een evenwichtige balans gevon
den tussen de komediestructuur
en de eigen, op de vrouw gerich
te visie. Niemand kan daarbij
Persona het verwijt maken, dat
zij Shakespeare's komedie tot
een feministisch pamflet geredu
ceerd zou hebben.
Katharina en Bianca zijn doch
ters van Baptista, een rijke edel
man. Al gauw blijkt, dat voor
Bianca zich drie aanbidders mel
den: Lucentio, de oudere Gremio
en de jonge Hortensio. Baptista
wil zijn dochter Bianca pas aan
de geschikste kandidaat uithu
welijken, als hij voor zijn andere
dochter, de onstuimige feeks Ka-
tharina-Kat, een huwelijkspart
ner heeft gevonden. Petruchio is
degene, die er wel wat in ziet om
deze wilde kat te temmen. De
toestemming tot het huwelijk
laat niet lang op zich wachten.
Op de huwelijksplechtigheid
verschijnt Petruchio veel te laat
en in bespottelijke lompen ge
huld, de eerste van een reeks
maatregelen om Katharina klein
te krijgen. Nu Katharina een
man heeft, kan ook de concur
rentiestrijd om Bianca beslecht
worden. Uiteindelijk wint Lu
centio de strijd na tal van intriges
met de nodige vermommingen
en rolwisselingen.
Bij Shakespeare is dit verhaal
gegeven geplaatst in een bepaald
kader: het geheel wordt als een
toneelstuk gepresenteerd, dat
door een stel komedianten voor
de dronken ketellapper
Christopher Sly wordt opge
voerd. In haar regie heeft Agaath
Witteman deze ketellapperhan
deling weliswaar geschrapt,
maar wel heel nadrukkelijk de
toneeldimensie van dit stuk naar
voren gehaald.
Bij het betreden van de zaal
ziet het publiek, dat de spelers
voorbereidingen voor het toneel
spel aan het treffen zijn. Alle spe
lers blijven voortdurend op het
podium zichtbaar aanwezig en
kijken telkens als acteur/actrice
naar de verrichtingen van hun
collega's. Het spel wordt door
het als koor uitroepen van tek
sten als 'Katharina-Kat' onder
broken en met muzikale inter
mezzi afgewisseld. Op een gege
ven ogenblik gaat Ramses Shaf
fy aan de piano zitten en het hele
gezelschap swingt lekker mee.
Wind en onweer worden to
neelmatig door hoorspelattribu
ten aangegeven. Porgy Franssen
geeft daarbij als dwerg commen
taar; puur speelplezier en na af
loop ontdoet hij zich van zijn ver
momming, zodat de trucage dui
delijk wordt. Zo zijn er nog tal
van aardige vondsten te noemen.
Als Lucentio en zijn bediende
Tranio van rol verwisselen, trek
ken zij eikaars colbertjasje aan.
Dan blijkt, dat ze het passende
kostuun dragen - een verwarring
stichtende grap. Jose Alders
staat enige tijd in een goedkope
Shakespearc-uitgave te lezen en
er komt een modern rekenma
chientje aan te pas, als twee van
haar vrijers over hun bezittingen
tegen elkaar staan op te bieden.
Afgezien van de muziekinstru
menten is het toneel zo goed als
leeg. In het midden neemt echter
een zuil een dominante plaats in.
Daarop gaat Katharina zitten, als
zij door haar man als een valk ge
temd wordt. Door uitputting en
uithongering probeert hij haar
als een vogel tam en dociel te
ken. Ze valt ook een keer van de
zuil af en wordt dan net op tijd
opgevangen - dat roept een schri
kreactie bij het publiek op. Het
temmen van de feeks wordt hier
gevangen in een beeld: in thea
traal opzicht een prachtige vorm
geving, die je door haar extreme
scherpte niet gauw loslaat.
WIJNAND ZEILSTRA
Smaakvol
operettefeest
'Der Graf von Luxemburg', ope
rette op muziek van Franz Le-
har door de Hoofdstad Operette.
Bewerking en regie: Alexander
Pichler. .Muzikale leiding: Mar
tin Malzer. Choreografie: Ger
hard Senft. Gezien op 11 novem
ber in de Leidse Schouwburg.
Aldaar nog vanavond te zien.
LEIDEN - Dat was even schrik
ken. Aan het einde van deze
iwste produktie van de
Hoofdstad Operette zit de 'Graf
Luxemburg' eenzaam op
bankje in Parijs. Wakker ge
worden door het orgeltje van een
blinde bedelaar bekent hij alles
gedroomd te hebben. Wat is dat
nou voor een regie-ingreep - gaat
de voorstelling als een kaarsje uit
wordt ons de illusie zo abrupt
ontnomen?! Regisseur Alexan
der Pichler denkt toch niet, dat
iemand naar de schouwburg
was gekomen om illusie-door
brekende trucjes voorgeschoteld
te krijgen. Operette is een
droomwereld, waarvan men een
avond lang ongestoord wil genie
ten. Maar neen, er is niets aan de
hand: het achterdoek gaat op en
wervelend carnavalsfeest
brengt alsnog de door iedereen
verwachte grote finale. De
droomfabriek draait dan weer op
volle toeren verder.
Steeds lukt het de Hoofdstad
Operette om deze wereld vol
schone schijn even tot werkelijk
heid te laten worden. Daarbij
dwingt de naar Nederlandse be
grippen grote opzet en smaak
volle aankleding toch altijd weei
respect af. Men koestert een ope
rettetraditie. waarnaar velen elk
jaar met enthousiasme uitzien,
en vervult daarmee een niet on
belangrijke taak.
In deze produktie worden de
hoofdrollen afwisselend vertolkt
door Marga de Boer, Ton Hof
man, Germaine Compier en Jan
Handerson. Gisteravond was hef
de beurt van de laatstgenoem
den. Jan Handerson heeft als
persoon iets tijdloos en hij beli
chaamt dan ook probleemloos de
graaf, die om financiële redenen
een schijnhuwelijk aangaat. Ger
maine Compier speelt zijn schij
nechtgenote en latere geliefde
door haar fraaie stem en char
mante verschijning valt het niet
moeilijk om met de graaf mee te
leven.
Anita Heins en Jacco van Re-
nesse zorgen weer voor de humo
ristische noot, maar hun relatie is
ditmaal toch romantischer dan
anders. Dat geldt trouwens wel
een beetje voor de gehele operet
te. Antoni Wink mag een wat
merkwaardige verliefde vorst
neerzetten, die het slachtoffer
wordt van zijn eigen intriges. Er
is een ballet, er zijn volop figu
ranten met talrijke "oh. wat
mooi"-kostuums in tot de ver
beelding sprekende decors. Alle
maal onmisbare ingrediënten
voor deze operette 'Der Graf von
Luxemburg', die vandaag pre
cies 76 jaar geleden in Wenen in
première ging.
WIJNAND ZEILSTRA
Toneelstuk
Fassbinder
afgelast
FRANKFORT (AP/DPA) - Het to
neelstuk 'Der Müll, die Stadt und
der Tod' van Rainer Werner Fass
binder, dat van joodse zijde fel is
gekritiseerd omdat het anti-semi-
tisch zou zijn, zal voorlopig niet
meer in het theater worden opge
voerd. Günther Rühle, directeur
van het Frankfurts theater, ver
klaarde dat het stuk wordt terugge
trokken "om de innerlijke vrede in
de stad en de mogelijkheid van
werk voor het theater te bewaren
Een groep van 25 joden klom
twee weken geleden tijdens de pre
mière het podium van het theater
op en verhinderde de doorgang
van de voorstelling. De première
zou nu morgen worden gegeven.
Joodse groepen hadden bekendge
maakt dat zij die opnieuw zouden
verstoren. De burgemeester van
Frankfort, Walter Wallmann, ver
klaarde zondag dat hij Rühle had
gevraagd het stuk af te gelasten.
Rühle gaf een verklaring uit
waarin hij zei dat de discussie over
het wel of niet opvoeren van het
toneelstuk in een irrationele fase
was beland en had aangetoond dat
er nog duidelijk sprake is van veel
problemen tussen Duitsers en jo
den. "Het toneel is echter niet dc
plaats voor dergelijke discussies",
aldus Rühle. Hij zei dat de acteurs
en het theater niet kunnen worden
beschuldigd van anti-semitisme
Het toneelstuk van de in 1982
overleden Fassbinder is een maal
voor journalisten en critici opge
voerd tijdens een besloten voor
stelling.'
EINDHOVEN/LEIDEN (GPD) -
De directeuren van de vier grote
schouwburgen in Noord-Brabant
willen ieder slechts één keer de
voorstelling 'Hamletmachine/Ego-
fiel' door Zuidelijk Toneel Globe
brengen. Alle andere uitvoeringen
zijn afgezegd. Verder moet na elke
uitvoering het publiek over het
stuk kunnen praten met artistieke
leiding en acteurs.
De schouwburgdirecteuren in
Breda, Tilburg, Eindhoven en Den
Bosch zijn van mening dat de to
neelgroep Globe met deze voor
stelling niet heeft voldaan aan haar
opdracht om een grote-zaalpro-
duktie te maken. Verder vinden zij
het stuk niet voldoen aan "de mini
male eisen van de kwaliteit en pro
fessionaliteit die verwacht mag
worden van een groot repertoirege
zelschap". Zij vinden dat Globe het
best de voorstellingen helemaal
van het repertoire zou kunnen ne-
Kommer 't Mannetje, zakelijk
leider van Globe: „Ik ga akkoord
met dat gesprek achteraf. Maar ik
ben vooralsnog van plan alle ge
plande voorstellingen te brengen".
De voorstelling Hamletmachine/
Egofiel is de eerste regie van Sam
Bogaerts bij Globe. Het stuk heeft
na de première in Tilburg op 1 no
vember vrijwel uitsluitend negatie
ve reacties gehad. Het stuk zou 'ba
naal' en 'vrouw-onterend' zijn. Dat
.was reden voor schouwburgdirec
ties in Limburg en Middelburg om
de voorstelling af te zeggen.
'De Hamletmachine/Egofiel'
staat voor 27 december in de Leid
se Schouwburg geprogrammeerd.
Ook daar loopt de voorverkoop
niet goed. Directeur Frans Boelen
heeft nog geen besluit genomen
over het al dan niet laten doorgaan
van de voorstelling. Hij wil het
stuk eerst zelf gaan zien.
Voorstellingen van Globe in de
Leidse Schouwburg zijn de laatste
jaren herhaaldelijk afgezegd.
Cello-recital door Roeland Duijne
met begeleiding van Patrick De-
chorgnat, piano. Werken van Beet
hoven, Schumann, Debussy, R. v.
Oosten en Sjostakovitsj. Gehoord in
de Kapelzaal op 11 november.
LEIDEN - De jonge cellist Roe
land Duijne mocht zich gister
avond verheugen in een redelij
ke belangstelling voor zijn reci
tal. Daaraan zal zeker het feit niet
vreemd zijn dat hij uit deze regio
afkomstig is. Bovendien was hij
kort geleden te zien en te horen
in de tv-serie 'Jonge mensen op
weg naar het concertpodium'.
Zo'n vijfjaar geleden hoorde ik
hem, toen nog jonge leerling van
de fameuze cellist Tibor de Ma-
chula in Kol Nidrei van Bruch
met het Symfonie-orkest Bloem
bollenstreek als beeeleidingsor
kest. Toen al gaven zijn zeer ont
wikkelde streektechniek en fle
xibele toon alle rechtvaardiging
voor een carrière als cellist.
Deze verwachtingen bleken
gisteravond bewaarheid: Roe
land Duijne heeft zich in korte
tijd ontwikkeld tot een cellist die
niet alleen een behoorlijke hoe
veelheid techniek in huis heeft,
maar daar ook wat mee weet te
doen. Beethoven's Zeven varia
ties over 'Bei Manner welche
Licbe fühlen' lieten vooral het
technische aspect uitkomen,
Schumann's Fantasiestücke op.
73 gaven ruimte voor wat belang
rijker is, de muzikale inhoud. In
het onstuimig-romantische voelt
Duijne zich als een vis in het wa
ter, maar hij mist nog het vermo
gen de keerzijde hiervan, de rust
en verstilling, tot op de bodem
uit te diepen. Dan blijkt het op
eens moeilijk dc spanningsbo
gen ook werkelijk gespannen te
houden
En zo miste de Sonate van De
bussy nog de poëzie en de verva
gende lijnen. Het niet nader toe
gelichte werkje van de mij onbe
kende R. van Oosten 'Et chan
ges...' bevatte aardige effecten,
maar kon toch niet meer zijn dan
de aanloop naar de spectaculaire
.Sonate van Sjostakovitsj. In de
brede melodieenstroom van het
eerste deel, het felle Allegro met
folkloristische elementen, het
elegische Largo en het quasi-
naieve Allegro met een uiterst
virtuoze dialoog tussen cello en
piano kon Roeland Duijne zich
volledig uitleven, gesteund door.
zijn begeleider Patrick Dechorg-
nat, die zijn taak de gehele avond
op voortreffelijke wijze vervulde.
Roeland Duijne is een aanmerke
lijk eind op de weg naar het con
certpodium gevorderd
MIES ALBARDA
